TVP Kultura Środa, 06.10.2021 08:45 PORTRETY - BARBARA SIER - JANIK Reportaż, 7 min, Polska, 2021 Reżyseria: Marzena Strąk Scenariusz: Marzena Strak Nasza bohaterka zdała maturę w Państwowej Szkole Baletowej w Warszawie w 1966 roku. Od 1966 do 1986 roku była zatrudniona w Balecie Teatru Wielkiego w Warszawie, gdzie jako pierwsza solistka tańczyła główne role w baletach: "Kopciuszek", "Dziadek do orzechów", "Córka źle strzeżona", "Pietruszka", "Historia żołnierza", "Grand Pas de Quatre" (Grahn), "Wesele w Ojcowie", "Biała suita", "Fedra" (Arycie), "Popołudniowa sjesta" (Esperanza) oraz liczne partie solowe repertuaru. W 1983 roku otrzymała tytuł magistra sztuki na Wydziale Pedagogiki Tańca Akademii Muzycznej im. Fryderyka Chopina w Warszawie. W latach 1986 - 1997 była nauczycielem tańca klasycznego w Państwowej Szkole Baletowej w Warszawie, a w latach 1984 - 2001 wykładowcą tańca klasycznego i nowoczesnego w Akademii Muzycznej w Warszawie. 09:00 PIES NA ŚRODKU DROGI Eiuda filmowa, 36 min, Polska, 1986 Reżyseria: Stanisław Jędryka Scenariusz: Andrzej Roman Zdjęcia: Wiesław Zdort Aktorzy: Tadeusz Chudecki, Krzysztof Majchrzak Opowieść o samotności w wielkim mieście. Bohater, pracownik fizyczny Fabryki Samochodów Osobowych na Żeraniu, ma jedyną bliską istotę - wychowaną od szczeniaka sukę o imieniu Kora. Kiedy zwierzę ginie pod kołami ciężarówki, zrozpaczony mężczyzna postanawia odszukać kierowcę i zabić go... 14:40 MARIA JAREMA Reportaż, 21 min, Polska, 2020 Reżyseria: Anna Zakrzewska Scenariusz: Anna Zakrzewska Maria Jarema - rzeźbiarka, malarka, scenograf. Urodzona w 1908 roku w Starym Samborze, zmarła w 1958 w Krakowie. Należała do grona najciekawszych osobowości artystycznych skupionych po 1945 roku wokół Tadeusza Kantora, z którego teatrem Cricot 2 była związana przyjacielsko i zawodowo (nie tylko jako scenografka, projektantka kostiumów, ale również jako aktorka). Choć zawsze blisko współdziałała z grupami artystycznymi, zachowywała swój własny styl wypowiedzi. Lata jej edukacji, podobnie jak początki twórczości przypadły na okres przedwojenny. Pierwsze pudełko z farbami otrzymała od Zygmunta Waliszewskiego. Jako kierunek studiów wybrała jednak rzeźbę. Kształciła się w ASP w Krakowie; tam właśnie w latach 1929 - 35 studiowała na Wydziale Rzeźby pod kierunkiem Xawerego Dunikowskiego. W okresie poprzedzającym wybuch wojny uprawiała przede wszystkim twórczość rzeźbiarską. Tworzyła formy zwarte, nawiązujące do świata organicznego; formy, których żywotność i sprężystość podkreślała gładka powierzchnia. Później do warsztatu rzeźbiarza powracała sporadycznie, konsekwentnie stosując wypracowane uprzednio formuły (Kompozycja, 1956). (Opis: www.culture.pl) 15:05 KTÓRĘDY PO SZTUKĘ - LEONARDO DA VINCI Magazyn, 7 min, Polska, 2019 Reżyseria: Anna Zakrzewska Scenariusz: Tomasz Filiks Wykonawcy: Katarzyna Płonka - Baus Da Vinci i Wilhelm Sasnal, Wit Stwosz i Maria Jarema. O tym, jak różnorodne dzieła znajdują się w kolekcji Muzeum Narodowego w Krakowie, dowiemy się z siódmego sezonu cyklu "Którędy po sztukę". Trzydzieści odcinków programu opowie o wyjątkowych obiektach znajdujących się w jednym z najstarszych krajowych muzeów. Muzeum Narodowe w Krakowie zostało utworzone 7 października 1879 roku. W roku 2019 obchodzi 140. rocznicę powstania. Z tej okazji opowiemy o pierwszym obrazie, który trafił do jego kolekcji, czyli słynnych Pochodniach Nerona Henryka Siemiradzkiego. Z kolei analiza arcydzieła Leonarda Da Vinci Dama z Gronostajem wpisze się w obchody 500. rocznicy śmierci geniusza renesansu. Wybitni kuratorzy związani z Muzeum odkryją tajemnice również najnowszych nabytków w kolekcji, takich jak obraz Romana Opałki czy Marcina Maciejowskiego. 15:20 TAMTE LATA, TAMTE DNI - JANUSZ OLEJNICZAK Dysk./wywiad/debata, 25 min, Polska, 2021 Reżyseria: Joanna Makowska Scenariusz: Joanna Makowska, Marta Perchuć - Burzyńska Wykonawcy: Marta Perchuć - Burzyńska (prowadząca) Marta Perchuć - Burzyńska rozmawia z wybitnymi artystami o dzieciństwie, domu rodzinnym i najważniejszych doświadczeniach, które w istotny sposób wpłynęły na ich życie i drogę twórczą. Rozmowy realizowane są w miejscach, które dla bohaterów programu mają największe znaczenie sentymentalne. Tym razem w podróż do krainy dzieciństwa i młodości zabiera nas wybitny pianista Janusz Olejniczak. 15:55 MIESZCZANIE ŻYWIECCY - ANTONI I ALEKSANDER Reportaż, 22 min, Polska, 2021 Reżyseria: Grzegorz Jankowski Scenariusz: Grzegorz Jankowski W Żywcu prawdopodobnie założono pierwsze kino w Polsce. Wybudował je rzeźnik w tajemnicy przed żoną, która wyjechała na wakacje. Nasza opowieść będzie historią jego 18 - letniego prapraprawnuka, który jest pasjonatem filmu. Będzie kręcił film o swoim przodku, pytał o rodzinę i historię kina, filmował rzeczy, które zostały, a są to m. in. fotele, projektor, haki rzeźnickie, fragmenty taśm. 16:20 JUBILE (JUBILE) Film animowany, 7 min, Francja, 2016 Reżyseria: Coralie Soudet, Charlotte Piog Animacja komputerowa o porwanym przez wiatr kapeluszu królowej Elżbiety II; na poszukiwanie zguby ruszają psiak Corgi i jeden z gwardzistów. 16:30 BUDZIK (AWAKER) Film animowany, 9 min, Czechy, 2017 Reżyseria: Filip Diviak Scenariusz: Filip Diviak Film animowany. Starszy mężczyzna zajmuje się budzeniem ludzi. Pewnego dnia dostaje w prezencie lśniący dzwonek... (źródło: wff.pl) 22:00 NA WSCHÓD OD HOLLYWOOD - MUSTANG (MUSTANG) Dramat, 93 min, Francja/Niemcy/Turcja, 2015 Reżyseria: Deniz Gamze Ergüven Scenariusz: Deniz Gamze Ergüven, Alice Winocour Zdjęcia: David Chizallet, Ersin Gök Muzyka: Warren Ellis Aktorzy: Erol Afsin, Doğa Zeynep Doğuşlu, Elit İşcan, Güneş Nezihe Şensoy, Tuğba Sunguroğlu, Ilayda Akdogan Nominacja do Oscara i Złotego Globu w kategorii Najlepszy Film Nieanglojęzyczny oraz nagroda FIPRESCI przyznawana przez stowarzyszenie krytyków filmowych. Film stał się pretekstem do dyskusji na temat wolności i praw współczesnych kobiet. Bohaterkami są siostry, młode i pełne życia, pragnące swobody i wolności, ale tym samym ściągają na siebie nieszczęście. Niewątpliwie na uwagę zasługuje gra pięciu młodych aktorek odtwarzających główne role. Akcja filmu rozgrywa się na tureckiej prowincji, w nadmorskim miasteczku oddalonym kilkaset kilometrów od Stambułu. To właśnie tu mieszkają bohaterki: Lale i jej cztery siostry: Sonay, Ece, Selma i Nur. Wraz z nastaniem lata i czasu beztroskich zabaw, już pierwszego dnia wakacji, upojone perspektywą długo wyczekiwanej kanikuły, dziewczyny świętują koniec roku szkolnego, oddając się na plaży niewinnym flirtom z kolegami z klasy. Mieszkańcy miasteczka są jednak zbulwersowani takim zachowaniem. Wybucha skandal, a Bogu ducha winne uczennice za swoje rzekomo gorszące zachowanie muszą słono zapłacić. Rozgniewana rodzina zamyka je w domowym areszcie. Aby zatuszować kompromitujące zdarzenie, jedynym rozwiązaniem wydaje się jak najszybsze zamążpójście córek. Bez wiedzy sióstr wybierają dla nich narzeczonych. Czy dziewczyny muszą poddawać się surowym zasadom moralnym, czy mają prawo swobody wyboru, możliwości wolnego zaspokojenia swoich najskrytszych potrzeb? Czy będą walczyć o swoje prawa? Każda z sióstr, kochających wolność i dotychczasowe pozbawione nakazów życie, inaczej podejdzie do obowiązków narzucanych im przez krewnych i tradycję. Inaczej też potoczą się ich losy. 23:45 WIĘCEJ NIŻ FIKCJA - FILOTEO ALBERINI - WŁOCH, KTÓRY WYNALAZŁ KINO (THE FIRST GAZE. THE ITALIAN WHO INVENTED CINEMA/L'ITALIANO CHE INVENT IL CINEMA) Film dokumentalny, 57 min, Włochy, 2019 Reżyseria: Stefano Anselmi Scenariusz: Stefano Anselmi, Giovanna Lombardi Zdjęcia: Daniele Baldacci Dokument przedstawia historię i początki narodzin włoskiego kina, przybliża sylwetkę Filoteo Alberiniego, reżysera, pioniera tamtejszej kinematografii. 00:55 JAZZ JUNIORS 2020 - ADAM PIEROŃCZYK / ARTIST IN RESIDENCE CZ. 1 Koncert, 70 min, Polska, 2020 Wykonawcy: Adam Pierończyk Koncert "Adam Pierończyk / artist in residence" odbył się 2 października 2020 r. Pierwszy koncertowy wieczór festiwalu Jazz Juniors, zgodnie z tym, co zapowiadał Adam Pierończyk, wypełniony był pełnym wolności, kreatywnym podejściem do muzyki. To idealny moment, aby poeksperymentować tłumaczył przed festiwalem. Tak też było, na scenie spotkali się muzycy, którzy choć mocno osadzeni w jazzowej tradycji, śmiało spoglądają w przyszłość, nie stronią od eksperymentów i wyzwań, na które stawia nowoczesność. 02:40 HAVEL (HAVEL) Film biograficzny, 99 min, Czechy, 2020 Reżyseria: Slavek Horak Scenariusz: Slavek Horak, Rudolf Suchnek Aktorzy: Viktor Dvorak, Anna Geislerov, Martin Hofmann, Barbora Seidlov Pierwszy pełnometrażowy film fabularny o Vaclavie Havlu - zmarłym w 2011 roku czeskim dramatopisarzu, obrońcy praw człowieka, polityku i prezydencie kraju. Koncentruje się na przemianie Havla z odnoszącego sukcesy - później zakazanego - dramaturga z lat sześćdziesiątych w działacza na rzecz praw człowieka i więźnia sumienia w latach siedemdziesiątych. Kulminacją jego przemiany było stanięcie na czele czeskiej aksamitnej rewolucji i wybranie go w 1989 roku (po 41 latach) na urząd pierwszego niekomunistycznego prezydenta Czechosłowacji. Dramat wątpiącego w siebie intelektualisty, rozdartego pomiędzy własnymi pasjami i narzuconymi sobie obowiązkami. Film jest fikcją, a nie dokumentem, tłumaczy reżyser Slavek Horak. Nie próbowałem tworzyć legendy Havla czy celebryty Havla, ale człowieka. Stąd w filmie oglądamy nie tylko przemianę artysty w ikonę walki o wolność, lecz także jego burzliwe życie osobiste, w którego centrum pozostaje niezwykły związek z żoną Olgą.