TVP Historia Sobota, 07.05.2022 06:55 BYŁ TAKI DZIEŃ - 7 MAJA Felieton, 2 min, Polska, 2006 Autor: Janusz Weychert 1794 - Uniwersał Połaniecki; 1824 - prawykonanie IX Symfonii Ludwiga van Beethovena; 1977 - śmierć Stanisława Pyjasa; 1978 - głodówka w kościele w Podkowie Leśnej; 07:05 BITWA O DOM KATOLICKI. WYDARZENIA ZIELONOGÓRSKIE 1960 ROKU. Film dokumentalny, 58 min, Polska, 2017 Reżyseria: Rafał Bryll Scenariusz: Witold Głowacki Zdjęcia: Michał Pałka Keff, Jakub Kowalczyk, Piotr Nieporęcki Bitwa o Dom Katolicki. Wydarzenia Zielonogórskie 1960 roku według scenariusza Witolda Głowackiego, w reżyserii Rafała Brylla. 08:10 PRZYRODNIK NA TROPIE - /7/ - ZWIERZĘTA SYNANTROPIJNE Reportaż, 26 min, Polska, 2019 Reżyseria: Małgorzata Kosturkiewicz Scenariusz: Łukasz Bożycki Wykonawcy: Łukasz Bożycki (prowadzący) Łukasz Bożycki, młody biolog i uznany w świecie fotograf przyrody, podpatruje z kamerą w naturalnym środowisku wybrane gatunki rodzimej fauny i swoje spostrzeżenia oprawia lekkim i przystępnym komentarzem. Projekt znakomicie propaguje wiedzę o polskiej przyrodzie, uzupełniając ją o nieznane, często zaskakujące wątki relacji między zwierzętami. Sieć powiązań w przyrodzie możemy odnaleźć dosłownie wszędzie. W tym odcinku Łukasz Bożycki będzie tropił wszystkie te zwierzęta, które postanowiły żyć w naszych domach i mieszkaniach. Część z nich wywołuje u nas okrzyki obrzydzenia. Inne z kolei nauczyły się żyć w sposób zupełnie przez nas niezauważony. Zwierzęta synantropijne, żyjące razem z człowiekiem, ukradkiem korzystają z naszych włosów, ubrań, książek, roślin domowych, produktów spożywczych, owoców, a także materacy. 08:50 PRZYŁBICE I KAPTURY - ODC. 5/9 - W GNIEŹDZIE WROGA Serial kostiumowy, przygodowy, 55 min, Polska, 1985 Reżyseria: Marek Piestrak Scenariusz: Marek Piestrak Zdjęcia: Janusz Pawłowski Muzyka: Wojciech Karolak Wykonawcy: Krzysztof Kolberger Aktorzy: Ewa Biała, Maciej Kozłowski, Zbigniew Lesień, Henryk Machalica, Piotr Garlicki, Roch Siemianowski, Marek Frąckowiak, Władysław Komar, Bożena Krzyżanowska, Marta Klubowicz, Arkadiusz Bazak, Emil Karewicz, Stanislaw Zatłoka, Józef Nalberczak, Jerzy Trela Korzystając z pobytu na dworze Witolda Baldwina von Helwensteina i Heinricha von Warmsdorfa Benko zgłasza się do nich jako Jawnuta z Niemierzy z prośbą o pomoc w pomszczeniu śmierci ojca. Po ucieczce z Krakowa Peter Vogelweder dociera do Malborka, ku wielkiemu niezadowoleniu komturów. Czarny i Jaksa jadą do Torunia, by odbić Unę. Dowiadują się, że przed dwoma dniami wywieziono ją z miasta. Muszą jechać do Gdańska i korzystać z pomocy herszta zbojów - Kosookiego. Wywieziony przez Krzyżaków z Litwy Benko dociera do Malborka. Otrzymuje zajęcie przy koniach. Zaprzyjaźnia się z pachołkami Sonnenberga i dowiaduje się, że Zyta żyje - jest jego nałożnicą. Brat Erazm uprzedza Czarnego, że Benko będzie chciał zabić Zytę i każe mu jechać do Malborka, by temu zapobiec... 09:55 OKRASA ŁAMIE PRZEPISY - POLSKA KASZANKA Magazyn, 24 min, Polska, 2022 Reżyseria: Tomasz Rostworowski Scenariusz: Tomasz Rostworowski, Karol Okrasa Zdjęcia: Adam Kubiak Wykonawcy: Karol Okrasa (prowadzący) W tym odcinku Karol Okrasa zaprasza widzów na dania z polskiej kaszanki. Amatorów tego specjału jest w naszym kraju wielu, czy to smażonej na patelni z cebulą, czy smakowicie przypieczonej na grillu. Samo gotowanie odbędzie się nad brzegiem morza. Można by zapytać, cóż wspólnego ma kaszanka z morzem? Otóż zapewne każdy Polak pamięta ten fragment naszego hymnu narodowego: Jak Czarniecki do Poznania po szwedzkim zaborze, dla ojczyzny ratowania wrócim się przez morze. Otóż to, kiedy w roku 1658 hetman Stefan Czarniecki wyprawił się za morze do Danii, towarzyszący mu żołnierz Jan Chryzostom Pasek, tak opisał w swoich Pamiętnikach pewną dziwną potrawę: "Wołu, wieprza albo barana kiedy zabiją, to najmniejszej krople krwie nie zepsują, ale ją wytoczą w naczynie; namieszawszy w to krup jęczmiennych albo tatarczanych to tym kiszki owego bydlęcia nadzieją, razem w kotle uwarzą i osnują to wieńcem na wielkiej misie i tak to na stole stawiają przy każdom obiedzie i jedzą za wielki specyjał. Polakom tego jeść nie godzi, boby nam psi nieprzyjaciołmi byli, gdyż to ich potrawa". Jak widać z tego cytatu imć pan Pasek w połowie XVII wieku ulubionego przysmaku dzisiejszych Polaków w ogóle nie znał. Do Polski kaszanka trafiła później, prawdopodobnie z Niemiec przez Śląsk. I zawojowała nasze stoły, bo dziś trudno sobie wyobrazić letniego grilla bez tego czarnego, kulinarnego złota. A cóż można wyczarować z kaszanki oprócz smażenia z cebulką lub grillowania? To zadanie w sam raz dla Karola Okrasy. Prezentowane danie: 1/ krokiety z kaszanki z kozim serem; małe filety z sandacza z pikantną kaszanką i gruszką; 3/ ziemniaczane placuszki z nadzieniem z kaszanki i kaczki. 10:35 OPOWIEŚCI O YELLOWSTONE - ODC. 3. JESIEŃ (YELLOWSTONE TALES FROM THE WILD) Film dokumentalny, 49 min, Wielka Brytania, 2009 Zdjęcia: Stephen De Vere Muzyka: Edmund Butt Yellowstone - cudowna wulkaniczna kraina, to blisko dziewięć tysięcy kilometrów kwadratowych naturalnego środowiska w samym sercu Ameryki Północnej. W czasie letnich upałów życie w niezwykłym parku toczyło się na pełnych obrotach. Przez kilka miesięcy Yellowstone rozkwitało. Teraz to miejsce się zmienia. Za kilka tygodni znów zapanuje tu zimowy krajobraz. Zwierzęta przygotowują się do nadejścia chyba największych zmian w ciągu całego roku. W całym parku samce wapiti zgłaszają gotowość do walki o dominację. To charakterystyczne odgłosy jesieni w Yellowstone. Jelenie wapiti muszą jednak przewędrować na niżej położone tereny, zanim śnieg zacznie padać na dobre. Niektóre zejdą w pobliskie doliny, inne wyruszą dalej, nawet poza granice Yellowstone. We wrześniu słońce wędruje coraz niżej na horyzoncie. Osiki, topole i klony zaczynają przygotowywać się do zimy. Drzewa rozkładają zielony barwnik z liści, by odzyskać wszystkie substancje odżywcze i odprowadzić je do pnia i korzeni. W efekcie tego procesu liście zmieniają kolor. Powstają charakterystyczne barwy jesieni. 11:35 WSZYSTKIE KOLORY ŚWIATA - BALEARY. HISZPAŃSKIE PIĘKNOŚCI (FLAVORS) Film dokumentalny, 51 min, Francja, 2008 Reżyseria: Eric Bacos Baleary to jeden z najchętniej odwiedzanych archipelagów świata. Przyjeżdżając tu, warto zejść z utartych, turystycznych szlaków, by poznać architektoniczną spuściznę Majorki i kulturalne dziedzictwo Minorki. Ibiza to nie tylko szalone nocne życie, lecz także wspaniała przyroda, a turkusowe wody wokół Formentery przywodzą na myśl Karaiby. Majorka to największa i najbardziej zróżnicowana wyspa archipelagu. Tubylcy nazywają ją La Roqueta, czyli "skałka". Dzikie, skaliste wybrzeże znajduje się w północno - zachodniej części wyspy. Miasteczka takie, jak Estellenscs leżą zwykle z dala od wybrzeża, w cieniu lasów, porastających masyw Serra de Tramuntana. U ich podnóża znajdują się plaże albo małe zatoki dla kutrów. 12:40 WYSPY CZASÓW ODYSEUSZA - POWSTAŁE Z OGNIA (ISLANDS IN TIME - A WILDLIFE ODYSSEY 1. BORN OF FIRE) Film dokumentalny, 50 min, Austria, 2017 Reżyseria: Matt Hamilton, Paul Reddish Trzyczęściowy film dokumentalny o wyspach Azji Południowo - Wschodniej, które należą do najbardziej ciekawych i różnorodnych miejsc na ziemi. Położone między Australią i Azją, mają najbogatszą przyrodę na świecie. Są habitatami pięknych i dziwnych stworzeń. To świat, gdzie ptaki wykluwają się na zboczach aktywnych wulkanów, świnie się boksują, a kangury wspinają na drzewa. Te niezwykłe krajobrazy od dziesiątków milionów lat kształtują się za sprawą wulkanów. To tu 25 milionów lat temu kontynent australijski zderzył się z Azją. Na skutek kataklizmu Nowa Gwinea została wciśnięta między oba kontynenty. Ze szczytami gór dochodzącymi do blisko 5 tysięcy metrów jest to najwyższa wyspa na naszej planecie. Nogale melanezyjskie żyją w jednym z najbardziej ekstremalnych środowisk w przyrodzie. To miejsce jest śmiertelnie groźną strefą popiołów wulkanicznych i toksycznych gazów. Tymczasem gatunek tego ptaka w wyjątkowy sposób przystosował się i wykorzystuje niszczycielskie siły. Temperatura tuż pod powierzchnią sięga ponad tysiąca stopni Celsjusza. O dziwo ptaki te właśnie szukają ciepła. Nogale melanezyjskie wyposażone są w ogromne stopy, idealne do kopania. Mają niezwykłą zdolność wyczuwania temperatury. Za pomocą specjalnego gruczołu w gardle ptak ten wyczuwa różnicę nawet pół stopnia. Wokół wulkanu jest zaledwie kilka miejsc o odpowiedniej dla nich temperaturze 33 stopni ciepła. O takie miejsca warto powalczyć. Gorące zbocze jest znakomitym inkubatorem dla jaja. Pisklę wykluje się po 60 dniach. To jeden z najdłuższych okresów inkubacji u ptaków. Natychmiast po wykluciu pisklak jest w stanie odfrunąć. Aktywny wulkan jest jedynym rodzicem, jakiego zna, więc od pierwszej chwili małe jest samodzielne. 13:40 KUCHNIA DWUDZIESTOLECIA - ODC. 21 ZAGRANICZNIE I KRAJOWO. KUCHNIA KURORTÓW. Magazyn, 25 min, Polska, 2022 Reżyseria: Jerzy Grabowski, Jerzy Grabowski, Jerzy Grabowski Scenariusz: Łukasz Modelski, Łukasz Modelski, Łukasz Modelski Zdjęcia: Maciej Brola, Maciej Brola, Maciej Brola Wykonawcy: Łukasz Modelski (prowadzący) Najjaśniejsze salony i przedwojenne kurorty. Od Sopotów, przez Spałę do Krynicy, miejsca, w których wypadało bywać na wywczasie i menu ich eleganckich restauracji będą tematem tego odcinka programu. Wakacyjnymi szlakami dwudziestolecia międzywojennego podążymy do Zakopanego, Jaremcza, Zaleszczyk, Truskawca, Druskiennik i na Hel. Powieje wielkim światem za sprawą muli, czyli morskich ślimaków czy pieczeni cielęcej z kawiorem. Specjałów, które rzadko gościły w domowych pieleszach. Łukasz Modelski, redaktor, historyk sztuki i kultury średniowiecza, autor książek o historii kuchni, uczestnik inicjatyw kulinarnych związanych z próbami ustalenia kanonu polskiej kuchni, znany widzom TVP Historia z cykli "Kuchnia Jagiellonów,"Kuchnia Żydów polskich"i"W kotle historii"tym razem proponuje smakowitą wyprawę znaczoną najważniejszymi historycznymi datami i kulturowym obrazem dwudziestolecia międzywojennego. Niezwykłego okresu w historii, kiedy po 123 latach niewoli kształtowała się polska państwowość, powstawały wielkie inwestycje, łączyły się ziemie podzielone kulturowo, ekonomicznie, politycznie przez zaborców. W wyniszczonej w czasie I wojny światowej Europie i Polsce kulinarne pomysły łączyły niedostatek z tradycją, rzeczywistość z marzeniami. Smaki, które wówczas powstały, są dla nas do dziś smakami rodzinnego domu. 14:15 GIUSEPPE W WARSZAWIE Komedia, 95 min, Polska 1964 Reżyseria: Stanisław Lenartowicz Scenariusz: Jacek Wejroch Zdjęcia: Antoni Nurzyński Muzyka: Wojciech Kilar Występują: Elżbieta Czyżewska, Antonio Cifariello, Zbigniew Cybulski, Jarema Stępowski, Krystyna Borowicz, Aleksander Fogiel, Artur Młodnicki, Wojciech Siemion, Jan Matyjaszkiewicz i inni Już w pierwszej minucie filmu z szyn wylatuje wojskowy pociąg, którym pewien włoski żołnierz jechał na urlop. Włoch, Giuseppe Santucci, wsiada więc do pierwszego odjeżdżającego pociągu pełnego obywateli Generalnej Guberni. W czasie podróży poznaje dziewczynę ubraną, jak na konspiratorkę przystało, w skórzaną kurtkę i beret. Marysia bezskutecznie namawia go, by jej sprzedał - oczywiście za dobrą cenę - swoją broń. Do transakcji nie dochodzi, ale po przyjeździe do nieznanego mu jeszcze miasta, w trakcie zamieszania związanego z uliczną łapanką, Włoch i tak traci automat. Rozwścieczony podąża za dziewczyną, sądząc, że ma ona coś wspólnego ze zniknięciem broni. Trafia do mieszkania, które Marysia zajmuje wspólnie ze swoim bratem, Staszkiem, artystą malarzem jak najdalszym od konspirowania i wystrzegającym się jak ognia wszelkich kontaktów z wrogiem. Tymczasem Giuseppe nie ma zamiaru ruszać się z mieszkania, dopóki nie odzyska swojej broni. Tak rozpoczynają się przygody sympatycznego Włocha w okupowanej Warszawie. "Giuseppe w Warszawie" to komedia jak na lata sześćdziesiąte dosyć śmiała. Niewiele bowiem do tego czasu powstało filmów traktujących okupację na wesoło. Stanisław Lenartowicz przedstawił ją od strony obyczajowej, codziennej, zwykłej, choć także dramatycznej, pokazał, że i w tym tragicznym okresie warszawiaków nie opuszczało poczucie humoru. Film ma wartką akcję, instruktażowo wręcz wykonane zdjęcia - w poszukiwaniu "warszawskich", wojennych plenerów ekipa musiała udać się aż do Wrocławia. W roli tytułowego Giuseppe wystąpił znany z takich filmów, jak "Panienki z międzymiastowej", "Ciao, ciao bambina" czy "Rzymskie opowieści" Antonio Cifariello. Filmowe rodzeństwo zagrali Elżbieta Czyżewska i Zbigniew Cybulski. 16:05 MARZYCIELE - ZOFIA ZAWISZANKA Dysk./wywiad/debata, 23 min, Polska, 2021 Reżyseria: Sylwester Szefer Scenariusz: Sylwester Szefer Zdjęcia: Wojciech Kursa Muzyka: Marcin Gałażyn Wykonawcy: Piotr Legutko (prowadzący), Paweł Nowakowski Zofia Zawiszanka, kolejna bohaterka programu z cyklu "Marzyciele", pochodziła z tradycyjnej rodziny ziemiańskiej, której członkowie walczyli w powstaniach narodowych i prowadzili gospodarstwo rolne w Goszycach pod Krakowem. W 1914 r. została zaangażowana w wywiadzie Legionów Polskich w przygranicznym terenie zaboru rosyjskiego. Podczas II wojny światowej zaprzysiężona w AK była działaczką konspiracyjnej organizacji ziemiańskiej Uprawa. Poetka i pisarka. 17:40 SPÓR O HISTORIĘ - SOBÓR TRYDENCKI Dysk./wywiad/debata, 30 min, Polska, 2022 Scenariusz: Elżbieta Szumiec - Zielińska Wykonawcy: Tomasz Muller (prowadzący) W 1545 roku rozpoczął obrady Sobór Trydencki. Zwołany został jako odpowiedź na szerząca się reformację i wysuwane od dawna postulaty potrzeby reform wewnętrznych w Kościele katolickim. Podczas trwających do 1563 roku obrad sobór odrzucił główne idee reformacji, skodyfikował dogmaty i liturgię katolicką, uporządkował dyscyplinę i strukturę wewnętrzną. Zainicjował ruch odrodzenia w Kościele, zwany później kontrreformacją. Goście: prof. Dariusz Kupisz, prof. Marek Kornat IH PAN, dr Stanisław Królak. 18:20 MŁODY PIŁSUDSKI - ODC. 5 Serial historyczny, biograficzny, 42 min, Polska, 2018 Reżyseria: Jarosław Marszewski Scenariusz: Jarosław Sokół, Ewa Wencel Zdjęcia: Wojciech Suleżycki Muzyka: Bartosz Chajdecki Aktorzy: Grzegorz Otrębski, Mariusz Kiljan, Zuzanna Zielińska, Karol Pocheć, Cezary Kołacz, Joanna Kuberska, Marek Nędza, Piotr Czarniecki, Dominik Bąk, Adrianna Malecka, Emilian Kamiński, Adrian Brząkała, Maciej Brzoska, Michał Chołka, Stanislav Diachenko Ziuk i jego najbliżsi przyjaciele Sulkiewicz i Wojciechowski rozwijają konspiracyjną działalność przeciwko caratowi na coraz szerszą skalę. Grono socjalistycznych spiskowców powiększa się, między innymi o Kazię, młodą robotnicę. Do Królestwa zaczynają docierać ogromne ilości nielegalnych druków. Konspiratorzy nie zdają sobie sprawy że, szef wileńskiej żandarmerii pułkownik Kreutzberg umieszcza w ich otoczeniu prowokatora. Nieświadomi zagrożenia zaczynają planować założenie podziemnej drukarni w Wilnie i własnego pisma. Ziuk wysyła Wojciechowskiego do Anglii po zakup maszyny drukarskiej, którą Wojciechowski ma przemycić przez granicę. Prowokator Machejko podąża ich tropem. 19:00 GIGANCI HISTORII - "KULTURA" CZYLI EMIGRACYJNA ENKLAWA WOLNEJ POLSKI Teleturniej, 45 min, Polska, 2022 Reżyseria: Tomasz Motyl Scenariusz: Mikołaj Korzyński Wykonawcy: Przemysław Babiarz (prowadzący) Pisali na jej łamach najwięksi: Miłosz, Gombrowicz, Herling - Grudziński, Bobkowski, Czapski. Wydawana w Paryżu przez Jerzego Giedroycia, kształtowała wolnościowe myślenie o polskich sprawach, w zniewolonym kraju i na obczyźnie. "Kultura", czyli emigracyjna enklawa wolnej Polski to temat tego odcinka "Gigantów historii". 20:05 MEDYCEUSZE WSPANIALI - ODC. 9 (SERIA 2 ODC. 1) PRZETRWANIE (MEDICI: THE MAGNIFICENT EP. SURVIVAL) Serial historyczny, 50 min, Włochy, 2018 Reżyseria: Jon Cassar, Jan Michelini Aktorzy: Daniel Sharman, Sean Bean, Sarah Parish, Alessandra Mastronardi, Julian Sands Wawrzyniec opiera się naciskom papieża Sykstusa, który nakłada na Florencję ekskomunikę. Zamiast ukorzyć się przed Watykanem, Medyceusz namawia biskupów do nieposłuszeństwa papieżowi. Konflikt narasta, Watykan sprzymierza się z królestwem Neapolu. We Florencji pojawia się chłopiec, syn zamordowanego Juliana. Medyceusze przyjmują go pod swój dach. 21:10 HISTORIA W POSTACIACH ZAPISANA - TAJEMNICZA KRÓLOWA NEFRETETE (NEFERTITI, MYSTRIEUSE REINE D'ÉGYPTE) Film dokumentalny, 105 min, Francja, 2018 Reżyseria: Laure Delalex Wykonawcy: Marek Ciuniel 5 tys. lat temu w Egipcie panowała najbardziej tajemnicza z królowych starożytności, Nefretete. Rządziła wraz ze swym mężem, wielkim faraonem Echnatonem. Podobizna Najpiękniejszej z pięknych, jak nazywano Nefretete, znajduje się w Muzeum Egiptologii w Berlinie i nadal porusza naszą wyobraźnię. Czy tak naprawdę wyglądała, czy też jest to upiększony wizerunek nowej ziemskiej bogini? Żyła w czasach wielkiej reformy religijnej, za jej panowania stolicę Egiptu przeniesiono do nowego miejsca - Tell el - Amarna, gdzie z woli królowej i jej męża postawiono nowe miasto wśród piasków pustyni. 23:05 DIEN BIEN PHU (DIN BIN PH) Film fabularny kinowy, 126 min, Francja, 1992 Reżyseria: Pierre Schoendoerffer Wykonawcy: Marek Ciunel Aktorzy: Ludovic Schoendoerffer, Andr Peron, Eric Do Amerykański reporter znajduje się w środku 57 - dniowej bitwy pod Dien Bien Phu w Wietnamie między armią francuską a Vietminhem, która ostatecznie zakończyła się klęską i kapitulacją sił francuskich oraz ostatecznym wycofaniem się Francji z Wietnamu. 01:25 ZAPALIŁEM ŚWIECZKĘ NA SWOIM GROBIE Dokument fabularyzowany, 51 min, Polska Scenariusz i reżyseria: Lucyna Smolińska, Mieczysław Sroka Zdjęcia: Adam Fręśko Muzyka: Aleksander Przybytek Występują: Jan Frycz, Piotr Marzecki (w roli młodego reżysera) Opowieść o życiu niezwykłego człowieka i artysty Stanisława Miedzy - Tomaszewskiego (1913 - 2000). Przyszedł na świat na warszawskim Powiślu przy ulicy Tamka 23. Dom, w którym się urodził, został całkowicie zburzony podczas powstania warszawskiego. W czerwcu 1939 r. , na krótko przed wybuchem II wojny światowej, Tomaszewski ukończył Akademię Sztuk Pięknych w Warszawie, studiował architekturę wnętrz i malarstwo sztalugowe. Uchodził za wybitnie utalentowanego studenta. Od pierwszych miesięcy niemieckiej okupacji Stanisław Miedza - Tomaszewski był związany z ruchem oporu: najpierw w szeregach Służby Zwycięstwu Polski, potem Związku Walki Zbrojnej i Armii Krajowej. W czasie okupacji w warszawskiej "Zachęcie" zorganizowano komórkę konspiracyjną, w której czynnie działał Tomaszewski, równocześnie współpracował z tzw. agencją radiową, przekształconą później w agencję prasową. Z tamtego okresu pochodzą rysunki Tomaszewskiego, przedstawiające przerażające obrazy z okupowanej Warszawy, całą grozę życia, bestialskie mordy na Polakach. Tworzył wówczas pod różnymi pseudonimami: Malarz, Bartoszek i najbardziej znany - Miedza. Snując opowieść o konspiracyjnej działalności bohatera swego dokumentu, autorzy uciekli się do inscenizacji wydarzeń. Młody absolwent szkoły filmowej kręci film o okupacji, a jego rozmówcą jest Stanisław Miedza - Tomaszewski, którego interpretuje aktor Jan Frycz. Za podstawę tej inscenicazji posłużyły pamiętniki Tomaszewskiego zatytułowane "Benefis konspiratora", w których autor opowiedział o swojej walce z okupantami, o działaniach dywersyjno - propagandowych, w ramach których powstawały niemieckojęzyczne periodyki, ulotki i rysunki, uderzające w morale niemieckiej armii i okupacyjnej władzy. Tomaszewski podrabiał niemieckie pisma przeznaczone dla żołnierzy Wermachtu. Aresztowany przez gestapo i przetrzymywany na Pawiaku był bity i torturowany. Nie poddał się jednak, nie wydał swoich towarzyszy, nie zdradził tajemnic organizacji. Życie uratowała mu niezwykła akcja: skreślenie z rejestru żywych. Związana z AK lekarka zaszczepiła mu bakterię tyfusu. Z Pawiaka został przewieziony do Szpitala Wolskiego, gdzie dokonano zamiany na zmarłego niedawno mężczyznę. Rzekomemu nieboszczykowi Tomaszewskiemu urządzono uroczysty pogrzeb i pochowano na warszawskim Bródnie. Na metalowej tabliczce zamieszczono napis: Stanisław Władysław Tomaszewski. Żył 28 lat. Student ASP. Zginął 15 XII 1941 r. Po cywilnej śmierci Tomaszewski otrzymał nowe nazwisko Stanisław Wiśniewski, pod którym ponownie włączył się do działalności konspiracyjnej. Stanisław Miedza - Tomaszewski faktycznie przeżył jeszcze 59 lat. Zmarł w Warszawie, 17 grudnia 2000r. , w wieku 87 lat. Został pochowany na warszawskich Powązkach. Tu też spoczęła w 2008 r. jego druga żona, Irena Jasiewicz, tancerka Opery Warszawskiej, utalentowana malarka, siostra Jadwigi Kaczyńskiej. Z tego związku urodził się Jan, znany artysta plastyk. Stanisław Miedza - Tomaszewski był ojcem chrzestnym przyszłego prezydenta, Lecha Kaczyńskiego, który w programie wspomina swego wuja. O bohaterze dokumentu mówią: jego brat Jerzy Tomaszewski, fotograf oraz synowie - Krzysztof Tomaszewski (z pierwszego małżeństwa) i Jan Tomaszewski, który mieszka w domu rodziców otoczony bezcennymi pamiątkami po nich. Ilustracją do filmu są zdjęcia i bogate materiały archiwalne udostępnione m. in. przez Muzeum Powstania Warszawskiego i syna, Jana Tomaszewskiego.