TVP Dokument Niedziela, 29.05.2022 06:00 DZIKA POLSKA - BOGATSZE ŻYCIE - PASTWISKO DLA SUSŁA Serial dokumentalny, 24 min, Polska, 2012 Reżyseria: Monika Purzycka Scenariusz: Dorota Adamkiewicz, Joanna Łęska Bohaterem odcinka jest Krzysztof Próchnicki, przyrodnik zajmujący się ochroną susłów. Dzięki niemu udaje nam się sfilmować te piękne zwierzęta w rezerwacie Suśle Wzgórza. Pracownicy Zespołu Zamojskich Parków Krajobrazowych opracowali program ochrony gatunku. Polega on na wykonaniu czynnych działań ochronnych typu: rekultywacja zdegradowanych pastwisk, organizacja wypasu i koszeń w celu poprawy warunków siedliskowych. Program obejmuje również badania naukowe. 06:30 ZAKOCHAJ SIĘ W POLSCE - ODC. 59 KALISZ Magazyn, 22 min, Polska, 2017 Reżyseria: Adam Molak Scenariusz: Przemysław Skoczek Zdjęcia: Jacek Banach, Jarosław Wątor Na trasie podróży po Polsce Tomasz Bednarek dociera do Kalisza. Położony w malowniczej dolinie Prosny jest jednym z najstarszych polskich miast. Od początku XIV wieku do II rozbioru Polski był stolicą województwa kaliskiego. Dzięki badaniom archeologicznym wiemy, że ludzie żyli na tych terenach już co najmniej 7 tys. lat temu. Miasto było ważnym ośrodkiem, w związku ze swoim położeniem na słynnym bursztynowym szlaku, łączącym Imperium Rzymskie z wybrzeżem Bałtyku. Kalisz był także ważnym grodem piastowskim oraz miastem sztuki i artystów. Związani z nim byli m.in. Adam Asnyk, Maria Konopnicka i Maria Dąbrowska. Tu też działała najsłynniejsza w Polsce fabryka fortepianów. Dzisiejszy Kalisz to wypełniona zabytkami perła Wielkopolski. Można tu zobaczyć wiele reprezentacyjnych gmachów, m.in. neoklasycystyczny ratusz, Teatr im. Wojciecha Bogusławskiego czy budynek w kształcie neoromańskiej budowli, będący niegdyś więzieniem. Wśród wielu kaliskich kościołów na wyróżnienie zasługuje Bazylika Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny, w której znajduje się Sanktuarium św. Józefa. Jest ono najstarszym ośrodkiem kultu tego świętego na świecie, rozsławionym przez różne cuda i tłumnie odwiedzanym przez pielgrzymów. 06:55 WOJNA I POKÓJ W OGRODZIE CZĘŚĆ 2 (WAR AND PEACE IN THE COUNTRYSIDE / GUERRE ET PAIX DANS LE POTAGER EP 02) Film dokumentalny, 51 min, Francja, 2020 Reżyseria: Jean - Yves Collet Dwuczęściowy film dokumentalny o tym, jak bardzo blisko, ale poza naszym polem widzenia, dzikie zwierzęta szaleją w naszych ogrodach i na polach upraw, aż czasami jest to są uciążliwe! W przypadku szkodników roślin nasza reakcja jest zwykle oczywista, sięgamy po chemię. Ale co, jeśli nasza odpowiedź mogłaby pochodzić z natury? Motyle uwielbiają mszyce, prawda? Sokoły zjadają myszy. Dlaczego więc nie moglibyśmy wykorzystać natury do zwalczania szkodników? Pozytywny i humorystyczny wgląd w dwa przeciwstawne światy i ich radykalnie odmienny wpływ na faunę naszego krajobrazu: z jednej strony ekologiczne gospodarstwo i dom, z drugiej konwencjonalne gospodarstwo i dom, w których stosowano chemiczne pestycydy. Ambitny mini - serial przygląda się problemowi środowiskowemu z innym i nowym podejściem, nakręcony z punktu widzenia zwierząt. Najpierw poznaliśmy życie wiejskich zwierząt mieszkających w pobliżu ekologicznego domu i ich sąsiadów mieszkających w pobliżu typowego domu, w którym na co dzień używa się produktów chemicznych. W drugim odcinku poznamy zwierzęta żyjące na ekologicznej farmie oraz ich odpowiedniki w gospodarstwie z tradycyjnymi metodami. 07:55 CO JADAJĄ PAPIEŻE? (EATING LIKE A POPE) Film dokumentalny, 50 min, Francja, 2016 Reżyseria: Frederic Lapage Muzyka: Carolin Petit Film dokumentalny o tym, co spożywają papieże oraz inni ludzie pracujący lub goszczący w Watykanie. Jan Paweł II oraz jego ulubione kremówki i pierogi, tyrolskie przysmaki Benedykta XVI, argentyńskie słodycze Franciszka - to tylko niektóre przykłady. Poznamy również farmę, która znajduje się w Castel Gandolfo. To wspaniała podróż po mało znanej gastronomii Watykanu. 09:00 WYPRAWA DO NIEZBADANEGO ŚWIATA - ODC. 2 MADAGASKAR, MASYW MAKAY (QUEST FOR THE UNCHARTED WORLD EP. 2 MADAGASCAR, EXPDITION EN TERRE MAKAY) Film dokumentalny, 51 min, Francja, 2020 Reżyseria: Pierre Stine, Evrard Wendenbaum, Gil Kebaili Dwuczęściowy film dokumentalny opwiadający o tym, jak ekolog, Evrard Wendenbaum, poświęcił się ochronie ostatnich pozostałych tzw. niezbadanych światów na Ziemi. Evrard organizuje duże ekspedycje naukowe, które po raz pierwszy dokonują inwentaryzacji tych naturalnych skarbów, aby lepiej chronić je przed zagrożeniem ze strony człowieka i globalnym ociepleniem. Jego celem jest pokazanie ich niezwykłej różnorodności biologicznej, szczególnie w odniesieniu do gatunków rodzimych, w celu przeklasyfikowania ich na obszary chronione. Evrard, prawdziwy poszukiwacz przygód XXI wieku, wyznacza zespołom naukowym drogę do uzyskania dostępu do tego nieprzeniknionego terenu. Aby zbadać wrogie i niebezpieczne obszary, zespoły te będą musiały wspólnie podnieść poziom gry, zanurzając się pod górami lodowymi na Grenlandii, schodząc po stromych progach Indonezji i wędrując przez gigantyczny skalny labirynt masywu Makay na Madagaskarze. Od mapowania lemurów z Madagaskaru po obserwację indonezyjskiego anonu, nauka i przygoda łączą siły, aby chronić naszą najcenniejszą florę i faunę. 10:05 TAJEMNICZE ODKRYCIA W PIRAMIDZIE CHEOPSA (SCANNING THE GREAT PYRAMID / MYSTERIOUS DISCOVERIES IN THE GREAT PYRAMID) Film dokumentalny, 52 min, Francja, 2018 Reżyseria: Florence Tran Duża międzynarodowa misja postanowiła dokładnie zeskanować piramidy w Egipcie. Najlepsi na świecie specjaliści od nieinwazyjnych technik wizualizacji w końcu uzyskali zgodę na ujawnienie tych tajemnic. Misja składa się z trzech części. Dzięki nowym technologiom japońscy naukowcy wykryją miony - małe cząsteczki wytwarzane przez promienie kosmiczne. Miony przenikają do atmosfery i wszystkich rzeczy na ziemi. Specyficzne detektory umieszczone wokół piramid muszą uchwycić światło emitowane przez miony i wytworzą negatywny obraz wnętrza piramid. Jednocześnie francuskie i kanadyjskie kamery termowizyjne będą analizować największe egipskie piramidy dzień i noc, godzina po godzinie. Celem jest udowodnienie, czy pod powierzchnią znajduje się jakaś rampa wewnętrzna lub nieznana konstrukcja. Wreszcie drony wyposażone w kamery foto - grawimetryczne będą latać nad płaskowyżem Giza, zbierając dane w celu stworzenia map 3D. Pierwsze próby już wykryły nieoczekiwane anomalie. Co wkrótce zostanie odkryte? Czy odkryjemy tajne korytarze i komnaty? Czy skan naturalnej wielkości będzie w stanie potwierdzić którąkolwiek z istniejących teorii? 11:05 KOBIETY BOGA Reportaż, 22 min, Polska, 2021 Autor: Magdalena Zbrojewska Przesłanie Bożego Miłosierdzia znane jest dziś na całym świecie. Niewielu z nas pewnie jednak wie, że w jego rozpowszechnieniu Jezus posłużył się głównie kobietami. Była nią nie tylko s. Faustyna Kowalska, ale także kontynuatorki jej misji s. Helena Majewska oraz Jadwiga Osińska, Ludmiła Roszko i żyjąca jeszcze Urszula Grzegorczyk. To dzięki ich niezachwianej wierze i ufności poszczególne żądania Pana Jezusa zapisane na kartach Dzienniczka mogły zostać w pełni zrealizowane. Dokument ukazujący nieznane powszechnie do tej pory epizody z historii szerzenia się kultu Bożego Miłosierdzia stanowi swoisty hołd wdzięczności względem kobiecego geniuszu, którym posłużył się Bóg, by przypomnieć współczesnemu człowiekowi prawdę o swoim największym atrybucie - Bożym Miłosierdziu. Czas powstania dokumentu nie jest przypadkowy. W 2021 roku przypadła 90. rocznica pierwszych objawień Jezusa Miłosiernego s. Faustynie Kowalskiej w Płocku. 11:35 BARBARA WŁODARCZYK ZAPRASZA - SOMALIA. KRAJ NAD PRZEPAŚCIĄ Kameralne i studyjne (widowisko), 8 min, Polska, 2021 Scenariusz: Barbara Włodarczyk Wprowadzenie do filmu "Somalia. Kraj nad przepaścią". 11:45 SOMALIA KRAJ NAD PRZEPAŚCIĄ (SOMALIA: A COUNTRY IN FREE FALL) Film dokumentalny, 53 min, Francja, 2020 Reżyseria: Stephane Girard Film dokumentalny o Somalii. Państwo bez państwa, bez udogodnień publicznych, bez systemu bankowego, z ograniczoną armią, słabo wyposażonymi siłami policyjnymi i prawie codziennymi atakami. Większość tego kraju jest całkowicie poza kontrolą rządu. Pomimo obecności międzynarodowej armii afrykańskiej AMISOM kraj żyje pod rządami uzbrojonych islamistów, którzy przyjmują rozkazy od Al - Kaidy. Każdego roku społeczność międzynarodowa wydaje miliardy na pomoc, a mimo to kraj jest słabszy niż kiedykolwiek. Zamiast przynosić korzyści obywatelom, większość pieniędzy na pomoc międzynarodową jest związana z astronomicznymi kosztami bezpieczeństwa lub jest sprzeniewierzana przez skorumpowaną klasę polityczną. Szacuje się, że mniej niż 20% środków pomocowych faktycznie dociera do zamierzonych odbiorców. Dzięki bezprecedensowemu dostępowi ekipa dziennikarzy była w stanie spędzić 16 dni, filmując w stolicy Mogadiszu i okolicach. Film próbuje zrozumieć, jak ten kraj, pod kontrolą jednej z najsilniejszych grup islamistycznych na świecie, pozostaje w chaosie. 12:45 HISTORIE WILEŃSKIE - ODC. 1 Serial dokumentalny, 25 min, Litwa/Polska, 2021 Scenariusz i reżyseria: Wojciech Klimala Zdjęcia: Bartosz Frątczak Nietuzinkowi, błyskotliwi, pełni pasji. Bohaterami "Historii wileńskich" są Polacy z Litwy, ludzie, którzy na co dzień używają trzech języków, których sąsiadami są Litwini, Rosjanie i Białorusini i którzy przynajmniej raz w życiu zadają sobie pytanie: który kraj jest moją ojczyzną? Urodzili się w Wilnie, jednym z najbardziej czarujących i romantycznych europejskich miast, ale tak naprawdę każdy z nich wybrał zupełnie inną życiową drogę. Jolanta i Andrzej Kostyginowie to małżeństwo z 35 - letnim stażem, ale też najbardziej znana para wileńskich przewodników. Oprowadzanie wycieczek uważają zarówno za swoją pracę, jak i powołanie. Mówią: lubimy turystów! Twierdzą: nie ma fajniejszego i bardziej nieoczywistego miasta niż Wilno. Wraz z nastaniem pandemii Kostyginowie zostali bez pracy. Jak sobie poradzili? Jak odnaleźli się w mieście, do którego przestali przyjeżdżać turyści? 13:15 WOJCIECH CEJROWSKI- BOSO PRZEZ ŚWIAT - DAKAR - MIASTO BAZAR ODC. 8 Cykl reportaży, 24 min, Polska, 2007 Z Ameryki Południowej Wojciech Cejrowski udaje się do Afryki. Swoją wędrówkę po Czarnym Lądzie zaczyna w Senegalu. Jak wygląda Dakar, stolica i największe miasto tego kraju, prawdziwa afrykańska metropolia położona w zachodniej części kraju, nad wybrzeżem Oceanu Atlantyckiego, na Półwyspie Zielonego Przylądka, naprzeciw wysepki Goree? Skąd wzięła się nazwa Zielony Przylądek? Jak handluje się na bazarze Kermel? Wojciech Cejrowski odwiedza lokalne fast foody, zapoznaje widzów z lokalną modą. Dowiemy się, kim są i czym się zajmują grioci, posłuchamy też ulicznej muzyki. 13:50 DZIKI ZACHÓD - ODC. 1. W SERCU PUSTYNI (WILD WEST DESERT HEARTLANDS) Film dokumentalny, 50 min, Wielka Brytania, 2016 Reżyseria: Patrick Morris Miniseria BBC Worldwide. Trzyczęściowa opowieść o Dzikim Zachodzie - legendarnej krainie westernów i kowbojów. Upalne pustynie, czerwone skały kanionów, gigantyczne śnieżne góry, skaliste wąwozy - to znamy z filmów fabularnych. Fascynujące krajobrazy Ameryki Północnej. W pierwszym odcinku czeka nas podróż na pustynię Nevada, aby podziwiać gigantyczne kaktusy. Arizona, Kalifornia, mustangi i kojoty. Na dalekim zachodzie Ameryki Północnej leży legendarna kraina. Kraj kowbojów, ojczyzna wielkich cywilizacji rdzennych Amerykanów. Miejsce, do którego gorączka złota zwabiła poszukiwaczy fortuny. W ciągu milionów lat potężne siły natury utworzyły tu jedne z najciekawszych krajobrazów na Ziemi. Od pustyń najgorętszych na kontynencie i czerwonych kanionów po górskie szczyty pokryte śniegiem i pełne tajemnic magiczne wybrzeże. By oswoić ten legendarny region i uczynić go swoim domem, potrzeba śmiałości, ambicji i pionierskiego ducha. Pustynie to najtrudniejsze do życia obszary Dzikiego Zachodu. Większość ziemi jest sucha jak pieprz. Trudno też znaleźć słodką wodę. By tu przetrwać, trzeba przystosować się do ekstremalnych warunkach, rozumieć miejscowy świat, wykorzystywać każdą możliwość. Dokonać tego może ten, kto potrafi wykazać się charakterem. Jednym z najbardziej typowych zwierząt tej krainy jest koń. Wiele koni zdołało uciec człowiekowi i znaleźć swój nowy dom w dzikiej krainie. Dziś w Ameryce Północnej żyje ponad 50 tysięcy mustangów. Pustynne tereny Dzikiego Zachodu rozciągają się na przestrzeni tysiąca kilometrów, między dwoma wielkimi łańcuchami górskimi: Górami Skalistymi na wschodzie i Sierra Nevada na zachodzie. Ultramaraton Badwater to niezwykły wyścig. Co roku latem odbywa się tu najbardziej wyczerpujący bieg na świecie. Uczestnicy pokonują 217 kilometrów z Doliny Śmierci do gór Sierra Nevada w temperaturze nawet do 55 stopni C. Trasa maratonu przypomina szlak osadników i poszukiwaczy złota z połowy XIX wieku. W czasie wyścigu zawodnicy spalają 40 tysięcy kalorii. Codziennie wypijają ilość wody równą jednej trzeciej masy ich ciała. Trudno powiedzieć, czy przetrwaliby morderczy wysiłek, gdyby nie ekipy wspierające ich na trasie. Natura stworzyła wyjątkowy sposób na przetrwanie w środowisku tak nieprzyjaznym dla człowieka. Ale wraz z nadejściem XXI wieku nastała nowa epoka. Dzięki nowoczesnej technice możemy okiełznać żywioły pustyni i wykorzystać siły natury. Potrafimy przeobrażać najgorętszy, najbardziej suchy fragment amerykańskich pustyń. Najbardziej suche, najbardziej gorące pustynie Ameryki Północnej zamieszkują prawdziwi pionierzy; ci, którzy posiedli sztukę przetrwania na Dzikim Zachodzie. Drugi odcinek przeniesie nas do krainy niedźwiedzia grizzly, gigantycznych drzew, lodowatych zim i upalnego lata, gorączki złota i bizonów. To Sierra Nevada. A ostatnia część to cudowna sceneria wybrzeża Pacyfiku. 14:50 JAK POWSTAŁA ZIEMIA? (SECRETS OF THE SOLAR SYSTEM (HORIZON: COSMIC PINBALL - THE SOLAR SYSTEM REBORN)) Film dokumentalny, 51 min, Wielka Brytania, 2015 Reżyseria: Toby Macdonald Film dokumentalny o kosmicznych odkryciach i badaniach. Obecnie regularnie odkrywane są nowe planety poza naszym Układem Słonecznym, a te dziwne, nowe światy zmuszają naukowców do przepisania historii naszego własnego Układu Słonecznego. Z dala od prostej historii o stabilnych orbitach, powstanie naszego Układu Słonecznego to opowieść o ogniu piekielnym, chaosie i planetarnym flipperie. To cud, że nasza Ziemia w ogóle jest tutaj. Będziemy chcieli zrozumieć, jak narodził się Układ Słoneczny. Oto opowieść o ogniu, chaosie i planetarnym bilardzie. Odwiedzimy Królewskie Obserwatorium w Greenwich, historyczne centrum brytyjskiej astronomii. 15:55 LABORATORIUM LUDZKICH ZACHOWAŃ CZĘŚĆ 4 (MEET THE HUMANS EP. COMPETITIVE STREAK) Cykl dokumentalny, 48 min, Wielka Brytania, 2017 Reżyseria: Michael Mosley Cykl filmów dokumentalnych, stawiających ludzkie zachowania pod lupą. Pewien wiejski dom zostaje wyposażony w kamery monitorujące grupę nieświadomych badanych, zaproszonych do wzięcia udziału w różnych zajęciach grupowych, od nocy dla samotnych po niezręczny weekend integracyjny. Z wnętrza sekretnego pokoju obserwacyjnego prezenter Michael Mosley i eksperci analizują każdy ruch uczestników. Tematem czwartej części będzie rywalizacja. Czy nam się to podoba, czy nie, rywalizacja jest częścią życia. Rywalizujemy o pieniądze, status i o seks. Bywamy wtedy bardzo samolubni, ale też niezwykle hojni. Jak daleko byście się posunęli? Jakie strategie przyjmiecie, żeby wygrać? Zaproszono do programu dziewięcioro twardych zawodników. 16:55 MIASTA TĘTNIĄCE ŻYCIEM - ODC. 4 DELHI (WORLD’S BUSIEST CITIES) Cykl dokumentalny, 51 min, Wielka Brytania, 2017 Reżyseria: Sarah Gibbs Hongkong, Meksyk, Moskwa i Delhi - najbardziej zatłoczone, skomplikowane i chaotyczne miasta na świecie. Od transportu i inżynierii po żywność i handel, najbardziej ruchliwe miasta świata podejmują logistyczne i społeczne wyzwania. To filmy o najbardziej kultowych megamiastach. Czwarta część zabiera nas do Delhi. Dwadzieścia sześć milionów ludzi według obliczeń. Pod względem liczby ludności drugie co do wielkości miasto świata. Pierwsza zasada jazdy po Delhi: nie dotykaj hamulca. Nie wolno przestać się przesuwać, nie zatrzymuj się nawet przed wjazdem na rondo, po prostu się wpasuj. Nie ma zbyt wielu przepisów drogowych. Żadnych. Poza jednym - klakson. Może to irytujące, ale musisz trąbić, żeby ludzie wiedzieli, że jesteś na drodze. Leżące w samym centrum północnych Indii Delhi jest bardziej regionem niż miastem. Zajmuje większą powierzchnię niż cała Belgia. Tak zwane Narodowe Terytorium Społeczne Delhi ma swój zurbanizowany rdzeń, z którego wciąż się rozrasta. Swoiste epicentrum stanowią historyczne, kamienne miasto Stare Delhi i sąsiadujące z nim New Delhi, wybudowane za czasów Indii Brytyjskich. Szacowana na dwadzieścia sześć milionów populacja zurbanizowanej części miasta jest większa niż łączna liczba ludzi w Australii. 18:00 LENA NA BAŁKANACH - ODC. 1. ADRIATYK Cykl reportaży, 23 min, Polska, 2021 Scenariusz i reżyseria: Konrad Zagórski Prowadzący: Lena Urbańska Seria podróżnicza, niemająca wiele wspólnego z typowym przewodnikiem turystycznym. Spróbujemy wejść głębiej w tkankę społeczeństwa, zanurzymy się w bałkańskim kotle, czyli mieszance religii, wyjątkowych kultur i ich burzliwej historii. W każdym odcinku będziemy skupiać się na wybranym zagadnieniu współczesnych Bałkanów. Zagadnienia te będą przedstawione poprzez kilku lokalnych bohaterów, którzy przybliżą nam swoją kulturę i opowiedzą o swojej działalności. Jest to seria skupiająca się na człowieku, opowiadająca o regionie przez poznanie ludzi. To seria o podróżach poza utartym szlakiem. 18:25 POLSKIE DZIEDZICTWO - ODC. 1 Magazyn historyczny, 28 min, Polska, 2021 Reżyseria: Maciej Kłobucki Scenariusz: Maciej Kłobucki, Bartosz Kucharski, Kamil Szymański Zdjęcia: Damian Szprejda, Jacek Cichocki, Mariusz Gala Prowadzący: Stefan Tompson Cykl dokumentalno - historyczny o polskim Dziedzictwie Kulturowym na Kresach Wschodnich, prowadzony przez Stefana Tompsona, w którym przybliżona zostanie widzom historia ziem polskich sprzed 1921 roku. Zaprezentowane będą najciekawsze polskie posiadłości, usytuowane za naszą obecną wschodnią granicą. Ukazane zostaną najciekawsze miejsca, zarówno te oczywiste i znane z przewodników, jak również te, o których już dawno zapomniano. Autorzy przedstawią ich historię, a także ciekawostki i legendy dotyczące pokazywanych miejsc. Zamierzają też przybliżyć historię Polaków na danym terenie i zachęcić każdego widza do odwiedzin miejsc polskiego Dziedzictwa Kulturowego na Kresach Wschodnich. W pierwszym odcinku programu Stefan Tompson oprowadzi nas po zamku w Olesku. Poznamy historię tego niezwykłego miejsca oraz jego mieszkańców, wśród których znalazł się jeden z najwybitniejszych polskich królów, nazywany przez Osmanów pogromcą półksiężyca. Spacer po zamku będzie opowieścią zarówno o czasach jego świetności, ale także chwilach, w których popadał w ruinę. 19:05 ZAKOCHAJ SIĘ W POLSCE - ODC. 133 ELBLĄG Magazyn, 21 min, Polska, 2019 Scenariusz i reżyseria: Agnieszka Grabarska Zdjęcia: Jacek Banach, Jarosław Wątor Tym razem Tomasz Bednarek zaprasza na niecodzienną wycieczkę po Elblągu. To miasto jest marzeniem niejednego archeologa, stolicą szlaku żeglownego i miejscem, gdzie sport ze sztuką prześcigają się w atrakcjach. I jest to bardzo zdrowa rywalizacja. Elbląg jest najstarszym miastem województwa warmińsko - mazurskiego i jednym z najbardziej wiekowych w Polsce. Jest też - wraz z pobliskimi Raczkami Elbląskimi - najniżej położonym miastem w Polsce względem poziomu morza. Zaczniemy nietypowo od skoku spadochronowego z samolotu Aeroklubu Elbląskiego. Trudno o większe emocje, zwłaszcza gdy skoczek jest debiutantem! Druga propozycja podziwiania widoków miasta wymaga pokonania 360 schodów. Wieża Katedry św. Mikołaja mierzy 97 metrów. Ten najwyższy po prawej stronie Wisły kościół góruje nad budynkami do tego stopnia, że przy dobrej pogodzie, zbliżając się do miasta można go już wypatrzyć z ogromnej odległości. Niedaleko od Katedry warto przejść intrygującym zaułkiem. Wąska droga - wciśnięta pomiędzy kamienicami Starówki jest łącznikiem między ulicą Świętego Ducha i ulicą Mostową. Dawniej ten przesmyk między budynkami był znacznie dłuższy. Łączył ze sobą trzy kościoły Dominikański, Św. Mikołaja i Ducha Świętego. Wąska ścieżka wciąż - tak jak dawniej nazywa się Ścieżką Kościelną i jest unikatowa w skali kraju. Wyjątkowa jest też cała Starówka po wojnie całkowicie rozebrana, jednak po latach odbudowana w taki sposób, że współczesne kamienice wyglądają jak te z dawnych lat świetności Elbląga. Unikatem na skale światową jest Kanał Elbląski, który został wpisany na listę siedmiu cudów Polski. Szlak żeglowny jest jedyną taką działającą drogą wodną z zachowanym XIX - wiecznym system śluz i 5 pochylni. Amatorów wypoczynku na świeżym powietrzu zainteresuje Park Dolinka z terapeutycznymi dźwiękami kaskad wodnych, ogród różany w Parku Michała Kajki w sezonie buzujący zapachem kwiatów oraz Park Bażantarnia, skąd można wyruszyć w podróż rowerową szlakiem Green Velo. Miłośnikom ekstremalnego wysiłku fizycznego można w Bażantarni polecić bieg pod górę. Dla miłośników sztuki nie lada gratką będzie niezwykła galeria w XIII - wiecznych murach. 19:30 PORTRETY DOKUMENTALNE. - TOMASZ WOLSKI Cykl dokumentalny, 30 min, Polska, 2021 Scenariusz: Agnieszka Wąsikowska Zdjęcia: Grzegorz Myjkowski Seria rozmów z wybitnymi filmowcami zajmującymi się sztuką dokumentu. Bohaterami poszczególnych odcinków są zarówno uznani twórcy tego gatunku, jak i przedstawiciele młodego pokolenia filmowców - dokumentalistów. Cykl ma na celu stworzenie panoramy polskiego dokumentu poprzez realizację filmowych portretów opowiadających o danym twórcy, jego drodze i przekrojowo opisujących jego twórczość na przykładzie wybranych dzieł. Bohaterem tego odcinka jest Tomasz Wolski. 20:15 MUHAMMAD ALI. LEGENDA (I AM ALI) Film dokumentalny, 106 min, Wielka Brytania, 2014 Reżyseria: Clare Lewins Portret Muhammada Alego (Cassiusa Marcellusa Clay'a Jr), który powstał w oparciu o osobiste archiwum legendy sportu, dzienniki audio, a także wywiady i wypowiedzi osób z jego najbliższego kręgu, przyjaciół i rodziny, w tym jego córek, syna, brata i byłej żony, a także legend społeczności bokserskiej, w tym Mike'a Tysona, George'a Foremana i Gene'a Kilroya. Intymne spojrzenie na człowieka - legendę. Był królem ringu! Największym w historii! Był też dobrym, cudownym, wrażliwym człowiekiem. Jest wielu wspaniałych aktorów, grają piękne role w filmach, ale Muhammad był prawdziwy. Bronił tego, w co wierzył i zawsze był szczery. Ludzie uwielbiali Muhammada i trudno było im się z nim rozstać. Miał trzydzieści osiem lat i Parkinsona jeszcze bez diagnozy, ale to było słychać w jego głosie, inaczej się już ruszał. Nikt wtedy nie wiedział, co to jest. Ali nie umiał pożegnać się z boksem, więc boks pożegnał się z nim. Uważany za jednego z najlepszych pięściarzy, a także za jednego z najważniejszych sportowców XX w. Zmarł 03.06.2016 roku w wyniku wstrząsu septycznego, po pięciodniowym pobycie w szpitalu w Arizonie, do którego trafił z infekcją układu oddechowego. 22:10 TAMTE LATA, TAMTE DNI - RADOSŁAW PIWOWARSKI Magazyn, 24 min, Polska, 2020 Reżyseria: Joanna Makowska Prowadząca: Marta Perchuć-Burzyńska Marta Perchuć - Burzyńska rozmawia z wybitnymi artystami o dzieciństwie, domu rodzinnym i najważniejszych doświadczeniach, które w istotny sposób wpłynęły na ich życie i drogę twórczą. Rozmowy realizowane są w miejscach, które dla bohaterów programu mają największe znaczenie sentymentalne. Tym razem gościem programu jest reżyser Radosław Piwowarski. Autor kultowych filmów, takich jak "Pociąg do Hollywood" czy "Yesterday" wspomina dorastanie w artystycznym domu, pełnym ciepła i miłości. Rodzice przekazali mu zamiłowanie do sztuki oraz przekonanie, że "artysta szczęśliwy jest wtedy, gdy może tworzyć to, co chce". Rzeźby Edwarda Piwowarskiego oraz mozaiki Moniki Piwowarskiej do dziś oglądać można na jednym z osiedli na warszawskim Żoliborzu. 22:45 WIEŚ PŁYWAJĄCYCH KRÓW Film dokumentalny, 78 min, Polska, 2017 Scenariusz i reżyseria: Katarzyna Trzaska Muzyka: Bart Pałyga W tej ciepłej komedii dokumentalnej zobaczymy zderzenie osób reprezentujących zupełnie inne filozofie życiowe. Troje uduchowionych i ekologicznie świadomych młodych Berlińczyków Elle, Mario i Jon, w ramach wakacyjnej wyprawy, a także poszukiwań miejsc, gdzie ludzie żyją w zgodzie z naturą, zwiedza wschód Polski i trafia na przepiękną podlaską wieś, gdzie wynajmują stary drewniany dom od miejscowego gospodarza zajmującego się hodowla krów - pana Stanisława. Przybysze z Berlina medytują, modlą się do księżyca, kąpią nago przy studni, współczują zwierzętom hodowlanym, jedzą warzywa wygrzebane ze śmietnika, w ramach oszczędzania pożywienia na ziemi. Dla miejscowych są bardziej egzotyczni, niż jakiekolwiek osoby znane im z telewizji i filmów. Czy mimo bariery komunikacyjnej i olbrzymiej kulturowej przepaści jest możliwe porozumienie pomiędzy dzisiejszym hipisami i rolnikami z Podlasia? Co to dzisiaj znaczy być blisko natury? Nowa wizja ekologicznej przyszłości kontra stara podlaska tradycja, a w tle ludzkie radości i dramaty oraz bardzo dużo humoru i piękna strona wizualna. 00:15 NOTACJE - KRZYSZTOF KOLBERGER. A ON MA DOPIERO 17 LAT Cykl dokumentalny, 9 min, Polska, 2009 Autor: Maria Nockowska Krzysztof Kolberger (1950 - 2011), aktor i reżyser teatralny. Absolwent warszawskiej PWST w 1972 r. zadebiutował na deskach Teatru Śląskiego. Potem związał się z Teatrem Narodowym w Warszawie. Jako reżyser wystawił "Krakowiaków i górali", "Nędzę uszczęśliwioną", "Żołnierza królowej Madagaskaru", a także "Królewnę Śnieżkę i siedmiu krasnoludków". Za najważniejsze zadanie aktorskie w swojej karierze uznał powierzenie mu przez Telewizję TVN przeczytania testamentu papieża Jana Pawła II, w czasie żałoby po jego śmierci w kwietniu 2005 r. Krzysztof Kolberger przez wiele lat zmagał się z chorobą nowotworową. Był dwukrotnie operowany, co jak sam stwierdził w programie, w istotny sposób zmieniło jego podejście do życia i do wykonywanego zawodu. 00:30 KULTURA, GIEDROYĆ I INNI. Film dokumentalny, 54 min, Polska, 2020 Reżyseria: Tadeusz Śmiarowski Film o Jerzym Giedroyciu i fenomenie, jakim był i jeszcze ciągle jest założony przez niego Instytut Literacki. Jest naszym wspólnym, wielkim dziedzictwem, które zasługuje na ciągłe przypominanie i nowe opracowania. Celem filmu będzie jednak nie tylko przypominanie, ale też próba pokazania tego, co pozostało. W filmie ważną rolę odegrają także inscenizacje, które pojawiać się będą w pewnym regularnym rytmie, przywołując postacie głównych bohaterów/mieszkańców redakcji przy Avenue de Poissy oraz ich najsłynniejszych literackich gości, takich jak Jerzy Stempowski, Czesław Miłosz, Andrzej Bobkowski, Witold Gombrowicz czy Marek Hłasko. 01:30 MROŻEK I BALTAZAR Film dokumentalny, 54 min, Polska, 2010 Scenariusz i reżyseria: Tadeusz Śmiarowski Zdjęcia: Grzegorz Ruzik, Piotr Wąsowski, Andrzej Adamczak Wykonawcy: Antoni Libera, Susana Osario Mrożek, Sławomir Mrożek, Maciej Englert, Piotr Adamczyk, Krzysztof Masłoń, Ludwik Flaszen, Prof. Anton Maria Raffo, Emilio Lerici, Georges Werler, Prof. Pierro Marchesiani, Torsten Bauer, Michaił Mokiejew, Aleksander Fieklisow, Wiaczesław Ziła Film dokumentalny o Sławomirze Mrożku - jednym z najwybitniejszych polskich pisarzy i dramaturgów. Pisał od dwudziestego roku życia. Jest autorem co najmniej 43 dramatów, dwóch powieści, ponad 400 opowiadań, jednej autobiografii oraz Dziennika 1962 - 1989, na którego opublikowanie zdecydował się po blisko 20 latach od dokonania ostatniego wpisu... Mrożek wyjechał z Polski w 1963 roku i mieszkał kolejno we Włoszech, Francji, Niemczech i Meksyku. Do Polski powrócił w 1996 roku. W 2003 roku, po przejściu choroby, której rezultatem była utrata zdolności mowy, przeżył sen, w którym poznał swoje nowe imię i nazwisko zarazem Baltazar. Tak zatytułował też swoją autobiografię, napisaną w ramach terapii. W 2008 roku przeprowadził się do Nicei. W Polsce jako dramaturg zadebiutował sztuką Policja. Od 1962 rozpoczęła się jego kariera międzynarodowa. O twórczości i życiu Mrożka opowiadają żona Susana Osario Mrożek, polscy i zagraniczni pisarze, reżyserzy, aktorzy, krytycy (m. in. Ludwik Flaszen, Maciej Englert, Antoni Libera, Piotr Adamczyk, Georges Werler, prof. Anton Maria Raffo, prof. Pierro Marchesiani, Michaił Mokiejew, Torsten Bauer, Wiaczesław Ziła), a także sam bohater filmu Sławomir Mrożek. 29 czerwca 2010 roku Sławomir Mrożek ukończył 80 lat. Ekipa Telewizji Polskiej jako jedyna uczestniczyła w urodzinowym kameralnym spotkaniu w gronie bliskich znajomych i przyjaciół Sławomira Mrożka, które odbyło się w czerwcu w Nicei. 02:30 ŚPIEWAŁA EWA DEMARCZYK Film dokumentalny, 58 min, Polska, 2020 Scenariusz i reżyseria: Maria Guzy Filmowa opowieść o Ewie Demarczyk przez jej piosenki - one poprowadzą nas przez jej biografię. Jak powiedział Zygmunt Konieczny, dziś młodzi ludzie nie wiedzą, kim była Ewa, nazwisko Demarczyk nic im nie mówi. Chyba najlepszym sposobem, żeby ją poznali, będzie poznanie jej poprzez jej piosenki i ich wykonania. Na film złożą się wyciągnięte z archiwów TVP wykonania piosenek na festiwalu w Opolu, w Sopocie, nagrania z dwóch koncertów telewizyjnych, sporadyczne, pojedyncze piosenki. Pokażemy Ewę Demarczyk do roku 1980, kiedy była wielka, kiedy śpiewała dla nas, kiedy nie kładł się na nią żaden cień. Konstrukcja filmu opiera się na wspomnieniach ludzi, którzy z nią pracowali, którzy jej towarzyszyli w drodze artystycznej, ale też ją tworzyli.