TVP Dokument Niedziela, 19.12.2021 06:00 DZIKA POLSKA - UKOCHANA ŻÓŁWICA Serial dokumentalny, 24 min, Polska, 2012 Reżyseria: Monika Purzycka Scenariusz: Joanna Łęska, Dorota Adamkiewicz Co roku młode żółwiki wykluwają się z jaj składanych przez samice w dolinie rzeki Ilanki w nadleśnictwie Rzepin. Z uwagi na wartość przyrodniczą tego miejsca od lat jest ono pod opieką naukowców z Uniwersytetu Zielonogórskiego. Program ochrony żółwi błotnych w woj. lubuskim jest prowadzony przez dr. Bartłomieja Najbara, który jest bohaterem tego odcinka. 06:30 DZIKA POLSKA - DRAPIEŻNICY W GALARECIE Serial dokumentalny, 24 min, Polska, 2012 Reżyseria: Monika Purzycka Scenariusz: Joanna Łęska, Dorota Adamkiewicz O śluzowcach nazywanych też śluzorośla mało kto słyszał, niewielu zdaje sobie sprawę z ich istnienia. Już sama nazwa, zupełnie niesłusznie, może budzić złe skojarzenia, albowiem to co oślizgłe nie cieszy się specjalnymi względami wśród ludzi. A jednak są to fascynujące organizmy. Czym zatem są śluzowce? Na to pytanie odpowiedzą: prof. Marek Kozłowski z SGGW w Warszawie oraz Maciej Romański z Wigierskiego Parku Narodowego. 07:00 GÓRY I ICH MIESZKAŃCY (5/6) ANDY (MOUNTAINS AND LIFE (5/6) ANDES) Serial dokumentalny, 52 min, Wielka Brytania, 2017 Reżyseria: Jones Wynford, John Geraint CZĘŚĆ PIĄTA Andy wypiętrzyły się miliony lat temu w wyniku zderzenia płyt tektonicznych. Dziś to dziedzictwo sejsmicznych zawirowań prezentuje krajobraz, w którym znajdziemy najdłuższy na świecie łańcuch górski, najwyżej położone żeglowne jezioro, najwyżej wybudowane miasto i najwyżej umieszczoną siłownię. Ciągną się przez cały kontynent, 7000 kilometrów od południowego krańca Ameryki Południowej po Morze Karaibskie. W niezwykłych górach nie brak skrajności. Są tu ekstremalne wysokości, skrajne ubóstwo, ekstremalne bogactwa naturalne, skrajne zagrożenia i ekstremalne rolnictwo. Łańcuch Andów biegnie przez obszar siedmiu krajów Ameryki Południowej. Górskie szczyty mają tu przeciętną wysokość 4000 metrów n.p.m. Na dużej wysokości z ciałem ludzkim mogą dziać się dziwne rzeczy. Turyści odwiedzający to miasto przekonują się o tym na własnej skórze. Titicaca. Największe jezioro Ameryki Południowej, a także najwyżej położony żeglowny akwen na świecie. Oto życie w Andach na skraju ludzkiej wytrzymałości. 08:00 FIORDY NORWESKIE - ŻYCIE W PÓŁMROKU (THE NORWEGIAN FJORDS LIFE IN THE TWILIGHTS) Film dokumentalny, 51 min, Niemcy, 2018 Reżyseria: Jan Haft Norweskie fiordy uznawane za jeden z najbardziej dramatycznych krajobrazów w Europie. Zimne, ciemne wody zamieszkują zaskakująco bogaty i kolorowy podwodny świat: rozległe rafy koralowców zimnych wód, morskie pióra z pierzastymi ramionami i migającymi światłami oraz dziwne ślimaki morskie, które świecą w ciemności. Zimą miliardy śledzi spływają i gromadzą się w tym miejscy na fiordach, a ławice są tak gęste, że przyciemniają wody. Nic dziwnego, że przyciągają myśliwych z bliska i daleka. Orki i humbaki ucztują, a mewy i rozgwiazdy pomagają pozbyć się resztek z bankietu. Latem po fiordach i rzekach migrują łososie, szalejąc w wodospadach, by dotrzeć do ich tradycyjnych tarlisk. Małe, wyżynne strumienie są terenem szkółki dla milionów drobnych ryb, które pozostają tu przez pięć lat, zanim wrócą do głębokich wód fiordu. 09:05 ŚWIĘTA WŚRÓD DZIKIEJ PRZYRODY (IT'S A WILD CHRISTMAS) Film dokumentalny, 49 min, Niderlandy (Holandia), 2018 Reżyseria: Suzanne Lummer Film dokumentalny o zimie i bożonarodzeniowym czasie w świecie dzikiej przyrody. Iskrzący się mróz pokrywa ziemię, a dryfujące płatki śniegu wypełniają powietrze. To czas na odpoczynek, oszczędzanie energii i spowolnienie życia dla ludzi, zwierząt i roślin. Tak jest na północnej półkuli, ale na południowej oznacza to po prostu jedno lato. Podczas gdy długie noce polarne i mroki pochłaniają skrajną północ, południe cieszy się lub cierpi skwiercząc w upalnej pogodzie. Wyobraźmy sobie, jak wysoką trawę kołysze letni wiatr, a to święta Bożego Narodzenia we wschodniej części Tasmanii. Od Arktyki po tropik - cała przyroda świętuje w świętą, cichą noc Bożego Narodzenia. 10:05 WIELKA PODRÓŻ CHOINKI (THE CHRISTMAS TREE'S / LE GRAND VOYAGE DU SAPIN DE NOEL) Film dokumentalny, 52 min, Francja, 2017 Reżyseria: Dorothee Frenot Film dokumentalny o choince. Poznamy ciekawy los, jaki spotkał choinkę, wiele lat uprawy kończy się w naszych salonach, gdzie służy do dekoracji i umieszczenia tuż pod nią świątecznych prezentów. Dowiemy się, jak to symboliczne drzewko podróżuje po Europie. Od gruzińskich lasów, gdzie nasiona zbierane są z wierzchołków stuletnich drzew, poprzez Danię, niekwestionowanego lidera rynku, który zalewa Europę swoimi choinkami. W Morvan niektórzy francuscy producenci próbują przeciwdziałać konkurencji, narzucając swoje know - how. Inni wolą postawić na etykietę ekologiczną. Wreszcie podróż zakończymy na kilku przykładach choinek w miastach, w których ich stawianie i dekorowanie jest prawdziwym wydarzeniem. Zajrzymy też do restauracji, gdzie również wykorzystuje się elementy drzewka do wzbogacenia dań o niepowtarzalne aromaty. 11:05 W SŁUŻBIE... Cykl reportaży, 24 min, Polska, 2019 Scenariusz: Alma Jarzemska Zdjęcia: Andrzej Misaczek, Robert Neumann, Marcin Wencel Cykl "W służbie..." powstał w związku z obchodzoną w 2019 r. 100. rocznicą utworzenia Ordynariatu Polowego. Przyglądamy się się roli kapelanów w Siłach Zbrojnych RP. Obecnie polscy kapelani wojskowi biorą udział w prawie każdej zagranicznej misji naszej armii. Posługa kapelana wojskowego jest posłannictwem pełnym wyrzeczeń, wymagającym stałej gotowości do działania. 11:50 ŚMIERCIONOŚNE LEKARSTWA (LETHAL FAKE MEDICINE) Film dokumentalny, 51 min, Wielka Brytania, 2016 Reżyseria: Morten Krogholt Obraz działań profesjonalistów walczących z dynamicznie rozwijającym się, międzynarodowym zjawiskiem fałszowania lekarstw i ich sprzedaży, głównie przez internet. Opowiemy o nielegalnym obrocie fałszywymi lekami. O ludziach, którzy umarli z powodu środków, które miały im pomóc. Na całym świecie ludzie kupują w Internecie leki. Często są to podróbki. Czasem pigułki z cukru, ale niektóre mogą być niebezpieczne. W ostatnich latach gwałtownie wzrosła liczba przypadków nagłej śmierci po zażyciu lekarstwa, które okazało się być podrobioną wersją ogólnie stosowanych i cenionych leków. Produkowane głównie w fatalnych warunkach sanitarnych, w piwnicach i magazynach w Azji, podróbki wystawiane są na sprzedaż w internetowych aptekach, wyglądających na godne zaufania. Zwykła aspiryna może być w rzeczywistości śmiertelną trucizną (czasami podróbki produkowane są z neutralnych dla organizmu substancji, jednak bardzo często są to też środki toksyczne czy żrące). CIA, Interpol i policje różnych krajów azjatyckich od kilku lat prowadzą zakrojone na szeroką skalę działania, zapobiegające fałszerstwom lekarstw, jednak skala zjawiska i łatwość, z jaką można produkować podróbki (np. w garażu czy piwnicy) sprawiają, że jedna zlikwidowana fabryka zostaje wkrótce zastąpiona przez kilka kolejnych. Przypadki zgonów w USA, Europie i Azji są zatrważające i wywołują konieczność wzmożonej ostrożności w kupowaniu lekarstw. Apteki internetowe trudniej kontrolować niż stacjonarne. Zamknie się jedną, zaraz pojawia się nowa. 12:50 DOOKOŁA BAŁTYKU - ODC. 2 Magazyn kulinarny, 19 min, Polska, 2020 Reżyseria: Agnieszka Żmijewska Prowadzący: Wit Szychowski Podróż dookoła Bałtyku to kolejne etapy odkrywania historii rybołówstwa, najciekawszych miejsc z nim związanych, a co najważniejsze niecodziennych, niebanalnych potraw przyrządzonych z polskich ryb. A tu pomysłowość i kreatywność kucharzy nie ma granic. Ryba może być przyrządzona na setki sposobów i wykorzystana w całości (na wywarze z rybich głów można przyrządzać fantastyczne zupy). Ale to nie wszystko, postaramy się również dotrzeć do starych przepisów i receptur naszych dziadów i pradziadów. Chcemy odszukać stare książki kucharskie i w praktyce przetestować i wypróbować przepisy na dania z polskich ryb. Oczywiście nie zabraknie również regionalnych ciekawostek kulinarnych (paprykarz, paszteciki itp.). Program ma nasycić nasze kubki smakowe dzięki fantastycznym potrawom jakie wyczarują eksperci, ale powinien również nacieszyć oko za sprawą atrakcji turystycznych, archeologicznych oraz naturalnych, które odwiedzimy. Powinien również rozbudzić naszą ciekawość dotyczącą historii rybołówstwa. Ale przede wszystkim chcemy uświadomić i po raz kolejny przypomnieć widzowi jakie wartości odżywcze niesie za sobą dieta bogata w ryby, jak ważna jest dla naszego zdrowia. 13:20 WOJCIECH CEJROWSKI- BOSO PRZEZ ŚWIAT - (116) - PERU. LAMA Cykl reportaży, 27 min, Polska, 2021 Scenariusz i reżyseria: Wojciech Cejrowski Zdjęcia: Dariusz Bassel Muzyka: Wojciech Cejrowski, Cezary Makiewicz Lama to coś jak skrzyżowanie wielbłąda z owcą. U Inków lama była jedynym zwierzęciem jucznym i dostawcą wełny na ciepłe poncza, czapki i dywany. W żywieniu niewybredna jak koza. Uparta i wredna jak osioł. Jeździć na niej się nie da. Kopie, gryzie i pluje - o czym pan Cejrowski przekonał się wiele razy. 13:50 ŻYCIE W POWIETRZU. ZATŁOCZONE NIEBO (LIFE IN THE AIR. CROWDED SKIES) Cykl dokumentalny, 48 min, Wielka Brytania, 2015 Reżyseria: James Brickell W serialu BBC Worldwide informacje o lataniu i życiu zwierząt w przestworzach. Życie ponad ziemią nie jest łatwe. Tymczasem na całym świecie rozmaite zwierzęta robią coś, o czym my możemy tylko pomarzyć. Wznoszą się w powietrze. Przekonamy się, jak wiele niezwykłych zwierząt świetnie radzi sobie w powietrzu: jakie stosują sztuczki, by oderwać się od ziemi. Z pomocą specjalnie przeszkolonych zwierząt, wykorzystując nowoczesny sprzęt i efekty specjalne, postaramy się wyjaśnić, jak zwierzęta wznoszą się w powietrze? Poznamy niezwykłe gatunki, stosujące rozmaite techniki. Nad naszymi głowami do wysokości pięciu tysięcy metrów żyją dziś miliardy zwierząt. O istnieniu wielu z nich nie mamy pojęcia. Pokonały siłę ciężkości, opanowały do perfekcji umiejętność lotu i skolonizowały przestworza, wykorzystując możliwości, jakie daje powietrzna przestrzeń. Ponad ziemią żyje ponad tysiąc gatunków ssaków i około dziesięciu tysięcy gatunków ptaków. Najwięcej jednak jest tych najmniejszych. Im uważniej się przyjrzeć, tym więcej ich dostrzeżemy. Są ich całe chmary. 98 procent latających wokół nas zwierząt to owady. Większość z nich nie ma nawet swoich nazw. Nad naszymi głowami jest tłoczniej i bardziej niebezpiecznie, niż mogłoby się wydawać. Drapieżniki czają się wszędzie. Na każdej wysokości nad powierzchnią ziemi przestrzeń powietrzna tętni życiem. Tysiące gatunków tworzą na niebie szlaki szybkiego ruchu. Wędrują nimi na dużych dystansach, szukając pożywienia albo migrując. Wśród nich są motyle, a nawet biedronki. Ponad tysiąc metrów nad nami ćmy przelatują z prędkością osiemdziesięciu kilometrów na godzinę. Co dzieje się, gdy tak wiele zwierząt żyje na krzyżujących się podniebnych szlakach? Jak konkurują ze sobą? Jak zdobywają partnerów? Jak wyszukują pożywienie? Jak polują i jak unikają ataku drapieżników? Tu, na górze, zwierzęta stają przed wyzwaniami, którym wyjątkowo trudno sprostać. W ekstremalnych warunkach życia w zatłoczonej przestrzeni panuje nieustępliwa rywalizacja. Za każdym razem, gdy zwierzę wzbija się w powietrze, dokonuje się mały cud natury. Dopiero zaczynamy poznawać niezwykły świat, którego mieszkańcy żyją na przekór sile ciężkości. Ekipa filmowców spędziła ponad trzysta dni w terenie, rejestrując niezwykłe zachowania zwierząt ponad ziemią. Zdołaliśmy uchwycić nigdy dotąd niemożliwe do zarejestrowania szczegóły, dzięki którym łatwiej zrozumieć, jak zwierzętom udaje się przetrwać w tym środowisku. 14:55 LEKCJA GOTOWANIA: NAUKOWIEC KONTRA SZEF KUCHNI (CHEF VS SCIENCE: THE ULTIMATE KITCHEN CHALLENGE (MARK MIODOWNIK'S MAGICAL KITCHEN)) Film dokumentalny, 50 min, Wielka Brytania, 2016 Reżyseria: Jeff Wilkinson Najlepszy szef kuchni i czołowy naukowiec idą łeb w łeb w kuchni, aby zobaczyć, kto może wyprodukować najlepsze jedzenie. Marcus Wareing to dwugwiazdkowy szef kuchni Michelin, który jest u szczytu kariery - jego słynne dania są wynikiem wieloletniego doświadczenia i szkoleń. Ale teraz stoi przed nieprawdopodobnym wyzwaniem. Mark Miodownik to materiałoznawca, osoba bardziej obeznana z plastikiem niż ciastem. Czy Mark może wykorzystać swoją wiedzę naukową, aby prześcignąć tego czołowego szefa kuchni? Gotując, przez serię kursów, Mark pokazuje naukę stojącą za naszymi ulubionymi potrawami, ujawniając niesamowite przemiany, jakim podlega kuchnia w kuchni. 16:00 JAK POWSTAŁA ZIEMIA? (SECRETS OF THE SOLAR SYSTEM (HORIZON: COSMIC PINBALL - THE SOLAR SYSTEM REBORN)) Film dokumentalny, 51 min, Wielka Brytania, 2015 Reżyseria: Toby MacDonald Film dokumentalny o kosmicznych odkryciach i badaniach. Obecnie regularnie odkrywane są nowe planety poza naszym Układem Słonecznym, a te dziwne, nowe światy zmuszają naukowców do przepisania historii naszego własnego Układu Słonecznego. Z dala od prostej historii o stabilnych orbitach, powstanie naszego Układu Słonecznego to opowieść o ogniu piekielnym, chaosie i planetarnym flipperie. To cud, że nasza Ziemia w ogóle jest tutaj. Będziemy chcieli zrozumieć, jak narodził się Układ Słoneczny. Oto opowieść o ogniu, chaosie i planetarnym bilardzie. Odwiedzimy Królewskie Obserwatorium w Greenwich, historyczne centrum brytyjskiej astronomii. 17:00 NIEZWYKŁE MIASTA - LIZBONA ODC. 1/3 (SECRET CITIES SERIA 2) Serial dokumentalny, 50 min, Wielka Brytania, 2018 Prowadzący: Janina Ramirez, Alastair Sooke Eksperci sztuki Janina Ramirez i Alastair Sooke przybliżają tajemnice sztuki trzech pięknych miast - Baku, Bejrutu i Lizbony. Razem odkrywają fundamenty kultur, które ukształtowały te miasta w przeszłości. Robią to dzięki spotkaniom z lokalnymi artystami i mieszkańcami, którzy pomagają im odnaleźć artystyczne atrakcje i mało znane skarby. W Lizbonie odkrywają starożytne nadmorskie miasto ukształtowane przez kultury: rzymską, arabską i krzyżowców. W Bejrucie zobaczą, jak Paryż Bliskiego Wschodu wznosi się z ruin wojny domowej. A w Baku w Azerbejdżanie podczas poszukiwania skarbów sztuki dostrzegają, że miasto znajduje się na skrzyżowaniu kultur. Seria maluje prowokujące portrety najbardziej fascynujących metropolii świata. 18:00 TOMEK NA GRANICACH... RZECZYPOSPOLITEJ Cykl reportaży, 22 min, Polska, 2021 Reporterska opowieść o tym, co dzisiaj pozostało z dziedzictwa i kultury II Rzeczypospolitej. Nie tylko tego materialnego, ale przede wszystkim mentalnego. Kraju wyrosłego na pograniczu Zachodu i Wschodu, gdzie od wieków ścierały się wpływy wielkich mocarstw, etniczne namiętności, trwały religijne waśnie. Kraju, który z trudem próbował łączyć ten kipiący kocioł w jeden polityczny i cywilizacyjny organizm. 18:30 PODRÓŻE Z HISTORIĄ S.III - ODC. 28 KULISY DAWNYCH PODRÓŻY Cykl dokumentalny, 27 min, Polska, 2016 Scenariusz i reżyseria: Radosław Kotarski Dziś podróżowanie rowerem, samochodem czy samolotem jest tak powszechne, że nie wymaga większej uwagi. Dwieście czy trzysta lat temu, gdy ktoś wybierał się w liczącą kilkaset kilometrów podróż, musiała z tej wyprawy powstać książka ze wspomnieniami. Tym razem Radosław Kotarski przenosi się właśnie w dawne czasy, aby przekonać się, jak wyglądało przemieszczanie się naszych pradziadów. Zapraszamy w niezwykłą podróż w czasie. 19:05 ZAKOCHAJ SIĘ W POLSCE - ODC. 88 EŁK Magazyn, 21 min, Polska, 2018 Reżyseria: Rafał Samborski Scenariusz: Michał Piedziewicz Zdjęcia: Jacek Banach, Jarosław Wątor Ełk to kolejne miasto na trasie podróży Tomasza Bednarka. Pierwszy zamek w tym miejscu budował późniejszy Wielki Mistrz Zakonu Krzyżackiego Ulrich Von Jungingen. Krzyżacy wznieśli zamek na wyspie scalonej z kilku mniejszych. Z lądem łączyły ją długo mosty drewniane. Na przestrzeni wieków wielokrotnie niszczona i odbudowywana twierdza, z czasem zupełnie straciła na znaczeniu. Ubogie kresy Prus Książęcych, a z czasem Królestwa Prus, nie były krainą miodem i mlekiem płynącą, lecz synonimem biedy i zacofania. Wszystko zaczęło się zmieniać pod koniec XIX wieku. W nowym centrum miasta założony został rekreacyjny park z zabytkową dziś fontanną. Znaczenia nabrały wtedy nowe ulice, przy których wyrastać zaczęły reprezentacyjne budowle, m.in. secesyjne kamienice. Dynamiczny rozwój Ełku w wielkiej mierze zależał od kolei, z drugiej jednak strony losy miasta od lat nierozłącznie związane są z jeziorem. Zwłaszcza dziś, gdy mniejsze znaczenie ma w tym rejonie przemysł, a popularna stała się turystyka. Współczesny Ełk to świetna baza wypadowa - przez miasto przebiega mnóstwo szlaków pieszych, rowerowych, kajakowych czy żeglarskich. Sześciokilometrowa promenada w Ełku to idealne miejsce do spacerowania, biegania oraz jazdy rowerem. Organizowane są tu również liczne imprezy, jak chociażby Mazurskie Zawody Balonowe oraz Festiwal Sztuk Pirotechnicznych Ełk, Ogień i Woda. 19:35 PORTRETY DOKUMENTALNE. ROBERT KACZMAREK Cykl dokumentalny, 25 min, Polska, 2021 Scenariusz: Agnieszka Wąsikowska Zdjęcia: Grzegorz Myjkowski Seria rozmów z wybitnymi filmowcami zajmującymi się sztuką dokumentu. Bohaterami poszczególnych odcinków są zarówno uznani twórcy tego gatunku, jak i przedstawiciele młodego pokolenia filmowców - dokumentalistów. Cykl ma na celu stworzenie panoramy polskiego dokumentu poprzez realizację filmowych portretów opowiadających o danym twórcy, jego drodze i przekrojowo opisujących jego twórczość na przykładzie wybranych dzieł. Bohaterem tego odcinka jest Robert Kaczmarek. 20:20 HITCHCOCK/TRUFFAUT (HITCHCOCK/TRUFFAUT) Film dokumentalny, 76 min, Francja/USA, 2015 Reżyseria: Kent Jones Film to oglądany po latach zapis legendarnego spotkania dwóch wizjonerów kina. Historia realizacji wywiadu rzeki - przeprowadzonej przez osiem dni rozmowy między wielkimi reżyserami, których na pierwszy rzut oka, poza pasją do kina, nic nie łączy. Z jednej strony dystyngowany człowiek - legenda: Alfred Hitchcock, uznawany wówczas za najsprawniejszego rzemieślnika w historii kina, z drugiej młody gniewny: znajdujący się u progu kariery Francois Truffaut, wywrotowiec, rzecznik kina autorskiego, współtwórca francuskiej Nowej Fali. Autorzy filmu, korzystając ze wspaniałych materiałów archiwalnych, wzbogacają historię wypowiedziami twórców współczesnego kina: Martina Scorsese, Oliviera Assayasa, Petera Bogdanovicha, Wesa Andersona, Kiyoshi Kurosawy i wielu innych, opowiadają historię spotkania dwóch pozornie przeciwstawnych żywiołów. Oglądane dziś zderzenie tych osobowości budzi na nowo pytanie: czym jest kino? Czy tylko tanią, wyrastającą z jarmarcznych sztuczek, wyolbrzymioną i spulchnioną przez gigantyczne budżety i lata pogoni za nowinkami technicznymi papką dla mas? Czy może polem dla artystów, narzędziem umożliwiającym przekazywanie swojego credo w sposób najpełniejszy, w stopniu nieosiągalnym dla malarzy, rzeźbiarzy, poetów, pisarzy, muzyków? Zapis spotkania Truffauta z Hitchcockiem to prawdziwa uczta dla kinomanów, swoisty podręcznik myślenia o i pojmowania kina. To film o historii powstania biblii kinomanów, wydanej po raz pierwszy w 1966 roku, kształtującej kilka pokoleń twórców i miłośników X Muzy. Ale przede wszystkim film oddaje sprawiedliwość wielkiemu Alfredowi Hitchcockowi: twórcy, który udowodnił, że nawet najbardziej dopasowany klucz do serca widzów, otwiera je dopiero w rękach prawdziwego artysty. 22:00 REPUBLIKA. NARODZINY LEGENDY Film dokumentalny, 51 min, Polska, 2017 Reżyseria: Ryszard Kruk Zdjęcia: Łukasz Kajetan Pochylski, Wojciech Budny, Ryszard Kruk Film dokumentalny o legendarnym zespole muzycznym Republika. W połowie lat 70. w Toruniu działo środowisko skupione wokół Studenckiego Klubu Pracy Twórczej Od Nowa. Waldek Rudziecki kieruje klubem i organizuje warunki, dzięki którym młodzi muzycy mają po prostu gdzie i na czym grać oraz zaprasza do Torunia ciekawe kapele z całego kraju. Sławek Ciesielski i Paweł Kuczyński wraz z braćmi Rucińskimi tworzą Res Publicę. Dołącza do nich Grzegorz Ciechowski, który szybko wyrasta na lidera. Charyzmatyczny poeta i kompozytor wyznacza nowy styl. Powstaje Republika. Nikt wcześniej tak nie grał. Ich muzyka porywa tłumy. Andrzej Ludew tworzy logo i republikarycę. Czarno - białe pasy stają się ich znakiem rozpoznawczym, a Kombinat jednym z najważniejszych utworów tamtych czasów. Zespół zyskuje ogromną popularność, nieustannie jest w czołówce listy przebojów, zdobywa złotą płytę. W radiowej Trójce pojawia się kreowany reportaż i nie pomaga późniejsze dementi. Płyną listy od zdecydowanych przeciwników, jak i zagorzałych fanów. Ciechowski inspiruje do czytania Herberta, Orwella, Kurta Vonneguta. Ania kończy wówczas szkołę podstawową i jeździ na wszystkie koncerty, ale wiemy, że za kilka lat będzie żoną Grzegorza. Zespół wydaje kolejną płytę, która osiąga sukces, kolejne utwory zyskują miano hitów. Muzycy wchodzą do studia, by nagrać kolejny album i w tym momencie zespół się rozpada. Historia przyjaźni i rodzącego się fenomenu porusza również kontekst historyczny czasów i miejsca twórczego fermentu. Autorzy filmu wykorzystali ciekawe mało znane archiwa filmowe Republiki oraz muzykę i niepublikowane zdjęcia zespołu Res Publica. Niewątpliwie interesujące są jazzowe interpretacje i omówienia utworów Republiki przez Bogdana Hołownię. Film opowiada o pierwszym okresie działalności zespołu Republika, zakończonym jego rozpadem w 1986 roku. Skłania do pytania, co decyduje o sukcesie? W jaki sposób spośród wielu muzyków wywodzących się ze środowiska toruńskiej Od Nowy to właśnie Republika stała się najważniejszym zespołem dla tak wielu ludzi? Talentem, ciężką pracą, odrobiną szczęścią, czy dzięki połączeniu tych elementów przez przyjaźń? 23:05 TAMTE LATA, TAMTE DNI - ALICJA MAJEWSKA Magazyn, 24 min, Polska, 2021 Reżyseria: Joanna Makowska Scenariusz: Marta Perchuć - Burzyńska, Joanna Makowska Prowadząca: Marta Perchuc - Burzyńska Marta Perchuć - Burzyńska rozmawia z wybitnymi artystami o dzieciństwie, domu rodzinnym i najważniejszych doświadczeniach, które w istotny sposób wpłynęły na ich życie i drogę twórczą. Rozmowy realizowane są w miejscach, które dla bohaterów programu mają największe znaczenie sentymentalne. Tym razem do swojego kraju lat dziecinnych zabiera nas popularna piosenkarka, Alicja Majewska. 23:40 BORN2DRIVE (BORN2DRIVE) Film dokumentalny, 88 min, Norwegia, 2019 Reżyseria: Daniel Fahre Scenariusz: Linn - Jeanethe Kyed Dokument o 15 - letnim Oliverze Solbergu, najmłodszym na świecie kierowcy rajdowym. Chłopak jeździ samochodem rajdowym o mocy 600 koni mechanicznych, przyspieszającym do setki w 1, 9 sekundy. Oliver Solberg jest synem trzykrotnego rajdowego mistrza świata Pettera Solberga i zawodniczki rajdowej Pernilli Solberg. Jest najmłodszym kierowcą rajdowym na świecie. Marzył o tym od dziecka i wygląda na to, że w rodzinie, w której żyłach płynie benzyna, to zupełnie naturalne. Okazało się, że chłopak ma talent, którego nie można zmarnować. Jest bystry, pracowity i zawzięty. Urodził się, by prowadzić. Porywający film dokumentalny nawet dla tych, którzy z samochodami nie mają nic wspólnego. Jeden ze zwycięzców Plebiscytu Publiczności 35. Warszawskiego Festiwalu Filmowego. 01:15 WYŻEJ NIŻ HIMALAJE Reportaż, 47 min, Polska, 1996 Scenariusz: Anna Teresa Pietraszek Zdjęcia: Sławomir Woźniak Polacy są jedynymi zdobywcami na świecie najwyższych gór zimą. To Polacy pierwsi zdobyli zimą Mount Everest, a potem kolejne sześć szczytów 8 - tysięcznych w Himalajach. O najtrudniejszych wyprawach i największych sukcesach sportowych Polaków opowiada najwybitniejszy kierownik wypraw wysokogórskich Andrzej Zawada. Pełne anegdot wspomnienia z ekstremalnych, zimowych wspinaczek między innymi: Jerzego Kukuczki, Wandy Rutkiewicz, Krzysztofa Wielickiego i innych. Dramatyczne zdjęcia filmowe z wyprawy w Hinduksz i Himalaje, zimą w skrajnym klimacie. 02:25 KOCHANI RECYDYWIŚCI Film dokumentalny, 49 min, Polska, 2012 Scenariusz i reżyseria: Irena Morawska, Jerzy Morawski Zdjęcia: Jacek Knopp, Tomasz Borkowski Bohaterki tego dokumentu to wolne kobiety uwikłane w związki z więźniami recydywistami. Kochają przebywających za kratkami mężczyzn, tęsknią, piszą listy, chodzą na widzenia, chcą mieć dziecko, decydują się nawet na małżeństwo, choć zdają sobie sprawę, że przyszły mąż nieprędko wyjdzie na wolność. Dlaczego wikłają się w takie związki, konsekwentnie brną w sytuacje bez wyjścia? Przeżywają rozstania i powroty, przechodzą piekło, odchodzą od zmysłów i nie rezygnują. Bohaterki szukają pomocy u pani psycholog Anny. Kiedyś pracowała z młodzieżą z patologicznych rodzin, teraz zajmuje się dorosłymi, którzy są w związkach z osobami ze środowisk przestępczych. Udziela im wsparcia kierując się zawodowym doświadczeniem, ale także życiową wiedzą. Okazuje się bowiem, że pani psycholog sama jest w takim związku. Mówi o tym otwarcie, dokonała takiego wyboru i nie żałuje swej decyzji, choć nie zawsze jest łatwo. Przeszła piekło, zanim zrozumiała, jak trzeba postępować z recydywistami. Teraz podtrzymuje na duchu swoje pacjentki, które nie potrafią wybrnąć z trudnych sytuacji, odnaleźć się w okrutnej czasem rzeczywistości. Lubi pomagać takim kobietom, rozumie ich problemy, wątpliwości i rozterki. Nigdy jednak nie daje im konkretnych rad, nie zniechęca, ale też nie nalega, chce tylko, by przy jej pomocy same spróbowały rozwiązywać swoje problemy i decydować o swoim życiu i przyszłości. Jedna z bohaterek o imieniu Ania wzięła ślub z więźniem Mirkiem w 2001 roku. Z tego związku urodziło się dwoje dzieci, Daniel i Patrycja. Wierzyła, że jej się uda, że go zmieni, że przy niej ukochany stanie się innym człowiekiem. Zawiodła się, przeżyła załamanie, ich dzieci trafiły do domu opieki, ale nie zrezygnowała z walki o męża. Inna bohaterka, Magda, wyprowadziła się z rodzinnego domu w wieku 16 lat. Kiedy poznała Tomasza, chłopak stał się jej największą miłością. On wyjdzie jednak na wolność dopiero za siedem lat. I choć przychodzi jej to z wielkim trudem, bo ukochany wielokrotnie zawiódł jej zaufanie, młoda dziewczyna decyduje się na ślub, który odbywa się na terenie zakładu karnego. Nie mniej burzliwy związek łączy Marinę - pisarkę, działaczkę społeczną, wolontariuszkę - ze Zbyszkiem, który ciągle obiecuje poprawę i ciągle wraca za kratki. Jej coraz bardziej brakuje sił do walki, ale i ona wciąż trwa przy swoim kochanym recydywiście. 03:35 UROSŁAM KIEDY SPAŁAŚ Я вырасла, пакуль ты спала, д/ф Film dokumentalny, 47 min, Polska, 2018 Scenariusz i reżyseria: Marcin Sauter Dokument opowiada o intymnej, osobistej relacji między bohaterką filmu i jej babcią. Karalina Orsik robi doktorat na Akademii Muzycznej w Polsce. Odbyła długą podróż z Achanian. Odkryta przez wykładowców mińskiego konserwatorium w prowincjonalnej szkole muzycznej w Dziatłowie, potem została zaproszona na studia muzyczne do Polski. Koncertuje w wielu krajach. Sporo podróżuje, samotna pośród podobnych do niej introwertycznych muzyków, często emigrantów. Babcia Karaliny, która ją wychowała, mieszka w maleńkiej wiosce Achaniany na Białorusi. Czasami raz w roku lub raz na dwa lata Karalina jedzie do babci do wioski, w której się wychowała. Ta podróż, jest też podróżą w czasie. Z Europy na Wschód. Z dużego miasta do opuszczonej maleńkiej wioski w lesie. Ze świata muzyki Karaliny do świata jej tęsknoty.