TVP Kultura Sobota, 09.07.2022 07:00 SCENA MUZYCZNA - SEBASTIAN WYPYCH - "POLSKA ENTER" Koncert, 46 min, Polska, 2020 Reżyseria: Małgorzata Kosturkiewicz Wykonawcy: Sebastian Wypych, Barbara Schabowska (prowadząca) W kolejnym odcinku "Sceny muzycznej" wystąpi Sebastian Wypych. Kontrabasista zaprezentuje materiał z premierowej płyty "Polska Enter". Sebastian Wypych pracę nad tym albumem rozpoczął od podróży po Polsce, podczas której spotykał się ze śpiewakami ludowymi i nagrywał ich pieśni a capella. Następnie dokomponował partie kontrabasu i elektroniki. 09:05 ZAPOMNIANY IMPRESJONISTA. JOHN RUSSELL (JOHN RUSSELL, AUSTRALIA'S LOST IMPRESIONIST) Film dokumentalny, 59 min, Australia, 2018 Reżyseria: Catherine Hunter John Russel(1858 - 1930), australijski malarz impresjonista, który głównie tworzył we Francji, trochę w cieniu takich malarzy jak Van Gogh, Matisse, Monet. Autorka, Catherine Hunter przybliża jego sylwetkę, szczególnie doceniając jego wpływ na innych malarzy z tego okresu. 10:20 TAMTE LATA, TAMTE DNI - JAN JAKUB KOLSKI Dysk./wywiad/debata, 25 min, Polska, 2020 Reżyseria: Joanna Makowska Wykonawcy: Marta Perchuć-Burzyńska (prowadząca) Marta Perchuć - Burzyńska rozmawia z wybitnymi artystami o dzieciństwie, domu rodzinnym i najważniejszych doświadczeniach, które w istotny sposób wpłynęły na ich życie i drogę twórczą. Rozmowy realizowane są w miejscach, które dla bohaterów programu mają największe znaczenie sentymentalne. Reżyser Jan Jakub Kolski wspomina swoje dzieciństwo w domu w Popielawach, gdzie wychowywali go dziadkowie. 11:00 SERIALOWA NOSTALGIA - CZTERDZIESTOLATEK - ODC. 8/21 - OTWARCIE TRASY, CZYLI CZAS WOLNY Serial komediowy, 44 min, Polska 1974 Reżyseria: Jerzy Gruza Scenariusz: Jerzy Gruza, Krzysztof Teodor Toeplitz Zdjęcia: Mieczysław Jahoda, Jacek Stachlewski Aktorzy: Anna Seniuk, Irena Kwiatkowska, Andrzej Kopiczyński, Roman Kłosowski, Leonard Pietraszak, Katarzyna Łaniewska, Piotr Fronczewski, Tadeusz Pluciński, Bogdan Łazuka, Lidia Stanisławska, Edward Wichura, Grzegorz Warchoł, Grażyna Woźniak, Lech Ordon, Tadeusz Czechowski W związku z zakończeniem prac przy budowie Trasy Łazienkowskiej wyróżniający się pracownicy otrzymują w nagrodę dwa tygodnie urlopu. Inżynier Karwowski pragnie wykorzystać go jak najlepiej, ale ze zdumieniem stwierdza, że bez pracy czuje się fatalnie. Próbuje chodzić na ryby, do filharmonii, spędzać czas na łonie natury, bywać w kawiarni - wszystko go nudzi, męczy i wszędzie natyka się na Maliniaka. Jego urlop staje się utrapieniem dla pozostałych członków rodziny; Madzia i dzieci marzą, by Stefan wrócił do pracy. 11:55 TRZY ROZDZIAŁY - PROFESOR KRZYSZTOF PAWŁOWSKI Film dokumentalny, 20 min, Polska, 2021 Reżyseria: Paweł Sobczyk Zdjęcia: Paweł Sobczyk Muzyka: Jan Duszyński Film "Trzy rozdziały" to filmowy portret warszawiaka na tle jego rodzinnego miasta, z którego został wygnany przez niemieckiego okupanta w pierwszych dniach Powstania Warszawskiego. W ścieżce dżwiękowej filmu słyszymy fragmenty pamiętnika z powstania, matki profesora Jadwigi Puciata Pawłowskiej. W filmie widz spotyka się z przeszlością miasta i trzema historiami z jego życia prywatnego i zawodowego: Wartością tego filmu jest premierowa prezentacja dokumentalnego zapisu walk w powstaniu z perspektywy niemieckiej. Po raz pierwszy dla polskiego widza prezentujemy unikalne zdjęcia archiwalne, które w sierpniu 1944 r zarejestrowała niemiecka kronika filmowa UFA. Profesor Krzysztof Kazimierz Pawłowski jest wybitnym Polakiem i niekwestionowanym autorytetem w dziedzinie rewaloryzacji miast i zespołów zabytkowych oraz historii polskiej i europejskiej urbanistyki, zasłużonym w działalności naukowej i w ratowaniu dziedzictwa kultury w kraju i na arenie międzynarodowej. Dzięki wysiłkom profesora Pawłowskiego, w dniu 2 września 1980 r. Wpisano odbudowaną Warszawę na listę światowego dziedzictwa UNESCO; w filmie reżyser ujawnia kulisy tego procesu wraz z jego trudnościami i rolą profesora jako inicjatora tego ważnego dla Polski aktu. 13:10 SERIALOWA NOSTALGIA - CZTERDZIESTOLATEK - ODC. 9/21 - RODZINA, CZYLI OBCY W DOMU Serial komediowy, 48 min, Polska 1974 Reżyseria: Jerzy Gruza Scenariusz: Jerzy Gruza, Krzysztof Teodor Toeplitz Aktorzy: Andrzej Kopiczyński, Anna Seniuk, Władysław Hańcza, Janusz Gajos, Ewa Milde, Piotrek Kąkolewski, Grażynka Woźniak, Wojciech Pokora, Irena Kwiatkowska, Roman Kłosowski, Wacław Kowalski Do Karwowskich przyjeżdża rodzina Madzi: ojciec, brat i bratowa. W mieszkaniu naraz robi się bardzo ciasno, na dodatek gościom nic się nie podoba. Narzekają na chleb kupiony w sklepie, brakuje im też sejfu. Przywieźli bowiem całą walizkę pieniędzy przeznaczonych na zakup samochodu. Pobyt rodziny przedłuża się, życie Karwowskich ulega dezorganizacji. W dodatku Antek proponuje Stefanowi, by został kierownikiem jego farmy hodowlanej i daje mu znacznie lepsze warunki niż ma na budowie Dworca Centralnego. Szwagierka także lekce sobie waży stanowisko inżyniera, dogaduje, że już dawno powinien zostać przynajmniej wiceministrem. Nic dziwnego, że atmosfera u Karwowskich staje się napięta. Domownicy z niecierpliwością oczekują wyjazdu gości. 14:15 KOMEDIOWE LATO - BRUNET WIECZOROWĄ PORĄ Komedia, 91 min, Polska 1976 Reżyseria: Stanisław Bareja Scenariusz: Stanisław Bareja i Andrzej Kill Zdjęcia; Wiesław Zdort Muzyka: Waldemar Kazanecki Aktorzy: Krzysztof Kowalewski, Bożena Dykiel, Mirosława Krajewska, Wojciech Pokora, Wiesław Gołas, Ryszard Pietruski, Emilia Krakowska, Janina Traczykówna, Jan Kobuszewski, Józef Nalberczak, Tadeusz Pluciński, Andrzej Fedorowicz, Zdzisław Maklakiewicz, Bohdan Łazuka i inni Cyganka przepowiada Michałowi Romanowi niezwykłe przeżycia, jednak on, podobnie jak większość ludzi, nie bierze poważnie tych proroctw. Gdy jego liczna rodzina wyjeżdża na weekend, Michał w błogiej i upragnionej ciszy zasiada w końcu do pracy korektorskiej. I niebawem spełniają się pierwsze wróżby Cyganki: Michał odnajduje zaginiony zegarek, a w totolotku wylosowane zostają przepowiedziane przez nią liczby. Zaniepokojony bohater zaczyna oczekiwać najgroźniejszej części przepowiedni - zapowiada ona zabicie bruneta, który zjawi się w jego mieszkaniu wieczorową porą. Aby zapobiec zbliżającemu się nieszczęściu, Michał opuszcza dom. Ściga go jednak przeznaczenie. Przypadkowo zostaje zabójcą mężczyzny, niejakiego Dzidka Krępaka, który pojawił się w jego domu. Brak alibi, trup w domu, ślady zbrodni - wszystko to świadczy przeciwko niemu. Z pomocą przychodzi Michałowi przyjaciel Kazik, który postanawia rozwikłać tę dziwną zagadkę. Razem zastawiają w miejscu zbrodni pułapkę. Michał odwiedza swoich sąsiadów i informuje ich o zabójstwie. Jeden z nich na wiadomość o tym próbuje uciec. Michał puszcza się za nim w pogoń. Po licznych perypetiach udaje mu się go złapać i oddać w ręce milicji. Tajemnica morderstwa zostaje wyjaśniona. 16:25 RETRO KINO - CHLEB, MIŁOŚĆ I ZAZDROŚĆ (PANE, AMORE E GELOSIA) Komedia, romans, 93 min, Włochy, 1954 Reżyseria: Luigi Comencini Scenariusz: Luigi Comencini Zdjęcia: Carlo Montuori Muzyka: Alessandro Cicognini Aktorzy: Gina Lollobrigida, Mario Meniconi, Tina Pica, Vittorio De Sica, Roberto Risso Antonio Carotenuto, wysokiej rangi oficer, zostaje oddelegowały z Sorento do małej wioski Sagliena, aby poślubić piękną Annarellę, choć w głębi serca kocha Marię, zaręczoną z niejakim Pietro Stelluti. W wyniku wielu zbiegów okoliczności i pomyłek, Antonio zostaje narażony na plotki całego miasteczka i zazdrość narzeczonego, który wraca z wojny. 20:00 BILET DO KINA - LES GARDIENNES (LES GARDIENNES) Dramat, 129 min, Francja, 2017 Reżyseria: Xavier Beauvois Scenariusz: Xavier Beauvois, Marie - Julie Maille Zdjęcia: Caroline Champetier Muzyka: Michel Legrand Aktorzy: Nathalie Baye, Laura Smet, Iris Bry, Cyril Descours Rok 1915. Trwa I wojna światowa. Na małej farmie w Paridier zostały same kobiety, które borykają się z codziennością, nie mogąc liczyć na żadną pomoc. Hortense, seniorka rodu, angażuje do pracy młodą dziewczynę Francine, która z wielkim zaangażowaniem wykonuje powierzone jej pracy, traktując farmę jak swój dom i rodzinę. Nagrody: 2018 - cztery nominacje do Cezara w kategorii: najlepszy scenariusz adoptowany, najlepsze kostiumy, najbardziej obiecująca aktorka, najlepsze zdjęcia. 22:20 METRO. 30 LAT PÓŹNIEJ Artystyczne/estradowe (widowisko), 106 min, Polska, 2021 Reżyseria: Janusz Józefowicz Scenariusz: Janusz Józefowicz Muzyka: Janusz Stokłosa Aktorzy: Natasza Urbańska, Janusz Józefowicz, Kuba Józefowicz, Mariusz Czajka, Artur Chamski, Jerzy Grzechnik, Natalia Srokocz, Magdalena Dąbkowska Współczesna (Katowicki "Spodek" 2021) rejestracja kultowego musicalu Metro. Grupa młodych wykonawców opowiada o swoich marzeniach, a każda wyśpiewana nuta, każdy wytańczony takt jest tych marzeń spełnieniem. Jest tam miłość, szaleństwo i młodość. Gdzieś między fikcją a rzeczywistością uliczni grajkowie, śpiewacy i tancerze wystawiają na podziemnych peronach metra spektakl dla pasażerów. Jego twórcą i animatorem jest Jan, dla którego metro jest domem, a underground sposobem na życie. Spektakl budzi sensację, a młodzi artyści otrzymują propozycję pracy w komercyjnym teatrze. To opowieść o marzeniach i rozczarowaniach, o pasji i zdradzie, o młodzieńczych ideałach i władzy pieniądza, a przede wszystkim to historia romantycznej miłości. 00:25 MOCNE KINO - DOGMAN (DOGMAN) Dramat, 98 min, Francja/Włochy 2018 Reżyseria: Matteo Garrone Scenariusz: Ugo Chiti, Matteo Garrone, Massimo Gaudioso Aktorzy: Marcello Fonte, Edoardo Pesce, Nunzia Schiano, Adamo Dionisi Niepozbawiony humoru i liryzmu dramat "Dogman" wyreżyserowany przez Matteo Garrone stał się sensacją na festiwalu w Cannes, krytyka uznała go z jeden z najlepszych europejskich filmów 2018 roku. Odtwórca głównej roli Marcello Fonta otrzymał nagrodę dla najlepszego aktora. Grany przez niego bohater to nieśmiały Marcello, mieszkaniec małego włoskiego miasteczka, gdzie jest doskonale znany w całej okolicy. Wszyscy go tu na swój sposób szanują i lubią. Jest psim fryzjerem i wiadomo, że bardzo kocha zwierzęta. Jest także wzorowym ojcem dla kilkuletniej córki, którą od rozwodu samotnie wychowuje. Ale zdarza mu się czasem handlować kokainą, by podreperować skromny, domowy budżet. Spokojne życie Marcella burzy brutalny osiłek Simone, który nie stroni od narkotyków, jednak nie jest skory do płacenia. Terroryzuje nie tylko całą okolicę, ale przede wszystkim Marcella, od którego regularnie wyłudza towar za darmo. Osiłek z łatwością wykorzystuje naiwność dobrodusznego psiego fryzjera. Do czasu. W końcu niespotykanie spokojny człowiek Marcello, wybucha. Zatarg z miejscowym osiłkiem eskaluje. 02:50 KINO NOCNE - ZABIĆ SEKALA (JE TREBA ZABIT SEKALA) Dramat, 109 min, Polska/Francja/Czechy/Słowacja 1998 Reżyseria: Vladimir Michalek Scenariusz: Jiri Krizan Zdjęcia: Martin Strba Muzyka: Michał Lorenc Aktorzy: Bogusław Linda, Olaf Lubaszenko, Agnieszka Sitek, Jiri Bartoska, Vlasta Chramostova, Josef Somr, Ludovit Cittel, Milan Riehs, Anton Sulik, Jiri Holy, Martin Sitta i inni Środkowoeuropejskim "W samo południe" nazwała film Vladimira Michalka dziennikarka liczącego się branżowego magazynu "Variety". Rzeczywiście, kilka podobieństw narzuca się nieodparcie. Akcja "Zabić Sekala" toczy się w odludnej osadzie, niemiłosiernie prażonej przez letnie słońce. Osią fabuły są swego rodzaju przygotowania do finałowego pojedynku na śmierć i życie dwu antagonistów - samotników. Nie trzeba dodawać, że od wyniku starcia zależą dalsze losy wsi. Czarny charakter, tytułowy Sekal, zwany przez współziomków "bękartem", jest nieślubnym synem jednego z miejscowych gospodarzy. Przez wiele lat pogardzany, wreszcie znalazł sposób, by pomścić swoje upokorzenie. Trwa II wojna światowa. W pobliżu stacjonują Niemcy. Nie pojawiają się wprawdzie na ekranie ani razu, lecz ich złowrogą "obecność" daje się wyczuć w atmosferze panującej w Lakoticach, w strachu wypisanym w oczach chłopów. Przyczyną owego lęku jest nie tylko bliskość okupanta, lecz przede wszystkim Sekal, który wysługuje się hitlerowcom, denuncjując niepokornych gospodarzy. Ofiary donosów lądują w obozie koncentracyjnym, Sekal zaś przejmuje ich majątki. W miarę bogacenia się jego apetyt rośnie. Rośnie też, co zrozumiałe, przerażenie gospodarzy, w większości dość zamożnych. Szybko dochodzą do wniosku, że jedynym sposobem odzyskania względnego bezpieczeństwa jest zabicie "bękarta". Kto jednak ma tego dokonać? Wybór pada na Jurę Barana, kowala przybyłego niedawno do wioski. Jura to były partyzant, poszukiwany przez gestapo, a w dodatku protestant, co w katolickiej wsi nie jest mile widziane. Podobnie jak Sekal, ma opinię "obcego", kogoś gorszego. Niech więc jeden "wyrzutek" zabije drugiego, a chłopi piłatowym gestem umyją ręce. Do takich wniosków dochodzi potajemnie gromada. Pojawia się wszakże poważny problem. Jura nie pali się do zbrodni. Wtedy gospodarze składają mu propozycję nie do odrzucenia. Albo zabijesz Sekala, albo wydamy gestapowcom ciebie i twoją rodzinę. Urokliwe plenery do filmu ekipa Michalka znalazła w okolicach wioski Varvazov, położonej niedaleko zamku Orlik na południu Moraw. Tereny te uchodzą za jedne z najpiękniejszych w Czechach. Kolorystyka "Zabić Sekala" ogniskuje się wokół kilku kluczowych dla filmu barw - złota (zboże na zalanych słońcem polach), srebra (to samo zboże w świetle księżyca), czerni (garnitury, spódnice, noc), bieli (ściany budynków i zagród, koszule, oświetlone słońcem ścieżki) i czerwieni (zachód i wschód słońca, krew). Bardzo mocną stroną filmu "Zabić Sekala" jest aktorstwo, zarówno wykonawców polskich, jak i czeskich. Nagroda Jury Ekumenicznego dla filmu i nagroda aktorska dla Olafa Lubaszenki na MFF w Karlovych Varach (1998), Syrenka Warszawska dla najlepszego filmu zagranicznego w polskich kinach (1998), Orzeł (1999) i nagroda za scenariusz na FPFF w Gdyni (1998) dla Jiriego Krizana, Orzeł (1999) dla Olafa Lubaszenki w kategorii: najlepsza rola męska, Czeski Lew (1999) dla Michała Lorenca (muzyka), Agnieszki Sitek (drugoplanowa rola kobieca) i Olafa Lubaszenki (pierwszoplanowa rola męska). 04:55 WIŚNIAK Film dokumentalny, 47 min, Polska, 2020 Reżyseria: Paulina Ibek Scenariusz: Paulina Ibek Zdjęcia: Maciej Dźwigaj, Paulina Ibek, Maciej Mroziewski, Łukasz Perkowski Dokument przybliża sylwetkę Kazimierza Wiśniaka, scenografa, rysownika, jednego z założycieli kabaretu Piwnicy pod Baranami.