TVP Historia Czwartek, 06.01.2022 06:50 BYŁ TAKI DZIEŃ - 6 STYCZNIA Felieton, 2 min, Polska, 2005 Autor: Janusz Weychert 1838 - Samuel Morse zaprezentował telegraf; 1906 - prawykonanie koncertowe "Zwierciadeł" Maurice ' a Ravela; 1924 - pierwszy numer "Wiadomości Literackich"; 1978 - pamiętne kazanie kardynała Stefana Wyszyńskiego; 07:00 CZAS HONORU - ODC. 67 "PROSTY WYBÓR" Serial wojenny, 47 min, Polska, 2013 Reżyseria: Michał Kwieciński, Michał Rosa Scenariusz: Ewa Wencel, Jarosław Sokół Aktorzy: Ewa Wencel, Katarzyna Gniewkowska, Krzysztof Stelmaszyk, Maciej Zakościelny, Jakub Wesołowski, Jan Wieczorkowski, Antoni Pawlicki Ranny Janisz trafia do szpitala pod opiekę Marii. Pułkownik Jabłoński z UB jest zdeterminowany, by uczynić wszystko dla ratowania życia Janisza. W Ministerstwie Bezpieczeństwa Publicznego trwa burza po nieudanej próbie przejęcia Janisza. Do Tajnego Ośrodka Rządowego na dywanik radzieckiego pułkownika Lebiediewa wzywani są na zmianę Lewińska z Jabłońskim. Jabłoński ma dla Lewińskiej bardzo cenną prywatną informację Władek przychodzi na konspiracyjne spotkanie dowódców oddziałów partyzanckich, gdzie miał dojechać Janisz. W zaistniałych okolicznościach musiał zastąpić go Michał. Michał przekonuje Władka o konieczności odbicia Janisza z rąk komunistów. Władek się waha. Michał opowiada mu o wartościowej przesyłce, którą przywiózł z Niemiec Celina otrzymuje od Amerykanów propozycję: w zamian za wizę do Stanów Zjednoczonych, musi pojechać do Polski z tajną misją, w której ma jej pomagać pewien znajomy z dawnych lat Również przed Bronkiem otwierają się możliwości działania dostaje atrakcyjną ofertę od przedstawicieli rządu londyńskiego... Władek przed powrotem do lasu postanawia raz jeszcze spotkać się z Rudą 07:55 W KOTLE HISTORII - ODC. IZABELA CZARTORYSKA. MASKARADY I PAMIĄTKI. Magazyn, 24 min, Polska, 2021 Reżyseria: Jerzy Grabowski Scenariusz: Łukasz Modelski Wykonawcy: Łukasz Modelski (prowadzący) Izabela Dorota z Flemingów Czartoryska - pisarka, mecenaska sztuki, kolekcjonerka pamiątek historycznych. Utworzyła pierwsze polskie muzeum w Świątyni Sybilli w Puławach. Była najważniejszą, najbardziej interesującą i najbardziej wpływową Polką swoich czasów. Polką, którą znano na dworach całej Europy. Koniec XVIII i początek XIX wieku to moda na orientalizm. Kultywowano też modę na Turcję i z tego okresu pochodzi pierwszy przepis w tym odcinku programu. Niewielkie ciasteczka tureckie un kurabiyesi, które w Turcji do dzisiaj są bardzo popularne. W puławskim muzeum obok różnych pamiątek znajdują się dwie istotne książki kucharskie. "Compendium Ferculorum" z 1683 roku i "Postny obiad albo zabaweczka" autorstwa jezuity, poety polskiego baroku Hiacynta Przetockiego. Z tego zbioru pochodzi drugi przepis - na rybę duszoną w oliwkach. 08:30 HISTORIA POLSKI - STAN WOJENNY. NIE BYLIŚMY SAMI Film dokumentalny, 58 min, Polska, 2021 Reżyseria: Jan Czarlewski Strajki sierpniowe i działania Solidarności w latach 1980 - 1981 doprowadziły do prawdziwego trzęsienia ziemi w globalnej polityce i spowodowały reakcje antagonistycznych bloków sowieckiego i wolnego świata. Dokument ukazuje reakcje wolnego świata i konsekwencje ogłoszenia stanu wojennego nad Wisłą w grudniu 1981 roku w kontekście nie tylko wielkiej polityki, ale także wśród poszczególnych ludzi i narodów, którzy solidaryzowali się z Polakami i im pomagali. Pokazane reakcje, działania i zachowania zagranicznych przywódców, olbrzymie zainteresowanie i sympatia dla Solidarności zachodniej opinii publicznej oraz zaangażowanie się osobistości o różnych poglądach i formacji na rzecz Polski. Jest to opowieść o wydarzeniach z punktu widzenia zagranicznych korespondentów, polityków, aktywistów, ludzi kultury i Kościoła, którzy swoją działalnością i pomocą wsparli ówczesny ruch antykomunistyczny. Reżyser przeprowadził rozmowy z zagranicznymi bohaterami rozsianymi w wielu krajach, dla których stan wojenny w Polsce był często jednym z ważniejszych wydarzeń w życiu. O wydarzeniach mówią między innymi historyk Norman Davies i muzyk Jean - Michel Jarre. W filmie wykorzystano unikalne archiwalia uzupełniające fascynujące historie opowiadane przez zagranicznych świadków tamtego czasu. 09:40 "SENSACJE XX WIEKU" - SZABLA POLSKA (BITWA POD KOMAROWEM) Dokument fabularyzowany, 43 min, Polska/Wielka Brytania, 2015 Reżyseria: Robert Wichrowski Scenariusz: Bogusław Wołszański Aktorzy: Krzysztof Czeczot, Grzegorz Małecki, Marcin Czarnik, Piotr Grabowski, Tomasz Sobczak, Artur Dziurman Bitwa stoczona pod Komarowem 31 sierpnia 1920 roku zawsze pozostawała w cieniu bitwy warszawskiej, która przesądziła o biegu wojny polsko - bolszewickiej i polskim zwycięstwie. Pod Warszawą i w wyniku kontrofensywy znad Wieprza armie Tuchaczewskiego zostały pokonane i uciekały w stronę Prus Wschodnich, jednakże z południa nadchodziło nowe niebezpieczeństwo. Armia Konna Budionnego (z opóźnieniem) podjęła marsz na Zamość, aby po zdobyciu miasta, dotrzeć przez Krasnystaw pod Warszawę. Był to związek wystarczająco potężny (31 tysięcy szabel), aby zaznaczyć się w historii tamtej wojny. Jednakże w bitwie pod Komarowem, ostatniej bitwie kawalerii, wielka armia Budionnego została rozbita i przestała liczyć się jako zwarty związek. Rrealizowane w Zamościu i na polach pod Komarowem widowisko z udziałem 150 - 200 kawalerzystów ma odtworzyć tamten czas heroicznego starcia polskich żołnierzy i kunsztu naszych dowódców (gen. Stanisław Haller), którzy w jednodniowej bitwie przed murami Zamościa potrafili zatrzymać potężnego wroga i rozbić go, ostatecznie przesądzając o wielkim polskim zwycięstwie w wojnie 1920 roku. Ta bitwa kryje też tajemnicę, którą były działania naszego radiowywiadu, mającego istotny udział w wielkim zwycięstwie. 10:35 PIWNICA Film dokumentalny, 58 min, Polska, 2001 Reżyseria: Antoni Krauze Scenariusz: Antoni Krauze Wykonawcy: Dorota Terakowska, Joanna Olczak Ronikier, Tadeusz Kwinta, Krystyna Zachwatowicz, Zygmunt Konieczny, Halina Wyrodek, Grzegorz Turnau, Zbigniew Preisner Wszystko zaczęło się od Jamy Michalika - wspomina Dorota Terakowska - gdzie stała wielka, skórzana kanapa. Święta kanapa, ponieważ należała do studenta historii sztuki, Piotra Skrzyneckiego. Nie wolno było na niej nikomu zasiadać, z wyjątkiem osób przez niego zaproszonych. Ja dostąpiłam tego zaszczytu. Byłam niekiedy zapraszana. Pewnego dnia Piotr wpadł na Floriańską i krzyknął: "Słuchajcie, mamy Piwnicę!" Już na nich czekała w podziemiach dawnego pałacu Potockich, na Rynku pod numerem 27. Zwały węgla pod ścianami, miał i wszechobecny pył nie zrażały młodych entuzjastów. Muzycy planowali urządzać w Piwnicy koncerty, plastycy - wystawy, a aktorzy marzyli o własnej estradzie do występów. Początki były skromniejsze. Udostępniony na fali październikowej odwilży lokal służył jako miejsce spotkań towarzyskich, niekiedy tańców. Bale zależały od dobrego humoru stróża, pana Sztyca. Albo wpuścił gości do środka, albo nie wpuścił. Wkrótce studenci krakowskich uczelni artystycznych stworzyli w Piwnicy kabaret. Spektale były absolutną improwizacją, składankami od Sasa do lasa. Każdy śpiewał, tańczył, recytował, jak umiał. Zwykle nie umiał. Skrzynecki nie mógł pochwalić się żadnym talentem. Nie potrafił zapamiętać tekstu, a na domiar złego seplenił. Nie miał prawa wstępu na scenę. Jednak pewnego wieczoru, z powodu nagłej i nieprzewidzianej absencji konferansjera, koledzy dali mu szansę. Piotr stanął przed publicznością. Zaseplenił, zapomniał tekstu, pomylił się, zacukał - i ludzie oszaleli z zachwytu! Mieli wszelkie powody do radości. Na ich oczach zrodziła się gwiazda, animator, podpora i legenda Piwnicy pod Baranami. Kabaret krzepł, z amatorskiej zabawy przemieniał się z wolna w kulturalną instytucję. Zygmunt Konieczny wzbogacił go swoją wspaniałą muzyką, Krystyna Zachwatowicz - scenograficznym kunsztem i talentem scenicznym. Sukcesom artystycznym towarzyszyły ciężkie, bytowe klęski. Za nie dość pilne dopełnianie obowiązków wobec cenzury twórcy stracili lokum. Wyrzucony z pałacu zespół przygarnęli Literaci na Krupniczej, by go następnie relegować z powodu bałaganu, zamieszania i zagrożenia pięknej wykładziny podłogowej deptanej przez tłumy widzów. Kabaret znalazł schronienie na Sławkowskiej, w Towarzystwie Społeczno - Kulturalnym Żydów. Po trzech latach tułacze wrócili triumfalnie na Rynek w radykalnie wzmocnionym składzie. Obecność Ewy Demarczyk nadała "Baranom" nową, artystyczną jakość. Kabaret się zmienił. Skończyły się czasy amatorskiej improwizacji. Nastała era profesjonalizmu. Ale magiczny klimat dawnej Piwnicy pozostał w odnowionych i wyremontowanych murach. Przetrwał także kolejną ciężką próbę - półtoraroczne zawieszenie działalności po stanie wojennym, aby znowu zawładnąć emocjami widzów i słuchaczy w odmienionej Polsce. Andrzej Krauze dokumentuje czterdziestoletnią historię słynnego, założonego w 1956 roku kabaretu. Archiwalnym materiałom filmowym towarzyszą wspomnienia twórców, wykonawców i sympatyków Piwnicy, między innymi Janiny Olczak - Ronikier, Krystyny Zachwatowicz, Kazimierza Wiśniaka, Rajmunda Jarosza, Zygmunta Koniecznego, Leszka Długosza i Grzegorza Turnaua. Artyści różnych pokoleń opowiadają o minionej chwale Piwnicy. Minionej, gdyż śmierć Piotra Skrzyneckiego 27 kwietnia 1997 roku na zawsze zakończyła dzieje jednego z najoryginalniejszych przedsięwzięć w polskiej kulturze czasów powojennych. 11:40 ŻYWOT SARMACKI - NARODZINY ODC. 1 Dysk./wywiad/debata, 13 min, Polska, 2020 Reżyseria: Agnieszka Żmijewska Scenariusz: Krzysztof Koehler, Agnieszka Żmijewska Wykonawcy: Krzysztof Koehler (prowadzący) W pierwszym odcinku cyklu prof. Krzysztof Koehler - poeta, historyk literatury, krytyk literacki, szuka odpowiedzi na pytanie o to, co to znaczyło urodzić się w XVII wieku w rodzinie szlacheckiej? Przedstawia szlacheckie atrybuty - herb, nazwisko, posiadanie ziemi, poczucie, że jest się równym królom, a przede wszystkim prawa i przywileje, które wyznaczały pozycję szlachcica w państwie. Opowieść ilustrowana tekstami literackimi z epoki - Franciszka Karpińskiego, Wacława Potockiego, Marcina Matuszewicza, Jana Chryzostoma Paska. "Żywot sarmacki" to cykl pokazujący drogę szlachcica z XVI i XVII - wiecznej Polski od narodzin do śmierci. Narratorem cyklu jest prof. Krzysztof Koehler, poeta, historyk literatury, krytyk literacki, scenarzysta. Każdy z odcinków dedykowany jest jednemu zagadnieniu dotyczącemu życia w czasach sarmatyzmu. 12:00 U PANA BOGA W OGRÓDKU - ODC. 9/12 Serial komediowy, obyczajowy, 41 min, Polska, 2008 Scenariusz i reżyseria: Jacek Bromski Zdjęcia: Ryszard Lenczewski Aktorzy: Krzysztof Dzierma, Andrzej Beya - Zaborski, Emilian Kamiński, Jan Wieczorkowski, Agata Kryska, Wojciech Solarz, Irina Łaczina, Mieczysław Fiodorow, Małgorzata Sadowska, Alicja Bach Stasiek Niemotko po 20 latach emigracji wraca do ojcowizny - Królowego Mostu. A tam życie płynie spokojnie. Burmistrz pisze wiersze. Chór kościelny próbuje pod dyrekcją Witka, który teraz w ludowości szuka inspiracji jak kiedyś romantycy. Państwu Bocianom zdarza się wcześniej zamknąć gospodę, bo przecież pieniądze to nie wszystko. Stasiek Niemotko ochoczo zabrał się za remontowanie domu po rodzicach i szukanie żony. Marina Chmiel, atrakcyjna, dojrzała i samotna instruktorka przybywa do Królowego Mostu, by zapoznać miejscową policję z tajnikami obsługi komputera. Wreszcie przyda się schowany w sejfie laptop, otrzymany kiedyś za zasługi. 12:55 SAGA PRASTAREJ PUSZCZY - OPOWIEŚĆ O SÓWECZCE: PRAWO DRAPIEŻNIKA Dokument fabularyzowany, 52 min, Polska, 2008 Reżyseria: Jan Walencik, Bożena Walencik Scenariusz: Bożena Walencik, Jan Walencik Zdjęcia: Jan Walencik Wykonawcy: Krzysztof Gosztyła, Agnieszka Bemowska, Tadeusz Karolak, Mohammad Rasouli, Marta Maślanka, Polska Orkiestra Radiowa, Marcin Pospieszalski W tym odcinku opowiemy o sóweczce. Jest drapieżnikiem, ma wielkość wróbla. Zabija małe ptaki i gryzonie. Aby wykarmić aż ośmioro młodych, poluje w dwójnasób, bo nagle została bez partnera. Ciężko doświadczona, samotnie opiekuje się potomstwem. Pojawia się jednak ktoś jeszcze. Też drapieżnik. 15:05 ZEMSTA Film komediowy, kostiumowy, 100 min, Polska 2002 Scenariusz i reżyseria: Andrzej Wajda Zdjęcia: Paweł Edelman Muzyka: Wojciech Kilar Aktorzy: Roman Polański, Janusz Gajos, Andrzej Seweryn, Katarzyna Figura, Daniel Olbrychski, Agata Buzek, Rafał Królikowski, Lech Dybik, Cezary Żak, Jerzy Nowak, Tadeusz Wojtych, Henryk Gołębiewski, Jerzy Słonka, Magdalena Smalara Chociaż słynna sztuka Aleksandra hrabiego Fredry należy do najczęściej grywanych na polskich scenach, decyzja Andrzeja Wajdy o jej ekranizacji wywołała powszechne zaskoczenie, tym bardziej że istniała już jej filmowa wersja zrealizowana w 1957 r. przez Antoniego Bohdziewicza i Bohdana Korzeniewskiego. Do nakręcenia nowej wersji ostatecznie zdopingował reżysera kinowy sukces jego "Pana Tadeusza". W klasycznej sztuce Wajda dojrzał wciąż aktualną komedię o wadach narodowych Polaków, które w przeszłości wielokrotnie były przyczyną naszych narodowych klęsk, a i dziś nie sprzyjają budowaniu ładu i dobrobytu. Krytyczny impet ustąpił jednak miejsca dobrodusznej kpinie z arogancji i obłudy, pieniactwa i przekupności, zawiści i chciwości. Prawdziwą sensacją okazało się powierzenie roli Papkina Romanowi Polańskiemu, któremu partnerują takie znakomitości jak Janusz Gajos (Cześnik) i Andrzej Seweryn (Rejent). Charakterystyczną rolę Dyndalskiego Wajda powierzył jednemu ze swych ulubionych aktorów, Danielowi Olbrychskiemu. Fredrowską "Zemstę" zainspirowała autentyczna historia trwającego niemal 30 lat sporu, jaki w XVII w. wiedli ze sobą dwaj współwłaściciele zamku w Odrzykoniu koło Krosna: Jan Skotnicki i Piotr Firlej. U Fredry opisane wydarzenia rozgrywają się prawdopodobnie, zdaniem historyków literatury, ok. roku 1815. Wajda natomiast umieścił akcję swojego filmu w XVIII w. , uważając go za ciekawszy wizualnie i barwniejszy obyczajowo niż następne stulecie. Zdjęcia plenerowe kręcono głównie w zrujnowanym zamku w Ogrodzieńcu pod Olkuszem, który trzeba było przedtem poddać dość znacznym pracom konserwatorskim, by wyglądał na zamieszkany. Wnętrza wybudowano w WFDiF w Warszawie. Krytyka zgodnie chwaliła pomysł realizacji filmu zimą, co nadało całej opowieści nowy walor, pozwoliło w naturalny sposób stworzyć klimat tajemniczości i napięcia. Niestety, natura nie zawsze sprzyjała zamierzeniom filmowców, w niektórych ujęciach śnieg jest więc sztuczny. Cześnik Raptusiewicz mieszkający po sąsiedzku w tym samym zamku ze znienawidzonym Rejentem Milczkiem, pragnie ożenić się z ponętną wdówką, Podstoliną. Świadom niedoskonałości swej urody i braku ogłady towarzyskiej prosi wezwanego na pomoc Papkina, aby go z nią wyswatał. Kreujący się na pożeracza niewieścich serc Papkin sam jest zakochany w Klarze, bratanicy Cześnika, tymczasem ona kocha z wzajemnością Wacława, syna Rejenta. Jednak ani Cześnik, ani Rejent nie zamierzają się zgodzić na ten związek, a wzajemną niechęć podsyca spór o mur graniczny. Aby pomieszać szyki Cześnikowi, Rejent wpada na szatański pomysł ożenienia Wacława z Podstoliną. 17:15 OPERACJA FOXLEY. ZABIĆ HITLERA (OPERATION FOXLEY: L`ASSASSINAT D`HITLER) Film dokumentalny, 48 min, Francja, 2017 Reżyseria: Guilain Depardiu Wszelkie próby zamachu na Hitlera zakończyły się fiaskiem. Jednak operacja Foxley, która pozostała tajna do końca lat 90. , miała największe szanse na powodzenie. Jej celem było zastrzelenie Hitlera podczas jego codziennego porannego spaceru w Berghof, jego bawarskiej rezydencji. Dwóch snajperów zrzuconych na spadochronach miało po wylądowaniu znaleźć idealną pozycję do oddania strzału, tak aby zabić Hitlera i zakończyć wyniszczającą świat wojnę. Autorzy filmu korzystają z odtajnionych dokumentów brytyjskich służb specjalnych, a dzięki prezentowanym archiwom i fabularyzowanym rekonstrukcjom, rozkładają na czynniki pierwsze plan, który mógł przyspieszyć upadek Hitlera. 18:05 PRZESTRZEŃ PAMIĘCI - MUZEUM JANA PAWŁA II I PRYMASA WYSZYŃSKIEGO Magazyn, 25 min, Polska, 2021 Wykonawcy: Marcin Wikło (prowadzący) Cykl dokumentalny prezentujący najciekawsze muzea w Polsce. Prowadzący Marcin Wikło zaprasza do rozmów osoby związane z ich historią oraz muzealników odpowiadających za obecne ekspozycje i wystawy. Muzeum Jana Pawła II i Prymasa Wyszyńskiego to wyjątkowa ekspozycja, którą przygotowano na wysokości 26 metrów. Znajduje się ona w pierścieniu okalającym kopułę Świątyni Opatrzności Bożej w Warszawie. Przybliża historię św. Jana Pawła II i błogosławionego prymasa Stefana Wyszyńskiego na tle stulecia, w którym żyli. Muzeum podzielono na 9 segmentów. Pierwszym jest WSPÓLNOTA. Kolejne, to: DOM, KRAKÓW, BĘDZIESZ MIŁOWAŁ, MAMO, ZŁO DOBREM ZWYCIĘŻAJ, POKÓJ ŁEZ, URBI ET ORBI i DEKALOG, Są one związane z kluczowymi momentami życia Papieża Jana Pawła II i Prymasa Stefana Wyszyńskiego. Obejmują okres od 1901 roku, czyli roku urodzin Stefana Wyszyńskiego do 2005 roku, a więc śmierci Jana Pawła II. Prowadzący program Marcin Wikło na temat Muzeum Jana Pawła II i Prymasa Wyszyńskiego rozmawia z jego dyrektorem Piotrem Dmitrowiczem oraz dr Mileną Kindziuk, autorką książek o Papieżu - Polaku i Prymasie Tysiąclecia. 18:40 CZAS HONORU - ODC. 68 "STARZY ZNAJOMI" Serial wojenny, 47 min, Polska, 2013 Reżyseria: Michał Kwieciński, Michał Rosa Scenariusz: Ewa Wencel, Jarosław Sokół Aktorzy: Ewa Wencel, Katarzyna Gniewkowska, Krzysztof Stelmaszyk, Maciej Zakościelny, Jakub Wesołowski, Jan Wieczorkowski, Antoni Pawlicki Woźniak brutalnie przesłuchuje Rudą, próbuje zmusić ją do przyznania się do kontaktów z podziemiem. Pewna informacja, która wychodzi na jaw podczas przesłuchań, przeraża Woźniaka. Zwierza się ze swoich obaw żonie Emilii. Michał obiecuje Władkowi, że zaraz po odbiciu Janisza zajmą się uwolnieniem Rudej. Po odnalezieniu plecaka z pieniędzmi przywiezionymi dla podziemia, bracia zostają napadnięci przez nieznany oddział leśny. Otto ma poważne problemy. Żeby zaradzić kłopotom, Maria postanawia wykorzystać znajomość z Adą Lewińską Celina i Rainer są już w Warszawie. Rainer zostawia jej listę swoich warszawskich donosicieli. Celina z niedowierzaniem odkrywa na niej jedno dobrze sobie znane nazwisko. Helena otwiera bar mleczny. Niestety, do baru "z pomocą" przychodzi Woźniak. Jakby tego było mało, w związku z urzędową pomyłką do mieszkania Marii zostaje dokwaterowana sublokatorka. Bronek waha się, czy wracać do Polski. Pewne wydarzenia towarzyszące koncertowi Wandy wpłyną na podjęcie decyzji. Tymczasem w Warszawie Rainer rozpoczyna własną grę; zostawił tu kilka cennych rzeczy, teraz chce je odnaleźć. 19:30 KULIG Film muzyczny, 30 min, Polska, 1968 Reżyseria: Stanisław Kokesz Scenariusz: Henryka Lankiewicz Zdjęcia: Wacław Florkowski, Zbigniew Karpowicz Muzyka: Andrzej Zieliński Wykonawcy: Maryla Rodowicz, Wojciech Korda, Ada Rusowicz, Zespół Alibabki, Zespół Skaldowie, Zespół Niebiesko-Czarni Aktorzy: Bogumił Kobiela Program rozrywkowy z udziałem Bogumiła Kobieli, Maryli Rodowicz i czołowych zespołów lat 60.: Alibabek, Skaldów i Niebiesko - Czarnych. Bogumił Kobiela gra tu roztargnionego turystę. Warto przypomnieć ten prawie 40 - letni program ze względu na gagi znakomitego komika, tatrzańskie plenery zimowe i niezapomniane przeboje. 20:10 KRWAWA HISTORIA SZKOCKICH KLANÓW - ODC. 2 (BLOOD OF THE CLANS) Film dokumentalny, 51 min, Wielka Brytania, 2020 Reżyseria: Craig Collinson W tym porywającym sequelu serii "Historia szkockich klanów" klany powracają jeszcze potężniejsze i jeszcze bardziej nikczemne. Narrator, Neil Oliver, zabiera widzów w podróż po najgorętszym okresie historii Wielkiej Brytanii. Klany, wciąż ze sobą skłócone, muszą stawić czoła brutalnej wojnie domowej, oszustwom legendarnego Rob Roya i zagrażającemu zagładą wyzwaniu rzuconemu przez nowego króla. Śmierć i zdrada kryją się za każdym rogiem. W trzech częściach serii występują inni bohaterowie. Najpierw są to protagoniści wojny domowej z lat 1644 - 51, potem słynny szkocki Janosik Rob Roy, a w końcu animatorzy i pogromcy ostatniego powstania jakobitów, czyli zwolenników przywrócenia na brytyjski tron dynastii Stuartów. Twórcy postawili na inscenizacje. Akcja, częściej niż we wnętrzach historycznych budowli, rozgrywa się w plenerze, aby widzowie mogli poznać posępny urok Gór Kaledońskich. Cykl nie idealizuje jednak przeszłości: górale są bitni, kłótliwi i nie gardzą pieniędzmi. Religijne i polityczne spory bywają przykrywką dla ich egoistycznych pobudek. Oprócz fanatyków niepodległości, swoje argumenty przedstawiają także zwolennicy unii z Anglią. Neil Oliver nie komentuje zza kadru, towarzyszy bohaterom, przyciszonym głosem tłumacząc powody, okoliczności i następstwa ich działań. 21:10 KOGEL - MOGEL Komedia, 100 min, Polska 1988 Reżyseria: Roman Załuski Scenariusz: Ilona Łepkowska, Roman Załuski Zdjęcia: Jacek Mierosławski Muzyka: Seweryn Krajewski Aktorzy:: Grażyna Błęcka - Kolska, Ewa Kasprzyk, Zdzisław Wardejn, Katarzyna Łaniewska, Małgorzata Lorentowicz, Jerzy Turek, Dariusz Siatkowski, Jerzy Rogalski, Maciek Koterski Po emocjach związanych z egzaminami wstępnymi na wydział pedagogiki Katarzyna Solska wraca do rodzinnej wsi. I tu czeka ją niespodzianka - rodzina bez jej wiedzy rozpoczęła przygotowania do zaręczyn dziewczyny z bogatym sąsiadem Kolasą. Kasia wpada w rozpacz, próbuje się sprzeciwić decyzji rodziców, ale zostaje zamknięta w swoim pokoju. W dniu wizyty narzeczonego ucieka przez okno i z poczty dzwoni na uczelnię. Otrzymuje mylną informację i jest przekonana, że nie została przyjęta na studia. Zrezygnowana wraca więc do domu i zgadza się na ślub. Tymczasem w przeddzień wesela listonosz przynosi zawiadomienie o przyjęciu na uniwersytet. O świcie następnego dnia Kasia wsiada w pociąg i odjeżdża do stolicy. Akademik jest jeszcze zamknięty, więc dziewczyna nie ma gdzie się podziać. Przypadkowo spotyka babcię poszukującą opiekunki do swojego co nieco rozwydrzonego wnuczka. I tak Kasia trafia do domu docenta Wolańskiego. Z czasem okazuje się, że bardzo dobrze radzi sobie z upiornym Piotrusiem. Zbieg okoliczności sprawia, że żona docenta posądza go o romans z Kasią. Dziewczyna czym prędzej chce opuścić dom Wolańskich, ale nie dopuszcza do tego Piotruś. W końcu rozpoczynają się zajęcia na uczelni i Kasia wyprowadza się. Okazuje się, że Wolańska zupełnie nie radzi sobie z prowadzeniem domu, a Piotruś zamęcza domowników, tęskniąc za swą opiekunką. Rad nie rad, docent Wolański udaje się na poszukiwania dziewczyny. A odnajduje ją w tłumie studentów na swoim wykładzie. Scenariusz film napisany został przez Romana Załuskiego wspólnie z Iloną Łepkowską, współautorką scenariusza filmu "Och, Karol", seriali "M jak miłość", czy "Na dobre i na zła". Roman Załuski jest absolwentem PWSTTviF w Łodzi. Jako realizator filmów fabularnych zadebiutował w roku 1970 filmem "Dom". Jego kolejne realizacje to m.in. "Kardiogram", "Anatomia miłości", "Jeśli się odnajdziemy", "Och, Karol", "Głód serca". 22:50 BOMBA - CZ. 2/2 (2/2) Film dokumentalny, 60 min, USA, 2015 Reżyseria: Rushmore Denooyer, Kirk Wolfinger Scenariusz: Rushmore Denooyer Film opowiada historię bomby atomowej, jednego z najpotężniejszych i najbardziej destrukcyjnych wynalazków w historii. Pokazuje, jak ludzie poskromili jej niesamowitą moc i jakie wyzwania stawia to przed nimi, począwszy od 1945 roku. Odrestaurowane materiały filmowe, z których część dopiero niedawno ujawniono, pokazują kulisy pracy nad wynalezieniem pierwszej bomby atomowej i to jak zmieniła świat, zapoczątkowując nową erę. Rzadkie nagrania testów jądrowych z lat 50. i 60. ujawniają moc i zaskakująco pociągające piękno nuklearnych eksplozji. W filmie wystąpili: historyk specjalizujący się w badaniach nad bronią nuklearną Richard Rhodes, były sekretarz obrony William Perry, były sekretarz stanu George Shultz, a także liczni naukowcy, projektanci broni, piloci oraz zwykli ludzie, którzy mieli styczność z bombą atomową. Dzięki temu każdy może zweryfikować swój pogląd o trafności decyzji społeczeństw, by żyć obok wynalazku, który w każdej chwili może zniszczyć Ziemię. 23:55 BYŁO, NIE MINĘŁO - KRONIKA ZWIADOWCÓW HISTORII. - ODC. 223 REMBERTÓW. OBÓZ SPECJALNY NUMER 10 Magazyn, 22 min, Polska, 2020 Autor: Adam Sikorski Wykonawcy: Artur Kalicki W tym odcinku: - Wraz z posuwaniem się Armii Czerwonej na Zachód, tuż za frontem na zajętych przez Sowietów Ziemiach wyrastała zaraz mordercza sieć terroru. Naczelnym celem nowej władzy stało się wytropić, pojmać lub zabić wszystkich skłonnych do oporu. Rembertów - dziś spokojne miejsce służące celom wojskowym - miało w tym zbrodniczym dziele miejsce szczególne. Naszym dzisiejszym zadaniem jest zlokalizowanie dawnego obozu przejściowego NKWD. 00:30 "SENSACJE XX WIEKU" - SZABLA POLSKA (BITWA POD KOMAROWEM) Dokument fabularyzowany, 43 min, Polska/Wielka Brytania, 2015 Reżyseria: Robert Wichrowski Scenariusz: Bogusław Wołszański Aktorzy: Krzysztof Czeczot, Grzegorz Małecki, Marcin Czarnik, Piotr Grabowski, Tomasz Sobczak, Artur Dziurman Bitwa stoczona pod Komarowem 31 sierpnia 1920 roku zawsze pozostawała w cieniu bitwy warszawskiej, która przesądziła o biegu wojny polsko - bolszewickiej i polskim zwycięstwie. Pod Warszawą i w wyniku kontrofensywy znad Wieprza armie Tuchaczewskiego zostały pokonane i uciekały w stronę Prus Wschodnich, jednakże z południa nadchodziło nowe niebezpieczeństwo. Armia Konna Budionnego (z opóźnieniem) podjęła marsz na Zamość, aby po zdobyciu miasta, dotrzeć przez Krasnystaw pod Warszawę. Był to związek wystarczająco potężny (31 tysięcy szabel), aby zaznaczyć się w historii tamtej wojny. Jednakże w bitwie pod Komarowem, ostatniej bitwie kawalerii, wielka armia Budionnego została rozbita i przestała liczyć się jako zwarty związek. Rrealizowane w Zamościu i na polach pod Komarowem widowisko z udziałem 150 - 200 kawalerzystów ma odtworzyć tamten czas heroicznego starcia polskich żołnierzy i kunsztu naszych dowódców (gen. Stanisław Haller), którzy w jednodniowej bitwie przed murami Zamościa potrafili zatrzymać potężnego wroga i rozbić go, ostatecznie przesądzając o wielkim polskim zwycięstwie w wojnie 1920 roku. Ta bitwa kryje też tajemnicę, którą były działania naszego radiowywiadu, mającego istotny udział w wielkim zwycięstwie. 01:15 ENCYKLOPEDIA II WOJNY ŚWIATOWEJ - DROGA DO WOJNY Magazyn, 24 min, Polska, 1993 Scenariusz: Maciej Zakrocki, Bogusław Wołoszański Zdjęcia: Ładysław Lipkowski Wykonawcy: Bogusław Wołoszański (prowadzący) Kolejny odcinek cyklu poświęcony jest wydarzeniom związanym z prowadzonymi przez Niemców przygotowaniami do wojny. Omówiono między innymi współpracę Hitlera z Mussolinim oraz działania prowadzące do aneksji Austrii. Program bogato ilustrowany archiwalnymi materiałami filmowymi.