TVP Dokument Wtorek, 28.06.2022 06:00 DZIKA POLSKA - PEŁNA ENERGII - PTASI KOCIOŁ Serial dokumentalny, 24 min, Polska, 2010 Scenariusz i reżyseria: Dorota Adamkiewicz, Joanna Łęska Zdjęcia: Tomasz Michałowski Prowadzący: Tomasz Kłosowski Wielki kompleks stawów w okolicach Przemkowa na zachodnich rubieżach Polski to prawdziwe uroczysko. Wokół ciągnęły się jeszcze niedawno radzieckie poligony, dziś to prawdziwe odludzie. Stawy są dzikie, zarastają nadmiarem trzciny. Na otaczających je łąkach żyją rzadkie kuliki wielkie, bekasy, brodźce i czajki. Nie mógł tego nie zauważyć Marek Cieślak, dyrektor Przemkowskiego Parku Krajobrazowego, z zamiłowania ornitolog. Chcąc uchronić siedliska ptaków poprzez wykaszanie częściowo już zakrzaczonych łąk, a lustra stawów przed nadmierną inwazją trzciny, stał się propagatorem kotłów do spalania biomasy. Taki kocioł ogrzewa już siedzibę parku. Z siana i trzciny robi się tu tzw. balaty, stanowiące opał dla kotłów. Marek Cieślak nie jest zwolennikiem przerabiania trawiastej biomasy na brykiety, bo to energochłonny zabieg, ale jest orędownikiem instalowania kolejnych kotłów. W rozmowach z energetykami wyznaje jednak prostą, godną przyrodnika filozofię: "Jeżeli w pierwszym rzędzie mówią o kotle i energii - to z nimi nie współpracuję, jeżeli najpierw o przyrodzie - to tak!" 06:30 PODRÓŻE Z HISTORIĄ S.II - ODC. 17 SEKRETY BROWARNEGO KOTŁA Cykl dokumentalny, 26 min, Polska, 2016 Scenariusz i reżyseria: Radosław Kotarski Radosław Kotarski wyrusza do czeskich Detenic, aby przekonać się, jak w zamierzchłych czasach warzono piwo na dawnych słowiańskich ziemiach. Nie poprzestaje jednak tylko na teorii. Sam chwyta za piwowarskie wiosło i zabiera się do stworzenia tradycyjnego czeskiego piwa miłości. Używa do tego tradycyjnych receptur i aparatury, która ma prawie 200 lat. Przy tym obala wiele współczesnych i historycznych mitów związanych z piwnym napitkiem. Czy stworzone przez Radka piwo będzie smakowało gościom średniowiecznej karczmy? 07:00 NOTACJE - JANINA JANKOWSKA. O MEDIACH PRZY OKRĄGŁYM STOLE Cykl dokumentalny, 10 min, Polska, 2009 Autor: Nina Makowiecka Janina Jankowska, ur. 1 maja 1939 roku, dziennikarka i reporterka radiowa. Od 1976 współpracowniczka prasy niezależnej (Biuletyn Informacyjny, Zapis). W sierpniu 1980 roku, wbrew zakazom kierownictwa Polskiego Radia, pojechała na Wybrzeże dokumentować strajk w Stoczni Gdańskiej, co zaowocowało reportażem "Polski Sierpień". 07:10 OTCHŁAŃ ŻÓŁWIA Film dokumentalny, 45 min, Polska, 2014 Reżyseria: Andrzej Misiuk Limbus oznacza otchłań, pierwszy krąg dantejskiego piekła, do którego trafiały niewinne dusze nieochrzczonych. U wybrzeży dzikiej wyspy Borneo leży maleńki skrawek ziemi - Sipadan. Wysepka to wygasły wulkan, kształtowany w ciągu tysięcy lat przez lawę i pokolenia koralowców. Skrywa mroczną tajemnicę. We wnętrzu wyspy czas i natura ukształtowały niebezpieczną jaskinię. W podwodnej otchłani wypełnionej mrokiem drzemie śmierć. Jaskinia Żółwi ma swoich strażników, jednak można ich ominąć, pogrążając się w całkowitej ciemności. W 1989 roku do jaskini wpłynął zespół Jacques'a - Yves'a Costeau. Ze względu na ograniczenia techniczne spenetrowali jedynie część korytarzy. Nakręcili jednak niezwykły materiał. Tutaj najmniejszy błąd człowieka i zwierzęcia może kosztować życie. "Limbus Chelonidum" to pierwszy na świecie film dokumentalny w pełni odkrywający tajemnicę śmierci tysięcy istnień przez tysiąclecia historii jaskini. Dantejska podróż trójki płetwonurków prowadzi do konfrontacji z największą tajemnicą istnienia, jaką jest śmierć. Z Jaskini Żółwi nikt nie wychodzi takim, jakim był wcześniej. Film zdobył w 2014 r. specjalne wyróżnienie PC - Pro Category (dla profesjonalnych produkcji) na 18. Międzynarodowym Festiwalu Filmów Podwodnych w Belgradzie. 08:00 W OCZACH FARAONÓW (IN THE EYES OF THE PHARAOHS / DANS LES YEUX DES PHARAONS) Film dokumentalny, 57 min, Francja, 2017 Reżyseria: Jacques Plaisant, Agnes Molia Film dokumentalny, który zabierze nas w podróż do Egiptu. Piaski egipskie są stałym źródłem nowych odkryć naukowych. Mityczna latarnia morska w Aleksandrii została zniszczona przez trzęsienie ziemi w XIV wieku. Dziś wizualizacja tego wyjątkowego dzieła sztuki jest trudnym wyzwaniem. W Tebach zespół archeologów bada ponownie słynnego Ramzesa II, największego z faraonów oraz jego Ramesseum, zwane także pałacem miliona lat. Odkryjemy pierwszą na świecie bibliotekę! Grób księdza lektora Pediamenopeta, składający się z 22 pomieszczeń rozmieszczonych pod ziemią na trzech poziomach jest niesamowitym miejscem. Ściany są całkowicie pokryte starożytnymi hieroglificznymi inskrypcjami pogrzebowymi. Przez ponad stulecie 90% grobowca było niedostępne. Aż do grudnia 2005 roku, kiedy kierowana przez profesora Claude’a Rauneckera ekipa z Uniwersytetu w Strasburgu dostała zgodę na zburzenie muru. Isabelle Regen sfilmowała to wydarzenie. Wyryto tu napis skierowany do żywych. Zmarły zwraca się do tych, którzy pozostali na ziemi, którzy już się urodzili albo się urodzą... W pewnym sensie do nas. Mówi im, by weszli do grobowca i zobaczyli, co w nim jest. Zapewne chodzi o resztę hieroglifów. Dzięki cierpliwej pracy archeologów można odnieść wrażenie, że latarnia morska znowu prowadzi żeglarzy do wielkiej Aleksandrii. 09:05 NIESAMOWITE NIETOPERZE (INCREDIBLE BATS) Film dokumentalny, 49 min, Wielka Brytania, 2016 Reżyseria: Mea Trenor Film dokumentalny o nietoperzach. Kiedy zapada noc, niebo ożywa. Trzepot skrzydeł, który dla niektórych jest koszmarem. Co czwarty ssak na planecie to nietoperz. Nietoperze żyją nie tylko w jaskiniach - świetnie się mają na pustyniach. Nie straszne im monsuny. Rządzą dżunglami, patrolują wodne arterie i chowają się w zaskakujących miejscach. 45 milionów lat ewolucji wyposażyło latające ssaki w niezwykłe środki. Od ultradźwiękowego słuchu po dziwacznie długie języki. Niektóre z nich gromadzą się milionami - inne trudno zobaczyć. Jest też wprawiający w osłupienie śmiałek - najbardziej niezwykły nietoperz na naszej planecie. Przez jedną noc będą rządzić. Jedną piątą gatunków ssaków na Ziemi stanowią nietoperze - lecz jest to podzielona rodzina. Nasza kolekcja skrzydlatych bestii to wiele dziwnych i wspaniałych przykładów: od tych zmieniających kształt pyska i posiadających super lepkie stopy - po zapylaczy i krwiopijców. Od mistrzowskich wspinaczy i śmiertelnie groźnych zabójców - po mistrzów budowlanych i tych żyjących w licznych koloniach. Latające ssaki nie powinny wzbudzać w nas strachu, tylko fascynację. To niesamowite nietoperze naszej planety. 10:05 ODKRYWAMY ŚWIAT - ODC. 1 BALI (WORLD DISCOVERIES. EP. 1 BALI) Serial dokumentalny, 49 min, Francja, 2018 Reżyseria: Daniel Lafarge Scenariusz: Sylvain Dommergue Seria dokumentalna, w której będziemy mogli poznać najwspanialsze miejsca świata, styl życia, odwieczne tradycje lub realia historyczne, zanim znikną one na tle nowoczesności. To świadectwa niesamowitego bogactwa kultur ludzkich na całym świecie. W ciągu kilku dziesięcioleci nasza planeta przeszła bardziej dramatyczne zmiany niż kiedykolwiek w historii ludzkości. Globalizacja, postęp gospodarczy i technologiczny prowadzą do normalizacji na całym świecie. Jednak różnice kulturowe i różnorodność wciąż mogą zaskakiwać, a czasem oczarować podróżnika. Odwiedzimy: BALI, KAMBODŻĘ, KOSTARYKĘ, GWADELOUPĘ, ISTRIĘ; LOFOTEN, MADERĘ, PERU, RIO DE JANEIRO, SRI LANKĘ, TAHITI, LAOS. W odcinku pierwszym poznamy Bali. Spośród 13 667 wysp Indonezji Bali jest bez wątpienia najbardziej znaną. Znajduje się w pobliżu równika, jej rzeźbę terenu wyznacza łańcuch wulkaniczny. Pokryta zielenią tarasowych pól ryżowych, które karmią cztery miliony mieszkańców, Bali ze swoją kulturą i słodyczą życia zawsze była marzeniem podróżników. 10:55 FASCYNUJĄCE MIEJSCA (2 SEZON) - FASCYNUJĄCY CZAS WIOSNY - PRZEBUDZENIE (FASCINATING SPRINGTIME - TIME FOR AWAKENING) Cykl dokumentalny, 17 min, Niemcy, 2019 Reżyseria: Anette Schreurich Cykl poświęcony środowisku naturalnemu, przyrodzie, krajobrazom i zwierzętom najciekawszych miejsc na świecie. W tej części obserwujemy zmiany, które występują w przyrodzie na wiosnę. Wczesna wiosna w Europie Środkowej. Na początku marca noce nadal są mroźne, a drzewa nagie. Gdy słońce stopniowo silniej grzeje przyroda budzi się do życia. Chłód zimy wciąż czuć w powietrzu, ale świat zwierząt i roślin już przygotowuje się do wiosny. Pierwsze stada powracających ptaków sygnalizują nowy początek. Pokazują się zające. Po długiej zimie z mizerną strawą i niewielką aktywnością zwierzęta szykują się do nowego, odmiennego świata pełnego światła, ciepła i ruchu. Nadchodzące miesiące będą trudne. Trzeba będzie gromadzić energię, rosnąć i zadbać o przedłużenie gatunku. To ogromne wyzwania wiosną. Na szczęście - wkrótce będzie dużo pożywienia - co przyciąga ptaki migrujące z zimowych kwater. 11:20 MORSKI WETERAN Reportaż, 28 min, Polska, 1972 Autor: Danuta Małek Scenariusz: Danuta Małek Zdjęcia: Janusz Pietrzykowski, Lech Rydliński Opowieść o parowcu Sołdek, który był pierwszym statkiem zbudowanym w Polsce po II wojnie światowej. Masowiec Sołdek powstał w Stoczni Gdańskiej, ale jego macierzystym portem został Szczecin. Nazwę swoją zawdzięcza ówczesnemu przodownikowi pracy w Stoczni Gdańskiej, Stanisławowi Sołdkowi, którego żona, Helena, została matką chrzestną statku. Film rozpoczyna się od wizyty w duńskim porcie Randers, a kończy uroczystością na Wałach Chrobrego w Szczecinie z okazji tysięcznego rejsu, gdzie nadano statkowi Order Sztandaru Pracy. Historia powstania statku, odbytych rejsów. W filmie wykorzystano zdjęcia archiwalne z WFD, które ilustrują wspomnienia budowniczych, kapitanów i załogi statku. 11:55 CZŁOWIEK O CHMURNYCH OCZACH I UŚMIECHNIĘTEJ DUSZY. JERZY TRELA Film dokumentalny, 45 min, Polska, 2014 Scenariusz i reżyseria: Marta Węgiel Wykonawcy: Jerzy Trela Film dokumentalny o jednym z najwybitniejszych polskich aktorów teatralnych i filmowych. Sylwetka Jerzego Treli w wielu odsłonach - opowieść o dzieciństwie, pochodzeniu z rodziny o kolejarskich tradycjach, fascynacji sztuką i drodze od teatrów lalkowych na scenę narodową. Ilustracją są fragmenty materiałów archiwalnych dokumentujących jego artystyczną drogę. Jerzy Trela odbywa sentymentalną podróż do miejsca swego urodzenia - podkrakowskich Leńcz. W pociągu relacji Kraków - Zakopane opowiada o życiu, najważniejszych wydarzeniach, decyzjach, ludziach, pracy, odpoczywaniu, o rodzinie. Ta podróż po życiu biegnie jakby od tyłu. Od Krakowa do Leńcz. Jerzy Trela mówi o współczesności, decyzjach artystycznych, wyborach i ostatnich dokonaniach. W Leńczach wspomina dom rodzinny, matkę, psa i potrawy na stole. W pociągu powrotnym do Krakowa wraca do przeszłości, debiutu filmowego, spotkań ze Zbyszkiem Cybulskim, Teatru STU i Starego Teatru. Cała ta podróż w czasie i przestrzeni jest ilustrowana materiałami archiwalnymi, pojawiającymi się na szybie jadącego pociągu. 12:45 MUZYKANCI Film dokumentalny, 9 min, Polska, 1960 Scenariusz: Kazimierz Karabasz Zdjęcia: Stanisław Niedbalski Film jest opowieścią o amatorskiej orkiestrze warszawskich tramwajarzy, którzy po ciężkiej pracy rezygnują z wolnego wieczoru, gromadząc się na próbach "dęciaków". Kiedyś była ich cała armia, teraz została garstka zapaleńców. 13:00 LUDZIE W DRODZE Film dokumentalny, 11 min, Polska, 1960 Reżyseria: Kazimierz Karabasz Film pokazuje zakulisową pracę ludzi w cyrku. Kamera towarzyszy cyrkowcom od przyjazdu na miejsce występu do ostatnich chwil przed rozpoczęciem programu. 13:15 GDZIE DIABEŁ MÓWI DOBRANOC Film dokumentalny, 10 min, Polska, 1956 Scenariusz i reżyseria: Kazimierz Karabasz, Władysław Ślesicki Zdjęcia: Stanisław Niedbalski Dokument z najbiedniejszej dzielnicy Warszawy - Targówka. 13:25 LUDZIE Z PUSTEGO OBSZARU Film dokumentalny, 14 min, Polska, 1957 Scenariusz i reżyseria: Władysław Ślesicki, Kazimierz Karabasz Zdjęcia: Stanisław Niedbalski Muzyka: Zbigniew Jeżewski Dokument o grupie młodzieży z warszawskiej Pragi. Jak mówią realizatorzy filmu, "film ten jest opowiadaniem o pewnej poznanej przez nas grupie młodzieży. Ludzie, których pokazujemy, są podobni do bardzo wielu swoich rówieśników. Jest to jak gdyby synteza naszych obserwacji. Zadaniem filmu jest zasygnalizowanie problemu, którego korzenie tkwią głęboko w życiu społeczeństwa". 13:45 SIŁA NATURY - ODC. 2 BUDOWNICZY (WILD WORKERS MASTER BUILDERS 2/3) Serial dokumentalny, 51 min, USA, 2018 Reżyseria: Jeremy Hogarth Seria o najbardziej pracowitych stworzeniach świata. Każdego dnia, gdy idziemy do pracy, aby spędzić kolejny dzień w biurze lub gdziekolwiek prowadzi nas nasza działalność, niewielu, jeśli w ogóle, myśli o miliardach dzikich robotników, którzy dzień po dniu trudzą się, aby utrzymać naszą planetę w dobrym stanie. Jednak bez ogromnych stad, które pasą się na otwartych łąkach, niezliczonych armii mrówek i termitów, niewidzialnych i cichych kopaczy, którzy pomagają utrzymać żyzne gleby, nasz świat byłby innym miejscem. Dzicy robotnicy pracują w oceanach, a także w lasach i na równinach - właściwie wszędzie. W trzech wciągających odcinkach seria opowiada historie o tym, jak nasz świat jest kształtowany i zorganizowany, często bez naszej wiedzy. 14:45 NIESAMOWITE OWADY (INCREDIBLE BUGS) Film dokumentalny, 50 min, Wielka Brytania, 2015 Reżyseria: Keith Fraser Film dokumentalny o małych i często dokuczliwych stworzeniach, potocznie zwanych robakami. Wokół nas istnieje urzekający świat przerażających pełzaczy. To największa grupa zwierząt na świecie, przewyższająca liczbę ludzi 200 milionów do jednego. Dzięki milionom lat ewolucji te bezkręgowce nie tylko przeżywają w prawie każdym, znanym człowiekowi krajobrazie, ale także rozwijają się dzięki fascynującym, a czasem dziwacznym adaptacjom. 15:50 ENERGIA DO ŻYCIA 1. NIEZASPOKOJONE PRAGNIENIE (ENERGY OF LIFE / STROM DES LEBENS / 1. THE THIRST FOR ENERGY.) Film dokumentalny, 51 min, Szwajcaria, 2018 Reżyseria: Andrea Hauner Rok 2018 charakteryzował się najwyższym zużyciem energii w historii. Prognozy przewidują, że w nadchodzących dziesięcioleciach nasze zużycie energii elektrycznej będzie nadal drastycznie rosnąć. Jednocześnie zasoby tzw. paliw kopalnych - ropy, gazu, węgla - powoli, ale zdecydowanie maleją. Wątpliwe jest jednak, czy źródła odnawialne będą w stanie zrekompensować popyt. W dobie technologii i wysoce zdigitalizowanego świata myśl o braku prądu przeraża. Jak możemy zapewnić dostawy energii elektrycznej do coraz bardziej zelektryfikowanego społeczeństwa? Jak możemy sprawić, by energia elektryczna była przechowywana i przenośna? Energia elektryczna to gorący towar przyszłości. Tylko ci, którzy mają elektryczność, mogą generować dobrobyt i wzrost. Na świecie żyje siedem miliardów sześćset milionów ludzi. Co godzinę przybywa tysiąc nowych. Wszyscy całą dobę korzystają z prądu. Jak zaspokoimy ten głód energii? Nasze zapotrzebowanie na prąd podwoi się do dwa tysiące pięćdziesiątego roku. Czy dostarczy nam go wiatr i Słońce? 85 procent światowej energii pochodzi z paliw kopalnych, jednak ich zasoby są ograniczone, a na domiar złego ropa naftowa, węgiel i gaz niszczą nasz klimat. Czy przyszłością jest synteza jądrowa? 16:45 FASCYNUJĄCE MIEJSCA - FASCYNUJĄCE ANDY (FASCINATING ANDES) Cykl dokumentalny, 14 min, Niemcy, 2014 Reżyseria: Steffen Sailer, Annette Scheurich Cykl filmów dokumentalnych, przedstawiających krótkie podróże do Ameryki Południowej, Afryki i Europy. Szybkie wypady do: Patagonii, w Andy lub do dżungli tropikalnej. To okazja poznania Kenii lub Gór Wogezów w sercu Europy. Atrakcja dla dla każdego widza. Odcinek Fascynujące Andy to podróż w góry Ameryki Południowej. Niewiele jest miejsc na Ziemi, które byłyby bliższe do gwiazd niż Andy. To potężne, niepowtarzalne, tajemnicze i zdumiewające pasmo górskie. Jest niemal jak osobny wszechświat na naszej Planecie. U stóp znajduje się największa rezerwa wody pitnej w Ameryce Południowej Campo de Hielo Sur: olbrzymi Lądolód Patagoński Południowy - na granicy między Chile i Argentyną. Na wyżyny Andów prowadzi zwykła droga. Szlak wiedzie przez góry, przedzierając się przez gęste lasy deszczowe, aż dociera do fascynującego miejsca już w Chile. Południowo - zachodnie tereny środkowych Andów są wyjątkowo jałowe. Tu się znajduje największe solnisko na świecie Salar de Uyuni. Poza porą deszczową - miejsce wygląda jak pustynia z kryształów. Białe złoto. Są tu złoża 10 miliardów ton soli. Ogromne kaktusy kolumnowe znaczą punktowo odseparowaną skałami - białą pustynię. Warstwa soli dochodzi do 30 metrów grubości. Nawet najcięższy pojazd może bezpiecznie przejechać przez pozornie bezkresną, słoną równinę. Samochód z napędem na cztery koła jest najlepszym środkiem transportu na trasie przez Andy. Kamieniste drogi są trudne dla każdego pojazdu. Nieustanna walka o przeżycie trwa w cieniu Andów. 17:05 ODKRYWAMY ŚWIAT - ODC. 2 KAMBODŻA (WORLD DISCOVERIES. EP. 2 CAMBODGE) Serial dokumentalny, 51 min, Francja, 2018 Reżyseria: Daniel Lafarge Scenariusz: Sylvain Dommergue Seria dokumentalna, w której będziemy mogli poznać najwspanialsze miejsca świata, styl życia, odwieczne tradycje lub realia historyczne zanim znikną one na tle nowoczesności. To świadectwa niesamowitego bogactwa kultur ludzkich na całym świecie. W ciągu kilku dziesięcioleci nasza planeta przeszła bardziej dramatyczne zmiany niż kiedykolwiek w historii ludzkości. Globalizacja, postęp gospodarczy i technologiczny prowadzą do normalizacji na całym świecie. Jednak różnice kulturowe i różnorodność wciąż mogą zaskakiwać, a czasem oczarować podróżnika. Odcinek drugi to odkrywanie Kambodży. Widziane z samolotu Królestwo Kambodży wygląda jak wielka szachownica pól ryżowych, poprzecinanych palmami cukrowymi, które stały się symbolem kraju. Posiada również wiele niezwykłych stanowisk archeologicznych, takich jak Angkor i jego słynna świątynia Angkor Wat, która pojawia się w centrum flagi Kambodży. Kambodża, rozdarta ponad dwudziestoletnimi konfliktami i kolejnymi wojnami, odbudowała się z niezwykłą dynamiką. Z wyjątkowym dziedzictwem kulturowym, stabilnością polityczną i wzrostem, jej przyszłość wydaje się być na dobrej drodze. 18:10 ZATOPIONE MIASTO PIRATÓW (DRAIN THE SUNKEN PIRATE CITY) Film dokumentalny, 46 min, USA, 2017 Reżyseria: Sophie Elwin Harris Pod wodami portu Kingston na Jamajce leżą ruiny największego pirackiego miasta wszech czasów, Port Royal. Miasto o bardzo złej sławie 7 czerwca 1692 r. zostało zniszczone przez trzęsienie ziemi i tsunami. Część wybrzeża, na której było umiejscowione, osunęła się do Morza Karaibskiego, zabierając ze sobą budynki i prawie wszystkich mieszkańców. Archeolog morski, Jon Henderson bada, co się stało, aby poznać dawne sekrety i ostatnie chwile tego miejsca. 19:05 WSZYSTKIE KOLORY ŚWIATA - WIETNAM. UCZTA DLA ZMYSŁÓW (FLAVORS) Serial dokumentalny, 52 min, Francja, 2008 Reżyseria: Eric Bacos Dźwięki, obrazy, smaki... Podróż do Wietnamu to uczta dla zmysłów. W kraju, leżącym na skrzyżowaniu kultur, zachowały się ślady wszystkich cywilizacji, które miały na niego wpływ. Z jednej strony panuje tu bezustanny ruch, a z drugiej - zaduma i spokój w licznych pagodach. Wietnam to nie tylko wspaniałe widoki i niezwykli ludzie. To także długa i bogata historia. Ho Chi Minh, dawny Sajgon, skupia w sobie wszystkie paradoksy dzisiejszego Wietnamu: starą historię państwa, kolonialną przeszłość, komunistyczny reżim i nieuchronny marsz w kierunku społeczeństwa konsumpcyjnego. Tu najlepiej widać zmiany zachodzące w kraju. 20:10 NOWE OBLICZE PATAGONII (PATAGONIA: THE NEW FAR WEST) Film dokumentalny, 49 min, Francja, 2020 Reżyseria: Francois Cardona Film dokumentalny o Patagonii. Na południu Argentyny leży Patagonia, obszar dwukrotnie większy od Francji, do niedawna prawie niedostępny i jedno z ostatnich dzikich terytoriów na naszej planecie. Jednak milionerzy z całego świata wprowadzają się tutaj, aby uczynić z Patagonii swój własny plac zabaw. Kupili ogromne tereny po niskich cenach w ramach wielkich projektów rekreacyjnych, prywatne kurorty dla śmigłowców, aby w pełni oddać się odległej, nietkniętej urodzie regionu. Bogaci cudzoziemcy widzą szansę na biznes i przyjemność, zwabieni przez zasoby naturalne Patagonii. Ale ten napływ obudził ludzi Mapuche. Część rdzennej ludności ucieka się do przemocy i podpalania, buntując się przeciwko nowym właścicielom ziemskim i policji. Wraz z dołączeniem innych Argentyńczyków do ludu Mapuche narastają napięcia. Czy uda im się wypchnąć zagranicznych milionerów? 21:10 BARBARA WŁODARCZYK ZAPRASZA - BIURO 39. DEWIZY DLA KIMA. Kameralne i studyjne (widowisko), 8 min, Polska, 2021 Scenariusz: Barbara Włodarczyk Wprowadzenie do filmu "Biuro 39. Dewizy dla Kima". 21:15 BIURO 39. DEWIZY DLA KIMA (BUREAU 39: KIM'S CASH MACHINE) Film dokumentalny, 58 min, Francja, 2020 Reżyseria: Carl Gierstorfer, Sebastian Weis Film dokumentalny o tajemniczym Biurze 39. Jak to możliwe, że Korea Północna, jeden z najbiedniejszych krajów na świecie, finansuje program broni nuklearnej wystarczająco duży, by rzucić wyzwanie USA? Odpowiedź: działające Biuro 39, legendarna organizacja osadzona głęboko w aparacie rządowym. Jego celem jest pozyskiwanie dewiz w każdy możliwy sposób, aby zapewnić reżimowi Kim Dzong - Unowi pieniądze. Każdy prominentny wygnaniec z Korei Północnej potwierdzi, że Biuro 39 ma kluczowe znaczenie w uzyskiwaniu dochodów dla północnokoreańskiego reżimu. Korea Północna przypomina "Grę o tron", tylko bez smoków. To społeczeństwo jednocześnie arystokratyczne i kapitalistyczne. Dbające, by Kim miał jak najwięcej gotówki. Biuro 39 zarabia pieniądze dla Korei Północnej zajmując się handlem bronią, przemytem narkotyków i fałszowaniem dolarów. Daje to setki milionów dolarów rocznie. Wystarczy spojrzeć, jak funkcjonuje ten kraj oraz jego elita władzy. Głównym celem rządu, a właściwie reżimu, jest zdobywanie pieniędzy dla Kima. Ciekawe, ile Korea zarabia? Drukowanie dolarów, handel narkotykami, przemyt broni, oszustwa ubezpieczeniowe, handel ludźmi - nic nie jest zbyt pozbawione skrupułów dla osób zarabiających pieniądze w Korei Północnej. Lata badań dały nam wyjątkowy dostęp do poufnych informacji. Ujawniają najbardziej spektakularne przypadki i zapierające dech w piersiach sztuczki dotyczące tego, jak Korea Północna obchodzi sankcje ONZ w celu finansowania swojego arsenału nuklearnego od dziesięcioleci. Żaden kraj nie wyzyskiwał swego społeczeństwa w sposób tak systematyczny jak Korea Północna. Robotnicy trafiają do miejsc pracy na całym świecie. Nawet do Unii Europejskiej. Przetrwanie koreańskiej dyktaturze zapewnia ciężka i utajniona praca setek tysięcy ludzi. Ich przyszłość poświęcono dla luksusu reżimu i naszego dobrobytu. Kim Dzong Un nie jest szalonym dyktatorem, lecz wyrachowanym biznesmenem, który zarządza swoim krajem jak firmą. Jego Biuro 39 prowadzi interesy ze wszystkimi. 22:25 SZEROKIE TORY - JEDEN DZIEŃ Z ŻYCIA WŁAŚCICIELA SZKOŁY TAŃCA W DONIECKU Cykl reportaży, 24 min, Polska, 2004 Autor: Barbara Włodarczyk Tym razem reportaż z Ukrainy - jeden dzień z życia tancerza, instruktora, międzynarodowego sędziego tańca towarzyskiego. Bohater jest właścicielem prywatnej szkoły tańca, która cieszy się coraz większą popularnością wśród młodzieży średniej klasy, jako że jest to elitarne hobby na Ukrainie. 23:00 ROZSZCZEPIENI Film dokumentalny, 52 min, Polska, 2020 Reżyseria: Monika Andruszewska, Tomasz Grzywaczewski Dokumentalna opowieść o mieszkańcach byłego ZSRR żyjących w cieniu reaktorów atomowych: Czarnobyla na Ukrainie, Ignalino na Litwie i Ostrowca na Białorusi. Historie wszystkich bohaterów rozpoczynają się i kończą pod murami trzech elektrowni jądrowych: jednej zamkniętej w żelbetonowym sarkofagu, drugiej z wolna znikającej z powierzchni ziemi i trzeciej, nowo narodzonej tuż pod granicami Unii Europejskiej. Historie bohaterów to jednak nie tylko zapis konfrontacji z atomowym strachem, ale przede wszystkim opowieść o losach narodów wyzwolonych spod sowieckiego jarzma i ludziach, którzy próbują odnaleźć schronienie w postapokaliptycznej rzeczywistości. Niektórzy z bohaterów uciekają przed rzeczywistością krajów postsowieckich, inni przed bieżącą historią regionu, która zdaje się ich ścigać i okazuje się bardziej śmiercionośna niż promieniowanie. 23:55 RODEM Z MUSZYNY. RZECZ O ADAMIE ZIEMIANINIE Reportaż, 13 min, Polska, 1984 Autor: Krzysztof Miklaszewski Prezentacja sylwetki i dorobku artystycznego Adama Ziemianina, polskiego dziennikarza, poety i autora teksów. Adam Ziemianin urodził się w Muszynie w 1948 roku. Debiutował w 1968 roku, a pierwszy tom poezji "Wypogadza się nad naszym domem" ukazał się w 1975 roku. Jest autorem wielu zbiorów poezji, laureatem wielu ogólnopolskich turniejów poetyckich, m.in. Konkursu im. Stanisława Piętaka. 00:15 NOTACJE - ELŻBIETA ZAWACKA. UMIAŁAM CHODZIĆ PRZEZ GRANICE Cykl dokumentalny, 9 min, Polska, 2009 Autor: Krzysztof Tadej Opowieść o pierwszych latach konspiracji, o ZWZ i oddziałach rekrutujących się z kobiecych przedwojennych organizacji, oraz wspomnienie o specyficznej umiejętności, jaką było przechodzenie przez "granicę" Gen. prof. dr hab. Elżbieta Zawacka, inicjatorka powstania Fundacji "Archiwum Pomorskie Armii Krajowej". Urodziła się 19 marca 1909 r. w pruskim wówczas Toruniu. Przed II wojną światową uczyła w szkołach średnich i jednocześnie działała społecznie jako instruktorka Przysposobienia Wojskowego Kobiet. W 1939 r. w Katowicach pełniła funkcję komendantki Rejonu Śląskiego PWK. We wrześniu 1939 r. była żołnierzem Kobiecego Batalionu Pomocniczej Służby Wojskowej, walczącym w obronie Lwowa. Od października 1939 r. do końca 1945 r. była żołnierzem "podziemnego wojska". Zaprzysiężona do SZP w Warszawie pod pseudonimem "Zelma" zorganizowała na Śląsku, z członkiń PWK, autonomiczną komórkę kobiecą i pełniła funkcję szefa łączności w Komendzie Podokręgu SZP - ZWZ. 00:25 NIEPOGODZENI Film dokumentalny, 47 min, Polska, 2013 Scenariusz i reżyseria: Alina Mrowińska Zdjęcia: Adam Fręśko Bohaterami filmu są: niewidoma od urodzenia Monika i jej mąż Wojtek z porażeniem mózgowym. Wspierają się i uzupełniają, nie godzą się ze swoją niepełnosprawnością, mają takie same marzenia jak ludzie zdrowi. Towarzyszymy im w czasie drogi do szpitala w Bydgoszczy, gdzie Wojtek ma mieć przeprowadzoną operację wszczepienia stymulatorów do półkul mózgowych. Ma ona zredukować jego ruchy mimowolne, poprawić mowę. Czy operacja się uda? Jak Monika i Wojtek poradzą sobie ze swoimi oczekiwaniami i emocjami? 01:20 BYŁO, NIE MINĘŁO - KRONIKA ZWIADOWCÓW HISTORII. - TAJEMNICA PUSTELNIKA Magazyn historyczny, 22 min, Polska, 2021 Autor: Adam Sikorski Magazyn historyczny prezentujący wydarzenia i różne aspekty dawnej i najnowszej historii Polski. W programie podejmowane są zatarte, zagubione, zakłamane wątki polskiej historii. Autor poszukuje odpowiedzi na pytania o naszą wspólną przeszłość. Okazuje się, że wiele odpowiedzi leży w rodzinnych archiwach, zdjęciach, dokumentach i wspomnieniach ludzi. Program mobilizuje do poszukiwań lokalne środowiska miłośników historii, których nie brakuje w żadnym zakątku kraju. 01:45 HALO, TU RIO - RIO, MIASTO BEZ BOGA Film dokumentalny, 47 min, Polska, 2016 Scenariusz: Justyna Szubert - Kotomska Zdjęcia: Adam Kowalczyk Rio de Janeiro było gospodarzem Letnich Igrzysk Olimpijskich. Miasto w powszechnej opinii uznawane jest za światową stolicę tańca, muzyki, pięknych plaż i nagich ciał. Dokument ukazuje inne oblicze metropolii, dalekie od obrazków znanych z widokówek. Odsłania też ciemne strony organizacji sportowego święta. Igrzyska doprowadziły do jeszcze bardziej zmilitaryzowanej polityki bezpieczeństwa publicznego w mieście. Przy wysiedlaniu mieszkańców z terenów przeznaczonych pod inwestycje olimpijskie łamane były prawa człowieka. Dokument dowodzi, że o tym miejscu Bóg zapomniał, odszedł dawno temu, nie chcąc patrzeć na biedę, przemoc, narkotyki. Jednym z bohaterów opowieści jest Paulo Lins, autor głośnej książki "Miasto Boga". 02:35 PIERWSZY POLAK NA MARSIE Film dokumentalny, 37 min, Polska, 2017 Scenariusz i reżyseria: Agnieszka Elbanowska Zdjęcia: Paweł Chorzępa Kazimierz Błaszczak to 68 - letni mieszkaniec jednej z polskich miejscowości. Jest emerytem, który pasjonuje się podróżami kosmicznymi, a jego największym marzeniem jest podróż na Marsa. Kiedy usłyszał, że Amerykanie chcą tam wysłać człowieka, od razu zainteresował się wzięciem udziału w kosmicznej misji. Dając z siebie wszystko, spróbował swoich sił w rekrutacji do misji Mars One. Kosmos fascynował go całe życie, więc postawił wszystko na jedną kartę. Na terenie Cieszęcina w powiecie wieruszowskim zainstalował radioteleskop o średnicy 13 m. Po zgłoszeniu swojej kandydatury do programu Mars One, przystępował do kolejnych etapów selekcji. Dowiemy się, czy udało mu się wygrać eliminacje, i czy będzie pierwszym człowiekiem w historii ludzkości, który wyląduje na obcej planecie, zasiedli ją i już nigdy nie wróci. Na Marsie miała powstać baza, do której w kolejnych latach mieliby docierać kolejni astronauci tak, by w końcu na czerwonej planecie powstała kolonia. Film "Pierwszy Polak na Marsie" przedstawia historię pana Kazimierza. Premiera filmu dokumentalnego Agnieszki Elbanowskiej odbyła się w ramach Warszawskiego Festiwalu Filmowego.