TVP Historia Sobota, 02.07.2022 Zmiany z dnia 22.06.2022 w stosunku do raportu z dnia 04.06.2022 (dodano pozycję programową) 09:50 OKRASA ŁAMIE PRZEPISY - SZYBKI GRILL Magazyn, 24 min, Polska, 2022 Reżyseria: Tomasz Rostworowski Scenariusz: Tomasz Rostworowski, Karol Okrasa Zdjęcia: Adam Kubiak Wykonawcy: Karol Okrasa (prowadzący) Tym razem Karol Okrasa wyruszy nad piękną, wciąż dziką rzekę Biebrzę i pokaże widzom, jak przygotować szybkie potrawy z grilla. Jak powszechnie wiadomo, po pierwszym weekendzie maja, jak Polska długa i szeroka, rodacy rozstawiają swoje stanowiska na działkach, w miejscach biwakowania. Zewsząd dobiega zapach żarzącego się węgla drzewnego oraz aromaty karkówki, kaszanki czy podpieczonej kiełbasy. Co ciekawe, jeszcze w czasach późnego PRL - u, czyli stosunkowo niedawno, grillowanie było w naszym kraju przyjemnością prawie nieznaną. Ale minęło nieco ponad trzydzieści lat i poczuliśmy się mistrzami świata w tej dziedzinie. Oczywiście najbardziej smakowite dania grillowe, zbyt często jadane, w końcu się znudzą. Istnieje zatem silna potrzeba, aby ofertę grillową od czasu do czasu odświeżyć ciekawymi nowinkami. To zadanie dla Karola, który rozbije namiot nad brzegiem Biebrzy i pokaże widzom nową porcję grillowych przysmaków. Przy czym założenie jest takie, aby ryba czy mięso, które trafią na ruszt, nie spędziły tam dłużej niż jedną minutę. Pierwszą propozycją szybkiego grillowania będzie szaszłyk z marynowanej polędwicy wołowej z pieczoną sałatą rzymską. Po zimnej nocy w namiocie Karol pokaże, jak przygotować na śniadanie smakowitą kanapkę z grillowaną wołowiną, pesto oraz konfiturą z cebuli i musztardy. A na koniec zobaczymy grillowane kawałki łososia owinięte boczkiem i podane z salsą ze słonecznika i grillowanej papryki. (dodano pozycję programową) 10:30 CHILE: DZIKA PODRÓŻ (CHILE: A WILD JOURNEY) Film dokumentalny, 59 min, USA, 2017 Reżyseria: Christian Munoz Donoso Zdjęcia: Moris Munoz Sales Wykonawcy: Janusz Szydłowski Film dokumentalny, który jest podróżą po Chile - kraju największych kontrastów w Ameryce Południowej. Niewiele jest miejsc na świecie o tak dramatycznych kontrastach. Na 4500 kilometrach, odgradzających subpolarną równinę na południu od pustyni na północy przyroda łączy zupełnie odmienne środowiska i budzi życie w każdym z nich w sposób, w jaki tylko Matka Natura potrafi. Występuje tu wiele różnorodności, o których nawet stali mieszkańcy niewiele wiedzą. Od najwyższych szczytówAndów - po bogactwo chłodnych wód Pacyfiku. To zdumiewające miejsca, gdzie rosną niespotykane rośliny i żyją niezwykłe zwierzęta. Wiele z nich nie występuje nigdzie indziej na świecie. Każde walczy o przetrwanie. Będziemy świadkami niezwykłych spotkań z naturą. Od kuguara bawiącego się czule ze swoimi młodymi do rzadkiego obrazu kwitnącej pustyni, gdzie różne zwierzęta korzystają z okazji, jaką dają im kwiaty. Od nietoperzy wampirów do płetwali błękitnych. Zobaczymy mały skrawek dzikiej przyrody Chile. Film zaczyna się jesienią w Patagonii i Parku Narodowym Torres de Paine - to część łańcucha górskiego o powierzchni 2 400 km² objęta ochroną. W parku występują liczne lodowce i jeziora, a także monumentalne formacje skalne. Żyje tu wiele gatunków zwierząt, m.in. gwanako andyjskie, nandu, flamingi i kondory. (dodano pozycję programową) 12:45 AMUR. AMAZONKA AZJI. DALEKI WSCHÓD (AMUR ASIA’S AMAZON. THE FAR EAST) Film dokumentalny, 50 min, Austria, 2015 Reżyseria: Franz Hafner, Klaus Feichtenberger Film dokumentalny o rzece Amur, jednej z najpotężniejszych na Ziemi. Powierzchnia dorzecza to prawie dwa tysiące kilometrów, długość rzeki wynosi 2824 km. To rzeczna granica pomiędzy Rosją a Chinami. Jedna z największych rzek świata wciąż kryje w sobie wiele tajemnic. Płynąc z głębi kontynentu azjatyckiego do Pacyfiku, rozdziela dwa supermocarstwa. Ale jej liczne dopływy łączą zróżnicowane krainy. Najrozleglejsze obszary trawiaste na Ziemi. Dziewicze lasy pełne dzikich zwierząt. Ukształtowane przez wulkany tereny o księżycowym krajobrazie. Parne wilgotne lasy. Bezkresne równiny zalewowe i dzikie tereny podmokłe. Wszystkie te środowiska zasilają jedno z najbogatszych północnych mórz, które w zamian sprowadza deszcze spadające na dorzecze o powierzchni blisko dwóch milionów kilometrów kwadratowych. To nie tylko rzeka, ale rozległa sieć strumieni, jezior i bagien, pełen wód krajobraz na miarę kontynentu. Nie sposób określić, gdzie kończy się rzeka, a zaczyna morze. Amur wpływa do Oceanu Spokojnego w nieustannie powtarzającym się tańcu rzeki, morza i nieba. Amur wpada do Cieśniny Tatarskiej, która łączy Morze Japońskie z Morzem Ochockim - jednym z największych łowisk na świecie. U wybrzeży skalistej zatoki słodkie wody potężnego Amuru mieszają się ze słoną wodą morską w miejscu, gdzie spotykają się oceaniczne prądy podzwrotnikowe i polarne. Powstałe w związku z tym mgły - postrach żeglarzy - wprowadzają masy wilgoci w głąb lądu. (dodano pozycję programową) 16:00 TU WSZYSTKO JEST POLSKĄ - ODC. 5 BRAMY KRÓLESTWA Dysk./wywiad/debata, 24 min, Polska, 2020 Reżyseria: Wojciech Kursa Scenariusz: Paweł Nowakowski Wykonawcy: Piotr Legutko (prowadzący) Przez pryzmat Wawelu pokażemy ciągłość naszej historii i znaczenie, jakie to miejsce odegrało w dziejach narodu i państwa polskiego. Wawel jako symbol niepodległości i trwania polskości mimo naszej trudnej historii. Gdy rosła siła Rzeczypospolitej, trzeba było patrzeć coraz szerzej i dalej. Horyzont przesuwał się tak, że do jego dobrej obserwacji konieczne okazało się przebywanie poza dostojnym wzgórzem wawelskim. Do coraz większego domu wiodły bramy, z których w XVII wieku aż trzy - południowa, wschodnia i północna - wymagały stałej dbałości. Spoglądanie w przestrzeń i oczekiwanie zwycięstwa nie odbywało się bez patrzenia ku niebu. Pytanie: Jeśli Bóg z nami, któż przeciwko nam? brzmiało triumfalnie w chwilach zwycięstw, było jednak przestrogą, by nie tracić tej życzliwości ufnym tylko we własne siły. (dodano pozycję programową) 17:25 SPÓR O HISTORIĘ - UNIA LUBELSKA Dysk./wywiad/debata, 30 min, Polska, 2019 Scenariusz: Elżbieta Szumiec - Zielińska Wykonawcy: Tomasz Muller (prowadzący) 1 lipca 1569 roku na sejmie walnym w Lublinie dotychczasową unię personalną łączącą Polskę i Litwę przekształcono w unię realną. Tym samym powstała Rzeczpospolita Obojga Narodów. Państwo, które miało przetrwać blisko 250 lat. Polskę i Litwę połączył wspólny monarcha, sejm, waluta oraz polityka zagraniczna i obronna. Odrębne pozostały między innymi skarb, urzędy, wojsko i prawa. Jakie znaczenie miała dla Polski i Litwy, ale też i Europy unia lubelska? (zmodyfikowano opis: Omówienie) 19:00 GIGANCI HISTORII - CICHOCIEMNI. ELITA POLSKIEGO PODZIEMIA Teleturniej, 44 min, Polska, 2021 Reżyseria: Tomasz Motyl Scenariusz: Mikołaj Korzyński Wykonawcy: Przemysław Babiarz (prowadzący) Byli wszechstronnie przeszkolonymi za granicą komandosami. Po przerzucie do okupowanej Polski zasilali oddziały Armii Krajowej. Ich specjalnością były dywersja, sabotaż i dezorganizacja życia na terenach zajmowanych przez Niemców. Słynęli z brawurowych akcji, ale i umiejętności zachowania zimnej krwi w najtrudniejszych sytuacjach. Potrafili skoczyć ze spadochronem w nocy, w nieznanym terenie, wtopić się w tłum i przybrać nową tożsamość. Opracowywali plany ataków, likwidowali funkcjonariuszy III Rzeczy, wysadzali mosty i tory kolejowe, a co najważniejsze przekazywali zdobytą w Anglii wiedzę polskim konspiratorom. Było ich nieco ponad trzystu, mimo to jednak sprawiali, że Niemcy nie mogli czuć się bezpiecznie. Cichociemni. Elita polskiego podziemia. W tym odcinku teleturnieju poznamy ich korzenie, spektakularne wyczyny, a także powojenne losy. (zmodyfikowano opis: Omówienie) 20:05 WEST SIDE STORY (WEST SIDE STORY) Film muzyczny, 147 min, USA 1961 Reżyseria: Robert Wise Występują: Natalie Wood, Richard Beymer, George Chaliris, Rita Moreno, Russ Tamblin, Tucker Smith, David Winters, Tony Mordente, Simon Oakland 80 - latek Robert Wise, wieloletni prezydent Amerykańskiej Akademii Filmowej, niemal całe życie poświęcił kinu. Zaczynał jako goniec w jednej z wytwórni filmowych. Potem pracował jako szef montażu przy filmie "Obywatel Kane" Orsona Wellesa. W 1944 r. debiutował jako reżyser. W jego dorobku są filmy wszystkich gatunków: science fiction - "Dzień w którym ziemia zamarła", demaskatorskie dramaty zza kulis boksu - "Zmowa" i "Między linami ringu", adaptacje sztuk teatralnych - "Dwoje na huśtawce". Sławę jednak zawdzięcza musicalowi. "West Side Story" z muzyką Leonarda Bernsteina i choreografią Jerome'a Robbinsa powstał w 1957 r. i został wystawiony w sławnym teatrze Wintergarden na Brodwayu. Cieszył się ogromnym powodzeniem - na scenie utrzymał się 6 lat. W 1961 r. wytwórnia filmowa współpracująca z "United Artists" zakupiła prawa do sfilmowania musicalu. Współpraca reżyserska Roberta Wise'a z choreografem J. Robbinsem dała rezultat rewelacyjny. Wersja filmowa nie tylko dorównała teatralnemu oryginałowi, ale nawet zdystansowała go pod względem efektu artystycznego. Musical amerykański dusił się w kosztownych dekoracjach i odcinał od wszelkich związków z rzeczywistością. "West Side Story" ożył, co sprawiło wyprowadzenie sztuki w plener. Akurat na zachodnim wybrzeżu Manhattanu, przy 68 Ulicy, w sercu tytułowego West Side'u, wyburzono rozległy teren pod budowę Lincoln Center. Filmowcy uzyskali prawo objęcia na parę tygodni w posiadanie kilku pustych domów, które zaadaptowano dla potrzeb filmu. W tym naturalnym środowisku rozgrywał się w rytm muzyki dramat współczesnych "Romea i Julii". Skłócone klany Montecchich i Capulettich ze średniowiecznej Werony zastąpione zostały przez młodzieżowe gangi białych Jets i portorykańskich Sharks. Romeo nazywa się Tony i nie jest w bandzie postacią pierwszoplanową. Szefuje jej gwałtowny i brutalny Riff. Tony wyróżnia się opanowaniem i ogładą. Na sobotnim balu spotyka Marię. Młodzi się pokochają, zanim Tony zorientuje się, że Maria pochodzi z wrogiego portorykańskiego klanu, a jej bratem jest Bernardo, szef znienawidzonych Sharks. Dalej wszystko rozwija się zgodnie z tragicznym fatum. Jerome Robbins, wielki tancerz i choreograf amerykański, jest wraz z George ' em Balanchinem - twórcą nowoczesnego baletu amerykańskiego, a także wielkim inscenizatorem musicali. "West Side Story" uchodzi za jego największe dzieło. Na film spadł deszcz Oscarów. Było ich aż 10: za reżyserię, scenografię, kostiumy, montaż, zdjęcia, muzykę, dźwięk, role drugoplanowe i za najlepszy film 1962 roku. Najwybitniejsze role zagrali w filmie George Chaliris jako Bernardo, znakomity tancerz, przez kilka lat podpora baletu amerykańskiego i Russ Tamblyn, który wcielił się w gwałtownego i bezwzględnego Riffa.