TVP Historia Poniedziałek, 15.11.2021 Zmiany z dnia 17.11.2021 w stosunku do raportu z dnia 10.11.2021 (dodano pozycję programową) 16:05 POLSKA I ŚWIAT Z HISTORIĄ W TLE - SKRZYDŁA NAD POLSKĄ CASA C - 295M Reportaż, 9 min, Polska, 2013 Reżyseria: Tadeusz Arciuch Scenariusz: Tadeusz Arciuch Zdjęcia: Tadeusz Arciuch, Zdzisław Najda, Grzegorz Marciniak, Łukasz Kasprzycki CASA C - 295M jest samolotem transportowym będącym na wyposażeniu Polskich Sił Powietrznych od 2003 roku. Świetnie sprawdza się w lotach na małych wysokościach, co jest szczególnie ważne w operacjach powietrznych w warunkach wojennych. Samolot jest wykorzystywany rutynowo do wsparcia logistycznego oddziałów polskich sił zbrojnych działających poza granicami naszego kraju. W filmie występuje mjr pil. Krzysztof Dzido z bazy lotnictwa transportowego w Krakowie. (zmodyfikowano opis: Omówienie) 16:20 MIASTO Z PIASKÓW I SERC. STALOWA WOLA. Film dokumentalny, 52 min, Polska, 2020 Reżyseria: Tadeusz Arciuch Scenariusz: Tadeusz Arciuch Film opowiada o wielkim projekcie o nazwie Stalowa Wola i ludziach, którzy go realizowali. Stalowa Wola to największa inwestycja w ramach Centralnego Okręgu Przemysłowego, a powstała w imponującym tempie w latach 1937 - 1938. Dwa lata i trzy miesiące wystarczyły, aby od wbicia łopaty pod fundamenty przestrzelać pierwszą armatę, wyprodukowaną w nowo powstałych zakładach. Miejsce pod te inwestycje zostało starannie wybrane, choć było absolutnie dziewicze, pozbawione jakiejkolwiek infrastruktury oprócz linii kolejowej. Miasto i hutę wybudowano w błyskawicznym tempie dzięki dobremu planowi, sprawnemu zarządzaniu oraz dzięki poświęceniu budowniczych - pionierów. Stalowa Wola powstawała w atmosferze wielkiego entuzjazmu ludzi, którzy zjechali tu prawie ze wszystkich stron Polski. A powstały tu od zera nie tylko zakłady przemysłowe, ale i nowoczesne miasto wraz z elektrownią i całą niezbędną infrastrukturą. Wokół Stalowej Woli narastała legenda, powstawały o niej reportaże, filmy a nawet piosenki, ale niestety wspaniały rozwój tego miasta przerwała wojna. Stalowa Wola ma swój klimat, urok dawnych, przedwojennych lat, kiedy wszyscy chcieli zrobić coś dla Ojczyzny, często płacąc najwyższą cenę. (dodano opis: Omówienie) 22:00 SPÓR O HISTORIĘ - POLSKIE ZWYCIĘSTWA. CHOCIM 1621 Dysk./wywiad/debata, 32 min, Polska, 2021 Scenariusz: Elżbieta Szumiec - Zielińska Wykonawcy: Tadeusz Płużański (prowadzący) W październiku 1621 r. wojska Rzeczypospolitej - zebrane w twierdzy chocimskiej i dowodzone przez hetmana Jana Karola Chodkiewicza - wytrzymały oblężenie znacznie silniejszej armii osmańskiej. Po zwycięskiej batalii papież Grzegorz XV pisał do króla Zygmunta III Wazy: "W powszechnej trwodze narodów chrześcijańskich powstał Pan zastępów i takiem męstwem piersi polskich wojowników uzbroił, iż pokonawszy srogiego nieprzyjaciela, zmusili go do proszenia o pokój pod uciążliwymi warunkami. A jako rzeka Tyras będzie pomnikiem hańby tureckiej, tak niechaj płynie wieczna chwała dla imienia polskiego". Goście: prof. Mirosław Nagielski, dr Przemysław Gawron i dr Piotr Kroll. Na czym polegało wojskowe znaczenie twierdzy Chocim? Geneza oblężenia Chocimia w 1621 r. Kto rozpoczął tę wojnę? Jaki był polski plan jej wygrania? Dlaczego doszło do obrony, a nie bitwy? Siły obu stron, w tym składy wojsk, szczególnie strony polskiej. Dowódcy. Cechy charakterystyczne taktyki zastosowanej podczas obrony Chocimia w 1621 r. przez stronę polską. Zastosowano elastyczną taktykę uporczywej obrony obozu z wykorzystaniem fortyfikacji polowych oraz ognia artylerii i muszkietów, a także nagłych wypadów jazdy. Co oznacza określenie Sahajdaczny w nazwisku kozackiego wodza? Czy Zaporoscy lojalnie współpracowali? Czy mieli inne cele niż Litwini i Polacy? Jaką taktykę podczas oblężenia Chocimia w 1621 r. stosowali Turcy Osmana II? Śmierć hetmana Karola Chodkiewicza. Kto przejął dowodzenie? Jak doszło do negocjacji i zakończenia walk? Co przewidywał traktat rozejmowy zawarty 9 października? Znaczenie odstąpienia Turków i echo zwycięstwa polskiego w Europie. [W roku 1623 papież Urban VIII ustanowił święto dziękczynienia za wiktorię chocimską na 10 października. Było obchodzone aż do zmiany kalendarza liturgicznego po Vaticanum.