TVP Kultura Wtorek, 11.01.2022 09:20 JEZIORO BODEŃSKIE Dramat, 82 min, Polska 1985 Scenariusz według prozy Stanisława Dygata i reżyseria: Janusz Zaorski Zdjęcia: Witold Adamek Muzyka: Jerzy Satanowski Aktorzy: Krzysztof Pieczyński, Małgorzata Pieczyńska, Joanna Szczepkowska, Maria Pakulnis, Gustaw Holoubek, Andrzej Szczepkowski, Henryk Borowski, Krzysztof Zaleski, Wojciech Wysocki, Krzysztof Kowalewski Jeszcze zanim wszedł na ekrany w Polsce, film Janusza Zaorskiego otrzymał Grand Prix - Złotego Lamparta na MFF w Locarno. Na festiwalu w Gdańsku Krzysztof Pieczyński zdobył nagrodę za główną rolę, a Maria Pakulnis - za drugoplanową. Scenariusz "Jeziora Bodeńskiego" powstał na kanwie dwóch utworów Stanisława Dygata: debiutanckiej powieści pod tym samym tytułem napisanej w latach 1942 - 1943, a wydanej w 1946 r. oraz opowiadania "Karnawał". Dzieło Janusza Zaorskiego stanowi udaną próbę zmierzenia się ze specyficznym, nostalgiczno - poetyckim klimatem Dygatowskiej prozy. Zachowując wierność duchowi jego autobiograficznej powieści, reżyser tworzy przede wszystkim portret psychologiczny młodego polskiego inteligenta, przeżywającego wojnę jako ogromny wstrząs duchowy, który zachwiał jego dotychczasowym sposobem myślenia. Filmem tym Zaorski włącza się także w dyskurs na temat naszych narodowych wad i zalet, specyficznego rozumienia polskości, stereotypów zachowania Polaka wobec cudzoziemców. "Jezioro Bodeńskie" nie obfituje w zaskakujące wydarzenia, a budowanie swoistej dramaturgii polega tu przede wszystkim na dokładnym rejestrowaniu gestów i reakcji bohaterów. Akcja filmu rozgrywa się w 1940 r. w Konstancji nad Jeziorem Bodeńskim, niedaleko granicy ze Szwajcarią, gdzie Niemcy założyli obóz dla internowanych. Przebywają w nim głównie Anglicy i Francuzi. Trafia tam także młody Polak legitymujący się francuskim paszportem. Obserwując swych współtowarzyszy niedoli, dokonuje rozrachunku z własnym życiem, polskimi korzeniami i tradycją. Chłopak nie chce oderwać się od swojej polskości, ale jednocześnie stara się nie roztkliwiać nad sobą i swoim pochodzeniem. Jego marzeniem jest dokonanie patriotycznego czynu, ale nie jest w stanie przekroczyć niedostępnej granicy między myślą o czynie a jego spełnieniem. W obozie poznaje piękną Francuzkę Suzanne oraz wesołą blondynkę z Warszawy, Jankę Birmin. Znajomość z Suzanne nabiera cech głębokiej przyjaźni. Rozmyślania o niej zapełniają wiele stron pamiętnika, jaki chłopak prowadzi od początku pobytu w Konstancji. 11:00 BLISKO, CORAZ BLIŻEJ - ODC. 2 PRZYJADĘ NA ŚLUB. ROK 1870 Serial historyczny, 74 min, Polska, 1982 Reżyseria: Zbigniew Chmielewski Scenariusz: Albin Siekierski Zdjęcia: Jan Janczewski Muzyka: Piotr Marczewski Aktorzy: Franciszek Pieczka, Anna Ciepielewska, Tadeusz Madeja, Tadeusz Borowski, Sławomira Łozińska, Ewa Nijaki, Marian Dziędziel, Tomasz Lulek, Andrzej Baranowski, Mieczysław Całka, Leszek Świgoń, Urszula Gierbuszewska, Michał Chamera, Władysław Gluch Nadchodzi rok 1879. Wybucha wojna prusko - francuska. Trzej synowie starego Pasternika zostają zmobilizowani do armii niemieckiej. Są nimi: Jan, Paweł i Antoni. Wkrótce do domu docierają złe wiadomości - Paweł nie żyje, a Antoni zaginął bez wieści. Tymczasem do władzy w Prusach dochodzi Bismarck, który szybko zyskuje sobie opinię "żelaznego kanclerza". Jego twardej polityki doświadczają również śląscy Polacy. Władze pruskie likwidują naukę polskiego w szkołach gminnych. 12:25 LIST (LIST) Dramat 48 min, Polska/Bośnia - Hercegowina, 2001 Scenariusz i reżyseria: Denijal Hasanovic Zdjęcia: Jacek Petrycki Aktorzy: Aldin Bakal, Boro Stjepanovic, Zaim Muzaferija, Amina Begovic, Dżehwa Hadzic, Aldin Mrso Pierwszy pełnometrażowy film fabularny Denijala Hasanovica, urodzonego w 1969 roku w byłej Jugosławii, absolwenta łódzkiej filmówki, który zamieszkał w Polsce. Na młodego twórcę "Listu" spadł prawdziwy deszcz prestiżowych wyróżnień: Złote Grono w konkursie filmów telewizyjnych w Łagowie, nagroda Prezesa Zarządu Telewizji Polskiej na festiwalu w Gdyni w 2001 r. , Nagroda Specjalna Jury w Koszalinie, Grand Prix - Poznańskie Złote Koziołki za uniwersalną wymowę i czystość przekazu filmowego, Nagroda Jury Dziecięcego "Morcinek" w Poznaniu, Nagroda im. Andrzeja Munka (przyznawana przez PWSFTViT), Grand Prix w Płowdiw, nagroda specjalna na Festiwalu Filmowym dla Dzieci i Młodzieży w Moskwie. Scenariusz "Listu" został nagrodzony w konkursie PWSFTViT i Programu 1. Jest to metaforyczna opowieść o wędrówce małego chłopca do pobliskiego miasteczka przez zniszczoną wojną Bośnię. Bohater filmu, kilkuletni Ado, mieszka wraz z matką i młodszą siostrą w osadzie dla uchodźców. Najlepszy przyjaciel Ado, Enes, stracił nogę podczas działań wojennych, porusza się o kulach. Chłopcy z sąsiedztwa, podobnie jak ich rówieśnicy na całym świecie, wolny czas spędzają kopiąc piłkę. Pewnego razu dochodzi między grupką wyrostków do bójki. Poszło o to, czy uznać gola strzelonego przez Enesa ręką. Kaleka broni się i w czasie szarpaniny jego kula zostaje złamana. W obawie przed domową awanturą Ado i Enes postanawiają szybko działać. Chcą napisać list do Organizacji Narodów Zjednoczonych z prośbą o pomoc w uzyskaniu nowej kuli. Wysłaniem korespondencji z poczty w pobliskiej Lipnicy ma zająć się Ado. Zaczepia jadących do miasteczka, ale nikt nie traktuje jego prośby poważnie. Decyduje się więc wyruszyć w długą drogę sam, mimo wyraźnego nakazu matki, by pilnował siostry. W drodze mały Ado spotyka rozmaitych ludzi. A gdy w końcu dociera do Lipnicy, okazuje się, że list został zniszczony. 13:30 GORĄCY CZAS MONTPARNASSE'U. ŚLEDZTWO W SPRAWIE ŻYCIA, TWÓRCZOŚCI I LOSÓW MODIGLIANIEGO (LES HEURES CHAUDES DE MONTPARNASSE. ENQUETE SUR LA VIE, L'OEUVRE ET LE DESTIN DE MODIGLIANI) Film dokumentalny, 51 min, Francja, 2019 Reżyseria: Jean - Marie Drot Scenariusz: Jean - Marie Drot Dokument o życiu i twórczości włoskiego malarza i rzeźbiarza Amedeo Modiglianiego (1884 Livorno - 1920 Paryż). Informacje o życiu Modiglianiego opierają się tylko na nielicznych pewnych dokumentach, tak więc legenda o nim powstała głównie dopiero po jego śmierci. Twórczość Modiglianiego to przede wszystkim obrazy i rysunki. W latach 1909 - 14 poświęcił się on jednak głównie rzeźbie. Głównym motywem jego twórczości, zarówno w rzeźbach jak i obrazach, jest człowiek. Obok rzeźb jest kilka obrazów przedstawiających pejzaże. Modigliani nie malował wnętrz ani martwych natur. W swoich pracach nawiązywał często do renesansu. Wykorzystywał też elementy popularnej w jego czasach sztuki afrykańskiej. Nie przyłączył się do żadnego współczesnego mu kierunku w sztuce jak kubizm czy fowizm. Sztuka Amedeo Modiglianiego odniosła za jego życia jedynie niewielki sukces, dopiero po śmierci zyskał on większą popularność, a jego dzieła osiągnęły wysokie ceny. Jego najsłynniejsze obrazy to m. in. Kobieta w kapeluszu, Antonia, Siedząca Kariatyda, Leopold Zborowski. W latach 1900 - 1939 dzielnica Paryża Montparnasse była dzielnicą artystycznej bohemy, kolebką wielu talentów. Tu też tworzył Modigliani. 14:35 WENECJA Film obyczajowy, 114 min, Polska, 2010 Reżyseria: Jan Jakub Kolski Scenariusz: Jan Jakub Kolski Zdjęcia: Artur Reinhart Muzyka: Dariusz Górniok Aktorzy: Magadlena Cielecka, Agnieszka Grochowska, Julia Kijowska, Grażyna Błęcka - Kolska, Marcin Walewski, Julia Chatys, Hanna Kuźmińska, Teresa Budzisz - Krzyżanowska, Weronika Asińska, Dana Batulkowa, Mariusz Bonaszowski, Filip Piotrowicz, Franciszek Serwa, Piotr Siwkiewicz, Henryk Niebudek Film obyczajowy oparty na opowiadaniu "Sezon w Wenecji", autorstwa laureata wielu nagród literackich, polskiego pisarza Włodzimierza Odojewskiego (1930 - 2016). Widz poznaje losy Marka, którego beztroski czas dzieciństwa przerywa wojna. To opowieść o planach pewnej podróży, która nigdy nie doszła do skutku, a jednak bohater mógł ją przeżyć. Historia niezwykłej siły marzeń, która pozwoliła zamienić zalaną piwnicę rodzinnej posiadłości w Wenecję, najbardziej romantyczne miasto na ziemi. Na granicy dwóch światów nastoletni chłopiec staje się mężczyzną. To w "weneckiej" piwnicy, gdy za oknem szaleje wojenna zawierucha, zostają rozbudzone wielkie nadzieje i wielkie namiętności. Film obsypany nagrodami: 2010 Artur Reinhart, Gdynia - Festiwal Polskich Filmów Fabularnych - nagroda za zdjęcia; 2010 Joanna Macha, Gdynia - Festiwal Polskich Filmów Fabularnych - nagroda za scenografię; 2010 Artur Reinhart Bydgoszcz (Międzynarodowy Festiwal Sztuki Autorów Zdjęć Filmowych "Plus Camerimage") - Złota Żaba w Konkursie Głównym; 2011 Artur Reinhart Orzeł (Polska Nagroda Filmowa) - nagroda w kategorii: najlepsze zdjęcia za rok 2010; 2011 Magdalena Cielecka Orzeł (Polska Nagroda Filmowa) - nominacja w kategorii najlepsza drugoplanowa rola kobieca. 18:30 DO DZIEŁA Magazyn, 14 min, Polska, 2021 Reżyseria: Jarosław Rybicki Scenariusz: Justyna Melonowska Wykonawcy: Justyna Melonowska (prowadząca) Rozmówcą Justyny Melonowskiej będzie Krystyna Uta Różańska - Gorgolewska. A wśród omawianej literatury m.in. Hyppolite Taine "Filozofia sztuki", Ernst Gombrich "O sztuce", Joanna Winnicka - Gburek "Krytyka, etyka, sacrum", Waldemar Łysiak "Malarstwo białego człowieka", album Sztuka Encyklopedia dla dzieci, album Skarby Sztuki Muzeum w Kielcach. 20:05 TEATROTEKA - PORWAĆ SIĘ NA ŻYCIE Spektakl, 56 min, Polska, 2017 Autor: Robert Urbański Reżyseria: Michał Szcześniak Zdjęcia: Paweł Dyllus Psc Muzyka: Agata Kurzyk Aktorzy: Agata Kulesza, Andrzej Mastalerz, Tomasz Sapryk, Iza Kuna, Andrzej Konopka To liryczna komedia utrzymana w konwencji czeskiego humoru. Absurdalna historia wielkiej miłości. Pięćdziesięcioletni bohater, życiowy nieudacznik i pechowiec, postanawia raz w życiu zdobyć się na odwagę i dokonać heroicznego czynu. Porywa koleżankę z pracy (w której zakochany jest od dzieciństwa), aby uwolnić ją od prymitywnego męża i rozpocząć z nią nowe życie. Kiedy wywozi ją do pustego domu swojej ciotki, uświadamia sobie, czego w istocie dokonał. I wtedy porwana koleżanka dodaje mu otuchy i podtrzymuje w przeświadczeniu, że jego czyn był słuszny i głęboko ludzki. Nie zmienia to jednak faktu, że przyjdzie zmierzyć się obojgu ze ścigającym ich mężem kobiety. Sztuka zwyciężyła w konkursie Stowarzyszenia Autorów ZAiKS i WFDiF na utwór dramatyczny dla TEATROTEKI. Spektakl został nagrodzony za tekst dramatyczny (Robert Urbański), reżyserię (Michał Szcześniak), scenografię (Anna Wunderlich), muzykę (Agata Kurzyk), pierwszoplanową rolę męską (Andrzej Mastalerz), otrzymał także Nagrodę Dziennikarzy podczas 2. edycji festiwalu TEATROTEKA Fest w 2018 roku. Został również uznany za najlepszy konkursowy spektakl telewizyjny podczas Ogólnopolskiego Festiwalu Sztuki Reżyserskiej "Interpretacje" 2018 (nagroda dla reżysera Michała Szcześniaka), a w 2019 roku otrzymał Wyróżnienie Jury Młodych Zielonogórskiego Festiwalu Filmu i Teatru. 00:15 DO DZIEŁA Magazyn, 14 min, Polska, 2021 Reżyseria: Jarosław Rybicki Scenariusz: Justyna Melonowska Wykonawcy: Justyna Melonowska (prowadząca) Rozmówcą Justyny Melonowskiej będzie Krystyna Uta Różańska - Gorgolewska. A wśród omawianej literatury m.in. Hyppolite Taine "Filozofia sztuki", Ernst Gombrich "O sztuce", Joanna Winnicka - Gburek "Krytyka, etyka, sacrum", Waldemar Łysiak "Malarstwo białego człowieka", album Sztuka Encyklopedia dla dzieci, album Skarby Sztuki Muzeum w Kielcach. 00:50 MŁODA POLSKA - KONIEC WIDZENIA Film fabularny kinowy, 14 min, Polska, 2017 Reżyseria: Grzegorz Mołda Scenariusz: Grzegorz Mołda Zdjęcia: Maciej Miller Aktorzy: Juliusz Chrząstowski, Eryk Kulm, Zofia Domalik Marta pracuje w warsztacie samochodowym ojca. Jej chłopak zostaje aresztowany. Marta z ojcem starają się pomóc chłopakowi. Dziewczyna staje przed życiowym wyborem, pomiędzy ojcem a swoim ukochanym. Sytuację komplikuje fakt, który Marta wyjawia obu mężczyznom swojego życia. Marta znajduje się w sytuacji bez wyjścia. (filmpolski.pl) 01:20 PANORAMA KINA POLSKIEGO - OBIETNICA (OBIETNICA) Dramat dla młodzieży, 92 min, Polska/Dania, 2014 Reżyseria: Anna Kazejak Scenariusz: Anna Kazejak, Magnus Von Horn Zdjęcia: Klaudiusz Dwulit Muzyka: Kristian Eidnes Andersen Aktorzy: Eliza Rycembel - Lila, Mateusz Więcławek - Janek, Magdalena Popławska - Sylwia, Dawid Ogrodnik, Andrzej Chyra, Jowita Budnik, Bartłomiej Topa, Nikodem Rozbicki, Sara Sobania, Michał Surosz Lila i Janek, uczniowie wielkomiejskiego liceum, należą do generacji, która komunikuje się głównie przez Skype ' a i Facebooka. Wraz z przyjaciółmi korzystają z życia na całego. Imprezują, eksperymentują z alkoholem i marihuaną. Jednak pewnego dnia Lila nieoczekiwanie zrywa z Jankiem, oskarżając go o zdradę. Zakochany chłopak będzie musiał zapłacić wysoką cenę za niewinny błąd. Jeśli spełni obietnicę, którą wymogła na nim dziewczyna, nic już nie będzie takie jak przedtem. 03:05 KINO NOCNE - BEZ LITOŚCI Film sensacyjny, Polska 2002 Scenariusz i reżyseria: Wojciech Wójcik Zdjęcia: Piotr Wojtowicz Muzyka: Krzesimir Dębski Aktorzy: Olaf Lubaszenko, Paweł Wilczak, Radosław Pazura, Krzysztof Kolberger, Karolina Gruszka, Łukasz Garlicki, Witold Bieliński, Michał Bukowski, Dariusz Biskupski i inni "Bez litości" Wojciecha Wójcika (zmarł 1 lutego 2018 r.) miał premierę w telewizji w 2002 r. , równocześnie z emisją na antenie Jedynki serialu "Sfora". Film stanowi on kinową wersję tego udanego serialu telewizyjnego. Powstał z tych samych materiałów. Jak zapewniał reżyser, na potrzeby kina nie dokręcono ani jednej sceny. Fabuła została przekonstruowana, niektóre wątki pominięto, żeby akcja stała się bardziej dynamiczna. Z trójki głównych bohaterów w serialu największy nacisk położono na postać odtwarzaną przez Olafa Lubaszenkę. W filmie najważniejszy staje się bohater grany przez Pawła Wilczaka. Wojciecha Wójcika od dawna interesował motyw zemsty i jej moralnych skutków. Występował on w jego słynnej "Ekstradycji", staje się motorem działania także w "Bez litości". Tu wyraźnie nawiązuje do sprawy zabójstwa gen. Marka Papały. Czterej koledzy z podwórka jeszcze w dzieciństwie zawarli pakt o wiecznej przyjaźni. Dwadzieścia lat później nadal się przyjaźnią. Jeden z nich, Grzegorz Nowicki, został prokuratorem, trzej pozostali: Stanisław Olbrycht, Walerian Duch i Jan Sulima pracują w policji. Sulima został nawet komendantem głównym. Ale właśnie on zostaje brutalnie zamordowany przed swoim domem. Trzej pozostali postanawiają wydać prywatną wojnę mafijnemu bossowi Starewiczowi, który zlecił to morderstwo. By dopiąć celu, Olbrycht, Duch i Nowicki muszą niejednokrotnie naginać, czy wręcz łamać prawo. Wiedzą bowiem doskonale, że w otaczającym ich świecie nie sposób inaczej dojść sprawiedliwości.