TVP Historia Niedziela, 28.11.2021 06:40 BYŁ TAKI DZIEŃ - 28 LISTOPADA Felieton, 2 min, Polska, 2006 Autor: Janusz Weychert 1567 - Juan Jepez y Alvares przyjął zakonne imię Jan od Krzyża, uważany jest za jednego z największych nowożytnych mistyków Kościoła; 1907 - zmarł Stanisław Wyspiański; 1943 - konferencja Churchilla, Roosevelta i Stalina w Teheranie; 06:50 BIBLIA - ŚWIĘTY PAWEŁ, CZ. 1 (THE BIBLE - PAUL OF TARSUS P. 1) Serial religijny, 43 min, Niemcy/Włochy/Francja/USA, 2000 Reżyseria: Roger Young Aktorzy: Johannes Brandrup, Barbara Bobulova, Giorgio Pasotti, Thomas Lockyer Cykl filmów ze znakomitą obsadą, opowiadający o głównych postaciach biblijnych. Fresk historyczny ukazujący życie św. Pawła od prześladowań chrześcijan, poprzez jego działalność misyjną, po uwięzienie w Cezarei i wysłanie go do Rzymu. 08:00 MSZA GRECKOKATOLICKA - LITURGIA GRECKOKATOLICKA Z PARAFII PW. PODWYŻSZENIA KRZYŻA PAŃSKIEGO WE WROCŁAWIU. (28.11.2021) Sprawozdanie, 56 min, Polska, 2021 Transmisja liturgii greckokatolickiej z parafii p.w. Podwyższenia Krzyża Pańskiego we Wrocławiu 09:00 KARIERA NIKODEMA DYZMY - ODC. 2/7 Serial obyczajowy, 50 min, Polska 1980 Reżyseria: Jan Rybkowski i Marek Nowicki Scenariusz: Marek Nowicki, Witold Orzechowski, Jan Rybkowski Zdjęcia: Marek Nowicki Muzyka: Piotr Marczewski Aktorzy: Roman Wilhelmi, Grażna Barszczewska, Izabella Trojanowska, Leonard Pietraszak, Mariusz Dmochowski, Bronisław Pawlik, Tadeusz Pluciński, Bogusz Bilewski, Halina Golanko, Igor Śmiałowski, Hanna Balińska, Ryszard Barycz, Arkadiusz Bazak, Barbara Brylska, Krystyna Ciechomska, Liliana Głąbczyńska, Kazimierz Iwiński, Alicja Jachiewicz, Zofia Merle, Jerzy Molga, Włodzimierz Musiał, Lech Ordon, Witold Pyrkosz, Ewa Szykulska, Ewa Ziętek, Zygmunt Zintel, Wojciech Pokora, Bohdan Łazuka, Mieczysław Czechowicz, Hanna Stankówna, Tomasz Stockinger, Janusz Bylczyński i inni Nikodem Dyzma przyjeżdża do Koborowa, majątku państwa Kunickich. Dzięki parotysięcznej zaliczce otrzymanej od pracodawcy jego wygląd zmienia się nie do poznania. Pani Nina, żona Kunickiego, i Kasia, jego córka z pierwszego małżeństwa, widzą w nowym administratorze majątku prawdziwego światowca. Dyzma zdaje sobie jednak sprawę z własnych niedostatków - braku obycia, dobrych manier i wykształcenia. Za wszelką cenę stara się je ukryć przed otoczeniem, mówi mało, a nocami uczy się, gorliwie wertując księgi gospodarcze. Przypadkiem spotyka brata Niny, ubezwłasnowolnionego przez jej męża hrabiego Żorża Ponimirskiego. Szalony Żorż wyjawia mu, w jaki sposób Kunicki wszedł w posiadanie majątku swej żony. Pomiędzy "niespełna rozumu" hrabią a administratorem majątku staje układ - Dyzma obiecuje Ponimirskiemu pomoc w zamian za potajemne dokształcanie. Tymczasem pan Kunicki prosi zarządcę swych dóbr, aby korzystając ze znajomości w sferach rządowych, uzyskał od ministra rolnictwa, Jaszuńskiego, przydział drewna dla koborowskich tartaków. Żegnany z żalem przez panią domu Nikodem Dyzma wyrusza do Warszawy. 10:05 OKRASA ŁAMIE PRZEPISY - DAWNE ZIARNA NA TALERZU Magazyn, 24 min, Polska, 2016 Reżyseria: Tomasz Rostworowski Scenariusz: Tomasz Rostworowski, Karol Okrasa Zdjęcia: Michał Góral, Wiktor Zdrojewski Muzyka: Tomasz Łuc Wykonawcy: Karol Okrasa (prowadzący), Aleksander Trąbczyński W kolejnym odcinku Karol Okrasa wyruszy w okolice Brodnicy i odwiedzi pana Mieczysława Babalskiego. Pan Mieczysław jest jednym z pierwszych rolników ekologicznych w Polsce. Już w latach osiemdziesiątych zeszłego wieku siał i wytwarzał mąkę z orkisza. Dziś orkisz staje się coraz bardziej popularny, ale wówczas mało kto wiedział cokolwiek o tym dawnym zbożu. Teraz pan Mieczysław wytwarza także mąkę z samopszy, prastarego zboża uprawianego już 7 tysięcy lat temu, jak również z płaskurki uprawianej ponad 2 tysiące lat temu na Bliskim Wschodzie. I to właśnie z mąki płaskurki był najprawdopodobniej upieczony chleb, który Chrystus podawał swoim uczniom podczas Ostatniej Wieczerzy. Obecnie dawne zboża wracają do łask. Jak się bowiem okazuje, współczesne, wysokoglutenowe odmiany pszenicy powodują wiele alergii, natomiast o dziwo stare zboża, o odmiennej budowie glutenu czy o innych aminokwasach są znacznie lepiej tolerowane przez nasze organizmy. Widocznie nasze układy trawienne są lepiej przystosowane do starych odmian zbóż niż do tych obecnych. A więc trzeba po nie sięgać. Karol przygotuje trzy dania, oparte o mąki wytworzone ze starych odmian zbóż. Pierwszym daniem będzie okoń morski podany na kaszy owsianej ugotowanej na soku jabłkowym z buraczkami. Druga propozycja to placki z mąki z płaskurki z kozim twarożkiem i pieczonymi warzywami. A trzecia to żytni makaron z kiszoną kapustą, kaparami i wędzonym łososiem. Jak będą wyglądać takie dania? Zobaczymy w programie. 10:40 ARRASÓW DZIEJE OSOBLIWE - WIELKI POWRÓT. ODC. 4 Film dokumentalny, 25 min, Polska, 2021 Scenariusz: Marek Szczepanek, Grzegorz Styła Zdjęcia: Wojciech Kursa W 2021 roku obchodzone są trzy ważne rocznice wpisane w burzliwą historię wawelskiej kolekcji arrasów: 450 - licząc od roku 1571 to jest od roku przekazania całej kolekcji narodowi, co dokonało się testamentem Zygmunta Augusta i było aktem niezwykłym i o ogromnych konsekwencjach dla dalszych dziejów unikalnego zbioru, setna zawarcia Traktatu Ryskiego, który otwierał drogę do trwającej przez dekadę wielkiej rewindykacji z Rosji bolszewickiej i wreszcie sześćdziesiąta powrotu arrasów z Kanady po wojennej tułaczce, pełnej dramatycznych zwrotów akcji i ryzykownych operacji ratunkowych. Te trzy ważne wydarzenia, ściśle związane także z Wawelem, tworzą osnowę cyklu audycji telewizyjnych "Arrasów dzieje osobliwe". Jest to barwna, zbudowana zarówno na przekazie faktów jak i na historycznej anegdocie, opowieść o burzliwych losach całej kolekcji rozwijana na tle równie burzliwych dziejów Polski w czasie blisko 500 lat. W czwartym odcinku cyklu pt. "Wielki powrót" przedstawione są losy arrasów od roku 1795, kiedy to zostały zagrabione przez Rosję, do tryumfalnego odzyskania kolekcji rewindykowanej po traktacie ryskim z 1921 roku dzięki Marianowi Morelowskiemu i Aleksandrowi Czółnowskiemu. Analiza artystyczna werdiur przybliża nie tylko kunszt artystów tkaczy, ale i stan wiedzy przyrodniczej oraz odkryć geograficznych epoki renesansu. 11:10 WOJOWNICY CZASU - POWSTAŃCZA RAPSODIA, CZYLI OLSZYNKA GROCHOWSKA 1831 Film dokumentalny, 24 min, Polska, 2018 Reżyseria: Grzegorz Gajewski Scenariusz: Grzegorz Gajewski Zdjęcia: Krzysztof Krzyżanowski, Grzegorz Gajewski Muzyka: Krzysztof Ridan Rozpoczęte w noc listopadową 1830 roku powstanie było kolejnym po insurekcji kościuszkowskiej zrywem skierowanym przeciwko rosyjskiemu okupantowi. Wyrzucenie z Warszawy Rosjan poskutkowało rozpoczęciem regularnej wojny polsko - rosyjskiej, a jedną z najkrwawszych jej starć była rozegrana w mroźne dni lutego 1831 roku bitwa pod Olszynką Grochowską, gdzie polska armia dowodzona przez gen. Józefa Chłopickiego przeciwstawiła się skutecznie rosyjskiemu korpusowi feldmarszałka Dybicza. 11:55 GIGANTYCZNY WĄŻ MORSKI. SPOTKANIE Z LEGENDĄ. (GIANT SEA SERPENT, MEET THE MYTH) Film dokumentalny, 52 min, Francja, 2015 Reżyseria: Bertrand Loyer Wstęgor królewski (Regalecus glesne), największa ryba kostna na świecie, znany był tylko z jednej skamieliny. Jego niezwykły rozmiar (nawet 15 metrów) i postać srebrnej wstążki zainspirowały mit morskiego węża. 12:55 OPOWIEŚCI O YELLOWSTONE - ODC. 1. ZIMA (YELLOWSTONE TALES FROM THE WILD) Film dokumentalny, 49 min, Wielka Brytania, 2009 Reżyseria: Andrew Murray Zdjęcia: John Aitchison Muzyka: Edmund Butt Zimą 1807 roku samotny traper, John Colter, dotarł w samo serce Gór Skalistych w Ameryce Północnej. W okolicach górnego biegu rzeki Yellowstone odkrył zaginiony świat. W tym malowniczym krajobrazie królują: lód, ogień i siarka. Kraina wielkich kontrastów jest dużym wyzwaniem dla każdego organizmu, żyjącego tu i walczącego o przetrwanie. Yellowstone - to jeden z najcenniejszych skarbów przyrody na ziemi. Pierwszego marca 1872 roku amerykański prezydent Ulisses Simpson Grant docenił wyjątkowość tego miejsca, tworząc tu pierwszy w świecie park narodowy. Seria BBC "Opowieści o Yellowstone" składa się z trzech odcinków: "Zima", "Lato" i "Jesień". Całość tworzy niezwykły obraz przyrody najstarszego parku narodowego. Żyjące tu zwierzęta muszą przystosować się do ekstremalnych warunków, wynikających w nietypowego usytuowania tej krainy. Pod powierzchnią rozciągającego się tu wulkanicznego płaskowyżu znajduje się olbrzymia komora magmowa. Yellowstone to najbardziej rozległy obszar geotermalny na Ziemi. Słynie m. in. z gejzerów, gorących źródeł i wodospadów. Każda pora roku jest tu wyrazista. Niektóre zwierzęta odwiedzają to miejsce sezonowo, lokalne gatunki muszą stawić czoło zmianom zachodzącym wraz z kolejnymi porami roku. Brytyjscy dokumentaliści przybliżają widzom zwyczaje żyjących tu drapieżników i roślinożerców. Kamera podpatruje m. in. wilki, niedźwiedzie grizzly, bieliki amerykańskie, bizony i jelenie wapiti. Zima to raj dla wilków. Właśnie o tej porze roku te drapieżniki nabierają sił, polując na swoje ofiary osłabione mrozami. Kamera śledzi stado wilków, jedną z największych i najpotężniejszych watah w Yellowstone, które otaczają samca jelenia wapiti. Ten jednak nie daje łatwo za wygraną i szala zwycięstwa przechyla się raz na jedną, raz na drugą stronę. Wilki muszą działać razem nawet przeciwko pojedynczemu osobnikowi. To właśnie życie w stadzie pozwala im przetrwać. Mieszkańcami Yellowstone są także bizony, dobrze przystosowane do panujących tu zimą ciężkich warunków. Grube futro dobrze chroni je przed mrozem, zapewnia ciepło nawet przy temperaturze do minus 35 stopni Celsjusza. Te ostatnie stada bizonów przetrwały dziesiątki tysięcy lat. W ekstremalnych warunkach skupiają się na jedzeniu. Aby uniknąć głodu przed nadejściem wiosny, bizony muszą za wszelką cenę zachować cenną energię, która pozwoli im dotrzeć do pożywienia ukrytego pod grubą i twardą warstwą śniegu. Sroga zima w Yellowstone trwa. W lutym, gdy większość zwierząt jest już na skraju wyczerpania, wataha wilków jest w pełni sił. O tej porze młode samice wkraczają w okres rozrodczy. Ale wraz z końcem zimy nadchodzi zmierzch panowania wilków. Z legowiska wyłania się bowiem samica niedźwiedzia grizzly z potomstwem. 14:25 MARIA CURIE - ODC. 2/3 (MARIA CURIE UNE FEMME HONORABLE) Film biograficzny, 82 min, Francja/Polska 1990 Reżyseria: Michel Boisrond Scenariusz na podstawie własnej powieści: Franoise Giroud Zdjęcia: Witold Adamek Muzyka: Jean - Marie Senia Wykonawcy: Tadeusz Karolak Aktorzy: Wojtek Klata, Karolina Kunkiewicz, Aleksandra Koncewicz, Henryk Machalica, Tomasz Marzecki, Piotr Pawłowski, Barbara Rachwalska, Hanna Stańkówna, Joanna Sobieska, Marie Christine Barrault, Jean-Luc Moreau, Roger Van Hool, Wanda Neumann, Andrzej Szczepkowski, Monika Scatti Jako laureaci Nagrody Nobla Maria i Piotr Curie rozpoczynają nowy etap życia. Nieprzyzwyczajeni do zaszczytów i powszechnego zainteresowania, czują się trochę zagubieni w nowej sytuacji. Piotr obejmuje katedrę fizyki na Sorbonie. Maria rodzi drugą córkę, Ewę. Starsza, Irena, ma już 9 lat. Nieoczekiwanie na rodzinę spada nieszczęście - Piotr ginie w wypadku. Maria z trudem dochodzi do siebie po tej tragedii. Przyjmuje jednak propozycję przejęcia po mężu katedry fizyki. Jest pierwszą kobietą wykładającą na Sorbonie. W jej życiu pojawia się nowy mężczyzna - prof. Paul Langevin. Maria zgłasza swoją kandydaturę do Akademii Francuskiej, ale nie zostaje przyjęta. Pretekstem do jej odrzucenia jest skandal wywołany przez rodzinę Langevina. Atakującym ją dziennikarzom Maria przekazuje otrzymaną właśnie wiadomość o przyznaniu jej po raz drugi Nagrody Nobla, tym razem w dziedzinie chemii. 16:30 GIGANCI HISTORII - ODC. 51. ALEKSANDER WIELKI: PODBOJE I ICH SKUTKI Teleturniej, 45 min, Polska, 2020 Reżyseria: Tomasz Motyl Scenariusz: Mikołaj Korzyński Wykonawcy: Maciej Kurzajewski (prowadzący) Uważał się za syna samego Zeusa, jego nauczycielem od wczesnej młodości był Arystoteles. Władzę objął po swoim ojcu, Filipie II Macedońskim, jako młodzieniec. Aleksander Macedoński stworzył wielkie imperium, jedno z największych w historii. Jego taktyka wojskowa budzi podziw do dziś. Zasłynął niezwykłą szybkością ataku, nie pozostawiał wrogom szans. Na podbitych terytoriach założył kilkadziesiąt miast, nazywał je swoim imieniem. Wiele z nich istnieje do dziś, podtrzymując pamięć o Aleksandrze Wielkim. Aleksander Wielki. Podboje i ich skutki to temat tego odcinka teleturnieju. Zapytamy w nim m.in. o Macedonię na tle Grecji w czasach Filipa Macedońskiego. Dzieciństwo i drogę do władzy Aleksandra. Najważniejsze kampanie, wodzów oraz bitwy jego kampanii przeciwko Persji i o tajniki imperium perskiego w tym czasie, a także o spuściznę Aleksandra Wielkiego i wpływ kultury hellenistycznej na bieg dziejów. 17:20 ŻYWOT SARMACKI - OPÓR ODC. 12 Dysk./wywiad/debata, 15 min, Polska, 2020 Reżyseria: Agnieszka Żmijewska Scenariusz: Krzysztof Koehler, Agnieszka Żmijewska Wykonawcy: Krzysztof Koehler (prowadzący) Prof. Krzysztof Koehler, poeta, historyk literatury, krytyk literacki w tym odcinku "Żywota sarmackiego" zgłębi przyczyny szlacheckiego konserwatyzmu, który zwykle zasłaniany był terminami: tradycja, przodkowie nasi albo aurea libertas - złota wolność, której obronie należało poświęcić sporo energii. Hasło Jana Zamoyskiego Fundamentum nostrae reipublice libertas est - fundamentem naszej rzeczypospolitej jest wolność stało się jednym z naczelnych haseł w życiu publicznym. Zagrażać wolności mogło wszystko: reformy, próby uporządkowania sądownictwa, zwiększenie tej czy innej prerogatywy królewskiej. Im bardziej w Polsce panoszyła się swawola magnatów, tym większymi stawali się oni orędownikami wolności szlacheckiej. Największym zagrożeniem złotej wolności była groźba królewskiej władzy absolutnej. Kiedy Zygmunt III Waza próbował wyzwolić się spod kurateli Jana Zamoyskiego i sprawować władzę niezależnie, zaczął być coraz częściej przez opozycję postrzegany jako ten, który zamierza władać absolutnie. Propaganda mocno oddziaływała na wyobraźnię polityczną szlachty. Spory i kłótnie polityczne, a nawet jawna wrogość w czasach staropolskich przynajmniej dwukrotnie w wieku XVII nabrały wymiaru poważnego konfliktu zbrojnego pomiędzy monarchą a poddanymi nazywanego rokoszem. Rokosz Sandomierski zwany rokoszem Zebrzydowskiego w latach 1606 - 1607 oraz rokosz Lubomirskiego z lat 1665 - 1666. W obu przypadkach opozycja antykrólewska przenosiła konflikt polityczny i zmieniał się on w konflikt militarny. W obu przypadkach rokosze zakończyły się bitwami, po których obie strony godziły się ze sobą. Zostawało po nich poczucie krzywdy, ale też wspólnoty losu. Inną formą obywatelskiej kontroli nad państwem była konfederacja. Najbardziej chyba znane są trzy: warszawska (1573), barska (1768) i targowicka (1792). Pierwsza broniła wolności religijnych, druga stawała w obronie niepodległości Polski, trzecia zawiązana w Petersburgu, poddała Rzeczpospolitą dominacji Moskwy. Konfederacja barska z 1768 stała się niebywale ważnym elementem romantycznej wizji polskiej historii, którą utrwalili Juliusz Słowacki, Adam Mickiewicz i Zygmunt Krasiński. 17:45 NAD NIEMNEM - ODC. 3/4 Serial obyczajowy, 56 min, Polska 1986 Reżyseria: Zbigniew Kuźmiński Scenariusz: Kazimierz Radowicz Zdjęcia: Tomasz Tarasin Muzyka: Andrzej Kurylewicz Aktorzy: Iwona Pawlak, Marta Lipińska, Adam Marjański, Janusz Zakrzeński, Edmund Fetting, Bożena Rogalska, Jacek Chmielnik, Michał Pawlicki, Jerzy Zygmunt Nowak, Ewa Decówna, Ewa Wencel, Jan Prochyra, Zbigniew Bogdański Kirło i jego żona gorliwie swatają Różyca, ale Justyna patrzy na niego z obrzydzeniem. Pomaga Bohatyrowiczom w czasie żniw. Dowiaduje się, że matka Janka marzy o ślubie syna z bogatą sąsiadką, Jadwigą Domuntówną. Mimo to Justyna spędza coraz więcej czasu z Janem, a także Anzelmem. Ciotka Marta namawia ją na małżeństwo z Różycem, choć sama kiedyś popełniła błąd, odrzucając człowieka, którego kochała. Na wiadomość o zamiarach Różyca wobec Justyny Zygmunt Korczyński jedzie do Korczyna. Prosi dziewczynę o wybaczenie i przekonuje, że ich młodzieńcza miłość może się odrodzić. 18:55 JEDEN DZIEŃ W PRL (JEDEN DZIEŃ W PRL) Film dokumentalny, 58 min, Polska/Francja, 2005 Reżyseria: Maciej Drygas Muzyka: Paweł Szymański 27 września 1962 roku. Tego dnia nie zdarzyło się w PRL nic szczególnego. Prognoza pogody przewidywała zachmurzenie umiarkowane. Ponad 1600 obywateli przyszło na świat, około 600 zmarło. Dzień jak co dzień. "Jeden dzień w PRL" to unikatowa próba odtworzenia jednego zwykłego dnia z życia ludzi w komunistycznej Polsce. Autor wybrał dzień, w którym z punktu widzenia wielkiej historii w Polsce nie wydarzyło się nic znaczącego. Co w tym dniu robili obywatele i czym żyło państwo? W filmie, którego dokumentacja i realizacja trwała 3 lata, reżyser wykorzystał materiały archiwalne właśnie z 27 września 1962 roku. Oprócz materiałów filmowych są to autentyczne dokumenty, listy, notatki, które powstały tego dnia. To właśnie te dokumenty decydują o sile tego z pozoru prostego i zwykłego filmu. Fakt, że czytają je amatorzy - ludzie w różnym wieku pochodzący z różnych regionów w Polsce, sprawia, że robią jeszcze większe wrażenie. Dokumenty te pokazują życie w PRL z perspektywy pojedynczych ludzi, są nie tylko świadectwem historii, ale przede wszystkim poruszającym zapisem osobistych przeżyć i zdarzeń. Usłyszeć wśród nich można rozpaczliwy list żony do męża odsiadującego karę w więzieniu, ocierające się o absurd notatki z obserwacji inwigilowanych przez milicję ludzi, zapisy podsłuchiwanych rozmów. W filmie wykorzystane zostały m.in. materiały archiwalne IPN, TVP, Polskiego Radia, WFDiF i pochodzące ze zbiorów prywatnych. Autor filmu, Maciej J. Drygas, jest dokumentalistą, reżyserem filmowym i radiowym, scenarzystą, twórcą głośnego dokumentu "Usłyszcie mój krzyk" nagrodzonego w 1991 roku Feliksem dla najlepszego filmu dokumentalnego, a także laureatem wielu międzynarodowych festiwali, m.in. Prix Italia za słuchowisko dokumentalne "Testament" i Grand Prix na Międzynarodowym Festiwalu Twórczości Telewizyjnej w Monte Carlo za film dokumentalny "Stan nieważkości". 21:00 CHARTUM (KHARTOUM) Dramat historyczny, 123 min, Wielka Brytania/USA 1966 Reżyseria: Basil Dearden Scenariusz: Robert Ardrey Zdjęcia: Edward Scaife Muzyka: Frank Cordell Aktorzy: Charlton Heston, Laurence Olivier, Richard Johnson, Ralph Richardson, Alexander Knox, Johnny Sekka, Nigel Green, Michael Hordern, Hugh Williams, Douglas Wilmer i inni Nominowany do Oscara za scenariusz film zainspirowany wydarzeniami z historii Imperium Brytyjskiego. Portret legendarnego Anglika, generała Sir Charlesa Gordona tłumiącego powstanie Al - Mahdiego w Sudanie. Zginął z rąk mahdystów 26 stycznia 1885 roku w walkach o Chartum. Ogromny budżet filmu pozwolił zgromadzić na planie filmowym gwiazdorską obsadę. W znakomitych rolach charyzmatycznych przywódców wystąpili Charlton Heston (Oscar za "Ben Hura") oraz Laurence Olivier jako Mahdi, arabski przywódca religijny, który w imieniu proroka Mahometa ogłosił świętą wojnę przeciwko niewiernym. Zderzenie dwóch światów, religii, kultur i dwóch wielkich indywidualności. Konfrontacja zachodniej cywilizacji z fanatycznymi wyznawcami islamu - to temat dziś niezwykle aktualny. Obok dobrego aktorstwa za największe walory epickiego dzieła Basila Deardena krytyka uznała wysmakowane plastycznie zdjęcia kręcone w Egipcie i słynnym angielskim Pinewood Studios oraz nienaganną reżyserię. Angielski reżyser uchodził w środowisku filmowym za profesjonalistę i wzór "angielskości" - twórcę sumiennego, kompetentnego, skrupulatnego. Zmarły tragicznie w wypadku samochodwoym w 1971 r. Dearden w swojej trzydziestoletniej karierze nakręcił około 40 filmów, a do najbardziej znanych należą: "Zajazd na rozdrożu", "Niebieska lampa", "Safira", "Liga dżentelmenów", "Najmniejsze widowisko świata", "Cichy wspólnik", "Maskarada szpiegów", "Tylko wtedy, gdy się śmieję". Rok 1883, Sudan. Tajemniczy wizjoner Mahdi, czyli Zbawca, ogłasza świętą wojnę przeciwko niewiernym, skupiając wokół siebie pustynne plemiona. Przeciwko fanatycznemu wyznawcy Mahometa rusza 10 - tysięczna armia egipska dowodzona przez zawodowego oficera brytyjskiego, pułkownika Hicksa. Jednak grupa arabskich wojowników uzbrojonych jedynie we włócznie zwycięża nowoczesną armię. Wyposażeni w zdobyczną broń mahdyści zagrażają Chartumowi. Na wieść o sromotnej klęsce pułkownika Hicksa i maskarze jego żołnierzy, brytyjski premier William Gladstone (Ralph Richardson), chcąc uniknąć dalszego rozlewu krwi, decyduje się wysłać do Sudanu jedynie generała Charlesa Gordona z rozkazem wyprowadzenia z Chartumu egipskiej ludności cywilnej. Generał Gordon wyrusza z Anglii statkiem wraz ze swym nowo mianowanym zastępcą, pułkownikiem Stewartem (Richard Johnson). Generał wjeżdża do Chartumu owacyjnie witany przez miejscową ludność, to dzięki niemu zniesiono w Sudanie niewolnictwo. Wkrótce spotyka się z Mahdim, który odrzuca propozycję wypuszczenia Egipcjan z Chartumu. Zamierza złożyć miasto w ofierze Mahometowi. Zginą mężczyźni, kobiety i dzieci, a ulice zamienią się w potoki krwi. Chce prowadzić świętą wojnę, dopóki cały islam nie uzna jego nauk. W imię swego Boga i religii nie zawaha się wyrżnąć wszystkich Egipcjan i Sudańczyków. Wobec ogromnego zagrożenia generał Gordon otrzymuje rozkaz powrotu do Londynu. Ale on podobnie jak Mahdi zaciekle broni swych przekonań religijnych i nie podda się. W zamian wysyła Stewarta, który ma przekonać rząd o niebezpieczeństwie. Przyparty do muru premier Gladstone wysyła z odsieczą wojska brytyjskie. 00:25 ODNALEZIONY WALC Film dokumentalny, 52 min, Polska, 2016 Reżyseria: Julita Wołoszańska - Matysek Scenariusz: Julita Wołoszańska - Matysek, Agata Gregorczyk - Janik Film o utraconej miłości i odzyskanej po kilkudziesięciu latach. Bohaterowie to Andrzej Budzyński (90 lat) i Barbara Żugajewicz (87 lat). Zostali narzeczonymi w czasie II wojny światowej. W powstaniu warszawskim stracili ze sobą kontakt. Basia myślała, że Andrzej nie żyje, on również uznał ją za zmarłą. Po wojnie Andrzejowi udało się uciec z kraju do Stanów Zjednoczonych, gdzie zrobił karierę naukową i gdzie mieszka do dziś. Basia została w Polsce, w swoim rodzinnym domu w Klarysewie pod Warszawą. Oboje założyli rodziny. Andrzej miał żonę i dzieci. Basia była dwukrotnie zamężna. Już od wielu lat owdowiali żyli samotnie, każde w swoim końcu świata. Aż do ubiegłego roku. Andrzej odnalazł w internecie wywiad z Basią, dotyczący jej konspiracyjnej działalności w czasie II wojny światowej. Wysłał pierwszy list i tak się wszystko zaczęło od nowa po 72 latach. Po kilkumiesięcznej korespondencji Andrzej przylatuje do Polski, do Basi. Trzy tygodnie razem to czas intensywnych wspomnień i przeżywania na nowo gorącej miłości - jak podkreśla Andrzej - nigdy przez nich niezakończonej. Odzyskane uczucie przeżywają jak wtedy, gdy byli nastolatkami. Starość nie jest tu przeszkodą. Mimo siwych włosów i fizycznych oznak upływu lat, nadal są bardzo piękni i duchowo młodzi. Ich bolesne przeżycia z przeszłości nie pozwoliły im zatracić humoru i wesołego podejścia do życia. Pasją, optymizmem i nadzieją zaskakują i zarażają otoczenie. Andrzej cały czas podkreśla, że odkąd odnalazł Basię, chce wynagrodzić jej wszystkie minione lata, przede wszystkim te, gdy nie było go przy niej. Basia, jako psycholog kliniczny, twierdzi, że swojemu pacjentowi taką miłość wybiłaby z głowy, bo po co narażać się na cierpienie, obawy o drugiego człowieka, czekanie na jego telefon i tęsknotę za nim. Boi się nawet na głos powiedzieć, co się stanie z tym drugim, gdy jedno z nich pierwsze odejdzie. Nie potrafi rozstać się z Andrzejem, znowu przerwać tę znajomość. Są dla siebie nawzajem nagrodą i niespodzianką na stare lata. Pojawiają się również dylematy i wątpliwości. Odmienne temperamenty, przyzwyczajenia spowodowane długoletnią samotnością. Andrzej po śmierci żony kupił w USA ranczo na kompletnym odludziu, gdzie przez lata prowadził samotny tryb życia z wyboru. Basia otoczona przyjaciółmi, sąsiadami, młodzieżą, zaangażowana społecznie, zawsze prowadziła bardzo towarzyskie i intensywne życie. W filmie widać dwoje starych i pięknych ludzi, którzy nie wstydzą się czułości, ciepłych i pełnych emocji słów. Jesteśmy świadkami rozmów i pytań również tych trudnych - o przyszłość: czy mają szansę na spędzenie reszty dni razem, czy po wieloletniej rozłące umieliby wspólnie cieszyć się życiem? Tym rozmowom towarzyszą spacery po Warszawie, wspólny czas w domu Basi, romantyczne chwile w majowym ogrodzie przed werandą. Wyjazdy w miejsca dla nich ważne, które chcą sobie pokazać i o których chcą opowiedzieć. Np. do Piskórki (Chojnowski Park Krajobrazowy - Basia bardzo chce pokazać to miejsce Andrzejowi). To film o miłości, która się nie zestarzała mimo upływu lat i nie przeminęła mimo długiego rozstania. Przesłanie jest optymistyczne, dające nadzieję, że mimo okrucieństw, przez które bohaterowie musieli przejść w czasach okupacji i potem, warto wierzyć, kochać i walczyć o siebie. 01:30 SZEROKIE TORY - JEDEN DZIEŃ Z ŻYCIA OFICERA OPERACYJNEGO W MOSKWIE Reportaż, 24 min, Polska, 2002 Scenariusz: Barbara Włodarczyk Zdjęcia: Paweł Suchow W tym wydaniu reportaż, który ukazuje problemy moskiewskiej metropolii i przemiany, jakie zaszły tam w ciągu ostatnich lat. Przedstawia też warunki pracy i życia rosyjskiej milicji. Tym razem autorka audycji spędza jeden dzień z oficerem operacyjnym Olegiem, który pracuje w wydziale kryminalnym moskiewskiej milicji.