TVP Historia Środa, 29.12.2021 Zmiany z dnia 15.12.2021 w stosunku do raportu z dnia 08.12.2021 (zmodyfikowano opis: Omówienie) 18:00 HISTORIA POLSKI - PERYSKOP GUNDLACHA. OCZY ALIANCKICH CZOŁGÓW Film dokumentalny, 35 min, Polska, 2021 Reżyseria: Norbert Rudaś Scenariusz: Norbert Rudaś Peryskop odwracalny opracowany przez polskiego inżyniera Rudolfa Gundlacha, peryskop umożliwiający obserwację w zakresie 360 bez odwracania głowy czy zmiany pozycji obserwatora. Używany w czołgach, okrętach podwodnych oraz wozach bojowych. W odróżnieniu od ówczesnych peryskopów czołgowych, dzięki dodatkowej przystawce pryzmatycznej umożliwiał on obserwację dookólną. Po próbach i doskonaleniu konstrukcji został 14 czerwca 1935 roku przyjęty na uzbrojenie Wojska Polskiego pod oznaczeniem: peryskop odwracalny G wz. 34. Peryskop został opatentowany 3 stycznia 1936 roku. Od roku 1936 produkowano go we Lwowie, a po raz pierwszy został zastosowany w polskich tankietkach TKS i czołgach 7TP, a następnie, po sprzedaży patentu firmie Vickers - Armstrong, produkowany jako Tank periscope Mk IV był stosowany w większości czołgów angielskich Crusader, Churchill, Valentine, Cromwell. Dał też początek podobnym rozwiązaniom amerykańskim (peryskop M6 w czołgach M3/M5 Stuart, M4 Sherman i innych). Po skopiowaniu w ZSRR masowo stosowany w radzieckich czołgach, włączając T - 34 oraz T - 70, a także w pojazdach niemieckich używanych przez Wehrmacht. Po zakończeniu wojny znalazł się w wyposażeniu Ludowego Wojska Polskiego jako peryskop obserwacyjny MK - 4 i jest do dnia dzisiejszego używany w czołgach oraz wozach bojowych.