TVP Dokument Czwartek, 16.12.2021 06:00 DZIKA POLSKA - USKRZYDLONE ZWIĄZKI Serial dokumentalny, 24 min, Polska, 2012 Reżyseria: Monika Purzycka Scenariusz: Dorota Adamkiewicz, Joanna Łęska Bohaterami odcinka jest małżeństwo naukowców z Centrum Badań Ekologicznych PAN, dr Dariusz Bukaciński i dr Monika Bukacińska. Od dwudziestu lat obserwują gniazda kolonii mewy pospolitej. Głównym ich poligonem badawczym są wyspy i piaszczyste ławice w nurcie Wisły między Dęblinem i Kobylnicą. Przekleństwem mew pospolitych jest ich nazwa. Mało kto bowiem chce wydawać pieniądze na ochronę ptaka "pospolitego". Tymczasem ten gatunek mewy nie dość, że nigdy w Polsce liczny nie był, to ostatnio znalazł się wręcz na krawędzi wymarcia. 06:30 DZIKA POLSKA - INŻYNIEROWIE Z ZĘBEM Serial dokumentalny, 24 min, Polska, 2011 Reżyseria: Monika Purzycka Scenariusz: Dorota Adamkiewicz, Joanna Łęska Bobry - zwierzęta nieomal cudem uratowane. Do niedawna jeszcze prawie nieobecne w krajobrazie naszych wód, a dziś już ten krajobraz nawet kształtujące. Bo ścinające drzewa, zatykające rowy, zatapiające lasy, ale też tworzące wokół ogromną różnorodność życia. Bobry przeżyły u nas nieopisane odrodzenie i wielką ekspansję, co cieszy dr. Andrzeja Czecha - bohatera naszego odcinka - hydrobiologa, badającego wpływ bobrów na różnorodność biologiczną w Bieszczadach. 07:05 GÓRY I ICH MIESZKAŃCY (2/6) GÓRY PÓŁWYSPU KOREAŃSKIEGO (MOUNTAINS AND LIFE (2/6) THE MOUNTAINS OF KOREA) Serial dokumentalny, 52 min, Wielka Brytania, 2017 Reżyseria: John Geraint, Jones Wynford część 2 Na dużych wysokościach, gdzie powietrze staje się rzadkie, niełatwo przetrwać. Wyżej rozciąga się tak zwana strefa śmierci. W wielu regionach świata wędrówkę po górach zawsze traktowano jak podróż po uświęconej ziemi. W Korei wokół gór wytworzyła się aura niezwykłej, trudno dostępnej krainy, bliskiej niebu. Wiele godzin przed świtem na jednym ze szczytów Korei Południowej dochodzi do niezwykłego wydarzenia. Od wieków mnisi buddyjscy odprawiają modły na tej świętej górze. Modlą się o cud. Ten cud zdarza się jednak co noc. Mnisi przebudzają wszechświat. Zaczną od uderzeń w wielki bęben Beopgo. Płaski gong Umpan ma obudzić życie na niebie. W niewielu miejscach na Ziemi kontrast między przeszłością a współczesnością jest równie wyrazisty jak w Korei Południowej. Dwa tak bliskie siebie światy są zarazem tak odległe. W stolicy kraju Seulu dziesięć milionów mieszkańców prowadzi nowoczesny, niewolny od stresu, wielkomiejski styl życia. Góry Baekdudaegan ciągną się wzdłuż całego Półwyspu Koreańskiego, ignorując strefę zdemilitaryzowaną, która oddziela Koreę Południową od komunistycznej Korei Północnej. Koreańczycy darzą te góry wielkim szacunkiem. Upatrują w nich źródeł swego pochodzenia. Zgodnie z koreańską tradycją, bogowie zeszli ze szczytów, by stworzyć tę krainę. Wielu tutejszych mieszkańców wciąż czci Sansinów - bogów gór. Dla Koreańczyka góry mają w sobie coś, czemu nie dorówna splendor i nowoczesność miasta. Poczucie wspólnoty. 08:10 CHILE: DZIKA PODRÓŻ (CHILE: A WILD JOURNEY) Film dokumentalny, 59 min, USA, 2017 Reżyseria: Christian Munoz Donoso Zdjęcia: Moris Munoz Sales Film dokumentalny, który jest podróżą po Chile - kraju największych kontrastów w Ameryce Południowej. Niewiele jest miejsc na świecie o tak dramatycznych kontrastach. Na 4500 kilometrach, odgradzających subpolarną równinę na południu od pustyni na północy przyroda łączy zupełnie odmienne środowiska i budzi życie w każdym z nich w sposób, w jaki tylko Matka Natura potrafi. Występuje tu wiele różnorodności, o których nawet stali mieszkańcy niewiele wiedzą. Od najwyższych szczytów Andów - po bogactwo chłodnych wód Pacyfiku. To zdumiewające miejsca, gdzie rosną niespotykane rośliny i żyją niezwykłe zwierzęta. Wiele z nich nie występuje nigdzie indziej na świecie. Każde walczy o przetrwanie. Będziemy świadkami niezwykłych spotkań z naturą. Od kuguara bawiącego się czule ze swoimi młodymi do rzadkiego obrazu kwitnącej pustyni, gdzie różne zwierzęta korzystają z okazji, jaką dają im kwiaty. Od nietoperzy wampirów do płetwali błękitnych. Zobaczymy mały skrawek dzikiej przyrody Chile. Film zaczyna się jesienią w Patagonii i Parku Narodowym Torres de Paine - to część łańcucha górskiego o powierzchni 2 400 km² objęta ochroną. W parku występują liczne lodowce i jeziora, a także monumentalne formacje skalne. Żyje tu wiele gatunków zwierząt, m.in. gwanako andyjskie, nandu, flamingi i kondory. 09:15 DANIA. DZIKA I PIĘKNA 3. POLA I ŁĄKI (WILD AND WONDERFUL DENMARK EP. 3. THE OPEN LAND) Serial dokumentalny, 52 min, Dania, 2020 Reżyseria: Mark Jessen W tym serialu odkryjemy niesamowitą przyrodę i piękne ekosystemy Danii. Będziemy śledzić życie znanych i nieznanych zwierząt, które zostały uchwycone za pomocą oszałamiających fotografii. Serial przedstawia dramatyczne wydarzenia w królestwie zwierząt, opowiadając historie narodzin i śmierci, godów i głodu, polowań lub bycia ściganym. To rodzinne oglądanie w najlepszym wydaniu, ale dramat nie zawsze jest dla osób o słabym sercu. Zwierzęta grają główne role, lecz unikalna, duńska geografia i naturalne lokalizacje są również istotnymi elementami narracji. 10:10 Z AMSTERDAMU DO ODESSY ODC. 5 (FROM AMSTERDAM TO ODESSA / VOM AMSTERDAM BIS ODESSA 5. HAVEL PIKE PERCH AND AN AIRFIELD FOR THE PEOPLE) Cykl dokumentalny, 25 min, Niemcy, 2016 Reżyseria: Dagmar Brendecke Dokumentalny film drogi, w którym bohater, holenderski pisarz i muzyk, Auke Hulst, przemierzy 2500 km środkiem Europy od Amsterdamu do Odessy. Podróżuje autostopem, ale drogami wodnymi, od holenderskich kanałów po Morze Czarne, przemierzając europejskie kraje. Będą to drogi wodne północnych Niemiec, malownicze polskie rzeki i bagna Białorusi oraz rozległe zbiorniki wodne na Ukrainie. Wszędzie wysokie niebo, rozległe obszary wiejskie i woda. Odkryjemy różne krajobrazy i miasta: pola gazowe jego fryzyjskiej ojczyzny, zagubioną granicę między dwoma państwami niemieckimi, słynne lotnisko w Berlinie, odkryte na nowo warszawskie Waterside, europejskie przygraniczne miasto Brześć, miasto duchów Prypeć koło Czarnobyla, plac w Kijowie i słynne schody z widokiem na Morze Czarne. Będziemy gościć na barkach, łodziach rekreacyjnych i rybackich łodziach wiosłowych. Ciekawie będzie na pokładzie łodzi policyjnej, katamaranu i historycznego klipra. Ten film to film drogi na wodzie, 2500 km przygody w środku Europy w 10 odcinkach. 10:45 Z AMSTERDAMU DO ODESSY ODC. 6 (FROM AMSTERDAM TO ODESSA / VOM AMSTERDAM BIS ODESSA 6. AN ICE - BREAKER AND THE END OF THE JOURNEY) Cykl dokumentalny, 26 min, Niemcy, 2016 Reżyseria: Dagmar Brendecke Dokumentalny film drogi, w którym bohater, holenderski pisarz i muzyk, Auke Hulst, przemierzy 2500 km środkiem Europy od Amsterdamu do Odessy. Podróżuje autostopem, ale drogami wodnymi, od holenderskich kanałów po Morze Czarne, przemierzając europejskie kraje. Będą to drogi wodne północnych Niemiec, malownicze polskie rzeki i bagna Białorusi oraz rozległe zbiorniki wodne na Ukrainie. Wszędzie wysokie niebo, rozległe obszary wiejskie i woda. Odkryjemy różne krajobrazy i miasta: pola gazowe jego fryzyjskiej ojczyzny, zagubioną granicę między dwoma państwami niemieckimi, słynne lotnisko w Berlinie, odkryte na nowo warszawskie Waterside, europejskie przygraniczne miasto Brześć, miasto duchów Prypeć koło Czarnobyla, plac w Kijowie i słynne schody z widokiem na Morze Czarne. Będziemy gościć na barkach, łodziach rekreacyjnych i rybackich łodziach wiosłowych. Ciekawie będzie na pokładzie łodzi policyjnej, katamaranu i historycznego klipra. Ten film to film drogi na wodzie, 2500 km przygody w środku Europy w 10 odcinkach. 11:15 KAPRYS LUDOJADA Reportaż, 29 min, Polska, 1973 Autor: Andrzej Androchowicz Scenariusz: Andrzej Androchowicz Zdjęcia: Janusz Pietrzykowski, Andrzej Gertych Ludomir Mączka przed rejsem dookoła świata, przygotowuje jacht do wypłynięcia w morze. Podróż ma trwać minimum trzy lata. Podróżnik niechętnie udziela odpowiedzi na pytania o trasę i terminarz wyprawy, preferował spontaniczność. Mączka, zwany popularnie wśród żeglarzy Ludojadem, był z wykształcenia geologiem. Pracował w instytutach i przedsiębiorstwach geologicznych Wrocławia, Warszawy, Krakowa i Szczecina. Z racji swojego zawodu wiele podróżował po świecie. W czasie studiów zaraził się żeglarstwem. Mimo wady wzroku otrzymał tytuł kapitana żeglugi wielkiej jachtowej, a żeglarstwo stało się jego prawdziwą pasją. Bardzo skromny tryb życia i pieniądze zarobione podczas zagranicznych kontraktów pozwoliły mu na kupno własnego jachtu. Do samotnego rejsu dookoła świata przygotowywał się 25 lat. W dniu 5 września 1973 roku Ludojad na pokładzie jachtu Maria wypłynął ze Szczecina w swój wymarzony rejs... 11:50 MIŁOŚĆ I PUSTE SŁOWA Film dokumentalny, 77 min, Polska, 2018 Scenariusz i reżyseria: Małgorzata Imielska Zdjęcia: Maciej Kozłowski Muzyka: Marek Napiórkowski Pełnometrażowy film dokumentalny "Miłość i puste słowa" to intymna opowieść o miłości w obliczu nieuleczalnej choroby. Miłości na przekór cierpieniu, złości i bezsilności. Bohaterowie to Adam i Wanda, wieloletnie małżeństwo. On jest zdrowy, ona choruje na Alzheimera. Punktem wyjścia historii jest moment, gdy stan kobiety gwałtownie się pogarsza. Jej niepamięć staje się coraz bardziej dojmująca. Adam sam opiekuje się żoną. Codziennie, dwadzieścia cztery godziny na dobę. Myje, karmi, zmienia pieluchy. I ciągle przypomina o dawnym życiu. Pokazuje stare, amatorskie filmy z ich przeszłości, a na nich ich samych. Młodych, zakochanych. Wierzących w szczęśliwą przyszłość. Wspólną przyszłość. Adam postanowił, że nie odda Wandy. Po prostu. Na przekór temu, że jego życie staje się piekłem. Wbrew radom lekarzy i rodziny. Postanowił, że nie zrobi tego nawet wtedy, gdy ona zapomni jego imię. Wie, że jej oczy zawsze szukają jego. Czy zdoła wypełnić swoje przyrzeczenie? 13:15 MAKSIMUM PRZYJEMNOŚCI Film dokumentalny, 47 min, Polska, 2012 Scenariusz i reżyseria: Katarzyna Trzaska Zdjęcia: Andrzej Wojciechowski, Michał Żuberek Muzyka: Marzena Majcher Bohaterki dokumentu pochodzą z Torunia, od dawna są na emeryturze, ale nie poddają się upływowi czasu. Przyjaciółki: Irena, Małgorzata, Krystyna, Bogumiła, Elżbieta, znajdują własny sposób na to, by oddalić starość, zapomnieć o nieuchronnym przemijaniu. Jesień życia upływa im na różnych zajęciach w klubach, na kuracjach, masażach. Nie stronią też od tańców na specjalnych wieczorkach dla seniorów. Myślą o dobrej zabawie, o zdrowiu, kondycji i wyglądzie zewnętrznym, a chcąc się ubierać elegancko i modnie, szukają lepszych kreacji w ciuchlandach. Osobne miejsce w ich życiu zajmują prezentacje handlowe, bez których nie umiałyby już normalnie funkcjonować. Tajemniczy rezonator biofotonowy za 6 tysięcy złotych, masażer do stóp z podczerwienią, odmładzające kapsułki, fotel masujący za 13 000 złotych, odkurzacz "inteligentny" za 8 tysięcy złotych, garnki "ambitne" oraz patelnia za 5 tysięcy to zakupy ich marzeń, sen o luksusie. Prym w tej dziedzinie wiedzie Irena, która ma już chyba wszystko, łącznie z kosztownym kompletem garnków do gotowania na parze. Na przyrządzanie i degustację takich potraw zaprasza przyjaciółki, które z podziwem, i być może z zazdrością, patrzą na jej nowy nabytek. Małgosia, Krysia, Ela, Bogusia i Irena wierzą, że oferowane im na różnych prezentacjach "cudowne" towary potrafią wydłużyć życie, uleczyć choroby, okażą się remedium na opuszczenie, samotność i dokuczliwą starość. Utwierdzają je w tym zapewnienia młodego, przebojowego prezentera o osiągnięciu: maksimum przyjemności, maksimum satysfakcji, maksimum zadowolenia. Autorka filmu nie próbuje analizować zjawiska sprzedaży bezpośredniej od strony agresywnych firm sprzedających, skłania się raczej ku subtelnej i zabawnej próbie odpowiedzi na pytanie: dlaczego wśród emerytów te przedmioty cieszą się tak ogromnym powodzeniem? Dlaczego decydują się wydać ostatnie oszczędności na luksus, który tak naprawdę ociera się o kicz. 13:45 DANIA. DZIKA I PIĘKNA 4. JEZIORA I RZEKI (WILD AND WONDERFUL DENMARK EP. 4. THE LAKE AND THE RIVER) Serial dokumentalny, 51 min, Dania, 2020 Reżyseria: Mark Jessen W tym serialu odkryjemy niesamowitą przyrodę i piękne ekosystemy Danii. Będziemy śledzić życie znanych i nieznanych zwierząt, które zostały uchwycone za pomocą oszałamiających fotografii. Serial przedstawia dramatyczne wydarzenia w królestwie zwierząt, opowiadając historie narodzin i śmierci, godów i głodu, polowań lub bycia ściganym. To rodzinne oglądanie w najlepszym wydaniu, ale dramat nie zawsze jest dla osób o słabym sercu. Zwierzęta grają główne role, lecz unikalna, duńska geografia i naturalne lokalizacje są również istotnymi elementami narracji. 14:50 ZACZAROWANY ŚWIAT ANDERSENA (THE ORIGINS OF ARIELLE: H. C. ANDERSEN / MÄRCHEN FÜR DIE WELT: HANS CHRISTIAN ANDERSEN) Film dokumentalny, 51 min, Niemcy, 2020 Reżyseria: Sabine Bier Film dokumentalny, w którym wyruszymy w literacką podróż, aby poznać bliżej życie autora powieści i baśni, Hansa Christiana Andersena. Na jego baśniach wychowały się pokolenia dzieci. Do dziś jego 168 bajek urzeka czytelników mieszaniną fantazji, melancholii i nadziei. Po drodze odkrywamy na nowo te historie i postaci o ponadczasowym pięknie, które czerpią z jego życia osobistego. Pokazujemy nie tylko genezę jego najsłynniejszych opowieści, ale także samego Andersena. Kim był? Dziwacznym, kochanym i zabawnym człowiekiem. Badamy, jak wiele z osobistych przeżyć kryje się w jego bajkach - kto był Brzydkim Kaczątkiem w jego życiu i co kryje się za nieszczęśliwą Małą Syrenką? Nieustannie szukał ucieczki od prawdziwego świata. Był odmieńcem z wyboru, ale jego dzieła do dziś przynoszą mu sławę. Andersen to Szekspir pokoju dziecięcego. Z trwającej całe życie walki między konformizmem a buntem wyłoniły się piękne, ponadczasowe opowieści. Twórczość tego geniusza to często nasze pierwsze spotkanie z literaturą. W Danii zbiór baśni Andersena to typowy prezent z okazji chrztu. Na cześć Hansa Christiana Andersena, drugiego kwietnia, w jego urodziny, świętujemy Międzynarodowy Dzień Książki dla Dzieci. 15:55 CO JADAJĄ PAPIEŻE? (EATING LIKE A POPE) Film dokumentalny, 50 min, Francja, 2016 Reżyseria: Frederic Lapage Muzyka: Carolin Petit Film dokumentalny o tym, co spożywają papieże oraz inni ludzie pracujący lub goszczący w Watykanie. Jan Paweł II oraz jego ulubione kremówki i pierogi, tyrolskie przysmaki Benedykta XVI, argentyńskie słodycze Franciszka - to tylko niektóre przykłady. Poznamy również farmę, która znajduje się w Castel Gandolfo. To wspaniała podróż po mało znanej gastronomii Watykanu. 16:50 NOTACJE: ZOFIA KUCÓWNA. PRAWDZIWA SZKOŁA TO BYŁ TEATR Cykl dokumentalny, 10 min, Polska, 2013 Autor: Zofia Kunert Zofia Kucówna, aktorka ur. w 1933 r. w Warszawie, w rodzinie wojskowej. Do 1942 r. mieszkała w Komorowie koło Ostrowi Mazowieckiej, następnie w Krakowie, gdzie po wojnie ukończyła liceum plastyczne. Absolwentka krakowskiej Wyższej Szkoły Teatralnej, początkowo aktorka teatrów krakowskich, następnie Teatru im. Juliusza Osterwy w Lublinie, a potem teatrów warszawskich: Powszechnego, Narodowego, Ateneum i Współczesnego. Wystąpiła w wielu spektaklach Teatru Telewizji i licznych filmach. Autorka kilku książek wspomnieniowych. Opowiada o dzieciństwie w licznej rodzinie, a latach wojny w Krakowie, zamiłowaniach do rysunku, decyzji o wyborze PWST w Krakowie. Wiele miejsca poświęca wspomnieniu o byłym mężu Adamie Hanuszkiewiczu, krytykowanemu za przejęcie po Dejmku Teatru Narodowego. Broni jego pamięci i jego decyzji, podkreślając, że chodziło o ochronę znakomitego zespołu Teatru Powszechnego, który właśnie stawał się bezdomny. 17:05 Z AMSTERDAMU DO ODESSY ODC. 7 (FROM AMSTERDAM TO ODESSA / VOM AMSTERDAM BIS ODESSA 7. WARSAW AND A WILD RIVER) Cykl dokumentalny, 26 min, Niemcy, 2016 Reżyseria: Dagmar Brendecke Dokumentalny film drogi, w którym bohater, holenderski pisarz i muzyk, Auke Hulst, przemierzy 2500 km środkiem Europy od Amsterdamu do Odessy. Podróżuje autostopem, ale drogami wodnymi, od holenderskich kanałów po Morze Czarne, przemierzając europejskie kraje. Będą to drogi wodne północnych Niemiec, malownicze polskie rzeki i bagna Białorusi oraz rozległe zbiorniki wodne na Ukrainie. Wszędzie wysokie niebo, rozległe obszary wiejskie i woda. Odkryjemy różne krajobrazy i miasta: pola gazowe jego fryzyjskiej ojczyzny, zagubioną granicę między dwoma państwami niemieckimi, słynne lotnisko w Berlinie, odkryte na nowo warszawskie Waterside, europejskie przygraniczne miasto Brześć, miasto duchów Prypeć koło Czarnobyla, plac w Kijowie i słynne schody z widokiem na Morze Czarne. Będziemy gościć na barkach, łodziach rekreacyjnych i rybackich łodziach wiosłowych. Ciekawie będzie na pokładzie łodzi policyjnej, katamaranu i historycznego klipra. Ten film to film drogi na wodzie, 2500 km przygody w środku Europy w 10 odcinkach. 17:40 Z AMSTERDAMU DO ODESSY ODC. 8 (FROM AMSTERDAM TO ODESSA / VOM AMSTERDAM BIS ODESSA 8. UNFAMILIAR TERRITORY AND A CATAMARAN) Cykl dokumentalny, 26 min, Niemcy, 2016 Reżyseria: Dagmar Brendecke Dokumentalny film drogi, w którym bohater, holenderski pisarz i muzyk, Auke Hulst, przemierzy 2500 km środkiem Europy od Amsterdamu do Odessy. Podróżuje autostopem, ale drogami wodnymi, od holenderskich kanałów po Morze Czarne, przemierzając europejskie kraje. Będą to drogi wodne północnych Niemiec, malownicze polskie rzeki i bagna Białorusi oraz rozległe zbiorniki wodne na Ukrainie. Wszędzie wysokie niebo, rozległe obszary wiejskie i woda. Odkryjemy różne krajobrazy i miasta: pola gazowe jego fryzyjskiej ojczyzny, zagubioną granicę między dwoma państwami niemieckimi, słynne lotnisko w Berlinie, odkryte na nowo warszawskie Waterside, europejskie przygraniczne miasto Brześć, miasto duchów Prypeć koło Czarnobyla, plac w Kijowie i słynne schody z widokiem na Morze Czarne. Będziemy gościć na barkach, łodziach rekreacyjnych i rybackich łodziach wiosłowych. Ciekawie będzie na pokładzie łodzi policyjnej, katamaranu i historycznego klipra. Ten film to film drogi na wodzie, 2500 km przygody w środku Europy w 10 odcinkach. 18:15 EKSTREMALNE MIASTA 4. BANGKOK (EXTREME CITIES / LES VILLES DE L'EXTREME. 4. BANGKOK) Serial dokumentalny, 51 min, Francja, 2009 Reżyseria: David Rosanis Cztery ekstremalnie położone miasta - Jakuck, La Paz, Hammerfest i Bangkok - są jednymi z najtrudniejszych miejsc zamieszkania na świecie. Dowiemy się, jak te miasta walczą z najtrudniejszymi warunkami środowiskowymi na naszej planecie, aby zapewnić swoim mieszkańcom akceptowalny poziom egzystencji. W tym odcinku poznamy Bangkok: tonące miasto. Wraz ze śmiertelnymi tajfunami, wzmagającymi się opadami deszczu, podnoszeniem się poziomu morza i osiadaniem ziemi na poziomie 4 cm rocznie, woda stała się największym zagrożeniem dla przetrwania miasta. 19:10 WSZYSTKIE KOLORY ŚWIATA - RADŻASTAN. DZIEDZICTWO MAHARADŻÓW. (FLAVORS) Serial dokumentalny, 52 min, Francja, 2008 Reżyseria: Eric Bacos W tym odcinku podróż do Indii. Radżastan, "kraina królów", to największy stan Indii. Zyskał niepodległość w 1947 roku i liczy 68 milionów mieszkańców. Wspaniałe pałace Radżastanu, jego przepych i tradycje kuszą coraz liczniejszych podróżnych. Leżący w południowo - zachodnich Indiach Radżastan zawsze był wyjątkowy. To ziemia Radźputów - indyjskich klanów wojowniczcych, których męstwo i brawura przysparzały kłopotów kolejnym okupantom. Po odzyskaniu niepodległości, w przeciwieństwie do innych stanów nowej federacji, tutejsi maharadżowie zachowali swoje tytuły i mienie. Jednak olbrzymia część ludności Radżastanu żyje na granicy ubóstwa. 20:10 ZAWSZE GOTOWI. ZAWSZE BLISKO Telenowela dokumentalna TVP, 24 min, Polska, 2021 Scenariusz i reżyseria: Bartosz Paduch Telewizyjny cykl dokumentalny, przedstawiający losy żołnierzy i kandydatów na żołnierzy Wojsk Obrony Terytorialnej - komponentu Wojska Polskiego. To, co wyróżnia żołnierzy WOT, czyli "Terytorialsów", to specyfika ich służby, tzn. każdy żołnierz WOT służy w swojej lokalnej jednostce, a jednocześnie normalnie żyje w swoim środowisku, swojej miejscowości, jest częścią lokalnej społeczności, pracownikiem zakładu pracy, częścią rodziny. Towarzyszymy naszym bohaterom podczas ich służby w batalionach WOT, na ćwiczeniach na poligonie, szkoleniach, akcjach służących pomocą lokalnym społecznościom podczas sytuacji awaryjnych (powódź, pożar, działania sanitarne związane z COVID - 19), ale też podczas ich normalnego życia, działalności zawodowej (często stojących w kontraście z rolą żołnierza WOT), życia rodzinnego. 20:40 ZAWSZE GOTOWI. ZAWSZE BLISKO Telenowela dokumentalna TVP, 23 min, Polska, 2021 Scenariusz i reżyseria: Bartosz Paduch Telewizyjny cykl dokumentalny, przedstawiający losy żołnierzy i kandydatów na żołnierzy Wojsk Obrony Terytorialnej - komponentu Wojska Polskiego. To, co wyróżnia żołnierzy WOT, czyli "Terytorialsów", to specyfika ich służby, tzn. każdy żołnierz WOT służy w swojej lokalnej jednostce, a jednocześnie normalnie żyje w swoim środowisku, swojej miejscowości, jest częścią lokalnej społeczności, pracownikiem zakładu pracy, częścią rodziny. Towarzyszymy naszym bohaterom podczas ich służby w batalionach WOT, na ćwiczeniach na poligonie, szkoleniach, akcjach służących pomocą lokalnym społecznościom podczas sytuacji awaryjnych (powódź, pożar, działania sanitarne związane z COVID - 19), ale też podczas ich normalnego życia, działalności zawodowej (często stojących w kontraście z rolą żołnierza WOT), życia rodzinnego. 21:15 NIEZNANY AUTOR Film dokumentalny, 52 min, Polska, 2021 Scenariusz i reżyseria: Wiesław Paluch Film opowiada historię słynnego fotoreportera Jerzego Kośnika, który w latach osiemdziesiątych dokumentował dramatyczne losy Polski. Fotografie Kośnika opowiadają o najważniejszych wydarzeniach tamtych lat, m.in. o karnawale Solidarności, stanie wojennym, brutalnie tłumionych manifestacjach... W trakcie filmu dowiadujemy się o istnieniu... nieznanych zdjęć z pacyfikacji Kopalni Wujek, w której tragicznie zginęło dziewięciu górników. Jerzy Kośnik po wielu latach odnajduje ich autora, Marka Janickiego, który w 1981 r. miał 18 lat. W trakcie pacyfikacji kopalni Wujek Janicki odważnie wmieszał się w walczący tłum i zrobił tam najważniejsze zdjęcia ukazujące prawdę tej tragedii. Marek Janicki, obawiając się represji, przez ponad 30 lat nie przyznawał się do autorstwa swoich fotografii z tamtych czasów. Gdyby nie przypadek, a później gdyby nie Jerzy Kośnik... tych zdjęć świat już by nigdy nie ujrzał. Ta sytuacja stanie się pretekstem dla autorów i bohaterów filmu do poruszenia kwestii niezwykłej roli fotoreporterów, ich odpowiedzialności, postaw moralnych, jako tych, którzy opowiadają prawdziwą historię i zatrzymują tę prawdę na zdjęciach. 22:15 ZAKAZANE FILMY. DZIEDZICTWO NAZISTOWSKIEGO KINA (FORBIDDEN FILMS / VERBOTENE FILME) Film dokumentalny, 52 min, Niemcy, 2018 Reżyseria: Felix Moeller Film dokumentalny przedstawiający historię i obraz niemieckiej kinematografii w latach 30. i 40. Wiele osób się zastanawia, co z takimi filmami robić, pokazywać, dyskutować czy nie. Trzecia Rzesza wyprodukowała 1200 filmów fabularnych. Ponad 40 pozostaje niedozwolonych. Prawie 70 lat po upadku nazistowskiego reżimu zakazano publicznych pokazów tych filmów w Niemczech i wielu innych krajach, ponieważ nadal są uważane za niebezpieczną propagandę. Czy filmy te powinny być powszechnie dostępne? Prezentowany dokument zawiera krótkie fragmenty archiwalnych filmów oraz wypowiedzi historyków i widzów w różnym wieku, którym fabuły te zostały zaprezentowane na specjalnych pokazach. To historia zakazanych w Niemczech filmów, które powstały na potrzeby nazistowskiej propagandy. Wykrzywione obrazy Polaków i Żydów, chwalebny stosunek do niemieckich wojskowych, krzewienie kultu Adolfa Hitlera. Schowane w archiwach filmy są prawdziwą lekcją historii, ale czy powinny być pokazywane dzisiaj? Czy obrazy dawnej propagandy mogą nadal oddziaływać na współczesnych ludzi? Film zdobył nagrody na wielu festiwalach. 23:15 WYJECHANI Telenowela dokumentalna TVP, 25 min, Polska, 2007 Scenariusz i reżyseria: Jacek Szatański, Katarzyna Kawecka Telenowela dokumentalna przedstawiająca losy polskich emigrantów - osób, które wyjechały do różnych krajów Europy. 23:50 PAMIĘTAMY Reportaż, 46 min, Polska, 1980 Scenariusz: Andrzej Androchowicz Zdjęcia: Eugeniusz Eysymontt, Janusz Pietrzykowski Próba rekonstrukcji tragicznych wydarzeń z grudnia 1970 roku przez uczestników strajków, przewodniczącego pierwszego Komitetu Strajkowego w Stoczni im. Adolfa Warskiego, Mieczysława Dopierałę i Józefa Kasprzyckiego oraz rodziny ofiar. W materiale wykorzystano archiwalne zdjęcia z pogrzebu tragicznie zmarłego Stanisława Nadratowskiego oraz przypomniano 16 postulatów załogi Stoczni. Całości dopełnia uroczystość odsłonięcia tablicy pamiątkowej 17 grudnia 1980 roku przy bramie Stoczni Szczecińskiej. 00:40 NOTACJE: PROF. JERZY KŁOCZKOWSKI. WOJENNA KARTA PROFESORA Cykl dokumentalny, 9 min, Polska, 2013 Autor: Zofia Kunert Jerzy Kłoczkowski, profesor historii, znawca dziejów Kościoła katolickiego w Europie, emerytowany dyrektor Instytutu Europy Środkowo - Wschodniej. Ur. w 1924 r. w Bogdanach Wielkich na Mazowszu, w powstaniu warszawskim żołnierz Pułku Baszta, absolwent Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, wieloletni wykładowca KUL, jeden z założycieli warszawskiego Klubu Inteligencji Katolickiej, działacz Solidarności, senator I kadencji. Kawaler Orderu Orła Białego i Virtuti Militari, laureat Nagrody im. J. Giedroycia. Wspomina sielskie dzieciństwo w majątku przy granicy z Prusami Wsch. , pierwsze oznaki narastania tam antypolskich nastrojów, przypadające na okres wojny lata szkolne, gdy wstąpił do konspiracji. Mówi o swym udziale w powstaniu warszawskim, walce Baszty na Mokotowie, ataku jego plutonu na Królikarnię i utracie prawej ręki pod koniec powstania. Po pobycie w szpitalu dla jeńców w Skierniewicach, wrócił na krótko do Warszawy, ale niebawem za radą kolegi podjął studia historyczne w Poznaniu. Wspomina, że początkowo jego AK - owska przeszłość nie utrudniała mu pracy, ale zmieniło się to w 1949 r. Stąd decyzja o wyjeździe na KUL w 1950 r. 00:55 PASZPORTY PARAGWAJU Film dokumentalny, 52 min, Polska, 2019 Reżyseria: Robert Kaczmarek Film "Paszporty Paragwaju" opowiada o działalności grupy Aleksandra Ładosia, czyli nielegalnej polsko - żydowskiej struktury, zajmującej się masowym fałszowaniem dokumentów dla ratowania Żydów podczas II wojny światowej. Dotyczy to głównie okresu tzw. Akcji Reinhardt, której celem była zagłada ludności żydowskiej. "To Polacy pomogli najwięcej, polskie państwo nie mogło zrobić więcej. Przede wszystkim polskie państwo nie miało terytorium, było okupowane, więc dyplomaci i polski rząd na uchodźstwie robili, co mogli" - powiedział jeden z bohaterów filmu, Markus Blechner, konsul honorowy RP w Szwajcarii. W skład grupy wchodzili dyplomaci żydowskiego i polskiego pochodzenia, m.in. konsul Rzeczypospolitej Polskiej w Bernie w latach 1939 - 45 Konstanty Rokicki, ambasador Aleksander Ładoś, jego zastępca Stefan Ryniewicz i dyplomata Juliusz Kuehl. Należeli do niej także poseł na Sejm II RP Abraham Silberschein oraz przedstawiciel organizacji żydowskich Chaim Eiss. Paszporty krajów latynoskich, głównie Paragwaju, Salwadoru, Hondurasu, Boliwii, Peru i Haiti, chroniły swoich posiadaczy w gettach przed wywózką do niemieckich obozów zagłady. Ich właścicieli kierowano do obozów dla internowanych, gdzie pewna część z nich doczekała końca wojny. 01:55 BYŁO, NIE MINĘŁO - KRONIKA ZWIADOWCÓW HISTORII. - TAJEMNICA PUSTELNIKA Magazyn historyczny, 22 min, Polska, 2021 Autor: Adam Sikorski Magazyn historyczny prezentujący wydarzenia i różne aspekty dawnej i najnowszej historii Polski. W programie podejmowane są zatarte, zagubione, zakłamane wątki polskiej historii. Autor poszukuje odpowiedzi na pytania o naszą wspólną przeszłość. Okazuje się, że wiele odpowiedzi leży w rodzinnych archiwach, zdjęciach, dokumentach i wspomnieniach ludzi. Program mobilizuje do poszukiwań lokalne środowiska miłośników historii, których nie brakuje w żadnym zakątku kraju. 02:25 PARYŻ. CZAS DOKONANY Film dokumentalny, 45 min, Polska, 2017 Reżyseria: Michał Muzyczuk Film o Bronisławie Wildsteinie jest dokumentem biograficznym z mocno zarysowanymi nutami obyczajowymi, kulturowymi i politycznymi. Widz poznaje historię bohatera i prawdę o czasach, w których żył. Szkielet filmu stanowi opowieść Wildsteina o swoim życiu poprowadzona w miejscach dla niego ważnych: w Krakowie, Paryżu, Warszawie, Olsztynie, Przemyślu, Knurowcu. 03:20 DOTKNIĘCIE DOSTOJEWSKIEGO Film dokumentalny, 60 min, Polska, 1994 Reżyseria: Ireneusz Engler Zdjęcia: Tadeusz Rusinek Wybitne insecnizacje teatralne i filmy Andrzeja Wajdy inspirowane twórczością Fiodora Dostojewskiego stały się podstawą tego filmu dokumentalnego. Przedstawiona w nim została mozolna praca reżysera i aktorów Teatru Starego w Krakowie przy adaptacji "Biesów", "Zbrodni i kary" oraz "Idioty". Wypowiedzi Andrzeja Wajdy, Jana Nowickiego, Wojciecha Pszoniaka, Jerzego Radziwiłowicza, Jerzego Sthura uzupełnione są archiwalnymi zdjęciami z tych przedstawień.