TVP Historia Sobota, 22.01.2022 06:55 BYŁ TAKI DZIEŃ - 22 STYCZNIA Felieton, 2 min, Polska, 2005 Autor: Janusz Weychert 1863 - wybuch Powstania Styczniowego; 1901 - śmierć królowej Wiktorii; 1980 - deportacja Andrieja Sacharowa do Gorkiego; 1984 - pierwszy komputer osobisty Macintosh w sprzedaży; 08:00 ARRASÓW DZIEJE OSOBLIWE - WIELKI POWRÓT. ODC. 4 Film dokumentalny, 24 min, Polska, 2021 Scenariusz: Marek Szczepanek, Grzegorz Styła Zdjęcia: Wojciech Kursa W 2021 roku obchodzone są trzy ważne rocznice wpisane w burzliwą historię wawelskiej kolekcji arrasów: 450 - licząc od roku 1571 to jest od roku przekazania całej kolekcji narodowi, co dokonało się testamentem Zygmunta Augusta i było aktem niezwykłym i o ogromnych konsekwencjach dla dalszych dziejów unikalnego zbioru, setna zawarcia Traktatu Ryskiego, który otwierał drogę do trwającej przez dekadę wielkiej rewindykacji z Rosji bolszewickiej i wreszcie sześćdziesiąta powrotu arrasów z Kanady po wojennej tułaczce, pełnej dramatycznych zwrotów akcji i ryzykownych operacji ratunkowych. Te trzy ważne wydarzenia, ściśle związane także z Wawelem, tworzą osnowę cyklu audycji telewizyjnych "Arrasów dzieje osobliwe". Jest to barwna, zbudowana zarówno na przekazie faktów jak i na historycznej anegdocie, opowieść o burzliwych losach całej kolekcji rozwijana na tle równie burzliwych dziejów Polski w czasie blisko 500 lat. W czwartym odcinku cyklu pt. "Wielki powrót" przedstawione są losy arrasów od roku 1795, kiedy to zostały zagrabione przez Rosję, do tryumfalnego odzyskania kolekcji rewindykowanej po traktacie ryskim z 1921 roku dzięki Marianowi Morelowskiemu i Aleksandrowi Czółnowskiemu. Analiza artystyczna werdiur przybliża nie tylko kunszt artystów tkaczy, ale i stan wiedzy przyrodniczej oraz odkryć geograficznych epoki renesansu. 08:30 PRZYSTANEK SLOW FOOD - ODC. 3 - BIEBRZA Magazyn, 25 min, Polska, 2021 Reżyseria: Michał Bandurski Scenariusz: Jacek Szklarek Wykonawcy: Jacek Szklarek (prowadzący) Magazyn o niezwykłych ludziach, ocalających tradycyjne produkty i potrawy, którzy poznali prawdziwy smak życia, gdy zdecydowali się żyć świadomie, zwolnić i spędzać więcej czasu wśród natury. To także opowieść o niezwykłych zakątkach regionalnej Polski, do których warto dotrzeć, by poznać piękną, (po)wolną Polskę i prawdziwy smak życia. W tym odcinku odwiedzimy malowniczą krainę Biebrzy i ludzi, którzy właśnie tam postanowili znaleźć swoją Arkadię. Na miejscu poznamy przepisy na tradycyjne dania takie jak kartacze i lin w śmietanie. Przyroda Biebrzy obfituje w bogactwo roślin, więc korzystając z okazji, wybierzemy się na tamtejsze łąki, aby dowiedzieć się nieco więcej o rosnących tam ziołach i ich zastosowaniu. 09:00 JANOSIK - ODC. 3/13 - W OBCEJ SKÓRZE Serial przygodowy, 43 min, Polska, 1973 Reżyseria: Jerzy Passendorfer Scenariusz: Tadeusz Kwiatkowski Zdjęcia: Stefan Pindelski Muzyka: Jerzy Matuszkiewicz Aktorzy: Marek Perepeczko, Ewa Lemańska, Czesław Jaroszyński, Marian Kociniak, Mieczysław Czechowicz, Bogusz Bilewski, Witold Pyrkosz, Jerzy Cnota, Janusz Kłosiński, Janusz Bukowski, Lech Ordon, Cezary Julski Hajducy przebrani za górali napadają na karawanę kupiecką, robiąc w ten sposób zasadzkę na zbójników. Janosik, który przejrzał ten zamiar, przebiera zbójników za hajduków - między "przebierańcami" dochodzi do starcia. Towary kupieckie padają łupem Janosika, część zdobyczy zostaje rozdana chłopom. 10:00 OKRASA ŁAMIE PRZEPISY - KUCHNIA MAZOWSZA Magazyn, 24 min, Polska, 2021 Reżyseria: Tomasz Rostworowski Scenariusz: Tomasz Rostworowski, Karol Okrasa Zdjęcia: Adam Kubiak Wykonawcy: Karol Okrasa (prowadzący) Karol Okrasa zaprasza widzów na opowieść o kuchni Mazowsza. Jeśli chodzi o regionalne specjalności w Polsce, raczej bez trudu każdy wymieni cebularze na Lubelszczyźnie, babkę i kiszkę ziemniaczaną na Podlasiu, kluchy na łachu i pyry z gzikiem w Wielkopolsce, roladę z modrą kapustą na Śląsku, kwaśnicę i oscypki na Podhalu, czerninę i gęsią okrasę na Pomorzu, wreszcie pierniki w Toruniu. A co na Mazowszu? Tu sytuacja nie jest tak klarowna. Oczywiście północne Mazowsze, czyli Kurpie mają swoje piwo jałowcowe i fafernuchy, także znane są potrawy z ziemniaka, grochu i kapusty z ziemi radomskiej, łowickie gołąbki, rejon Sierpca słynie z zupy grzybowej z kiszoną kapustą. Wreszcie mamy potrawy mocno związane ze stolicą jak choćby flaczki po warszawsku, pyzy z mięsem z Bazaru Różyckiego czy na słodko ciastko WZ - tka. Duży wpływ na kuchnię regionu miała też kuchnia żydowska, bo Warszawa była największym skupiskiem Żydów przed II wojną światową w Europie Środkowej, czyli np. karp po żydowsku, to ciekawe danie, bo jednocześnie jest reliktem XVII - wiecznej kuchni polskiej. Ponadto przepisy Lucyny Ćwierczakiewiczowej, sławnej warszawianki, najwybitniejszej autorki książek kulinarnych drugiej połowy XIX wieku, wywarły ogromny wpływ na pokolenia gotujących Polaków. Tak czy inaczej Mazowsze czeka na dopracowanie kulinarnej tożsamości. I dlatego nieprzypadkowo Karol rusza do pałacu Karolin w Otrębusach, siedziby Zespoły Pieśni i Tańca Mazowsze. Jego twórcy Tadeusz Sygietyński i Mira Zimińska - Sygietyńska zmagali się przed laty z podobnym problemem jak przekuć mnogość tańców, pieśni, strojów ludowych w zwarty kanon folkloru Mazowsza. Dziś Karol stoi przed podobnym zadaniem, tylko na polu kulinarnym. I tak jak niegdyś Sygietyński, inspirując się folklorem, skomponował wiele pieśni, które potem rozsławiły region w kraju i na całym świecie, tak teraz Karol przygotuje kilka potraw, które będą inspirowane tradycjami kulinarnymi Mazowsza. Być może kiedyś będą jednoznacznie kojarzone z ziemią mazowiecką? Proponowane dania: 1/ zupa grzybowa na soku z kiszonej kapusty z pulpetami z dziczyzny; 2/ placki z karpia, kapusty i grochu; 3/ mleczna zalewajka z rwanymi kluseczkami. 10:35 ZAGADKA 13 SZKIELETÓW Z EULAU (MYSTERY OF THE 13 SKELETONS) Film dokumentalny, 43 min, Niemcy, 2010 Dokument przedstawia historię odkrycia grobów w kamieniołomie niedaleko wioski Eulau położonej w pobliżu niemieckiego miasta Naumburg. W neolitycznych grobach znaleziono tam szkielety trzech kobiet, dwóch mężczyzn i ośmiorga dzieci, pochowanych 4500 lat temu; niektóre z nich były splecione w czułym uścisku. To było sensacyjne odkrycie. Pojawiły się pytania: dlaczego wszyscy ci ludzie umarli w tym samym czasie, czy byli ofiarami brutalnego przestępstwa i kim byli. Nowoczesne metody naukowe, które zrewolucjonizowały archeologię, umożliwiają odkrycie jak i dlaczego rodzina z Eulau zmarła 4500 lat temu. Przy pomocy profilera CID, archeolodzy i antropolodzy zastosują najnowocześniejsze metody analityczne badając przestępstwo, które miało miejsce w epoce kamienia. W trakcie tego procesu widzowie będą mogli poznać wiele faktów dotyczących spowitej tajemnicami epoki sprzed czasów historii rejestrowanej. W trzecim tysiącleciu przed Chrystusem obserwowano dwie główne fale migracji z Europy Wschodniej i Zachodniej, które zdeterminowały skład populacji na tych terenach. W centrum obecnych Niemiec te dwa ruchy migracyjne spotkały się. Czy właśnie to wydarzenie było tłem tajemniczych morderstw w Eulau? Ludzie, którzy przenieśli się do tego miejsca z Zachodu, byli częścią kultury pucharów dzwonowatych, a ci pochodzący ze Wschodu kultury ceramiki sznurowej. Członkowie kultury pucharów dzwonowatych pracowali z metalem, wykuwali broń, co było zwiastunem późniejszej epoki brązu. 12:35 DZIKA KANADA CZ. 3 SERCE LĄDU (WILD CANADA THE ETERNAL FRONTIER) Film dokumentalny, 52 min, Austria, 2014 Reżyseria: Brian Leith, Jeff Turner W tym odcinku filmowa podróż po środkowej i północnej Kanadzie, miejscach ogromnego bogactwa krajobrazów. Rozległe lasy, łąki, niezliczone jeziora i niezwykła rozmaitość gatunków fauny i flory. Dla Europejczyków, którzy przybyli tu w XVII wieku, borealne lasy iglaste i prerie wydawały się dziewicze, ukształtowane wyłącznie przez matkę naturę. Historia Kanady jest jednak pełna niespodzianek. Pod koniec marca na łąkach i preriach południowego Saskatchewan odbywa się niezwykły spektakl. Przed przybyciem samic - samiec preriokura bażanciego stroszy piórka, walcząc o miejsce w hierarchii. To swoisty konkurs tańca. Zwycięzca zajmie najlepszą pozycję, by samice zobaczyły go pierwszego. Preriokury rok po roku wykonują swoje tańce godowe w tym samym miejscu. Fakt ten jest świetnie znany innym mieszkańcom otwartej przestrzeni. Od tysięcy lat ludzie zamieszkiwali prerię razem z jej fauną. Członkowie plemienia Czarnych Stóp wciąż wykonują tradycyjny taniec, inspirowany wiosennymi zachowaniami preriokurów ptaków, na które zresztą często polują. Na długo przed przybyciem Europejczyków, ludy Kanady rozwinęły cywilizację opartą na głębokiej wiedzy o tej krainie i jej faunie. Czarne Stopy stosowały również praktyki, które przekształcały środowisko. W 1691 roku angielski podróżnik Henry Kelsey był jednym z pierwszych Europejczyków, przemierzających Kanadę Południową, który poznał ten wyjątkowy krajobraz prerii. Towarzysze z plemienia Assinboinów zapewne opowiadali Kelseyowi o bogatych terenach łowieckich na rozległych, trawiastych równinach. Nie był jednak przygotowany na widok, którego miał być świadkiem. Widok stad bizonów, liczących do 4 milionów sztuk! Bizony to olbrzymie, silne stworzenia o agresywnej naturze. Od tysięcy lat w sercu Kanady ludzie żyli razem z dzikimi stworzeniami. Jeśli zapewnimy przyrodzie przestrzeń, której potrzebuje, będzie się rozwijać i nadal nas zadziwiać. 13:35 KUCHNIA DWUDZIESTOLECIA - ODC. CO BYŁO, A NIE JEST. KUCHNIA NIEISTNIEJĄCA. Magazyn, 25 min, Polska, 2021 Reżyseria: Jerzy Grabowski Scenariusz: Łukasz Modelski Zdjęcia: Maciej Brola Wykonawcy: Łukasz Modelski (prowadzący) W kolejnym odcinku programu poznamy przepis na ozór z sardelami w sosie chrzanowym według przepisu Marii Disslowej, oraz śledziowe mlecze w muszelkach. Drugi przepis pochodzi z książki Marii Gałeckiej, wydanej w Warszawie w1916 roku, "Jak przyrządzać ryby morskie smacznie i tanio. 70 przepisów zebranych z najlepszych źródeł...". 14:15 BLISKO, CORAZ BLIŻEJ - ODC. 5 WSZYSTKO DLA SYNA. ROK 1905 Serial historyczny, 76 min, 19 odc. , Polska 1982 Reżyseria: Zbigniew Chmielewski Scenariusz: Albin Siekierski Zdjęcia: Jan Janczewski Muzyka: Piotr Marczewski Występują: Franciszek Pieczka, Jerzy Grałek, Tadeusz Madeja, Justyna Krawczyk, Ewa Leśniak, Jerzy Zygmunt Nowak, Leszek Świgoń, Ewa Zylanka, Lidia Bienias, Zbigniew Biernat, Tadeusz Borowski, Mieczysław Całka, Sabina Chromińska, Urszula Gierbuszewska, Wiesław Kantoch, Andrzej Kowalczyk, Andrzej Krasicki, Sławomira Łozińska, Ewa Nijaki, Aleksander Rzadkowski, Wiesław Slawik, Szymon Szurmiej, Tadeusz Szybowski i inni Nadchodzi "gorący" rok 1905. W Rosji wybuchają zamieszki. Rewolucyjne fermenty docierają także na Śląsk, w tym do Sosnowca, gdzie od kilku lat mieszka wielu przedstawicieli rodziny Pasterników - Anna i Antoni z bliskimi. Wszyscy oni musieli opuścić zabór pruski. Teraz mają nadzieję, że powstańcze wrzenie przyczyni się do szybszego odzyskania przez Polskę niepodległości. 16:05 MARZYCIELE - JÓZEF OSTAFIN Dysk./wywiad/debata, 19 min, Polska, 2021 Reżyseria: Sylwester Szefer Scenariusz: Sylwester Szefer Zdjęcia: Wojciech Kursa Muzyka: Marcin Gałażyn Wykonawcy: Piotr Legutko (prowadzący), Paweł Nowakowski Kontynuacja cyklu z 2019 roku, w którym przedstawiono sylwetki Polaków, walczących na różne sposoby o odzyskanie niepodległości Ojczyzny, a następnie budujących odrodzoną Drugą Rzeczpospolitą. Nowa edycja 2021 przedstawia siedemnaście wybranych postaci, podejmujących walkę z okupantem podczas II Wojny Światowej. Kolejnym bohaterem programu z cyklu "Marzyciele" jest Józef Ostafin, pochodzący z Sułkowic k. Krakowa legionista, uczestnik III Powstania Śląskiego, inżynier, poseł, żołnierz AK, członek WiN - u (Zrzeszenia Wolność i Niezawisłość). We wrześniu 1946 roku został aresztowany przez UB. W pokazowym procesie skazany na karę śmierci. O wykonaniu wyroku rodzina dowiedziała się dopiero po 10 latach. Miejsce jego pochówku do dzisiaj pozostaje nieznane. 16:40 WINDSOR. NAJWIĘKSZA MIŁOŚĆ ELŻBIETY II - LATA 1936 - 1953: MIŁOŚĆ I WOJNA. ODC. 2/4 (ODC. 2/4) Film dokumentalny, 44 min, Wielka Brytania, 2019 Reżyseria: Paul Nelson Scenariusz: Paul Nelson Seria opowiada o historii zamku Windsor, w którym mury zamku i wieżyczki wciąż strzegą najgłębszych tajemnic rodziny królewskiej. Zamek w Windsorze jest czymś więcej niż tylko zamkiem i domostwem: od prawie 1000 lat jest sceną, na której występowały niektóre z największych nazwisk w historii Wielkiej Brytanii, gdzie planowały i realizowały swoje najbardziej kontrowersyjne posunięcia. Windsor, największy i najdłużej zamieszkiwany zamek na świecie, był świadkiem niezliczonych królewskich narodzin, zgonów i zaślubin, a także wytrzymał liczne oblężenia i bitwy. Dzięki porywającym rekonstrukcjom, szczerym wywiadom i nowym materiałom archiwalnym, seria ujawnia prawdę o najsłynniejszej brytyjskiej rodzinie. 17:35 SPÓR O HISTORIĘ - STRAŻNICY WSCHODNIEJ GRANICY Dysk./wywiad/debata, 29 min, Polska, 2021 Scenariusz: Elżbieta Szumiec - Zielińska Wykonawcy: Tomasz Muller (prowadzący) Przegrana przez Sowietów wojna z Polską przekreśliła ich nadzieje na eksport rewolucji bolszewickiej do Europy. Ustalona w Rydze wschodnia granica Polski nie satysfakcjonowała przywódców sowieckich i dlatego miała pozostać płonącą granicą. Władze w Moskwie organizowały działania grup dywersyjnych przenikających do Polski, które dokonywały napadów i morderstw. Na początku sierpnia 1924 roku silny oddział sowiecki opanował na kilka godzin nadgraniczne miasteczko Stołpce. Po tym zdarzeniu w sierpniu 1924 roku podczas posiedzenia rządu z udziałem prezydenta Stanisława Wojciechowskiego, podjęto decyzję o stworzeniu specjalnej formacji wojskowej pod nazwą Korpusu Ochrony Pogranicza. Miała ona m.in. strzec nienaruszalności urządzeń granicznych, nie dopuszczać do nielegalnego przekraczania granicy oraz zwalczać przemyt i wykroczenia skarbowe. Poza granicą polsko - sowiecką, KOP ochraniał suwalski odcinek granicy z Niemcami, a także granice z Litwą i Łotwą, a na południu granicę polsko - rumuńską na Dniestrze aż do najdalej wysuniętej na południe strażnicy KOP, w Okopach Św. Trójcy. Od marca 1939 roku strzegł także granicy polsko - węgierskiej. 1 września 1939 roku w Korpusie Ochrony Pogranicza służyło około 19 tysięcy żołnierzy. Goście: prof. Henryk Stańczyk, Wyższa Szkoła Menedżerska w Warszawie, prof. Jerzy Prochwicz, Uniwersytet Jana Kochanowskiego w Kielcach, prof. Krzysztof Jasiewicz, Instytut Studiów Politycznych PAN. 18:15 PANNY I WDOWY - ODC. 5/5 Serial obyczajowy, historyczny, 43 min, Polska, 1991 Reżyseria: Janusz Zaorski Scenariusz: Maria Nurowska Zdjęcia: Witold Adamek Aktorzy: Maja Komorowska, Joanna Trzepiecińska, Andrzej Zaorski, Jan Nowicki, Władysław Kowalski, Artur Żmijewski, Mirosława Dubrawska, Jerzy Dominik, Ewa Dałkowska, Marcin Troński, Henryk Bista, Krzysztof Tyniec, Janusz Gajos, Piotr Kazimierski Jest rok 1949. Obozowa miłość Eweliny i Herberta poddana zostaje okrutnej próbie. Po latach Ewelina powraca do kraju i odnajduje dorastającą już córkę Zuzannę. Obydwie odwiedzają podupadły pałac, w którym mieści się PGR. Zuzanna bierze ślub. Podczas uroczystości SB aresztuje członków KOR - u. Akcją dowodzi były komendant łagru. Zuzanna wraz z mężem wyjeżdżają do Paryża, lecz spodziewająca się dziecka Zuzanna nie może odnaleźć tam swego miejsca. Wracają do Polski. Ewelina wychowuje córkę Zuzanny - Karolinę. W dniu ogłoszenia stanu wojennego Ewelina umiera na atak serca. Zuzanna i jej mąż zaangażowani w działalność "Solidarności" zostają internowani. Potem wyjeżdżają do Francji. Na początku lat dziewięćdziesiątych wszyscy wracają do Lechic, do swojego domu. 19:00 GIGANCI HISTORII - ODC. 28. POCZĄTKI PAŃSTWA PIASTÓW. MIESZKO I I BOLESŁAW CHROBRY Teleturniej, 44 min, Polska, 2020 Reżyseria: Michał Górski Scenariusz: Mikołaj Korzyński Wykonawcy: Przemysław Babiarz (prowadzący) Jak powstało polskie państwo? Kim byli pierwsi władcy Polski? Jaki obraz tamtych czasów mamy dzięki źródłom? Tematem tego odcinka teleturnieju "Giganci historii" są czasy panowania Mieszka I i Bolesława Chrobrego. Czasy wielkich sojuszy i przełomowych wydarzeń, które wpisały państwo Piastów na mapę Europy. Niewyobrażalnych okrucieństw, do których dochodziło nawet między braćmi, ale też wizjonerskich idei, które do dziś kształtują naszą kulturę. Przypomnimy tło chrztu Polski, bitwy pod Cedynią, Zjazdu w Gnieźnie i pierwszej koronacji na króla naszego kraju Bolesława Chrobrego. 20:00 WOJNA I POKÓJ - ANDRZEJ BOŁKOŃSKI (ANDREY BOLKONSKIY / W WIDEOTECE WOJNA I POKÓJ ODC. 1) Film historyczny, melodramat, 140 min, ZSRR, 1965 Reżyseria: Siergiej Bondarczuk Scenariusz: Siergiej Bondarczuk, Wasili Solowjow Zdjęcia: Anatoli Petritskij Aktorzy: Lyudmila Savelyeva, Siergiej Bondarchuk, Vyacheslav Tikhonov, Viktor Stanitsyn Ekranizacja powieści Lwa Tołstoja, która w 1969 roku otrzymała statuetkę Oscara dla najlepszego filmu zagranicznego. Zrealizowany z niebywałym rozmachem film jest realistycznym obrazem Rosji XIX wieku ukazanym w tle romansu Nataszy Rostowej i księcia Bołkońskiego. 22:35 BRYGADY MIĘDZYNARODOWE W HISZPANII (THE TRAGEDY OF THE INTERNATIONAL BRIGADES) Film dokumentalny, 100 min, Francja, 2016 Reżyseria: Patrick Rotman Film przedstawia prawdziwą historię Brygad Międzynarodowych, 40 000 wojowników z ponad 50 różnych krajów, którzy wsparli jedną ze stron konfliktu w hiszpańskiej wojnie domowej w latach 1936 - 1939. 00:25 NIE DO PRZEBACZENIA (THE UNFORGIVEN) Western, 116 min, USA 1960 Reżyseria: John Huston Scenariusz: Ben Maddow Zdjęcia: Franz Planer Muzyka: Dimitri Tiomkin Aktorzy: Audrey Hepburn, Burt Lancaster, Audie Murphy, Lilian Gish, Doug McClure, Charles Bickford, Joseph Wiseman, John Saxon i inni Kiedy reżyser John Huston przystąpił do realizacji "Nie do przebaczenia", miał już za sobą dwadzieścia lat pracy w zawodzie, a w dorobku filmy należące dziś do klasyki amerykańskiego kina, jak "Sokół maltański", "Skarb Sierra Madre", "Asfaltowa dżungla" czy "Afrykańska królowa". Wszystkie te produkcje wyróżniały się doborową obsadą, i tak też jest w przypadku "Nie do przebaczenia" uznanym przez krytykę za pierwszy western (nie licząc dyskusyjnego "Skarbu Sierra Madre") w karierze Hustona. Najbardziej pochlebne recenzje zebrali odtwórcy głównych postaci, którzy już wcześniej podbili filmowy świat - Audrey Hepburn nagrodzona Oscarem za "Rzymskie wakacje" i Burt Lancaster również zdobywca złotej statuetki za tytułową rolę w filmie "Elmer Gantry". Słowa uznania padły także pod adresem Lilian Gish, czołowej aktorki amerykańskiego kina niemego. "Nie do przebaczenia" to interesujący western pod względem aktorskim i realizatorskim. Toczącej się w wartkim tempie akcji towarzyszą znakomita muzyka Dimitriego Tiomkina i wysmakowane plastycznie zdjęcia Franza Planera. Budżet filmu przekroczył 5 milionów dolarów. Po trzysta tysięcy za swoje role wzięli Burt Lancaster i Audrey Hepburn. Zdjęcia były kręcone w malowniczych plenerach Durango w Meksyku. Na planie filmowym Audrey Hepburn odniosła poważne obrażenia spadając z konia, co znacznie opóźniło ukończenie produkcji. Osią intrygi jest konflikt pomiędzy osadnikami z Teksasu a Indianami z plemienia Kiowa, którym siłą odebrano ich ziemie. Akcja rozgrywa się w latach 80. XIX wieku. W niewielkim miasteczku na Dzikim Zachodzie pojawia się pijaczyna i włóczęga, weteran wojny secesyjnej Abe Kelsey (Joseph Wiseman), rozpowszechniający plotkę o indiańskim pochodzeniu pięknej Rachel Zachary (Audrey Hepburn). Matka dziewczyny, Matylda (Lilian Gish), dotychczas utrzymywała ten fakt w wielkiej tajemnicy. Rachel jako dziecko została uratowana przez nieżyjącego już seniora rodu Zacharych podczas masakry znienawidzonego plemienia Kiowa. Kiedy poganiacz bydła Ben Zachary (Burt Lancaster) wraca do domu, nie dowierza plotkom, ale wypytywana o prawdę matka niczemu nie zaprzecza. Opętany żądzą zemsty Ben wraz ze swym młodszym bratem Cashem (Audie Murphy) próbuje zabić przynoszącego złe wieści Kelseya, jednak ten się wymyka. Nienawidzący czerwonoskórych Ben od dawna podkochuje się w swej przyrodniej siostrze, która ma także innych adoratorów - Casha i mieszkającego w pobliżu nieśmiałego Charliego Rawlinsa. Napiętą sytuację pogarsza pojawienie się trzech Indian z plemienia Kiowa na czele z prawdziwym bratem Racheli, którzy chcą odebrać dziewczynę. Odprawieni z kwitkiem czerwonoskórzy w drodze powrotnej napadają na ranczo Rawlinsów, w potyczce ginie Charlie. Okazuje się, że Kelsey wrócił do miasteczka, by dokonać zemsty na rodzinie Zacharych. Kiedy przed wieloma laty Indianie porwali jego syna, chcieli wymienić chłopca na Rachel, jednak wówczas ojciec Bena odmówił. 03:25 WSPOMNIJ MNIE Film dokumentalny, 47 min, Polska, 1989 Reżyseria: Marian Kubera Scenariusz: Marian Kubera Film poświęcony życiu i twórczości Mariana Hemara. Ukończył gimnazjum we Lwowie, następnie studiował na wydziałach medycznym i filozoficznym miejscowego uniwersytetu. Był popularnym autorem tekstów rewiowych, kabaretowych, szopek politycznych, komedii, przeróbek sztuk dramatycznych, a także poezji. Współpracował z warszawskimi teatrami rewiowymi; był kierownikiem literackim "Qui Pro Quo" (1929 - 31; z J. Tuwimem), "Cyrulika Warszawskiego" (1936 - 39), "Cyganerii Warszawskiej" (1933 - 34), "Wielkiej Rewii" (1934 - 36, z J. Tuwimem), był także kierownikiem artystycznym "Bandy" (1931 - 33, z J. Tuwimem i F. Jarossym). W latach 1933 - 34 wspólnie z S. Jaraczem i M. Modzelewską prowadził teatr Nowa Komedia. We wrześniu 1939 r. wyjechał z Polski. Przez Rumunię dotarł do Palestyny i Egiptu, współpracował tam z teatrem wojskowym Samodzielnej Brygady Strzelców Karpackich, a także redagował odcinek polski w kairskim radiu. Od 1942 r. przebywał w Anglii, pracował w Biurze Opieki nad Żołnierzem. Po wojnie prowadził w Londynie kabaret Hemara. Współpracował z rozgłośnią Wolna Europa (od 1952 r. prowadził 15 - minutowy kabaret polityczny, nagrywany w londyńskim studio), a także z polskimi czasopismami emigracyjnymi. Był autorem sztuk dramatycznych (niektóre sporadycznie sam reżyserował).