TVP Dokument Piątek, 26.11.2021 Zmiany z dnia 17.11.2021 w stosunku do raportu z dnia 09.11.2021 (zmodyfikowano opis: Omówienie) 08:10 DZIKI BAŁTYK 2. POMIĘDZY ESTONIĄ A FINLANDIĄ (WILD BALTIC SEA / WILDE OSTSEE / 2. BETWEEN ESTONIA AND FINNLAND) Serial dokumetalny, 50 min, Niemcy, 2017 Reżyseria: Christoph Houschild Serial dokumentalny o dzikiej przyrodzie Bałtyku. Natura tego najbliższego nam morza oferuje wiele niespodzianek. Drugi odcinek przedstawia wyspy między Estonią, Szwecją i Finlandią. Zagłębimy się w świat dziesiątków tysięcy wysp, między Estonią, szwedzką Gotlandią i fińskim Morzem Archipelagowym. Jesienią wszędzie słychać dziwne odgłosy godowe łosia. Na Gotlandii orły przednie rozmnażają się na drzewach. 300 kilometrów dalej na północ znajduje się archipelag Finlandii, zamieszkały przez niedźwiedzie brunatne. Wyspa Saaremaa jest czwartą co do wielkości na Bałtyku. Kiedyś było to bogate centrum kupieckie. Wiele małych wysepek dalej leżących i 200 km na zachód - to pozostałości pradawnej rafy koralowej wystającej z morza. Szwedzka Gotlandia jest drugą największą wyspą na Bałtyku. Jak estońska Saaremaa - głównie tworzą ją płaskowyże kredowe, mające ponad 400 milionów lat. Powstały z koralowca, który wtedy rósł w ciepłych morzach - bo Gotlandia i Saaremaa leżały wówczas na równiku. (zmodyfikowano opis: Omówienie) 13:50 DZIKI BAŁTYK 3. POMIĘDZY FINLANDIĄ A SZWECJĄ (WILD BALTIC SEA / WILDE OSTSEE / 3. BETWEEN FINLAND AND SWEDEN) Serial dokumetalny, 50 min, Niemcy, 2017 Reżyseria: Christoph Houschild Serial dokumentalny o dzikiej przyrodzie Bałtyku. Natura tego najbliższego nam morza oferuje wiele niespodzianek. Trzeci odcinek przenosi nas nad Zatokę Botnicką. Zimą dom dla nerpy. 300 kilometrów dalej na południe miliony ryb udają się na wybrzeże, aby złożyć jaja. Finlandia jest siedliskiem latającej wiewiórki. Wiosną samce zaczynają szukać samic. Do końca lutego to zamarznięty, biały ocean - blisko 300 - kilometrowej długości i szerokości 150 km. Pokrywa lodowa, grubości nawet 120 cm, kryje cały Bałtyk Północny. W miesiącach zimowych słońce jest nisko nad horyzontem i wyzwala barwną grę świateł na niebie. Zorza polarna lśni, gdy wiatr słoneczny przenika do atmosfery ziemskiej. Północna część Bałtyku jest pod lodem od połowy października do maja. W Zatoce Botnickiej jest zasolenie zaledwie półprocentowe, więc woda zamarza tu szybciej niż w innych rejonach Bałtyku. To Bałtyk - dziecko ostatniej epoki lodowcowej. (zmodyfikowano opis: Omówienie) 16:00 REWOLUCJA W DOLINIE KRZEMOWEJ ODC. 2 (THE SILICON VALLEY REVOLUTION - HOW A FEW NERDS DID CHANGE THE WORLD / DIE SILICON VALLEY REVOLUTION - WIE EIN PAAR FREAKS DIE WELT VERÄNDERN) Film dokumentalny, 52 min, Niemcy, 2017 Reżyseria: Jan Tenhaven Dokumentalna podróż do Doliny Krzemowej, gdzie znajdują się siedziby wielomiliardowych przedsiębiorstw IT. Początki to amatorskie eseje o kolorze, chaosie i rewolucyjnych poruszeniach. Hipisi, miłośnicy majsterkowania i sprytni biznesmeni wprawili w ruch niewiarygodną rewolucję. Pionierzy domowego komputera chcieli tylko zmienić świat i zepchnąć Wielkiego Brata z tronu: chcieli komputerów dla każdego. Ten dokument, w ekskluzywnych wywiadach z pionierami rewolucji komputerowej, ukazuje początki domowego komputera. Moment, w którym komputer opuścił królestwo hobbystów, nastąpił wtedy, gdy Dan Bricklin i Bob Frankston stworzyli elektroniczny arkusz kalkulacyjny VisiCalc. Gdy pojawił się pod koniec 1979 roku, księgowi byli zachwyceni. Liczby migały i zmieniały się. Mogli zmienić jedną i śledzić pozostałe. Popłakali się z radości. Lata 80. to lata pomysłów, które powstały w kilku laboratoriach za sprawą grupy hobbystów i objęły całe społeczeństwo. Lata 80. to więc rozwój ogromnego przemysłu. Nawet Bill Gates początkowo nie docenia Internetu. Dopiero później opracowuje przeglądarkę, którą agresywnie wprowadza na rynek przy pomocy prawie monopolistycznego Microsoftu. Historia Google jest ciekawa. Dwóch studentów przyjrzało się wyszukiwarkom typu Yahoo i stwierdziło, że to chłam. To, co prywatne, staje się coraz bardziej publiczne. Model biznesowy Marka Zuckerberga opiera się na tym pomyśle. Tak więc ta rewolucja małych komputerów stała się rewolucją każdej istoty ludzkiej na planecie, posiadającej smartfon lub połączonej z Internetem. Czyli ta rewolucja na Zachodnim Wybrzeżu jest rewolucją na następne 500 lat. Zaczęła się na tych wybrzeżach i jak fala przetoczyła się po całej planecie. (dodano pozycję programową) 20:10 BAŁTYCKIE PLEMIONA. OSTATNI POGANIE EUROPY (BALTIC TRIBES. LAST PAGANS OF EUROPY) Film dokumentalny, 51 min, Wielka Brytania/Litwa/Polska, 2018 Reżyseria: Brothers Lauris, Raitis Abele Scenariusz: Toms Ķęncis Film dokumentalny, który w dwóch częściach prezentuje życie plemion bałtyckich we wczesnym średniowieczu. To imponująca wizualizacja. "Głównym przewodnikiem" w filmie jest kupiec z Jutlandii - Lars - który podróżuje po południowo - wschodnim wybrzeżu Bałtyku. Od Elbląga po Rygę, różne miejsca plemion bałtyckich, ich nawyki, tradycje, rytuały, prawa i inne aspekty życia. Dziś można je dokładnie zbadać i zrekonstruować. Do tego dochodzą wypowiedzi historyków, archeologów z Polski, Łotwy i Litwy. Widzowie będą mogli lepiej poznać przeszłe życie i historyczny kontekst wczesnego średniowiecza w południowo - wschodnim regionie Morza Bałtyckiego, co pozwoli utożsamić się z dziedzictwem, jakie te plemiona zostawiły dzisiaj nam.