TVP Kultura Sobota, 30.04.2022 07:05 PIWNICA WANDY WARSKIEJ Artystyczne/estradowe (widowisko), 40 min, Polska, 1979 Autor: Zygmunt Krasiński, Cyprian Kamil Norwid Reżyseria: Kazimierz Konrad Scenariusz: Wanda Warska Wykonawcy: Andrzej Kurylewicz, Andrzej Machnica, Czesław Joachim Fridrich, Jacek Bednarek Program muzyczny z udziałem Wandy Warskiej. W programie pokazano obrazy namalowane przez piosenkarkę. Ulice Krakowa - fasady kamienic. 08:30 TAMTE LATA, TAMTE DNI - ANDRZEJ TITKOW Dysk./wywiad/debata, 24 min, Polska, 2020 Reżyseria: Joanna Makowska Wykonawcy: Marta Perchuć-Burzyńska (prowadząca) Marta Perchuć - Burzyńska rozmawia z wybitnymi artystami o dzieciństwie, domu rodzinnym i najważniejszych doświadczeniach, które w istotny sposób wpłynęły na ich życie i drogę twórczą. Rozmowy realizowane są w miejscach, które dla bohaterów programu mają największe znaczenie sentymentalne. Bohaterem odcinka jest twórca filmów dokumentalnych, scenarzysta i poeta Andrzej Titkow. W programie, oprócz dzieciństwa wspomina także lata studiów w szkole filmowej w Łodzi, przyjaźń z Krzysztofem Kieślowskim i początki pracy w Wytwórni Filmów Dokumentalnych i Fabularnych w Warszawie. 09:30 WILLIAM HOLDEN, MIĘDZY ŚWIATŁEM A CIENIEM (WILLIAM HOLDEN, THE RELUCTANT STAR) Film dokumentalny, 55 min, Francja, 2019 Reżyseria: Julia Kuperberg, Clara Kuperberg William Holden (1918 - 1981), amerykański aktor filmowy. Laureat Oscara za film "Stalag 17" w reż. J. J. Seftona i "Sieć" w reż. S. Lumeta. American Film Institute umieścił go na 25. miejscu na liście największych aktorów na świecie. Był w dodatku bohaterem wojennym, pasjonatem sztuki, brał udział w akcjach mających na celu ochronę przyrody. Jednocześnie dał się poznać jako człowiek surowy, który nie szczędził swoim kolegom słów krytyki, wdawał się w rozliczne romanse, bywał agresywny i zbyt często szukał pocieszenia w alkoholu, który stał się wreszcie przyczyną jego zguby. Jego najważniejsze filmy to "Złoty chłopiec", "Bulwar Zachodzącego Słońca", "Stalag 17", "Sabrina", "Płonący wieżowiec", "Most na rzece Kwai", "Sieć", "Konnica". 10:40 SERIALOWA NOSTALGIA - RODZINA LEŚNIEWSKICH - ODC. 6/7 - SKOK Serial obyczajowy, przygodowy, 29 min, 7 odc. , Polska 1978 Reżyseria: Janusz Łęski Scenariusz: Janusz Łęski, Krystyna Bogler Występują: Krystyna Sienkiewicz, Krzysztof Kowalewski, Barbara Krafftówna, Tadeusz Kwinta, Wanda Majer, Zygmunt Zintel, Bogusław Sochnacki, Józef Pieracki oraz dzieci: Agata Młynarska, Maciej Strojny, Magda Scholl, Tomasz Brzeziński Piętą achillesową Agnieszki jest gimnastyka. Na lekcjach WF dziewczynka jest najgorsza w klasie, a szczególne kłopoty sprawiają jej skoki przez kozła. Przypadkowo z pomocą małej sąsiadce przychodzi pan Dziwny, z zawodu cyrkowiec. Pod jego kierunkiem Agnieszka zaczyna trenować. Wraz z pierwszymi, jeszcze niewielkimi sukcesami przełamuje własną niechęć do gimnastyki, brak odwagi i kompleksy. 11:10 SERIALOWA NOSTALGIA - RODZINA LEŚNIEWSKICH - ODC. 7/7 - WYWIADÓWKA Film fabularny telewizyjny, 28 min, Polska, 1978 Reżyseria: Janusz Łęski Scenariusz: Janusz Łęski, Krystyna Bogler Występują: Krystyna Sienkiewicz, Krzysztof Kowalewski, Barbara Krafftówna, Tadeusz Kwinta, Wanda Majer, Zygmunt Zintel, Bogusław Sochnacki, Józef Pieracki oraz dzieci: Agata Młynarska, Maciej Strojny, Magda Scholl, Tomasz Brzeziński Dobiegają końca uniwersyteckie studia mamy - czeka ją jeszcze ostatni egzamin, przed którym ma wielką tremę. Bąble, wziąwszy sobie bardzo do serca jej los, postanawiają "interweniować" u profesora Radosza, zdaniem mamy najgorszego dla studentów "krwiopijcy". Występ bliźniaków na uczelni wywołuje niemałą sensację. Na szczęście studentka zdaje egzamin, i to na piątkę, a Bąble otrzymują od profesora Radosza wielki tort. 12:55 ZEZOWATE SZCZĘŚCIE Komediodramat, 110 min, Polska 1960 Reżyseria: Andrzej Munk Scenariusz: Jerzy Stefan Stawiński Zdjęcia: Jerzy Lipman i Krzysztof Winiewicz Muzyka: Jan Krenz Występują: Bogumił Kobiela, Maria Ciesielska, Helena Dąbrowska, Barbara Kwiatkowska, Krystyna Karkowska, Barbara Połomska, Irena Stalończyk, Tadeusz Bartosik, Henryk Bąk, Aleksander Dzwonkowski, Wojciech Lityński, Kazimierz Opaliński, Jerzy Pichelski, Wojciech Siemion, Wiesław Gołas, Adam Pawlikowski i inni "...powoli zaczynam rozumieć impulsy, które kierowały moim postępowaniem. Otóż chyba zawsze usiłowałem, całkiem nieświadomie, przystroić się w szaty uznanego przez opinię bohatera danego historycznego okresu. W życiu dziecka był nim harcerz, później podchorąży, wreszcie konspirator... Wszystkie te etapy przebiegłem w bezowocnej pogoni za życiowym powodzeniem. Czy mogłem przypuszczać, że wszędzie czeka mnie nieuchronna klęska?..." - tak podsumował swoje pechowe życie główny bohater opowiadania Jerzego Stefana Stawińskiego "Sześć wcieleń Jana Piszczyka". Nowela stała się kanwą scenariusza do "Zezowatego szczęścia" - filmu, który ugruntował wysoką pozycję Andrzeja Munka wśród polskich reżyserów debiutujących po wojnie. O klasie tego twórcy wiele mówiła już "Eroica" (1958) - do dziś uznawana za arcydzieło szkoły polskiej. "Zezowate szczęście" dowiodło jednak, że Munk to nie tylko mistrz w obnażaniu fałszu narodowych stereotypów i symboli. Pokazało biegłość twórcy w operowaniu zarówno językiem tragedii, jak i komedii. Stało się też świadectwem wyczulenia reżysera na problemy współczesności, takie jak choćby przerost biurokracji i jego konsekwencje. Wartość "Zezowatego szczęścia" ujawnia się jeszcze w czym innym. Film ów jest mianowicie zdumiewająco udanym połączeniem różnych stylów i poetyk. Krytycy znaleźli w dziele Munka zjadliwą ironię, groteskę, elementy czysto komediowe i dramatyczne oraz cechy powiastki filozoficznej w duchu wolteriańskim. Przy tak dużej różnorodności i "rozrzucie" stylistycznym próżno szukać w "Zezowatym szczęściu" zgrzytów, zbędnych scen, chybionego aktorstwa. W warstwie fabularnej film Munka stanowi studium postawy obecnej w każdej epoce i w każdym społeczeństwie. "Zezowate szczęście" opowiada bowiem o - by użyć określenia krytyka - "żywocie oportunisty poczciwego". Jest nim Jan Piszczyk, rewelacyjnie grany przez Bogumiła Kobielę. Już od wczesnej młodości jego głównym celem było płynąć na fali koniunktury, być zawsze "kimś", jak najlepiej dopasować się do aktualnej tendencji społecznej i politycznej. Zaczął już przed wojną, kiedy jako chłopiec zapisał się do harcerstwa. Niestety, mimo usilnych starań, skompromitował się na defiladzie. Niezrażony niepowodzeniem zapragnął zostać korporantem, lecz podczas antysemickich zajść na uniwersytecie wzięto go za Żyda. Podczas wojny założył upragniony mundur podchorążego, ale trafił do oflagu. Tu na domiar złego uznano go za szpiega. Nie lepiej powiodło mu się w konspiracyjnej organizacji podziemnej. Wreszcie wraz z nastaniem socjalistycznego państwa wydawało się, że los wreszcie się do Piszczyka uśmiechnął. Nie na długo. 14:55 OWSZEM MAZOWSZE - ODC. 25 Magazyn, 21 min, Polska, 2021 Reżyseria: Adam Strug Scenariusz: Adam Strug Cykl "Owszem Mazowsze" opowiada o ludziach żyjących na Mazowszu. To, co ich łączy, to twórczy obłęd, który uprawiają niezależnie od koniunktury lub dekoniunktury. Adam Strug, polski śpiewak i instrumentalista, autor piosenek, dziennikarz w swoim autorskim programie przybliża widzom niezwykłe postaci. Bohaterem odcinka jest Marcin Drabik, muzyk grający kurpiowską muzykę tradycyjną. W jego repertuarze materiał pochodzi z nagrań archiwalnych, zapisów nutowych i ze śpiewu wiejskich śpiewaczek. 15:35 KONCERT W THEATRE DES CHAMPS - ELYSEES - YONCHEVA, BERNHEIM, ORLIŃSKI (CONCERTS AT THE THEATRE DES CHAMPS ELYSEES) Koncert, 47 min, Francja, 2021 Reżyseria: Franck Broqua Zdjęcia: Frederie Dorieux Wykonawcy: Sonya Youncheva Youncheva, Benjamin Bernheim Bernheim, Jakub Józef Orliński, Myung Whun Chung, Orchestre Philharmonique De Radio France, Ensemble Capella Mediterranea, Leonardo Garcia Alarcon Koncert zrealizowany w Theatre des Champs Elysees w Paryżu w 2021 roku. Usłyszymy znakomitych śpiewaków operowych: Sonyię Youncheva (sopran), Benjamina Bernheima (tenor), Jakuba Józefa Orlińskiego (kontratenor), a także Myunga Whun Chung na fortepianie. Całości towarzyszyć będą dwie orkiestry: Orchestre Philharmonique de Radio France pod przewodnictwem Myung Whun Chung oraz Ensemble Capella Mediterranea, którą dyryguje Leonardo Garcia Alarcon. 16:35 RETRO KINO - WINNETOU - WINNETOU I APANACZI (WINNETOU UND DAS HALBBLUT APANATSCHI) Film przygodowy, western, 86 min, Jugosławia/Niemcy 1966 Reżyseria: Harald Philipp Scenariusz według powieści Karola Maya: Fred Denger, Harald Philipp Aktorzy: Pierre Brice, Lex Barker, Ursula Glas, Goetz George, Ralf Wolter, Walter Barnes, Marinko Cosić, Ilja Dżuvalekovski i inni Apanaczi, córka białego osadnika Mac Hallera i jego indiańskiej żony, kończy 21 lat. Jej mały braciszek Happy ofiarowuje jej z tej okazji zdobyte z narażeniem życia orle pióro, a przyjaciel ojca, Winnetou - prawdziwy strój indiański. Co więcej, ojciec wyraża zgodę na zaręczyny Apanaczi z młodym traperem, Jeffem Brownem. Wraz z ojcem i Winnetou dziewczyna wyrusza w góry, żeby odebrać najważniejszy prezent urodzinowy - żyłę złota odkrytą przed wielu laty przez Mac Hallera. Po powrocie do domu zastają tam gości: myśliwych Sloana i Pincky’ego, którzy przypadkowo dowiadują się o złocie. Zaślepieni chciwością myśliwi zmuszają Mac Hallera, żeby im wskazał złotodajny teren. Jeff wyrusza na pomoc przyszłemu teściowi. Podczas walki ze Sloanem i Pinckym Mac Haller zostaje zabity, a Jeff ranny. Apanaczi z kolei ucieka do obozu robotników budujących linię kolejową. W samą porę zjawia się tam Old Shatterhand, żeby uratować dziewczynę i jej brata z rąk ścigających ich myśliwych. Ale, niestety, wieść o złocie dociera również do bandy Curly Billa, która opanowała miasteczko Rocky Town. Bandyci ruszają do obozu robotników. Porywają Apanaczi i jej brata, a podczas strzelaniny giną Sloane i Pincky. Old Shatterhand organizuje wśród robotników i uciekinierów z Rocky Town oddział, który ma zlikwidować groźną bandę. Członkom oddziału udaje się uwolnić Apanaczi, ale bandyci uprowadzają małego Happy. Aby go ratować, Winnetou zdradza miejsce, gdzie znajduje się złoto, licząc, że zachłanni bandyci powybijają się między sobą. 18:45 GALA WRĘCZENIA NAGRÓD MIĘDZYNARODOWEGO KONKURSU IM. SZYMONA SZURMIEJA NA DRAMAT WSPÓŁCZESNY O TEMATYCE ŻYDOWSKIEJ Koncert, 59 min, Polska, 2022 Gala wręczenia nagród Międzynarodowego Konkursu im. Szymona Szurmieja na Dramat Współczesny o Tematyce Żydowskiej przyznanych 6 grudnia 2021 roku przez Jury w składzie: Tomasz Miłkowski (przewodniczący), Gołda Tencer (dyrektorka Teatru Żydowskiego, aktorka, reżyserka), Małgorzata Sikorska - Miszczuk (dramaturg), Jacek Cieślak (krytyk teatralny), Remigiusz Grzela (kierownik literacki Teatru Żydowskiego, dramaturg), Marzena Dobosz (sekretarz kapituły, krytyk teatralna) po długich i burzliwych dyskusjach zdecydowało o przyznaniu nagród. Galę prowadziła Agata Konarska, wystąpili: zespół Kroke oraz aktorki Teatru Żydowskiego 20:00 BILET DO KINA - KRZYK W CIEMNOŚCI (CRY IN THE DARK) Dramat, 117 min, USA/Australia 1988 Reżyseria: Fred Schepisi Scenariusz na podstawie książki Johna Brysona: Robert Caswell, Fred Schepisi Zdjęcia: Ian Baker Muzyka: Bruce Smeaton Aktorzy: Meryl Streep, Sam Neill, Bruce Myles, Neil Fitzpatrick, Charles Tingwell, Maurie Fields, Nick Tate, Lewis Fitz - Gerald i inni Historia ta wydarzyła się naprawdę, a zaczęła się w sierpniu 1980 r. w Mount Isa w australijskim stanie Queensland. Pastor Michael Chamberlain i jego żona Lindy, członkowie Kościoła Adwentystów Dnia Siódmego, ludzie bardzo religijni, żyjący skromnie, ale szczęśliwie, wybierają się na wakacje z trójką dzieci: dwoma synami i 9 - tygodniową córeczką Azarią. Ich celem jest największa skała w Australii Ayers Rock wznosząca się na stepowym płaskowyżu. Chamberlainowie zatrzymują się na kempingu u podnóża skały, odbywają wycieczki, zapoznają się z sąsiadami z innych namiotów. Pewnego wieczoru Lindy widzi dzikiego psa dingo wybiegającego z namiotu, gdzie spała maleńka Azaria. Ma wrażenie, że pies dźwiga w zębach jakieś zawiniątko. Zdjęta złym przeczuciem, rzuca się w stronę namiotu i z przerażeniem stwierdza, że dziecko zniknęło. Zaalarmowani turyści ruszają wraz z Chamberlainami na poszukiwanie Azarii, ale w ciemnościach szybko gubią ślad. Wezwana policja kontynuuje poszukiwania, lecz niemowlęcia nie udaje się odnaleźć. Załamani Chamberlainowie wracają do domu, obwiniając się, że nie upilnowali dziecka. Głęboka wiara pomaga im pokonać rozpacz i pozwala mieć nadzieję, że kiedyś odnajdą swoje dziecko, jeśli nie na tym, to na tamtym świecie. Sprawą tajemniczego zaginięcia Azarii zaczynają interesować się żądne sensacji media. Chcąc ustrzec innych rodziców przed tragedią, jaka ich spotkała, Michael i Lindy chętnie opowiadają swoją historię przed kamerami, udzielają wywiadów prasie. Ludzie początkowo im współczują, ale widząc ich rosnącą popularność i spokój, z jakim mówią o śmierci dziecka, zaczynają snuć najpotworniejsze domysły, rozsiewać plotki, jakoby rodzice sami zamordowali Azarię. Głośno podają w wątpliwość niewinność Chamberlainów, zwłaszcza że sama policja wątpi, aby nawet duży pies był w stanie unieść ważące pięć kilogramów dziecko. Brak wyraźnych dowodów psiej obecności i ślady krwi w samochodzie Chamberlainów każą postawić oboje w stan oskarżenia. 22:10 PILECKI UCIECZKA DO WOLNOŚCI - KONCERT L. U. C Koncert, 42 min, Polska, 2018 Scenariusz: Jan Czerniecki, Tomasz Stefanek Wykonawcy: Wojciech Buliński, Hubert Radoszko, Mikołaj Basiukiewicz, Jakub Klemensiewicz, L. U. C Specjalnie skomponowana muzyka Łukasza /L. U. C / Rostkowskiego i animowane ilustracje Przemysława Truścińskiego /TRUST/ tworzą wyjątkowe widowisko multimedialne, opowiadające historię ucieczki Witolda Pileckiego z Auschwitz - Birkenau w oparciu o oryginalne relacje z jego Raportów. Koncert L. U. C. będzie centralnym momentem organizowanego przez Ośrodek Badań nad Totalitaryzmami im. Witolda Pileckiego festiwalu "Pilecki. Po stronie wolności". Będzie to wyjątkowe widowisko multimedialne. Koncert połączy w sobie specjalnie zaaranżowaną na tę okazję muzykę nawiązującą do filmowych brzmień z opowieścią opartą na oryginalnych zapisach z Raportów Witolda Pileckiego, przeniesioną przez Przemysława Truścińskiego Trusta na komiksowy obraz w formie cyfrowej animacji. Przy skomponowanej na tę okazję muzyce, będziemy mogli śledzić niezwykłe losy rotmistrza: od niemieckiej branki na warszawskim Żoliborzu, przez transport do Auschwitz, determinację w budowaniu organizacji konspiracyjnej, aż do momentu podjęcia decyzji o ucieczce z obozu i jej realizacji. 03:30 WIEŻA Film obyczajowy, 95 min, Polska 2005 Scenariusz i reżyseria: Agnieszka Trzos Zdjęcia: Andrzej Musiał Muzyka: Stanisław Sojka, Matt Kowalsky Aktorzy: Agnieszka Warchulska, Robert Gonera, Agata Stawarz, Mariusz Zaniewski, Zofia Bartoszewicz, Rafał Maćkowiak, Bartłomiej Topa, Anna Dymna, Roma Gąsiorowska i inni Debiut fabularny Agnieszki Trzos mającej wcześniej za sobą doświadczenia serialowe ("Sekcja 998" i "Tak miało być") oraz dokumentalne ("Wiedźmy", "Skarga"). Tytuł jej pierwszego filmu pełnometrażowego nawiązuje do bajki o królewnie zamkniętej w szklanej wieży i czekającej na swego królewicza. Przemiany obyczajowe sprawiły jednak, że kobiety stają się coraz bardziej niezależne, silne, samodzielne, budzą lęk w mężczyznach, którzy czując się zagrożeni przejmują role księżniczek. W efekcie współcześni mieszkańcy wielkich miast, bez względu na płeć tak samo wyalienowani w tłumie i skupieni na sobie, jednakowo bronią do siebie dostępu. Pragną zachować niezależność i swobodę, robić to, na co mają ochotę, a zarazem rozpaczliwie pragną uczucia, bliskości drugiego człowieka. Chcieliby jednak mieć gwarancję, że miłość nie skończy się źle, że nikt ich nie zrani, nie oszuka, nie narazi na śmieszność i cierpienie. A że takiej gwarancji mieć nie mogą, wolą się wycofać, gdy tylko znajomość nabiera intensywności i głębi. Bo lepiej z góry udawać, że nam nie zależy, niż doświadczyć, być może, bólu odrzucenia czy zdrady. Ale samotność też boli, nawet bardziej. Bohaterowie filmu to typowi wielkomiejscy przedstawiciele młodego pokolenia klasy średniej. Mają po ok. 30 lat, są wolni, piękni, inteligentni. Pracują w branży reklamowej, w mediach, sztuce, biznesie. Spełniają się w pracy, są nieźle ustawieni finansowo. Wydawałoby się, że nic więcej nie trzeba im do szczęścia. A jednak nie są szczęśliwi, zwłaszcza kobiety reprezentowane w filmie przez Ewę, Beti i Kasię, bo to one grają tu pierwsze skrzypce. Ewa jest anglistką, robi tłumaczenia i daje lekcje. Od ponad dwóch lat jest sama i coraz trudniej znosi ten stan: musiała nawet zwrócić się o pomoc do psychoterapeutki. Gdy poznaje Bartka, przystojnego właściciela agencji reklamowej, pewnego siebie, zblazowanego, szybko zakochuje się w nim, chce z nim spędzać każdą chwilę. Jest przekonana, że Bartek to odwzajemnia, ale on nieoczekiwanie się wycofuje. Kiedyś kochał mocno i został porzucony. Teraz boi się ponownego zranienia, woli więc oświadczyć Ewie, że nic do niej nie czuje. Przeciwieństwem zaborczej Ewy jest jej koleżanka Beti, stylistka pracująca przy sesjach fotograficznych. Jest atrakcyjna i potrafi to wykorzystywać. Mężczyzn traktuje instrumentalnie: uwodzi ich i porzuca. Boi się zakochać, żeby nie stracić kontroli nad własnym życiem. Równie łatwo porzuca "Toksyka" - bardzo bogatego narkomana, wiceprezesa w dużej firmie należącej do jego ojca, jak i początkującego fotografa Mateusza, ciepłego, uczuciowego romantyka, który dopiero wchodzi w środowisko "warszawki" po niedawnym przyjeździe z Łodzi. Ten pierwszy szybko pocieszy się w ramionach dziewczyny, której będzie imponowała jego forsa. Ten drugi znajdzie sobie wrażliwą i szczerą dziewczynę podobną do niego. Najlepszą przyjaciółką Ewy jest Kasia, młoda aktorka awangardowego teatru, trochę zamknięta w sobie, zdystansowana, poważna feministka. Jako pierwsza wyciąga rękę do mężczyzny, który jej się podoba - Adama, młodego, zdolnego fotografika, pracoholika i perfekcjonisty. Ceniony w branży Adam chętnie eksperymentuje z nowymi technikami, dając upust swoim obsesjom. Kasia pociąga go i fascynuje, ale on sam wyraźnie nie dojrzał do prawdziwego związku. Udając, że nie dostrzega jej starań, woli wycofać się w świat swoich fantazji. Historie opowiedziane w filmie Agnieszki Trzos nie kończą się więc bajkowo. Królewicze i królewny zostają sami w swoich wieżach. Z nadmiaru ostrożności, asekuranctwa, egoizmu, strachu. Zapominają, że miłość polega głównie na dawaniu siebie, bez liczenia zysków i strat. 05:20 TAMTE LATA, TAMTE DNI - ANDRZEJ TITKOW Dysk./wywiad/debata, 24 min, Polska, 2020 Reżyseria: Joanna Makowska Wykonawcy: Marta Perchuć-Burzyńska (prowadząca) Marta Perchuć - Burzyńska rozmawia z wybitnymi artystami o dzieciństwie, domu rodzinnym i najważniejszych doświadczeniach, które w istotny sposób wpłynęły na ich życie i drogę twórczą. Rozmowy realizowane są w miejscach, które dla bohaterów programu mają największe znaczenie sentymentalne. Bohaterem odcinka jest twórca filmów dokumentalnych, scenarzysta i poeta Andrzej Titkow. W programie, oprócz dzieciństwa wspomina także lata studiów w szkole filmowej w Łodzi, przyjaźń z Krzysztofem Kieślowskim i początki pracy w Wytwórni Filmów Dokumentalnych i Fabularnych w Warszawie.