TVP Dokument Piątek, 03.12.2021 06:00 DZIKA POLSKA - O PAJĄKACH BEZ JADU Serial dokumentalny, 24 min, Polska, 2009 Scenariusz i reżyseria: Dorota Adamkiewicz, Joanna Łęska Pająki wciąż potrafią nas zaskoczyć i to nie tylko kunsztem rozsnuwanych przez siebie sieci, czy lotami na nitce. Okazuje się, że niektóre odbywają gody nieomal zimą, inne zimują pod lodem, a cała ich rzesza spędza mroźny czas pod gołym niebem, znosząc nawet dwudziestostopniowe mrozy. Wiele z nich to drobne istoty, których bliskiej obecności nawet się nie domyślamy. Trwają już na ziemi dziesiątki milionów lat, a wiele z nich zostało zakonserwowanych w bursztynie. 06:30 DZIKA POLSKA - JAK BÓBR PRZYKAZAŁ Serial dokumentalny, 25 min, Polska, 2009 Scenariusz i reżyseria: Dorota Adamkiewicz, Joanna Łęska Zdjęcia: Tomasz Michałowski, Krystian Matysek Prowadzący: Tomasz Kłosowski, Artur Tabor Uratowane pół wieku temu bobry pokazują dziś ząb, a ściślej swe niezwykle ostre siekacze. Nade wszystko zaś swą ekspansywność, zmyślność i witalność, które sprawiły, że podbiły znaczną część Polski. Tu i ówdzie jest ich zbyt wiele. Stąd akcje przesiedlania tych zwierząt do innych ostoi. Te akcje to okazja, by przekonać się, jak silnym zwierzęciem jest ten wodny gryzoń, a także odkryć, jak wielki wpływ na otaczającą przyrodę mają ci naturalni inżynierowie znad nizinnych rzek. 07:00 DZIKA SRI LANKA. KRAINA JEZIOR (WILD SRI LANKA) Cykl dokumentalny, 50 min, Austria, 2015 Reżyseria: Mike Birkhead Trzyczęściowy serial dokumentalny o Sri Lance. Skrawek lądu na Oceanie Indyjskim. Sri Lanka na wyspie Cejlon. Porośnięte palmami wybrzeża przez wieki przyciągały tu wędrowców z całego świata. Kusiła ich górzysta kraina w głębi wyspy, zamieszkana przez niezwykłe zwierzęta, ukryte wśród spowitych chmurami drzew. Przybyszów intrygowały opowieści o cennych o przyprawach i perspektywa zdobycia zielonego złota. Ale dużo wcześniej, zanim plantacje herbaty pokryły miejscowe wzgórza, panowały tu prastare cywilizacje. Dawni Syngalezi ujarzmili siły natury, przekształcając dziką wyspę w krainę świątyń i jezior. Stworzyli ogromne zbiorniki wodne, by zapewnić sobie dostęp do życiodajnej wody w czasie pory suchej. Ich królestwa rozpadły się, ale niezwykła spuścizna Syngalezów przetrwała. Prastara kraina jezior stworzonych przez człowieka jest miejscem największego nagromadzenia słoni w Azji. Dziś króluje tu nowy władca. Tutejsze pantery należą do największych na świecie. Lampart lankijski potrafi bez trudu przenieść łup o wadze równej swej masie ciała. Chętnie jednak wykorzystuje dogodną chwilę na odpoczynek. Na niektórych fragmentach tych nizin występują jedne z największych na świecie zagęszczeń lampartów. To jedyna na ziemi populacja lampartów, która zyskała status szczytowych drapieżników w swoim ekosystemie. W Afryce lamparty rywalizują z lwami. W Indiach - z tygrysami. Tutaj drapieżca może odpoczywać bez obaw, że ktoś zakłóci jego spokój. 08:05 BRAHMAPUTRA, NIEBIAŃSKA RZEKA W HIMALAJACH. Z LASÓW NA RÓWNINY (SKY RIVER OF THE HIMALAYAS / BRAHMAPUTRA - HIMMELSFLUSS AUS DEM HIMALAYA) Cykl dokumentalny, 52 min, Austria, 2018 Reżyseria: Klaus Feichtenberger, Heinz Leger, Jeremy Hogarth Film dokumentalny, trzyczęściowy o rzece Brahmaputra. Swój bieg rozpoczyna ona w Himalajach jako najwyżej położona rzeka na świecie. Przepływa przez Chiny, Indie i Bangladesz. Ma ponad 2 tysiące kilometrów. Źródłowe potoki znajdują się w lodowcach masywów górskich Himalajów. Nazwa Brahmaputra oznacza "syn Brahmy". Kanion rzeki według niektórych źródeł uważany jest za najgłębszy kanion na Ziemi. W górnym biegu Brahmaputra przyjmuje liczne potoki wypływające z najwyższych masywów himalajskich, co powoduje to, iż na długim, przeszło 1000 km odcinku ma ona charakter rzeki górskiej. W letnim okresie monsunów poziom rzeki podnosi się o 10 - 12 metrów. Wokół rzeki skupiają się gorące obszary różnorodności biologicznej Azji, obfitując w dzikie zwierzęta. Łącząc się z Gangesem, tworzy największą na świecie deltę rzeki. Przejedziemy też przez najgłębszy, najdłuższy i wciąż ledwo zbadany przełom Tsangpo. Część druga to kontynuacja eksploracji dorzecza rzeki, z czerwonymi pandami i odizolowanymi osiedlami ludzkimi, wyłaniającymi się w umiarkowanych lasach Indii, gdzie leniwie wędrują niedźwiedzie i śnieżne lamparty, omijając Himalaje w zielonym monsunowym kraju Assama. Część trzecia prowadzi nas do parnych równin Bangladeszu z ich bagnami i dżunglami mangrowymi. Muł sprowadzony z Himalajów tworzy najbardziej żyzny i zabójczy region świata, spustoszony przez powodzie i patrolowany przez tygrysy, które bywają niebezpieczne dla ludzi. 09:10 DZIKA HISZPANIA ODC. 1 (WILD SPAIN / WILDES SPANIEN) Film dokumentalny, 49 min, Niemcy, 2016 Reżyseria: Hans - Peter Kuttler Dwuczęściowa opowieść dokumentalna o dzikiej przyrodzie Hiszpanii. To kraj, który jest jednym z najpopularniejszych miejsc wakacyjnych na świecie. Ale piaszczyste plaże i znane na całym świecie miasta to tylko jedna strona Hiszpanii. Kantabryjskie pasmo górskie na północy jest siedliskiem około 140 kantabryjskich niedźwiedzi brunatnych - największej populacji niedźwiedzi w Europie Zachodniej. Ponad linią lasu znajduje się królestwo kozicy kantabryjskiej i kolorowego pnącza. Nawet na południu Hiszpanii, bardzo popularnym wśród wczasowiczów, wciąż jest wiele nieznanych. Genety polują na zdobycz pod osłoną nocy. W ułamku sekundy europejski kameleon wystrzeliwuje swój półmetrowy język, aby złapać owady. Ale to pod wodą bogactwo zwierząt osiąga zenit z dziwnymi ślimakami morskimi i eleganckimi, błękitnymi rekinami. Odsłonimy dziką stronę regionu, który wielu uważa, że zna, ale w którym jest o wiele więcej do odkrycia. 10:10 TAJEMNICE ZAMKU CHENONCEAU (CHENONCEAU: ROYALS OF THE RIVER) Film dokumentalny, 52 min, Francja, 2017 W sercu Francji od pięciu stuleci stoi niezwykły budynek: Chateau de Chenonceau, jedyny zamek na świecie, który dzięki kultowemu mostowi stoi właściwie na rzece. Od techniki budowy kolumn mostu po symetryczne i pięknie zdobione elewacje, po genialne, spiralne schody, oszałamiającą jasność i galerię łączącą dwa brzegi rzeki - te ekstrawaganckie elementy są świadectwem poziomu umiejętności wizjonerskich inżynierów, którzy zbudowali Chateau de Chenonceau. Początkowo ufortyfikowany młyn, potem średniowieczny donżon i luksusowa rezydencja, Chenonceau było czasami nawet szpitalem wojskowym i strategicznym punktem przejścia do Wolnej Strefy podczas II wojny światowej. Jego historia splata się z kobietami, takimi jak królowa Katarzyna Medycejska, która odebrała zamek kochance męża. Każda odcisnęła piętno na tym wyjątkowym miejscu do tego stopnia, że nazwano je Zamkiem Pań. Dzięki ekspertom poznamy, drugi po Wersalu, najczęściej odwiedzany zamek w całej Francji i odkryjemy sekrety jego budowy dzięki wyjątkowym obrazom generowanym komputerowo. 11:05 AMBICJE PO POLSKU Reportaż, 32 min, Polska, 1971 Autor: Hanna Kloza, Andrzej Pasierski, Piotr Załuski Scenariusz: Włodzimierz Rosiński, Ignacy Rutkiewicz Zdjęcia: Jerzy Pyrkosz Jest październik 1971 roku. We wrocławskich Zakładach Elektronicznych ELWRO dobiegają końca ostatnie próby techniczne jednego z pierwszych egzemplarzy nowej maszyny cyfrowej "Odra 1325". Jest to pierwsza polska elektroniczna maszyna licząca trzeciej generacji, skonstruowana w technice układów scalonych, przygotowana technologicznie do przemysłowego montażu. W ten sposób wrocławska i zarazem polska elektronika ma szansę przekroczyć ważny próg rozwojowy, tym samym przyśpieszając kroku w pogoni za rytmem światowego przemysłu komputerowego. W niniejszym reportażu kamera telewizyjna zarejestrowała wspomniane próby techniczne, poprzedzające wprowadzenie do produkcji najmłodszego przedstawiciela komputerowej rodziny "Odra". Oprócz tego realizatorzy programu przeprowadzili wywiady z zasłużonymi pracownikami ELWRO - konstruktorami, elektronikami i matematykami w jednej osobie, tj.: z mgr. inż. Janem Markowskim, mgr. inż. Andrzejem Niżankowskim, inż. Bronisławem Piwowarem i mgr. inż. Andrzejem Zasadą. Dzięki tym rozmowom udało się m.in. przybliżyć 12 - letnią wówczas historię tego przedsiębiorstwa, przedstawić i pokrótce omówić procesy powstawania maszyn cyfrowych, a także wskazać przyczyny, które w dalszym ciągu blokują pełny rozwój przemysłu informatycznego w Polsce. Na szczęście, dzięki polskim ambicjom wybitnych konstruktorów z ELWRO, pionierów informatyki w naszym kraju, znaczną część problemów udaje się przezwyciężyć. 11:45 ŚWIAT ZOSTAŁ STWORZONY DLA MNIE Film dokumentalny, 55 min, Polska, 2021 Scenariusz i reżyseria: Agnieszka Jęksa Zdjęcia: Grzegorz Myjkowski, Kamil Hasiuk, Mateusz Wołoczko Film dokumentalny poświęcony Andrzejowi Doboszowi. Andrzej Dobosz, pisarz, przenikliwy krytyk literacki, wyjątkowy aktor, erudyta, miłośnik literatury. Z wykształcenia polonista i filozof, student Jana Kotta i Leszka Kołakowskiego, uczeń Antoniego Słonimskiego. Debiutował reportażem na temat wojska ludowego "Szkoła życia", który ukazał się w Nowej Kulturze w 1956 roku. Autor książek: "Generał w bibliotece", "Ogrody i śmietniki", "O kapeluszu", "Pustelnik z Krakowskiego Przedmieścia", "Z różnych półek" i "Dni powszednie niepospolitych ludzi i 99 innych felietonów". Barwne losy bohatera są pokazane na tle wydarzeń, które ukształtowały Polskę XX wieku: okupacja podczas II Wojny Światowej, Powstanie Warszawskie, Marzec ’68. Podstawą filmu są osobiste wypowiedzi bohatera. Uzupełniają je wypowiedzi krytyków literackich zajmujących się twórczością Andrzeja Dobosza. 12:55 WOJCIECH KILAR - CREDO Film dokumentalny, 59 min, Polska, 2012 Scenariusz i reżyseria: Violetta Rotter-Kozera, Zdzisław Sowiński Zdjęcia: Sławomir Chudowski Film dokumentalny o Wojciechu Kilarze, jego życiu i muzyce. Film jest szczerym wyznaniem świadomego życiowych i twórczych wyborów kompozytora. Wojciech Kilar to światowej sławy twórca od lat podążający swoją indywidualną, niezależną drogą. W filmie wykorzystano unikatowe materiały z prywatnych zbiorów kompozytora, wcześniej niepublikowane. Realizacja trwała ponad rok, materiał zdjęciowy wykonano na Jasnej Górze, w Sewilli, Worochcie, Paryżu. 14:00 DZIKA HISZPANIA ODC. 2 (WILD SPAIN / WILDES SPANIEN) Film dokumentalny, 48 min, Niemcy, 2016 Reżyseria: Hans - Peter Kuttler Dwuczęściowa opowieść dokumentalna o dzikiej przyrodzie Hiszpanii. To kraj, który jest jednym z najpopularniejszych miejsc wakacyjnych na świecie. Ale piaszczyste plaże i znane na całym świecie miasta to tylko jedna strona Hiszpanii. Kantabryjskie pasmo górskie na północy jest siedliskiem około 140 kantabryjskich niedźwiedzi brunatnych - największej populacji niedźwiedzi w Europie Zachodniej. Ponad linią lasu znajduje się królestwo kozicy kantabryjskiej i kolorowego pnącza. Nawet na południu Hiszpanii, bardzo popularnym wśród wczasowiczów, wciąż jest wiele nieznanych. Genety polują na zdobycz pod osłoną nocy. W ułamku sekundy europejski kameleon wystrzeliwuje swój półmetrowy język, aby złapać owady. Ale to pod wodą bogactwo zwierząt osiąga zenit z dziwnymi ślimakami morskimi i eleganckimi, błękitnymi rekinami. Odsłonimy dziką stronę regionu, który wielu uważa, że zna, ale w którym jest o wiele więcej do odkrycia. 15:00 ZACZAROWANY ŚWIAT ANDERSENA (THE ORIGINS OF ARIELLE: H. C. ANDERSEN / MÄRCHEN FÜR DIE WELT: HANS CHRISTIAN ANDERSEN) Film dokumentalny, 51 min, Niemcy, 2020 Reżyseria: Sabine Bier Film dokumentalny, w którym wyruszymy w literacką podróż, aby poznać bliżej życie autora powieści i baśni, Hansa Christiana Andersena. Na jego baśniach wychowały się pokolenia dzieci. Do dziś jego 168 bajek urzeka czytelników mieszaniną fantazji, melancholii i nadziei. Po drodze odkrywamy na nowo te historie i postaci o ponadczasowym pięknie, które czerpią z jego życia osobistego. Pokazujemy nie tylko genezę jego najsłynniejszych opowieści, ale także samego Andersena. Kim był? Dziwacznym, kochanym i zabawnym człowiekiem. Badamy, jak wiele z osobistych przeżyć kryje się w jego bajkach - kto był Brzydkim Kaczątkiem w jego życiu i co kryje się za nieszczęśliwą Małą Syrenką? Nieustannie szukał ucieczki od prawdziwego świata. Był odmieńcem z wyboru, ale jego dzieła do dziś przynoszą mu sławę. Andersen to Szekspir pokoju dziecięcego. Z trwającej całe życie walki między konformizmem a buntem wyłoniły się piękne, ponadczasowe opowieści. Twórczość tego geniusza to często nasze pierwsze spotkanie z literaturą. W Danii zbiór baśni Andersena to typowy prezent z okazji chrztu. Na cześć Hansa Christiana Andersena, drugiego kwietnia, w jego urodziny, świętujemy Międzynarodowy Dzień Książki dla Dzieci. 16:05 KOLEBKA LUDZKOŚCI (OUT OF THE CRADLE) Film dokumentalny, 51 min, Japonia/Niemcy, 2019 Reżyseria: Toru Suetsugu, Kyoko Misumi Scenariusz: Koji Yasumoto Film dokumentalny o eksploracji milionowej historii ludzkiej ewolucji. Pełno tu niespodzianek i niesamowitych zwrotów akcji, dramatów pokazujących, jak nasi przodkowie przeżywali kryzys po kryzysie. Film w wysokiej rozdzielczości, pełen niezwykle skomplikowanych sekwencji komputerowych, z wykorzystaniem najnowocześniejszych nagrań VFX stworzonych przez światowej sławy twórców gier. To hiperrealistyczny świat, w którym żyli prehistoryczni przodkowie. Zobaczymy najważniejsze momenty na ścieżce ewolucyjnej prowadzącej do współczesnych ludzi. 17:10 TAJEMNICE ZAMKU CHANTILLY (CHANTILLY: THE OTHER VERSAILLES) Film dokumentalny, 52 min, Francja, 2020 Reżyseria: Franois Tribolet Film dokumentalny o pięknym zamku Chantilly, który jest symbolem mistrzostwa francuskiej architektury. Położony 50 kilometrów na północ od Paryża, od tysiąca lat zaliczany jest do najpiękniejszych budynków we Francji. Prawie 800 lat po wybudowaniu budowla w końcu ujawnia wszystkie swoje sekrety. Powierzchnia parku ma wymiary sześciu boisk piłkarskich. Znajdowały się tu największe stajnie Europy. 215 - hektarowy park to najpiękniejsze dzieło Andre Le Notre, królewskiego architekta krajobrazu. To, czego nie udało mu się zrobić w Wersalu, udało mu się zrobić w Chantilly. Jakie rewolucyjne techniki opracował, aby zbudować 3 kilometry rurociągów, stawów i elementów wodnych? Innymi cudami domeny są monumentalne stajnie, największe w Europie! Dzięki ekspertom i obrazowaniu 3D odkryjemy arcydzieła architektury i bajeczną historię zamku o wielowiekowej historii. Opowiemy o każdym etapie jego budowy. Budowa, przebudowa i odbudowa najpiękniejszego zamku we Francji trwała równo tysiąc lat. Zamek Chantilly miał być siedzibą książąt, a stał się legendą samą w sobie. 18:10 TAJEMNICE PARYŻA - LUWR 10/11 (PARIS BEHIND THE SCENES) Serial dokumentalny, 56 min, Francja, 2017 Reżyseria: Elisa Casta Verchere Legendarny, luksusowy, zapierający dech w piersiach, magiczny, romantyczny - wiele osób na całym świecie nie przestaje zachwycać się francuską stolicą. Każdego roku około 40 milionów turystów przyjeżdża do Paryża i odkrywa jego bogate i niesamowite dziedzictwo. Ta jedenastoodcinkowa seria przybliża najpopularniejsze miejsca i obiekty tego miasta: wieżę Eiffla, katedrę Notre - Dame, Luwr i wiele innych. 19:15 WSZYSTKIE KOLORY ŚWIATA - PORTUGALIA. SKARB PÓŁWYSPU IBERYJSKIEGO (FLAVORS) Serial dokumentalny, 50 min, Francja, 2008 Reżyseria: Eric Bacos W tym odcinku podróż do Portugalii. Portugalia leży na zachodnim skraju Europy. Przez wiele stuleci była celem licznych podbojów. Wypływali stąd i wracali tu najwięksi odkrywcy i podróżnicy. Kraj ten odznacza się niezrównanym bogactwem kulturowym i religijnym, ale także fascynującą przyrodą. Odkryjemy dziś miejsce, w którym szczęście miesza się z melancholią. 20:15 NORDIC NOIR: SKANDYNAWSKIE KRYMINAŁY (NORDIC NOIR: THE RISE OF SCANDI DRAMA) Film dokumentalny, 51 min, Dania, 2015 Reżyseria: Lars Hogus Dokument o skandynawskim serialu, który stał się kulturowym odniesieniem w innych częściach świata. Śledzimy efekty wielu takich seriali, m in.: Borgen, The Killing, The Bridge, Wallander i Lilyhammer, które wywarły wpływ na całym świecie. Skandynawski dramat stał się fenomenem, telewizyjną doskonałością. Odkrywamy, jak i dlaczego skandynawskie historie i postaci stały się ambasadorami skandynawskiej kultury. Dzięki ekskluzywnym wywiadom z najbardziej znanymi telewizyjnymi kreatorami odkrywamy tajemnicę Nordic Noir i analizujemy, co wyróżnia skandynawskie historie i dlaczego postacie są tak wciągające. 21:15 BRUDNA BANKOWOŚĆ (DIRTY BANKING / UPPDRAG GRANSKNING: SWEDBANK OCH PENNINGTVÄTTEN) Film dokumentalny, 56 min, Szwecja, 2019 Reżyseria: Per Agerman Zdjęcia: Markus Junghard Swedbank mógł być używany do szeroko zakrojonego, systematycznego prania pieniędzy przez prawie dekadę. 50 klientów banku przelało łącznie 5, 8 miliarda dolarów między rachunkami w Swedbank i Danske Bank w krajach bałtyckich. W krajach bałtyckich ujawniono największą aferę prania brudnych pieniędzy. Setki miliardów koron od rosyjskich oligarchów, mafii i skorumpowanych polityków płynęło przez Estonię, Łotwę i Litwę. Trzeba było zamknąć miejscowe oddziały banków. Danske Bank wycofał się z Estonii. Zwolniono jego dyrektora. Ten film to dziennikarskie śledztwo. Reporterzy chcą się dowiedzieć jak najwięcej o skradzionych pieniądzach, najbardziej rozległych oszustwach podatkowych, transakcjach bankowych pokazujących, że były przewodniczący kampanii Trumpa, Paul Manafort, otrzymał za pośrednictwem Swedbank prawie milion dolarów "czarnych" pieniędzy. Dochodzenie w ramach misji śledczej było szeroko zakrojone i prezentowane zarówno w szwedzkich, jak i międzynarodowych mediach. Kapitalizacja rynkowa Swedbanku spadła o 32 procent, a bank wszczął własne wewnętrzne dochodzenie. Prezes i dyrektor generalny Swedbank, Birgitte Bonnesen została odwołana, a prezes Lars Idermark złożył rezygnację. Dyrektor generalny i dyrektor finansowy zarządu Swedbank Estonia zostali zawieszeni w wyniku trwającego wewnętrznego dochodzenia banku. Bank jest również przedmiotem dochodzenia prowadzonego przez organy nadzoru sektora finansowego w Szwecji i Estonii oraz Departamentu Usług Finansowych Stanu Nowy Jork w USA. 22:15 MIASTO GNIEWU S.I - /11/ Serial dokumentalny, 29 min, Polska, 2017 Scenariusz i reżyseria: Dawid Sawicki Zdjęcia: Tomasz Nawrocki Muzyka: Tomasz Kamiński Odcinek 11. Powstanie Centralnego Biura Śledczego. Zabójstwo: Zabójstwo pięciu gangsterów w restauracji Gama na warszawskiej Woli. 31 marca 1999 rok. Historia: Początek końca wielkich gangów. Tak spektakularna egzekucja zmusiła władze państwowe do podjęcia zdecydowanych i konkretnych kroków zmierzających do likwidacji polskich gangów. W niespełna rok rozpoczęła działalność specjalna jednostka policji CBŚ, określana mianem polskiego FBI. Pierwszym poważnym ruchem CBŚ było rozpoczęcie akcji pod kryptonimem Enigma, zmierzającej do zatrzymania wszystkich gangsterów z Grupy Pruszkowskiej i rozbicie gangu. 22:55 OSTATNIE DNI DYKTATORA: ZAKAZANA BIOGRAFIA KIM DZONG ILA (KIM JONG - IL: THE FORBIDDEN BIOGRAPHY/NORTH KOREA: THE LAST DAYS OF KIM JONG IL/LES DERNIERS JOURS DE KIM JONG IL) Film dokumentalny, 52 min, Francja, 2010 Reżyseria: Anthony Dufour Zdjęcia: Anthony Dufour, Mathias Lavergne Muzyka: Fred Momont, Jochris Gomez Kim Dzong Il był uważany za najbardziej tajemniczego przywódcę politycznego na ziemi. Niby groteskowy dyktator, z palcem trzymanym na spuście w kwestii elektrowni jądrowej. Ale od 2008 roku Kim Dzong Il wiedział, że umiera. Tyran rozpoczął wyścig z czasem do utrwalenia swojego reżimu. Film prezentuje jego postać w różnych aspektach: począwszy od profilu osobowości tego schizofrenicznego lidera, po geopolityczne analizy tego, co się dzieje na Półwyspie Koreańskim, a także rosyjskie, chińskie i koreańskie zdjęcia archiwalne. "Ostatnie dni Kim Dzong Ila" rzucają światło na sprawę, która może pewnego dnia dotyczyć nas wszystkich. 23:55 KRAJOBRAZY POLSKIE - DOLINA BARYCZY Film dokumentalny, 10 min, Polska, 1976 Zdjęcia: Tadeusz Zieliński Film poświęcony przyrodniczym i turystycznym walorom Doliny Baryczy. Jest to obszar ciągnący się od Wzgórz Trzebnickich w kierunku równoleżnikowym. Rzeka Barycz wiąże labiryntem swoich dopływów i odnóg szereg miast i miasteczek i kształtuje charakter przyrody w całym swoim otoczeniu. Sama Dolina łączy w sobie tereny pierwotne z tymi dotkniętymi działalnością człowieka, a jej krajobraz cechuje rytm przyrody: woda - lasy - woda. Program dokonuje przeglądu gatunków fauny i flory występującej na terenie Doliny Baryczy. Kamera gości również w Trzebnicy, gdzie omawiane są jej najważniejsze i najciekawsze zabytki architektoniczne i atrakcje turystyczne, jak również współczesne zabudowania i infrastruktura tego urokliwego miasta. Niekoronowaną "stolicą" Doliny Baryczy jest Milicz, oferujący turystom bogatą ofertę pól namiotowo - kempingowych, domków letniskowych i ośrodków wypoczynkowych. Samo miasto także wyróżnia się kameralną zabudową i pełnymi charakteru zabytkami. Podobnie sprawa ma się z Sułowem i Żmigrodem, w których także gości ekipa programu. Dolina Baryczy powoli pokrywa się obszarami chronionymi, które na celu mają zachowanie tych pięknych terenów od niszczycielskiego wpływu cywilizacji. 00:10 NOTACJE: ZYGMUNT KONIECZNY. ZAGINIONA TRĄBKA Cykl dokumentalny, 9 min, Polska, 2013 Autor: Maria Nockowska Kompozytor Zygmunt Konieczny opowiada o początkach swojej edukacji muzycznej w dzieciństwie, o studiach kompozycji, przerwanych z powodu współpracy z Piwnicą pod Baranami. Charakteryzuje rolę obyczajową i kulturotwórczą, jaką pełniła Piwnica na przełomie lat 50. i 60. ubiegłego wieku. Opowiada również o wielkich postaciach tej słynnej kabaretowej sceny: Piotrze Skrzyneckim, Janinie Garyckiej i o komponowanych przez siebie piosenkach literackich, których wykonawczynią była Ewa Demarczyk. 00:25 ŻOŁNIERZE GENERAŁA MACZKA Film dokumentalny, 54 min, Polska, 2020 Scenariusz i reżyseria: Rafał Geremek Film dokumentalny przybliżający prawdziwe historie żołnierzy podległych generałowi Stanisławowi Maczkowi w czasach drugiej wojny światowej. 01:25 BYŁO, NIE MINĘŁO - KRONIKA ZWIADOWCÓW HISTORII. - ODC. 233 Magazyn historyczny, 22 min, Polska, 2021 Autor: Adam Sikorski Magazyn historyczny prezentujący wydarzenia i różne aspekty dawnej i najnowszej historii Polski. W programie podejmowane są zatarte, zagubione, zakłamane wątki polskiej historii. Autor poszukuje odpowiedzi na pytania o naszą wspólną przeszłość. Okazuje się, że wiele odpowiedzi leży w rodzinnych archiwach, zdjęciach, dokumentach i wspomnieniach ludzi. Program mobilizuje do poszukiwań lokalne środowiska miłośników historii, których nie brakuje w żadnym zakątku kraju. 01:50 ROSJA I CHINY - MAŁŻEŃSTWO Z WYRACHOWANIA Film dokumentalny, 49 min, Polska, 2018 Reżyseria: Barbara Włodarczyk Przeludnionym Chinom brakuje ziemi ornej. Tymczasem w sąsiedniej Rosji po rozpadzie ZSRR i upadku kołchozów na Dalekim Wschodzie jedna czwarta pól leży odłogiem. Hasło Ziemia bez ludzi, dla ludzi bez ziemi, które w XX wieku promowało żydowskie osadnictwo w Palestynie, dziś idealnie pasuje do sytuacji na pograniczu rosyjsko - chińskim. Przez dalekowschodnią granicę Rosji na dużą skalę odbywa się chińska migracja ludzi, produktów i inwestycji. Według szacunków tylko w Kraju Chabarowskim mieszka już poł miliona Chińczyków. Głośne stały się transgraniczne małżeństwa. W Chinach polityka jednego dziecka doprowadziła do znaczącego niedoboru kobiet. Rosjanki zaś zachęca wizja trzeźwego i pracowitego męża, o co w pogrążonych w gospodarczej stagnacji regionach Rosji, bywa trudno. Chińczycy dzierżawią setki tysięcy ha ziemi ornej, zakładają fermy i sprowadzają do pracy rodaków. Wszystko to budzi coraz więcej obaw w Rosji i coraz większy strach przed Chinami, które według założeń Kremla miały być strategicznym przyjacielem. Celem filmu będzie pokazanie skali, przyczyn i następstw zjawiska zasiedlania Dalekiego Wschodu przez Chińczyków. Dokument przedstawi realia życia na pograniczu chińsko - wschodnim i odpowie na pytanie, jak silny jest strach Rosjan przed chińskim zalewem oraz w jaki sposób odbija się to na relacjach Moskwa - Pekin. 02:50 MARIANNA KRÓLOWA KOTLINY Film dokumentalny, 48 min, Polska, 2010 Scenariusz i reżyseria: Marcin Bradke, Maciej Kieres "Marianna, królowa Kotliny". Film dokumentalny z elementami fabularyzowanymi o życiu i działalności królewny Marianny Orańskiej w Kotlinie Kłodzkiej i na Śląsku.