TVP Kultura Czwartek, 23.12.2021 08:25 NIEDZIELA Z... TWORCZOŚCIĄ JERZEGO "DUDUSIA" MATUSZKIEWICZA Dysk./wywiad/debata, 40 min, Polska, 2021 Scenariusz: Natalia Banaczek Wykonawcy: Katarzyna Sanocka (prowadząca) Skomponował muzykę do blisko dwustu filmów, seriali czy produkcji dokumentalnych. I chociaż sam uznawał się przede wszystkim za jazzmana, jest legendą gatunku w Polsce. W latach 50. był członkiem legendarnego zespołu jazzowego Melomani. Ale dla wielu to właśnie dokonania kompozytora związane z małym i dużym ekranem są tymi najważniejszymi. Autor muzyki do znanych filmów, w tym do "Czterdziestolatka", "Janosika", "Kapitana Sowy na tropie", "Kolumbów", "Podróży za jeden uśmiech", "Przygód psa Cywila", "Stawiam na Tolka Banana", "Stawki większej niż życie" i "Wojny domowej". Był też autorem wielu niezapomnianych przebojów, które śpiewali, a niekiedy także pisali do nich teksty: Wojciech Młynarski, Bohdan Łazuka, Kalina Jędrusik, Irena Santor, Helena Majdaniec, Iga Cembrzyńska, Hanna Banaszak. Cechowała go wielka skromność. Można powiedzieć "nie pchał się na afisz", wskutek czego jego muzyka filmowa jest szerokiej opinii publicznej bardziej znana niż on sam. Bohaterem "Niedzieli z..." jest zmarly w 2021 roku Jerzy "Duduś" Matuszkiewicz. 09:20 ARCHITEKTURA NIESKOŃCZONOŚCI (ARCHITECTURE OF INFINITY - WERSJA Z POLSKIMI NAPISAMI) Film dokumentalny, 85 min, Szwajcaria, 2018 Reżyseria: Christoph Schaub Czy architektura może wyrazić ducha religii bardziej niż ich spisane kanony? Budowle pomagają oddzielić skończone od nieskończonego. Zapewniają ochronę przed tym, co bezgraniczne, a jednocześnie tworzą poczucie bezmiaru. Film zgłębia przestrzeń rozmaitych świętych miejsc, definiowanych szerzej niż tylko budynki kościelne. Śledzi "duchowe życie" w architekturze, sztukach pięknych i w naturze. Kamera zanurza się w pozamiejskich pejzażach i budynkach, traktowanych jak szkatułki, w których zamknięto nieskończoność, życie i śmierć. Poznajemy bohaterów, którzy konfrontują się ze "świętą przestrzenią", jej konstrukcją i reinterpretują ją na nowo. Są wśród nich architekci: Peter Zümthor, Peter Märkli i Álvaro Siza Vieira, a także muzyk, wirtuoz perkusji Jojo Mayer i artyści sztuki współczesnej: Janes Turrell i Cristina Iglesias. Wszyscy starają się zdefiniować architekturę przez emocje i relacje między różnymi formami i elementami przestrzeni. 11:00 LALKA - ODC. 8/9 - DAMY I KOBIETY Serial obyczajowy, 78 min, Polska 1977 Reżyseria: Ryszard Ber Scenariusz: Aleksander Ścibor - Rylski, Jadwiga Wojtyłło Zdjęcia: Jacek Korcelli Aktorzy: Alina Jankowska, Anna Milewska, Zofia Mrozowska, Bogdan Baer, Mieczysław Czechowicz, Jan Englert, Stefan Friedman, Emil Karewicz, Józef Nalberczak, Wojciech Pokora, Jerzy Turek, Czesław Wołłejko, Małgorzata Braunek, Jerzy Kamas, Bronisław Pawlik Podczas koncertu skrzypcowego Molinariego panna Izabela wpada w ekstazę, potem przychylnym okiem patrzy na zaloty skrzypka. Urażony Wokulski przestaje ją odwiedzać. Pani Wąsowska podsuwa mu myśl, że był to odwet Izabeli za jego wizyty u Stawskiej. Wokulski pędzi z przeprosinami i wychodzi z domu Łęckich jako narzeczony Izabeli. Pani Stawska wyjeżdża z Warszawy. Baron wraca do żony i wynajmuje na nowo mieszkanie tym samym studentom. Prezesowa umiera, zostawiając Starskiemu 10 tys. rubli. Wokulski z Izabelą, jej ojcem i panną Florentyną jadą do Paryża. W ostatniej chwili dołącza do nich Starski. W pociągu Wokulski jest mimowolnym świadkiem pieszczot Izabeli i Starskiego. Wzburzony wysiada i usiłuje popełnić samobójstwo. 12:30 ZAPOMNIANE KOBIETY SZTUKI (WOMEN PAINTERS, FOUR CENTURIES OF STRUGGLE) Film dokumentalny, 52 min, Francja, 2018 Reżyseria: Manuelle Blanc Dokument opowiada, jak ważną rolę w historii malarstwa odgrywały kobiety. Film jest dokumentalną podróżą przez cztery stulecia, która odkrywa przed nami sylwetki najważniejszych malarek w historii sztuki, od renesansu po czasy współczesne, wśród nich poznajemy: Sofonisbe Anguissole, Artemisie Gentileschi, Rosalbe Carriere, Angelike Kauffmann, Elisabeth Vigee - Lebrum, Adelaide Labille - Guiard. 13:30 KOLĘDA DOMOWA - NA JAZZOWO Magazyn, 9 min, Polska, 2020 Scenariusz: Piotr Poraj Poleski "Kolęda domowa" to cykl świąteczny poświęcony najpiękniejszym kolędom oraz ich historii. Tegoroczne święta Bożego Narodzenia ze względu na sytuację pandemiczną i obowiązujące obostrzenia Polacy spędzą w domach. Telewizja Polska jak zwykle będzie towarzyszyć widzom w tym ważnym czasie w roku, ale tym razem w skromnych, ograniczonych liczebnie spotkaniach. Dlatego w takim właśnie kameralnym nastroju spotkamy się z wybitnymi muzykami, którzy zagrają i zaśpiewają najpiękniejsze polskie kolędy. Wspólne wykonanie wybranych utworów, opowieści o historii powstania pieśni, świąteczne wspomnienia w zaciszu własnego domu stworzą wyjątkową atmosferę tych dni w domach telewidzów. W tym odcinku kolędować w rytmie jazzu będziemy razem z Włodkiem Pawlikiem. 13:45 MIESZCZANIE ŻYWIECCY - DANUTA I ANDRZEJ Film dokumentalny, 24 min, Polska, 2021 Reżyseria: Grzegorz Jankowski Scenariusz: Grzegorz Jankowski Seria składa się z dwunastu reportaży poświęconych ludziom mieszkającym w ostatniemu w alfabecie mieście na świecie Żywcu. To opowieść o tradycji, ciągłości pokoleniowej i o pracy, która w Żywcu uważana jest za coś, co tworzy człowieka. W poszczególnych odcinkach cyklu poznamy żywieckie rodziny mieszczańskie i góralskie, które międzypokoleniowo kultywują tradycję, nawet, jeśli rozumieją ją trochę inaczej od siebie. Antoni Maklakiewicz był jednym z bohaterów filmu "Putosze z Żywca". Tym razem opowiemy o jego córce Danucie i wnuku Andrzeju, którzy prowadzą dalej zakład fotograficzny i kontynuują rodzinną tradycję. Zresztą Andrzej poza klasycznymi zdjęciami w zakładzie fotograficznym, robi też zdjęcia artystyczne, za które jest nagradzany. 14:50 ŻÓŁTY SZALIK Dramat, 59 min, Polska, 2000 Reżyseria: Janusz Morgenstern Scenariusz: Jerzy Pilch Zdjęcia: Witold Adamek Muzyka: Michał Lorenc Aktorzy: Janusz Gajos, Danuta Szaflarska, Krystyna Janda, Joanna Sienkiewicz, Małgorzata Zajączkowska "Żółty szalik" to najbardziej utytułowany film z cyklu "Świąt polskich". Na Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych w Gdańsku - Gdyni był najdłużej oklaskiwany przez publiczność. W rezultacie reżyser Janusz Morgenstern odebrał "Złotego Klakiera", nagrodę tym cenniejszą, że spontanicznie nadaną przez widzów. Nie byłoby jednak tego sukcesu, gdyby nie Janusz Gajos, który z głównej roli w "Żółtym szaliku" zrobił majstersztyk. "Jazda światowa" - tak podsumował występ aktora kolega po fachu, Mirosław Baka. Pomimo aplauzu publiczności, nagroda za pierwszoplanową rolę męską przypadła w Gdyni Zbigniewowi Zapasiewiczowi. Janusz Gajos musiał się zadowolić nagrodą prezesa Canal+ i wyróżnieniem Festiwalu w Toronto dla największej indywidualności tej imprezy. Głównym bohaterem "Żółtego szalika" jest mężczyzna w średnim wieku, dyrektor firmy. Od lat uzależniony od alkoholu, nie potrafi już normalnie egzystować bez porannej szklanki koniaku. Dzień przed Wigilią upływa mu niezwykle intensywnie. Najpierw narada w firmie, potem spotkania w restauracji z synem, następnie z byłą żoną i wreszcie z obecną towarzyszką życia, która ciągle wierzy, że jej wybranek kiedyś przestanie pić. Jako prezent świąteczny syn ofiarowuje bohaterowi żółty szalik. Ten upominek to coś w rodzaju przedmiotu - talizmanu, który mężczyzna co pewien czas dostaje od bliskich i za każdym razem gubi. Czy tak będzie i tym razem? Dotarłszy do domu, bohater obiecuje swojej aktualnej przyjaciółce, że więcej nie zajrzy do kieliszka. Niestety, znów nie dotrzymuje słowa. Na bankiecie po raz kolejny ulega pokusie i w efekcie wpada w delirium. Jego sekretarka, była żona i obecna towarzyszka życia odwożą go nieprzytomnego do matki. Ta zaś nie tylko pomaga mu wytrzeźwieć, lecz także urządza ciepłe, rodzinne święta we dwoje. W prezencie daje synowi żółty szalik. Wierzy, że pomoże mu on zerwać ze zgubnym nałogiem. Czy rzeczywiście tak się stanie? 17:50 RZECZPOSPOLITA MODERNISTYCZNA - ARCHITEKTURA KULTURY Film dokumentalny, 33 min, Polska, 2020 Reżyseria: Joanna Fido, Ewa Rozwadowska, Joanna Fido, Ewa Rozwadowska Scenariusz: Joanna Fido, Ewa Rozwadowska Zdjęcia: Karol Lindholm, Agata Grzybowska Film przedstawia modernistyczne realizacje służące kulturze: muzea, biblioteki, kluby, kina i teatry, które wzniesiono w latach trzydziestych XX wieku. Głównymi ośrodkami, w których w międzywojniu prowadzono wielkie inwestycje architektoniczne służące kulturze, były Warszawa i Kraków. Powstały wówczas w tych miastach znaczące ideowo, społecznie i artystycznie obiekty, istniejące do dziś. Autorzy filmu prezentują gmachy Muzeum Narodowego w Warszawie, Muzeum Narodowego w Krakowie oraz bibliotek uczelni wyższych - krakowskiego Uniwersytetu Jagiellońskiego oraz warszawskiej Szkoły Głównej Handlowej. "Rzeczpospolita modernistyczna" to cykl dwunastu filmów dokumentalnych pokazujących fenomen polskiej architektury modernistycznej lat dwudziestych i trzydziestych XX wieku. Cykl filmów jest obszerną prezentacją najlepszych polskich realizacji modernistycznych, które powstały w ciągu zaledwie dekady na terenie przedwojennej Polski. Architektura ta, choć w zamierzeniu twórców miała być nowoczesnym stylem międzynarodowym, stała się symbolem państwowości i materialnym świadectwem udanej modernizacji niepodległej Rzeczypospolitej. 20:00 CZWARTKOWY KLUB FILMOWY - WSTĘP DO FILMU - JULIETA Dysk./wywiad/debata, 5 min, Polska, 2021 Łukasz Jasina rozmawia z krytykiem filmowym Łukaszem Adamskim o filmie "Julieta" w reż. Pedro Almodovara. 20:05 CZWARTKOWY KLUB FILMOWY - JULIETA (JULIETA) Dramat, 94 min, Hiszpania 2016 Scenariusz i reżyseria: Pedro Almodovar Zdjęcia: Jean - Claude Larrieu Muzyka: Alberto Iglesias Aktorzy: Emma Suarez, Adriana Ugarte, Daniel Grao, Inma Cuesta, Dario Grandinetti, Michelle Jenner, Pilar Casto Znakomity film hiszpańskiego reżysera Pedro Almodovara, który w swojej twórczości nigdy nie unika trudnych życiowych tematów, a jego bohaterkami są niemal zawsze kobiety: piękne, silne i zarazem bardzo wrażliwe. Nie inaczej jest w dramacie "Julieta", opowieści o burzliwym życiu tytułowej bohaterki, która wielokrotnie zmieniała adres zamieszkania, a każde z tych miejsc jest związane z pewnymi wydarzeniami, które mocno zaważyły na dalszym jej życiu. Widz poznaje Julietę, gdy mieszka w swoim drugim domu w Madrycie, jest już w wieku średnim, ma za sobą spory bagaż przeżyć i doświadczeń. Właśnie pakuje swoje książki, zamierzając na dobre wynieść się z Hiszpanii i wraz z partnerem Lorenzo wyjechać do Portugalii. Wydaje się, że jest bardzo szczęśliwa, nareszcie zaznała spokoju i ukojenia. Kiedy jednak przed podróżą idzie na zakupy, natyka się przypadkowo na Beę, najlepszą przyjaciółkę swojej zaginionej córki. Antia przepadła w tajemniczych okolicznościach przed 12 laty i ślad po niej zaginął. Bea wyjawia matce, że jej córka mieszka w Szwajcarii, wyszła za mąż i ma troje dzieci. Na tę wieść Julieta natychmiast odwołuje wyjazd do Portugalii i postanawia zamieszkać w swym poprzednim domu w Madrycie, mając nadzieję, że pewnego dnia Antia spróbuje nawiązać z nią kontakt i wyśle do niej list pod ten adres. W starym domu Julieta rozpamiętuje dawne dzieje i zabiera się do spisywania wspomnień. Zaczyna od czasu, gdy była bardzo młoda i poznała Xoana, w którym się zakochała bez pamięci. Przeżyła z nim wiele szczęśliwych dni, owocem ich miłości była właśnie Antia. Dzieliła swój czas między pracę, rodzinę i wychowanie córki. Potem zdarzył się tragiczny wypadek, który wywrócił ich życie do góry nogami. Załamaną, pogrążoną w depresji Julietę wspierały wtedy Antia i jej przyjaciółka Bea. Ale pewnego dnia, tuż po wakacjach, przedpadła bez śladu Antia. Do tej pory Julieta nie ma z nią żadnego kontaktu, nie wie, co się z nią dzieje. Teraz wierzy jednak głęboko, że w końcu odzyska córkę. 21:55 RES POLONIAE - O POLSCE Z ODDALI - JEGO WYSOKOŚĆ GEORGE WINDSOR Dysk./wywiad/debata, 25 min, Polska, 2021 Wykonawcy: Jolanta Rzegocka (prowadząca) Seria filmowych wywiadów przeprowadzonych w Londynie z wybitnymi ludźmi pióra, teatru, polityki, gospodarki. Rozmowy będą szczególnie dotyczyć związków bohaterów z Polską i polską kulturą. Bohaterem odcinka jest członek brytyjskiej rodziny królewskiej, George Windsor, Earl of St. Andrews. Jako Duke of Gloucester jest 27. z kolei pretendentem do brytyjskiego tronu. Jako bibliofil jest też wybitnym znawcą literatury polskiej. 22:30 PARTYTURY PERYTA Film dokumentalny, 63 min, Polska, 2021 Reżyseria: Paweł Sobczyk Scenariusz: Paweł Sobczyk Zdjęcia: Paweł Sobczyk Film Pawła Sobczyka "Partytury Peryta" to opowieść o wybitnym artyście - aktorze i reżyserze Ryszardzie Perycie. Scenografią dokumentu jest mieszkanie zmarłego w 2019 roku twórcy. W tym miejscu spotykają się bliscy i współpracownicy Peryta. Z ich opowieści o jego życiu i twórczości wyłania się portret wielkiego człowieka. Film prowokuje do pytania - co pozostaje po życiu artysty? O Ryszardzie Perycie rozmawiają m.in.: Grzegorz Nowak, Sylwia Peryt, Andrzej Seweryn, Olga Pasiecznik, Włodek Pawlik. 02:00 RES POLONIAE - O POLSCE Z ODDALI - JEGO WYSOKOŚĆ GEORGE WINDSOR Dysk./wywiad/debata, 25 min, Polska, 2021 Wykonawcy: Jolanta Rzegocka (prowadząca) Seria filmowych wywiadów przeprowadzonych w Londynie z wybitnymi ludźmi pióra, teatru, polityki, gospodarki. Rozmowy będą szczególnie dotyczyć związków bohaterów z Polską i polską kulturą. Bohaterem odcinka jest członek brytyjskiej rodziny królewskiej, George Windsor, Earl of St. Andrews. Jako Duke of Gloucester jest 27. z kolei pretendentem do brytyjskiego tronu. Jako bibliofil jest też wybitnym znawcą literatury polskiej. 02:40 KINO NOCNE - BRAZIL (BRAZIL) Czarna komedia, 136 min, Wielka Brytania 1985 Reżyseria: Terry Gilliam Scenariusz: Terry Gilliam, Tom Stoppard Zdjęcia: Roger Pratt Muzyka: Michael Kamen Aktorzy: Jonathan Pryce, Robert De Niro, Katherine Helmond, Ian Holm, Bob Hoskins, Michael Palin, Ian Riochardson Czarna komedia, rozgrywająca się w XX - tym wieku, w świecie jak z Orwella. Bohater, Sam Lowery jest urzędnikiem zakochanym w dziewczynie ze snu. By ją zdobyć narusza bezwzględne prawa swego świata, biurokratycznego, sloganowego "raju".