TVP Historia                         Środa, 26.01.2022


Zmiany z dnia 19.01.2022
w stosunku do raportu z dnia 05.01.2022

(dodano pozycję programową)
14:35 IDEALNE MIASTO AUSCHWITZ

Film dokumentalny, 39 min, Polska, 2016
Reżyseria: Grażyna Czermińska, Bogdan Czermiński
Scenariusz: Grażyna Czermińska
Zdjęcia: Radosław Czermiński, Grażyna Czermińska

Film o zupełnie nieznanej historii Oświęcimia, który według starych, niemieckich map z okresu II wojny światowej, 
odnalezionych po kilkudziesięciu latach, miał być wzorcowym idealnym nazistowskim miastem, bastionem niemczyzny 
na Wschodzie. Dzięki tym mapom i dołączonym do nich zapiskom i rysunkom możemy wyobrazić sobie, jak miał 
wyglądać i funkcjonować Oświęcim, po wygranej przez nazistów wojnie. Zachowały się także fragmenty makiety 
przyszłego Oświęcimia. 
Co ciekawe, budowa "wzorcowego miasta Auschwitz" była jednym z priorytetowych zadań III Rzeszy. Jak ogromnych 
rozmiarów miało być to przedsięwzięcie, pokazują plany budynków samych tylko instytucji publicznych. Planowano 
wybudowanie 1600 tzw. mieszkań ludowych, czyli domków jednorodzinnych, z mediami, garażami i ogródkami. Miasto 
miało wręcz tonąć w zieleni. Przewidziano budowę 12 szkół, 6 przedszkoli, 20 placów zabaw, kilka stadionów z basenami
pływackimi i boiskami sportowymi. Punktem centralnym miasta miał być stary Auschwitz z siedzibami władz, bankami, 
sklepami i rynkiem. W nowych centrach miejskich miały powstać monumentalne budowle partyjne, specjalne ulice 
do defilad czy place apelowe do partyjnych zgromadzeń. Docelowo w Oświęcimiu miało zamieszkać 80 tys. Niemców. 
Wiosną 1941 roku wraz z utworzeniem w Oświęcimiu zakładów koncernu I. G. Farben, miasto uzyskało specjalny status 
w polityce zasiedlania i stało się wzorem wschodniego osadnictwa. Budownictwo mieszkaniowe i poprawa infrastruktury 
uważane były przez dyrekcję I. G. Farben za najważniejsze warunki wypełnienia narodowo - socjalistycznego zadania, 
ale tak naprawdę chodziło o sprowadzenie do Oświęcimia odpowiedniej liczby siły fachowej ze Starej Rzeszy i stworzenie 
takich warunków, aby po wygranej wojnie pracownicy ci nie chcieli wracać. Rezerwuarem taniej siły roboczej miał być 
istniejący tu obóz koncentracyjny. 



(dodano pozycję programową)
17:55 SZRAJBERKA Z AUSCHWITZ

Film dokumentalny, 57 min, Polska, 2017
Reżyseria: Grzegorz Gajewski
Scenariusz: Grzegorz Gajewski
Zdjęcia: Jan Gajewski, Grzegorz Gajewski
Muzyka: Krzysztof Ridan

Dokument o historii życia Zofii Posmysz, więźniarki Auschwitz i Ravensbruck, pisarki i poetki, autorki 
m.in. opowiadania "Pasażerka" będącego kanwą scenariusza filmu Andrzeja Munka. 
Zofia Posmysz (rocznik 1923), pomimo swoich lat aktywnie działa na rzecz ofiar obozów zagłady, 
uczestnicząc w warsztatach dla młodzieży niemieckiej i polskiej, podczas których opowiada o horrorze 
obozowego życia oraz o przebaczeniu i pojednaniu.