TVP Kultura Wtorek, 21.12.2021 08:30 URODZENI ARTYŚCI - BEATA I KAROLINA LEGIERSKIE Reportaż, 24 min, Polska, 2020 Reżyseria: Grzegorz Jankowski Wykonawcy: Emilia Komarnicka - Klynstra (prowadząca), Redbad Klynstra - Komarnicki (prowadzący) Para popularnych aktorów Emilia Komarnicka - Klynstra i Redbad Klynstra - Komarnicki ponownie rusza w Polskę. Tym razem gospodarze programu odwiedzają ludzi, którzy w uprawianych dziedzinach wykazują się najwyższym profesjonalizmem i miłością do zawodu. Bohaterkami tego odcinka są kobiety z trzech pokoleń koronczarek: matka, córka i wnuczka, Beata, Karolina i Laura Legierskie. 09:35 HYDROZAGADKA Komedia sensacyjna, 70 min, Polska 1970 Reżyseria: Andrzej Kondratiuk Scenariusz: Andrzej Bonarski, Andrzej Kondratiuk Muzyka: Waldemar Kazanecki Zdjęcia: Zygmunt Samosiuk Aktorzy: Roman Kłosowski, Zdzisław Maklakiewicz, Wiesław Michnikowski, Józef Nowak, Wiesław Gołas, Franciszek Pieczka, Iga Cembrzyńska, Ewa Szykulska i inni Tytułową zagadką jest niewytłumaczalne znikanie wody w Warszawie podczas największych upałów. Nad jej rozwiązaniem biedzi się naukowiec, profesor Milczarek (Wiesław Michnikowski). Pomaga mu nieustraszony detektyw As (Józef Nowak), który podejmuje nierówną walkę z tajemniczym, demonicznym przeciwnikiem, sprawcą całej wodnej afery. Trop prowadzi najpierw do ciemnego typa zwanego Plamą, a potem do egzotycznego Maharadży. Swoją telewizyjną komedię Andrzej Kondratiuk utrzymał w konwencji groteski i parodii znanych filmów sensacyjnych i opowieści komiksowych. Większość gagów, postaci i humorystycznych sytuacji widzowie znają już z ekranów. Reżyser zadbał o to, by trzymać publiczność w napięciu, ale też zaserwować jej sporą dawkę rozrywki. Są więc w filmie taniec brzucha i mężczyzna pojawiający się niespodziewanie w haremie, a także komiczny Maharadża Kaburu, którego odtwarza niezrównany Roman Kłosowski. 11:00 LALKA - ODC. 6/9 - WIEJSKIE ROZRYWKI Serial obyczajowy, 78 min, Polska 1977 Reżyseria: Ryszard Ber Scenariusz: Aleksander Ścibor - Rylski, Jadwiga Wojtyłło Zdjęcia: Jacek Korcelli Muzyka: Andrzej Kurylewicz Wyk. Jerzy Kamas, Bronisław Pawlik, Małgorzata Braunek, Barbara Wrzesińska, Włodzimierz Boruński, Piotr Fronczewski, Andrzej Zaorski, Stefan Friedmann, Wojciech Pokora, Jan Englert, Bogdan Baer i inni Wokulski wraca z Paryża, by na zaproszenie prezesowej spędzić lato w Zasławiu. Są tu już panna Izabela, Kazio Starski, Julian Ochocki, Fela i Ewelina Janockie, Kazia Wąsowska i baron Dalski. Widząc, że Wokulski cieszy się powszechnym szacunkiem i zainteresowaniem kobiet, panna Łęcka zmienia nieco swój stosunek do niego i po raz pierwszy pozwala mu mieć nadzieję na wspólną przyszłość. Wokulski wyjeżdża szczęśliwy. 12:20 ROMEK I ANKA Film dla młodzieży, obyczajowy, 25 min, Polska, 1964 Reżyseria: Wojciech Fiwek Scenariusz: Wojciech Fiwek Muzyka: Henryk Jabłoński Film dla młodzieży, który opowiada o szkolnej przyjaźni uczniów jednej klasy. Jego akcja toczy się w Polsce (PRL), na początku lat 60. XX wieku. Film odznaczony srebrnym medalem, na festiwalu w Teheranie (MFF dla Dzieci). 12:55 HAMADRIA Film dokumentalny, 21 min, Polska, 1981 Reżyseria: Jacek Schmidt Zdjęcia: Przemysław Skwirczyński Muzyka: Leszek Orlewicz Utrzymana w konwencji sennego marzenia, a raczej wizji psychodelicznej, impresja na temat twórczości Stanisława Ignacego Witkiewicza. Poszczególne sekwencje filmu obrazują fragmenty utworów Witkacego, a całość zdaje się być komentarzem do zdania: "Noc tę pamiętam, kiedy przerażenie bezbrzeżne objęło najtajniejsze fibry mego mózgu i słyszałem tylko ten straszny bełkot w rozdziawionej paszczy niewiadomego, tego czegoś ślepego, zwróconego ostrzem ku samemu siebie". 13:30 O KROK OD SŁAWY (TWENTY FEET FROM STARDOM) Film dokumentalny, 86 min, USA, 2013 Reżyseria: Morgan Neville Scenariusz: Morgan Neville Miliony osób znają ich głosy, ale nikt nie zna ich imion. W filmie "O krok od sławy" Morgan Neville zdobywca wielu nagród za reżyserię rzuca światło na prawdziwe historie chórzystek i chórzystów skrytych za sukcesami największych gwiazd muzyki XXI wieku. Triumfalny i jednocześnie chwytający za serce obraz jest zarówno hołdem złożonym głosom, które ukształtowały i wystylizowały muzykę popularną, jak i odzwierciedleniem konfliktów, poświęceń i sukcesów tych, których kariera polegała na współbrzmieniu z innymi. Ci utalentowani artyści reprezentują różne style, gatunki i epoki muzyki popularnej, ale każdy może podzielić się swoją niepowtarzalną i bardzo osobistą historią o życiu i karierze w cieniu sław. Archiwalne materiały filmowe i znakomita ścieżka dźwiękowa filmu "O krok od sławy" to nie jedyne atuty dokumentu. Niezwykle cenne są wywiady z takimi artystami jak Bruce Springsteen, Stevie Wonder, Mick Jagger czy Sting. Jednakże te światowej sławy postaci sceny muzycznej usuwają się w cień, by artyści drugoplanowi, ich życie i historie zajęły główne miejsce na scenie tego filmu. 15:10 PROFESOR NA DRODZE Komediodramat, 58 min, Polska 1973 Reżyseria: Zbigniew Chmielewski Scenariusz: Zbigniew Chmielewski, Henryk Czarnecki Zdjęcia: Mikołaj Sprudin Muzyka: Piotr Marczewski Aktorzy: Józef Nalberczak, Jolanta Bohdal, Jerzy Braszka, Zbigniew Józefowicz, Andrzej Jurczak, Zygmunt Malawski, Józef Nowak, Leonard Pietraszak, Bogusław Sochnacki, Henryk Staszewski, Włodzimierz Wiszniewski, Teresa Lipowska, Jolanta Lothe Komediodramat psychologiczno - obyczajowy o perypetiach ludzi, którzy z różnych przyczyn nie zdobyli świadectwa dojrzałości i po latach decydują się nadrobić luki w wykształceniu w wieczorowej szkole dla dorosłych. Łączenie pracy zawodowej i życia rodzinnego z nauką jest dla wszystkich bardzo trudne, ale film utrzymany jest w tonacji pogodnej, chwilami żartobliwej. Józef Nowak, odtwórca roli kierowcy pekaesu, otrzymał Zloty Ekran zanajlepszą rolę męską, sympatię publiczności zaskarbił sobie również Józef Nalberczak jako nauczyciel polskiego (rola uhonorowana przez ministra oświaty i wychowania). Nagrodę prezesa ówczesnego Radiokomitetu dostali reżyser Zbigniew Chmielewski i Henryk Czarnecki, współscenarzysta i autor książki, na podstawie której powstał "Profesor na drodze", notabene, z zawodu nauczyciel. Zdjęcia do filmu kręcono w łódzkim Technikum Samochodowym, gdzie wówczas pracował, a w epizodach zagrali uczniowie tej szkoły. Film "utkany z drobnych obserwacji psychologicznych i obyczajowych", pokazywał sprawy i postawy bliskie ludziom. Jak mówił reżyser, "Nasze czasy podniosły bardzo cenę wiedzy, także tej uzupełnianej ciągle przez dorosłych. Jest to coś, co byśmy nazwali umownie dorastaniem do swoich czasów". W tym trudnym okresie adaptacji do nowego środowiska, wymagań szkoły i bardzo intensywnego trybu życia pomaga dorosłym uczniom ich ulubiony profesor, polonista. Z pozoru zgorzkniały i szorstki, zjednuje sobie ludzi wewnętrznym ciepłem, życzliwością i wyrozumiałością. Wyciąga swoich podopiecznych z różnych opresji, wspiera w chwilach załamań, dopinguje do jeszcze większego wysiłku. Toteż gdy on wpada w kłopoty, słuchacze "wieczorówki" nie opuszczą swojego profesora. 18:55 TAJNY AGENT ODC. 4 (THE SECRET AGENT) Serial sensacyjny, 42 min, Wielka Brytania, 2016 Reżyseria: Charles Mcdougall Scenariusz: Tony Marchant Zdjęcia: Gavin Finney Muzyka: Stuart Earl Aktorzy: Toby Jones, Vicky Mcclure, Stephen Graham, Ian Hart, Tom Goodman - Hill Podczas gdy inspektor Heat stara się zrozumieć ideę zamachu w Greenwich, Winnie jest zdruzgotana wiadomością o roli, jaką odegrał Verloc. Nie kryje swojego oburzenia, że to przez niego zginął jej brat. 20:00 PASTORAŁKA Teatr, 81 min, Polska 2006 Autor: Leon Schiller Reżyseria: Laco Adamik Muzyka: Leon Schiller, Jan Maklakiewicz Zdjęcia: Krzysztof Pakulski Scenografia: Andrzej Albin Występują: Borys Szyc (Prologus / Kolędnik), Marcin Przybylski (Pasterz / Kolędnik), Bartek Opania (Pasterz / Kolędnik), Krzysztof Wakuliński(Pasterz / Kolędnik), Paweł Burczyk (Pasterz / Kolędnik), Grzegorz Małecki (Pasterz / Kolędnik / Pachoł), Grzegorz Damięcki (Pasterz / Kolędnik), Michał Konarski (Kolędnik / Pachoł), Michał Żebrowski (Adam / Kolędnik), Zbigniew Zamachowski (Rabin / Kolędnik), Rafał Królikowski (Diabeł / Kolędnik), Aneta Todorczuk (Anioł / Kolędnik), Marta Walesiak (Anioł / Kolędnik), Joanna Kulig (Anioł / Kolędnik), Paulina Chruściel (Anioł / Kolędnik), Monika Ambroziak (Anioł / Kolędnik), Natalia Rybicka (Ewa / Kolędnik), Magdalena Cielecka (Śmierć / Kolędnik), Agnieszka Grochowska (Maria / Synowa Gospodarza), Jan Peszek (Józef / Organista), Robert Gonera (Archanioł Michał / Czeladnik), Mariusz Bonaszewski (Archanioł Gabriel / Syn Gospodarza), Piotr Kozłowski (Kacper / Sąsiad), Piotr Borowski (Melchior / Sąsiad), Rafał Cieszyński (Baltazar / Sąsiad), Marek Barbasiewicz (Bartos / Dziadek), Edyta Olszówka (Karczmarka / Sąsiadka), Jacek Bończyk (Szlachcic / Pasterz / Czeladnik), Janusz R. Nowicki (Chłop / Gospodarz), Marzena Trybała (Chłopka / Gospodyni), Jerzy Zelnik (Herod / Proboszcz), Danuta Stenka (Herodowa / Sąsiadka), Janusz Michałowski (Feldmarszał / Strażak) Nad góralskimi chatami zapada noc. Wśród prószącego śniegu sunie barwny korowód kolędników. Są skrzydlate Aniołki, jest rogaty Diabeł oraz równie rogaty i kłapiący szczęką Turoń. W pochodzie idzie też sama Śmierć z ostrą kosą. Wiodący orszak górale pukają do drzwi wielkiej chaty należącej do sołtysa. W środku znajdują ciepło i schronienie. Kolędnicy zaczynają swoje przedstawienie, opowiadając historię Narodzenia Pańskiego. "Pastorałka" powstała wedle scenariusza Leona Schillera. Urodzony w końcu XIX wieku reżyser, krytyk i teoretyk teatralny austriackiego pochodzenia, zasłynął wnikliwymi interpretacjami dramatów Adama Mickiewicza. W latach 1930 - 1932 był kierownikiem artystycznym i reżyserem dramatu w Teatrze Wielkim. W owym okresie sięgnął do wywodzącej się jeszcze z wieków średnich bogatej polskiej tradycji misteryjnej i bożonarodzeniowej. Po długich i żmudnych poszukiwaniach w archiwach, literaturze staropolskiej, dawnych śpiewnikach i kantyczkach zebrał najpiękniejsze kolędy i pastorałki, określane przez niego jako "prawdziwe klejnoty poezji ludowej". Wybitny poeta Czesław Miłosz nazwał dzieło Schillera - równie sięgającym w rdzeń polszczyzny jak "Pan Tadeusz? - . Trudnego zadania przeniesienia"Pastorałki"na szklany ekran podjął się Laco Adamik - twórca telewizyjny i teatralny, mający na swym koncie artystycznym wiele spektakli muzycznych i operowych. W sztuce wzięła udział plejada polskich aktorów, reprezentujących różne pokolenia. Obok Jana Peszka Adamik zaprosił między innymi Danutę Stenkę, Zbigniewa Zamachowskiego oraz Michała Żebrowskiego i Agnieszkę Grochowską. Zgodnie z zachowanymi zaleceniami Schillera wcielają się oni zarówno w opowiadających historię narodzin Chrystusa kolędników, jak też w postacie sprzed dwóch tysięcy lat, takie jak Marię, trzech mędrców czy króla Heroda. Uświetniająca spektakl muzyka to efekt prac Schillera oraz światowej sławy kompozytora Jana Maklakiewicza. W bardzo starannie przygotowanym spektaklu przenikają się dwa plany: realny, w któym wydarzenia rozgrywają się w góralskiej chacie, oraz ten wygenerowany na ekranie za pomocą efektów komputerowych, a nawiązujący do klasycznego malarstwa figuratywnego. 23:40 MŁODA POLSKA - TAMA Film dokumentalny, 22 min, Polska, 2018 Reżyseria: Natalia Koniarz Scenariusz: Natalia Koniarz Zdjęcia: Stanisław Cuske Ojciec i syn w podróży. Spotykają się, żeby spędzić trochę wspólnego czasu, po tym jak wcześniej zerwali ze sobą kontakt. Nie jest to jednak beztroski weekend w chatce w Bieszczadach. Pijany ojciec pyta retorycznie: A co, ty myślałeś, że będzie lekko?. Budowanie tytułowej tamy na górskim potoku można odczytywać w kategoriach walki ze słabościami, wspólnego wysiłku skierowanego przeciw uprzedzeniom i wzajemnym pretensjom. W powstałym w ten sposób basenie można znaleźć oczyszczenie oraz (chwilowe) ukojenie. (źródło: filmpolski.pl) 00:20 PANORAMA KINA POLSKIEGO - JAK PIES Z KOTEM Komediodramat, 97 min, Polska, 2018 Reżyseria: Janusz Kondratiuk Scenariusz: Janusz Kondratiuk, Dominik W. Rettinger Aktorzy: Lucyna Malec, Robert Więckiewicz, Olgierd Łukaszewicz, Bożena Stachura, Aleksandra Konieczna Autobiograficzna, pełna ironicznego humoru wizja nieszablonowej rodziny, z jej konfliktami i rywalizacją, niepozbawiona momentów wzruszenia i autentycznej bliskości. "Jak pies z kotem" to opowieść o skomplikowanej relacji reżysera z bratem Andrzejem. Wiosną 2015 roku Janusz Kondratiuk zabrał do swojego domu, we wsi Łoś pod Warszawą, sparaliżowanego brata Andrzeja, a wkrótce także jego żonę, Igę Cembrzyńską. Andrzej Kondratiuk doznał rozległego wylewu, w wyniku którego mógł poruszać tylko głową i jedną ręką. Mózg chorego został w znacznym stopniu uszkodzony, co powodowało częste pomieszanie percepcji świata realnego z fantazjami i zniekształconymi urywkami pamięci. Wyrażało się też skrajnymi wahaniami nastrojów, z wybuchami agresji włącznie. Janusz i jego partnerka Beata przejęli rolę pielęgniarzy, 24 godziny na dobę gotowych do zajmowania się Andrzejem. Ich dom zmienił się w klinikę, a życie stało się pasmem udręki i tragikomicznych zmagań z chorobą i przypominającymi szaleństwo reakcjami Andrzeja. Jednocześnie okazało się, że brat Igi Cembrzyńskiej postanowił wykorzystać rozpacz i bezradność siostry; pojąc alkoholem i częstując środkami psychotropowymi doprowadził ją na skraj utraty kontaktu z rzeczywistością, po czym podsunął do podpisu papiery, które pozwoliły mu ukraść z konta Igi 300 tys. zł. oraz samochód, i były wstępem do ubezwłasnowolnienia, odesłania do zakładu opieki i zabrania mieszkania w Warszawie, plus domu na wsi. Janusz musiał stawić czoło tym planom, wynająć adwokata, działać z policją, prokuratorem i sądami, przed którymi udowodnić należało poczytalność Igi; po wyciągnięciu jej z uzależnień. Film jest opowieścią o odpowiedzialności i wielkim poświęceniu dla bliskiej osoby, która znalazła się w beznadziejnej sytuacji. Paradoksalnie ta bliskość Andrzeja i Janusza była pozorna, bo Andrzej zawsze trzymał brata na dystans, nigdy go nie wspierał, ani zawodowo, ani w życiu prywatnym. Pomimo to Janusz bez wahania i całkowicie się poświęca ratowaniu Andrzeja i Igi. Zgadza się na to również jego partnerka, Beata. Oboje nie wiedzą, czy choroba Andrzeja potrwa rok, czy może piętnaście lat. Nie jest w stanie pomóc, darząca Andrzeja wielką miłością Iga; ją też trzeba się opiekować. W chwili ciężkiego zmęczenia, pod wpływem obaw o przyszłość i wahań nad sensem tych zmagań, Janusz zwierza się Beacie: Żyliśmy z Andrzejem jak "pies z kotem", ale na tamtym świecie jakbym spojrzał w oczy rodzicom, gdybym nie zajął się bratem?’. Podczas chwil przytomności umysłu Andrzeja bracia rozmawiają o sztuce filmowej i życiu. Wracają wspomnieniami do zesłania w Kazachstanie, gdzie Andrzej trafił z rodzicami i urodził się Janusz. Po raz pierwszy w życiu zbliżają się do siebie, zaprzyjaźniają się; zdają sobie sprawę, że łączy ich braterska miłość. Fragmenty normalności przeplatają się z epizodami fantazji, oskarżeń i agresji Andrzeja, znoszonymi cierpliwie acz z trudem przez Janusza. Mocnego wsparcia obu braciom i Idze dostarcza spokojna i wytrwała Beata. Andrzeja Kondratiuka zagrał Olgierd Łukaszewicz i po 20 dniach zdjęciowych śmiało można było powiedzieć, że to jego życiowa rola. Januszem stał się Robert Więckowski, potwierdzający w każdej scenie, iż jest czołowym polskim aktorem. W rolę Igi wcieliła się świetnie Aleksandra Konieczna (żona Beksińskiego w filmie "Ostatnia rodzina"). Ta trójka jest bezbłędnie tragiczna i komediowa jednocześnie, wpisując się konsekwentnie w specyficzną konwencję całej opowieści. 20 czerwca 2016 odszedł Andrzej. Iga na stałe zamieszkała z Januszem i Beatą. 02:30 KINO NOCNE - PŁOMIENIE (BURNING) Dramat psychologiczny, 141 min, Korea Południowa 2018 Reżyseria: Lee Chang - dong Scenariusz: Lee Chang - dong, Jung - mi Oh Aktorzy: Yoo Ah - in, Steven Yeun, Jeon Jong - seo, Nominacja do Złotej Palmy na festiwalu filmowym w Cannes, w 2018 roku. Film bardzo dobrze przyjęty przez krytykę, która zwróciła szczególną uwagę na świetną grę aktorów. Dramat "Płomienie" zgłoszono również do nagrody Oscara, ale nie otrzymał nominacji. Ambitny, mający wysokie aspiracje młody powieściopisarz Lee Jong - su marzy o wielkiej karierze i zaszczytach. Chłopak przeżywa właśnie zauroczenie piękną Hae - mi, koleżanką z dzieciństwa, z którą chodził do klasy, ale początkowo jej nie rozpoznaje. Dziewczyna wyznaje mu, że przeszła operację plastyczną. Wkrótce Hae - mi wybiera się do Afryki i prosi Lee Jong - su, żeby pod jej nieobecność zajął się jej kotem o imieniu Boil. Okazuje się jednak, że chłopak jest zmuszony do powrotu na rodzinną wieś, bo jego ojciec, hodowca bydła, ma kłopoty z prawem i trafia do więzienia. Przez jakiś czas zostawia jednak jedzenie kotu, które znika, ale pupila nigdy nie widuje. Tymczasem dzwoni Hae - mi, która utknęła na kilka dni w Nairobi z powodu zagrożenia ataku terrorystycznego. W końcu dziewczyna wraca, ale w towarzystwie Bena, zamożnego, pewnego siebie światowca. Ku rozpaczy Jong - su, jego ukochana właśnie z tym obcym spędza cały czas. Nie wiadomo, kim naprawdę jest tajemniczy Ben i skąd ma pieniądze. Niespodziewanie dziewczyna przepada bez śladu. Jong - su jest przekonany, że za jej zniknięciem stoi właśnie Ben.