TVP Dokument Czwartek, 06.01.2022 06:00 DZIKA POLSKA - DZIKIE SERCE Serial dokumentalny, 25 min, Polska, 2007 Scenariusz i reżyseria: Dorota Adamkiewicz, Joanna Łęska Zdjęcia: Tomasz Michalowski Prowadzący: Tomasz Kłosowski, Marcin Kostrzyński Tym razem bohaterem programu będzie Paolo Volponi - włoski fotografik, który od piętnastu lat dokumentuje polską przyrodę. Paolo z zawodu oraz zamiłowania jest fotografem i wielkim pasjonatem przyrody, którą fotografuje od kilkunastu lat, w tym od 15 lat właśnie w Polsce. Swoje prace publikuje w znanych i poczytnych pismach włoskich i polskich. Jest autorem kilkunastu pięknie ilustrowanych artykułów o polskiej przyrodzie i kulturze. Od kilku lat ściśle współpracuje z National Geographic Polska, na zlecenie pisma zrealizował reportaże o Wiśle, Białowieży, kormoranach i ostatnich dzikich koniach Europy czyli o konikach polskich. W tej edycji programu pragniemy przedstawić widzom polską przyrodę w oczach włoskiego fotografa. 06:30 DZIKA POLSKA - ZŁOWIĆ NOCNEGO ŁOWCĘ Serial dokumentalny, 24 min, Polska, 2007 Scenariusz i reżyseria: Dorota Adamkiewicz, Joanna Łęska Bohaterem tego wydania programu są sowy, a opowiadać o nich będą prof. dr hab. Przemysław Busse oraz Wojciech Busse ze Stacji Badania Wędrówek Ptaków Uniwersytetu Gdańskiego w Przebendowie. Właśnie tam, w ramach Akcji Bałtyckiej, trwającym już ponad 40 lat programie badania wędrówek ptaków, od 1994 roku znakuje się także sowy. Największe natężenie ich przelotów przypada na pierwsze dni listopada. Zeszłej jesieni padł rekord - zaobrączkowano ponad 600 sów! To więcej niż w ciągu ostatnich 40 lat badań. Znakowanie tych ptaków to zadanie dla nocnych marków - ptaki obrączkuje się bowiem od zmroku do świtu. Nie jest to łatwe - sowy mają dużo piór i zaplątują się w sieci. Trzeba też stale uważać na ich mocne dzioby i szpony, które mogą przeszyć dłoń na wylot. Ekipa "Dzikiej Polski" podjęła wyzwanie i będzie uczestniczyć w nocnej akcji łapania sów. 07:00 MAŁPI GANG - SERIA 1. CZ. 5. U KRESU SIŁ. (MONKEY THIEVES. SKID ROW) Cykl dokumentalny, 25 min, Niderlandy (Holandia), 2008 Zdjęcia: Richard Kirby Muzyka: Will Slater Gang ze świątyni w Galcie przeżywa trudne chwile. Młode osobniki wywiezione z miasta zabłądziły w lesie i tęsknią za domem. W mieście rezusom wiedzie się jeszcze gorzej. Tak jakby cały świat sprzysiągł się przeciw Tarakowi i jego stadu. Deszcze monsunowe bardzo się opóźniają. Mieszkańcom miasta zaczyna brakować żywności. Małpy ze stada Taraka niemal konają z głodu. Zamir, który chce przejąć władzę, wykorzystuje kryzysową sytuację. Im głodniejsze są zwierzęta, tym łatwiej wywołać rewoltę w szeregach. Zamir aspiruje do roli nowego przywódcy. Napadając na wózek z żywnością, wzmocnił swój wizerunek, a po splądrowaniu taksówki zdobył popularność u przedstawicieli obojga płci. Dotychczasowy przywódca, Tarak, będzie musiał zebrać wszystkie siły. Czeka go konfrontacja z Zamirem. 07:30 MAŁPI GANG - SERIA 1. CZ. 6. OSTATECZNA ROZGRYWKA. (MONKEY THIEVES. MONSOON SHOWDOWN) Cykl dokumentalny, 25 min, Niderlandy (Holandia), 2008 Zdjęcia: Richard Kirby Muzyka: Will Slater Tarak, przywódca gangu liczącego sześćdziesiąt małp, przeżywa najgorsze dwa miesiące w ciągu dwuletniego panowania. Monsun powinien nadejść już wiele tygodni temu, ale jak dotąd z nieba nie spadła ani kropla deszczu. Stado zaczyna się rozpadać. Podczas suszy brakuje żywności dla ludzi. O dokarmianiu małp nie ma zatem mowy. Największy kłopot sprawia Tarakowi zbuntowany Zamir, dorosły samiec, który już teraz chce zająć jego miejsce. Na szczęście dla Taraka, nadchodzi burza. Miasto zmienia się w okamgnieniu. Dla najmłodszych osobników, które dotąd wodę widziały tylko w zbiornikach, to zupełna nowość. Dla Zamira natomiast deszcz to prawdziwa katastrofa. Gwarantuje ponowny dostatek żywności dla całego gangu. Najedzone małpy są zadowolone i nie potrzebują nowego przywódcy. Tarak może z powrotem umocnić swoją pozycję wodza. Zamir nie zrezygnował jednak ze swoich ambicji. 08:05 MUSTANG. HIMALAJSKA PODRÓŻ (MUSTANG, THE HORSES KINGDOM. A SPECTACULAR AND ANCESTRAL MIGRATION) Film dokumentalny, 52 min, Francja, 2016 Reżyseria: Sophie Dia Pegrum Region Mustang obejmuje około 80 km na północnym wschodzie Nepalu. Każdego roku otoczeni górami mieszkańcy tego królestwa, aby uciec przed zimą, pędzą konie na dalekie południe. Obserwujemy tych ludzi w trakcie tradycyjnej migracji, przekraczających odległe i piękne doliny, odkrywających stare wsie, a nad wszystkim górują majestatyczne szczyty Himalajów. 09:10 ZDUMIEWAJĄCA AMERYKA POŁUDNIOWA - ODC. 3 WENEZUELA CZYLI DROGA DO ELDORADO (WILDEST LATIN AMERICA) Serial dokumentalny, 51 min, Niderlandy (Holandia), 2012 Reżyseria: Allison Bean, Bill Markham Wenezuela. Niezdobyte góry, niedostępne bagna, zdumiewające zwierzęta, tajemnicze plemiona. Mozaika niezwykłych krain geograficznych, z których każda jest inna i niepowtarzalna. Wszystkie jednak łączy jedno: potężna Orinoko. Jeśli wierzyć legendom prowadzi ona do słynnego Eldorado, mitycznego "złotego miasta". Przez stulecia dostępu do skarbów Wenezueli broniły potężne wodospady, groźne zwierzęta i waleczni wojownicy. Tajemnicą pozostawało nawet, skąd bierze początek sama Orinoko. Nadszedł czas, by znaleźć rozwiązanie tych wszystkich zagadek. 10:15 ŚLADAMI CYSTERSÓW - ODC. 1 WŁOCHY (IN THE FOOTSTEPS OF THE CISTERCIANS / DAS VERMÄCHTNIS DER ZISTERZIENSER - ITALY) Cykl dokumentalny, 51 min, Niemcy, 2019 Reżyseria: Elke Werry, Alessandro Melazzini Serial krajoznawczo - turystyczny, w którym udajemy się w podróż do Francji, Niemiec i Włoch, aby poznać fascynujący świat średniowiecznego Zakonu Cystersów i jego fantastyczne budowle, klasztory, kościoły, ogrody i miasteczka wokół nich. Jaki był sekret ich niesamowitych osiągnięć i umiejętności? 11:15 DZIEŃ POWSZEDNI ŁOBEZ Reportaż, 19 min, Polska, 1973 Autor: Kazimierz Kulig Zdjęcia: Eugeniusz Eysymontt Wizyta w polskim mieście Łobez, położonym w granicach województwa szczecińskiego, stała się pretekstem do opowieści o rozwoju miasteczek i wsi w granicach tego powiatu. Kamera telewizyjna odwiedziła niezwykle malownicze tereny regionu jak: Cieszyno Łobeskie, jezioro Woświn, ośrodek w Węgorzynie czy stadninę koni w Łobzie. Ponadto - wizyta na naradzie w powiatowym komitecie partii oraz w Liceum Ogólnokształcącym w Łobzie. Rozmowa z uczniami, historia miasta, jego rozwoju i niespełnionych oczekiwań młodzieży. 11:40 SLOW NEWS (SLOW NEWS) Film dokumentalny, 52 min, Francja, 2020 Reżyseria: Alberto Puliafto Film dokumentalny o świecie informacji, prasie i mediach społecznościowych. Tweety, najświeższe informacje, posty - toniemy w nadmiarze informacji. Co 60 sekund udostępniamy miliony informacji na Facebooku, oglądamy miliony filmów na YouTubie, piszemy miliardy tweetów. Fałszywe wiadomości, gazety z mistyfikacjami, prawdziwe gazety z fałszywymi wiadomościami. Ludzie wierzą we wszystko i nic w tym samym czasie. Wszystko można sfabrykować, również komentarze. Algorytmy Facebooka wartościują komentarze i dyskusje, i decydują, które treści należy promować. Widzimy więc, że jakaś informacja wywołuje niesamowitą liczbę reakcji, które powstały automatycznie. W różnych częściach świata niektórzy dziennikarze budują alternatywne modele: Rob Orchard w Anglii, załoga De Correspondent w Holandii, Lea Korsgaard w Danii i wielu innych. Chcą tego samego: spowolnienia tego natłoku. Tymczasem w Mediolanie czterech niezależnych dziennikarzy spotyka się z profesorem Peterem Lauferem z University of Oregon; jest on autorem manifestu Slow News, inspirowanego filozofią Slow Food i przystosowanego do dziennikarstwa. Zaczęło się od Slow Food, ale te same zasady obowiązują też w przypadku informacji: muszą być dobrej jakości, wolne od zanieczyszczeń i uczciwie przekazane. 12:45 BIAŁO - CZERWONI Z CHRZĄSTAWY Film dokumentalny, 53 min, Polska, 2014 Reżyseria: Krystian Kamiński Dokument przedstawia najgorszą drużynę piłki nożnej w kraju. W sezonie same porażki, niektóre nawet ponad dwadzieścia do zera. Bohdan Kwaśniak (54 lata), założył klub LZS Chrząstawa w roku 1980, jest jego prezesem. Jest także trenerem i nadal piłkarzem. To stary kawaler, wciąż mieszkający z rodzicami. Nieustannie marzy o wielkiej piłce nożnej. Można znaleźć w tym filmie wiele trafnych odniesień do naszej narodowej drużyny piłkarskiej. 13:45 ZDUMIEWAJĄCA AMERYKA POŁUDNIOWA - ODC. 4 PANTANAL: BIJĄCE SERCE BRAZYLII (WILDEST LATIN AMERICA) Serial dokumentalny, 52 min, Niderlandy (Holandia), 2012 Reżyseria: Allison Bean, Bill Markham W samym środku Ameryki Południowej rozciąga się niedostępna kraina: Pantanal, największe rozlewiska Ziemi. Nie są to zwykłe moczary. Co roku najpierw spadają na nie ulewne deszcze, a potem palące słońce suszy ziemię na wiór. To warunki trudne dla człowieka, ale gigantyczne rozlewiska przyciągają niezliczone gatunki zwierząt. To drugie po Afryce miejsce, gdzie przyroda funduje nam tak niezwykłe widowisko. Czy to powódź, czy susza tutaj zawsze pulsuje życie. 14:50 BOŻE NARODZENIE U ŚWIĘTEGO PAWŁA (CHRISTMAS AT ST. PAUL'S) Film dokumentalny, 59 min, Wielka Brytania, 2018 Reżyseria: Luke Korzun Martin Zdjęcia: Andrew Muggeleton Muzyka: Johna Lemke Film dokumentalny, który pozwoli nam zajrzeć za kulisy przygotowań do Bożego Narodzenia w jednej z najbardziej znanych świątyń w Europie, w Katedrze Świętego Pawła w Londynie. Kto i jak uczestniczy w przygotowaniach. Jak to się dzieje, że magia zaspokaja potrzeby 45 000 odwiedzających, którzy przechodzą przez drzwi katedry w okresie świątecznym? Odbudowana po pożarze, który zniszczył jej poprzednią wersję. Katedra Świętego Pawła jest znana jako Kościół Narodu i stała się ikonicznym symbolem Londynu - domem dla królewskich ślubów, pogrzebów, chrzcin i wielu innych uroczystości. W każde święta Bożego Narodzenia katedra organizuje mnóstwo specjalnych wydarzeń, koncertów, od procesji adwentowej po kolędowanie, uroczystą pasterkę w Wigilię i samo celebrowanie Bożego Narodzenia. Zobaczymy jak wyglądają przygotowania, gdy rozstawia się choinki, naprawia drobiazgi w dekoracjach. Od działań duchowieństwa po próby chórów. Święta Bożego Narodzenia u Świętego Pawła to niezwykłe wydarzenie. 16:00 KOLEBKA LUDZKOŚCI (OUT OF THE CRADLE) Film dokumentalny, 51 min, Japonia/Niemcy, 2019 Reżyseria: Toru Suetsugu, Kyoko Misumi Scenariusz: Koji Yasumoto Film dokumentalny o eksploracji milionowej historii ludzkiej ewolucji. Pełno tu niespodzianek i niesamowitych zwrotów akcji, dramatów pokazujących, jak nasi przodkowie przeżywali kryzys po kryzysie. Film w wysokiej rozdzielczości, pełen niezwykle skomplikowanych sekwencji komputerowych, z wykorzystaniem najnowocześniejszych nagrań VFX stworzonych przez światowej sławy twórców gier. To hiperrealistyczny świat, w którym żyli prehistoryczni przodkowie. Zobaczymy najważniejsze momenty na ścieżce ewolucyjnej prowadzącej do współczesnych ludzi. 17:05 ŚLADAMI CYSTERSÓW - ODC. 2 FRANCJA (IN THE FOOTSTEPS OF THE CISTERCIANS / ZISTERZIENSERKLÖSTER DEUTSCHLAND FRANCE) Cykl dokumentalny, 52 min, Niemcy, 2019 Reżyseria: Inga Wolfram, Alessandro Melazzini Serial krajoznawczo - turystyczny, w którym udajemy się w podróż do Francji, Niemiec i Włoch, aby poznać fascynujący świat średniowiecznego Zakonu Cystersów i jego fantastyczne budowle, klasztory, kościoły, ogrody i miasteczka wokół nich. Jaki był sekret ich niesamowitych osiągnięć i umiejętności? 18:10 SKARBY EUROPY ODC. 14 CZECHY (TREASURES OF EUROPE EP. 14 TRESORS DE REPUBLIQUE TCHEQUE) Serial dokumentalny, 51 min, Francja, 2017 Reżyseria: Julien Bur Seria dokumentalna, w której poznamy najpiękniejsze miejsca w kilku krajach Europy. Każdy odcinek to inne miejsce na mapie i pięć różnych tematycznie aspektów: tajemnicze skarby - ukryte świątynie, zakazane jeziora; skarby przyrody - piękne parki i rezerwaty, imponujące jaskinie; tajemnice historyczne - katedry, starożytne ruiny oraz niezwykłe miejsce, takie jak: hotel igloo, miasto duchów i portret hodowcy koni, ludowego śpiewaka. Kolejne odcinki to: Włochy, Rosja, Portugalia, Chorwacja, Niemcy, Laponia, Irlandia, Gracja, Norwegia, Bułgaria, Belgia, Hiszpania, Islandia, Holandia, Czechy. 19:10 WSZYSTKIE KOLORY ŚWIATA - ETIOPIA. NA DROGACH DAWNEJ ABISYNII (FLAVORS) Serial dokumentalny, 51 min, Francja, 2008 Reżyseria: Eric Bacos Ta niezwykła seria dokumentalna pomaga odkryć bogactwo, magię i piękno najciekawszych miejsc na świecie: ich naturalne cuda i wybitne zabytki, wytwory lokalnych rzemieślników i zapierające dech w piersiach krajobrazy. W każdym odcinku na widzów czeka niezapomniana podróż przez tradycję i historię kolejnego kraju, który jest wymarzonym miejscem docelowym każdego podróżnika. 20:10 ZAWSZE GOTOWI. ZAWSZE BLISKO - ODC. 9 Telenowela dokumentalna TVP, 24 min, Polska, 2021 Scenariusz i reżyseria: Bartosz Paduch Telewizyjny cykl dokumentalny, przedstawiający losy żołnierzy i kandydatów na żołnierzy Wojsk Obrony Terytorialnej - komponentu Wojska Polskiego. Poligony bywają ciężkie i wystawiają nawet doświadczonych Terytorialsów na poważny egzamin z bycia twardym. Dużym wsparciem dla żołnierzy bywa wtedy modlitwa i obecność księdza, z którym można porozmawiać, a który zawsze podtrzyma na duchu. Także w przygotowaniach do przysięgi - najważniejszego wydarzenia dla rekruta... To, co wyróżnia żołnierzy WOT, czyli "Terytorialsów", to specyfika ich służby, tzn. każdy żołnierz WOT służy w swojej lokalnej jednostce, a jednocześnie normalnie pracuje w swoim środowisku, swojej miejscowości, jest częścią lokalnej społeczności, częścią zakładu pracy, częścią rodziny. Towarzyszymy naszym bohaterom podczas ich służby w batalionach WOT, na ćwiczeniach na poligonie, szkoleniach, akcjach służących pomocą lokalnym społecznościom podczas sytuacji awaryjnych (powódź, pożar, działania sanitarne związane z COVID - 19), ale też podczas ich normalnego życia, działalności zawodowej (często stojących w kontraście z rolą żołnierza WOT), życia rodzinnego. 20:40 ZAWSZE GOTOWI. ZAWSZE BLISKO - ODC. 10 Telenowela dokumentalna TVP, 25 min, Polska, 2021 Scenariusz i reżyseria: Bartosz Paduch Telewizyjny cykl dokumentalny, przedstawiający losy żołnierzy i kandydatów na żołnierzy Wojsk Obrony Terytorialnej - komponentu Wojska Polskiego. Dla żołnierzy WOT - u służba w mundurze to część ich codzienności - w cywilu prowadzą swoje firmy, pracują w rozmaitych instytucjach i udzielają się społecznie. Czas poznać ich życie poza jednostką. To, co wyróżnia żołnierzy WOT, czyli "Terytorialsów", to specyfika ich służby, tzn. każdy żołnierz WOT służy w swojej lokalnej jednostce, a jednocześnie normalnie pracuje w swoim środowisku, swojej miejscowości, jest częścią lokalnej społeczności, częścią zakładu pracy, częścią rodziny. Towarzyszymy naszym bohaterom podczas ich służby w batalionach WOT, na ćwiczeniach na poligonie, szkoleniach, akcjach służących pomocą lokalnym społecznościom podczas sytuacji awaryjnych (powódź, pożar, działania sanitarne związane z COVID - 19), ale też podczas ich normalnego życia, działalności zawodowej (często stojących w kontraście z rolą żołnierza WOT), życia rodzinnego. 21:15 JRR TOLKIEN: TWÓRCA ŚWIATÓW (JRR TOLKIEN DESIGNER OF WORLDS) Film dokumentalny, 55 min, Francja, 2014 Reżyseria: Simon Backs Bohaterem tego filmu dokumentalnego jest Tolkien, którego książki przetłumaczono na ponad sześćdziesiąt języków, a jego opowieści głęboko naznaczyły wyobraźnię milionów czytelników na całym świecie. Ale w czasie powstawania ekranizacji w Hollywood, część tajemnicy mogła jednak blaknąć i tracić coś, co jest przywiązane do czegoś wyjątkowego w twórczości literackiej. Film zabiera nas do początków tych dzieł i jednocześnie jest okazją do ponownego odkrywania zaskakującej osobowości ich autora. Kim był ten cichy i mądry człowiek, który uczył języków i staroangielskiej literatury w Oxfordzie? Jak narodził się jego gigantyczny projekt, przechodzenia między światami, między rzeczywistością i bajecznie bogatą fikcją. Ta historia oferuje podróż do świata Tolkiena i jego życia, jako cudownej przygody umysłu. 22:25 POTENTAT - KARIERA ARYSTOTELESA ONASSISA (THE TYCOON - THE RISE OF ARISTOTELE ONASSIS) Film dokumentalny, 52 min, Niemcy, 2018 Reżyseria: Sandra Papadopoulos, Gabriele Wengler Historia Arystotelesa Onassisa - jednego z najbogatszych ludzi swoich czasów. Był Grekiem z argentyńskim obywatelstwem, miał założone akta w FBI, był właścicielem największej floty tankowców do przewozu ropy, wykazywał nadzwyczajny zmysł do interesów na wielką skalę. Jako grecki armator podbijał też serca znanych kobiet - Marii Callas czy Jackie Kennedy. Jego brak sumienia, jego brutalność, rozdrażnienie, siła perswazji, inteligencja i hojność wciąż fascynują. Nowe spojrzenie na jednego z najbardziej wpływowych ludzi po II wojnie światowej wymaga zarówno reporterskiego, jak i efektownego dokumentu z powtórzeniami, które rzucają światło na mitycznego człowieka, goniącego za miłością, potęgą i ciemnymi stronami życia. Życie jak tragedia grecka: jest to opowieść o człowieku, który podniósł się z dna, zdobył bogactwo i władzę, ale nigdy nie znalazł szczęścia. Dla 99% Greków był jak bóg na Olimpie. Ciągle myślał o tym, by robić jeszcze więcej interesów. Jego droga życiowa to bezprecedensowa historia sukcesu w sferach finansjery. Był kosmopolitą. Od 24 roku życia do śmierci nieustannie podróżował. Podobno nigdy nie zostawał w jednym miejscu dłużej niż dwa, trzy tygodnie. Arystoteles Onassis zmarł 15 marca 1975 roku o godzinie 12.30. Miał 75 lat. Został pochowany na wyspie Skorpios, obok syna. Córka Christina prowadziła jego przedsiębiorstwo do własnej przedwczesnej śmierci w 1988 roku, w wieku 37 lat. "Byłem po prostu greckim dzieckiem, które potrafiło liczyć" - powiedział o sobie Onassis pod koniec życia. Życia, jakie na początku trudno było przewidzieć. 23:25 WYJECHANI Telenowela dokumentalna, 25 min, Polska, 2008 Scenariusz i reżyseria: Jacek Szatański, Katarzyna Kawecka Telenowela dokumentalna przedstawiająca losy polskich emigrantów - osób, które wyjechały do różnych krajów Europy. Bohaterami tego odcinka są Magda i Marcin. Magda mieszka w Newtown Hamilton w Irlandii Północnej. Nie miała w Polsce pracy, wyjechała więc za tą pracą za granicę. Natknęła się na nieuczciwego pracodawcę i za ciężką pracę przy zbiorze pieczarek nie dostała wynagrodzenia. Marcin jest adwokatem. Wraz z rodziną - żoną i dwójką dzieci mieszka w Droghedzie w Irlandii. Pracuje w kancelarii adwokackiej i broni praw Polaków wykorzystywanych w pracy. 23:55 MISJA Film dokumentalny, 25 min, Polska, 1978 Scenariusz: Karol Bielecki, Stefan Wajcman Zdjęcia: Janusz Sztajkowski Filmowa opowieść o pracy polskich konserwatorów zabytków w republice Macedonii. Przedstawiono wkład polskich archeologów, architektów, historyków sztuki i konserwatorów zabytków w ratowanie bezcennych zabytków kultury tego regionu. Prace archeologiczno - konserwatorskie prowadzono: w mieście Prilep (dawna stolica Macedonii) - twierdza Markovi Kuli, w Debreszte - konserwacja ruin budowli sakralnej, Heraclea - pozostałości bazyliki wczesnochrześcijańskiej i amfiteatr antyczny, Ochryd - amfiteatr z II wieku p.n.e. Wizyta w pracowni snycerskiej w Ochrydzie. W filmie mowa także o współpracy polsko - jugosłowiańskiej przy wykopaliskach na górze Gaik w Radzikowie koło Czerwińska na Mazowszu. Archeologowie znaleźli eksponaty świadczące o tym, że było to miejsce odprawiania pogańskich obrzędów religijnych. 00:30 NOTACJE: TERESA MURAK. MIAŁAM SZCZĘŚCIE Cykl dokumentalny, 10 min, Polska, 2013 Autor: Krzysztof Tadej Teresa Murak ur. w 1949 r. w Kiełczewicach. Rzeźbiarka, performerka, autorka instalacji. W swoich pracach odwołuje się do przyrody. Często materią jej dzieł jest ziemia, rzeżucha, zioła. Jej pierwszy performance, spacer po Warszawie w sukni porośniętej rzeżuchą, którą artystka hodowała na własnym ciele, wywołał sensację i kontrowersje. Została zatrzymana przez milicję. Dopiero po 1, 5 godzinie i obszernych wyjaśnieniach mogła kontynuować swój pomysł. Autorka prac pt. "Zasiewy". W 2005 roku otrzymała Nagrodę im. Katarzyny Kobro. Jej najważniejsze wystawy indywidualne to m. in.: "Pierwszy zasiew", "Ścierki wizytek", "Dla tych, którzy kochają wiatr. Życie według Jana Pawła II", "Słońce wstaje z Ziemi", "Miejsce dla Astrei", "Lniany strumień". 00:40 O ŚWICIE I PRZED ZMIERZCHEM Film dokumentalny, 56 min, Polska, 1999 Scenariusz, realizacja, zdjęcia fotograficzne: Kazimierz Karabasz Zdjęcia: Zbigniew Wichłacz Opracowanie muzyczne: Spas Hristow Pasażerowie pociągu. Często nawiązują rozmowy, lecz równie często jadą obok siebie w tym samym kierunku milcząc, nic o sobie nie wiedząc. Kazimierz Karabasz rzeczywistemu pociągowi nadaje rangę symbolu, a z jego pasażerów wybiera dwóch, emeryta i maturzystę. Umieszcza ich następnie najpierw w grupach rówieśników, potem przygląda się im jeszcze bliżej - w mniejszych gronach przyjaciół. Dokonuje w ten sposób próby poznania, choćby fragmentarycznego, dwóch pokoleń, i to w momencie szczególnym, po kilku latach transformacji ustrojowej. A to, co się w ciągu tych lat dokonało, zmieniło nie tylko rzeczywistość, warunki bytu i mentalność. Zmusiło także do przewartościowań, ocen, innego spojrzenia na to, co było. Generacja emerytów przybita jest ciężarem materialnych trosk, czuje się zepchnięta na drugi plan, bez szans na dodatkową pracę. Wielu jest zmęczonych i znudzonych życiem. Z łatwością wskazują, co było lepsze w przeszłości. Niepokoi ich rozluźnienie obyczajów i powszechna pogoń za pieniądzem, choć doceniają to, że teraz lżej się oddycha. Generacja maturzystów natomiast robi wrażenie zagubionej, niepewnej, wylęknionej tym, co ją wkrótce czeka: koniecznością wyboru drogi na przyszłość. Obie te generacje tak naprawdę niewiele o sobie wiedzą. Wiedza ta zaś wynika bardziej z naskórkowych obserwacji i obiegowych opinii niż z rzeczywiście uważnego przyjrzenia się sobie nawzajem. Ich opinie o sprawach społecznych, rodzinie, obyczajach, ludzkich dążeniach, przy wszystkich wynikających z wieku różnicach, są jednak również zbieżne, zwłaszcza w ocenie teraźniejszości. Kazimierz Karabasz, dostrzegając pełen rozterek, wahań, wątpliwości, obaw i wahań stan ducha i jednych, i drugich bohaterów filmu, kończy swój film cytatem z wiersza Tadeusza Różewicza doskonale go wyrażającym. Poeta, niepewny tego, co się rzeczywiście dzieje, zastaniawiając się nad końcem czy też może już od dawna początkiem epoki, mówi: "... Coś się skończyło nic się nie chce zacząć, może się już zaczęło? 01:45 BYŁO, NIE MINĘŁO - KRONIKA ZWIADOWCÓW HISTORII. - ODZYSKANY POMNIK ODC. 259 Magazyn historyczny, 22 min, Polska, 2021 Autor: Adam Sikorski Kiedy we wrześniu 1939 roku Niemcy wkroczyli do wsi Wola Wiązowa w powiecie Bełchatów, rozpoczęli swoje rządy od zniszczenia pomnika marszałka Józefa Piłsudskiego, odsłoniętego rok wcześniej. Popiersie z brązu i krzyż Virtuti Militari zabrali na złom, a sam monument obalili. Zapobiegliwi mieszkańcy granitową bryłę przysypali piaskiem i tak przetrwała wojnę i czasy komuny. Ostatnio grupa miłośników historii postanowiła pomnik odszukać. Po wielu próbnych wykopach udało się go odnaleźć. Dziś sprawą otwartą jest przywrócenie go na dawne miejsce i do dawnej świetności. 02:15 DNI PRZEMIANY Film dokumentalny, 50 min, Polska, 2018 Scenariusz i reżyseria: Tomasz Jurkiewicz Zdjęcia: Tomasz Woźniczka, Tadeusz Chudy, Weronika Bilska, Beata Rakoczy Frydrychowice to rolnicza wieś w gminie Wieprz niedaleko Krakowa. Życie płynie tu spokojnym rytmem. 50 - letni Krzysztof Szczur wiedzie uporządkowany żywot szkolnego konserwatora. Proboszcz Józef przygotowuje się do udziału w turnieju tenisa ziemnego. Pani Zosia z otwartym sercem oczekuje przybycia do Polski Ojca Świętego Franciszka z okazji Światowych Dni Młodzieży. Chce przeżyć wizytę papieża na polskiej ziemi, być może ostatni raz w życiu. Krzysztof zostaje wybrany przewodniczącym lokalnego komitetu Światowych Dni Młodzieży. Wraz z całą społecznością wsi musi poradzić sobie z zakwaterowaniem kilkuset Brazylijczyków i Francuzów w lokalnej szkole i prywatnych domach. Wszyscy pragną, aby pielgrzymi czuli się tu jak najlepiej. Na przeszkodzie stają brak znajomości języka, problemy organizacyjne i ciągłe zmiany harmonogramu przyjazdów. Dochodzą do tego nieporozumienia kulturowe. Kamera skupia się na zapleczu Światowych Dni Młodzieży, opowiadając o tej stronie wydarzenia - do której nie dotarły oficjalne media - szukając autentycznych więzi, które narodziły się pomiędzy pielgrzymami a ich gospodarzami. Tematem tego pełnego humoru obserwacyjnego filmu jest zderzenie kultur, ale i międzyludzka solidarność niezależna od języka, koloru skóry i kraju urodzenia. 03:15 FOTOGRAF SOLIDARNOŚCI Film dokumentalny, 58 min, Polska, 2014 Scenariusz i reżyseria: Paweł Woldan Film opowiada o życiu i twórczości Erazma Ciołka - wybitnego fotografa, zmarłego w 2012 r. Wsławił się zdjęciami dokumentujacymi polską rzeczywistość po wprowadzeniu stanu wojennego i w latach 80. Niektóre z jego zdjęć, np. fotografie ks. Jerzego Popieluszki funkcjonują do dziś jako ikony. Erazm Ciołek współtworzyl podziemny "Przegląd Wiadomości Agencyjnych", serwis fotograficzny "Nowej", był twórcą słynnych portretów kandydatów "S" do Sejmu pozujących z Lechem Wałęsą, oraz oficjalnym fotografem z ramienia Komitetu Obywatelskiego. Film mówi o fotografii jako o sztuce i o fotografie jako artyście. Mówi też o odpowiedzialności fotografa wobec ludzi, których portretuje. Reżyser chce pokazać bohatera poprzez analizę jego patrzenia na świat.