TVP Dokument Wtorek, 22.03.2022 06:00 DZIKA POLSKA - CIEPŁA DŁOŃ PTASIARZA Serial dokumentalny, 24 min, Polska, 2009 Scenariusz i reżyseria: Dorota Adamkiewicz, Joanna Łęska Zdjęcia: Tomasz Michałowski Prowadzący: Tomasz Kłosowski Śledzenie wędrownych ptaków, zakładanie im obrączek, zapisywanie danych o małych wędrowcach trafiających do sieci ornitologów badaczy to jak dotąd zdecydowanie męskie zajęcie. Tym razem jednak poświęciła się im kobieta. Kieruje obozem badaczy, działających w ramach Akcji Bałtyckiej, który swe namioty i sieci rozłożył na Mierzei Wiślanej. Wędrują tędy niczym lądowym lesistym korytarzem - setki drozdów, rudzików, mysikrólików. Tutaj zostawiają informacje o sobie w zapiskach obserwatorów i przez chwilę grzeją się w ciepłych dłoniach ornitolożki. 06:30 DZIKA POLSKA - BUG MÓJ BÓG Serial dokumentalny, 24 min, Polska, 2009 Scenariusz i reżyseria: Dorota Adamkiewicz, Joanna Łęska Zdjęcia: Tomasz Michałowski Prowadzący: Tomasz Kłosowski, Artur Tabor Dolina Bugu to wciąż jeszcze naturalny korytarz ekologiczny. Pełno tu piaszczystych wysp, dzikich plaż, rozległych pastwisk przypominających stepy. Na tych piaszczystych i błotnistych pustkowiach wciąż gniazdują ptaki bardzo rzadkich gatunków. Rzadkich, bo nie znajdujących już prawie nigdzie dogodnych dla siebie terenów. Tu, nad Bugiem, życiu tych mało znanych istot przyglądał się w skupieniu badacz, który głęboko wniknął w jego tajniki, spędzając w dzikim otoczeniu wiele samotnych dni i nocy. 07:00 AMUR NAJWIĘKSZA RZEKA AZJI - AMUR. AMAZONKA AZJI. DALEKI WSCHÓD (AMUR ASIA’S AMAZON. THE FAR EAST) Film dokumentalny, 50 min, Austria, 2015 Reżyseria: Franz Hafner, Klaus Feichtenberger Film dokumentalny o rzece Amur, jednej z najpotężniejszych na Ziemi. Powierzchnia dorzecza to prawie dwa tysiące kilometrów, długość rzeki wynosi 2824 km. To rzeczna granica pomiędzy Rosją a Chinami. Jedna z największych rzek świata wciąż kryje w sobie wiele tajemnic. Płynąc z głębi kontynentu azjatyckiego do Pacyfiku, rozdziela dwa supermocarstwa. Ale jej liczne dopływy łączą zróżnicowane krainy. Najrozleglejsze obszary trawiaste na Ziemi. Dziewicze lasy pełne dzikich zwierząt. Ukształtowane przez wulkany tereny o księżycowym krajobrazie. Parne wilgotne lasy. Bezkresne równiny zalewowe i dzikie tereny podmokłe. Wszystkie te środowiska zasilają jedno z najbogatszych północnych mórz, które w zamian sprowadza deszcze spadające na dorzecze o powierzchni blisko dwóch milionów kilometrów kwadratowych. To nie tylko rzeka, ale rozległa sieć strumieni, jezior i bagien, pełen wód krajobraz na miarę kontynentu. Nie sposób określić, gdzie kończy się rzeka, a zaczyna morze. Amur wpływa do Oceanu Spokojnego w nieustannie powtarzającym się tańcu rzeki, morza i nieba. Amur wpada do Cieśniny Tatarskiej, która łączy Morze Japońskie z Morzem Ochockim - jednym z największych łowisk na świecie. U wybrzeży skalistej zatoki słodkie wody potężnego Amuru mieszają się ze słoną wodą morską w miejscu, gdzie spotykają się oceaniczne prądy podzwrotnikowe i polarne. Powstałe w związku z tym mgły - postrach żeglarzy - wprowadzają masy wilgoci w głąb lądu. 08:00 BURZA HORMONÓW. SEKRETY DORASTANIA (HORMONES AND HUFFS: THE SCIENCE OF PUBERTY) Film dokumentalny, 47 min, Niemcy, 2016 Reżyseria: Judith Konig Muzyka: Marcelo Scotti Film dokumentalny o dorastaniu. Powszechnie się uważa, że młodzież zachowuje się okropnie. Wiek nastoletni jest nieodłącznym elementem dorastania. Młodzi ludzie są zafascynowani wieloma sprawami, ale już nie tak jak dzieci i jeszcze nie tak jak dorośli. Dojrzewanie to okres życia charakteryzujący się przeobrażeniami w budowie i wyglądzie ciała, psychice - kształtowaniu osobowości, postawach wobec własnej i drugiej płci, pełnieniu roli społecznej. Tacy młodzi ludzie są często poirytowani i przewrażliwieni, ale bardzo kreatywni i pochłaniający to co ich ciekawi na sto procent. Pojawia się wiele problemów związanych z wahaniami poziomu hormonów: potliwość i zmiany skórne, stany depresyjne, czasem anoreksja i bulimia, a gwałtowny wzrost osłabia układ odpornościowy. Dziewczynki dorastają wcześniej niż chłopcy. Młodzi ludzie potrzebują akceptacji w grupie rówieśników, a to może skłaniać do zainteresowania różnymi używkami. Dojrzewanie to burza hormonów przechodząca przez każdy z tych młodych organizmów. Pojawia się silna potrzeba samodzielności i niezależności. Rodzice stają się jacyś dziwni, nastolatki buntują się, a narastający popęd seksualny nie pomaga w opanowaniu tego procesu. Najchętniej młody człowiek by się już odłączył i ruszył w świat. Naukowcy twierdzą, że jeszcze w 1860 roku dojrzewanie przypadało na wiek lat trzynastu, natomiast obecnie to już jedenaście lat. Temat dojrzewania i hormonów jest dla naukowców fascynującym polem do badań. Przed zbliżającymi się wakacjami takie kompendium wiedzy przyda się z pewnością. Film przybliży nam temat dorastania, posłuchamy opinii naukowców, rodziców i samych nastolatków. 08:55 NIESAMOWITE RYBY (INCREDIBLE FISH) Film dokumentalny, 49 min, Wielka Brytania, 2016 Film dokumentalny o rybach. Niektóre dziwaczne ryby łamią wszelkie konwencje, ale są rybami. To dziwolągi światowych oceanów. Niektóre, jak monstermouth, są całkowicie nieproporcjonalne - to największe usta w Oceanie Spokojnym. Inne, takie jak frog fish, straciły prawie umiejętność pływania. Szurają po dnie morskim jak bezkształtna plama ciasta. Wolf eel ma potężne szczęki i zęby oraz najtwardszą twarz ze wszystkich ryb. Zjada kolczaste jeżowce na śniadanie. Hagfish jest prawdopodobnie najmniej sympatyczną rybą w oceanie, wydziela wiadro szkodliwego szlamu, jeśli czuje się zagrożona. Rozdymka zawiera śmiercionośną tetrodotoksynę w skórze i narządach i ma o wiele więcej mechanizmów obronnych. Może samodzielnie poruszać oczami, zmieniać kolor lub intensywność wzorów, aby dopasować się do otoczenia. Sunfish (Mola Mola) w ogóle umie pływać. Jest jak statek kosmiczny. To najcięższa koścista ryba na świecie. 09:55 SZKOCJA. W POSZUKIWANIU DZIKIEJ PRZYRODY (WILD QUEST IN SCOTLAND / ECOSSE, LA QUETE DU SAUVAGE) Film dokumentalny, 52 min, Francja, 2018 Reżyseria: Laurent Cocherel Film dokumentalny przybliżający Szkocję to wyjątkowa podróż w surowe szkockie krajobrazy i bogatą faunę. Laurent Cocherel jest fotografem przyrody. Przeniesie nas do sekretnych miejsc, abyśmy byli świadkami wspaniałego widowiska natury w różnych porach roku wraz z wydrami, koloniami ptaków morskich, fokami, rekinami i delfinami. Szkocja - jej nazwa to jak odgłos fali gwałtownie uderzającej o skałę, jak ryk rogaczy na bezkresnych wrzosowiskach, jak taniec godowy cietrzewi, jak nurkowanie głuptaków. Laurent Cocherel od 25 lat przemierza tę krainę, fotografując jej dziką przyrodę i pejzaże. To ląd, gdzie jeziora są celem, a morze dostawcą. To tu wydry bawią się w morskich wodorostach i jelenie przekraczają morze. Oglądał te krajobrazy po tysiąckroć i miał tysiąc okazji, by widzieć karnawał zmieniającego się światła. Między burzami to boskie światło rozjaśnia zimny, jałowy krajobraz jak nigdzie indziej na świecie. Poznamy Park Narodowy Cairngorms, zagubioną na morzu wyspę Bass Rock, niezamieszkaną wyspę Lunga, która jest rajem dla morskiego ptactwa. 10:55 KOMENDANCI "DARU POMORZA" Reportaż, 20 min, Polska, 1980 Scenariusz: Marek Kański Zdjęcia: Andrzej Dobrzyński Żaglowiec szkolny "Dar Pomorza" został zakupiony przez społeczeństwo Pomorza w 1929 roku dla Szkoły Morskiej w Gdyni. Historia statku nierozerwalnie związana jest z jego kolejnymi dowódcami. W polskiej historii statkiem dowodziło sześciu komendantów. Reportaż przedstawia sylwetki dowódców "Daru Pomorza": Konstantego Maciejewicza (1929 - 1938), Konstantego Kowalskiego (1938 - 1939), Alojzego Kwiatkowskiego (1939 - 1945), Stefana Gorazdowskiego (1946 - 1953), Kazimierza Jurkiewicza (1953 - 1977) oraz Tadeusza Olechnowicza (1977 - 1982), ostatniego dowódcy statku. 11:40 PORTRET DAMY - KAROLINA LANCKOROŃSKA Film dokumentalny, 50 min, Polska, 2004 Scenariusz i reżyseria: Paweł Woldan Wykonawcy: Karolina Lanckorońska Film poświęcony jest postaci profesor Karoliny Lanckorońskiej, pochodzącej z arystokratycznej rodziny wybitnej Polki, historyka sztuki, twórczyni Instytutu Historycznego w Rzymie, ofiarodawczyni rodzinnej kolekcji wybitnych dzieł sztuki dla zamków królewskich w Warszawie i na Wawelu. Film opowiada o jej długim, bo 104 - letnim życiu, które poświęciła Polsce i nauce. Urodzona w Austrii, przed wojną mieszkała we Lwowie, gdzie wykładała na Uniwersytecie Jana Kazimierza. W czasie okupacji zaangażowała się w działalność konspiracyjną i trafiła do obozu w Ravensbruck. Po wojnie zmuszona do emigracji osiadła w Rzymie, gdzie aż do swojej śmierci prowadziła działalność naukową i stypendialną na rzecz nauki polskiej. Film oparty został na jej wspomnieniach i na wspomnieniach ludzi, którzy pragną przybliżyć postać jednej z najwybitniejszych Polek XX wieku. 12:40 DALEKO OD MIASTA Film dokumentalny, 52 min, Polska, 2011 Scenariusz, reżyseria i zdjęcia: Maciej Cuske Film Macieja Cuske to refleksja o upływającym czasie i wchodzeniu w dorosłość z sielskim krajobrazem w tle. Z dala od zgiełku miasta grupa chłopców rozmawia o przyszłym dorosłym życiu. Wszystko to dokumentują kamerą. Przywracają wspomnienia z dzieciństwa, gdy nie było obowiązków, a czas płynął leniwie. Spanie pod namiotem i nocne rozmowy o duchach to tylko kilka z wielu wspomnień z minionych beztroskich lat. 13:45 NIESAMOWITE ŻABY (INCREDIBLE FROGS) Film dokumentalny, 50 min, Wielka Brytania, 2014 Film dokumentalny o żabach. Niektóre zjadają żywcem swoją ogromną zdobycz, a inne są tak duże jak ludzkie dziecko. Pewne gatunki mają groteskowe deformacje - unikalny mechanizm przetrwania, którego nie posiadają żadne inne żywe stworzenia. Od dżungli Ameryki Południowej po bagna Afryki, poznamy niektóre z bardziej dziwacznych gatunków żab i ich zaskakujące zachowania. 14:50 AMUR NAJWIĘKSZA RZEKA AZJI - AMUR. AMAZONKA AZJI. RZEKA CZARNEGO SMOKA (AMUR ASIA’S AMAZON. THE BLACK DRAGON) Film dokumentalny, 49 min, Austria, 2015 Reżyseria: Franz Hafner, Klaus Feichtenberger Film dokumentalny o rzece Amur, jednej z najpotężniejszych na Ziemi. Powierzchnia dorzecza to prawie dwa tysiące kilometrów, długość rzeki wynosi 2824 km. To rzeczna granica pomiędzy Rosją a Chinami. Jedna z największych rzek świata wciąż kryje w sobie wiele tajemnic. Płynąc z głębi kontynentu azjatyckiego do Pacyfiku, rozdziela dwa supermocarstwa. Ale jej liczne dopływy łączą zróżnicowane krainy. Najrozleglejsze obszary trawiaste na ziemi. Dziewicze lasy pełne dzikich zwierząt. Ukształtowane przez wulkany tereny o księżycowym krajobrazie. Parne wilgotne lasy. Bezkresne równiny zalewowe i dzikie tereny podmokłe. Wszystkie te środowiska zasilają jedno z najbogatszych północnych mórz, które w zamian sprowadza deszcze spadające na dorzecze o powierzchni blisko dwóch milionów kilometrów kwadratowych. To nie tylko rzeka, ale rozległa sieć strumieni, jezior i bagien pełen wód krajobraz na miarę kontynentu. Nie sposób określić, gdzie kończy się rzeka, a zaczyna morze. Amur wpływa do Oceanu Spokojnego w nieustannie powtarzającym się tańcu rzeki, morza i nieba. Amur wpada do Cieśniny Tatarskiej, która łączy Morze Japońskie z Morzem Ochockim - jednym z największych łowisk na świecie. U wybrzeży skalistej zatoki słodkie wody potężnego Amuru mieszają się ze słoną wodą morską w miejscu, gdzie spotykają się oceaniczne prądy podzwrotnikowe i polarne. Powstałe w związku z tym mgły - postrach żeglarzy - wprowadzają masy wilgoci w głąb lądu. 15:50 POWRÓT NA KSIĘŻYC (BACK TO THE MOON) Film dokumentalny, 53 min, Francja, 2018 Reżyseria: Charles - Antoine De Rouvre To był 20 lipca 1969 roku. Rakieta Apollo 11 wystrzelona została z wyrzutni z przylądka Canaveral, czekając na historyczną i szaloną misję. Po raz pierwszy wylądowała na powierzchni Księżyca, aby otworzyć nowy rozdział w historii ludzkości. Przed ekranami telewizorów zasiadło kilkaset milionów widzów na całym świecie. Film powstał z okazji 50. rocznicy tego wydarzenia. Program Apollo był serią amerykańskich lotów kosmicznych przygotowywanych od roku 1961 i zrealizowanych w latach 1966 - 1972. Celem programu było lądowanie człowieka na Księżycu, a następnie jego bezpieczny powrót na Ziemię. Zadanie zostało zrealizowane w 1969 roku, w czasie misji Apollo 11. Członkowie załogi: Neil Armstrong, Edwin Aldrin oraz Michael Collins postawili stopy na pokrytej pyłem powierzchni Srebrnego Globu. Następnie przeprowadzili badania naukowe, ustawili amerykańską flagę i zebrali 21, 7 kilogramów kamieni, piasku i pyłu. Zadanie zrodziło się po słynnej deklaracji prezydenta Kennedy ’ego. W filmie raz po raz przeżyjemy kluczowe momenty tych 8 dni, 3 godzin, 18 minut i 35 sekund. Usłyszymy niesamowite komentarze i opinie o misji wysłania ludzi w kosmos i na Księżyc. Mieszkańcy świata właśnie uświadomili sobie, że ludzkość jest niezwykle krucha w bezmiarze kosmosu. Ten film to niezwykła podróż dokumentalna, prawdziwy powrót na srebrny glob, który w ostatnich latach ponownie stał się celem agencji kosmicznych. Wykorzystano archiwalia, wypowiedzi ekspertów i świadków tamtych, historycznych faktów. 16:55 HOTEL DLA BOGATYCH I SŁAWNYCH - ODC. 1 (A HOTEL FOR THE SUPER RICH AND FAMOUS) Film dokumentalny, 58 min, Wielka Brytania, 2018 Reżyseria: Jane Treays Dwuczęściowa opowieść o sekretach jednego z najbardziej luksusowych pięciogwiazdkowych hoteli na świecie, w samym sercu Londynu. Hotel przyciąga różnych klientów, od bardzo bogatych i sławnych, którzy mogą zapłacić nawet 3 miliony funtów za pobyt, po zwykłych ciekawskich. W tym specjalnym dokumencie 500 - osobowy personel złożony z 54 narodowości dzieli się swoimi bardzo ciekawymi doświadczeniami. W części pierwszej wyjątkowa wycieczka po hotelu, w tym wizyta w wartym 22 000 funtów za noc Royal Penthouse. Londyński Hotel Corinthia z widokiem na Tamizę, parę kroków od Trafalgar Square. Znakomity adres i pięciogwiazdkowy luksus dla najbogatszych. Hotelem zarządza Niemiec. W samym Londynie jest około dwudziestu pięciu hoteli tej klasy. W Londynie rywalizacja na rynku hotelarskim jest tak silna, jak nigdzie na świecie. Goście płacą dużo również za to, że spełnia się ich życzenia. Kto więcej płaci, może prosić o więcej. Zwłaszcza bardzo ważny gość, który w ostatniej chwili ma wymyślne oczekiwania. Wszystkie pięciogwiazdkowe hotele utrzymują się nie tylko dzięki zwykłym gościom. Organizują uroczystości. W drugim odcinku precz ze starą restauracją! Niech żyje nowa! 18:05 ZAGADKOWE KATASTROFY MORSKIE - ODC. 7. PODWODNE TAJEMNICE (SOS VESSEL IN DISTRESS! 7. UNDERWATER MYSTERIES) Serial dokumentalny, 50 min, Francja, 2018 Reżyseria: Antoine Laura, Herl Jouon Serial dokumentalny opowiadający o skarbach i zagadkach historii porzuconych na dnie. Od XIX wieku łodzie podwodne zawsze zajmowały ważne miejsce w historii żeglugi. Trzeba mieć niezwykłą odwagę, by w stalowej skorupie opuszczać się w ciemne głębiny. Pod wodą każdy błąd grozi śmiercią. Świadczą o tym dwie legendarne katastrofy. Październik 1942 roku. U wybrzeży Bretanii, po wybuchu pływającej miny, tonie niemiecka łódź podwodna U - 171. Przez godzinę 13 marynarzy robi wszystko, by wydostać się z leżącej na głębokości 40 metrów łodzi podwodnej. Trzydzieści lat wcześniej, podczas manewrów, francuska łódź podwodna Vendemiaire z niewiadomego powodu zderza się z pancernikiem. Łódź podwodna natychmiast tonie wraz z dwudziestoczteroosobową załogą. Powróćmy do tych dwóch katastrof, które wciąż stanowią przestrogę dla wszystkich podwodniaków. 19:05 WSZYSTKIE KOLORY ŚWIATA - MAGICZNA SABAUDIA (FLAVORS) Serial dokumentalny, 51 min, Francja, 2008 Reżyseria: Eric Bacos Ta niezwykła seria dokumentalna pomaga odkryć bogactwo, magię i piękno najciekawszych miejsc na świecie: ich naturalne cuda i wybitne zabytki, wytwory lokalnych rzemieślników i zapierające dech w piersiach krajobrazy. W każdym odcinku na widzów czeka niezapomniana podróż przez tradycję i historię kolejnego kraju, który jest wymarzonym miejscem docelowym każdego podróżnika. 20:10 JEMEN. ZAPOMNIANA WOJNA (YEMEN - THE FORGOTTEN WAR / JEMEN - DER VERGESSENE KRIEG) Film dokumentalny, 52 min, Niemcy, 2018 Reżyseria: Pascal Weber, Marine Pradel Film dokumentalny o Jemenie, w którym trwa wojna, ale świat niewiele o niej słyszy. Jemen, najbiedniejszy kraj świata arabskiego. Duża część kraju została całkowicie zniszczona. Świat zachodni niewiele wie o toczącej się tu wojnie. Gra toczy się o władzę i ropę, miejscowe tożsamości i konflikt między sunnicką Arabią Saudyjską a szyickim Iranem w kraju, który popadł w anarchię po klęsce Arabskiej Wiosny. 22 miliony Jemeńczyków jest uzależnionych od pomocy humanitarnej, a 8 milionów jest bezpośrednio zagrożonych głodem. Panuje skrajne ubóstwo. Sytuacja w Adenie, tymczasowej stolicy Jemenu na południowym krańcu Półwyspu Arabskiego, jest napięta. Złożona sytuacja, od której rozpoczęła się wojna, jest tutaj szczególnie wyraźna: wodzowie, separatyści z południowego Jemenu i dżihadyści walczą ze sobą. Wojna zmusiła tysiące ludzi do opuszczenia swoich domów i szukania ochrony we własnym kraju. Zbombardowano 241 szkół w ciągu ostatnich trzech lat. Al - Kaida zyskała również popularność w południowym Jemenie. Dziennikarzom rzadko udaje się relacjonować z kraju. Naszą wyprawę zaczynamy w miejscu, gdzie wpływ wojny jest najoczywistszy: w szpitalu. W Klinice al - Sadaqa, największym państwowym szpitalu w Adenie, będziemy towarzyszyć 4 - miesięcznemu Mohammedowi, który urodził się z rozszczepem podniebienia. Wada nie pozwala mu jeść. Najbardziej bezbronnymi ofiarami wojen zawsze są dzieci. Także w Jemenie. Tutaj sytuacja jest gorsza niż na większości terenów objętych wojną. Wojna w Jemenie niszczy życie, nadzieje, marzenia. Trudno sobie wyobrazić rozwiązanie. Ludzie, którzy zostali pokazani w filmie, walczą o życie i przyszłość. Nie poddają się. 21:20 RECEPTA NA ŚMIERĆ (PRESCRIBING DEATH) Film dokumentalny, 54 min, Francja, 2018 Reżyseria: Sophie Przychodny Film dokumentalny o produktach farmaceutycznych na receptę, od których jednak uzależniła się niezliczona ilość pacjentów. Gdy Ameryka walczy z kryzysem opioidowym, w wyniku którego codziennie 170 obywateli umiera, prawnicy i prokuratorzy starają się położyć kres bezkarności wielkich producentów. Jak to się stało? W Midwest City, w Oklahomie, pewien lekarz rodzinny, Regan Nichols, został oskarżony o pięć morderstw za nadużywanie opioidów. Wielu uważa, że tacy lekarze ponoszą dużą odpowiedzialność za kryzys, który ogarnia teraz kraj. Silne, oparte na opium środki przeciwbólowe, takie jak Oxycontin, były tradycyjnie podawane tylko chorym na raka. Ale od połowy lat 90. zmieniono markę i agresywnie wprowadzono na rynek wszelkiego rodzaju bólu. Zapewniono pacjentów, że te wysoce uzależniające leki są całkowicie bezpieczne. Gdy niebezpieczeństwa związane z tymi tabletkami stały się oczywiste, a organy regulacyjne zaczęły ograniczać dostęp, było już za późno. Odmawiając leków na receptę, od których stali się uzależnieni i z chronicznego braku środków na leczenie uzależnienia, uzależnieni sięgnęli po narkotyki, takie jak heroina. W tym filmie śledzimy tych, którzy próbują odwrócić ten trend: uzależnieni walczą o ratunek i leczenie, prawnicy i prokuratorzy próbują pociągnąć winnych do odpowiedzialności. 22:30 SZEROKIE TORY - JEDEN DZIEŃ Z ŻYCIA ROSJANINA NA ŁOTWIE Cykl reportaży, 18 min, Polska, 2001 Scenariusz: Barbara Włodarczyk Zdjęcia: Wiktor Politow W tym wydaniu reportaż, który przedstawia jeden dzień z życia aktora i prezentera telewizyjnego Igora Pronina - Rosjanina mieszkającego w Rydze, który wraz z żoną prowadzi talk show z udziałem gwiazd świata kultury, filmu i polityki. 23:00 KIJÓW OD ŚWITU DO ZMIERZCHU Cykl dokumentalny, 44 min, Polska, 2011 Scenariusz: i reżyseria: Maciej Drygas, Mirosław Dembiński Słoneczne letnie popołudnie. Na pokład spacerowego stateczku wchodzi grupa mieszkańców Kijowa spragnionych świeżego powietrza, słonecznej kąpieli i pięknych widoków. Wśród nich są studenci, nowożeńcy, są też starsi: weterani wojenni, emeryci. Pochodzą z rozmaitych środowisk. Nie brakuje turystów, którzy w Kijowie znaleźli się przejazdem. Łączy ich wspólny cel - wycieczka po rzece. Tych kilka godzin rejsu po Dnieprze spędzą razem, dobierając spontanicznie towarzystwo, flirtując, rozmawiając o swych marzeniach, sensie życia, o Bogu, miłości i pieniądzach, a także dyskutując na temat dawnej i najnowszej historii. Bywa tu wesoło, zalotnie, czasem poważnie i refleksyjnie. Te spotkania i rozmowy, zaskakujące swą otwartością i swobodą, odsłaniają oblicze dzisiejszej Ukrainy. 23:45 OD MORZA ŚRÓDZIEMNEGO DO AFRYKI POŁUDNIOWEJ - ODC. 2. OBRAZKI Z TUNEZJI (FROM THE MEDITERANEAN TO SOUTH AFRICA / DE LA MEDITERRANE A L'AFRIQUE DU SUD. QUELQUES TABLEAUX DE TUNISIE) Serial dokumentalny, 12 min, Francja, 2010 Reżyseria: Yannick Charles Seria dokumentalna, która pozwoli poznać szlak od Morza Śródziemnego aż po Południową Afrykę. Odcinek 2. Znajdujemy się na pilnie strzeżonej granicy algiersko - tunezyjskiej, nieopodal strategicznego fortu Tabarka. Pogoda jest zmienna. Wieje wiatr. Spadł deszcz. Wciąż jest zielono. Wkrótce nadejdą upały, a wraz z nimi pojawią się algierscy turyści. Co roku przyjeżdża ich milion. To dobry znak w regionie zbyt szczelnych granic. Na pustych plażach rybacy korzystają z niepogody, by odmalować łodzie. Północne wybrzeże Tunezji cechuje słabe zaludnienie, dziewicze pejzaże, góry i doliny, przylądki i plaże. Długi na 25 km półwysep Farina dzieli morze od ujścia rzeki Medżerdy. Nad jej brzegami rodziły się i wymierały kolejne cywilizacje. U stóp góry Nadur wznoszą się stare forty z czasów najeźdźców maltańskich, hiszpańskich, brytyjskich. Miasteczko Ghar el Melh liczy 5 tysięcy mieszkańców, w większości rybaków łowiących w lagunie lub na otwartym morzu, za skałą Raf Raf. W Morze Śródziemne wbija się Cap Bon. 00:05 KATASTROFA Reportaż, 27 min, Polska, 1972 Autor: Andrzej Androchowicz Zdjęcia: Eugeniusz Eysymontt Na tle wypadku kolejowego na stacji Rurka, gdzie omówione zostały przyczyny i okoliczności katastrofy, przedstawiono warunki pracy maszynistów. W reportażu zamieszczono fotografie z miejsca wypadku, fragmenty z rozprawy sądowej ustalającej tło i przebieg katastrofy kolejowej na szlaku Goleniów - Rurka. Na szczególną uwagę zasługują wątki z mową obrońcy, lekarza i opinie ekspertów. 00:35 NOTACJE - STEFAN BRATKOWSKI. PAŹDZIERNIK 1956 Cykl dokumentalny, 9 min, Polska, 2010 Autor: Sławomir Malcharek Opowieść o polskiej odwilży 1956 roku z pozycji studenta, prawnika, aktywnego obserwatora i uczestnika wydarzeń tamtych czasów. Stefan Tadeusz Aleksander Bratkowski (ur. 22 listopada 1934 roku we Wrocławiu), dziennikarz, publicysta, pisarz, z wykształcenia prawnik. Zajmuje się problematyką naukową, ekonomiczną, historyczną i kwestiami nowoczesnego zarządzania. 00:50 DALEKO OD MIASTA Film dokumentalny, 52 min, Polska, 2011 Scenariusz, reżyseria i zdjęcia: Maciej Cuske Film Macieja Cuske to refleksja o upływającym czasie i wchodzeniu w dorosłość z sielskim krajobrazem w tle. Z dala od zgiełku miasta grupa chłopców rozmawia o przyszłym dorosłym życiu. Wszystko to dokumentują kamerą. Przywracają wspomnienia z dzieciństwa, gdy nie było obowiązków, a czas płynął leniwie. Spanie pod namiotem i nocne rozmowy o duchach to tylko kilka z wielu wspomnień z minionych beztroskich lat. 01:50 BYŁO, NIE MINĘŁO - KRONIKA ZWIADOWCÓW HISTORII. - CZYNY WARTE POMNIKÓW Magazyn historyczny, 23 min, Polska, 2021 Autor: Adam Sikorski W tym odcinku: Naturalną koleją rzeczy, wraz z upływem czasu ważne wydarzenia w społecznej pamięci przechodzą na coraz wyższy stopień ogólności. Indywidualne losy są zastępowane przez wielkie liczby, niezwykła dramaturgia bojów przeradza się w syntetyczny opis sytuacji. My regularnie idziemy pod prąd tych prawidłowości ku jednostkowym wydarzeniom i ich bohaterom. Dziś, będąc na przedmościu Warszawy, wspomnimy postać porucznika Stefana Pogonowskiego, uczestnika bitwy warszawskiej. Chcemy odnaleźć miejsce jego bohaterskiej śmierci, a także zbadać pobliskie tereny, by znaleźć dowody zaciekłych, polsko - bolszewickich walk sierpnia 1920 roku. 02:20 STATKIEM PO TRAWIE Film dokumentalny, 49 min, Polska, 2013 Scenariusz i reżyseria: Krystian Matysek Historia ta rozgrywa się na szlaku Kanału Ostródzko - Elbląskiego, który jest najbardziej ekologiczną budowlą Warmii, Mazur i Powiśla. Wszystkie maszyny pozwalające na jego eksploatację korzystają z napędu zasilanego skomplikowanym systemem wodnym. Ideą tego filmu jest udokumentowanie ciągle działających pochylni, urządzeń, które przeciągają przez wzniesienia statki. W momencie ich stworzenia pochylnie były - i są do dziś - niezwykłą myślą technologiczną i inżynierską, porównywaną dziś do technologii lotów kosmicznych. 03:15 DOJECHAĆ DO KOŃCA Film dokumentalny, 56 min, Polska, 2009 Scenariusz i reżyseria: Beata Hyży-Czołpińska Zdjęcia: Roman Wasiluk, Tobiasz Czołpiński Wykonawcy: Dariusz Morsztyn, Justyna Morsztyn Na przełomie lutego i marca 2009 Dariusz Morsztyn, jako pierwszy i jedyny Polak w historii, wziął udział w jednym z najtrudniejszych na świecie wyścigów psich zaprzegów. Był to Finnmarkslopet w Laponii. Finnmarkslopet to najdłuższy wyścig psich zaprzęgów w Europie, rozgrywany w najbardziej na północ wysuniętym miejscu na świecie tj. najzimniejszej części Norwegii - Finnmarku, gdzie temperatury spadają poniżej minus 40 stopni Celsjusza. Ze względu na swoje położenie, długość i niezwykle trudne warunki jest on uważany za trzeci wyścig w świecie pod względem trudności. Startuje w nim ponad 1000 psów i około 100 maszerów z całego świata. Trasa wyścigu wiedzie przez niezamieszkaną tundrę, a każdy maszer jedzie samotnie, posługując się jedynie mapą i kompasem.