TVP Kultura Środa, 01.06.2022 09:10 SAUNA Film komediowy, 91 min, Polska 1992 Reżyseria: Filip Bajon Scenariusz: Filip Bajon Zdjęcia: Wit Dąbal Aktorzy: Bogusław Linda, Gabriela Kownacka, Marian Opania, Henryk Bista, Piotr Machalica, Władysław Kowalski, Zbigniew Zamachowski, Marek Kondrat Współczesna komedia satyryczna o charakterze politycznym, zrealizowana przez Filipa Bajona, twórcę "Arii dla atlety", "Wahadełka", Magnata","Przedwiośnia". Akcja"Sauny"rozgrywa się w Helsinkach, dokąd co roku przyjeżdżają na naukowe sympozja Rosjanin, Polak, Czech, Węgier i NRD - owiec. W hotelowej tytułowej saunie spotykają się z Finem i Amerykaninem. W filmie przedstawione zostały trzy takie spotkania - w roku 1980, kiedy w Polsce rodzi się właśnie"Solidarność", w roku 1982, kiedy wprowadzono stan wojenny, oraz w roku 1989, kiedy w naszym kraju dokonała się już zmiana ustroju. Rozmowy przyjaciół podczas dwóch pierwszych spotkań toczą się pod dyktando Jurija, tylko Polak Janek usiłuje wywalczyć niezależność. Kiedy dominacja imperium radzieckiego jest już historią, przedstawiciele bratnich krajów postanawiają odegrać się na Juriju i urządzają prowokację. 11:00 ZNAKI SZCZEGÓLNE - ODC. 1/6 - PODEJRZANY Serial społeczno - obyczajowy, 60 min, Polska 1976 Scenariusz i reżyseria: Roman Załuski Zdjęcia: Janusz Pawłowski Muzyka: Maciej Małecki Wyk. Bronisław Cieślak, Anna Chodakowska, Piotr Fronczewski, Ryszard Kotys, Zdzisław Szymański, Andrzej Żarnecki, Zygmunt Bielawski, Halina Buyno - Łoza, Władysław Dewoyno, Adam Fornal, Wiktor Grotowicz, Edward Lach, Mieczysław Łoza, Stefan Mienicki, Jerzy Moes, Tomasz Orlikowski, Kazimierz Ostrowicz i inni "Jest to film o współczesności. Takiej, jak ja ją rozumiem. To znaczy, nie o tym, co i jak chcielibyśmy, żeby było, lecz o tym, jak jest naprawdę. Tym razem jednak zaryzykowałem zrealizowanie tematu określanego powszechnie pejoratywnym terminem"produkcyjniak", ale w konwencji melodramatu. Spróbowałem zaś zrobić go po to, by ten zużyty i niezbyt lubiany temat stał się atrakcyjny i ciekawy dla widza" - mówił przed laty Roman Załuski - reżyser "Znaków szczególnych". Cyklem tym twórca wpisał się w żywy w naszej kinematografii lat siedemdziesiątych nurt "społeczno - produkcyjny". Krytyka zalicza doń takie filmy, jak "Blizna" Krzysztofa Kieślowskiego, "Człowiek z marmuru" Andrzeja Wajdy, "Barwy ochronne" Krzysztofa Zanussiego, a także głośne seriale: "Dyrektorzy" i "Droga". Głównym bohaterem "Znaków..." jest trzydziestokilkuletni inżynier Bogdan Zawada. Przez pryzmat jego losów Załuski starał się ukazać złożoną i szeroką panoramę polskich problemów. W tym celu, wspólnie z Andrzejem Twerdochlibem (współautor scenariusza do większości odcinków) kazał swemu bohaterowi pracować na różnych budowach rozsianych po całym kraju. Zagadnieniom społecznym towarzyszą w serialu Załuskiego także psychologiczne. Perypetie i zawodowe peregrynacje inżyniera Zawady wiążą się z poszukiwaniem przezeń wartości, na których mógłby oprzeć swój "modus vivendi". Bohater serialu wielokrotnie staje wobec trudnych dylematów moralnych, dotyczących nie tylko sfery zawodowej, ale i prywatnej. Mimo wewnętrznej złożoności postaci Zawady, reżyser nie zawahał się obsadzić w tej roli Bronisława Cieślaka - krakowskiego dziennikarza telewizyjnego, późniejszego porucznika Borewicza z innego serialu: "07 zgłoś się". Na szczęście Cieślak stanął na wysokości zadania. Wykreował zapadającego w pamięć bohatera "może ze sztywnością nowicjusza, ale za to bez aktorskich gierek i sposobów profesjonalisty". W pierwszym odcinku "Znaków..." akcja toczy się na budowie zapory wodnej w Bieszczadach. Pracujący tam inżynier Zawada staje przed nie lada próbą. Zostaje bowiem oskarżony o zabójstwo majstra Krajewskiego. Czy uda mu się dowieść swej niewinności... 12:10 ZNAKI SZCZEGÓLNE - ODC. 2/6 - ROZBITEK Serial społeczno - obyczajowy, 60 min, Polska 1976 Scenariusz i reżyseria: Roman Załuski Zdjęcia: Janusz Pawłowski Muzyka: Maciej Małecki Wyk. Bronisław Cieślak, Grażyna Barszczewska, Joanna Jędryka, Ewa Żukowska, Tadeusz Borowski, Janusz Bukowski, Wirgiliusz Gryń, Zygmunt Malawski, Stanisław Michalski, Marek Okopiński, Józef Pieracki, Andrzej Żarnecki, Bogusz Bilewski, Jerzy Łapiński, Alina Lipnicka, Marian Michalak, Winicjusz Więckowski, Marian Wiśniowski i inni Scenariusz odcinka powstał na motywach noweli Andrzeja Twerdochliba. Po wyjściu na wolność Zawadę otacza atmosfera nieufności i podejrzliwości. Współpracownicy nie są do końca przekonani o jego niewinności. Inżynier postanawia wyjechać. W czasie swej wędrówki po Polsce trafia do Gdańska. Tu ulega fascynacji budową portu na pełnym morzu. Postanawia zgłosić się do pracy. Zostaje przyjęty do biura zakładu prefabrykacji. Dostaje też mieszkanie w hotelu robotniczym. Po zaporze w Bieszczadach uczestniczy więc w kolejnej prestiżowej inwestycji - budowie Portu Północnego. 13:30 PRZEWODNIK PUTIFARA - ODC. 1 PARYŻ, MIASTO ŚWIATŁA (PUTIPHAR'S TRAVEL GUIDE A 19TH CENTURY GLOBE - TROTTER 1. PARIS, THE CITY OF LIGHTS) Serial dokumentalny, 52 min, Francja, 2019 Reżyseria: Sebastien Lafebvre, Stanislas Valroff Scenariusz: Helene Chevereau Petrus Putifar jest fikcyjnym podróżnikiem i autorem przewodników turystycznych. Odkrywa zabytki do odwiedzenia, muzea, ogrody, miejsca do zwiedzenia, spaceruje po miastach i dzieli się swoimi spostrzeżeniami. Podążamy za nim do Paryża, Londynu, Wiednia, Konstantynopola, Amsterdamu, Petersburga, Neapolu, Lizbony, Barcelony, Wenecji i na Francuską Riwierę. Pierwszy odcinek to wizyta w pełnym świateł Paryżu. Paryskie noce i dnie, muzea, zabytki, uciechy... Dziewiętnasty wiek to stulecie przemian, cudów technologicznych i demokratyzacji turystyki. Paryż to stolica wszystkiego: sztuki, literatury, elegancji i dobrego smaku. O świcie pociąg naszego bohatera wjeżdża na stację Saint Lazare - to pierwsza paryska stacja kolejowa, otwarta w 1837 roku i największa stacja dla podróżnych we Francji. Paryż - co za cudowne słowo! Nie sposób się tu nudzić. Nie zapomnijcie dewizy przewodnika Putifara: Podróżnik troski śle precz, o brzasku bieży krokiem lekkim. Bądź ciekaw, patrz i ceń. 14:45 JAKUB, MIMMI I GADAJĄCE PSY (JEKABS, MIMMI UN RUNAJOSIE SUNI) Film animowany, 69 min, Łotwa/Polska, 2019 Reżyseria: Edmunds Jansons Scenariusz: Liga Gaisa, Luize Pastore Muzyka: Krzysztof A. Janczak Wykonawcy: Jakub Strach, Zuzanna Jaźwińska, Paweł Szczesny, Tomasz Grochoczyński Pełnometrażowy film animowany. 10 - letni Jakub przyjeżdża na tydzień na przedmieścia Rygi, gdzie zatrzymuje się u kuzynki Mimmi. Dziewczynka z niechęcią wprowadza go w swój świat. Wkrótce jednak chłopiec zawiera niezwykłą znajomość z gangiem gadających psów. Pewnego dnia jeden ze zwierzaków zostaje porwany, a ukochany park Mimmi przejmuje inwestor. Dzieci i psy podejmują wspólną walkę, by ocalić ulubione miejsce i czworonoga. (ŹRÓDŁO: opis dystrybutora) 16:05 CZŁOWIEK NA TORZE Dramat psychologiczny, 82 min, Polska 1956 Reżyseria: Andrzej Munk Scenariusz na podstawie opowiadania Jerzego Stefana Stawińskiego: Jerzy Stefan Stawiński, Andrzej Munk Zdjęcia: Romuald Kropat Aktorzy: Zygmunt Maciejewski, Zygmunt Zintel, Zygmunt Listkiewicz, Kazimierz Opaliński, Roman Kłosowski, Kazimierz Fabisiak, Ludosław Kozłowski, Janusz Bylczyński, Stanisław Marzec-Marecki, Józef Para Z hukiem i gwizdem, wśród kłębów pary i rytmicznego łoskotu pędzi nocny pociąg. Pasażerowie spokojnie odpoczywają w swoich przedziałach. Jedni rozmawiają, drudzy drzemią, inni spoglądają przez szyby wagonów w mrok. Z przodu, w lokomotywie, wre praca. Półnagi, mokry od potu i czarny od sadzy palacz wrzuca do rozżarzonego paleniska kolejną szuflę węgla. Piętnaście atmosfer w kotle na paliwie kiepskiej jakości - maszyniści są z siebie dumni. Ale teraz można będzie zmniejszyć ciśnienie i prędkość, w okolicach miejscowości Lemiesze poziom gruntu lekko opada. W oddali majaczy już sygnał na semaforze. Nagle w snopie światła reflektora lokomotywy skierowanego na tory pojawia się ludzka sylwetka. Człowiek na torze! - maszyniści błyskawicznie zaciągają hamulce. Z głośnym piskiem i zgrzytem pociąg zaczyna zwalniać. Potężny wstrząs zrzuca pasażerów z siedzeń. Podnoszą się z podłogi, złorzeczą obsłudze za tak gwałtowne hamowanie. Ale zanim rozpędzona wielosettonowa masa stanie, lokomotywa przetacza się ponad stojącym na torach. Kolejarze już biegną na tył pociągu, gdzie leży martwy człowiek. To Orzechowski! - poznają na pierwszy rzut oka starego maszynistę. Dostrzegają także coś więcej. Na semaforze pali się tylko jedno światło zamiast dwóch, nakazujących zwolnienie przed zwrotnicami. Rozpoczyna się śledztwo. Zawiadowca stacji, Tuszka, podejrzewa, że był to sabotaż w celu wykolejenia pociągu. Pomiędzy nim a maszynistą od dawna trwał konflikt. Orzechowski, który lokomotywy prowadził jeszcze przed wojną, nie chciał podporządkować się zarządzeniom Tuszki w sprawie oszczędzania paliwa. Buntował też ludzi, był wyniosły i nieprzyjemny dla podwładnych - wspomina zawiadowca. Ale zeznania młodego maszynisty Staszka Zapory, niegdyś pomocnika Orzechowskiego, przeczą temu. Orzechowski był wymagający i skrupulatny, trudny w pożyciu, ale fachowiec i uczciwy człowiek - zapewnia Zapora. Przed śledczymi stoi trudne zadanie. Czy to Orzechowski zgasił światło w semaforze? Czy był to sabotaż, czy przykład niedbalstwa? Czemu stary maszynista stanął na torach przed pociągiem, czekając na pewną śmierć? Powstały w 1956 roku film Andrzeja Munka przez wielu krytyków jest uznawany za arcydzieło naszej kinematografii. Reżyser, jeden z głównych przedstawicieli "polskiej szkoły filmowej", twórca "Eroiki", "Zezowatego szczęścia" i "Pasażerki", posługując się oszczędnymi środkami nakreślił wyraziste sylwetki bohaterów dramatu. Uwagę zwraca wybitna kreacja, jaką stworzył Kazimierz Opaliński jako maszynista Orzechowski. 20:00 I NIE BYŁO JUŻ NIKOGO - ODC. 2 (AND THEN THERE WERE NONE) Miniserial kryminalny, sensacyjny, Wielka Brytania 2015 Reżyseria: Craig Viveiros, Rebecca Keane, Basi Akpabio Scenariusz: Sarah Phelps Zdjęcia: John Pardue Muzyka: Stuart Earl Aktorzy: Aidan Turner, Sam Neill, Charles Dance, Toby Stephens, Burn Gorman, Maeve Dermody, Toby Stephens, Miranda Richardson Kolejni goście giną w rytm złowrogo brzmiącej wyliczanki o dziesięciu żołnierzykach. Ci, którzy jeszcze żyją, rozpaczliwie próbują przechytrzyć i zidentyfikować zabójcę. Ale czy mogą zaufać sobie nawzajem? 22:55 WIĘCEJ NIŻ FIKCJA - NASZ WEHIKUŁ CZASU (OUR TIME MACHINE) Film dokumentalny, 80 min, Chiny, 2019 Reżyseria: S. Leo Chiang, Yang Sun Kiedy chiński artysta Ma Liang uświadamia sobie, że jego ojciec, reżyser Opery Pekińskiej, cierpi na chorobę Alzheimera, zaprasza go do współpracy przy najambitniejszym jak dotąd projekcie "Papa's Time Machine". 00:30 MUSIC LIVE COLLECTION - AVISHAI COHEN (AVISHAI COHEN) Koncert, 92 min, Francja, 2017 Reżyseria: Didier Oustrie Wykonawcy: Avishai Cohen, Yonathan Avishai, Yoni Zellik, Nasheet Waits Występ Avishai Cohena na 17. Festiwalu Jazz Saint - Germain - des - Pres zarejestrowany w Paryżu w Maison des Oceans. Muzyka Cohena jest połączeniem wpływów bliskowschodnich, wschodnioeuropejskich i afroamerykańskich. Nazywany jest wizjonerem gatunku i jednym z najciekawszych muzyków ostatnich lat. 02:20 LEKKIE OBYCZAJE - KSIĘGARNIA Z MARZENIAMI (BOOKSHOP, THE) Dramat, 108 min, Niemcy/Hiszpania/Wielka Brytania 2018 Scenariusz i reżyseria: Isabel Coixet Aktorzy: Emily Mortimer, Bill Nighy, Patricia Clarkson, Honor Kneafsey, Julie Christie, James Lance, Harvey Bennett, Reg Wilson Dramat zrealizowany na podstawie powieści z 1978 roku pod tym samym tytułem, autorstwa angielskiej pisarki Penelope Fitzgerald. W pierwszoplanową rolę wcieliła się angielska aktorka Emily Mortiner. Reżyserka filmu Isabel Coixet z wielkim wyczuciem i wrażliwością ukazuje osobowość głównej bohaterki i jej miłość do książek. Akcja została osadzona w małym angielskim miasteczku pod koniec lat 50. ubiegłego wieku. Florence Green, wdowa w średnim wieku, przeprowadza się do przybrzeżnego spokojnego miasteczka w hrabstwie Suffolk. Kupuje starą, zniszczoną nieruchomość i otwiera tu księgarnię. Najlepszym czytelnikiem wśród lokalnej społeczności jest Brundish, samotny i tajemniczy mieszkaniec domu na wzgórzu. Księgarnia Florence psuje jednak szyki wpływowej pani Gamart, która planowała założyć w tym miejscu centrum sztuki. Na nieszczęście dla Florence ma ona po swojej stronie członka parlamentu, który jest jej siostrzeńcem. Ale właścicielka księgarni nie zamierza się łatwo poddać. Jej zaangażowanie i zdecydowana postawa robią wrażenie na Brundishu, który wspiera ją w walce o utrzymanie księgarni. 04:50 KINO NOCNE - CÓRKA Dramat, 29 min, Polska, 2017 Reżyseria: Mara Tamkovich Scenariusz: Mara Tamkovich, Krzysztof Trela Zdjęcia: Krzysztof Trela Aktorzy: Adam Cywka, Gabriela Chojecka, Aleksandra Padzikowska Piotr wraca do domu w dniu szesnastych urodzin swojej córki Kamili. Znajduje dziewczynę nieprzytomną w kałuży krwi. Diagnoza lekarzy jest dla mężczyzny szokiem. Od tego momentu ich życie już nie będzie takie samo. Ojciec otacza córkę opieką we wrogim świecie. (filmpolski)