TVP Dokument Środa, 22.12.2021 06:00 DZIKA POLSKA - BIAŁY KRÓL NIEBA Serial dokumentalny, 23 min, Polska, 2012 Reżyseria: Monika Purzycka Scenariusz: Joanna Łęska, Dorota Adamkiewicz Jeszcze nie tak dawno możliwość spotkania orła w naszym kraju była czymś niezwykłym, dostępnym tylko dla wybrańców. Orły bieliki oglądano tylko w muzeach lub ogrodach zoologicznych, gdzie można było zapoznać się jedynie z cząstką ich piękna. Prawdziwy ich majestat objawia się jednak w locie. Zaledwie sto lat temu bielik - największy z naszych orłów - znajdował się na granicy wymarcia. Dzisiaj jest często spotykany w całym pasie pojezierzy, w dolinach dużych rzek oraz w okolicy stawów rybnych. Jego obecność przyczynia się do wzbogacenia różnorodności ptasiego świata. Jako doskonały drapieżnik reguluje i wpływa na liczebność drobniejszego ptactwa. Miejscem akcji odcinka jest rzeka Biebrza a głównym narratorem jest Paweł Mirski z Komitetu Ochrony Orłów. 06:30 DZIKA POLSKA - DNI, W KTÓRYCH WYPŁYNĘŁA WYDRA Serial dokumentalny, 24 min, Polska, 2012 Reżyseria: Monika Purzycka Scenariusz: Joanna Łęska, Dorota Adamkiewicz Na obraz różnorodności przyrody wpływają nie tylko gatunki zagrożone, ale i te, które przeżywają swoisty renesans. Wydra, która jeszcze w latach 70. ubiegłego stulecia uchodziła za gatunek zagrożony wymarciem, a która np. w krajach Europy Zachodniej pod względem liczebnym nadal ma się kiepsko, w Polsce przeżywa właśnie renesans. To po części efekt ochrony i istnienia wielu stawów rybnych i miejsc zarybianych. Ale także efekt większej czystości wód, której wydra jest wskaźnikiem, a często wręcz najlepszym świadectwem. Miejsce akcji tego odcinka cyklu to rzeka Narew i rozlewiska Biebrzy. W filmie wystąpi badacz wydr, dr Jerzy Romanowski. 07:00 PODWODNY RAJ BORNEO Serial dokumentalny, 25 min, Polska, 2013 Wokół pięciu rajskich wysepek, otaczających Borneo, które odwiedzimy, rozsiane są bogate w życie rafy koralowe. Prawdziwą perłą wśród nich jest Sipadan, mekka płetwonurków. Czy jednak można wejść do raju, nie zetknąwszy się wcześniej ze śmiercią? W jaki sposób żywioł oceanu zawłaszcza i wykorzystuje spoczywający na dnie wrak Syreny? Wody Indo - Pacyfiku są pełne fascynujących i groźnych stworzeń. Dokąd prowadzi Aleja Żarłacza? Czy uda nam się odkryć tajemnicę i spenetrować niebezpieczną Jaskinę Żółwia, gdzie śmierć od stuleci zbiera żniwo? Eksplorując wody wokół północno - wschodniego Borneo, nie tylko staniemy oko w oko z rekinami, żółwiami, barrakudami czy płaszczkami, ale także spotkamy Morskich Cyganów. Kim są? Jak żyją? Nie tylko woda kryje w sobie tajemnice. Tropikalny las deszczowy Borneo także pełen jest zagadek. Jak daleko uda się zapuścić w jego głąb, płynąc dziką rzeką Kinabatangan? Podczas fascynującej borneańskiej wyprawy odwiedzimy rezerwaty ginących gatunków: Sepilog, centrum rehabilitacji orangutanów oraz Labuk Bay, jedyne na świecie sanktuarium nosaczy. W niezwykłą podróż zabierze nas Piotr Matejek, doświadczony płetwonurek z 25 - letnim stażem, którego doświadczenie i wiedza przemienią wyprawę w prawdziwą przygodę. Podwodny raj Borneo to seria filmów dokumentalnych o świecie Borneo i zetknięciu z nim człowieka, dla którego podwodny świat jest całym życiem. 07:30 PODWODNY RAJ BORNEO Serial dokumentalny, 24 min, Polska, 2013 Wokół pięciu rajskich wysepek, otaczających Borneo, które odwiedzimy, rozsiane są bogate w życie rafy koralowe. Prawdziwą perłą wśród nich jest Sipadan, mekka płetwonurków. Czy jednak można wejść do raju, nie zetknąwszy się wcześniej ze śmiercią? W jaki sposób żywioł oceanu zawłaszcza i wykorzystuje spoczywający na dnie wrak Syreny? Wody Indo - Pacyfiku są pełne fascynujących i groźnych stworzeń. Dokąd prowadzi Aleja Żarłacza? Czy uda nam się odkryć tajemnicę i spenetrować niebezpieczną Jaskinę Żółwia, gdzie śmierć od stuleci zbiera żniwo? Eksplorując wody wokół północno - wschodniego Borneo, nie tylko staniemy oko w oko z rekinami, żółwiami, barrakudami czy płaszczkami, ale także spotkamy Morskich Cyganów. Kim są? Jak żyją? Nie tylko woda kryje w sobie tajemnice. Tropikalny las deszczowy Borneo także pełen jest zagadek. Jak daleko uda się zapuścić w jego głąb, płynąc dziką rzeką Kinabatangan? Podczas fascynującej borneańskiej wyprawy odwiedzimy rezerwaty ginących gatunków: Sepilog, centrum rehabilitacji orangutanów oraz Labuk Bay, jedyne na świecie sanktuarium nosaczy. W niezwykłą podróż zabierze nas Piotr Matejek, doświadczony płetwonurek z 25 - letnim stażem, którego doświadczenie i wiedza przemienią wyprawę w prawdziwą przygodę. Podwodny raj Borneo to seria filmów dokumentalnych o świecie Borneo i zetknięciu z nim człowieka, dla którego podwodny świat jest całym życiem. 08:05 NIEDŹWIEDŹ Z KSIĘGI DŻUNGLI (JUNGLE BOOK BEAR) Film dokumentalny, 58 min, Niemcy, 2014 Reżyseria: Oliver Goetzl Indie - kraina pradawnych opowieści - zainspirowały angielskiego pisarza Kiplinga, który zresztą urodził się w Bombaju. Przyszły autor "Księgi dżungli" spędził dzieciństwo w Indiach Brytyjskich, gdzie od najmłodszych lat słuchał baśni przekazywanych mu przez służbę. Bohaterami jego słynnego cyklu opowiadań są m.in.: słoń indyjski Hathi, tygrys bengalski Shere Khan, plemię małp Bandar - Log, czyli makaki indyjskie, i oczywiście ulubieniec wszystkich - niedźwiedź Baloo. Dokument w reżyserii Olivera Goetzla opowiada o prawdziwym Baloo - wargaczu. Przez trzy lata filmowcy podążali tropem Baloo, a także innych zwierząt, obserwując osobniki w tamtejszych lasach i górach, w nieodwiedzanych przez człowieka opuszczonych ruinach świątyń. Podpatrywali tygrysy, małpy i niedźwiedzie z Indii w różnych sytuacjach życiowych, a dzięki nowoczesnemu sprzętowi powstały niezwykłe zdjęcia z tej wyprawy. Ekipa przebywa w Karnatace, stanie w południowych Indiach, gdzie znajduje się dom głównego bohatera dokumentalnej opowieści. Filmowany samiec Baloo ma zaledwie trzy lata. Niedawno opuścił matkę, która zajmuje się jego małymi braćmi bliźniakami. Rozpoczyna samodzielne życie, sam musi zadbać o swoje bezpieczeństwo, zdobyć jedzenie. Wargacze - drapieżniki pochodzące z rodziny niedźwiedziowatych - występują w całych Indiach. Zwierzęta te są nieśmiałe i tajemnicze. Niewiele o nich wiadomo. Zwykle żerują w nocy, aby uniknąć kontaktu z człowiekiem. Mają doskonały węch, z łatwością znajdują np. pod kamieniami gniazda mrówek. Chętnie sięgają także po słodkie owoce chlebowca. Wargacze najbardziej boją się jednego drapieżnika - tygrysa. Chociaż tygrysy polują na wargacze, jednak rzadko atakują samice z młodymi. Wolą nie ryzykować, zdając sobie sprawę, że niedźwiedzica będzie zaciekle walczyła o życie swego potomstwa. 09:15 WOJNA I POKÓJ W OGRODZIE CZĘŚĆ 2 (WAR AND PEACE IN THE COUNTRYSIDE) Film dokumentalny, 51 min, Francja, 2020 Reżyseria: Jean - Yves Collet Dwuczęściowy film dokumentalny o tym, jak bardzo blisko, ale poza naszym polem widzenia, dzikie zwierzęta szaleją w naszych ogrodach i na polach upraw, aż czasami jest to są uciążliwe! W przypadku szkodników roślin nasza reakcja jest zwykle oczywista, sięgamy po chemię. Ale co, jeśli nasza odpowiedź mogłaby pochodzić z natury? Motyle uwielbiają mszyce, prawda? Sokoły zjadają myszy. Dlaczego więc nie moglibyśmy wykorzystać natury do zwalczania szkodników? Pozytywny i humorystyczny wgląd w dwa przeciwstawne światy i ich radykalnie odmienny wpływ na faunę naszego krajobrazu: z jednej strony ekologiczne gospodarstwo i dom, z drugiej konwencjonalne gospodarstwo i dom, w których stosowano chemiczne pestycydy. Ambitny mini - serial przygląda się problemowi środowiskowemu z innym i nowym podejściem, nakręcony z punktu widzenia zwierząt. Najpierw poznaliśmy życie wiejskich zwierząt mieszkających w pobliżu ekologicznego domu i ich sąsiadów mieszkających w pobliżu typowego domu, w którym na co dzień używa się produktów chemicznych. W drugim odcinku poznamy zwierzęta żyjące na ekologicznej farmie oraz ich odpowiedniki w gospodarstwie z tradycyjnymi metodami. 10:20 SZWAJCARIA NIEUJARZMIONA ODC. 2 VANIL NOIR (UNTAMED SWITZERLAND 02. VANIL NOIR / WILDE SCHWEIZ 02. DAS VANIL NOIR) Serial dokumentalny, 50 min, Niemcy, 2017 Reżyseria: Anne Wigger Szwajcaria jest dzika i piękna, mała, a jednocześnie tak różnorodna. Ten kraj w środku Europy, charakteryzujący się pasmami górskimi, rzekami, jeziorami i lasami, oferuje zapierający dech w piersiach wachlarz różnorodnych krajobrazów: prawie 1500 jezior, ponad 80 czterotysięczników, 150 lodowców i las, który zajmuje prawie jedną trzecią kraju. I nadal istnieją miejsca, które obiecują nieskalaną przyrodę: łagodne wzgórza i urwiste klify, tajemnicze wrzosowiska i potężne wodospady - wszystkie są ważnymi siedliskami dla nieśmiałej kozicy, pachnących róż alpejskich, dzikiego pstrąga i rzadkich orchidei. Czas je odkryć, zbadać i podziwiać. To będzie wyprawa do rezerwatów przyrody świata zwierząt i roślin, ale także odkrycie mitów i legend dotyczących poszczególnych regionów. W odcinku drugim - Vanil Noir. Jest to szczyt w Alpach Fryburskich, części Alp Zachodnich. Leży w Szwajcarii w kantonach Vaud i Fryburg. Należy do głównego łańcucha Alp Berneńskich. Można go zdobyć ze schroniska Chalet Les Marrindes (1868 m). Czas się tu zatrzymał. Zaczarowana okolica. Dla wielbicieli przyrody to główna atrakcja górskiego świata Szwajcarii. W rezerwacie Vanil Noir nadal można znaleźć dziewiczą przyrodę. Znajdujemy się na granicy płyt kontynentalnych Afryki i Europy. Po lewej z tyłu mamy Afrykę. Przy podziale na płyty tektoniczne nazwalibyśmy je Alpami Środkowo - Wschodnimi lub Południowymi. Miejsce, w którym stoimy, to już Europa. Naukowa nazwa to płaszczowiny pennińskie. Okolica przełęczy położonej wysoko nad krainą jezior przypomina krajobraz wulkaniczny. Ogród rzeźb stworzony przez naturę z różnych rodzajów skał. Pozostałości dawnej aktywności tektonicznej, pamiątka po ogromnej energii. Żyją tu wyjątkowe zwierzęta. Głównie owady i żaby, które mogą przetrwać w środowisku kwaśnym. 11:15 W KOLEJCE PO USŁUGI Reportaż, 14 min, Polska, 1971 Próba oceny punktów usługowych w Polsce lat 70. XX wieku. Podobnie jak w innych krajach socjalistycznych, w Polsce w wyodrębniono z szerokiej sfery usług grupę czynności bezpośrednio związanych z obsługą gospodarstw domowych i zaspokajaniem podstawowych potrzeb osobistych ludności. Zalicza się do nich usługi przemysłowe w zakresie napraw konserwacyjnych i wykonywania przedmiotów powszechnego użytku na nieindywidualne zamówienie, usługi budowlane obejmujące prace remontowo - budowlane, instalacyjne, usługi pralnicze, turystyczne, wypoczynkowe, a także usługi o charakterze osobistym, takie jak fryzjersko - kosmetyczne, fotograficzne, wypożyczanie sprzętu itp. 11:35 CZTEROBRYGADÓWKA Reportaż, 12 min, Polska, 1972 Reportaż o czterobrygadowym systemie pracy. System zaczął funkcjonować we wrześniu 1961 roku. Pomimo wcześniejszych problemów i wątpliwości, sprawdził się w praktyce w wielu dziedzinach produkcji m.in. w hutnictwie, przemyśle chemicznym, szklarskim, celulozowo - papierniczym oraz ceramicznym. Gwarantuje on ciągłość linii produkcyjnej. W reportażu wypowiedź hutnika oraz pracowników kadry kierowniczej o korzyściach z takiego systemu pracy. Ilustracją są ujęcia z produkcji stali i papieru. 11:50 BABUSZKI Z CZARNOBYLA (BABUSHKAS OF CHERNOBYL) Film dokumentalny, 49 min, USA, 2015 Reżyseria: Nancy Nordhoff, Holly Morris, Anne Bogart Film dokumentalny o kobietach, które wciąż mieszkają w pobliżu elektrowni w Czarnobylu. Mimo podeszłego wieku, trudności i skażonego terenu nie opuściły swoich domów. Bohaterkami filmu są trzy kobiety żyjące w najbardziej toksycznym miejscu na świecie. Gdy prawie wszyscy sąsiedzi już dawno uciekli, a mężowie poumierali, one wciąż pracują, uprawiają ziemię uznaną za niezdatną do użytku, ignorując nakazy rządowe i ostrzeżenia zdrowotne. Te babcie wiodą życie w jednym z najbardziej skażonych miejsc. 26 kwietnia 1986 roku w bloku numer cztery Czarnobylskiej Elektrowni Jądrowej doszło do eksplozji. Pożar uwolnił 400 razy więcej promieniowania niż bomba, która spadła na Hiroszimę. W Czarnobylskiej Elektrowni Jądrowej doszło do awarii. Uszkodzeniu uległ jeden z reaktorów. Rannym udzielono pomocy. Powołano specjalną komisję. Przymusowo ewakuowano setki tysięcy osób, a strefa wykluczenia o powierzchni dwóch tysięcy sześciuset kilometrów kwadratowych została uznana za niezdatną do zamieszkania. Wysiedlonym powiedziano, że już nigdy nie będą mogli wrócić. Ten film to poruszający portret i świadectwo siły, solidarności i przyjaźni. Wielokrotnie nagrodzony na festiwalach. 12:50 TĘSKNOTA ZA WSCHODEM (EAST OF OUR MEMORY) Film dokumentalny, 52 min, Francja, 2019 Reżyseria: Marion Verle, Jeanne Nouchi Zdjęcia: Nastasja Saerens Likwidacja NRD nastąpiła 3.10.1990, gdy powstałe w miejsce NRD landy przystąpiły do RFN tworząc zjednoczone Niemcy. Ten film powstał z okazji rocznicy upadku muru berlińskiego w listopadzie. Mario, Heidi, Franck, Hans i Martina są w różnym wieku i pochodzą z różnych środowisk, jednak wszyscy czują tęsknotę za NRD - nieistniejącym już państwem niemieckim, które powstało 7.10.1949 na terenie radzieckiej strefy okupacyjnej. Likwidacja nastąpiła już ponad 30 lat temu, a uczucie tęsknoty za NRD wciąż wpływa na codzienne życie wielu osób. Jak wyjaśnić żal za reżimem totalitarnym? Może to jest jedynie nostalgia, a raczej ostalgia? Bohaterowie filmu chętnie powracają do wspomnień z tamtych lat, które dla wielu były jednak tragiczne. Co czują i dlaczego nie odnajdują się w teraźniejszości? Czego najbardziej żałują, że już nie powróci? W wypowiedzi z 2018 r. usłyszymy: "W 69. rocznicę utworzenia Niemieckiej Republiki Demokratycznej, niektórzy pamiętają, że gdy w NRD zwyciężyła kontrrewolucja, pewien znany pisarz obwieścił: Po NRD w historii zostanie nie więcej niż przypisek. 69 lat po utworzeniu naszej republiki i 28 lat po jej rozbiciu, jest oczywiste, że Niemiecka Republika Demokratyczna dla wielu wciąż jest żywa." W latach 90. zniknęła otwartość w relacjach między ludźmi, niektórzy domagali się ponownego wzniesienia muru! Nie spełniły się nadzieje, że w wolnym świecie wszystko funkcjonuje świetnie. 13:50 DZIKA BAWARIA ODC. 1 (WILD BAVARIA / WILDES BAYERN 1. BORN FROM ICE) Film dokumentalny, 51 min, Niemcy, 2019 Reżyseria: Marion Pullmann, John Dutton Film dokumentalny o dzikiej przyrodzie Bawarii. To obserwacja flory i fauny rozległych lasów bawarskich i malowniczej scenerii pojezierza u podnóża Alp przez cały rok. Tutaj znajduje się dom najbardziej pomysłowych mistrzów przetrwania: nieśmiałego rysia, nieposkromionego żbika. Poznamy zaskakujące przygody rodziny zimorodków. Spotkamy ruchliwe bociany czarne, leniwe orły bieliki, bawiące się wydry lub jadowitą żmiję na polowaniu. Zobaczymy, jak nietoperze łowią jak rybołowy. Przyjrzymy się walce powietrznej między dużymi drapieżnikami, podczas gdy mały żuk broni się wrzącym kwasem. I wreszcie dziki: inteligentne i oportunistyczne. Wiedzą, jak najlepiej wykorzystać każdą sytuację. Film nakręcony przy użyciu najnowocześniejszych technologii, takich jak specjalne kamery szybkoobrotowe i termowizyjne, zapewnia wyjątkowy wgląd w świat przyrody. Powstała z lodu. Wyżyna Bawarii. Uformowana przez lodowce i otoczona majestatycznymi Alpami. Wznoszące się do 4810 metrów Alpy są najbardziej imponującym łańcuchem górskim Europy. Przez ponad 10 tysięcy lat lodowce dokonywały erozji gór, kształtując ląd u ich podnóży. Malownicza sceneria inspirowała nie tylko królów bawarskich i poetów. Od ponad 2 tysięcy lat te obszary były uprawiane, więc to lód i człowiek wyrzeźbili krajobraz bawarski. 14:55 JACK LEMMON - NIEPRZECIĘTNY EVERYMAN (JACK LEMMON, A TRUE TROUPER) Film dokumentalny, 53 min, Francja, 2019 Reżyseria: Clara Kuperberg, Jula Kuperberg W dokumencie mówią o Jacku Lemmonie: Marc Wanamaker, Tony Maietta, Joe McBride. Zasłynął niezapomnianymi rolami filmowymi, chociaż jak sam mówi początkowo interesował go wyłącznie teatr. Jego kariera na ekranie trwała ponad 40 lat. Debiutował pod koniec Złotego Wieku Hollywoodu, gdzie niepodzielnie rządziły wielkie wytwórnie filmowe, ale odnalazł się także we współczesności, pracując niemal do końca swych dni. Sprawdził się w "Pół żartem pół serio", "Dziwnej parze", ale także w kontrowersyjnym "Chińskim syndromie" i prowokacyjnym dramacie politycznym "Zaginiony". Przybył do Hollywood w latach 50. , kiedy triumfy święcili Clark Gable, John Wayne, Gary Cooper. A w przemyśle filmowym pojawiło się wówczas zapotrzebowanie na postaci charakterystyczne, do których pasował właśnie Jack Lemmon. Bez trudu wcielał się w przeciętnych bohaterów, chłopaków z sąsiedztwa. Przylgnął do niego wizerunek zwyczajnego faceta, który znalazł się w niezwykłej sytuacji. Bez trudu przechodził od scen komediowych do dramatycznych. To typowe dla aktorów teatralnych. Miał znakomity warsztat. Często występował też w telewizji. Zanim stał się sławny, zagrał około pięciuset ról telewizyjnych. Łowca talentów z wytwórni Columbia zwrócił na niego uwagę Harry’ego Cohna, który był znaną postacią w Hollywood, właścicielem Columbii i jednym z wielkich magnatów filmowych. Decydował o wszystkim, panował nad całą wytwórnią. Lemmon opowiadał, jak wszedł do gabinetu Cohna i stanął przed jego biurkiem sztywny ze strachu. Ten chciał, by Lemmon zmienił nazwisko, które mu nie pasowało. Ale Jack kategorycznie odmówił. W latach 50. Jack Lemmon i Judy Holliday zagrali razem w pierwszym filmie To może się zdarzyć każdemu, w reżyserii jedynego w swoim rodzaju George’a Cukora. Przedtem Jack występował tylko w teatrze i w telewizji. Na początku hollywoodzkiej kariery grał między innymi w filmie "Mister Roberts", którego akcja rozgrywa się na statku. Przypominał komików z lat 30. i 40. , grających w szalonych komediach i wygłaszających w szybkim tempie trudne dialogi. W jego wykonaniu były bezbłędne i bardzo płynne. Od głównej roli w komedii romantycznej To się może zdarzyć każdemu z Judy Holliday, przeszedł bez przeszkód do takich filmów, jak "Kowboj", z Glennem Fordem. Przez całą karierę był niezwykle wszechstronny. Billy Wilder chciał, żeby Jack zagrał w "Pół żartem pół serio". Mimo Oscara za drugoplanową rolę w filmie "Mister Roberts", nie był jeszcze gwiazdą pierwszej wielkości. Ale Wilder pragnął z nim współpracować, dostrzegł jego niespodziewany temperament i skłonność do szaleństwa. Okazał się niezastąpiony w filmach "Pół żartem pół serio" i "Garsoniera". Jack Lemmon był bezbłędnie obsadzany w latach 60. Zagrał z Shirley MacLaine w "Słodkiej Irmie". W filmie Dni wina i róż z Lee Remick wcielił się w nieszczęsnego alkoholika. On sam miał ten problem, podobnie jak wielu jego przyjaciół, więc chciał się jakoś przyczynić do promocji zdrowia psychicznego. "Ocalić tygrysa" to bardzo mroczny, przygnębiający film. Jego bohater, Harry Stoner, odcisnął silne piętno na Lemmonie. Zidentyfikował się z tą postacią bardziej niż z innymi rolami, które grał w tym okresie. Harry Stoner to moralny bankrut. Nie miał uprzedzeń w wyborze filmów i to zapewniło mu długowieczność. Kiedy w latach 60. pojawiła się francuska Nowa Fala, wystąpił w "Kwietniowych szaleństwach" z Catherine Deneuve, jedną z największych światowych gwiazd. W latach 70. zagrał w "Makaroniarzach" z Marcello Mastroiannim. Miał europejską wrażliwość, która podobała się Europejczykom i wdzięk typowego Amerykanina. Ale jak każdy wspaniały aktor, był kameleonem, który może się przemieniać, przyjmując dowolną postać. 16:00 ENERGIA DO ŻYCIA 2. LOGISTYKA I TRANSPORT (ENERGY OF LIFE / STROM DES LEBENS / 2. ENERGY AND TRANSPORT.) Film dokumentalny, 50 min, Niemcy, 2018 Reżyseria: Andrea Hauner Rok 2018 charakteryzował się najwyższym zużyciem energii w historii. Prognozy przewidują, że w nadchodzących dziesięcioleciach nasze zużycie energii elektrycznej będzie nadal drastycznie rosnąć. Jednocześnie zasoby tzw. paliw kopalnych - ropy, gazu, węgla - powoli, ale zdecydowanie maleją. Wątpliwe jest jednak, czy źródła odnawialne będą w stanie zrekompensować popyt. W dobie technologii i wysoce zdigitalizowanego świata myśl o braku prądu przeraża. Jak możemy zapewnić dostawy energii elektrycznej do coraz bardziej zelektryfikowanego społeczeństwa? Jak możemy sprawić, by energia elektryczna była przechowywana i przenośna? Energia elektryczna to gorący towar przyszłości. Tylko ci, którzy mają elektryczność, mogą generować dobrobyt i wzrost. 17:00 SZWAJCARIA NIEUJARZMIONA ODC. 3 LODOWIEC ALETSCHGLETSCHER (UNTAMED SWITZERLAND 03. THE GREAT ALETSCH GLACIER / WILDE SCHWEIZ 03. ALETSCHGLETSCHER) Serial dokumentalny, 49 min, Niemcy, 2017 Reżyseria: Anne Wigger Szwajcaria jest dzika i piękna, mała, a jednocześnie tak różnorodna. Ten kraj w środku Europy, charakteryzujący się pasmami górskimi, rzekami, jeziorami i lasami, oferuje zapierający dech w piersiach wachlarz różnorodnych krajobrazów: prawie 1500 jezior, ponad 80 czterotysięczników, 150 lodowców i las, który zajmuje prawie jedną trzecią kraju. I nadal istnieją miejsca, które obiecują nieskalaną przyrodę: łagodne wzgórza i urwiste klify, tajemnicze wrzosowiska i potężne wodospady - wszystkie są ważnymi siedliskami dla nieśmiałej kozicy, pachnących róż alpejskich, dzikiego pstrąga i rzadkich orchidei. Czas je odkryć, zbadać i podziwiać. To będzie wyprawa do rezerwatów przyrody świata zwierząt i roślin, ale także odkrycie mitów i legend dotyczących poszczególnych regionów. W odcinku trzecim - Aletschgletscher. Grosser Aletschgletscher, największy lodowiec Alp leży w Alpach Berneńskich, w kantonie Valais w Szwajcarii. Aletsch ma długość 23, 6 km (2002 r.), zajmuje powierzchnię 117, 6 km² i składa się z ok. 27 mld ton lodu. U schyłku małej epoki lodowej w roku 1850 lodowiec miał długość 27 km. Lodowiec jest objęty rezerwatem znajdującym się na liście światowego dziedzictwa UNESCO, razem ze szczytami Bietschhorn i Jungfrau. 18:05 SKARBY EUROPY ODC. 3 ROSJA (TREASURES OF EUROPE EP. 3 TRESORS DE RUSSIE) Serial dokumentalny, 52 min, Francja, 2017 Reżyseria: Julien Bur Seria dokumentalna, w której poznamy najpiękniejsze miejsca w kilku krajach Europy. Każdy odcinek to inne miejsce na mapie i pięć różnych tematycznie aspektów: tajemnicze skarby - ukryte świątynie, zakazane jeziora; skarby przyrody - piękne parki i rezerwaty, imponujące jaskinie; tajemnice historyczne - katedry, starożytne ruiny oraz niezwykłe miejsce, takie jak: hotel igloo, miasto duchów i portret hodowcy koni, ludowego śpiewaka. Kolejne odcinki to: Włochy, Rosja, Portugalia, Chorwacja, Niemcy, Laponia, Irlandia, Gracja, Norwegia, Bułgaria, Belgia, Hiszpania, Islandia, Holandia, Czechy. 19:10 WSZYSTKIE KOLORY ŚWIATA - HAWANA. KARAIBSKA PIĘKNOŚĆ (FLAVORS) Serial dokumentalny, 51 min, Francja, 2008 Reżyseria: Eric Bacos Ta niezwykła seria dokumentalna pomaga odkryć bogactwo, magię i piękno najciekawszych miejsc na świecie: ich naturalne cuda i wybitne zabytki, wytwory lokalnych rzemieślników i zapierające dech w piersiach krajobrazy. W każdym odcinku na widzów czeka niezapomniana podróż przez tradycję i historię kolejnego kraju, który jest wymarzonym miejscem docelowym każdego podróżnika. 20:15 WIELKIE RODZINY - ODC. 4 Telenowela dokumentalna TVP, 43 min, Polska, 2021 Scenariusz i reżyseria: Grzegorz Szczepaniak Zdjęcia: Adam Lipiński, Paweł Banasiak, Marek Kozakiewicz, Filip Drożdż U wszystkich rodzin trwają przygotowania do Bożego Narodzenia. W każdej wygląda to zupełnie inaczej. U Twarowskich wspólne pakowanie dwudziestu kilku prezentów, w które mama Bernadetta zaangażowała dzieci w średnim wieku. Jak to zrobić, żeby każdy pod choinką znalazł jednak niespodziankę? W tym czasie Andrzej Twarowski z najmłodszymi dziećmi jedzie po ryby. Lewoccy pomiędzy przygotowaniami do świąt, znajdą czas na celebrowanie urodzin syna Józefa, który kończy właśnie 20 lat. U Kacprzyków tata wybiera się z dziećmi do lasu, szukają pośród już ściętych drzewek odpowiedniej choinki dla siebie. Przy tej okazji dzieci bliżej poznają świat dzikich zwierząt. Da Cruzowie całą rodziną pieką pierniki, a chwilę potem Weronika z Janu odwiedzają lekarza, bo poród tuż tuż. Po powrocie do domu Weronika wspomina swoje jedynactwo i tłumaczy tym chęć posiadania dużej rodziny. W tej miłej rodzinnej atmosferze dzieci wraz tatą robią gipsowy odlew brzucha przyszłej mamy i czekają niecierpliwie na nowego członka rodziny, który już rwie się na ten świat. 21:15 DZIENNIKI Z NIEBIESKIEJ SZKOŁY Film dokumentalny, 53 min, Polska, 2014 Scenariusz i reżyseria: Jędrzej Bączyk S. T. S. Fryderyk Chopin to żaglowiec. Pięćdziesiąt metrów pokładu, dwa maszty po czterdzieści metrów - wydaje się być całkiem dużym statkiem. Kiedy jednak grupa nieobytych z żeglarstwem licealistów ma na nim spędzić dwa miesiące, staje się ciasną klatką. Celem rejsu są Karaiby. Aby tam dopłynąć, należy pokonać Atlantyk; wprawdzie załoga zawodowa dowodząca statkiem to doświadczone wilki morskie, jednak dla młodych ludzi będzie to duże wyzwanie! Przy zmiennej pogodzie, nieprzystosowaniu do warunków morskich, natłoku obowiązków i osobistych ograniczeniach, młodzież będzie musiała się wykazać niesamowitą odpornością psychiczną i odwagą! Tym bardziej że na statku zorganizowane jest liceum, którego dyrektor skrajnie różni się od swoich uczniów, dzieci poznańskiej elity intelektualnej. Jest to bowiem bardzo wymagający były wojskowy. Rejs zaczyna się w Lizbonie. Zagubieni uczniowie wchodzą na statek i od razu spotykają się z całą skomplikowaną strukturą obowiązków, zadań, zakazów. Nie są w stanie przyswoić nazewnictwa morskiego, którego się od nich wymaga. Jeszcze w porcie są zmuszeni do przełamania strachu i wejścia na wysokie maszty. Już na tym etapie wyróżnia się trójka bohaterów: Daniel, Natalie i Tomek. Reprezentują oni różne podejścia do rejsu. Daniel, wysłany przez rodziców, zgarbiony, sepleniący, ma problemy z odnalezieniem się w grupie, jego sposobem na zaistnienie jest bycie ofiarą. Natalie to rozpieszczona księżniczka potrzebująca adoracji, sprytnie czarująca uśmiechem współtowarzyszy. Tomek to nastolatek potrzebujący stałego potwierdzania swojej męskości. Te postawy wobec grupy nie zdadzą jednak egzaminu na morzu. Dodatkowym czynnikiem wymuszającym ich zmianę jest dyrektor, który założył sobie, że podczas sześćdziesięciodniowego rejsu przeprowadzi czterdzieści dni lekcyjnych. Przy tutejszych warunkach graniczy to z cudem. W miarę trwania rejsu bohaterowie pokonują kolejno swoje słabości, zaczynają od nauki jedzenia, chodzenia, spania na rozkołysanym pokładzie, następnie przechodzą chorobę morską, która nie zwalnia ich od ciężkich obowiązków. Wstając na nocne alarmy, pracując w kuchni, permanentnie niewyspani przełamują ograniczenia własnego ciała. Jednak to konfrontacja z dyrektorem szkoły uczy ich, że najważniejszą nauką jest umiejętność działania w grupie. Tylko w ten sposób mogą osiągnąć swoje cele, wywalczyć odrobinę niezależności. Każda ze scen opowiada o nauce, jaką otrzymują młodzi uczniowie - od statku, od dyrektora od siebie nawzajem. Paradoksalnie, im więcej wysiłku wkładają w pokonanie przeszkód, tym większą osiągają satysfakcję, są dumniejsi, bardziej otwarci, dojrzalsi. O tym, jak bardzo zwartą stanowią grupę, uzmysławiają im święta Bożego Narodzenia na Atlantyku. Początkowo, kiedy dowiadują się, że nie będzie kontaktu z domem, są niezadowoleni. Kiedy jednak nadchodzi Wigilia, kapitan czyta fragment Ewangelii, śpiewają kolędy, obdarowują się prezentami, rozumieją, że stali się rodziną. Gdy udaje się wreszcie skontaktować z rodziną, odkrywają, jak trudno rozmawia się im z bliskimi, którzy ciągle traktują ich jak dzieci, jakimi faktycznie byli przed podróżą. Dopiero wtedy uzmysławiają sobie, jak bardzo dojrzeli. Daniel odnajduje kontakt z grupą, Natalie staje się jej liderem i znajduje miłość, Tomek przyznaje się do wrażliwej części swojej natury. Chociaż odjeżdżają, nie zapomną tej lekcji do końca życia. 22:15 DZIENNIK Z PODRÓŻY Film dokumentalny, 51 min, Polska, 2012 Scenariusz i reżyseria: Piotr Stasik Portret prekursora polskiej fotografii reportażowej Tadeusza Rolkego. Do 82 - letniego Tadeusza Rolkego, nestora polskiej fotografii reportażowej, zgłasza się 15 - letni Michał zafascynowany fotografią. Powoli się zaprzyjaźniają. Rolke pomaga Michałowi kupić aparat, założyć ciemnię w domu, wymyśla mu pierwsze fotograficzne zadania. Latem wyjeżdżają na wspólną, trwającą miesiąc, wyprawę fotograficzną. Starym kamperem z urządzoną w środku ciemnią fotograficzną ruszają w drogę. Bohaterowie podróżują przez Polskę, szukając mitycznego świata z przeszłości. Czekają ich liczne przygody, spotkania z ludźmi i wielogodzinne rozmowy. Jedna z galerii w Nowym Jorku jest zainteresowana wystawą zdjęć powstałych w czasie tej podróży. To opowieść o magii fotografii i procesie fotografowania, a także o uniwersalnej i ważnej dla każdego człowieka potrzebie tworzenia. O tym, jak tworzenie wpływa na nasze życie. Kiedy Michał opanuje już wszystkie aspekty techniczne robienia zdjęć, zadania fotograficzne będę dotyczyć filozofii fotografii i tworzenia w ogóle. Jest to wreszcie opowieść o rodzącej się przyjaźni, o budzącej naszą tęsknotę relacji mistrz - uczeń, o zderzeniu starego i nowego świata wartości, o dojrzewaniu i starzeniu się. Podczas nauki fotografii i wspólnych wypraw Michał i Tadeusz zaprzyjaźniają się ze sobą. Obaj są w ważnych dla siebie momentach. Tadeusz zaczął silnie odczuwać proces starzenia się, niedomagania własnego ciała i umysłu. Coraz częściej mówi o śmierci. Jest to moment, w którym próbuje podsumować i poukładać wiele spraw. Odwiedza swoich przyjaciół, dawne miłości. Przygląda się swoim błędom. Zastanawia się, co doprowadziło go do tego, że jest sam. W Michale zaczyna się dopiero budzić świadomość "tworzenia" siebie. Próbuje odnaleźć swoje miejsce w świecie. Wchodzi w dorosłość. Cierpi z powodu niedawnego rozwodu rodziców. Taduesz jest dla niego wielkim autorytetem, przewodnikiem i powiernikiem. Michał towarzyszy w odwiedzinach Taduesza u przyjaciół. Przysłuchuje się poważnym rozmowom. Wszystko to wpływa na jego życie. Dla Tadeusza Michał staje się kimś w rodzaju wnuczka. Michał wspiera go często w zwykłych sprawach: sprząta mieszkanie, pomaga w archiwum, jest towarzyszem wspólnych podróży, przez ojca załatwia lekarza. W końcu w miarę uczenia się fotografii, Michał staje się też kimś w rodzaju następcy. 23:15 WYJECHANI Telenowela dokumentalna TVP, 25 min, Polska, 2007 Scenariusz i reżyseria: Jacek Szatański, Katarzyna Kawecka Telenowela dokumentalna przedstawiająca losy polskich emigrantów - osób, które wyjechały do różnych krajów Europy. 23:45 DYRO Film dokumentalny, 28 min, Polska, 1973 Scenariusz: Zofia Olas Film przedstawia sylwetkę wieloletniego dyrektora I Liceum Ogólnokształcącego im. Seweryna Goszczyńskiego w Nowym Targu - Stanisława Żygadło. Obserwujemy dyrektora I LO w typowych sytuacjach związanych z życiem szkoły. O dyrektorze wypowiadają się uczniowie i współpracownicy. Zwłaszcza uczniowie w swoich refleksyjnych wypowiedziach podkreślają szczególną rolę, jaką odgrywa w ich życiu uczniowskim postać cenionego przez nich pedagoga i wychowawcy. Uczniowie i ich rodzice w swoich wypowiedziach okazują wdzięczność za okazaną pomoc i zaufanie w zmaganiach z wieloma trudnymi problemami, które towarzyszą młodym ludziom w procesie edukacji. Dyrektor zastanawia się, jak postrzega swoją rolę jako wychowawca młodzieży. Mówi o potrzebie uwrażliwienia na skomplikowane sytuacje rodzinne, środowiskowe powierzonych jego opiece uczniów. Wspomina o wielu sukcesach wychowawczych w pracy z tak zwanymi trudnymi uczniami. Pochyla się z troską i empatią nad wieloma problemami uczniowskimi, sugerując metody ich rozwiązania. Podkreśla rolę zaufania w rozwiązywaniu problemów młodego człowieka. Obserwujemy młodzież w wielu sytuacjach związanych z życiem szkoły. 00:20 NOTACJE: BARBARA HORAWIANKA. Z FASCYNACJI POEZJĄ Cykl dokumentalny, 9 min, Polska, 2013 Autor: Zofia Kunert Barbara Horawianka (ur. w 1930 r. w Katowicach) karierę aktorską rozpoczęła w Teatrze Rapsodycznym w Krakowie, następnie pracowała w tamtejszym Starym Teatrze. Przez wiele lat wraz z mężem Mieczysławem Voitem występowała w zespole Kazimierza Dejmka w Teatrze Nowym w Łodzi. Od 1963 r. aktorka teatrów warszawskich: Narodowego, Dramatycznego, Na Woli i Polskiego. Grała w wielu filmach i serialach telewizyjnych ("Stawka większa niż życie", "W labiryncie", "M jak miłość" itp.) Wspomina trudne lata okupacji, gdy musiała ciężko pracować na wsi pod Krakowem, ciężkie lata tuż po wojnie, gdy po śmierci ojca matka, nie mająca zawodu, musiała utrzymać 5 - osobową rodzinę, kompleksy z powodu niepełnego wykształcenia i decyzję o podjęciu przypadkowej pracy po maturze. Jednocześnie podkreśla, że zawsze fascynowała ją poezja i spektakle Teatru Rapsodycznego - stąd decyzja o uczestnictwie w warsztatach artystycznych zorganizowanych przy Teatrze. Tam też poznała późniejszego męża, Mieczysława Voita - on grał Romea, ona Julię. Opowiada też o swej dalszej karierze w Łodzi i Warszawie oraz udziale w kilku odcinkach "Stawki większej niż życie". 00:35 DZIENNIK POKŁADOWY Film dokumentalny, 55 min, Polska, 2007 Reżyseria: Ewa Borzęcka Zdjęcia: Przemysław Kamiński Film znanej dokumentalistki Ewy Borzęckiej ("Trzynastka", "Arizona", "U nas na Pekinie", "Damsko - męskie sprawy") to piękna, pełna poezji i melancholii opowieść o życiu nieszablonowym, nieśpiesznym, zgodnym z naturą. O człowieku, który chociaż w dojrzałym wieku musiał zaczynać wszystko od nowa, potrafił się odnaleźć, dostrzec znowu sens, radość i smak istnienia. Pan Stefan jest mężczyzną po sześćdziesiątce. W ogorzałej, szlachetnej, twarzy jaśnieją wciąż młode oczy, którymi pogodnie patrzy na świat, chociaż wiek i liczne choroby (zaawansowana cukrzyca, reumatyzm, nadciśnienie) raczej nie nastrajają go optymistycznie. W zgiełku wielkiego miasta stworzył sobie oazę spokoju, swoje maleńkie królestwo: od 16 lat mieszka bowiem na barce zacumowanej w Warszawie, nad brzegiem Wisły. Panują tam spartańskie warunki, nie ma bieżącej wody ani kanalizacji, ogrzewać barkę trzeba samemu, miejsca w środku też nie za wiele. Pan Stefan jednak nie narzeka ani na złe warunki, ani na ciasnotę, choć swoje nietypowe lokum dzieli z kilkoma psami i sporym stadkiem kotów. Zwierzęta, wpatrzone w swego pana jak w obraz, odwzajemniają jego miłość i oddanie. Formalnie Stefan jest nadal żonaty, ale od dawna nie widział żony. Kiedyś prowadził galerię rzeźby na Starym Mieście, wystawiał tam również swoje prace. Później los sprawił, że zamieszkał na barce. Utrzymuje się z rybołówstwa, ma kartę rybacką, płaci za nią 1200 zł rocznie. To dla niego duży wydatek, ale chce, żeby wszystko odbywało się legalnie. Zawsze lubił łowienie ryb - pierwszą złowił jako trzylatek, pod okiem ojca. Teraz znów robi to, co sprawia mu największą przyjemność - łowi ryby, a w wolnych chwilach rzeźbi. Na połowy wypływa ze swoim pomocnikiem, 77 - letnim panem Jurkiem, wciąż krzepko dzierżącym w dłoniach wiosła i sprawnie wybierającym sieci. Sam Stefan na łodzi by sobie nie poradził. Pomoc jest szczególnie potrzebna podczas nocnych wypraw na rzekę. Częstymi gośćmi na barce są przyjaciele pana Stefana: 77 - letni Bronek, domorosły bioenergoterapeuta, który marzy o podróży do Afryki Południowej, Zbyszek, który chociaż rozstał się z żoną przed laty, to nadal ją kocha i nienawidzi jednocześnie, a także najmłodszy Piotrek - wielbiciel Niemena, żonaty od kilkunastu lat i wciąż tak samo zakochany w swojej żonie. Panowie rozmawiają o życiu, uczuciach, skomplikowanych relacjach z kobietami, o szczęściu i przemijaniu. Robi się refleksyjnie. Regularnie odwiedza Stefana również pani Ania z ośrodka pomocy społecznej, zawsze służąca pomocą i radą. Stefan nie może się nachwalić jej życzliwości i serdeczności. Życie w bezpośrednim kontakcie z przyrodą sprawia, że stary rybak wie o niej wszystko: o roślinach, zwierzętach, pogodzie. Widział czarnego bociana i białą wronę, co wieczór słucha żabich i ptasich koncertów, obserwuje kocie i psie zwyczaje, ale podpatruje też bobry, żółwie, sowy, czaple. Swoje spostrzeżenia i refleksje zapisuje w "dzienniku pokładowym". Narzeka, że z każdym rokiem woda w Wiśle brudniejsza, a ryb ubywa. Przybywa za to kormoranów, które kiedyś odlatywały na zimę, a teraz zostają w Polsce przez cały rok: żarłoczne ptaki objadają się rybami i dla łowiących zostaje coraz mniej. Ale i tak życie na barce ma swój urok. Stefan nie wyobraża już sobie, by mógł mieszkać gdzie indziej. Oby tylko zdrowia mu starczyło. 01:35 BYŁO, NIE MINĘŁO - KRONIKA ZWIADOWCÓW HISTORII. - NA ŚCIEŻKACH PAMIĘCI Magazyn historyczny, 22 min, Polska, 2021 Autor: Adam Sikorski W tym odcinku pt. "Na ścieżkach pamięci" głównym bohaterem opowieści jest generał broni Stanisław Szeptycki, jedna z najciekawszych postaci wojska II Rzeczpospolitej. Karierę zaczynał w c.k. armii austrowęgierskiej, ale w momencie narodzin Legionów natychmiast poprosił o przeniesienie do nich. 4 listopada 1918 roku Rada Regencyjna mianowała go generałem dywizji i inspektorem generalnym broni oraz powierzyła mu tymczasowo dowództwo nad wszystkimi oddziałami Wojska Polskiego na obszarze byłej okupacji austro - węgierskiej, a także tej części Galicji, która znajdowała się pod polską władzą. 16 listopada 1918 roku Józef Piłsudski mianował go szefem Sztabu Generalnego. Dalej w karierze zaliczył stanowisko ministra Spraw Wojskowych, a co ciekawe po II Wojnie, już w wieku niemal 80 lat, ciągle działał społecznie w PCK. Był świetnym żołnierzem i wielkim patriotą. W Korczynie planujemy poszukiwania na terenie pałacowych ogrodów, a znalezione przedmioty będą zalążkiem ekspozycji muzealnej w gnieździe rodowym wielkiego generała. 02:05 FOTOGRAF SOLIDARNOŚCI Film dokumentalny, 58 min, Polska, 2014 Scenariusz i reżyseria: Paweł Woldan Film opowiada o życiu i twórczości Erazma Ciołka - wybitnego fotografa, zmarłego w 2012 r. Wsławił się zdjęciami dokumentujacymi polską rzeczywistość po wprowadzeniu stanu wojennego i w latach 80. Niektóre z jego zdjęć, np. fotografie ks. Jerzego Popieluszki funkcjonują do dziś jako ikony. Erazm Ciołek współtworzyl podziemny "Przegląd Wiadomości Agencyjnych", serwis fotograficzny "Nowej", był twórcą słynnych portretów kandydatów "S" do Sejmu pozujących z Lechem Wałęsą, oraz oficjalnym fotografem z ramienia Komitetu Obywatelskiego. Film mówi o fotografii jako o sztuce i o fotografie jako artyście. Mówi też o odpowiedzialności fotografa wobec ludzi, których portretuje. Reżyser chce pokazać bohatera poprzez analizę jego patrzenia na świat. 03:10 OSSOLIŃCZYCY - 200 LAT HISTORII Film dokumentalny, 57 min, Polska, 2018 Scenariusz i reżyseria: Krzysztof Kunert Zasadnicza struktura filmu oparta jest na ramach chronologicznych wyznaczonych przez dwa okresy funkcjonowania Zakładu Narodowego im. Ossolińskich: lwowski - od założenia Fundacji im. Ossolińskich w 1817 r. do zakończenia II wojny światowej oraz wrocławski rozpoczynający się po drugiej wojnie i trwający do dziś. Dwie główne części dzielą się na kilka bardziej szczegółowych, które w filmie zostaną ukazane, przede wszystkim przez historie znaczących dla Zakładu osób. Okres lwowski obejmuje: genezę powstania Ossolineum, wybór Lwowa jako miejsca siedziby, pierwsze lata działalności w zaborze austriackim, budowania własnej pozycji najpierw w świecie kulturalnym i naukowym Lwowa, potem Galicji, a następnie także ponadzaborowym, czas rozkwitu w okresie międzywojennym oraz czas okupacji niemieckiej i sowieckiej. Pomysł powołania Zakładu nie pojawił się nagle. Ossoliński chciał, aby Fundacja przez niego powołana, stała się polską instytucją naukowo - kulturalną o zasięgu narodowym. Fundacja, zgodnie z wolą założyciela, miała składać się ze zbiorów książek, rękopisów, numizmatów i muzealiów i majątków ziemskich przeznaczonych na jej utrzymanie oraz drukarni. Zakład miał także wydawać własne pismo naukowe i opiekować się młodymi uczonymi. Również miejsce jej usytuowania - Lwów - nie było przypadkowe. Pierwsze lata działalności nie były łatwe. Braki finansowe, ciągłe represje władz austriackich, ujawniona przez władze działalność konspiracyjna nie sprzyjały rozwojowi Zakładu. Jednak ofiarność i wsparcie polskiego społeczeństwa, które w XIX wieku uznało Ossolineum za instytucję narodową, sprawiły, że w połowie tego wieku Zakład miał ugruntowaną pozycję w życiu kulturalnym i naukowym Lwowa, a w drugiej połowie XIX w. stał się ośrodkiem polskiej kultury i nauki promieniującym na inne zabory. Jego pozycja i oddziaływanie, mimo ciągłych trudności finansowych, wzrosła w okresie międzywojennym. Dzięki zaangażowaniu zespołu oddanych pracowników Ossolineum pod koniec II RP stało się nowoczesną instytucją. Okres II wojny światowej to czas podejmowania prób ratowania zbiorów, a także nieskutecznych działań na rzecz zachowania samego Ossolineum. To wówczas decydują się losy Zakładu jako instytucji, a także jego zasobów i depozytów, w tym kilkunastu grafik Albrechta Dürera oraz autografu "Pana Tadeusza" Adama Mickiewicza. Przedstawione w filmie losy tych ostatnich zasobów stanowią ważny element narracyjny obrazu, spinając klamrą okres lwowski i wrocławski. Okres wrocławski obejmuje: czas podejmowania decyzji o wyborze Wrocławia na nową siedzibę Zakładu, adaptację Ossolineum do nowych warunków w nieznanym mieście, zmienne koleje w okresie PRL w ramach Polskiej Akademii Nauk, aż po czas współczesny, w którym Zakład powoli i systematycznie odbudowywał swoją pozycję w polskiej kulturze. Film będzie akcentował zwłaszcza pierwsze, bardzo trudne lata Ossolineum w zrujnowanym Wrocławiu oraz zaangażowanie i ofiarność jego pracowników, którym następne pokolenia w dużej mierze zawdzięczają jego powojenny kształt. Ważnym elementem filmu będzie także ukazanie wysiłków, które podejmowała dyrekcja Zakładu w latach 90. na rzecz odtworzenia przedwojennego kształtu instytucji.