TVP Dokument Piątek, 04.02.2022 06:00 DZIKA POLSKA - POPIELATE ŻYCIE Serial dokumentalny, 25 min, Polska, 2011 Reżyseria: Monika Purzycka Scenariusz: Dorota Adamkiewicz, Joanna Łęska Trudno powiedzieć, gdzie jest. Trudno dociec, czy w ogóle jest. Niełatwo komukolwiek wytłumaczyć, kim jest. Popielica - jedno z najbardziej tajemniczych i nieznanych zwierząt rodzimej fauny. Przedstawicielka równie mało znanej rodziny pilchów - gryzoni, w których jedni dopatrują się raczej myszy, inni raczej wiewiórek. Prawdę o nich stara się poznać dr Mirosław Jurczyszyn, dla którego te zagadkowe ssaki stały się życiowym wyzwaniem. Nie tylko stara się odkryć, gdzie są, ale zabiega o to, by były wszędzie, gdzie być powinny. Ku chwale bukowych lasów, które stanowią ich najprawdziwszą ojczyznę. 06:30 DZIKA POLSKA - NOCKA NOCKÓW Serial dokumentalny, 24 min, Polska, 2011 Reżyseria: Monika Purzycka Scenariusz: Dorota Adamkiewicz, Joanna Łęska O zmierzchu nietoperze wzdłuż leśnego potoku podążają w góry. Po drodze wpadają w delikatną sieć badaczy i dostają obrączki lub nadajniki telemetryczne. Dzięki nim wiemy, że część tych lotników podąża do nocnego klubu na wspólną imprezę. W filmie przewodnikiem po świecie nietoperzy jest dr Robert Mysłajek. Celem jego badań jest poznanie składu gatunkowego nietoperzy zamieszkujących lasy Beskidu Śląskiego, wyznaczenie szlaku ich wędrówek, wykrycie miejsc rozrodu, wypoczynku i zimowania. Tajemnice życia nietoperzy odsłaniane są powoli. Jednak są one na tyle fascynujące, że wielu badaczy jest gotowych do podejmowanie kolejnych wyzwań. Jednym z nich jest właśnie dr Robert Mysłajek. Towarzyszymy mu z kamerą podczas odłowu nietoperzy w delikatne siatki chiropterologiczne i zakładania nadajników telemetrycznych, które pozwalają poznać ich wędrówki. Podsłuchujemy nietoperze za pomocą detektorów ultrasonicznych, które przetwarzają wydawane przez nie ultradźwięki na dźwięki słyszalne dla ludzi i umożliwiają identyfikację gatunków. Późnym latem i jesienią obserwuje się wzmożoną aktywność nietoperzy w pobliżu otworów jaskiń. Rola rojenia nietoperzy w takich miejscach nie jest do końca jasna. Sugeruje się jego związek z zachowaniami godowymi, przekazywaniem przez dorosłe osobniki młodym informacji o rozmieszczeniu kryjówek zimowych, wykorzystaniem jaskiń jako schronień tymczasowych itd. Bez względu jednak na pełnioną funkcję, rojenie stwarza doskonałą okazję do lepszego poznania fauny nietoperzy danego regionu i zdefiniowania miejsc ważnych dla ich ochrony. 07:05 ZIEMIA - PODWODNY ŚWIAT - CZ. 4. MYJNIA SAMOCHODOWA, BŁĘKITNA DZIURA I SALEM EXPRESS Cykl dokumentalny, 44 min, Polska, 2015 Reżyseria: Andrzej Misiuk W Morzu Karaibskim istnieje ogromna, błękitna dziura rozpoznawalna nawet z kosmosu. Czym jest i jak powstał ten ewenement natury? Równie rzadkim zjawiskiem jest zatopiona w meksykańskiej ziemi przepiękna jaskinia krasowa o niebanalnej nazwie Myjnia Samochodowa. Okazuje się jednak, że natura, będąca niezwykłym budowniczym, potrafi również bezlitośnie niszczyć. W filmie będzie także mowa o największej tragedii, jaką spowodowało ignorowanie przez człowieka potęgi Morza Czerwonego. Ludzka brawura oraz sztorm i rafa koralowa spowodowały śmierć aż ośmiuset osób w ciągu dwudziestu minut. 08:05 GWADALKIWIR. WIELKA RZEKA HISZPANII (GUADALQUIVIR THE GREAT RIVER) Film dokumentalny, 51 min, Austria, 2014 Reżyseria: Joaquin Gutierrez Acha Filmowa opowieść o przyrodzie okalającej hiszpańską wielką rzekę Gwadalkiwir, o długości około 680 km. Jej źródła znajdują się na stokach Canada de las Fuentes na wysokości ok. 1400 m n.p.m. , na terenie Parku Narodowego Sierra de Cazorla i Las Villas. Ekipa filmowa podąża z kamerą jej biegiem aż do Zatoki Kadyksu, zatoki Oceanu Atlantyckiego. 09:10 DZIKIE DELFINY (WILD DOLPHINS) Film dokumentalny, 49 min, Niemcy, 2017 Reżyseria: Judith Curran Film dokumentalny o delfinach żyjących w wodach otaczających Nową Zelandię. Każdy z nich opracował unikalne strategie przetrwania w różnych siedliskach. Z dala od półwyspu Kaikoura, ogromne ławice mrocznych delfinów spędzają noce w podwodnym kanionie, wcześnie rano odpoczywają i bawią się bliżej brzegu. Majestatyczny krajobraz Fiordlandu jest domem dla delfinów butlonosych, które przystosowały się do ekstremalnego zimna. Są większe i grubsze. W zatokach, które przecinają Półwysep, małe i rzadkie delfiny Hectora komunikują się za pomocą kliknięć o bardzo wysokiej częstotliwości. Poza Wyspą Północną pospolite delfiny wykorzystują swoje echo do polowania na otwartym oceanie. Zdolność tych wszystkich delfinów do przekazywania wiedzy w ich stadach rodzinnych jest najważniejsza dla każdego aspektu życia. 10:10 ODKRYWAMY ŚWIAT - ODC. 9 RIO DE JANEIRO (WORLD DISCOVERIES. EP. 9 RIO DE JANEIRO) Serial dokumentalny, 51 min, Francja, 2018 Reżyseria: Daniel Lafarge Scenariusz: Sylvain Dommergue Seria dokumentalna, w której będziemy mogli poznać najwspanialsze miejsca świata, styl życia, odwieczne tradycje lub realia historyczne zanim znikną one na tle nowoczesności. To świadectwa niesamowitego bogactwa kultur ludzkich na całym świecie. W ciągu kilku dziesięcioleci nasza planeta przeszła bardziej dramatyczne zmiany niż kiedykolwiek w historii ludzkości. Globalizacja, postęp gospodarczy i technologiczny prowadzą do normalizacji na całym świecie. Jednak różnice kulturowe i różnorodność wciąż mogą zaskakiwać, a czasem oczarować podróżnika. 11:05 ARTYSTA SPOD ZŁOTEGO GRONIA Film dokumentalny, 31 min, Polska, 1974 Scenariusz: Norbert Boronowski, Hanna Suchorabska Zdjęcia: Norbert Boronowski Jan Wałach, rocznik 1884 - grafik, malarz, rzeźbiarz i drzeworytnik. Popularność przyniosły mu prace, w których utrwalał typy góralskie, architekturę, scenki z życia beskidzkiej wsi oraz tematy sakralne. Artysta opowiada o Istebnej, rodzinie, swojej edukacji. W kontekście 90. urodzin mówi: - Nie mam żadnych planów, tylko sobie maluję i to mnie jedynie trzyma. Ja nie mam odpoczynku. Na wystawie obrazów objaśnia swoje malarstwo. Mówi o tradycjach i obrzędach Beskidu Śląskiego: - Wszystko jest piękne, tylko nie wszystko daje się namalować. Na pytanie, dlaczego nie ma uczniów, Wałach odpowiada, że musi pracować sam, inni by mu przeszkadzali. Wspomina, jak chodził malować zadymione, kurne chatki, w których razem z ludźmi mieszkały zwierzęta: - Już nie ma tej Istebnej, wszystko murowane. O współczesnym malarstwie: - Mnie nie interesuje malowanie oślim ogonem. Na pytanie, czy zrobił w życiu wszystko, co chciał, Wałach odpowiada: - Jak się patrzę na moje stare obrazy, to się dziwię, jak ja to mogłem robić. Mówi, że jeszcze mało namalował. Nie może już chodzić daleko, gdzie widać góry, więc maluje to, co blisko - swój domeczek... W filmie przestawiono Jana Wałacha i jego dzieła. 11:45 TAK BLISKO... TAK DALEKO... Film dokumentalny, 52 min, Polska, 2019 Reżyseria: Maciej Dutkiewicz Scenariusz: Michał Komar Zdjęcia: Jacek Knopp Muzyka: Jan Komar Film dokumentalny "Tak blisko... tak daleko" to opowieść Szewacha Weissa - polskiego Żyda, polityka, dyplomaty i dziennikarza - o trudnych relacjach między Polakami i Żydami po II wojnie światowej. Tytuł filmu został zaczerpnięty z wypowiedzi profesora Szewacha Weissa. 12:55 HIRANMOY GHOSHAL. NURTEM DWÓCH RZEK Film dokumentalny, 52 min, Polska, 2019 Scenariusz i reżyseria: Tadeusz Śmiarowski Zdjęcia: Jan Klima Film przedstawia historię dwojga ludzi: Hiranmoya Ghoshala - hinduskiego pisarza z Bengalu Zachodniego, dyplomaty, tłumacza i językoznawcy, i jego córki Miry Ghoshal - muzykologa, znawczyni muzyki hinduskiej. Życie tych dwojga ludzi było zawsze rozdarte między Polską i Indiami, a na pewnych etapach, bardziej z konieczności, także między Anglią i Stanami Zjednoczonymi. Filmowa opowieść skupi się przede wszystkim na postaci Hiranmoya Ghoshala, którego życie i dokonania są czymś niezwykłym, a które wywarły też ogromny wpływ na losy jego córki. 13:50 WILCZA RODZINA, NIEBEZPIECZNI SĄSIEDZI? (THE WOLFPACK / FAMILIE WOLF - GEFÄHRLICHE NACHBARN) Film dokumentalny, 43 min, Niemcy, 2017 Reżyseria: Herbert Ostwald, Sebastian Koerner Film dokumentalny o wilkach, których jest coraz więcej w Europie, co powoduje wzrost niepokoju i strach przed tymi drapieżnikami wśród ludności wsi i małych miast. Ale jak niebezpieczne są wilki dla ludzi? Aby znaleźć odpowiedź, poświęciliśmy dwa lata czając się w środowisku tych drapieżnych bestii. Dzięki różnorodnym sposobom filmowania, udało się uchwycić prywatne życie wilczych stad, żyjących głęboko w lasach Europy. Wataha przedstawiona wokół samca Leo ma swoje terytorium na poligonie w Niemczech. Po raz pierwszy udało się uzyskać dokładniejszy wgląd w prywatne życie drapieżników. Wszystkie nagrania zostały wykonane na wolności. Żadne zdjęcie do tej dokumentacji nie było kręcone w zagrodzie lub z oswojonymi wilkami. Na tle najnowszych odkryć naukowych i intensywnych badań film opowiada prawdziwą historię pełną życia, radości, dramatu i śmierci. Pokazuje, jak dobrze wilki odnajdują się w naszym krajobrazie, ale także co może pójść źle, jeśli ludzie źle reagują. Wilki nie są ani bestiami, ani maskotkami. Jeśli zaakceptujemy tych myśliwych na czterech łapach i ich przyzwyczajenia, pozostaniemy w dobrych relacjach sąsiedzkich z wilczymi rodzinami. 14:50 KLUCZ DO SALVADORA DALEGO (LA LLAVE DALI / THE KEY TO DALI) Film dokumentalny, 53 min, Hiszpania, 2016 Reżyseria: David Fernandez Scenariusz: Pau Cavaller, David Fernandez, Simo Mateu Zdjęcia: Bosco Llona Girona to popularne wśród turystów hiszpańskie miasteczko. W 1989 roku w jednym z lokalnych sklepów z antykami niejaki Tomeu I’ Amo trafia na obraz, który wydaje mu się być oryginalnym dziełem Salvadora Dalego. Niestety, jedyna osoba mogąca potwierdzić autorstwo, czyli sam autor dzieła, umiera w tym samym roku. I’ Amo nie zniechęca się jednak i postanawia za wszelką cenę udowodnić wagę swojego znaleziska. Tak rozpoczyna się 25 - letnia przygoda, podczas której ten ekscentryczny naukowiec z Majorki pozna ekspertów z całego świata, a także odkryje specjalny kod jego zdaniem stosowany przez Salvadora Dalego, co rzuci nowe światło na twórczość hiszpańskiego mistrza. W przeciwieństwie do bajek, odnalezienie skarbu to dopiero początek historii, a w rzeczywistości trzeba jeszcze jego wartość udowodnić. Nasz bohater przypomina swoją pewnością i naiwnością Don Kichota, który współcześnie walczy z wiatrakami świata sztuki. Niezależnie od wyniku tego pojedynku, l’ Amo i jego dzieje łączą w sobie narodowe cechy Hiszpanów: fantazję, aktywność, śmiałość. 15:55 KOSMICZNE KOLIZJE (SPACE SMASH) Film dokumentalny, 54 min, Francja, 2019 Reżyseria: Bertrand Loyer Problem śmieci w kosmosie stał się koszmarem dla astronautów. Ilość śmieci w kosmosie stale rośnie przez ostatnie 20 lat, ponieważ coraz więcej satelitów umieszczano na orbicie i testowano liczne pociski. W 2009 r. dwa działające satelity zderzyły się, wysyłając mnóstwo nowych śmieci kosmicznych na orbitę, które poruszają się z niesamowitą prędkością. Tego rodzaju działania tworzą błędne koło, ponieważ za każdym razem, gdy gruz zderza się, powstaje coraz więcej odpadów. Wszyscy zaangażowani w podbój kosmosu są teraz zmuszeni do ciągłego monitorowania chmur odpadów i przekierowywania swoich działających satelitów w nagłych przypadkach. Ale wiele satelitów zostało pozostawionych bez nadzoru i to one są potencjalnym zagrożeniem, które może spowodować kolizję. Obecnie wszelkie wysiłki mające na celu zminimalizowanie lub posprzątanie tego gruzu są niewystarczające i mogą mieć poważne konsekwencje dla naszych satelitów i innych działań na ziemi. Najwyższy czas posprzątać kosmiczny bałagan. Na całym świecie inżynierowie wymyślają coraz więcej rozwiązań do usuwania śmieci kosmicznych i testują swoje wynalazki: sieci magnetyczne w Japonii, rozpadające się lasery w Australii, satelity do zbierania śmieci w Szwajcarii, statki łowieckie w Europie i rakiety rozpylające gaz w USA. Gwiezdne wojny już się raczej nie wydarzą, ale wojna z odpadami została rozpoczęta. 17:05 ODKRYWAMY ŚWIAT - ODC. 10 SRI LANKA (WORLD DISCOVERIES. EP. 10 SRI LANKA) Serial dokumentalny, 51 min, Francja, 2018 Reżyseria: Daniel Lafarge Scenariusz: Sylvain Dommergue Seria dokumentalna, w której będziemy mogli poznać najwspanialsze miejsca świata, styl życia, odwieczne tradycje lub realia historyczne zanim znikną one na tle nowoczesności. To świadectwa niesamowitego bogactwa kultur ludzkich na całym świecie. W ciągu kilku dziesięcioleci nasza planeta przeszła bardziej dramatyczne zmiany niż kiedykolwiek w historii ludzkości. Globalizacja, postęp gospodarczy i technologiczny prowadzą do normalizacji na całym świecie. Jednak różnice kulturowe i różnorodność wciąż mogą zaskakiwać, a czasem oczarować podróżnika. 18:10 DAWNE ŚWIATY - ODC. 8/8 PERU NAJSTARSZA Z CYWILIZACJI. (CHOQUEKIRAW, THE INCA CRADLE OF THE CELESTIAL LAMAS) Serial dokumentalny, 51 min, Francja, 2007 Na świecie mamy 6 regionów, które nazywamy kolebkami cywilizacji. W pewnym okresie, w Indiach, Chinach, Mezopotamii, Egipcie, Ameryce Środkowej i w Andach człowiek postanowił się zatrzymać. Powstały bardziej złożone społeczności. Naukowcy są pewni, że pierwsza cywilizacja na kontynencie amerykańskim rozwinęła się na początku trzeciego tysiąclecia przed naszą erą - na wybrzeżu Peru. Co wywołało tę zmianę w dziejach ludzkości? Skąd iskierka, która spowodowała, że ludzie zarzucili wcześniejszy tryb życia? Czemu rzucili się w nieznane, czyli w wir cywilizacji? Kilka teorii próbuje wyjaśnić przyczyny narodzin społeczeństwa w tym regionie. Dla jednych cywilizacja ta powstała na wybrzeżu, dla innych w głębi lądu. Obecnie teorie te są analizowane z wykorzystaniem nowych technik i modeli analiz interdyscyplinarnych. Ekipa zajmująca się projektem archeologicznym w Norte Chico rozpoczęła poszukiwania. Celem jest wyjaśnienie, dlaczego cywilizacja zaczęła raczkować właśnie tutaj, w Norte Chico. Byc może uda się odpowiedzieć na pytanie, co było pierwsze: jajo czy kura? Peru jest jak bibuła. Wchłania ważne ślady z historii sięgającej daleko w przeszłość. Kultura Norte Chico rozwinęła się w czasach prekolumbijskich. Liczyła aż 30 dużych ośrodków osadniczych. Jest to najstarsza kultura na kontynencie amerykańskim. Powstała w późnym archaiku, czyli w latach 3.000 - 1800 przed naszą erą. Jej członkowie znali tkactwo i przypuszczalnie istniał kult wspólnego boga. Ludzie ci znali zasady budownictwa, czego dowodem są monumentalne konstrukcje. Norte Chico znajduje się 170 km od stolicy Peru, Limy. Odkrycie Norte Chico umożliwiło przesunięcie poszukiwań archeologicznych z gór nad wybrzeże. 19:10 WSZYSTKIE KOLORY ŚWIATA - SYCYLIA. WULKANICZNA PIĘKNOŚĆ (FLAVORS) Serial dokumentalny, 50 min, Francja, 2008 Reżyseria: Eric Bacos Sycylia to włoska wyspa wulkaniczna, położona na Morzu Śródziemnym, zaledwie 150 kilometrów od Tunezji. Spotykają się tu europejskie i afrykańskie wpływy. Sycylia wyróżnia się niezwykłym bogactwem kulturowym, przyrodniczym i kulinarnym. Ciekawa historia, serdeczni mieszkańcy i zmysłowe barwy. 20:10 CELTOWIE: ZAPOMNIANA POTĘGA EUROPY. ODC. 3 POWSTANIE BUDYKI (THE CELTS: BLOOD, IRON AND SACRIFICE / DIE KELTEN 3. THE REVOLT OF BOUDICA) Film dokumentalny, 51 min, Niemcy, 2016 Reżyseria: Michael Lachmann, Jeremy Hall Dokumentalna opowieść o Celtach. Ich plemienne ojczyzny rozciągały się kiedyś od Hiszpanii, Anglii i Francji po Słowenię i Anatolię. Dziś nowe znaleziska archeologiczne nakreślają znacznie dokładniejszy portret Celtów. Przez prawie tysiąc lat w dużej mierze determinowali historię Europy i nieustannie pilnowali Rzymu. W pierwszym tysiącleciu p.n.e. Europa była mocno w ich rękach. A kiedy w IV wieku p.n.e. zaczęli przekraczać Alpy, było to postrzegane jako zniewaga dla początkującego mocarstwa - Rzymu. W I wieku p.n.e. Cezar wkroczył do Galii, aby ujarzmić wszystkie plemiona celtyckie. Jednak Celt Wercyngetoryks zjednoczył Celtów przeciwko Rzymianom w konflikcie, który trwał siedem lat. Poddanie się i niewola celtyckiego księcia Wercyngetoryksa przypieczętowały los wolnych Celtów na kontynencie. To była porażka, ale nie koniec epoki krwi i żelaza Celtów. 21:10 WIELKA EUROPEJSKA AFERA TYTONIOWA (THE GREAT EUROPEAN CIGARETTE MYSTERY / THE JOHN DALLI MYSTERY) Film dokumentalny, 57 min, Dania, 2017 Reżyseria: Jeppe Rnde, Mads Brügger Film dokumentalny o ciemnej stronie UE. Dwóch dziennikarzy postanowiło zbadać, dlaczego maltański unijny komisarz, John Dalli, musiał opuścić Komisję EU w niełasce. Wszystko to wydarzyło się po burzy oskarżeń o to, że jest on zamieszany w nieuczciwe kontrakty z Big Tobacco. W 2010 r. Dalli został komisarzem unijnym do spraw zdrowia. To na jego biurko trafił projekt nowej dyrektywy w sprawie wyrobów tytoniowych. Pragnął on rygorystycznej dyrektywy, co nastawiło do niego wrogo przemysł tytoniowy. Zamierzał ją wprowadzić, ale w październiku 2012 roku został wezwany do biura Manuela Barroso, przewodniczącego Komisji Europejskiej i podał się do dymisji. Z raportu wynika, że Dalli przeprowadził szereg poufnych spotkań z lobbystami tytoniowymi i padło podejrzenie o korupcję. Ten film próbuje wytłumaczyć wszelkie zawiłości tej sytuacji. Dwaj reporterzy postanawiają też zbadać stary i dawno zapomniany przypadek oszustwa, który dotyczył innego urzędnika Komisji Europejskiej, Antonio Quatraro, który zginął w tajemniczych okolicznościach w obliczu oskarżeń o bycie na usługach Big Tobacco. Proste pytanie, dlaczego Quatraro umarł, tworzy narracyjny, intrygujący wątek tego mrocznego śledztwa. 22:15 MIASTO GNIEWU S.II - /5/ SĄD Serial fabularyzowany TVP, 30 min, Polska, 2019 Scenariusz i reżyseria: Dawid Sawicki W tym odcinku widzowie dowiedzą się o kondycji polskich sądów na początku lat 2000. Opowiemy o działaniu sądów, ocenie dowodów, wyrokach skazujących i uniewinniających oraz o adwokatach i prokuratorach, układach, składaniu i odmowie składania wyjaśnień przez oskarżonych. Pokażemy mechanizmy korumpowania pracowników wymiaru sprawiedliwości. Poza tym poruszymy wątek strachu przed rozprawą. Czy ci groźni, działający z zimną krwią bandyci odczuwają strach przed sądem? Czy idąc na rozprawę, boją się, że mogą dostać dożywotni wyrok? 22:55 SKANDYNAWSKA GWIAZDA CZ. 3 MIEJSCE ZBRODNI (SCANDINAVIAN STAR EP. 3 THE CRIME SCENE) Serial dokumentalny, 59 min, Dania, 2020 Reżyseria: Mikala Krogh Serial dokumentalny opowiadający o statku wycieczkowym Scandinavian Star, płynącym między Oslo a Frederikshavn, na pokładzie którego w nocy 7 kwietnia 1990 roku wybucha pożar i 159 osób ginie. W tym odcinku: wszyscy myślą, że pożar jest prawie ugaszony, ale o trzeciej w nocy nagle wybucha kolejny, groźny i niespodziewany pożar i niszczy dużą część statku. W dokach rozpoczyna się szeroko zakrojone śledztwo we współpracy policji duńskiej, szwedzkiej i norweskiej. W Kopenhadze rozpoczyna się przesłuchanie obserwowane przez międzynarodową publiczność. 00:05 Z WŁASNEJ PENSJI NIKT NIE ŻYJE Reportaż, 19 min, Polska, 1988 Scenariusz: Małgorzata Kałużyńska - Jasak Zdjęcia: Stanisław Ścieszko Sytuacja ekonomiczna PRL schyłku lat osiemdziesiątych minionego wieku zainspirowała członków łódzkiej kapeli podwórkowej do stworzenia utworu "Z własnej pensji nikt nie żyje". Nauczyciele, muzycy, pracownicy zakładów tekstylnych, renciści - wszyscy muszą dorabiać do swoich oficjalnych wynagrodzeń, bowiem ich wysokość nie pozwala na zaspokojenie podstawowych potrzeb. Absurdy gospodarcze minionego ustroju szczególnie widać na rynku mieszkaniowym, gdzie - zatrudnieni w spółdzielni - robotnicy wykonują tzw. fuchy w ramach oficjalnego czasu pracy. Zdesperowani, czekający na wymarzone, własne mieszkanie, lokatorzy zmuszeni są płacić "na boku", by jak najszybciej wprowadzić się do właściwie przygotowanego lokum. 00:30 NOTACJE - JERZY BOROWCZAK. BYLIŚMY ZACZYNEM Cykl dokumentalny, 11 min, Polska, 2012 Autor: Dariusz Król Jerzy Borowczak, ur. 15 listopada 1957 r. w Białogardzie, działacz związkowy, polityk i poseł na sejm RP. Opowiada o strajku w Stoczni Gdańskiej w sierpniu 1980 roku. Był działaczem Wolnych Związków Zawodowych i jednym z inspiratorów sierpniowego strajku na Wybrzeżu. Faktycznie i fizycznie to on - oraz Ludwik Prądzyński - zjawili się w umówionym dniu o godzinie 5.30 pod główną bramą stoczni. To oni dwaj byli inicjatorami rozpoczęcia strajku. Dopiero później (około 11.00) dołączyli Borusewicz i Wałęsa. Jerzy Borowczak barwnie opowiada o faktach, które nie są powszechnie znane, a dotyczą 18 dni strajku w Stoczni Gdańskiej, do przyjazdu komisji ekspertów. 00:45 PIĘCIOBÓJ NOWOCZESNY Film dokumentalny, 8 min, Polska, 1975 Reżyseria: Bogdan Dziworski Film otwierający serię intrygujących filmów sportowych zrealizowanych w łódzkiej Wytwórni Filmów Oświatowych przez Bogdana Dziworskiego, jednego z najoryginalniejszych twórców współpracujących z Oświatówką. Ekspresyjne obrazy ciężkich treningów i krańcowego wysiłku podczas zawodów ujawniają, jak wielkiej pracy i determinacji wymaga osiągnięcie sportowego sukcesu, szczególnie w pięcioboju nowoczesnym - dyscyplinie wymagającej wyjątkowej wszechstronności i doskonałego przygotowania kondycyjnego. Dokument wyróżniony został, między innymi, nagrodami na MF Filmów Dokumentalnych i Krótkometrażowych w Bilbao (1975) i MFFK w Linzu (1976). Nagroda za najlepsze zdjęcia. 01:00 HOKEJ Film dokumentalny, 11 min, Polska, 1976 Scenariusz i reżyseria: Bogdan Dziworski Zdjęcia: Ryszard Lenczewski Mistrzostwa Świata w hokeju na lodzie w Katowicach - zawodnicy dają z siebie wszystko - podziwiamy szybkość, technikę, wolę walki. Niepokoją jednocześnie objawy zbrutalizowania sportowej rywalizacji. Jednoczesna obserwacja dzieci ze szkółki hokejowej nadaje filmowi dodatkową wymowę. 01:10 OLIMPIADA Film dokumentalny, 17 min, Polska, 1978 Scenariusz i reżyseria: Bogdan Dziworski Zdjęcia: Krzysztof Ptak Film zrealizowany podczas narciarskich zawodów dzieci w Zakopanem oddaje atmosferę pierwszych sportowych zmagań, pierwsze starty, pierwszy smak zwycięstwa i gorycz porażki. Dzieci, dopingowane przez dorosłych, porzucają beztroską zabawę, by podjąć "dorosłą" rywalizację. 01:35 BYŁO, NIE MINĘŁO - KRONIKA ZWIADOWCÓW HISTORII. - NA STRAŻY POWSTAŃCZEJ PAMIĘCI ODC. 213 Magazyn historyczny, 22 min, Polska, 2020 Autor: Adam Sikorski Magazyn historyczny prezentujący wydarzenia i różne aspekty dawnej i najnowszej historii Polski. W programie podejmowane są zatarte, zagubione, zakłamane wątki polskiej historii. Autor poszukuje odpowiedzi na pytania o naszą wspólną przeszłość. Okazuje się, że wiele odpowiedzi leży w rodzinnych archiwach, zdjęciach, dokumentach i wspomnieniach ludzi. Program mobilizuje do poszukiwań lokalne środowiska miłośników historii, których nie brakuje w żadnym zakątku kraju. 02:00 KOMEDA, KOMEDA Film dokumentalny, 70 min, Polska, 2012 Reżyseria: Natasza Ziółkowska - Kurczuk, Marek Hendrykowski Film dokumentalny "Komeda, Komeda" poświęcony jest wybitnemu twórcy muzyki jazzowej Krzysztofowi "Komedzie" Trzcińskiemu. Film ukazuje genialnego kompozytora, łącząc go z obrazem miasta, z którego artysta i które ukształtowało jego wrażliwość oraz muzyczną wyobraźnię. 03:20 PUSTELNICY W GÓRACH Film dokumentalny, 59 min, Polska, 2006 Scenariusz i reżyseria: Mirosław Dembiński Film przedstawia rodzinę Pustelników, których całe życie jest związane z górami. Ojciec to wybitny himalaista, zdobywca 12 ośmiotysięczników (do korony Himalajów brakuje mu tylko dwóch najłatwiejszych). Synowie są wspinaczami skałkowymi (Adam jest najlepszy w Polsce, pokonał osiem dróg w skali trudności 8c+ z dziesięciu takich tras zdobytych przez Polaków). Reprezentują inne pokolenie, wspinanie dla nich jest zupełnie czymś innym, inaczej się ubierają, inaczej zachowują, słuchają innej muzyki i inaczej się wysławiają. Są na przeciwległych biegunach górskiej aktywności. Obserwując bohaterów filmu w górach, widzimy różnice, jakie ich dzielą w podejściu do wspinania. Przy bliższym poznaniu ich okazuje się jednak, że siła, która ich pcha w góry jest bardzo podobna, a istota ich motywacji niemal taka sama. Czy zatem młodzi ludzie naprawdę odbiegają tak daleko od pokolenia swoich rodziców ukształtowanych jeszcze w innym systemie, kiedy wyznawano inne wartości? Czy może są to tylko pozorne różnice?