TVP Kultura Wtorek, 07.06.2022 08:30 POWIDOKI - JOSEPH ROTH Dysk./wywiad/debata, 12 min, Polska, 2019 Wykonawcy: Barbara Schabowska - Maszenda(Prowadzący), Piotr Nowak(Prowadzący) W kolejnym odcinku programu prowadzący Barbara Schabowska - Maszenda i filozof prof. Piotr Nowak omawiają książkę Josepha Rotha "Żydzi na tułaczce" oraz "Rozejm" autorstwa Prima Leviego. Podejmują pytania, które Joseph Roth stawia w swojej książce pisanej pod koniec lat 20. Dlaczego Żydzi ze Wschodu nie widzą zalet swego położenia i przedkładają cudze nad własne? Dlaczego wybierają tułaczkę i opuszczają miejsca, które są również ich miejscami? Co za siła wypycha ich tam, gdzie Żydów nikt nie chce ani na nich nie czeka? 09:00 KTÓRĘDY PO SZTUKĘ S.IV - WŁADYSŁAW STRZEMIŃSKI Magazyn, 5 min, Polska, 2017 Reżyseria: Anna Zakrzewska Scenariusz: Tomasz Filiks Wykonawcy: Paulina Kurc - Maj 100 lat awangardy w TVP Kultura! Władysław Strzemiński należał do najważniejszych postaci konstruktywistycznej awangardy lat 20. i 30. XX wieku. Był malarzem, projektantem druku funkcjonalnego, ale także teoretykiem sztuki, twórcą teorii unizmu. Należał do awangardowych ugrupowań BLOK (1924 - 26), współtworzył Praesens (1926 - 29) i a.r. (1929 - 36). Dzięki niemu powstała także Międzynarodowa Kolekcja Sztuki Nowoczesnej, stanowiąca najcenniejszą część zbiorów Muzeum Sztuki w Łodzi. W 1948 roku zaprojektował dla kolekcji Salę Neoplastyczną, stanowiącą unikalny przykład kształtowania przestrzeni według idei wywodzących się z neoplastycyzmu. 09:20 FREDEK USZCZĘŚLIWIA ŚWIAT Komedia, 83 min, Polska, 1936 Reżyseria: Zbigniew Ziembiński Scenariusz: Julian Kaufman Zdjęcia: Jakub Joniłowicz, Bernard Marwiński Muzyka: Wiktor Krupiński, Wanda Vorbond, Mieczysław Weinberg, Iwo Wesby Aktorzy: Karolina Łubieńska, Zbigniew Rakowiecki, Lena Żeliska, Jerzy Czapliński, Loda Halama, Wanda Jaroszewska, Józef Kondrat, Tadeusz Wesołowski, Antoni Fertner, Józef Orwid, Stanisław Łapiński, Karolina Lubieńska, Zbigniew Rakowiecki, Alina Żeliska, Jerzy Czaplicki Fredek, inżynier wynalazca, konstruuje telefonowizor. Niestety, to wydawałoby się rewelacyjne urządzenie przysparza mu samych kłopotów i wprowadza zamęt w spokojne życie stolicy. "Dzięki" telefonowizorowi Fredek ogląda swoją narzeczoną w czułej pozie z innym mężczyzną, żona fabrykanta odkrywa, że mąż ją zdradza, wynalazek zainstalowany w restauracji demaskuje same kłamstwa i niecne uczynki. Zabawne perypetie, intrygi ustępują jednak miejsca pożytecznemu wykorzystaniu osiągnięć techniki i młodości. Wynalazek zostaje upowszechniony, skłóceni podają sobie ręce, wyjaśniają się wszelkie nieporozumienia. 11:00 DOM - ODC. 2/25 - ZAPOMNIJ O MNIE Serial obyczajowy, 85 min, Polska 1980 Reżyseria: Jan Łomnicki Scenariusz: Jerzy Janicki, Andrzej Mularczyk Zdjęcia: Bogusław Lambach Muzyka: Waldemar Kazanecki Aktorzy: Tomasz Borkowy, Jolanta Żółkowska, Wacław Kowalski, Tadeusz Janczar, Bożena Dykiel, Anna Ciepielewska, Stanisław Zaczyk, Joanna Szczepkowska, Wirgiliusz Gryń, Jan Englert, Henryk Bista, Hanna Lachman, Jerzy Michotek, Józef Nowak, Barbara Sołtysik, Barbara Rachwalska, Ewa Błaszczyk, Mirosław Konarowski i inni Basia Lawinówna nadal poszukuje Łukasza. Po aresztowaniu matki dziewczyna jeszcze bardziej pogardliwie i wrogo traktuje zakochanego w niej Andrzeja. Ale właśnie interwencja Talara sprawia, że pani Lawinowa zostaje zwolniona. Wraca wreszcie ze stalagu znany przed wojną piłkarz, Kostek Bawolik. Jest zazdrosny o kinooperatora Rajmunda Wrotka, żyją z żoną obok siebie. Na Złotej przybywa lokatorów i rodzą się nowe konflikty między nimi. Życie toczy się wartko, a codzienne problemy jednoczą nowych i starych mieszkańców. Tworzy się nowa społeczność. 12:40 KOBIELA NA PLAŻY Dokument fabularyzowany, 32 min, Polska, 1963 Reżyseria: Andrzej Kondratiuk Scenariusz: Andrzej Kondratiuk Zdjęcia: Bogusław Lambach Aktorzy: Bogumił Kobiela Niemiłosiernie zatłoczona plaża w Sopocie. Z jednej z kabin wychodzi Bogumił Kobiela. Jest w kombinezonie, wełnianej czapeczce, goglach. Na nogach ma narty. W takim przebraniu rusza między opalających się, budząc sensację wśród dzieciaków i rozbawienie dorosłych, którzy nie wiedzą, że aktor ma przypięty mikrofon wielkości guzika, a śledzi go z oddali ukryta kamera. Tak zaczyna się szalona prowokacja. Już po chwili Kobiela jako ratownik - dmąc w trąbkę, by zwrócić na siebie uwagę - brodzi w wodzie i sprawdza, czy kąpiący się mają karty pływackie. Zaraz potem przykłada ramię do ramion napotkanych plażowiczów, by stwierdzić kto jest bardziej opalony. Zbiera ogromne muszle (skąd takie w Bałtyku?), a następnie rybaków, którzy właśnie wrócili z połowu, przekonuje, że łowienie ryb siecią jest nie fair, nie daje bowiem zwierzęciu - w odróżnieniu od wędki - żadnych szans. Nie przeszkadza mu to w kupieniu pięknej flądry, którą przyczepia do haczyka swojej wędki i dumny paraduje wzdłuż plaży, budząc sensację. Flądra znika. Kobiela z papierosem w ustach wyszukuje palących, staje obok i - zaciągając się głęboko - zachwala zdrowotne walory morskiego powietrza. Po chwili usiłuje się wcisnąć do długaśnej kolejki stojącej karnie przed kioskiem z napojami. Udaje mu się to, lecz trzymając kilka butelek piwa, wyraża swoje niezadowolenie, że nie było już wody sodowej. Potem sprzedaje lody "Mewa" i namawia jedną z pięknych dziewczyn na wspólną acz niefortunną przejażdżkę wiosłowym katamaranem. Na koniec - uzbrojony w aparat fotograficzny z ogromnym teleobiektywem - prosi kilka osób, by mu pozowały do zdjęcia. Narobiwszy tyle zamieszania, opuszcza plażę ściskając ludziom dłonie na pożegnanie. Doskonały film. Niektóre epizody może straciły swoją wymowę - jak ten z wszechobecnym dziś piwem, niegdyś przedmiotem pożądania. Całość jednak nieodparcie śmieszy, a aktor w brawurowej błazenadzie wykorzystuje cały swój talent komiczny, bezbłędnie tworząc i rozwijając przezabawne sytuacje. 13:30 MIECZYSŁAW KARŁOWICZ - SAMOTNA WĘDRÓWKA Film dokumentalny, 50 min, Polska, 2017 Reżyseria: Tomasz Knittel Film dokumentalny przybliżający postać Mieczysława Karłowicza, wybitnego polskiego kompozytora zmarłego przedwcześnie w wieku 33 lat; zginął tragicznie, pod lawiną, w polskich Tatrach podczas wyprawy wysokogórskiej. Dzięki barwnej, wielowątkowej i zróżnicowanej w zakresie języka filmowego narracji, powstała nowoczesna i intrygująca opowieść o mogłoby się wydawać zapomnianym dziś artyście, skierowana dla szerokiego grona współczesnych odbiorców. Film jest opowieścią o wybitnym twórcy, jakim był Karłowicz, o jego muzyce, inspiracjach, pracy twórczej i podróżach, a także pasji do fotografowania, publicystyki i polskich gór. 16:20 MÓJ WUJASZEK (MON ONCLE) Komedia satyryczna, 111 min, Francja 1958 Scenariusz i reżyseria: Jacques Tati Zdjęcia: Jean Bourgoin Muzyka: Alain Romans, Franck Barcellini Wyk. Jacques Tati, Jean - Pierre Zola, Alain Becourt, Lucien Fregis, Dominique Marie, Betty Schneider, Andre Dino, Denise Peronne, Yvonne Arnaud i inni Postać pana Hulot narodziła się wraz z drugim filmem fabularnym Jacques ' a Tatiego - "Wakacje pana Hulot" z 1953 r. Grany przez samego reżysera pozornie niezgrabny wielkolud z kamienną twarzą, dodający sobie fasonu fajką, pochylony do przodu, jakby stale gotowy do nawiązania rozmowy, niezależny, ale szukający ciepłych kontaktów z ludźmi, miał być odtąd główną postacią wszystkich filmów tego twórcy. Tati, doskonały obserwator ludzkich zachowań, w kolejnych dziełach "Mój wujaszek", "Playtime", "Pan Hulot wśród samochodów") stworzył galerię barwnych postaci po to, by je wszystkie wydrwić. Komiczne scenki wzbogacał znakomitymi gagami dźwiękowymi, a jednocześnie - co charakterystyczne - unikał dialogów, redukując je do niezbędnego minimum. Jeśli już z ekranu padały słowa, to okazywały się głupie, banalne i pretensjonalne jak wypowiadające je osoby. "Mój wujaszek", pierwszy film Tatiego zrealizowany w kolorze, choć wywołał sprzeczne opinie krytyki, stał się wielkim wydarzeniem artystycznym. Wśród licznych przyznanych mu wyróżnień wymienić trzeba nagrodę specjalną jury na MFF w Cannes w 1958 r. i Oscara dla najlepszego filmu zagranicznego. Tati wykpiwa w nim ślepe podążanie za postępem dla samej zasady postępu, uleganie - wbrew wewnętrznym potrzebom - modzie na techniczne nowinki, dobrowolne podporządkowywanie się dyktatowi form i zachowań. Dekoracje i gadżety zastępują kontakty międzyludzkie, niszczą naturalne więzi. Burżuazyjnemu, zhierarchizowanemu światu sztywnych reguł i kodeksów, o których istnieniu przypominają wszechobecne znaki (strzałki, linie ciągłe, tablice, lampki sygnalizacyjne itd.), przeciwstawia Tati swobodny, pełen życia, wręcz chaotyczny świat paryskich przedmieść, straganiarzy, rzemieślników, drobnych sklepikarzy, dozorców i zamiataczy ulic, małych urwisów i zażywnych kumoszek. Wśród takich ludzi żyje Hulot i znacznie więcej ma z nimi wspólnego niż ze swymi zamożnymi krewnymi. Pan Hulot od czasu do czasu składa wizyty swej siostrze i jej mężowi Charles ' owi, bogatemu przemysłowcowi. 9 - letni synek państwa Arpelów, Gerard, setnie się nudzi w ultranowoczesnej, sterylnej i pustej willi rodziców, wśród automatów i cudownych wynalazków, które stanowią przedmiot dumy matki i ojca. Uwielbia za to wujka, który chętnie bierze udział w jego zabawach, nie troszcząc się zbytnio, by siostrzeniec wracał do domu na czas i w czystym ubraniu. Charles Arpel jest coraz bardziej zaniepokojony złym wpływem kuzyna na Gerarda i zazdrosny o sympatię, jaką malec darzy wujka. Broniąc brata przed gniewem męża, pani Arpel próbuje wyswatać Hulota ze swoją sąsiadką. Z tej okazji urządza w ogródku przyjęcie, ale impreza okazuje się całkowitym "niewypałem". Charles Arpel po raz kolejny ulega żonie i zgadza się zatrudnić Hulota w swoim zakładzie. Nowy pracownik musi jednak szybko pożegnać się z posadą, gdyż przez nieuwagę psuje całą dzienną produkcję i wywołuje niemałe zamieszanie wśród załogi. Aby pozbyć się wreszcie kłopotliwego szwagra, zdesperowany Charles mianuje go przedstawicielem swojej firmy na prowincji. 18:55 SERIALOWA NOSTALGIA - STO MINUT WAKACJI - ODC. 3 Serial przygodowy, obyczajowy dla młodych widzów, 25 min, Polska, 1999 Reżyseria: Andrzej Maleszka Scenariusz: Andrzej Maleszka Zdjęcia: Jacek Januszyk Aktorzy: Jolanta Fraszyńska, Andrzej Zieliński, Kamila Natkaniec, Piotr Budzowski Reporter podąża wraz z synem, Piotrkiem, śladem sławnej aktorki i jej córki. Niestety, ich samochód jest zbyt duży i ciężki, aby przejechać przez drewniany mostek. Obaj pozostają na drugim brzegu rzeczki i stamtąd robią piesze wyprawy z kamerą na wyspę, aby podejrzeć, co też porabia śledzona przez nich gwiazda. Okazuje się, że na wyspie mieszka również Wenus - krowa obdarzona nadprzyrodzonymi zdolnościami. Zwierzę, zaniepojone dziwnym zachowaniem obu panów, niszczy drogi, reporterski sprzęt. Ojciec Piotrka jest załamany, obawia się, że w tej sytuacji nie zdoła wykonać zlecenia i straci pracę. Na szczęście w wozie reporterskim znajduje miniaturową kamerę. Ukrywa ją w czapce syna i wysyła go samego na wyspę, żeby zaprzyjaźnił się z Tosią. 19:25 SERIALOWA NOSTALGIA - STO MINUT WAKACJI - ODC. 4 Serial przygodowy, dla młodych widzów, 24 min, Polska, 1999 Reżyseria: Andrzej Maleszka Scenariusz: Andrzej Maleszka Zdjęcia: Jacek Januszyk Aktorzy: Jolanta Fraszyńska, Andrzej Zieliński, Kamila Natkaniec, Piotr Budzowski Piotrkowi udaje się zdobyć sympatię i zaufanie obu mieszkanek chaty. Tymczasem zjawia się tam Jaś, wnuk właścicielki chaty, który jest przekonany, że jego zaginiona babcia wróci, jeżeli w czasie pełni księżyca zaśpiewa się starą pieśń i wypije mleko niezwykłej, kosmicznej krowy. W czasie tej ceremonii Danuta przypadkowo znajduje ukrytą w czapce Piotrka kamerę. Czuje się oszukana i postanawia opuścić wyspę. 20:00 LEKKIE OBYCZAJE - MIŁOŚĆ PISANA BRAILLEM (LE COEUR EN BRAILLE) Komedia, 85 min, Francja, 2016 Autor: Pascal Ruter Reżyseria: Michel Boujenah Scenariusz: Michel Boujenah, Alfred Lot Aktorzy: Alix Vaillot, Jean - Stan Du Pac, Antoine Khorsand, Laurent Capelluto 12 - letnia Marie, dobra uczennica i utalentowana wiolonczelistka ma pewien sekret - cierpi na nieuleczalną chorobę oczu. I chociaż na razie jeszcze w miarę normalnie funkcjonuje w życiu, to wie, że wkrótce będzie zmuszona do życia w całkowitej ciemności. Rodzice zamierzają przenieść ją do szkoły dla niewidomych, lecz Marie ma inne plany - zamierza zdać egzamin do prestiżowej szkoły muzycznej. Aby zrealizować ten plan, prosi o pomoc nieśmiałego Victora - kolegę z klasy. Krok po kroku Victor stanie się oczami Marie, a oboje przekonają się, że uczuć nic i nikt nie może zatrzymać. 22:15 PORTRETY - MARGARET ATWOOD. SŁOWO TO SIŁA (A WORLD AFTER A WORD AFTER A WORD IS POWER. MARGARET ATWOOD) Film dokumentalny, 88 min, USA, 2020 Reżyseria: Nancy Lang, Peter Raymont Film dokumentalny o Margaret Atwood - kanadyjskiej pisarce, poetce i krytyczce literackiej. Zdobywczyni Nagrody Bookera w 2000 i 2019, laureatka Nagrody Księcia Asturii w 2008, wymieniana wśród kandydatów do literackiej Nagrody Nobla. W tym filmie opowiada ona o swojej pracy i życiu. 23:55 KULTURA JEST KOBIETĄ - AVA (AVA) Dramat, 101 min, USA, 2018 Reżyseria: La Mysius Aktorzy: Noe Abita, Laure Calamy, Juan Cano Ulotny świat wakacji: senna atmosfera lata, gorące promienie słońca i morska bryza na twarzy. Ava jest młodą dziewczyną, w której dojrzewa bunt. Spotkany na plaży tajemniczy chłopak sprawi, że Ava instynktownie podda się temu, co nowe i nieznane. To będzie czas pierwszej miłosnej fascynacji, niezależności i wolności. Jedno jest pewne: takie lato zdarza się tylko raz w życiu. 02:25 POLSKI TEATR TAŃCA - ŻNIWA Artystyczne/estradowe (widowisko), 62 min, Polska, 2019 Reżyseria: Igor Gorzkowski Muzyka: Eugeniusz Rudnik, Adam Strug Wykonawcy: Polski Teatr Tańca, Adam Strug "Żniwa" to pierwsza premiera Polskiego Teatru Tańca pod dyrekcją Iwony Pasińskiej. To spektakl odwołujący się do tradycyjnych obrzędów zasiewów i zbiorów, ukazujący równocześnie siłę namiętności i emocji między ludźmi. Zmysłowym ruchom tancerzy towarzyszą kompozycje elektroniczne Eugeniusza Rudnika oraz tradycyjne polskie pieśni opracowane i wykonywane przez Adama Struga. Narracja spektaklu oparta jest na motywie Odyseusza i bazuje na eposie Homera oraz dramacie Wyspiańskiego "Powrót Odysa". Spektakl "Żniwa" w reżyserii Igora Gorzkowskiego i choreografii Iwony Pasińskiej, współorganizowany jest przez Instytut Muzyki i Tańca w ramach programu Scena dla tańca 2019. 03:40 KINO NOCNE - EDGAR ALLAN POE - POETA GROZY (EDGAR ALLAN POE: BURIED ALIVE) Film dokumentalny, 53 min, Wielka Brytania, 2016 Reżyseria: Eric Stange Scenariusz: Eric Stange Dokumentalna sylwetka Edgara Allana Poe, wybitnego poety, przedstawiciela romantyzmu w literaturze amerykańskiej, autora noweli kryminalnych, w których dominowały wątki horroru, surrealizmu i fantastyki.