TVP Kultura Piątek, 01.10.2021 09:40 PERSONEL Dramat obyczajowy, 67 min, Polska 1975 Scenariusz i reżyseria: Krzysztof Kieślowski Zdjęcia: Witold Stok Występują: Juliusz Machulski, Tomasz Lengren, Michał Tarkowski, Włodzimierz Boruński, Irena Lorentowicz, Andrzej Siedlecki, Krystyna Wachelko, Tomasz Zygadło, Helena Kowalczykowa i inni Aktorzy: Juliusz Machulski, Irena Lorentowicz, Włodzimierz Boruński, Michał Tarkowski, Andrzej Siedlecki, Tomasz Lengren, Tomasz Zygadło, Janusz Skalski, Krystyna Wachelko, Ludwik Mika, Wilhelm Klonowski, Jan Torończak, Jan Zieliński, Edward Ciosek, Henryk Sawicki Świat ludzi anonimowych w swej pracy - krawców teatralnych, malarzy, modelarzy. Wykonują zadania bardzo ważne dla funkcjonowania teatru, ale pozostają w cieniu gwiazd sceny. Nie brak wśród nich bogatych i wyrazistych osobowości, identyfikujących się ze swoją pracą, pełnych poświęcenia. Jednak specyfika teatru jako miejsca prac rodzi szczególne napięcia i konflikty środowiskowe. Tak naprawdę to nie tylko ludzie zasiadający na widowni niewiele wiedzą o pracy szarych pracowników technicznych, często nie doceniają jej także artyści. Ale problem poruszony przez Kieślowskiego jest bardziej skomplikowany, niż mogłoby się to wydawać po obejrzeniu początkowych scen filmu. Wszelkie przywileje, jakimi cieszą się w teatrze "prawdziwi artyści", są już tylko marnym odbiciem dawnego kultu aktora. Pozostali, szarzy pracownicy świątyni sztuki, zdają sobie sprawę, że ci wywyższający się wcale nie są w dużo lepszej od nich sytuacji - zarabiają niewiele więcej, są niepewni swej pozycji, ról, jakie otrzymają w kolejnym spektaklu, nurtują ich podobne problemy codziennego życia. Bohater filmu, Romek Januchta, jest uczniem technikum teatralnego. Rozpoczyna pierwszą pracę w pracowni krawieckiej w teatrze. Jest przeświadczony, że uszycie kostiumu to nie "odwalenie" roboty, jak sądzi wielu jego starszych kolegów, ale udział w powstawaniu spektaklu, w tworzeniu sztuki. Szybko jednak przekonuje się, że miejsce, w którym przyszło mu pracować, ma niewiele wspólnego z jego wyobrażeniami o teatrze jako miejscu prawie magicznym. Jego starszy kolega, krojczy Sowa, nieukrywający swych poglądów na temat kondycji teatru, popada w ostry konflikt z rozhisteryzowanym aktorem, panem Andrzejem. Teatralne organizacje społeczno - polityczne chcą wykorzystać Romka przeciwko Sowie. Film otrzymał Wielką Nagrodę miasta Mannheim podczas Międzynarodowego Tygodnia Filmowego w Mannheim w październiku 1975, a także wiele nagród na festiwalach krajowych - m.in. Grand Prix IV Koszalińskich Spotkań Filmowych "Młodzi i Film" w 1976 roku, Nagrodę Główną w dziedzinie filmów telewizyjnych na III Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych w Gdańsku w 1976 roku. Na tym samym festiwalu "Personel" uhonorowany został także nagrodą dziennikarzy. 11:00 PERŁY I DUKATY - ODC. 1/3 - MARKIZA DE POMPADOUR Miniserial obyczajowy, 26 min, Polska 1965 Scenariusz i reżyseria: Józef Hen Zdjęcia: Stefan Matyjaszkiewicz Muzyka: Krzysztof Komeda Aktorzy: Anna Milewska, Wieńczysław Gliński, Bogdan Baer, Bogusz Bilewski, Włodzimierz Boruński, Wiesław Gołas, Aleksander Fogiel, Andrzej Krasicki, Sylwester Przedwojewski, Jarema Stępowski, Janina Szydłowska - Kałuska "Perły i dukaty" to zbiór trzech zabawnych nowel filmowych wg opowiadań i w reżyserii Józefa Hena. Każda z nich stanowi odrębną całość, lecz ich temat jest wspólny i da się ująć jako "kobieta i mężczyzna". "Perły i dukaty" zyskały uznanie krytyki za przedni dowcip, celne obserwacje współczesnego życia i dobre aktorstwo. Podobali się zwłaszcza Wiesław Gołas jako podwarszawski "badylarz", Jerzy Turek i Aleksander Fogiel, którzy dali prawdziwy popis swej vis comica. Bohaterką pierwszej nowelki jest pomysłowa i przebiegła córka kierownika spółdzielni stolarskiej, specjalizującej się w wyrobie imitacji antycznych mebli. Namawia ona swoich kolejnych narzeczonych, by przed ślubem kupili u jej ojca drogie sprzęty "na nową drogę życia". Gdy naiwni i zadurzeni po uszy młodzieńcy nabędą już stylowe szafy, komody i kanapy, dziewczyna pod błahym pretekstem zrywa zaręczyny i rozgląda się za nowym kandydatem. 11:35 PERŁY I DUKATY - ODC. 2/3 - PING - PONG Miniserial obyczajowy, 21 min, Polska 1965 Scenariusz i reżyseria: Józef Hen Zdjęcia: Stefan Matyjaszkiewicz Muzyka: Krzysztof Komeda Aktorzy: Wanda Koczeska, Mieczysław Czechowicz, Hanka Bielicka, Zbigniew Dobrzyński, Roman Kłosowski, Adam Pawlikowski, Helena Wilda Druga z trzech nowel filmowych wg opowiadań i w reżyserii Józefa Hena. Każda z nich stanowi odrębną całość, lecz ich temat jest wspólny i da się ująć jako: "kobieta i mężczyzna". "Perły i dukaty" zyskały uznanie krytyki za przedni dowcip, celne obserwacje współczesnego życia i dobre aktorstwo. Druga nowelka, zatytułowana "Ping - pong", kieruje ostrze satyry w stronę kultu siły i fizycznej sprawności, za którymi nie idą zalety charakteru. Subtelnie dotyka także problemu kryzysu uczuciowego u zamężnej kobiety. Oto młoda mężatka spędza samotnie urlop nad morzem. Jej uwagę przyciąga młody, przystojny, świetnie zbudowany mężczyzna, brylujący w towarzystwie ze względu na swe sportowe umiejętności. Kobieta jest nim wyraźnie zafascynowana, nawiązanie romansu wydaje się kwestią dni. Tymczasem do pensjonatu przyjeżdża mąż bohaterki - korpulentny, misiowaty poczciwina. Kobieta doprowadza do meczu pomiędzy obu panami. Ku jej zdumieniu, ale i radości okazuje się, że spisany na straty mąż wygrywa. 12:10 PERŁY I DUKATY - ODC. 3/3 - PERŁY I DUKATY Miniserial obyczajowy, 24 min, Polska, 1965 Reżyseria: Józef Hen Scenariusz: Józef Hen Zdjęcia: Stefan Matyjaszkiewicz Muzyka: Krzysztof Komeda Aktorzy: Ewa Wiśniewska, Gustaw Holoubek, Maria Wachowiak, Tadeusz Cygler, Zbigniew Rogowski i inni Trzecia i ostatnia część cyklu filmowego złożonego z trzech odrębnych historyjek obyczajowych, których wspólnym tematem są ogólnie pojęte relacje damsko - męskie. Całość okraszona sporą dawką humoru. Akcja "Pereł i dukatów" toczy się w Czechosłowacji. Głównym bohaterem jest znakomity polski dyrygent przebywający na występach w Pradze. Telefonując do żony, nuci: "Dam ci perły i dukaty / Sznur korali dam na szyję / I ubiorę w strój bogaty...". Wyjaśnia się zatem geneza tytułu całego cyklu. W rozmowie telefonicznej artysta chwali się swoim wysokim honorarium i pyta, czy małżonka chce, żeby jej coś kupił w stolicy bratniego kraju. Żona woli jednak, by pieniądze zdeponować w banku "na później". Mniej powściągliwa jest za to poznana przypadkiem młoda polska turystka, przed którą - dla zabawy - sławny dyrygent udaje Czecha. Polka, zaintrygowana nowo poznanym, interesującym mężczyzną, okazuje mu coraz więcej sympatii. Jednak, gdy dyrygent wyjawia, że jest jej rodakiem, czar niespodziewanie pryska. 12:40 WIECZÓR U ABDONA Film obyczajowy, 38 min, Polska, 1975 Autor: Jarosław Iwaszkiewicz Reżyseria: Agnieszka Holland Scenariusz: Agnieszka Holland Zdjęcia: Antoni Wojtowicz Aktorzy: Marek Bargiełowski, Beata Tyszkiewicz, Michał Szwejlich, Michał Bajor, Krystyna Wachelko-Zaleska Opowieść o prowincjonalnym intelektualiście z małego kresowego miasteczka z początku lat dwudziestych, który kocha się w pięknej aptekarzowej. 13:35 PINA MNIE KIEDYŚ ZAPYTAŁA... (PINA A DEMANDE) Film dokumentalny, 56 min, Francja, 1983 Reżyseria: Chantal Akerman Pina Bausch była tancerką, choreografem i dyrektorem artystycznym Tanztheater Wuppertal w Wuppertalu w Niemczech. Zmarła 30 czerwca 2009 roku. "Pina mnie kiedyś zapytała..." (One day Pina asked me) nie jest filmem dokumentującym jej życie, jest zaproszeniem do jej życia. Archiwalne materiały, fragmenty legendarnych przedstawień i Pina podglądana w pracy. Bardzo emocjonalny materiał. 14:45 ZŁOTA KLATKA (LA JAULA DE ORO) Dramat, 103 min, Hiszpania/Meksyk, 2013 Reżyseria: Diego Quemada - Diez Scenariusz: Lucia Carreras Zdjęcia: Mara Secco Muzyka: Leonardo Heiblum Aktorzy: Brandon López, Rodolfo Domnguez, Karen Martnez, Carlos Chajon Sara, nastolatka z Gwatemali, obcina włosy, przebiera się za chłopca i wraz z przyjaciółmi Juanem i Samuelem wyrusza w ekscytującą i niezwykle niebezpieczną podróż na osławionej trasie pociągami towarowymi do Los Angeles. Mają nadzieję na lepsze życie w USA, gonią za marzeniem, nie zdając sobie sprawy, że może zupełnie nie być tym, czym się wydaje. Rodzące się uczucie do indiańskiego chłopca Chauka, którego Sara spotyka w drodze, przynosi gniew i rozgoryczenie. Jednak w konfrontacji ze śmiertelnym zagrożeniem ze strony bandytów i skorumpowanych stróżów prawa, grupa nastolatków dostaje solidną lekcję przyjaźni i lojalności. [opis dystrybutora] 16:45 PRZYSTAŃ Film obyczajowy, 78 min, Polska 1997 Reżyseria: Jan Hryniak Scenariusz: Jakub Duszyński Zdjęcia: Arkadiusz Tomiak Muzyka: Michał Lorenc Aktorzy: Maja Ostaszewska, Rafał Królikowski, Edyta Olszówka, Tomek Popławski, Jan Machulski, Artur Żmijewski, Marek Perepeczko, Karol Strasburger, Olga "Kora" Jackowska, Teresa Lipowska i inni "Zrobiłem film, jaki sam chciałbym zobaczyć, przy realizacji pracowali niemal wyłącznie moi rówieśnicy, ludzie, którym jeszcze zależy i film był efektem zaangażowania nas wszystkich, naszej pasji. Historia jest współczesna, a właśnie takie interesują mnie i ludzi w moim wieku. Nie siliłem się na komercyjne kino akcji ani kino artystyczne - zrealizowałem uczciwy film o tym, co mnie obchodzi" - mówił w jednym ze swych nielicznych wywiadów debiutant Jan Hryniak, trzydziestoletni absolwent architektury i łódzkiej "Filmówki". "Przystań" zdobyła już kilka prestiżowych nagród, w tym za pierwszoplanową rolę kobiecą (Maja Ostaszewska) i montaż (Cezary Grzesiuk) na Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych w Gdyni w 1998 roku. Film uhonorowano także "Złotym Jańciem" na Prowincjonaliach w Słupcy k. Konina (1999) oraz kilkoma wyróżnieniami na KSF "Młodzi i Film" (1999). Główną bohaterką debiutu Hryniaka jest Karolina, młoda świetliczanka z prowincjonalnej szkoły podstawowej. Mimo że życie wydaje się jej puste i bezbarwne, biernie czeka na wielką miłość, w przeciwieństwie do zaprzyjaźnionej Joli, która "bierze swój los we własne ręce", nie zawsze zresztą z dobrym skutkiem. Wreszcie pewnego dnia Karolina spotyka "tego jedynego". Ma na imię Jan i przyjechał do miasteczka na seminarium "młodych kapitalistów". Wkrótce dziewczyna wyjeżdża do Warszawy na spotkanie z ukochanym. W ślad za nią rusza dwunastoletni Szymek, pałający młodzieńczym uczuciem do "pani ze świetlicy". W pociągu oboje spotykają się, a sytuację dodatkowo komplikuje fakt, że Szymek uciekł z domu i podróżuje na gapę. 20:00 WIECZÓR KINOMANA - WSTĘP DO FILMU - PROJEKT FLORYDA Dysk./wywiad/debata, 5 min, Polska, 2021 Łukasz Jasina rozmawia z krytykiem filmowym Łukaszem Adamskim o filmie "Projekt Floryda" w reż. Seana Bakera. 20:05 WIECZÓR KINOMANA - PROJEKT FLORYDA (FLORIDA PROJECT, THE) Film obyczajowy, 106 min, USA 2017 Reżyseria: Sean Baker Scenariusz: Sean Baker, Chris Bergoch Aktorzy: Willem Dafoe, Brooklynn Prince, Valeria Cotto, Bria Vinaite, Mela Murder, Aiden Malik, Caleb Landry Akcja filmu rozgrywa się w ciągu jednego lata. Główny wątek dotyka ważnego problemu biedy i bezdomności poprzez pokazanie bardzo realistycznej historii. Zresztą reżyser Sean Baker jest znany z przedstawiania rzeczy z niemal dokumentalną wiarygodnością. Bohaterowie to dzieci, które mimo niedostatków, życia w biednych rodzinach potrafią jednak się bawić, śmiać, w pełni korzystać z beztroskich dziecięcych lat. "Projekt Floryda" opowiada o kilku letnich miesiącach z życia 6 - letniej Moonee, mieszkającej wraz ze swoją samotną matką Halley w tanim motelowym pokoju, który służy im za dom. Motel jest położony nieopodal Disney World w Orlando, największego parku rozrywki na Florydzie. Urocza sześciolatka może więc codziennie przenosić się w magiczny świat bajek, który obserwuje z oddali. Nad całym ośrodkiem czuwa kierownik Bobby Hicks, człowiek o wielkim sercu, który jest bardzo pobłażliwy wobec uwielbiających go dzieciaków. Halley próbuje na różne sposoby zarobić na życie, aby utrzymać się w motelu. Prosi o pomoc znajomą, Ashley, ale ona nie chce mieć z nią nic wspólnego, obawiając się o własną reputacje. Moonee całymi dniami pozostaje praktycznie bez opieki i spędza czas z zaprzyjaźnionymi chłopakami, Scootym i Dickym. Lato upływa im na łobuzowaniu, wygłupach, drobnych występkach, zaczepianiu turystów. Tymczasem Halley jest w dramatycznej sytuacji, traci ostatnią szansę na jakikolwiek zarobek, więc oferuje swoje usługi jako prostytutka. Okrada jednego z klientów i wybucha skandal. Bobby ostrzega ją, że będzie zmuszony ją eksmitować, jeśli nie zaprzestanie tego procederu. Nie mając wyboru, Halley prosi jeszcze raz o pomoc znajomą Ashley, matkę jednego z kolegów Moonee, ale ona ją tylko wyśmiewa. W desperacji kobieta wszczyna bójkę, tym samym ściągając na siebie jeszcze większe kłopoty. W motelu zjawiają się funkcjonariusze z departamentu do spraw dzieci i rodzin, by sprawdzić jak samotna Halley radzi sobie z wychowaniem nieletniej córki. Moonee grozi oddanie do zastępczej rodziny. Tymczasem dziewczynka ucieka do Disney World. 23:25 CHARLOTTE RAMPLING. SPOJRZENIE (CHARLOTTE RAMPLING. THE LOOK) Film dokumentalny, 94 min, Niemcy/Francja, 2011 Reżyseria: Angelina Maccarone Charlotte Rampling pracowała z najsłynniejszymi reżyserami świata, choć karierę zaczynała na wybiegu dla modelek. To ona zagrała w "Zmierzchu Bogów", "Czarze orchidei", "Znikającym punkcie" i "Nocnym portierze", który wywołał debatę na temat łamania tabu. To również ona zainspirowała Helmuta Newtona do jego pierwszych nagich zdjęć. Była muzą Woody ' ego Allena i Paula Newmana, choć - jak sama twierdzi - wolała pracować z takimi awangardowymi reżyserami, jak Nagisa Ōshima czy Franois Ozon. Określana jako "przedmiot pożądania" tym razem stała się bohaterką filmu o niej samej. W dziewięciu odsłonach poznajemy zarówno najistotniejsze fakty z życia aktorki, jak i anegdoty na jej temat, połączone ze wspomnieniami bliskich jej osób, m.in. Paula Austera, Petera Lindbergha i Alexandra McQueena. 01:10 TERAZ ANIMACJE! - TWARZ CARLOTTY (CARLOTTA'S FACE) Film animowany, 4 min, Niemcy, 2018 Reżyseria: Valentin Riedl, Frederic Schuld Scenariusz: Frederic Schuld, Valentin Riedl Wykonawcy: . Carlotta Krótki film animowany prezentowany m.in. na Krakowskim Festiwalu Filmowym. Jako dziecko Carlotta nie zdawała sobie sprawy, że ludzie wokół niej mają twarze. Nie rozpoznawała nawet własnej. Po latach dowiaduje się, że cierpi na rzadkie nieuleczalne zaburzenie percepcji. (opis festiwalowy) 01:15 TERAZ ANIMACJE! - KAPRYSIA Film animowany, 7 min, Polska, 2019 Reżyseria: Betina Bożek Scenariusz: Betina Bożek Krótki film animowany. Kaprysia, główna bohaterka filmu, to wymyślona przez reżyserkę planeta. Wszystko, co istnieje na Kaprysi jest nieoczywiste, chaotyczne, zmienia swoje kształty i właściwości. Wzajemne przenikanie i przeobrażanie form, zmiana miejsc istot i przedmiotów to słowa, jakie określają charakter filmu. Pomimo pozornego bałaganu, jaki panuje na planecie, jest to miejsce szczęśliwe, dominują w nim jasne i czyste barwy. Stworzony przez autorkę filmowy obraz dziwnej i bajkowej rzeczywistości jest eksplozją radości i surrealizmu. (opis producenta) 01:15 TERAZ ANIMACJE! - MGNIENIA OKA (AUGENBLICKE / A BLINK OF AN EYE) Film animowany, 3 min, Niemcy, 2018 Reżyseria: Kiana Naghshineh Scenariusz: Kiana Naghshineh Krótki film animowany. Ciemna ulica, stukot obcasów i cień kobiety rzucony na drogę. Nagle pojawia się coś jeszcze - cień mężczyzny, który nie zwiastuje niczego dobrego. Czy kobiecie uda się przed nim obronić? Ten animowany thriller to rejestracja zbrodni z perspektywy ofiary i jej oprawcy. Ujęcia pokazujące punkt widzenia kobiety i mężczyzny zmieniają się tak szybko jak mrugnięcie okiem. Całą sytuację obserwują ludzie w oknach, ale dla nich dramat rozgrywający się na ulicy również jest tylko mrugnięciem. Film zdobył nagrody i wyróżnienia na europejskich festiwalach filmów animowanych, m.in. w Krakowie i Lublanie. [opis festiwalowy] 01:55 SZPITAL PRZEMIENIENIA Dramat, 89 min, Polska 1978 Reżyseria: Edward Żebrowski Scenariusz i reżyseria: Michał Komar i Edward Żebrowski Zdjęcia: Witold Sobociński Muzyka: Stanisław Radwan Występują: Piotr Dejmek, Jerzy Bińczycki, Henryk Bista, Ewa Dałkowska, Gustaw Holoubek, Zygmunt Hübner, Ryszard Kotys, Klaus Piontek, Wojciech Pszoniak, Zbigniew Zapasiewicz i inni Adaptacja powieści Stanisława Lema pod tym samym tytułem, napisanej w roku 1948 i wydanej po raz pierwszy w roku 1955. Wydanie "Szpitala Przemienienia" za granicą wywołało spore zainteresowanie krytyki, pisano wówczas, że powieść ta podejmuje problematykę "Czarodziejskiej góry" Tomasza Manna. Reżyser Edward Żebrowski mówił: "Wydaje mi się, że książka ta stanowi polski odpowiednik gatunku, który w historii literatury określa się jako powieść edukacyjną. Jej bohater zostaje bowiem, podobnie jak Hans Kastorp poddany jakby edukacji, nie tylko zawodowej, lecz również głównie światopoglądowej i emocjonalnej". Akcja filmu rozgrywa się późną jesienią 1939 roku w położonym z daleka od miasta szpitalu dla umysłowo chorych. Zespół lekarski tworzą doktor Kauters, który za skuteczne w leczeniu chorób psychicznych uznaje jedynie zabiegi chirurgiczne, zainteresowany przede wszystkim polityką doktor Rygier, doktor Marglewski, który uważa, że choroba psychiczna jest rodzajem nawiedzenia, oraz doktor Nosilewska, która po Anschlussie uciekła z Austrii. Dołącza do nich młody lekarz Stefan, który ma podjąć swoja pierwszą pracę. Stefan stopniowo poznaje prawa rządzące tym odizolowanym mikrospołeczeństwem. Jest m.in. świadkiem znęcania się pielęgniarza nad młodym muzykiem, obserwuje jak doktor Kauters celowo zwleka z operacją inzyniera chorego na raka mózgu, by uzyskać ciekawsze dane naukowe. Stefan próbuje sprzeciwiać się takim parktykom. Tymczasem w szpitalu pojawiają się Niemcy. Podziemie przekazuje wiadomość, że szpital ma zostać zlikwidowany, a pacjenci wymordowani. Do przybycia SS jest tylko kilka godzin. Lekarze próbują ukryć część pacjentów, a pozostałym podają leki stępiające lęk. Przyjeżdżają niemieckie ciężarówki. Doktor Kauters podaje się za Niemca. Doktor Rygier, choć także ma niemieckie nazwisko deklaruje się jako Polak. Doktor Nosilewska spokojnie przyznaje, że jest Żydówką. Pacjenci zostają wywiezieni do lasu i rozstrzelani. Decydują się losy Stefana, któremu udaje się uciec do lasu. Na plecach dźwiga uratowanego chłopca, który - jak się okazuje - jest już martwy. Mimo to młody lekarz dalej brnie ze zwłokami pacjenta. 03:35 MŁODA POLSKA - NASZA KLĄTWA Film dokumentalny, 27 min, Polska, 2013 Reżyseria: Tomasz Śliwiński Bezdech dotyka niewielki odsetek noworodków, lecz jest poważnym zagrożeniem dla życia. Reżyser i jego żona starają się oswoić chorobę, jaka spotkała ich niedawno narodzonego synka. Wbrew wielu obawom i niepewnościom starają się zapewnić mu normalne, wesołe dzieciństwo i dobrze przygotować do dorosłego życia. (filmpolski.pl)