TVP Historia Piątek, 12.11.2021 Zmiany z dnia 03.11.2021 w stosunku do raportu z dnia 20.10.2021 (zmodyfikowano opis: Omówienie) 15:40 ADAM CHMIELOWSKI - BRAT ALBERT. 7 OBRAZÓW Z ŻYCIA Film dokumentalny, 31 min, Polska, 2017 Reżyseria: Grzegorz Sajór, Tomasz Płuciennik, Marek Stremecki Scenariusz: Grzegorz Sajór, Tomasz Płuciennik, Marek Stremecki "Adam Chmielowski - brat Albert. 7 obrazów z życia" to opowieść o niezwykłym malarzu, który został świętym. Porzucił pędzel i sławę i zaczął żyć z bezdomnymi. Co sprawiło, że zdecydował się na taką odmianę? Jak wyglądała jego droga od dziecka, które zostaje sierotą, przez czas malarstwa, depresję, aż po życie z ubogimi i dla nich? Na film o Adamie Chmielowskim składa się siedem opowieści osób, które idą jego śladami. O bracie Albercie opowiadają siostry albertynki i bracia albertyni, abp Grzegorz Ryś, a także ci, dla których postawa brata Alberta jest inspiracją w ich życiu: Anna Dymna, Jan Mela i Krzysztof Zanussi. Brat Albert uczy nas wszystkich, jak zostać człowiekiem w nieludzkich czasach. Takie czasy przychodzą i odchodzą. Natomiast jest pytanie, jak z nich wychodzi człowiek - mówi w filmie abp Grzegorz Ryś, metropolita łódzki. Adam Hilary Bernard Chmielowski urodził się w 1845 r. w Igołomi k. Krakowa. W wieku 18 lat wziął udział w powstaniu styczniowym, podczas walk stracił nogę i trafił do niewoli. Następnie przebywał na emigracji w Paryżu. Po amnestii w 1865 r. przyjechał do Warszawy, gdzie rozpoczął studia malarskie, które kontynuował w Monachium. Tam zetknął się z innymi wybitnymi artystami, między innymi Stanisławem Witkiewiczem, Józefem Chełmońskim i braćmi Gierymskimi. Wstąpił do zakonu jezuitów, jednak po pół roku opuścił nowicjat i wyjechał na Podole do swego brata Stanisława. Po powrocie do Krakowa w 1884 r. zaczął interesować się sytuacją ludzi ubogich. W swojej pracowni przy ul. Basztowej przyjmował bezdomnych i ubogich. Przełomowym wydarzeniem w życiu Chmielowskiego było namalowanie obrazu Ecce Homo. Wówczas zaczął zadawać sobie pytania o ludzką godność, o godność nędzarzy i ubogich. Ecce Homo to Chrystus, który bierze na siebie cierpienia ludzi. Chmielowski odnalazł w Chrystusie Ecce Homo - człowieka ubogiego i przeciwnie, w człowieku ubogim odnalazł Ecce Homo. Św. Albert w nędzarzach odnalazł piękno człowieczeństwa. Chciał przywrócić godność nędzarzy - zaznacza brat Paweł Flis ze Zgromadzenia Braci Albertynów. Zakładał miejskie ogrzewalnie i przytuliska, domy dla sierot, kalek, starców i nieuleczalnie chorych. Brat Albert nie liczył na ich wdzięczność. Krzysztof Zanussi zauważa, że w życiu im szlachetniej człowiek postępuje, tym będzie mu trudniej. A jednak warto. W 1887 r. za zgodą kard. Albina Dunajewskiego przywdział habit, a rok później złożył śluby zakonne, przyjmując imię Albert. Założył Zgromadzenia Braci Albertynów (1888) i Zgromadzenie Sióstr Albertynek (1891), działające według reguły św. Franciszka z Asyżu. Schorowany brat Albert zmarł 25 grudnia 1916 r. w Krakowie. Na pogrzebie brata Alberta padły słowa: Nie trzeba się modlić za brata Alberta, trzeba się modlić do brata Alberta. W 1938 r. prezydent Ignacy Mościcki nadał mu pośmiertnie Wielką Wstęgę Orderu Polonia Restituta za wybitne zasługi w działalności niepodległościowej i na polu pracy społecznej. Papież Jan Paweł II beatyfikował go w Krakowie w 1983 r. , a sześć lat później w Rzymie kanonizował. Relikwie Świętego znajdują się w Sanktuarium Świętego Brata Alberta Ecce Homo w Krakowie. Film powstał w Roku św. brata Alberta na zlecenie Muzeum Historii Polski i portalu dzieje.pl. (zmodyfikowano opis: Omówienie) 23:10 KOŚCIUSZKO. PRZEWODNIK BARDZO WSPÓŁCZESNY. ("KOŚCIUSZKO. WOLNOŚĆ OD PRZEMOCY") Film dokumentalny, 52 min, Polska/Litwa, 2021 Tadeusz Kościuszko to pierwszy bohater współczesnej Polski i Litwy. Film ukazuje jego biografię w dynamicznym skrócie między napięciem czasów, w których żył, a indywidualnymi cechami charakteru. Widz odnajdzie w tej opowieści próbę odpowiedzi na pytanie zadawane przez kolejne pokolenia Środkowoeuropejczyków - jak przetrwać na skrwawionych ziemiach, między Wschodem a Zachodem. Życie Kościuszki, typowego przedstawiciela klasy średniej XVIII wieku, jego decyzje i wybory składają się na wyjątkowo aktualną opowieść o człowieku. Tadeusz Kościuszko jest naszym bohaterem, bo odnajdujemy w nim siebie.