TVP Historia Wtorek, 11.01.2022 Zmiany z dnia 12.01.2022 w stosunku do raportu z dnia 22.12.2021 (dodano pozycję programową) 11:40 ZIMA STULECIA Film dokumentalny, 26 min, Polska, 2018 Scenariusz: Grzegorz Sieczkowski Zdjęcia: Adam Fręśko Film przedstawia historię kataklizmu, który w nocy z 31 grudnia 1978 na 1 stycznia 1979 roku sparaliżował znaczną część Europy, w tym Polskę. Gwałtowny atak mroźnej i śnieżnej zimy spowodował ogromne straty materialne, zdezorganizował życie społeczne i gospodarcze całego kraju. (dodano pozycję programową) 12:10 WOJTEK, NIEDŹWIEDŹ KTÓRY POSZEDŁ NA WOJNĘ (VOYTEK THE SOLDIER BEAR) Film dokumentalny, 59 min, Polska/Wielka Brytania, 2011 Reżyseria: Will Hood, Adam Lavis Scenariusz: Pinny Grylls Muzyka: Will Hood Jest to historia Wojtka - żołnierza niedźwiedzia. Ten okazały 200 - kilogramowy brunatny niedźwiedź walczył podczas II wojny światowej u boku polskich żołnierzy 22. Kompanii Zaopatrywania Artylerii Armii Andersa. Dzielił się z nimi piwem i papierosami, był największym przyjacielem i "dobrym żołnierzem". Brał udział w bitwie pod Monte Cassino, wraz ze swymi towarzyszami broni przenosił skrzynie z amunicją. Wojtek stracił rodziców jako mały niedźwiadek, sierotę przygarnęli polscy żołnierze, któzy znaleźli go w pobliżu Hamadanu w Iranie, w 1942 r. Oddziały te były cześcią 1, 7 miliona Polaków deportowanych do Rosji po inwazji sowieckiej we wrześniu 1939 i uwolnionych po zawarciu układu Sikorski - Majski. Ich niezwykły exodus jest jedną z niedopowiedzianych historii II wojny światowej. Po demobilizacji w listopadzie 1947 r. Wojtek został oddany do edynburskiego zoo, gdzie spędził ostatnie dni swego życia. Odwiedzali go dziennikarze i żołnierze. Wojtek niedźwiedź odszedł w grudniu 1963 r. Przeżył 22 lata. (dodano pozycję programową) 13:15 40. ROCZNICA WPROWADZENIA STANU WOJENNEGO - JÓZEF MATUSZCZYK Felieton, 7 min, Polska, 2021 Autor: Piotr Kuciński Program realizowany jest w związku z przypadającą w grudniu br. 40. rocznicą wprowadzenia w Polsce stanu wojennego. Bohaterem odcinka jest Józef Matuszczyk - w latach 1980 - 1981 działacz NSZZ Solidarność na Górnym Śląsku. Prześladowany i internowany w czasie stanu wojennego. Zmuszony do wyjazdu z kraju 10 kwietnia 1983 roku. Mieszka w Gelsenkirchen w Niemczech. (zmodyfikowano opis: Omówienie) 13:25 SKRYBOWIE STAROŻYTNEGO EGIPTU (SCRIBES OF ANCIENT EGYPT) Film dokumentalny, 52 min, Francja, 2013 Reżyseria: Arturo Mio Grafika starożytnego Egiptu jest nam znana, bo niezwykle często była w użyciu. Znaki graficzne odnajdujemy na sarkofagach, zwojach papirusu, ścianach grobowców i innych budynkach. Są świadectwem trwałego upodobania do sztuki konturu i pozwalają nam zrozumieć tę starożytną cywilizację jak żadną inną. Postać, o której wiemy mniej, to sam artysta, pisarz. To on był autorem tych wyobrażeń; tym, który jednym pociągnięciem pędzla, zrodził całą sztukę Egiptu. Ściśle respektował zasady i precyzyjne kody, a jego umiejętności pożądane były u przedstawicieli tej profesji w niezmienionej formie przez ponad trzy tysiące lat. Szkicował ludzi, znaki, rośliny, zwierzęta i figury geometryczne jako pisarz, naukowiec, socjolog lub artysta tamtych czasów. Z filmu widzowie dowiedzą się, kim naprawdę byli skrybowie i jaka była ich pozycja w społeczeństwie faraonów. Od Sakkary po Dolinę Królów i bogate zbiory muzeów europejskich zbadane zostaną najpiękniejsze dzieła, a także tajemnice ich stworzenia. (dodano pozycję programową) 20:50 40. ROCZNICA WPROWADZENIA STANU WOJENNEGO - RADOSŁAW HUGET Felieton, 7 min, Polska, 2021 Autor: Piotr Kuciński Program realizowany jest w związku z przypadającą w grudniu br. 40. rocznicą wprowadzenia w Polsce stanu wojennego. Bohaterem odcinka jest Radosław Huget - założyciel Ruchu Wolność i Pokój. Przeprowadził liczne akcje propagandowe i protestacyjne. WiP w szczytowym okresie rozwoju liczył kilkuset członków. Radosław Huget był internowany w 1981 roku. Od 20 lat z rodziną mieszka w Londynie. (dodano pozycję programową) 21:05 CO DALEJ? - ZWIĄZEK SOWIECKI - TRUP CZY UPIÓR. 30 LAT PÓŹNIEJ Dysk./wywiad/debata, 100 min, Polska, 2022 Scenariusz: Paweł Krzemiński Wykonawcy: Piotr Gociek (prowadzący) Idea programu zakłada przybliżenie wydarzeń sprzed trzech dekad i próbę zrozumienia procesów, jakie upadek Związku Radzieckiego wywołał w dawnych republikach związkowych, a obecnie niepodległych państwach, oraz w krajach satelickich w kontekście tzw. Jesieni Narodów '89. W tworzenie tego medialnego wydarzenia o międzynarodowym charakterze, oprócz TVP zaangażowało się kilka krajów: Ukraina, Białoruś, Litwa i Łotwa. W trakcie Telemostu połączymy się lokalnymi stacjami TV, gdzie zaproszeni goście, m.in. świadkowie tamtych wydarzeń, podzielą się swoim doświadczeniem sprzed 30 lat oraz opiniami nt. procesu uzyskania autonomii, powiedzą też o konsekwencjach z perspektywy trzech dekad. Telemost z warszawskiego studia poprowadzi Piotr Gociek Widzowie Telemostu, oprócz rozmów z zaproszonymi ekspertami, będą mogli obejrzeć liczne felietony faktograficzne ukazujące rozpad ZSRR z punktu widzenia dawnych republik słowiańskich i nadbałtyckich, obecnie niepodległych narodów. Nie zabraknie także łączeń z miejscami, gdzie rozgrywały się historyczne wydarzenia, m.in. z reporterami przed budynkiem Sejmu Litwy, ówczesnej Rady Najwyższej, Sejmu Restytucyjnego Litwy oraz sprzed siedziby Litewskiego Radia i Telewizji, gdzie w 1991 roku rozegrało się krwawe starcie szturmujących wojsk radzieckich z mieszkańcami Wilna broniącymi swojej stacji. Wśród zaproszonych do debaty gości będą m.in.: . Krystyna Adamowicz - emerytowana dziennikarka litewska, w 1991 zastępczyni redaktora dziennika Czerwony Sztandar . prof. Vytautas Landsbergis - w 1991 przewodniczący Litewskiej Rady Najwyższej, Litewskiego Sejmu Restytucyjnego . dr Mykoła Riabczuk - ukraiński publicysta, eseista, literaturoznawca . dr Paweł Usow - białoruski politolog i analityk . Borys Kagarlicki - socjolog, publicysta, działacz polityczny, dysydent w ZSRS . Zianon Paźniak - jeden z liderów białoruskiego ruchu narodowego od początku procesów demokratycznych w tym kraju . Leonardas Vilkas - bezpośredni świadek wydarzeń pod wieżą telewizyjną, relacjonował do Polski przebieg wydarzeń 13 stycznia 1991 roku, członek Ligi Wolności Litwy . dr hab. Aleksander Gubrynowicz - specjalista prawa międzynarodowego, Uniwersytet Warszawski, współautor książki "1989. Jesień Narodów" . Paweł Ukielski - historyk, politolog, wicedyrektor Muzeum Powstania Warszawskiego, współautor książki "1989. Jesień Narodów"