TVP Kultura Sobota, 22.01.2022 07:50 TAMTE LATA, TAMTE DNI - KRYSTYNA TKACZ Dysk./wywiad/debata, 24 min, Polska, 2021 Reżyseria: Joanna Makowska Scenariusz: Marta Perchuć - Burzyńska, Joanna Makowska Wykonawcy: Marta Perchuc - Burzyńska (prowadząca) Marta Perchuć - Burzyńska rozmawia z wybitnymi artystami o dzieciństwie, domu rodzinnym i najważniejszych doświadczeniach, które w istotny sposób wpłynęły na ich życie i drogę twórczą. Rozmowy realizowane są w miejscach, które dla bohaterów programu mają największe znaczenie sentymentalne. Tym razem w podróż do krainy dzieciństwa i młodości zabiera nas popularna aktorka, Krystyna Tkacz. 08:20 SZTUKA DOKUMENTU - DRAMATYCZNY ROK (A YEAR FULL OF DRAMA) Film dokumentalny, 108 min, Estonia, 2019 Reżyseria: Marta Pulk Reżyserzy z estońskiej szkoły teatralnej ogłaszają niezwykły casting na recenzenta. Zasady są proste: szukają osoby, która nigdy nie była w teatrze i która zobowiąże się, że w ciągu roku obejrzy wszystkie przedstawienia teatralne powstałe w Estonii. Przed nią ponad 200 sztuk i tylko 365 dni. Każde obejrzane przedstawienie musi być opatrzone recenzją, publikowaną w ciągu 24 godzin na specjalnie stworzonym blogu. Casting wygrywa zjawiskowa piękność z zapadłej wioski, zamieszkanej przez rosyjską mniejszość. Tak zaczyna się jej porywająca podróż przez świat teatru - od awangardowych przedstawień dla tallińskiego beau monde, po farsy wystawiane w prowincjonalnych domach kultury. 10:25 SERIALOWA NOSTALGIA - ZMIENNICY - ODC. 8/15 - FARTOWNY DZIEŃ Serial komediowo - obyczajowy, 59 min, Polska 1986 Reżyseria: Stanisław Bareja Scenariusz: Stanisław Bareja, Jacek Janczarski Zdjęcia: Wojciech Jastrzębowski Muzyka: Przemysław Gintrowski Aktorzy: Mieczysław Hryniewicz, Ewa Błaszczyk, Kazimierz Kaczor, Piotr Pręgowski, Irena Kwiatkowska, Marcel Szytenchelm, Zdzisław Rychter, Mieczysław Czechowicz, Artur Barciś, Bronisław Pawlik, Krzysztof Kowalewski i inni Podczas pogoni za ekspresem Krashan wyciąga broń. Korzystając z jego nieuwagi, Jacek ucieka. Krashan i Kuśmider jadą dalej, ale wkrótce zostają ujęci przez milicję. Nie wiadomo jednak, co zrobili z pieniędzmi. Taksówką jeździ teraz Kasia. Wiezie panią Koniuszkową, a później zapomina zabrać z wozu swój prawdziwy dowód. Jacek znajduje w skrytce dokumenty i odwozi do jej domu. Zostaje przyjęty przez rodziców dziewczyny jako kandydat na męża i umawia się z Kasią na randkę. Żeby spotkanie mogło dojść do skutku, Kasia prosi Mariana Koniuszkę, by jeździł za nią całą niedzielę. 11:40 RZECZPOSPOLITA MODERNISTYCZNA - ARCHITEKTURA SAKRALNA Film dokumentalny, 29 min, Polska, 2020 Reżyseria: Joanna Fido, Ewa Rozwadowska, Joanna Fido, Ewa Rozwadowska Scenariusz: Joanna Fido, Ewa Rozwadowska Zdjęcia: Karol Lindholm, Agata Grzybowska Film dokumentalny porusza kwestię poszukiwania nowej, modernistycznej formy architektonicznej dla polskich kościołów katolickich w dwudziestoleciu międzywojennym. Pojawiło się napięcie między tym czego oczekiwało państwo i architekci - moderniśc, a oczekiwaniami tradycjonalistycznie nastawionych wiernych, chcących kościołów z historyzującą dekoracją, wpisanych w polski krajobraz kulturowy. Jednym z elementów duchowego scalania narodu po zaborach było wznoszenie nowych kościołów katolickich, o charakterze wotywnym, w podziękowaniu za odzyskaną niepodległość i wygraną w 1920 roku Bitwę Warszawską. Wznoszono też kościoły garnizonowe przeznaczone dla wojska. Integrowano społeczności lokalne, budując świątynie w nowych dzielnicach mieszkaniowych miast, w których powstawały parafie. "Rzeczpospolita modernistyczna" to cykl dwunastu filmów dokumentalnych pokazujących fenomen polskiej architektury modernistycznej lat dwudziestych i trzydziestych XX wieku. Cykl filmów jest obszerną prezentacją najlepszych polskich realizacji modernistycznych, które powstały w ciągu zaledwie dekady na terenie przedwojennej Polski. Architektura ta, choć w zamierzeniu twórców miała być nowoczesnym stylem międzynarodowym, stała się symbolem państwowości i materialnym świadectwem udanej modernizacji niepodległej Rzeczypospolitej. 12:25 1900: CZŁOWIEK LEGENDA (LA LEGGENDA DELL PIANISTA SULL'OCEANO) Film obyczajowy, 116 min, Włochy 1998 Scenariusz i reżyseria: Giuseppe Tornatore Muzyka: Ennio Morricone Występują: Tim Roth, Pruitt Taylor Vince, Melanie Thierry, Bill Nunn, Peter Vaughan, Niall O'Brien, Gabriele Lavia, Clarence Williams III i inni Pierwszy anglojęzyczny film włoskiego reżysera Giuseppe Tornatore, twórcy Oscarowego "Kino Paradiso", "Czystej formalności" czy "Sprzedawcy marzeń". Za kanwę scenariusza posłużył mu sceniczny monolog Alessandro Baricco wykonywany na scenach wielu włoskich teatrów. Na ekranie Tornatore nadał tekstowi formę mieniącego się barwami, pulsującego akcją i zachwycającego muzyką baśniowego fresku. Zwłaszcza muzyka pełni w tym filmie ważną rolę - pierwotna, licząca 170 minut, wersja filmu zawierała jej bardzo dużo. Amerykański dystrybutor skrócił film do niespełna dwóch godzin, głównie kosztem scen muzycznych, ale i to, co pozostało, na długo zapada w pamięć. Autor ścieżki dźwiękowej, Ennio Morricone, otrzymał za nią Złoty Glob. Historię tytułowego "człowieka legendy" noszącego przydomek "1900" poznajemy poprzez opowieść jego przyjaciela, trębacza jazzowego Maxa, który w latach 40. w angielskim mieście Plymouth snuje opowieść o najgenialniejszym pianiście, jakiego kiedykolwiek widział. Nazywał się Danny Boodman TD Lemon 1900. Tym osobliwym mianem ochrzcił go marynarz luksusowego parostatku "USS Virginian", który znalazł go jako niemowlę na pokładzie, w pudle po cytrynach, w pierwszy dzień nowego, 1900 r. Nadał maluchowi swoje imię i nazwisko, dodając napis, który widniał na pudełku, oraz rok, w którym dziecko zostało znalezione. Gdy znajda dorośnie, tym właśnie rokiem będzie się posługiwał jak nazwiskiem. Malec wychowuje się w maszynowni, wśród stojących najniżej w okrętowej hierarchii palaczy i maszynistów. Nigdy nie schodzi na ląd. Z czasem odkrywa na górnym pokładzie fortepian i wówczas okazuje się, że jest genialnie uzdolniony muzycznie. Staje się pianistą wirtuozem, jego umiejętności podziwiają pasażerowie kolejnych rejsów, a sława "Tysiąc Dziewięćset" rozchodzi się po świecie. Wszyscy go znają, on zaś zna tylko swój statek. Kiedy w 1927 r. Max rozpoczyna pracę w okrętowej orkiestrze, zaprzyjaźnia się z Dannym. Jest świadkiem jego muzycznego pojedynku ze znakomitym jazzmanem, Jellym Roll Mortonem, obserwuje również przyjaciela, gdy ten zakochuje się w pięknej dziewczynie podróżującej statkiem. Pod wpływem uczucia do niej "Tysiąc Dziewięćset" po raz pierwszy i jedyny w życiu decyduje się nagrać na płycie swoją muzykę, dla pięknej nieznajomej jest nawet gotowy zacząć życie na lądzie. Ale bardzo szybko wraca z powrotem: nie potrafi żyć poza statkiem. A kiedy dziewczyna opuszcza pokład, zrozpaczony pianista niszczy jedyny egzemplarz matrycy nagrania. Drogi Maxa i Danny'ego rozchodzą się w 1933 r., gdy trębacz kończy pracę na "USS Virginian". Ale przyjdzie mu jeszcze spotkać się z przyjacielem w bardzo dramatycznych okolicznościach. 15:40 Z KLASYKĄ PRZEZ POLSKĘ - OJRZANÓW - ATMA QUARTET Koncert, 51 min, Polska, 2020 Wykonawcy: Atma Quartet "Z klasyką przez Polskę" to projekt Polskiego Impresariatu Muzycznego realizowany przez Instytut Muzyki i Tańca. Celem jest docieranie z programami muzycznymi na najwyższym poziomie artystycznym w wykonaniu najwybitniejszych polskich artystów do mniejszych ośrodków, miast, miasteczek i wsi. Koncerty odbywają się w domach kultury, remizach, szkołach, dworkach, pałacykach i kościołach na terenie całego kraju. W Pałacu Ojrzanów wystąpił kwartet Atma Quartet. W programie kwartety Josepha Haydna, Stanisława Moniuszki i Karola Szymanowskiego. 16:45 RETRO KINO - ICH NOCE (IT HAPPENED ONE NIGHT) Komedia romantyczna, 101 min, USA 1934 Reżyseria: Frank Capra Scenariusz: Robert Riskin Zdjęcia: Joseph Walker Muzyka: Howard Jackson, Louis Silvers Występują: Clark Gable, Claudette Colbert, Walter Connolly, Roscoe Karns, Jameson Thomas, Ward Bond, Claire McDowell i inni Stare, dobre kino drogi, utrzymane w konwencji komedii romantycznej. Film odniósł niespodziewany sukces artystyczny i komercjyny, co było dużym zaskoczeniem nawet dla samych twórców. "Ich noce" zostały uznane za najgłośniejszą produkcję roku. Po raz pierwszy przyznano Oscary w pięciu głównych kategoriach - za najlepszy film, reżyserię, scenariusz oraz dla najlepszych głównych aktorów: Claudette Colbert i Clarka Gable'a. Ten rekord powtórzył dopiero 41 lat później słynny "Lot nad kukułczym gniazdem". Colbert była pierwszą urodzoną we Francji aktorką, która została uhonorowaną zaszczytną nagrodą Oscara. Prawdziwą sensację wzbudził 33 - letni Clark Gable, przyszły wielki amant starego kina, który po raz kolejny triumfował po pięciu latach w niezapomnianej roli Rhetta Butlera w "Przeminęło z wiatrem". Autora scenariusza zainspirowało opowiadanie "Night Bus" Samuela Hopkinsa Adamsa, opublikowane w sierpniu 1933 roku na łamach magazynu "Cosmopolitan". To urokliwa i zabawna opowieść o córce magnata z Wall Street, która wbrew woli ojca zamierza poślubić pilota - playboya. Uciekając przed rodziną, bohaterka poznaje w autobusie bezrobotnego dziennikarza. Wspólna podróż całkowicie odmieni ich życie. Wielka miłość pokonuje wszelkie bariery - to motyw często wykorzystywany w hollywoodzkich filmach romantycznych w latach 30. i na początku 40. Rozpieszczona i kapryśna Ellie Andrews poślubia wbrew woli rodziny pilota Kinga Westleya (Jameson Thomas). Rozwścieczony ojciec, który uważa Westleya za łowcę fortuny, porywa córkę i więzi ją na swoim jachcie. Zamierza anulować małżeństwo. Tymczasem Ellie ucieka, by połączyć się z mężem. Podczas podróży autobusem z Miami do Nowego Jorku poznaje dziennikarza, Petera Warne'a, który właśnie stracił pracę. Początkowo nie przypadają sobie do gustu, zwłaszcza że znajomość rozpoczyna się od kłótni o miejsce. Z czasem nawiązuje się jednak między nimi nić sympatii, choć na razie sami nie zdają sobie z tego sprawy. Rozpoznawszy w Ellie córkę multimilionera, Peter wpada na pomysł, jak pozbyć się problemów finansowych. Chce napisać sensacyjny artykuł, który z łatwością sprzeda każdej gazecie za duże pieniądze. Aby nakłonić dziewczynę do zwierzeń, obiecuje, że w zamian pomoże jej dotrzeć do męża. Tymczasem Alexander Andrews oferuje 10 tysięcy dolarów nagrody za wskazanie miejsca pobytu córki. Jeden z pasażerów rozpoznaje ją na zdjęciu. Chcąc uniknąć kłopotów, Ellie i Peter rezygnują z podróży autobusem, w dalszą drogę ruszają autostopem. Rozpoczyna się pełna przygód ucieczka. Ellie dociera wreszcie do Westleya, lecz nagle uświadomia sobie, że zakochała się w Peterze. Wskutek nieporozumienia jest jednak przekonana, że on odszedł od niej. Ale Peter postanawia odnaleźć ukochaną. Uczciwy, skromnychłopak zdobywa też zaufanie i sympatię Andrewsa. 20:00 BILET DO KINA - BORG/MCENROE. MIĘDZY ODWAGĄ A SZALEŃSTWEM. (BORG MCENROE) Dramat, film sportowy, 103 min, Dania/Szwecja/Finlandia, 2017 Reżyseria: Janus Metz Scenariusz: Ronnie Sandahl Aktorzy: Sverrir Gudnason, Shia LaBeouf, Tuva Novotny, Stellan Skarsgard Historia turnieju życia najwybitniejszych tenisistów wszech czasów. W roli Johna McEnroe’a - Shia LaBeouf. Wimbledon 1980. Cały świat wstrzymuje oddech, rozpoczyna się finałowy mecz. Björn Borg, najlepszy tenisista na świecie, będzie bronił po raz piąty tytułu mistrza. Chłodny, opanowany i skuteczny jest ulubieńcem publiczności. Nikt jednak nie wie o dramacie rozgrywającym się poza kortem: niespełna 24 - letni tenisista jest fizycznym i psychicznym wrakiem, wyniszczonym przez mordercze treningi, które rujnują także jego życie prywatne. Przeciwnik Borga to 20 - letni John McEnroe, porywczy i wybuchowy, zdeterminowany, by zająć miejsce swojego dotychczasowego idola. Jaką cenę może mieć sukces? (opis dystrybutora) 21:55 GENESIS: WHEN IN ROME (GENESIS: WHEN IN ROME) Koncert, 88 min, Wielka Brytania, 2007 Reżyseria: David Mallet Wykonawcy: Genesis Zapis koncertu zespołu Genesis, który odbył się 14 lipca 2007 roku w Circus Maximus w Rzymie w ramach trasy Turn It On Again Tour. 02:25 SŁONECZNY ZEGAR Komediodramat, 107 min, Polska, 1997 Reżyseria: Andrzej Kondratiuk Scenariusz: Andrzej Kondratiuk Zdjęcia: Zbigniew Hałatek, Andrzej Kondratiuk, Maciej Kijowski, Józef Romasz Muzyka: Iga Cembrzyńska Aktorzy: Iga Cembrzyńska, Andrzej Kondratiuk, Katarzyna Figura, Roman Mielczarek Sfiksowany na tle kina, starzejący się filmowiec nadal z uporem maniaka realizuje swój film życia. Chce pokazać, jak przedziwnym metaforom podlega człowiek w miarę upływu lat. Pozbawiony profesjonalnej ekipy posługuje się archaicznym sprzętem. Filmuje wszystko, co wydaje mu się godne uwiecznienia: przyrodę, epizody z życia, sytuacje w pracy z naturszczykami. Poszukując w życiu sensu, piękna i radości filmowiec odnajduje te wartości w sztuce iluzji, na ekranie.