TVP Historia Wtorek, 03.05.2022 07:00 BYŁ TAKI DZIEŃ - 3 MAJA. ODC. 551 Felieton, 2 min, Polska, 2006 Autor: Janusz Weychert 1791 - uchwalono Konstytucję 3 maja; 1916 - Warszawa - pierwsza od wieku manifestacja trzeciomajowa; 1943 - Kraków - na kopcu Piłsudskiego AK zawiesiła wielką flagę narodową; 1946 - KBW brutalnie stłumił w Krakowie manifestację trzeciomajową; 1952 - zaczęła nadawać polska sekcja radia Wolna Europa; 1983 - bojówki SB napadły na Prymasowski Komitet charytatywny u św. Marcina w Warszawie; 1991 - uroczyste obchody dwustulecia Konstytucji w III RP; 07:10 POLONIA RESTITUTA - ODC. 6 Serial historyczny, 48 min, Polska, 1982 Reżyseria: Bohdan Poręba Scenariusz: Włodzimierz Kowalski Zdjęcia: Wacław Dybowski Aktorzy: Zdzisław Mrożewski, Henryk Bista, Zygmunt Malanowicz, Eugeniusz Kujawski, Andro Kabaładze, Kirył Ławrow, Janusz Zakrzeński, Krzysztof Chamiec, Józef Fryźlewicz, Jerzy Kaliszewski, Edmund Fetting, Ignacy Gogolewski, Emil Karewicz Rok 1919. Konferencja Pokojowa w Wersalu. Walka o granice Polski i dostęp do Bałtyku. Narzucanie Polsce przeprowadzenia plebiscytu na Górnym Śląsku. 08:30 HISTORIA POLSKI - ZYGMUNT Film dokumentalny, 41 min, Polska, 2020 Reżyseria: Magdalena Curzydło Scenariusz: Magdalena Curzydło W roku 2021 obchodzimy pięćsetną rocznicę zawieszenia i pierwszego dzwonienia dzwonu Zygmunta. Ufundowany przez Zygmunta Starego został nazwany jego imieniem. Dzwon znajduje się w jednej z wież Katedry Wawelskiej. Dzwoni tylko z okazji ważnych rocznic i wydarzeń, zarówno kościelnych jak i państwowych. Film przybliża historię najsłynniejszego dzwonu w Polsce. 09:20 "SENSACJE XX WIEKU" - SZABLA POLSKA (BITWA POD KOMAROWEM) Dokument fabularyzowany, 43 min, Polska/Wielka Brytania, 2015 Reżyseria: Robert Wichrowski Scenariusz: Bogusław Wołszański Aktorzy: Krzysztof Czeczot, Grzegorz Małecki, Marcin Czarnik, Piotr Grabowski, Tomasz Sobczak, Artur Dziurman Bitwa stoczona pod Komarowem 31 sierpnia 1920 roku zawsze pozostawała w cieniu bitwy warszawskiej, która przesądziła o biegu wojny polsko - bolszewickiej i polskim zwycięstwie. Pod Warszawą i w wyniku kontrofensywy znad Wieprza armie Tuchaczewskiego zostały pokonane i uciekały w stronę Prus Wschodnich, jednakże z południa nadchodziło nowe niebezpieczeństwo. Armia Konna Budionnego (z opóźnieniem) podjęła marsz na Zamość, aby po zdobyciu miasta, dotrzeć przez Krasnystaw pod Warszawę. Był to związek wystarczająco potężny (31 tysięcy szabel), aby zaznaczyć się w historii tamtej wojny. Jednakże w bitwie pod Komarowem, ostatniej bitwie kawalerii, wielka armia Budionnego została rozbita i przestała liczyć się jako zwarty związek. Rrealizowane w Zamościu i na polach pod Komarowem widowisko z udziałem 150 - 200 kawalerzystów ma odtworzyć tamten czas heroicznego starcia polskich żołnierzy i kunsztu naszych dowódców (gen. Stanisław Haller), którzy w jednodniowej bitwie przed murami Zamościa potrafili zatrzymać potężnego wroga i rozbić go, ostatecznie przesądzając o wielkim polskim zwycięstwie w wojnie 1920 roku. Ta bitwa kryje też tajemnicę, którą były działania naszego radiowywiadu, mającego istotny udział w wielkim zwycięstwie. 10:10 WIĘCEJ NIŻ MIÓD (MORE THAN HONEY) Film dokumentalny, 91 min, Szwajcaria/Niemcy/Austria, 2012 Reżyseria: Markus Imhoof Scenariusz: Markus Imhoof Zdjęcia: Jörg Jeshel, Attila Boa Muzyka: Peter Scherer Pszczoły to nie tylko istotne ogniwo ziemskiego ekosystemu, lecz również ważny czynnik plonotwórczy. Zamieszkują Ziemię równie długo jak człowiek, ale gdy one wyginą, jak twierdził Einstein, ludziom pozostaną nie więcej niż cztery lata życia. Reżyser Markus Imhoof, który w życiu prywatnym jest wnukiem szwajcarskiego pszczelarza, opowiada o poważnym kryzysie, jaki dotyka obecnie populację pszczół. W ciągu ostatniej dekady wyginęły ich miliony. Czy to oznacza, że czeka nas totalny kryzys? Wykorzystując najnowszą technologię, umożliwiającą obserwację niewidocznych gołym okiem zjawisk, Imhoof z własnej perspektywy pokazuje rolę i piękno pszczół, a także fatalizm ich losu. Podróżując z kamerą po całym świecie, filmuje tereny, na których zamieszkują pszczoły, a za pomocą mikroskopowych zdjęć pokazuje, jak żyją i zachowują się w gniazdach i ulach. Widzowie poznają pszczelarzy, naukowców i rolników, owładniętych pasją pszczelarstwa i pragnących poznać tajemnicę masowej śmierci pszczół. Pomimo wieloletnich badań, dokładny powód tego zjawiska nie jest znany i stanowi przedmiot spekulacji. Imhoof stara się pokazać międzynarodowy zasięg tego zjawiska, dokumentując przebieg, jaki ma ono w różnych częściach świata. W Chinach doszło już nawet do tego, że rolnicy zatrudniają ludzi, którzy zamiast pszczół zapylają rośliny... "Więcej niż miód" to dokumentalny blockbuster i jeden z najdroższych w historii filmów dokumentalnych (jego budżet wyniósł ok. 2 mln euro), zrealizowany przez producentów głośnych "Nakarmimy świat" oraz "Zaróbmy jeszcze więcej". Wybrane nagrody i festiwale: 2013 - szwajcarski kandydat do Oscara w kategorii Najlepszy Film Nieanglojęzyczny 2013 PLANETE+ DOC FILM FESTIVAL 2013 Niemiecka Nagroda Filmowa dla Najlepszego Filmu Dokumentalnego 2013 Szwajcarska Nagroda Filmowa dla Najlepszego Filmu Dokumentalnego i za Najlepszy Scenariusz (docsag.pl) 11:50 POLSKA ŚRÓDZIEMNOMORSKA - ODC. 5 - GRZYBY Z BORÓW TUCHOLSKICH Magazyn, 22 min, Polska, 2021 Reżyseria: Michał Muzyczuk Scenariusz: Michał Muzyczuk Wykonawcy: Jolanta Kleser (prowadząca) Magazyn kulinarny, w którym dowiemy się, jak połączyć lubianą, śródziemnomorską kuchnię z lokalnymi, rdzennie polskimi produktami. W każdym odcinku razem z prowadzącą Jolą Kleser odwiedzimy inny region Polski, w którym dowiemy się, jak używać dobrych, lokalnych i dobrze nam znanych produktów do przygotowania dań kuchni śródziemnomorskiej. W tym odcinku odwiedzimy Bory Tucholskie, królestwo grzybów - to one będą stanowiły naszą kulinarną inspirację. 12:20 HISTORIA POLSKI - TRZECI MAJA, CZYLI DZIŚ Film dokumentalny, 52 min, Polska, 2021 Reżyseria: Cyprian Demianiuk Scenariusz: Piotr Kornobis Zdjęcia: Marek Rozwadowski, Tomasz Woźniczka Film realizowany w ramach przypadających na 2021 rok obchodów 230. rocznicy uchwalenia Konstytucji, Prawa o miastach oraz Zaręczenia Wzajemnego Obojga Narodów w Polsce i na Litwie. Przedstawienie procesu, jakim były wydarzenia końca XVIII wieku w skrócie, którego ramy wyznacza pytanie: czemu to właśnie w XVIII - wiecznej Rzeczypospolitej powstała pierwsza z nowożytnych konstytucji europejskich. Zdjęcia dokumentalne przeprowadzono w Polsce, na Litwie, Ukrainie i w Niemczech. Powstanie filmu było możliwe dzięki zaangażowaniu wielu organizacji i instytucji kultury: Archiwum Akt Dawnych, Zamku Królewskiego w Warszawie, Biblioteki Narodowej, Muzeum Łazienki Królewskie w Warszawie, Muzeum Narodowego w Warszawie, Instytut Pileckiego, Polskiego Radia, Filmoteki Narodowej - Instytutu Audiowizualnego, Polskiej Fundacji Narodowej. Bohaterowie filmu: dr Michał Kulecki, prof. Michał Kopczyński, dr Michał Łuczewski, dr Sebastian Adamkiewicz, prof. Anna Grześkowiak - Krwawicz, prof. Piotr Ugniewski, prof. Richard Butterwick - Pawlikowski, dr Barbara Stankevi, dr Gintaras Šapoka, dr Eligijus Raila, dr Milo Řeznk, prof. Karsten Holste, dr Stephan Theilig. Historia Konstytucji 3 Maja jest klasyczną opowieścią o walce dobra ze złem. Rezultatem tej walki są Polska, Litwa i Europa, w której żyjemy. Eksperci z Polski, Litwy i Niemiec odpowiadają na pytanie - dlaczego w Rzeczypospolitej Obojga Narodów i to właśnie w 1791 roku uchwalono pierwszą europejską konstytucję? W filmie obraz Jana Matejki Konstytucja 3 Maja 1791 roku prezentowany w Zamku Królewskim w Warszawie, popularnym miejscu wycieczek szkolnych. Obraz stanowi także medium prezentujące bohaterów i antybohaterów procesu. To opowieść o odwadze, wizji i wyobraźni bohaterów Rzeczypospolitej Obojga Narodów, których praca zaowocowała czymś trwalszym niż chwilowy polityczny sukces - symbolem. 13:20 OGNIEM I MIECZEM Film historyczno - przygodowy, 174 min, Polska, 1999 Reżyseria: Jerzy Hoffman Scenariusz: Jerzy Hoffman, Andrzej Krakowski Zdjęcia: Grzegorz Kędzierski Muzyka: Krzesimir Dębski Aktorzy: Michał Żebrowski, Izabella Scorupco, Aleksandr Domogarov, Krzysztof Kowalewski, Bohdan Stupka, Andrzej Seweryn, Zbigniew Zamachowski, Wiktor Zborowski, Wojciech Malajkat, Ewa Wiśniewska, Daniel Olbrychski, Marek Kondrat, Gustaw Holoubek, Maciej Kozłowski Kinową wersję dzieła Jerzego Hoffmana obejrzało ponad siedem milionów widzów, nie wspominając już o nagrodach i wyróżnieniach dla twórców filmu. Geneza powstania oraz wieloletnie kłopoty związane z realizacją "Ogniem i mieczem" obrosły legendą. Film Hoffmana przeszedł też do historii jako w pełni udana superprodukcja, która sprostała ogromnym oczekiwaniom zarówno widzów, jak i krytyki. Reżyserowi udało się pozyskać nie tylko rekordowe - jak na polską kinematografię - środki na realizację, lecz także znakomitych aktorów, których kreacje zapadają głęboko w pamięć. Krzysztof Kowalewski, Zbigniew Zamachowski, Wiktor Zborowski z powodzeniem nadali indywidualny rys postaciom Zagłoby, Wołodyjowskiego i Podbipięty, nie wchodząc przy tym w kolizję z duchem powieściowego pierwowzoru. Dla Michała Żebrowskiego rola Skrzetuskiego stała się trampoliną do kariery, której widomym znakiem były tytułowe kreacje w "Panu Tadeuszu" Andrzeja Wajdy i "Wiedźminie" według prozy Andrzeja Sapkowskiego. Prawdziwym objawieniem był jednak Aleksander Domogarow, rosyjski aktor, odtwarzający postać Bohuna. W opinii wielu to właśnie on stworzył najbardziej przejmującą kreację filmu. Na uwagę zasługuje też niezwykła skrupulatność w odtworzeniu realiów epoki, plastyczne, "epickie" zdjęcia oraz przekonująco zainscenizowane sceny batalistyczne. 17:05 POTOP REDIVIVUS Film historyczno - przygodowy, 177 min, Polska, 2014 Reżyseria: Jerzy Hoffman Aktorzy: Daniel Olbychski, Małgorzata Braunek, Tadeusz Łomnicki, Kazimierz Wichniarz "Potop Redivivus" to projekt Filmoteki Narodowej, który powstał z potrzeby zaprezentowania współczesnej widowni "Potopu" na dużym i małym ekranie w doskonałej jakości i nowej, atrakcyjnej formie. Odrestaurowany film został na nowo zmontowany pod nadzorem artystycznym Jerzego Hoffmana i Jerzego Wójcika. Lata 1655 - 1660, okres najazdu szwedzkiego na Polskę. Zaręczony z Oleńką Billewiczówną (Małgorzata Braunek) chorąży orszański Andrzej Kmicic (Daniel Olbrychski) opowiada się początkowo po stronie kolaborującego ze Szwedami potężnego rodu magnackiego Radziwiłłów. Uznany przez szlachtę i narzeczoną za zdrajcę zaczyna poniewczasie rozumieć, że Radziwiłłom chodzi nie o dobro ojczyzny, ale o własne interesy. Aby odkupić winy, porywa księcia Bogusława (Leszek Teleszyński), by zawieźć zdrajcę przed oblicze króla Jana Kazimierza, ale Radziwiłł ciężko rani Kmicica i ucieka. Doszedłszy do zdrowia, Andrzej Kmicic stara się zwrócić honor swojemu nazwisku. 20:15 KONSTYTUCJA 3 MAJA Film dokumentalny, 34 min, Polska, 2021 Reżyseria: Elżbieta Rottermund, Tomasz Płuciennik Scenariusz: Wojciech Kalwat, Marek Stremecki Film będzie poświęcony nie momentowi uchwalenia i poszczególnym zapisom Ustawy Rządowej, ale jej recepcji, tak jeszcze w ostatnich latach Rzeczypospolitej, jak i po upadku Polski. Opowiadał więc będzie o kultywowanej pamięci o Konstytucji 3 Maja przez trwającej ponad wiek narodowej niewoli i znaczeniu tej pamięci dla narodowego bytu. Rozpoczynał się będzie wraz z pierwszą majową rocznicą (1792), a zakończy się przywróceniem święta 3 maja w okresie II Rzeczypospolitej. Zostaną pokazane narodowe manifestacje, formy upamiętniania (te jawne i potajemne), rola tematu Konstytucji 3 Maja w spuściźnie literackiej, czy historycznym sporze o przyczyny upadku Rzeczypospolitej. Zostaną zaprezentowane dzieła plastyczne ze słynnym, acz wcale niejednoznacznym w przekazie obrazie Jana Matejki Uchwalenie Konstytucji 3 Maja czy wielością patriotycznych gadżetów produkowanych w okresie zaborów. Główną ideą filmu będzie więc przypomnienie, zapomnianej obecnie, wieloaspektowej pamięci o Ustawie Rządowej i jej twórcach, a także zmieniającym się odbiorze jej treści i roli w narodowej tradycji. 21:00 PAN WOŁODYJOWSKI CZ. I Film historyczny, przygodowy, 75 min, Polska 1968 Reżyseria: Jerzy Hoffman Scenariusz: Jerzy Hoffman, Jerzy Lutowski Zdjęcia: Jerzy Lipman Muzyka: Andrzej Markowski Aktorzy: Tadeusz Łomnicki, Magdalena Zawadzka, Mieczysław Pawlikowski, Barbara Brylska, Jan Nowicki, Tadeusz Schmidt, Daniel Olbrychski, Bogusz Bilewski, Mariusz Dmochowski, Andrzej Szczepkowski, Leonard Andrzejewski, Irena Karel, Władysław Hańcza, Marek Perepeczko, Witold Skaruch, Gustaw Lutkiewicz i inni Ekranizacja powieści Henryka Sienkiewicza zrealizowana z wielkim rozmachem i olbrzymim nakładem środków finansowych. Koszt produkcji osiągnął zawrotną, jak na owe czasy, sumę 40 milionów złotych. Na potrzeby filmu wzniesiono kilka ogromnych dekoracji plenerowych. W ruinach zamku w Chęcinach została zrekonstruowana twierdza kamieniecka, wybudowano miasteczko Raszków oraz fortyfikację chreptiowską. Zdjęcia były kręcone m. in. w Bieszczadach, w okolicach Białego Boru w województwie koszalińskim, a także w Związku Radzieckim w ruinach XVI - wiecznego grodu tatarskiego oraz w halach łódzkiej wytwórni filmowej. W niektórych scenach brało udział po kilka tysięcy statystów, ubranych w kostiumy zaprojektowane z ogromną dbałością o szczegóły. W tytułowego bohatera filmu znakomicie wcielił się Tadeusz Łomnicki. Aby solidnie przygotować się do roli "małego rycerza", aktor poświęcił pół roku na naukę jazdy konno, ponadto przez rok zgłębiał tajniki szermierki. Niezapomnianą kreację stworzyła również Magdalena Zawadzka, odtwórczyni Baśki, wiernej towarzyszki życia pana Michała. Jak pisali recenzenci, wszystkie role w filmie zagrane były po mistrzowsku, nawet epizodyczne urosły do rangi pierwszoplanowych. Cała prasa w nieskończoność chwaliła Mieczysława Pawlikowskiego jako dobrodusznego, pełnego humoru Zagłobę, Barbarę Brylską jako romantyczną Krzysię, a także zakochanego w niej do nieprzytomności Ketlinga, czyli Jana Nowickiego, czy wreszcie Hankę Bielicką jako wspaniałą stolnikową i innych. Dużo się mówiło i pisało o młodym aktorze Danielu Olbrychskim, który na długo pozostał w pamięci widzów jako niezrównany, okrutny Azja Tuhajbejowicz. Uroczysta prapremiera "Pana Wołodyjowskiego" odbyła się 26 marca 1969 roku w Kielcach, a premiera - dwa dni później w Warszawie. Przygotowano 70 kopii filmu, co pozwoliło na szerokie rozpowszechnianie. "Pan Wołodyjowski" bił rekordy popularności i uznawany był podówczas za najbardziej kasową produkcję w historii kina polskiego. 22:15 PAN WOŁODYJOWSKI CZ. II Film historyczny, przygodowy, 77 min, Polska 1968 Reżyseria: Jerzy Hoffman Scenariusz: Jerzy Hoffman, Jerzy Lutowski Zdjęcia: Jerzy Lipman Muzyka: Andrzej Markowski Aktorzy: Tadeusz Łomnicki, Magdalena Zawadzka, Mieczysław Pawlikowski, Barbara Brylska, Jan Nowicki, Tadeusz Schmidt, Daniel Olbrychski, Bogusz Bilewski, Mariusz Dmochowski, Andrzej Szczepkowski, Leonard Andrzejewski, Irena Karel, Władysław Hańcza, Marek Perepeczko, Witold Skaruch, Gustaw Lutkiewicz i inni Dalszy ciąg przygód pana Michała Wołodyjowskiego. Basię Wołodyjowską porywa zakochany w niej Tatar Azja, syn Tuhaj - Beja. Basia rani go i ucieka, udaje jej się wrócić do Chreptiowa. Wściekły Azja napada na Raszków, zabija dziedzica Nowowiejskiego, a jego córkę - swą dawną miłość - oddaje własnym żołnierzom. Młody Nowowiejski krwawo mści się za śmierć ojca i hańbę siostry. Kiedy Turcy ruszają na Kamieniec Podolski, Wołodyjowski i Ketling wysadzają twierdzę, aby nie oddać jej wrogom. 23:35 WEST SIDE STORY (WEST SIDE STORY) Film muzyczny, 147 min, USA 1961 Reżyseria: Robert Wise Występują: Natalie Wood, Richard Beymer, George Chaliris, Rita Moreno, Russ Tamblin, Tucker Smith, David Winters, Tony Mordente, Simon Oakland 80 - latek Robert Wise, wieloletni prezydent Amerykańskiej Akademii Filmowej, niemal całe życie poświęcił kinu. Zaczynał jako goniec w jednej z wytwórni filmowych. Potem pracował jako szef montażu przy filmie "Obywatel Kane" Orsona Wellesa. W 1944 r. debiutował jako reżyser. W jego dorobku są filmy wszystkich gatunków: science fiction - "Dzień w którym ziemia zamarła", demaskatorskie dramaty zza kulis boksu - "Zmowa" i "Między linami ringu", adaptacje sztuk teatralnych - "Dwoje na huśtawce". Sławę jednak zawdzięcza musicalowi. "West Side Story" z muzyką Leonarda Bernsteina i choreografią Jerome'a Robbinsa powstał w 1957 r. i został wystawiony w sławnym teatrze Wintergarden na Brodwayu. Cieszył się ogromnym powodzeniem - na scenie utrzymał się 6 lat. W 1961 r. wytwórnia filmowa współpracująca z "United Artists" zakupiła prawa do sfilmowania musicalu. Współpraca reżyserska Roberta Wise'a z choreografem J. Robbinsem dała rezultat rewelacyjny. Wersja filmowa nie tylko dorównała teatralnemu oryginałowi, ale nawet zdystansowała go pod względem efektu artystycznego. Musical amerykański dusił się w kosztownych dekoracjach i odcinał od wszelkich związków z rzeczywistością. "West Side Story" ożył, co sprawiło wyprowadzenie sztuki w plener. Akurat na zachodnim wybrzeżu Manhattanu, przy 68 Ulicy, w sercu tytułowego West Side'u, wyburzono rozległy teren pod budowę Lincoln Center. Filmowcy uzyskali prawo objęcia na parę tygodni w posiadanie kilku pustych domów, które zaadaptowano dla potrzeb filmu. W tym naturalnym środowisku rozgrywał się w rytm muzyki dramat współczesnych "Romea i Julii". Skłócone klany Montecchich i Capulettich ze średniowiecznej Werony zastąpione zostały przez młodzieżowe gangi białych Jets i portorykańskich Sharks. Romeo nazywa się Tony i nie jest w bandzie postacią pierwszoplanową. Szefuje jej gwałtowny i brutalny Riff. Tony wyróżnia się opanowaniem i ogładą. Na sobotnim balu spotyka Marię. Młodzi się pokochają, zanim Tony zorientuje się, że Maria pochodzi z wrogiego portorykańskiego klanu, a jej bratem jest Bernardo, szef znienawidzonych Sharks. Dalej wszystko rozwija się zgodnie z tragicznym fatum. Jerome Robbins, wielki tancerz i choreograf amerykański, jest wraz z George ' em Balanchinem - twórcą nowoczesnego baletu amerykańskiego, a także wielkim inscenizatorem musicali. "West Side Story" uchodzi za jego największe dzieło. Na film spadł deszcz Oscarów. Było ich aż 10: za reżyserię, scenografię, kostiumy, montaż, zdjęcia, muzykę, dźwięk, role drugoplanowe i za najlepszy film 1962 roku. Najwybitniejsze role zagrali w filmie George Chaliris jako Bernardo, znakomity tancerz, przez kilka lat podpora baletu amerykańskiego i Russ Tamblyn, który wcielił się w gwałtownego i bezwzględnego Riffa. 02:10 "SENSACJE XX WIEKU" - SZABLA POLSKA (BITWA POD KOMAROWEM) Dokument fabularyzowany, 43 min, Polska/Wielka Brytania, 2015 Reżyseria: Robert Wichrowski Scenariusz: Bogusław Wołszański Aktorzy: Krzysztof Czeczot, Grzegorz Małecki, Marcin Czarnik, Piotr Grabowski, Tomasz Sobczak, Artur Dziurman Bitwa stoczona pod Komarowem 31 sierpnia 1920 roku zawsze pozostawała w cieniu bitwy warszawskiej, która przesądziła o biegu wojny polsko - bolszewickiej i polskim zwycięstwie. Pod Warszawą i w wyniku kontrofensywy znad Wieprza armie Tuchaczewskiego zostały pokonane i uciekały w stronę Prus Wschodnich, jednakże z południa nadchodziło nowe niebezpieczeństwo. Armia Konna Budionnego (z opóźnieniem) podjęła marsz na Zamość, aby po zdobyciu miasta, dotrzeć przez Krasnystaw pod Warszawę. Był to związek wystarczająco potężny (31 tysięcy szabel), aby zaznaczyć się w historii tamtej wojny. Jednakże w bitwie pod Komarowem, ostatniej bitwie kawalerii, wielka armia Budionnego została rozbita i przestała liczyć się jako zwarty związek. Rrealizowane w Zamościu i na polach pod Komarowem widowisko z udziałem 150 - 200 kawalerzystów ma odtworzyć tamten czas heroicznego starcia polskich żołnierzy i kunsztu naszych dowódców (gen. Stanisław Haller), którzy w jednodniowej bitwie przed murami Zamościa potrafili zatrzymać potężnego wroga i rozbić go, ostatecznie przesądzając o wielkim polskim zwycięstwie w wojnie 1920 roku. Ta bitwa kryje też tajemnicę, którą były działania naszego radiowywiadu, mającego istotny udział w wielkim zwycięstwie.