TVP Historia                         Piątek, 21.01.2022


Zmiany z dnia 05.01.2022
w stosunku do raportu z dnia 29.12.2021


(dodano pozycję programową)
20:20 WYSOCKI

Teatr, 63 min, Polska, 1984
Autor: Władysław Zawistowski
Reżyseria: Izabella Cywińska
Realizacja tv: Andrzej Strzelecki
 Występują: Janusz Michałowski (Wysocki), Sława Kwaśniewska
 (Karska), Jerzy Stasiuk (Giller), Lech Łotocki (Bobrowski), Krystyna
 Feldman (Tobaczyńska), Wojciech Standełło (Tobaczyński)

 Teatralnym premierom "Wysockiego" na scenach Krakowa 
 i Poznania towarzyszyła aura wydarzenia. Widownia lat 80. odnalazła
 w tej sztuce odniesienia do współczesnych dyskusji na temat postaw
 i sensu angażowania się w sprawę narodową. Autor już wcześniej dał
 się zauważyć jako interesująca indywidualność "pokolenia, które
 wstępuje". Władysław Zawistowski urodził się w 1954 roku w
 Gdańsku, ukończył polonistykę na tutejszym uniwersytecie. Poeta, 
 dramaturg, krytyk literacki i teatralny, tłumacz, wieloletni kierownik
 literacki Teatru Wybrzeże (1977 - 91), w 1993 r. został wybrany
 prezesem Oddziału Gdańskiego Stowarzyszenia Pisarzy Polskich. 
 Ma w dorobku sześć tomów wierszy - "Czyli ja", "Płonące biblioteki", 
 "Ptak w sieci dalekopisu", "Geografia", "Powitanie jesieni", "Ciemna
 niedziela", "Wiersze i poematy wybrane" (1993) oraz pięć sztuk
 teatralnych - "Wieloryb", "Podróż do krańca mapy", "Wysocki", 
 "Stąd do Ameryki", "Farsa z ograniczoną odpowiedzialnością", 
 a także wiele tekstów krytycznych i publicystycznych. Przekłada
 dramaty Szekspira i innych pisarzy elżbietańskich, jest
 współzałożycielem Fundacji Theatrum Gedanese, która m.in. 
 organizuje Gdański Tydzień Szekspirowski. Sztuki teatralne 
 i przekłady Zawistowskiego były grane na scenach Teatru Wybrzeże, 
 Teatru im. Słowackiego w Krakowie, Teatru Nowego w Poznaniu, 
 Teatru Nowego w Łodzi i innych, a także w Teatrze TV. 
 W tej sztuce Piotr Wysocki, romantyczny przywódca powstania
 listopadowego, pojawia się jako człowiek sześćdziesięcioparoletni, 
 schorowany, żyjący w odosobnieniu, przytłoczony ciężarem
 dwudziestu paru lat syberyjskiego zesłania. Samotny z wyboru
 bohater, dożywa swych dni na folwarku w Warce. Niespodziewanie
 zostaje uwikłany w problem następnego pokolenia powstańców roku
 1863. Odwiedzają go Bobrowski i Giller z Rządu Tymczasowego, 
 nakłaniając, by wsparł swym autorytetem nowy ruch. Przywódcom
 powstania styczniowego potrzebny jest człowiek - symbol. Wysocki 
 nie umie jednak zaakceptować racji i metod stosowanych przez nową
 generację bojowników. "Tamta to była moja rewolucja" - mówi o
 tragicznym zrywie roku 1830. Teraz jego czas już minął, pozostało
 mu tylko wielkie nazwisko i wybór miejsca umierania. Wysocki chce
 pozostać w Polsce, choć mógłby wyjechać na Zachód - jako
 przedstawiciel rządu powstańczego w Szwajcarii lub jako osoba
 prywatna, z dawną narzeczoną, z którą łączyła go miłość i wspólna
 walka o sprawę. 
 Problem emigracji, pytanie o to, gdzie w przełomowym
 momencie dziejów powinien być człowiek, któremu nie jest obojętna
 przyszłość narodu i państwa - to jeden z istotniejszych wątków
 utworu. Sztuka o Wysockim nie jest bowiem dramatem biograficznym. 
 Autora interesują nie tyle losy ludzi i psychologiczne motywy ich
 działań, co racje polityczne, przetargi i intrygi, a przede wszystkim - 
 różnice doświadczeń każdego pokolenia i każdego ruchu walczącego
 o swoje ideały.