TVP Kultura Poniedziałek, 13.12.2021 08:05 MAESTRO ANGRY BIRD (SINGING WITH ANGRY BIRD) Film dokumentalny, 83 min, Korea Połudn./Indie, 2016 Reżyseria: Hyewon Jee Scenariusz: Jesper Osmund Dokument opowiada o niezwykłym projekcie Jae - Changa Kima, nauczyciela muzyki o przydomku Angry Bird, który prowadzi chór dla dzieci z najuboższych dzielnic indyjskich miast. Dyrygent zaprasza do współpracy także ich sceptycznych rodziców. Dzięki tej inicjatywie odkrywamy, jak ogromną rolę odgrywa muzyka w życiu wzajemnych relacjach międzyludzkich. 09:40 JÓZIA (JÓZIA) Film obyczajowy, 62 min, Polska/Niemiecka Republika Demokratyczna, 1977 Autor: Anna Seghers Reżyseria: Wojciech Fiwek Scenariusz: Friedhold Bauer Zdjęcia: Władysław Nagy, Mieczysław Verocsy Aktorzy: Monika Alwasiak, Maria Wawszczyk, Radosław Arkuszyński, Barbara Rachwalska, Zygmunt Malanowicz Matka dziewięcioletniej Józi, robotnica łódzkiej fabryki, zostaje oddelegowana na zjazd delegatów robotniczych do Moskwy w 1929 roku. Wyjeżdża tam potajemnie, a w czasie nieobecnosci matki, Józia zostaje sama w domu. Dziewczynka wiele dni przeżywa w strachu, aż do szczęśliwego powrotu matki. 11:00 KOMEDIANTKA - ODC. 8/9 Serial obyczajowy, 54 min, Polska, 1987 Autor: Władysław Reymont Reżyseria: Jerzy Sztwiertnia Scenariusz: Jerzy Sztwiertnia Zdjęcia: Andrzej Ramlau Muzyka: Adam Sławiński Aktorzy: Małgorzata Pieczyńska, Elżbieta Kępińska, Piotr Dejmek, Beata Tyszkiewicz, Marzena Trybała, Bronisław Pawlik, Krzysztof Gosztyła, Krzysztof Kowalewski, Krzysztof Wakuliński, Jerzy Zelnik, Grażyna Szapołowska, Witold Dębicki, Stanisław Brudny, Katarzyna Gniewkowska, Jan Jankowski Janka wyjeżdża po zakupy do Kielc, przypadkiem spotyka aktorów z "Tivoli". Dyrektor Cabiński proponuje jej powrót do teatru i obiecuje główną rolę. Ponieważ jednak jej ojciec jest bardzo chory, dziewczyna decyduje się zostać w Bukowcu i wyjść za mąż za Grzesikiewicza. Świerkowski, który chciałby ożenić się z Janką, knuje intrygę. Tuż po oświadczynach Grzesikiewicz otrzymuje anonimowy list informujący go o życiu Janki w Warszawie. Zaręczyny zostają zerwane. Wykorzystuje to Świerkowski, oświadczając się Jance, lecz oburzona dziewczyna wyrzuca go z domu, a sama wyjeżdża do Heli Halder. 12:05 KOMEDIANTKA - ODC. 9/9 Serial obyczajowy, 54 min, Polska, 1987 Autor: Władysław Reymont Reżyseria: Jerzy Sztwiertnia Scenariusz: Jerzy Sztwiertnia Zdjęcia: Andrzej Ramlau Muzyka: Adam Sławiński Aktorzy: Małgorzata Pieczyńska, Elżbieta Kępińska, Piotr Dejmek, Beata Tyszkiewicz, Marzena Trybała, Bronisław Pawlik, Krzysztof Gosztyła, Krzysztof Kowalewski, Krzysztof Wakuliński, Jerzy Zelnik, Grażyna Szapołowska, Witold Dębicki, Stanisław Brudny, Katarzyna Gniewkowska, Jan Jankowski Janka gości u Heli Halder, razem z przyjaciółką odwiedza miejscową literatkę, Stabrowską. Grzesikiewicz przyjeżdża po dziewczynę, zabiera ją do Bukowca, gdzie czeka na nią ciężko chory ojciec. Wspólnie odwożą Orłowskiego do Szpitala Bonifratrów do Warszawy. Janka i Grzesikiewicz, już pogodzeni, pobierają się, wyjeżdżają do Włoch, a potem zamieszkują w Krasnowej. Częstym gościem ich domu jest Witowski. Janka z trudem daje sobie radę jako gospodyni w Krasnowej i nie zawsze umie porozumieć się z rodzicami męża. Sytuacja zmienia się, gdy przychodzi na świat ich pierwszy syn. Jankę odwiedza Głogowski. Widząc, że stała się już inną kobietą, odjeżdża z Krasnowej, żegnając się chyba na zawsze. 13:30 OH MY DARLING (OH MY DARLING) Film animowany, 7 min, Niderlandy (Holandia), 1977 Reżyseria: Borge Ring Scenariusz: Borge Ring Nominowany do Oscara krótki film animowany o bezwarunkowej miłości rodzicielskiej, dorastaniu i opuszczaniu rodzinnego gniazda. 13:35 ROMEO I JULIA Film animowany, 9 min, Polska, 1969 Reżyseria: Jerzy Zitzman Scenariusz: Andrzej Wydrzyński Muzyka: Bogumił Pasternak Krótki film animowany. Satyryczna wersja historii miłości Romea i Julii. 13:45 PAN TRĄBA Film animowany, 8 min, Polska, 1960 Reżyseria: Jerzy Zitzman Scenariusz: Jerzy Afanasjew Muzyka: Krzysztof Penderecki Krótki film animowany. Rozbieżności między rzeczywistością małżeńską a tęsknotami głównego bohatera. 14:00 REŻYSERZY S.III - JOHN STURGES 1/10 SEZON 3 (THE DIRECTORS - JOHN STURGES) Film dokumentalny, 46 min, Wielka Brytania, 2018 Reżyseria: Lyndy Saville Cykl dokumentalny poświęcony najwybitniejszym reżyserom filmowym. W tym odcinku poznajemy twórczość Johna Sturgesa, autora "Siedmiu wspaniałych", "Wielkiej ucieczki" czy "Starego człowieka i morze". 15:05 FECHMISTRZ Film dokumentalny, 11 min, Polska, 1980 Reżyseria: Bogdan Dziworski Scenariusz: Bogdan Dziworski Zdjęcia: Krzysztof Tusiewicz Wielowarstwowa opowieść o Władysławie Kurpiewskim, który całe swoje życie poświęcił szermierce i wychowywaniu kolejnych pokoleń polskich olimpijczyków. 15:25 DWA KSIĘŻYCE Film obyczajowy, 133 min, Polska 1993 Scenariusz i reżyseria: Andrzej Barański Zdjęcia: Ryszard Lenczewski Muzyka: Henryk Kuźniak Aktorzy: Artur Barciś, Anna Polony, Jan Frycz, Maria Gładkowska, Krzysztof Kolberger, Zofia Merle, Bożena Adamek, Edward Kusztal, Grażyna Trela, Dorota Pomykała, Anna Majcher, Beata Tyszkiewicz, Henryk Bista, Franciszek Pieczka, Marek Walczewski, Małgorzata Sadowska, Agnieszka Suchora, Joanna Szczepkowska i inni Adaptacja opowiadania znanej pisarki Marii Kuncewiczowej, autorki "Tristan 1946", "Cudzoziemki", "Natury". Andrzej Barański "mistrz opisu małomiasteczkowej kultury i obyczajów" - jak napisano w jednej z recenzji - realizując "Dwa księżyce", udowodnił, że pozostaje wierny głównemu tematowi swojej twórczości. Ten trwający ponad dwie godziny film jest zbudowany z siedemnastu epizodów, w których wystąpiło 107 aktorów, a aż 40 zagrało główne role. W obsadzie same aktorskie gwiazdy, gdyż każda nawet najmniejsza rola dawała tu możliwość stworzenia niezapomnianej kreacji. I właśnie scenariusz, a nie względy finansowe, przyciągnęły tylu znakomitych aktorów. Reżyser pieczołowicie odtworzył atmosferę przedwojennego Kazimierza. "Chciałbym ocalić od zapomnienia stworzone przez Kuncewiczową obrazy. W zbiorze jej nowel znalazłem to, co ogromnie cenię. Zmysł obserwacyjny, wyczulony na językowe niuanse słuch, wyjątkową znajomość opisywanego środowiska i doskonale nakreślone portrety psychologiczne" - mówił Barański. Krytycy zgodnie podkreślali malarskość i poetyckość zrealizowanego przez niego filmu. "Dwa księżyce" pełne są nostalgii, w poetycki sposób ukazują, że "inny" księżyc świeci bogatym, a "inny" biednym. Rok 1930. Do Kazimierza nad Wisłą jak co roku ściągają artyści, inteligencja, letnicy. Spotykają się z miejscowymi mieszczanami, chłopami, kupcami i Żydami. Rodzą się animozje, ale też przyjaźnie i próby porozumienia. Każdy z siedemnastu epizodów dotyczy innej osoby. Łączy je postać ślepca Michała, który w swej wędrówce spotyka kolejnych bohaterów filmu. Piękna letniczka Flora nie może się zdecydować, w jakiej sukni ma przyjąć kochanka. W końcu znudzony oczekiwaniem mężczyzna odchodzi z jej służącą. Żona pijaka, Ludwisia, spragniona jakiejś odmiany, wychodzi na chwilę do cukierni. Pozostawia rozgrzane żelazko na marynarce męża. Po powrocie do domu zostaje przez niego okrutnie pobita. Krawcowa Walentyna ulega urokowi młodego mężczyzny, który przypomina jej dawnego kochanka. Uczucie podstarzałej kobiety jest z góry skazane na niepowodzenie. Przyjezdny malarz portretuje żebraka jako Boga. Owdowiała Malwina jest właścicielką starego sadu. Postanawia go sprzedać, gdyż nie potrafi poradzić sobie z utrzymaniem ogrodu. W końcu jednak pozostaje na gospodarstwie. W finale artyści - malarze odbywają nocną przechadzkę. Pod wpływem światła księżyca, podkreślającego nadrealność krajobrazu, popadają w dziwny nastrój. 17:55 URODZENI ARTYŚCI - JAN I TADEUSZ POLKOWSCY Reportaż, 24 min, Polska, 2020 Reżyseria: Grzegorz Jankowski Wykonawcy: Emilia Komarnicka - Klynstra (prowadząca), Redbad Klynstra - Komarnicki (prowadzący) Bohaterami tego odcinka są ojciec i syn - Jan i Tadeusz Polkowscy, poeci. Pierwszy z nich jest laureatem najbardziej prestiżowych, polskich nagród poetyckich, jak nagroda Fundacji Kościelskich, Nagroda Poetycka im. Wisławy Szymborskiej czy Orfeusz. Drugi znany jest jako raper Tadek. 18:55 NĘDZNICY ODC. 7 (THE MISERABLES) Serial historyczny, obyczajowy, 45 min, Wielka Brytania, 2018 Autor: Victor Hugo Reżyseria: Tom Shankland Scenariusz: Andrew Davies Aktorzy: Dominic West, David Oyelowo Valjean czyta list Cosette do Mariusa. Postanawia odnaleźć go na barykadach. Dołącza do rewolucjonistów, wśród których jest agent policji Javert. 20:00 KINO MOCNYCH WRAŻEŃ - CZAS APOKALIPSY (APOCALYPSE NOW) Dramat wojenny, 140 min, USA, 1979 Reżyseria: Francis Ford Coppola Scenariusz: Francis Ford Coppola Aktorzy: Marlon Brando, Robert Duvall, Martin Sheen, Frederic Forrest, Albert Hall, Sam Bottoms, Laurence Fishburne Adaptacja opowiadania Josepha Conrada "Jądro ciemności". Przeniesiona w realia wojny wietnamskiej historia kapitana Willarda, który otrzymuje misję odnalezienia i zlikwidowania pułkownika Kurtza. 22:35 KRONOS STAN WOJENNY Dysk./wywiad/debata, 35 min, Polska, 2021 Wykonawcy: Piotr Nowak (prowadzący) W kolejnym odcinku programu profesor Piotr Nowak wraz z zaproszonymi do studia gośćmi dyskutuje na temat stanu wojennego. 13 grudnia 1981 roku w nocy z soboty na niedzielę na terenie Polskiej Rzeczyposplitej Ludowej wprowadzono niezgodnie z Konstytucją stan nadzwyczajny. Co dziś pamiętamy z tamtego czasu? Co z tego jest żywe, a co zmyślone? Dziś o stanie wojennym mało kto pamięta. Jakie są przyczyny tej strasznej amnezji? Czy była to wojna domowa? 23:25 PANORAMA KINA POLSKIEGO - ŚMIERĆ JAK KROMKA CHLEBA Dramat społeczno - polityczny, 116 min, Polska 1994 Scenariusz i reżyseria: Kazimierz Kutz Zdjęcia: Wiesław Zdort Muzyka: Wojciech Kilar Aktorzy: Jerzy Radziwiłowicz, Janusz Gajos, Jerzy Trela, Mariusz Benoit, Roman Jasiński, Roman Garncarczyk, Andrzej Grabowski, Teresa Budzisz - Krzyżanowska, Szymon Kuśmider, Jan Peszek, Anna Dymna, Przemysław Branny, Małgorzata Majewska i inni Filmowy zapis pacyfikacji kopalni "Wujek" - najtragiczniejszego epizodu stanu wojennego. Kazimierz Kutz z wielką dbałością o szczegóły zrealizował patetyczny fresk o tamtych dramatycznych wydarzeniach. Jego film, o niekwestionowanej wartości artystycznej, jest też swoistym hołdem dla odwagi i determinacji górników, którzy nie zawahali się oddać życia za ideały Sierpnia. Katowice, noc z 12 na 13 grudnia 1981 roku. Jednostki wojskowe zajmują strategiczne punkty miasta. Niebawem generał Jaruzelski ogłosi w telewizji wprowadzenie stanu wojennego. Grupa zomowców, rozbijając związkową ochronę, wyciąga z mieszkania przewodniczącego Komisji Zakładowej NSZZ Solidarność w kopalni "Wujek". Wieść o tym szybko przedostaje się do górników. Początkowo zaskoczeni, wkrótce reagują spontanicznym protestem. 14 grudnia w zakładzie wybucha strajk. Robotnicy domagają się zniesienia stanu wojennego i uwolnienia przewodniczącego. Negocjacje z władzami kończą się fiaskiem. Wojsko, ZOMO i milicja przygotowują szturm na kopalnię. Mimo że bohaterem filmu Kutza jest zbiorowość, reżyser nie miał problemu z namówieniem do współpracy renomowanych aktorów. Wielu z nich, choć pojawia się tylko w mniejszych lub większych epizodach, zagrało na najwyższym poziomie. W pamięci pozostają zwłaszcza: wewnętrznie skupiona kreacja Janusza Gajosa jako inżyniera Miodka, Jerzy Radziwiłowicz w kluczowej roli proboszcza oraz pełen dramatyzmu i ekspresji występ Teresy Budzisz - Krzyżanowskiej odtwarzającej postać lekarki pomagającej rannym górnikom. Utrzymany w paradokumentalnej stylistyce utwór Kutza wzbudził zachwyt krytyków, przeważnie rekrutujących się z ludzi, którzy podobnie jak reżyser silnie przeżyli wprowadzenie stanu wojennego. "Śmierć jak kromka chleba" wciąż pozostaje jednym z najważniejszych filmów o stanie wojennym. Przenikliwie odtwarza świadomość strajkujących, którzy ze zwykłych ludzi stają się współtwórcami mitu. Dzięki elegijnej muzyce Wojciecha Kilara, łączącej elementy śląskich melodii z kościelnym chorałem, oraz uniwersalizacji męczeństwa strajkujących, film Kutza przypomina widowisko pasyjne. Jego mottem stają się słowa z górniczej szatni: "Nie pal, zachowaj czystość". W interpretacji proboszcza nabierają one symbolicznego znaczenia: nie dopuść do siebie nienawiści, pielęgnuj wewnętrzną potrzebę wolności. Złote Grono na Lubuskim Lecie Filmowym w Łagowie w 1994 roku. Honorowe Wyróżnienie Jury na Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych w Gdyni w 1994 roku. 01:35 SCENA MUZYCZNA - SBB Koncert, 48 min, Polska, 2020 Reżyseria: Małgorzata Kosturkiewicz Wykonawcy: Sbb, Marek Horodniczy (prowadzący) W kolejnym odcinku "Sceny muzycznej" wystąpi wystąpi SBB - grupa uznawana za najlepszy polski zespół rockowy 50 - lecia. Trzech muzyków, którzy zrewolucjonizowali polski rock. 02:40 ESKORTA (HOMESMAN) Western, 117 min, USA 2014 Reżyseria: Tommy Lee Jones Scenariusz: Tommy Lee Jones, Kieran Fitzgerald, Wesley A. Oliver Aktorzy: Hilary Swank, Tommy Lee Jones, Grace Gummer, Miranda Otto, Sonja Richter, Meryl Streep, John Lithgow, James Spader Adaptacja wydanej w 1988 r. powieści pod tym samym tytułem amerykańskiego pisarza Glendona Swarthouta, autora m.in. bestsellerowej książki "Where the Boys Are", która również została przeniesiona na duży ekran. W 2014 roku reżyser "Eskorty", Tommy Lee Jones, otrzymał nominację do Złotej Palmy na festiwalu w Cannes. Akcja filmu, który branżowa prasa nazwała westernem feministycznym, rozgrywa się w latach 50. XIX wieku. Główną bohaterka jest kobieta Mary Bee Cuddy (w tej roli Hilary Swank, zdobywczyni Oscarówa za filmy "Nie czas na łzy", "Za wszelką cenę"). To postać silna, niezależna i samotna, Mary żyje wśród niewielkiej społeczności farmerskiej w stanie Nebraska. Ze wszystkimi trudnościami boryka się sama, nigdy nie miała szczęścia do mężczyzn. Pewnego razu Mary Bee Cudy ratuje życie George'owi Briggsowi (Tommy Lee Jones), którego przypadkowo odnajduje na pustkowiu z węzłem na szyi. Odcina linę i w zamian za ocalenie żąda, by George podjął się razem z nią specjalnej misji, której obawiają się tchórzliwi miejscowi mężczyźni. Od tej pory muszą tworzyć zgrany duet, czeka ich bowiem trudne zadanie. Mają eskortować do stanu Iowa trzy niepoczytalne kobiety, oszalałe wskutek przeżytych tragedii, którymi zajmie się żona pastora (Meryl Streep). Przed nimi ciężka i niebezpieczna droga. A eskortowane kobiety Arabella Sours, Theoline Belknap i Gro Svendsen nie ułatwiają im zadania. 05:25 - 562 METRY Film dokumentalny, 10 min, Polska, 2018 Reżyseria: Michał Wojtasik Scenariusz: Michał Wojtasik Zdjęcia: Michał Wojtasik Krótki film dokumentalny zrealizowany na terenie Kopalni Węgla Kamiennego Silesia. Poranki są do siebie podobne, ona ma mnóstwo pracy na powierzchni, oni tam pod ziemią. Niczym matka ubiera ich i jak mama czeka na ich powrót. Oni tam stają się kimś innym, aby wraz z wyjazdem powrócić do rzeczywistości. Niesamowita podróż po innej planecie, niezwykły związek dwóch odmiennych światów. (ŹRÓDŁO: filmpolski.pl)