TVP Historia Sobota, 15.01.2022 06:55 BYŁ TAKI DZIEŃ - 15 STYCZNIA Felieton, 2 min, Polska, 2005 Autor: Janusz Weychert 1831 - Victor Hugo zakończył pisanie "Dzwonnika z Notre Dame"; 1969 - wyroki dla Jacka Kuronia i Karola Modzelewskiego za "wywoływanie niepokojów studenckich"; 1971 - otwarto Wielką Tamę w Assuanie; 1990 - mieszkańcy Berlina wdarli sie do siedziby "Stasi"; 08:00 ARRASÓW DZIEJE OSOBLIWE - TESTAMENT ZYGMUNTA AUGUSTA. ODC. 3 Film dokumentalny, 24 min, Polska, 2021 Scenariusz: Marek Szczepanek, Grzegorz Styła Zdjęcia: Wojciech Kursa W 2021 roku obchodzone są trzy ważne rocznice wpisane w burzliwą historię wawelskiej kolekcji arrasów: 450 - licząc od roku 1571 to jest od roku przekazania całej kolekcji narodowi, co dokonało się testamentem Zygmunta Augusta i było aktem niezwykłym i o ogromnych konsekwencjach dla dalszych dziejów unikalnego zbioru, setna zawarcia Traktatu Ryskiego, który otwierał drogę do trwającej przez dekadę wielkiej rewindykacji z Rosji bolszewickiej i wreszcie sześćdziesiąta powrotu arrasów z Kanady po wojennej tułaczce, pełnej dramatycznych zwrotów akcji i ryzykownych operacji ratunkowych. Te trzy ważne wydarzenia, ściśle związane także z Wawelem, tworzą osnowę cyklu audycji telewizyjnych "Arrasów dzieje osobliwe". Jest to barwna, zbudowana zarówno na przekazie faktów jak i na historycznej anegdocie, opowieść o burzliwych losach całej kolekcji rozwijana na tle równie burzliwych dziejów Polski w czasie blisko 500 lat. "Testament Zygmunta Augusta" - trzeci odcinek cyklu przypomina, jak bezprecedensowy akt woli fundatora kolekcji, oddającego jeden ze swoich największych skarbów Rzeczpospolitej, był traktowany przez następnych władców i jak Korona zmuszona była egzekwować od Wazów ów legat. 08:30 PRZYSTANEK SLOW FOOD - ODC. 2 - JUCHOWO Magazyn, 25 min, Polska, 2021 Reżyseria: Michał Bandurski Scenariusz: Jacek Szklarek Wykonawcy: Jacek Szklarek (prowadzący) Magazyn o niezwykłych ludziach, ocalających tradycyjne produkty i potrawy, którzy poznali prawdziwy smak życia, gdy zdecydowali się żyć świadomie, zwolnić i spędzać więcej czasu wśród natury. To także opowieść o niezwykłych zakątkach regionalnej Polski, do których warto dotrzeć, by poznać piękną, (po)wolną Polskę i prawdziwy smak życia. W tym odcinku odwiedzimy gospodarstwo biodynamiczne w Juchowie. 09:00 JANOSIK - ODC. 1/13 - PIERWSZE NAUKI Serial przygodowy, 47 min, Polska, 1973 Reżyseria: Jerzy Passendorfer Scenariusz: Tadeusz Kwiatkowski Zdjęcia: Stefan Pindelski Muzyka: Jerzy Matuszkiewicz Aktorzy: Marek Perepeczko, Ewa Lemańska, Czesław Jaroszyński, Marian Kociniak, Mieczysław Czechowicz, Bogusz Bilewski, Witold Pyrkosz, Jerzy Cnota, Janusz Kłosiński, Janusz Bukowski, Lech Ordon, Cezary Julski Zdjęcia do serialu rozpoczęły się w maju 1972 roku i trwały do marca 1973. W tym czasie nakręcono 80 tys. metrów taśmy. Serial realizowany był w zamku na Pieskowej Skale, w okolicach Ojcowa i w różnych rejonach Podkarpacia, a także w atelier w Warszawie i Pradze. W praskim studiu, większym od warszawskiego, czescy dekoratorzy urządzili według projektu scenografa filmu Jana Grandysa grotę skalną, w której nagrano niektóre sceny zbójnickie. Scenariusz filmu powstał na podstawie legend o tatrzańskim zbójniku. Ponieważ - jak twierdzi reżyser Jerzy Passendorfer - legendy nie należy traktować zbyt poważnie, w filmie jest dużo humoru i zabawnych scen. Nie brak widowiskowych bójek i walk, szaleńczych jazd na koniu, a nawet upadków ze skały. Postać tytułowego bohatera odtwarza Marek Perepeczko. Każdy z 13 odcinków opowiada odrębną, zamkniętą historię. W sumie stanowią one opowieść o przygodach zbójnickiej kompanii, do której trafia Janosik. W pierwszym odcinku młody góral, który stanął w obronie chłopa katowanego przez hrabiowskich hajduków, zostaje przez nich pojmany i wtrącony do lochów. W ucieczce pomaga mu córka hrabiego, ale gdy zbiegów dopędza pogoń, z pomocą przychodzą zbójnicy pod wodzą Harnasia - Jakubka. 10:00 OKRASA ŁAMIE PRZEPISY - WŁASNORĘCZNIE PRZYGOTOWANE KONSERWY Magazyn, 23 min, Polska, 2021 Reżyseria: Tomasz Rostworowski Scenariusz: Tomasz Rostworowski, Karol Okrasa Zdjęcia: Adam Kubiak Wykonawcy: Karol Okrasa (prowadzący) W tym odcinku Karol Okrasa pokaże widzom jak własnoręcznie przygotować konserwy. Z problemem przechowania żywności ludzkość borykała się od tysiącleci. Metody takie jak suszenie, wędzenie, fermentacja, dodatek octu, soli czy cukru były stosowane od wieków. Innym problemem było zaopatrzenie każdej armii, która jak mawiał Napoleon: maszeruje na żołądkach swoich żołnierzy. I właśnie w czasach wojen napoleońskich pewien francuski cukiernik Nicolas Appert, który zauważył, że podgrzewane w zamkniętych butelkach syropy i owoce długo zachowują przydatność do spożycia. Pół wieku później to zjawisko wyjaśnił Ludwik Pasteur, który odkrył, że za psucie się jedzenia odpowiedzialne są mikroorganizmy, które giną w wyniku podgrzania. W tym samy czasie w Anglii opatentowano metalowy pojemnik do żywności i tak wynalazek cukiernika Apperta zawojował świat. Dziś służy nie tylko armiom całego świata, ale nam wszystkim. Wszelakiego typu konserwy dostaniemy w każdym sklepie. A czy można je sobie przygotować samemu w warunkach domowych. Oczywiście, wie to każda mama i babcia przygotowująca słoiki dla młodych ruszających do miast za pracą czy nauką. Na początek Karol pokaże, że konserwy nie muszą być wykonane z gorszych surowców - jak się sądzi powszechnie. Najlepszym tego przykładem będzie potrawka z perliczki zakonserwowana w słoiku. Druga propozycja to karkówka wieprzowa z kapustą, którą Karol umieści surową w słoiku i podda tylko procesowi pasteryzacji. Takie potrawy można spokojnie przechowywać i cieszyć się ich smakiem po miesiącach czy latach. 10:40 SAGA PRASTAREJ PUSZCZY - OPOWIEŚĆ O RYSIU: WBREW NATURZE Dokument fabularyzowany, 52 min, Polska, 2008 Reżyseria: Jan Walencik, Bożena Walencik Scenariusz: Bożena Walencik, Jan Walencik Zdjęcia: Jan Walencik Wykonawcy: Krzysztof Gosztyła, Agnieszka Bemowska, Tadeusz Karolak, Mohammad Rasouli, Marta Maślanka, Polska Orkiestra Radiowa, Marcin Pospieszalski W tym odcinku opowieść o rysiu. Młoda rysica traci matkę. Za sprawą człowieka udaje się jej przeżyć i usamodzielnić. Spędza najlepsze chwile z życiowym partnerem. Nie dane jest jej jednak doświadczyć macierzyństwa. Kiedy przychodzą na świat małe, opiekunowie odkrywają u nich przypadłość, z którą nie mogłyby przetrwać na wolności. 12:45 DZIKA KANADA CZ. 2 DZIKI ZACHÓD (WILD CANADA THE ETERNAL FRONTIER) Film dokumentalny, 52 min, Austria, 2014 Reżyseria: Brian Leith, Jeff Turner Druga część serialu dokumentalnego o dzikiej przyrodzie Kanady to opowieść o zachodnich terenach, które w tym kraju są najbardziej zróżnicowanymi habitatami. Granice wytycza unikalna formacja - rozległe Góry Skaliste tworzące naturalną barierę, oddzielającą Zachód od reszty kraju. Po drugiej stronie znajduje się Ocean Spokojny, na którego brzegach rośnie największy na świecie las deszczowy strefy umiarkowanej. Zachód jest również domem dla najróżnorodniejszej fauny w Kanadzie. Nie jest to jednak dziewicza i nietknięta przyroda. Ludzkie ręce wpłynęły na nią bardziej niż to sobie uświadamiamy. Źródło zachodniego bogactwa znajduje się w oceanie. Łososie pacyficzne przypływają tutaj od sześciu milionów lat. Były obecne przed ostatnią epoką lodowcową i na długo przed przybyciem człowieka. To jedno z najbogatszych wybrzeży na świecie. Jest jednak jeszcze inny powód dla tutejszego rozkwitu życia. Znajdujące się tu muliste zatoczki nie wydają się zachęcające, mimo to nie powstały w sposób naturalny. Dziś wiemy, że pradawni mieszkańcy zaczęli je tworzyć tysiące lat temu, aby skusić do rozwoju pewne szczególne stworzenie. Jest ono ukryte, ale kruki - ptaki o wysokiej inteligencji - dobrze wiedzą, gdzie je szukać. Przy odpływie żerują na małżach, których jest tu całe mnóstwo. Małże lubią muł, ale nie potrafią uciec krukom. Wygrzebywanie ich to dopiero połowa zadania. Ptaki muszą się potem pozbyć skorup i doskonale wiedzą, jak to zrobić. Przy odpływie małże łatwo zauważyć, bo przez swoje syfony wypuszczają fontanny wody. W ten sposób oddychają, żywią się i pozbywają się odchodów. Dopiero od niedawna rozumiemy, dlaczego małże tak licznie tutaj występują. Od Arktyki po las deszczowy ta część Kanady jest pełna takich spektakli dzikiej przyrody. Koegzystencja i swoboda zwierząt, ludzi i przyrody tworzy z tej krainy prawdziwie Dziki Zachód. 13:50 KUCHNIA DWUDZIESTOLECIA - ODC. KUCHNIA TRZECH ZABORÓW. ZABÓR PRUSKI. Magazyn, 25 min, Polska, 2021 Reżyseria: Jerzy Grabowski Scenariusz: Łukasz Modelski Zdjęcia: Maciej Brola Wykonawcy: Łukasz Modelski (prowadzący) W kolejnym odcinku programu prowadzący zaprezentuje przepis pochodzący z grudziądzkiej książki kucharskiej "Nauka gotowania do użytku ludu polskiego" wydanej w 1915 roku. Opracowano ją na podstawie przepisów przysyłanych przez gospodynie domowe na konkurs wydawanej po polsku Gazety Grudziądzkiej. Z tej książki pochodzi przepis na zupę z korbala, czyli zupę z dyni. Drugi przepis na speckkuchen, co oznacza bułeczki ze słoniną, pochodzi z książki opublikowanej w 1885 roku w Toruniu, "Kuchnia polska - niezbędny podręcznik dla kucharzy, gospodyń wiejskich i miejskich". 14:25 BLISKO, CORAZ BLIŻEJ - ODC. 3 TRWANIE I PRZEMOC. ROK 1884 Serial historyczny, 70 min, Polska, 1982 Reżyseria: Zbigniew Chmielewski Scenariusz: Albin Siekierski Zdjęcia: Jan Janczewski Muzyka: Piotr Marczewski Aktorzy: Franciszek Pieczka, Anna Ciepielewska, Andrzej Baranowski, Marian Dziędziel, Tomasz Lulek, Sławomira Łozińska, Ewa Nijaki, Urszula Gierbuszewska, Tadeusz Madeja, Tadeusz Borowski Mijają lata. Bismarckowska polityka Kulturkampfu coraz bardziej daje się we znaki śląskim Polakom. Do domu Franciszka Pasternika niespodziewanie powraca jego syn Jan, który zaginął przed laty podczas wojny francusko - pruskiej. Obecnie jest już obywatelem francuskim. Tęsknota za ojczystymi stronami sprawiła jednak, że postanowił odwiedzić najbliższych. Radość z powodu odwiedzin jednak nie trwała długo. Przerywają ją brutalnie pruskie władze, które odbierają staremu Pasternikowi kuźnię. To już dla sędziwego kowala zbyt wiele. Wstrząśnięty do głębi dostaje wylewu. Jego efektem jest niemal całkowity paraliż. 16:00 MARZYCIELE - WACŁAW FELCZAK Dysk./wywiad/debata, 23 min, Polska, 2021 Reżyseria: Sylwester Szefer Scenariusz: Sylwester Szefer Zdjęcia: Wojciech Kursa Muzyka: Marcin Gałażyn Wykonawcy: Piotr Legutko (prowadzący), Paweł Nowakowski Kolejnym bohaterem programu z cyklu "Marzyciele" jest Wacław Felczak, historyk, znawca tematyki węgierskiej, podczas wojny organizujący ruch kurierów na trasie Budapeszt - Warszawa. Po 1945 kontynuował działalność kurierską, m.in. pomagając w ucieczce przywódców PSL z komunistycznej Polski. W 1948 roku został skazany na dożywocie. Po 1956 podjął pracę naukową w Instytucie Historii UJ. Pochowany na Pęksowym Brzyzku w Zakopanem. 16:30 WINDSOR. NAJWIĘKSZA MIŁOŚĆ ELŻBIETY II - LATA 1992 - 2016: TRAGEDIA I TRIUMF. ODC. 1/4 (ODC. 1/4) Film dokumentalny, 44 min, Wielka Brytania, 2019 Reżyseria: Paul Nelson Scenariusz: Paul Nelson Seria opowiada o historii zamku Windsor, w którym mury zamku i wieżyczki wciąż strzegą najgłębszych tajemnic rodziny królewskiej. Zamek w Windsorze jest czymś więcej niż tylko zamkiem i domostwem: od prawie 1000 lat jest sceną, na której występowały niektóre z największych nazwisk w historii Wielkiej Brytanii, gdzie planowały i realizowały swoje najbardziej kontrowersyjne posunięcia. Windsor, największy i najdłużej zamieszkiwany zamek na świecie, był świadkiem niezliczonych królewskich narodzin, zgonów i zaślubin, a także wytrzymał liczne oblężenia i bitwy. Dzięki porywającym rekonstrukcjom, szczerym wywiadom i nowym materiałom archiwalnym, seria ujawnia prawdę o najsłynniejszej brytyjskiej rodzinie. 17:25 SPÓR O HISTORIĘ - POSPOLITE RUSZENIE Dysk./wywiad/debata, 31 min, Polska, 2021 Scenariusz: Elżbieta Szumiec - Zielińska Wykonawcy: Tomasz Muller (prowadzący) Pospolite ruszenie to najstarsza w dawnej Polsce forma organizacji siły zbrojnej. Początkowo obejmowało ogół ludności, a od XIII wieku uczestniczyła w nim szlachta. Kto by nie stawał do boju lub w innych względach od ogółu oddzielał się, takiego wszyscy mają na życiu i dobrach karać, a ma być uważany, jakoby się sam zrzekł dobrej czci i wiary, deklarowano podczas zjazdu szlachty w Nowym Mieście Korczynie, za panowania Władysława Warneńczyka. W Polsce obowiązywała zasada, że każdy, kto ziemię miał, ten bronić orężem ojczyzny musiał. Kiedy po raz pierwszy polskie źródła historyczne wspominają o pospolitym ruszeniu? Od kogo zależało zwołanie pospolitego ruszenia? Dlaczego początkowo pospolite ruszenie obejmowało wszystkich, a później tylko szlachtę? Jak do tego doszło? Jakie były obowiązki podlegających pospolitemu ruszeniu? Kto dowodził pospolitym ruszeniem? Jak te oddziały wypadały w konfrontacji w formacjami zaciężnymi? Największe sukcesy pospolitego ruszenia. Czy pospolite ruszenie pokazane przez Henryka Sienkiewicza w "Potopie" tak właśnie wyglądało? Do kiedy funkcjonowało pospolite ruszenie? Goście: dr hab. Dariusz Kupisz - Uniwersytet Marii Curie - Skłodowskiej, dr Przemysław Gawron - Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego i dr Zbigniew Hundert - Uniwersytet Warszawski. 18:05 PANNY I WDOWY - ODC. 3/5 Serial obyczajowy, historyczny, 52 min, Polska, 1991 Reżyseria: Janusz Zaorski Scenariusz: Maria Nurowska Zdjęcia: Witold Adamek Aktorzy: Maja Komorowska, Joanna Trzepiecińska, Andrzej Zaorski, Jan Nowicki, Władysław Kowalski, Artur Żmijewski, Mirosława Dubrawska, Jerzy Dominik, Ewa Dałkowska, Marcin Troński, Henryk Bista, Krzysztof Tyniec, Janusz Gajos, Piotr Kazimierski Jest rok 1894. Na życzenie umierającej matki Suzanne wyrzeka się jedynej w swoim życiu miłości do rosyjskiego nauczyciela. Po kilku latach samotności do Suzanne przybywa córka Karoliny mała Karolinka. Po latach Suzanne posyła Karolinę na studia prawnicze do Paryża. Wybucha I wojna światowa. Karolina zrywa z narzeczonym ze studiów na Sorbonie i wraca do kraju. W 1920 r. podczas wojny polsko - rosyjskiej, ku przerażeniu Suzanne, Karolina opowiada się po stronie bolszewików. Prawicowa grupa, nie chcąc dopuścić do procesu, w którym Karolina ma bronić komunisty, uprowadza ją. Karolina zakochuje się w jednym ze spiskowców - Janie. Wychodzi za niego za mąż. Wychowując dzieci, zapomina o polityce, lecz polityka nie zapomina o niej. Na pogrzebie przyjaciela rozpoznaje jego morderców i ginie od strzału jednego z nich. Jan traci zmysły. 19:00 GIGANCI HISTORII - ODC. 34. KRZYSZTOF KOLUMB - ODKRYCIE AMERYKI Teleturniej, 44 min, Polska, 2020 Reżyseria: Tomasz Motyl Scenariusz: Mikołaj Korzyński Wykonawcy: Przemysław Babiarz (prowadzący) Genialny nawigator, wielki żeglarz. Obsesją wielkiej podróży do Indii przez Zachód żył wiele lat, zanim zdołał znaleźć królewskie poparcie dla swojego planu. Nigdy się nie poddał, bo wierzył, że misję powierzył mu sam Bóg. Płynął po skarby. Spełnił marzenie o sławie i bogactwie, ale doświadczył też kajdan i więzienia. Kim był Krzysztof Kolumb i jak dokonał wielkiego odkrycia nowych kontynentów? Jak wyglądało spotkanie ludzi starego i nowego świata? I jak odkrycia, które przerosły najśmielsze wyobrażenia tamtej epoki, zmieniły wszystko? Nie pierwszy to, i nie ostatni błąd w obliczeniach, który zmienił bieg światowej historii. Pomyłce Kolumba zawdzięczamy choćby to, że rdzennych mieszkańców Ameryki do dziś nazywamy Indianami. Krzysztof Kolumb - odkrycie Ameryki to temat tego odcinka teleturnieju Giganci historii. 21:10 KRWAWA OLIMPIADA. MONACHIUM 72 (BLACK SEPTEMBER: MUNICH OLIMPIC '72 - THE ATTACK) Film dokumentalny, 88 min, USA, 2006 Ta karta historii zapisana jest krwią. O świcie, jedenastego dnia XX. Igrzysk Olimpijskich w Monachium w 1972 roku, ośmiu Palestyńczyków z grupy terrorystycznej Czarny Wrzesień sforsowało ogrodzenie otaczające wioskę olimpijską i skierowało swoje kroki do kwater izraelskiej drużyny. To, co stało się potem, przeszło do historii: jedenastu izraelskich sportowców, jeden niemiecki policjant i pięciu terrorystów zginęło w krwawej łaźni. Masakra w Monachium nie tylko wstrząsnęła całym światem, ale także rozpoczęła nową erę międzynarodowego terroryzmu. Ten porywający film, dzięki nigdy niepokazywanym materiałom archiwalnym, pozwala zobaczyć te wydarzenia z innej perspektywy. 22:55 CZŁOWIEK Z ZACHODU (MAN OF THE WEST) Western, 95 min, USA, 1958 Reżyseria: Anthony Mann Scenariusz na podstawie powieści Willa C. Browna: Reginald Rose Zdjęcia: Ernest Haller Muzyka: Eve Newman Aktorzy: Gary Cooper, Julie London, Lee J. Cobb, Arthur O’Connell, Jack Lord, John Dehner, Royal Dano, Robert Wilke, Jack Williams i inni Anthony Mann zapisał się w historii kina jako jeden z najwybitniejszych twórców westernu. Współpracował też ze znakomitymi aktorami, którzy stali się gwiazdami tego gatunku: Jamesem Stewartem ("Winchester’73", "Zakole rzeki", "Naga ostroga", "Mściciel z Laramie"), Henrym Fondą ("Gwiazda szeryfa") i właśnie Garym Cooperem grającym właśnie główną rolę w "Człowieku z Zachodu". Film ten to dramatyczna opowieść o człowieku, który chce być uczciwy na terenach, gdzie rządzi bezprawie. Akcja rozwija się nieśpiesznie, a gwałtowność reakcji i zachowań bohaterów kontrastuje z sielankowym krajobrazem ukwieconych łąk. Arizona, rok 1874. Link Jones, mieszkaniec maleńkiej osady na Dzikim Zachodzie, udaje się pociągiem do Fort Worth. Ma stamtąd sprowadzić nauczycielkę, która poprowadzi w osadzie szkołę świeżo zbudowaną wysiłkiem wszystkich mieszkańców. Choć żyje się im bardzo biednie, zebrali pieniądze potrzebne na opłacenie nauczycielki. Link, któremu je powierzyli, bardzo chce wywiązać się z zadania. Ale gdy na jednej ze stacji pociąg zatrzymuje się w celu uzupełnienia zapasów wody i drewna do paleniska w lokomotywie, zostaje zaatakowany przez uzbrojoną bandę. Rabusie okradają pasażerów, niektórych ranią lub zabijają. Powierzone mu pieniądze traci również Link. Tymczasem załoga próbuje ratować się, uruchamiając skład i pośpiesznie odjeżdżając. W ogólnym zamieszaniu na torach zostaje troje pasażerów: Link, który uderzony kolbą stracił przytomność, podstarzały szuler karciany Sam Beasley oraz piosenkarka z saloonu, Billie Ellis, która liczyła, że w innym mieście znajdzie więcej szczęścia. Link, który wydaje się najlepiej znać okolicę, zostaje ich przewodnikiem. Pod jego kierunkiem wszyscy troje docierają po kilku godzinach marszu do starej chaty. Jak się okazuje, Link wychował się i przez wiele lat mieszkał w tym domu. Chata nie jest jednak pusta. Stanowi siedzibę bandy, która napadła na pociąg. Niestety, jest już za późno, żeby się wycofać. Dowodzący bandą, mocno już podstarzały Dock Tobin rozpoznaje w przybyszu swego siostrzeńca. Wychodzi na jaw, że Link też kiedyś należał do bandy, napadał i kradł z innymi. W końcu, mając dosyć takiego życia, nagle opuścił swych współtowarzyszy. W odległej osadzie zaczął wszystko od nowa, stał się uczciwym człowiekiem, założył rodzinę. Teraz jednak, bez broni, w dodatku czując się odpowiedzialny za los Beasleya i pięknej Billie, postanawia z konieczności udawać, że wrócił, by znów wkroczyć na drogę przestępstwa. Zgadza się też wziąć udział w napadzie na bank w miasteczku Lassoo. Ale najbardziej zdeprawowany z całej bandy Coaley przez cały czas go prowokuje, a kuzyn Claude nie wierzy w zapewnienia Linka. Podejrzewa, że ten chce ich zdradzić. 01:20 ORDONKA Film dokumentalny, 50 min, Polska, 1993 Scenariusz: Maria Kwiatkowska Zdjęcia: Krzysztof Pakulski Wykonawcy: Tadeusz Czerkawski, Wojciech Dzieduszycki, Stefania Grodzieńska, Jerzy Waldorff, Halina Zalewska, Edward Lubecki, Danuta Szaflarska, Jadwiga Truchanowicz, Wiesław Stypuła, Maria Chwalibóg Hanka Ordonówna, aktorka, gwiazda kabaretowa i legenda dwudziestolecia międzywojennego. Jej piosenki wciąż cieszą się popularnością, śpiewa je już czwarte pokolenie. Film przedstawia jej życie od czasów dzieciństwa, aż do momentu, kiedy przeistoczyła się w olśniewającą gwiazdę oraz okres wojenny do ostatnich dni życia artystki z dala od ojczyzny. Ilustracją są zdjęcia, materiały archiwalne, oryginalne nagrania Ordonki. Urodziła się 25 września 1902 roku jako jedyna córka państwaPietruszyńskich, mieszkających wówczas w Warszawie przy ulicy Żelaznej 68. W 1918 roku w stolicy rozpoczęły działalność liczne teatry oraz kabarety "Argus", "Czarny Kot", "Miraż", "Sfinks". Dyrektorem "Sfinksa" był Wacław Julicz, występowali tam Ludwik Sempoliński i "król tanga" Karol Hanusz. Wśród pięciu uczennic przyjętych do baletu była 16 - letnia Marysia Pietruszyńska. W jednym z programów śpiewała piosenkę "Szkoda słów". Następnego dnia w warszawskim dzienniku ukazała się notka "... jesteśmy zdania, że kotów i dzieci na scenie nie trzeba pokazywać". Hanka Ordonówna (na ten pseudonim artystyczny namówił Marysię Karol Hanusz) po nieudanym debiucie w "Sfinksie" wyjechała do Lublina, gdzie związała się z "Wesołym Ulem". Kiedy kabaret zawiesił działalność, wróciła do Warszawy. Tańczyła w "Mirażu", wzięła też udział w wielkiej imprezie artystycznej "Na gwiazdkę dla żołnierzy", która odbyła się w hotelu Bristol. W 1920 roku otrzymała angaż w słynnym "Qui pro Quo", gdzie występowali już "Lopek" Krukowski, Ludwik Lawiński, Mira Zimińska, Zula Pogorzelska i inni. Hanka Ordonówna zdobywała coraz większą popularność (pojawiły się karty pocztowe z jej podobizną, chętnie angażowano ją do reklam). Piosenki pisali dla niej Lechoń, Tuwim, Hemar. 26 marca 1931 roku w kościele św. Krzyża w Warszawie odbył się jej ślub z Michałem hrabią Tyszkiewiczem. Ordonka nie zrezygnowała jednak z dalszej kariery. Występowała w rewiach, teatrach, zagrała też główną rolę w filmie "Szpieg w masce". Losy wojny rzuciły ją za granicę. W czasie choroby w Jerozolimie napisała: "Bezbrzeżna jest moja tęsknota I nic mnie tu nie uleczy Nie płuca moje są chore To serce za krajem krzyczy Och dajcie mi wrócić do Polski To jedno mnie tylko uleczy" Hanka Ordonówna zmarła 25 września 1950 roku, została pochowana na cmentarzu polskim w Bejrucie. Od 12 maja 1990 roku jej prochy spoczywają na warszawskich Powązkach.