TVP Kultura Poniedziałek, 04.04.2022 08:05 NIEDZIELA Z... POLSKIM JAZZEM Dysk./wywiad/debata, 40 min, Polska, 2022 Scenariusz: Natalia Banaczek Wykonawcy: Agata Konarska (prowadząca) Trudno precyzyjnie określić datę, kiedy w Polsce pojawił się ruch jazzowy, ma jednak długą tradycję. Jeszcze przed II wojną światową w repertuarze orkiestr grających w lokalach Warszawy, Krakowa czy Poznania pojawiały się kompozycje George ' a Gershwina czy autorów musicali broadwayowskich ery swingu. Po wojnie jazz spotkał się z ostrą krytyką ówczesnej władzy. Wykonywano go nieoficjalnie, w konspiracji w prywatnych domach. Dopiero okres politycznej "odwilży" po 1955 roku, stał się początkiem rozwoju autentycznego ruchu jazzowego w Polsce. Zorganizowano wówczas festiwale jazzowe w Sopocie (w 1956 i 1957), które zapoczątkowały tradycję późniejszego warszawskiego festiwalu Jazz Jamboree, dziś należącego do najstarszych tego typu imprez w Europie. W kolejnym odcinku programu "Niedzieli z..." rozmawiamy o historii polskiego jazzu. 09:20 MUR Dramat, 81 min, Polska 2014 Scenariusz i reżyseria: Dariusz Glazer Zdjęcia: Wojciech Staroń Aktorzy: Tomasz Schuchardt - Turek, Ewa Telega, Piotr Machalica, Ewa Kolasińska, Rafał Maćkowiak, Magdalena Kuta, Bogdan Bialik, Anna Jarosik-Trawińska, Aleksandra Konieczna, Marta Nieradkiewicz, Krzysztof Olszewski, Ewa Kasprzyk, Henryk Kozłowski, Marta Honzatka, Dariusz Toczek Pełnometrażowy debiut fabularny Dariusza Glazera (rocznik 1974), absolwenta katowickiej szkoły filmowej. Reżyser pokazuje Polskę podzieloną na biedną i bogatą, na tych, którzy osiągnęli finansowy sukces i tych, którzy żyją na granicy ubóstwa. Miejscem akcji filmu jest duże miasto, na styku dwóch całkowicie różnych światów: zamkniętego osiedla apartamentowców i obskurnych bloków pamiętających czasy głębokiej komuny. Klamrą spinającą te dwa odległe światy jest postać głównego bohatera, pochodzącego z gorszej części miasta. Mariusz mieszka w ciasnym lokum w starej kamienicy z cierpiącą na depresję matką, która po śmierci męża wycofała się z życia i od dwóch lat praktycznie nie wychodzi z domu. Rodzina utrzymuje się z renty po ojcu. Mariusz powinien kończyć technikum, ale nie chodzi do szkoły. Zarabia na swoje potrzeby wykańczaniem mieszkań na nowych osiedlach, handluje też narkotykami. Nie utożsamia się z matką i swoim środowiskiem, jego ciągnie do "lepszego" świata i konsekwentnie dąży do celu. W końcu podejmuje ten pierwszy krok. Opuszcza matkę i przekracza tytułowy mur, wynajmując mieszkanie na nowym osiedlu. Sam siebie oszukuje, wierząc, że już samo zamieszkanie w apartamentowcu z lśniącą klatką schodową i nowoczesną windą od razu postawi go wyżej w społecznej hierarchii. Początkowo udaje mu się stać się kimś innym, przynajmniej pozornie należy do elity z apartamentowca. Ma nawet dziewczynę stąd, córkę architekta, który projektował to osiedle. Agata zajmuje luksusowe mieszkanie z kilkuletnim synkiem, którego wychowuje samotnie. Romans nie trwa jednak długo. Mariusz szybko przekonuje się, że nie tak łatwo uciec od dotychczasowego życia i stać innym człowiekiem. Nie da się pogodzić tych dwóch różnych światów. Decyduje się wrócić do dawnego życia, zwłaszcza że jego matka nagle trafia po udarze do szpitala. Znalazła ją po dwóch dniach sąsiadka. Po powrocie do domu matka wymaga stałej opieki, jest przykuta do łóżka. Mariusz uświadamia sobie, że najpierw musi poukładać wszystkie swoje sprawy. Przyjdzie mu wybierać między uczuciem do bogatej dziewczyny a schorowaną matką. 11:00 TRZECIA GRANICA - ODC. 1/8 - ZBÓJNICKA DROGA (ZBÓJNICKA DROGA) Serial wojenny, przygodowy, 55 min, Polska/Węgry 1975 Reż. Wojciech Solarz Scenariusz: Adam Bahdaj Zdjęcia: Sandor Kocsis Muzyka: Wojciech Kilar Wykonawcy: Andrzej Wasilewicz, Borys Marynowski, Nora Kaldi, Andrzej Szalawski, Marek Walczewski, Jacek Domański, Grzegorz Warchoł, Kazimierz Kaczor, Krzysztof Kowalewski, Zofia Czerwińska, Zdzisław Maklakiewicz Wrzesień 1939 roku. Góral z Zakopanego, Andrzej Bukowian, wraz z niedobitkami polskiej armii przekracza węgierską granicę. Wkrótce otrzymuje zadanie przeprowadzenia do Polski oficera, który ma organizować ruch oporu. Początkowo waha się, w końcu jednak decyduje się wykonać to zadanie. Tak zaczyna się jego działalność kurierska - niebezpieczna, a zarazem wielka przygoda. Film powstał we współpracy węgiersko - polskiej. Ze strony węgierskiej z ekipą pracował operator Sandor Kocsis oraz kilku aktorów, a wśród nich odtwórczyni jednej z głównych ról kobiecych, Nora Kaldi. "Trzecią drogę" reżyserowali Wojciech Solorz ("Molo", "Wielka miłość Balzaka") oraz Lech Lorentowicz ("Znicz olimpijski"). Andrzeja Bukowiana zagrał Andrzej Wasilewicz - wówczas student III roku warszawskiej PWST. W serialu wystąpiło wielu rdzennych mieszkańców Podhala. 12:05 TRZECIA GRANICA - ODC. 2 - BLISKO NIEBA (...) Serial wojenny, przygodowy, 53 min, Polska/Węgry 1975 Reżyseria: Wojciech Solarz Scenariusz: Adam Bahdaj Zdjęcia: Sandor Kocsis Muzyka: Wojciech Kilar Aktorzy: Andrzej Wasilewicz, Borys Marynowski, Zygmunt H?bner, Jerzy Jogałła, Teresa Szmigielówna, Edward Rączkowski, Zofia Saretok, Józef Morgała, Jerzy Bączek, Maciej Rayzacher, Aleksander Fabisiak, Wiesław Kańtoch i inni Kolejnym zadaniem kurierskim Andrzeja Bukowiana jest przeprowadzenie na Węgry grupy polskich lotników, którzy chcą stamtąd przedostać się do Francji i Anglii. Na Słowacji cała grupa zostaje zatrzymana przez gestapo. Bukowianowi udaje się uciec. 13:30 ZA KRÓLA KRAKUSA Film animowany, 14 min, Polska, 1947 Reżyseria: Zenon Wasilewski Scenariusz: Zenon Wasilewski Zdjęcia: Eugeniusz Haneman Muzyka: Stanisław Wisłocki Baśn o okrutnym smoku, którego zgładził sprytny szewczyk, podrzucając bestii nadzianego siarką barana. (filmpolski. pl) 13:40 BULANDRA I DIABEŁ Film animowany, 8 min, Polska, 1959 Reżyseria: Jerzy Zitzman, Lechosław Marszałek Zdjęcia: Zdzisław Poznański Muzyka: Krzysztof Penderecki Film wycinankowy na podstawie baśni Gustawa Morcinka; muzykę do filmu skomponował Krzysztof Penderecki. Diabeł zamienia dukaty górnika w zeschłe liście. Później górnik i diabeł wpadają razem do kopalni. Tam Bulandra w rewanżu zmusza diabła, by wykonywał za niego pracę. 14:05 REŻYSERZY - DAVID LYNCH 6/10 SEZON 5 (DAVID LYNCH 6/10 SEZON 5) Film dokumentalny, 44 min, Wielka Brytania, 2018 Reżyseria: Lyndy Saville Cykl dokumentalny poświęcony najważniejszym reżyserom kina. W tym odcinku przyglądamy się twórczości Davida Lyncha, autora takich filmów jak "Człowiek słoń", "Mulholland Drive" czy serialu "Miasteczko Twin Peaks". 15:05 SKRZYDŁA Impresja filmowa, 39 min, Polska, 1972 Reżyseria: Krzysztof Wojciechowski Scenariusz: Hanna Probulska, Krzysztof Wojciechowski Zdjęcia: Bogdan Dziworski Aktorzy: Piotr Kona, Joanna Ignaciuk, Maria Czekalska Trzynastoletni chłopiec, obdarzony wyjątkową fantazją, tworzy sobie własny, bogaty świat wyobraźni i przeżyć. 16:00 ŻYCIE ZA ŻYCIE. MAKSYMILIAN KOLBE (LEBEN FUR LEBEN. MAKSYMILIAN KOLBE ) Dramat, 90 min, Polska/Niemcy 1990 Reżyseria: Krzysztof Zanussi Scenariusz: Jan Józef Szczepański, Krzysztof Zanussi Zdjęcia: Edward Kłosiński Muzyka: Wojciech Kilar Aktorzy: Christopher Waltz, Artur Barciś, Gustaw Lutkiewicz, Krzysztof Zalewski, Andrzej Szczepkowski, Krzysztof Kowalewski, Jerzy Stuhr, Franciszek Pieczka, Jan Peszek, Agnieszka Krukówna, Eugeniusz Priwieziencew, Zofia Merle, Daria Trafankowska, Wit Dziki Film inspirowany historią męczeńskiej śmierci ojca Maksymiliana Kolbego. Jan, więzień obozu koncentracyjnego, ucieka w przypadkowych okolicznościach. Ukrywa się w prywatnych mieszkaniach, potem w klasztorze. Tam dowiaduje się o skutkach swojej ucieczki; w odwecie dziesięciu więźniów skazano na śmierć głodową w bunkrze, a za jednego z nich ofiarował się oddać życie franciszkanin, ojciec Maksymilian Kolbe. Od tej chwili Jan traci spokój wewnętrzny, nie jest w stanie pojąć, jak można było poświęcić własne życie za obcego człowieka. Stara się dotrzeć do ludzi, którzy znali ojca Kolbe; z ich opowiadań, przedstawianych w frormie retrospekcji, wyłania się postać człowieka, który tak dokładnie wypełnił boże przykazania o miłości bliźniego. Jana dręczą wyrzuty sumienia. Od poczucia odpowiedzialności za śmierć tego wyjątkowego człowieka nie uwolni się już do końca życia. 23:00 PANORAMA KINA POLSKIEGO - POMIĘDZY SŁOWAMI (POMIĘDZY SŁOWAMI) Dramat, 83 min, Polska/Niderlandy (Holandia)/Francja, 2017 Reżyseria: Urszula Antoniak Aktorzy: Jakub Gierszał, Andrzej Chyra, Justyna Wasilewska, Christian Löber Dramat. 28 - letni Michael, prawnik z Berlina, wiedzie dość wygodne życie. Ma pieniądze i dobry zawód, jego szefem i przyjacielem jest 34 - letni Franz. Ale pewnego razu wszystko się zmienia. Zmieniają się wartości i priorytety w jego życiu. Z wziętego niemieckiego prawnika Michaela, bohater filmu przemienia się w Polaka Michałka, a to za sprawą ważnego wydarzenia. Otóż spotyka on 55 - letnego Stanisława, swojego biologicznego ojca z Polski, którego wcześniej nigdy nie miał okazji poznać, uważał nawet, że ten nie żyje. Teraz widzi go po raz pierwszy. I choć obydwaj są właściwie sobie zupełnie obcy, szybko okazuje się, jak silne mogą być rodzinne więzi, że nie sposób wyrzec się własnego ojca, choć wcześniej Michael świadomie zerwał wszelkie kontakty ze swoją ojczyzną, Polską, wybierając wygodne życie na emigracji. Od tej pory Stanisław wkracza w ustabilizowany świat Michałka. Ojciec i syn spędzają ze sobą weekend, co odciśnie silne emocjonalne piętno na młodym prawniku. Dopiero teraz Michael zda sobie sprawę, jak bardzo oddalił się od tego, co w życiu jest najważniejsze. Jak potoczą się dalsze losy młodego i zdolnego prawnika z Berlina? 00:40 SCENA MUZYCZNA - CHOPIN BY LESZEK MOŻDŻER Koncert, 50 min, Polska, 2020 Reżyseria: Małgorzata Kosturkiewicz Wykonawcy: Leszek Możdżer, Barbara Schabowska (prowadząca) Kolejny odcinek Sceny muzycznej poświęcony będzie Fryderykowi Chopinowi. W październiku 2020 miała odbywać się XVIII edycja prestiżowego Międzynarodowego Konkursu Pianistycznego im. Fryderyka Chopina w Warszawie. Z powodu pandemii COVID - 19 pianistyczne zmagania młodych muzyków z całego świata zostały przesunięte o rok. Widzów TVP Kultura, którzy z niecierpliwością oczekują na konkurs, zapraszamy na odcinek "Sceny muzycznej", w którym wystąpi wybitny pianista Leszek Możdżer. To właśnie jazzowe "Impresje" Możdżera są jednymi z najbardziej znanych współczesnych reinterpretacji dzieł Chopina. 01:45 KIEDY HARRY POZNAŁ SALLY (WHEN HARRY MET SALLY) Komedia obyczajowa, 92 min, USA 1989 Reżyseria: Rob Reiner Scenariusz: Nora Ephron Aktorzy: Billy Crystal, Meg Ryan, Carrie Fisher, Bruno Kirby, Steven Ford, Lisa Jane Persky, Michelle Nicastro, Harley Jane Kozak i inni Rob Reiner od połowy lat 60. występował jako aktor. Reżyserią zajął się dopiero w latach 80. Już pierwsze jego filmy "Oto Spinal Tap", "Pewna sprawa", "Stań przy mnie" wzbudziły spore zainteresowanie krytyków i widzów. Ale zrealizowana pięć lat po reżyserskim debiucie komedia "Kiedy Harry poznał Sally" dopiero biła rekordy popularności. Nominacja do Oscara przypadła autorce ciekawego scenariusza, Norze Ephron. Para tytułowych bohaterów, Harry Burns i Sally Albright, to absolwenci prestiżowego chicagowskiego uniwersytetu. Ona jest dziennikarką, on prawnikiem. Poznali się w 1977 roku jeszcze w czasach studenckich, kiedy wspólnie odbyli kilkunastogodzinną podróż do Nowego Jorku. Od tej pory spotykają się co kilka lat. Jak sami twierdzą, łączy ich jedynie przyjaźń, żadne nie przyznaje się do głębszych uczuć. W ich życiu zaszły różne zmiany, oboje wiele przeszli. Kiedy spotykają się ponownie przypadkowo w samolocie, początkowo są nieufni wobec siebie. Szukając jednak pocieszenia, zwierzają się ze swych miłosnych przeżyć. Po 11 latach znajomości przyznają się wreszcie do łączącego ich uczucia. Jedna ze scen filmu, która rozbawiła publiczność i została odnotowana przez wielu recenzentów, rozgrywa się w restauracji, gdzie Harry i Sally umawiają się na lunch. Przyjaciele rozmawiają o sprawach damsko - męskich. Sally usilnie przekonuje swego towarzysza, że kobiety są obłudne i potrafią udawać. Przy sąsiednim stoliku siedzi starsza pani obserwująca parę, a potem zwraca się z prośbą do kelnera. Tę epizodyczną rolę Rob Reiner powierzył swojej matce. 04:10 KINO NOCNE - AUTOPORTRET - MICHEL OCELOT ODC. 3 (THE FIRST IMAGE - MICHEL OCELOT EP. 3) Film dokumentalny, 27 min, Francja, 2019 Reżyseria: Pierre - Henri Gibert Miniseria dokumentalna (5 odcinków). Unikatowe portrety najbardziej wpływowych reżyserów, przybliżające początki ich błyskotliwych karier. Bohaterowie kolejnych odcinków to: David Lynch, Olivier Assayas, Michel Ocelot, Lars Von Trier i Xavier Dolan. W tym odcinku portret Michela Ocelota. 04:50 NA DRODZE Thriller, 22 min, Polska, 2017 Reżyseria: Bartosz Nowacki Scenariusz: Bartosz Nowacki Zdjęcia: Michał Sterzyński Aktorzy: Szymon Bobrowski, Adam Bobik, Magdalena Boczarska Podczas długiej podróży kobieta zabiera autostopowicza. Mężczyzna od samego początku nie wzbudza zaufania, a kobieta, czując niepokój i narastające zagrożenie, postanawia zabrać kolejną osobę. W zamkniętej przestrzeni auta między trójką nieznajomych nawiązuje się pełna napięcia gra. Bohaterowie skrywają tajemnice, które ujawniając się małymi krokami, doprowadzą do tragicznych w skutkach wydarzeń.