TVP Dokument Czwartek, 14.07.2022 06:00 DZIKA POLSKA - BOGATSZE ŻYCIE - ICH MALEŃKI MODRASZEK Serial dokumentalny, 24 min, Polska, 2012 Reżyseria: Monika Purzycka Scenariusz: Dorota Adamkiewicz, Joanna Łęska W odcinku wystąpili dr Marcin Sielezniew i jego żona Izabela Dziekańska. Dr Marcin Sielezniew jest entomologiem, entuzjastą motyli myrmekofilnych, czyli takich, które do swojego rozwoju wykorzystują mrówki. To dla nich przeniósł się z Warszawy do Białegostoku, a w przyszłości planuje zamieszkać na podlaskiej wsi, by mieć jeszcze bliżej do obiektów swych badań modraszków arion. W programie starają się odpowiedzieć na pytanie - Czemu modraszek jest tak niezwykłym motylem? 06:30 PODRÓŻE Z HISTORIĄ S.III - ODC. 33 JAK SMAKUJĄ KRESY? Cykl dokumentalny, 27 min, Polska, 2016 Scenariusz i reżyseria: Radosław Kotarski Skoro pierogi ruskie nie pochodzą z Rosji, to skąd się wzięła ich nazwa? Czym różni się barszcz ukraiński od swojej polskiej wersji? Radek Kotarski przemierza pola, restauracje i targi Ukrainy. Szuka odpowiedzi na pytanie, dlaczego o tym rejonie mówiono spichlerz Europy. Razem ze swoimi przewodnikami po kresowych smakach przygotowuje potrawy w profesjonalnej restauracji, na polu i w zwykłym domu. Pokaże też, ile słodyczy znajdziemy w połączeniu ogórków i miodu. 07:00 NOTACJE - JÓZEF MUCHA. BYŁEM KIEROWCĄ WOJTYŁY Cykl dokumentalny, 9 min, Polska, 2008 Scenariusz i reżyseria: Krzysztof Tadej Wspomnienia Józefa Muchy, który przez 16 lat był osobistym kierowcą kardynała Karola Wojtyły. Opowiada on, jaki na co dzień, w różnych sytuacjach, był Karol Wojtyła, mówi o jego osobowości, zainteresowaniach i sposobach spędzania czasu. Józef Mucha urodził się 6 marca 1923 r. w Więckowicach koło Tarnowa. Pracował jako kierowca w "Tygodniku Powszechnym", a potem w krakowskiej Kurii, kolejno jako kierowca ks. kard. Adama Stefana Sapiehy, ks. abp. Eugeniusza Baziaka, ks. kard. Karola Wojtyły i ks. kard. Franciszka Macharskiego. 07:10 ZAKOCHAJ SIĘ W POLSCE S.I - ODC. 32 SIERPC - WIELKANOC Magazyn, 22 min, Polska, 2017 Reżyseria: Natalia Kostenko Scenariusz: Magdalena Felis Zdjęcia: Jarosław Wątor, Jacek Banach, Tomasz Jędrzejczak Prowadzący: Tomasz Bednarek Tomasz Bednarek odwiedza przepiękny skansen - Muzeum Wsi Mazowieckiej w Sierpcu. W takiej scenerii opowiada o Wielkanocy, najstarszym i najważniejszym ze wszystkich chrześcijańskich świąt. W Niedzielę Wielkanocną dopełnia się największa tajemnica wiary: Chrystus odnosi zwycięstwo nad śmiercią. Wielkanocna symbolika była tak wymowna i nacechowana emocjonalnie, że szybko przenikła do sztuk plastycznych oraz do muzyki. W Polsce powszechnie znane są piękne obrzędy związane z tym świętem oraz porzedzajacym je Wielkim Tygodniem: strojenie palm wielkanocnych, zdobienie pisanek, święcenie pokarmów, dzielenie się jajkiem czy wreszcie śmigus - dyngus. Są też mniej znane tradycje, które mają zasięg regionalny. Opowiedzą o nich kulturoznawcy ze skansenu w Sierpcu oraz z Muzeum Etnograficznego w Warszawie. Niezależnie od tego jak spopularyzowany jest wielkanocny zwyczaj, każdy kryje w sobie głęboką symbolikę, wpisaną w to niezwykłe święto radości i nadziei. Dopełnieniem podniosłej atmosfery odcinka będzie muzyka paschalna w świetnym wykonaniu. 07:35 PRZYRODNIK NA TROPIE - /32/ - GATUNKI OBCE Cykl dokumentalny, 24 min, Polska, 2021 Reżyseria: Małgorzata Kosturkiewicz Scenariusz: Łukasz Bożycki Prowadzący: Łukasz Bożycki Program przyrodniczy, w którym prowadzący, Łukasz Bożycki, porusza różne aspekty życia zwierząt w kontekście ich wzajemnych powiązań i oddziaływań. Młody biolog, jednocześnie uznany międzynarodowy fotograf przyrody, podpatruje z kamerą w naturalnym środowisku wybrane gatunki rodzimej fauny, a swoje spostrzeżenia oprawia lekkim i przystępnym komentarzem. Projekt znakomicie propaguje wiedzę o polskiej przyrodzie, uzupełniając ją o zupełnie nieznane, zaskakujące często wątki relacji między zwierzętami. Żywe organizmy kolonizują nowe obszary, na których znajdują sprzyjające im warunki, ale stworzenie populacji udaje się tylko jednemu gatunkowi na dziesięć próbujących. Dlaczego? I czy gatunki obce szkodzą lokalnej przyrodzie? O tym opowie Łukasz Bożycki. 08:05 ZIEMIA - PODWODNY ŚWIAT - CZ. 9. KRÓLEWSKIE KATAKUMBY I ZATOKA PADANG Cykl dokumentalny, 44 min, Polska, 2016 Scenariusz i reżyseria: Andrzej Misiuk Muzyka: Piotr Czubin Tematem jest woda - źródło życia. Dla mieszkańców Bali stała się świętością. Zwierzęta zamieszkujące zatokę Padang żyją w świecie, w którym każdy intruz jest śmiertelnym wrogiem. Niektóre z nich posiadają niezwykłą i niebezpieczną broń. Film pokazuje, w jaki sposób dzika przyroda walczy na śmierć i życie. 08:55 SZWAJCARIA NIEUJARZMIONA - ODC. 2 VANIL NOIR (UNTAMED SWITZERLAND 02. VANIL NOIR / WILDE SCHWEIZ 02. DAS VANIL NOIR) Serial dokumentalny, 50 min, Niemcy, 2017 Reżyseria: Anne Wigger Szwajcaria jest dzika i piękna, mała, a jednocześnie tak różnorodna. Ten kraj w środku Europy, charakteryzujący się pasmami górskimi, rzekami, jeziorami i lasami, oferuje zapierający dech w piersiach wachlarz różnorodnych krajobrazów: prawie 1500 jezior, ponad 80 czterotysięczników, 150 lodowców i las, który zajmuje prawie jedną trzecią kraju. I nadal istnieją miejsca, które obiecują nieskalaną przyrodę: łagodne wzgórza i urwiste klify, tajemnicze wrzosowiska i potężne wodospady - wszystkie są ważnymi siedliskami dla nieśmiałej kozicy, pachnących róż alpejskich, dzikiego pstrąga i rzadkich orchidei. Czas je odkryć, zbadać i podziwiać. To będzie wyprawa do rezerwatów przyrody świata zwierząt i roślin, ale także odkrycie mitów i legend dotyczących poszczególnych regionów. W odcinku drugim - Vanil Noir. Jest to szczyt w Alpach Fryburskich, części Alp Zachodnich. Leży w Szwajcarii w kantonach Vaud i Fryburg. Należy do głównego łańcucha Alp Berneńskich. Można go zdobyć ze schroniska Chalet Les Marrindes (1868 m). Czas się tu zatrzymał. Zaczarowana okolica. Dla wielbicieli przyrody to główna atrakcja górskiego świata Szwajcarii. W rezerwacie Vanil Noir nadal można znaleźć dziewiczą przyrodę. Znajdujemy się na granicy płyt kontynentalnych Afryki i Europy. Po lewej z tyłu mamy Afrykę. Przy podziale na płyty tektoniczne nazwalibyśmy je Alpami Środkowo - Wschodnimi lub Południowymi. Miejsce, w którym stoimy, to już Europa. Naukowa nazwa to płaszczowiny pennińskie. Okolica przełęczy położonej wysoko nad krainą jezior przypomina krajobraz wulkaniczny. Ogród rzeźb stworzony przez naturę z różnych rodzajów skał. Pozostałości dawnej aktywności tektonicznej, pamiątka po ogromnej energii. Żyją tu wyjątkowe zwierzęta. Głównie owady i żaby, które mogą przetrwać w środowisku kwaśnym. 09:55 MAGICZNY MAGHREB - ODC. 1 PÓŁNOCNA TUNEZJA (MAGNIFICENT MAGHREB / MAGISCHER MAGHREB EP. 1 TUNISIA (NORTH)) Cykl dokumentalny, 52 min, Niemcy, 2021 Reżyseria: Heike Nikolaus Maghreb egzotyczny i tajemniczy. Nieznany, a jednak znajomy. W północnej Afryce swoje ślady pozostawili Osmanie, Rzymianie, Fenicjanie. Tunezja, Maroko i Algieria. Trzy kraje w czasach przełomu między tradycją a nowoczesnością. Podróż po Maghrebie, przez zapierające dech w piersiach krajobrazy, prowadzi nas do jego mieszkańców, by poznać ich codzienne życie. Maghreb - Maroko, Algieria i Tunezja. Najmniejszy i najbardziej wysunięty na północ kraj północnej Afryki. Przede wszystkim spotykamy ludzi, którzy mimo wszelkich przeszkód politycznych, społecznych i ekonomicznych starają się kreować w swoim kraju pozytywną przyszłość. Na tym potężnym tle widzimy zupełnie nieoczekiwany obraz regionu - z fascynującymi krajobrazami, tętniącymi życiem miastami i zmieniającym się społeczeństwem. Odcinek pierwszy opowiada o Tunezji północnej. Tunezja leży w północnej części Afryki, nad Morzem Śródziemnym. Kraj ten uchodzi za miejsce pełne kontrastów - wszystko to za sprawą mieszających się ze sobą kultur: europejskiej oraz afrykańskiej. Najważniejsze miasta to: Monastir, Hammamet, Sousse (Susa). Atrakcje turystyczne: Amfiteatr Rzymski w Al - Dżamm, Monastir Medina (Stare Miasto), Kerkouane (Karkawan). Tunezja to nie tylko, jak wielu mogłoby się wydawać, piaszczyste plaże, ale też wielowiekowa historia. W państwie tym można odnaleźć sporo pozostałości po cesarstwie rzymskim. Kuchnia tunezyjska, jak w większości krajów arabskich, słynie z ostrych potraw. Mieszkańcy Tunezji uważają, że kolor czerwony pobudza apetyt, stąd też zamiłowanie do pikantnych dań. 10:50 FASCYNUJĄCE MIEJSCA (2 SEZON) - FASCYNUJĄCA SZWAJCARIA - JEZIORO MAGGIORE (FASCINATING SWITZERLAND - LAKE MAGGIORE) Cykl dokumentalny, 18 min, Niemcy, 2019 Reżyseria: Anette Schreurich Tym razem będziemy w regionie Szwajcarii położonym wokół niezwykłego jeziora. Po południowej stronie Alp, tylko 3 i pół godziny jazdy z Bazylei, leży Ticino - szwajcarska enklawa na granicy z Włochami. Od palm po lodowce: Ticino to kształty i kolory o bardzo szerokim spektrum. Jak wielki mur, Alpy powstrzymują chłód z Północy. W rezultacie klimat na południu jest niemal śródziemnomorski. Szczególnie tu - nad jeziorem Maggiore. Gdy inne partie Ticino wciąż przykrywa gruba warstwa śniegu - wokół jeziora Maggiore rozkwita wiosna. Tylko jedna piąta tego jeziora należy do Szwajcarii, reszta jest położona we Włoszech. Ticino ma szwajcarskie prawo federalne, franki i ceny zrównane do krajowych. Wszystko inne jest włoskie: język, kuchnia, kultura i temperament. 11:15 KOLIZJA Reportaż, 15 min, Polska, 1979 Scenariusz: Adam Kinaszewski Zdjęcia: Włodzimierz Resiak Reportaż o kolizjach statków i trudnym procesie orzekania o winie stron uczestniczących w katastrofie morskiej. Skomplikowane jest nie tylko samo postawienie zarzutu spowodowania kolizji, ale i cały późniejszy proces. Rozpatruje się najpierw okoliczności wypadku, a dopiero później rolę, jaką odegrał człowiek. Decyzję na statku zawsze podejmuje kapitan. Trudno zarzucić mu opieszałość lub inne niedopatrzenie natury moralnej w obliczu żywiołu, jakim jest morze. Temida morska różni się od tej klasycznej, nie ma opaski i miecza, a w rękach trzyma statki, jakby je chroniła przed zatopieniem. 11:30 MAŁE I NIESPODZIEWANE ODKRYCIE ŚMIERCI Film dokumentalny, 24 min, Polska, 1990 Scenariusz: Antoni Halor Zdjęcia: Marek Uhma, Jarosław Sikora Muzyka: Julian Gembalski Film dokumentalny Antoniego Halora, poświęcony historii fresków i polichromii w drewnianym kościółku w Bierdzanach koło Opola. Przypadkowego odkrycia dokonał ówczesny proboszcz parafii, ks. Marian Zagoń, w czasie remontu w 1968 roku. Dociekliwość i upór księdza wsparte intuicją i doświadczeniem artysty Pawła Szneli pozwoliły na odkrycie niezwykle starej polichromii, której istnienie negowali specjaliści. Koszt odsłonięcia cennych malowideł pokrywających całe wnętrze kościółka poniosła parafia, gdyż konserwator odmówił wsparcia. W latach 1972 - 1983 mieszkańcy sami wykonali większość prac pomocniczych u boku wynajętych konserwatorów. Legendarną Śmierć, właściwy powód poszukiwań, odkryto na samym końcu. Ten niezwykły wyczyn małej społeczności nigdy nie został należycie doceniony, ale pozostało dzieło i duma mieszkańców. 12:00 ROLA ŻYCIA - IGNACY GOGOLEWSKI CZ. I Magazyn, 21 min, Polska, 2022 Scenariusz: Małgorzata Tytus Prowadząca: Laura Łącz Program realizowany z myślą o audiowizualnym archiwum teatru i filmu polskiego oraz stwarzaniu polskim aktorom właściwej formy promocji ich twórczości w mediach. W Polsce obecnie czynnych zawodowo jest około 5 tysięcy dyplomowanych aktorów i aktorek. Są wśród nich gwiazdy, są młodzi ludzie, którzy dopiero zaczynają kariery, są też tacy, którzy nie potrafią przebić się do aktorskiej ekstraklasy i tacy, którzy lata świetności mają już za sobą. W programie spotkamy się z przedstawicielami wszystkich tych grup, by przekonać się, jak z różnych perspektyw i doświadczeń wygląda ten, wbrew pozorom, trudny zawód. Celem programu jest także promocja polskich teatrów i ich repertuaru. 12:30 ROLA ŻYCIA - IGNACY GOGOLEWSKI CZ. II Magazyn, 21 min, Polska, 2022 Scenariusz: Małgorzata Tytus Prowadząca: Laura Łącz Program realizowany z myślą o audiowizualnym archiwum teatru i filmu polskiego oraz stwarzaniu polskim aktorom właściwej formy promocji ich twórczości w mediach. W Polsce obecnie czynnych zawodowo jest około 5 tysięcy dyplomowanych aktorów i aktorek. Są wśród nich gwiazdy, są młodzi ludzie, którzy dopiero zaczynają kariery, są też tacy, którzy nie potrafią przebić się do aktorskiej ekstraklasy i tacy, którzy lata świetności mają już za sobą. W programie spotkamy się z przedstawicielami wszystkich tych grup, by przekonać się, jak z różnych perspektyw i doświadczeń wygląda ten, wbrew pozorom, trudny zawód. Celem programu jest także promocja polskich teatrów i ich repertuaru. 12:55 TATARZY POLSCY Telenowela dokumentalna, 40 min, Polska, 2021 Scenariusz i reżyseria: Natasza Ziółkowska TATARZY POLSCY - cykl filmów na temat współczesnych Tatarów, potomków dawnych osadników na ziemiach polskich. Bohaterów i tematy łączy miejsce lub przynależność do grupy (np. Kruszyniany, Białystok, Zespół Buńczuk). W społeczności polskich Tatarów związki rodzinne i środowiskowe są nieuniknione, ponieważ jest to mała społeczność. Odcinki są narracyjnie skupione wokół święta (np. Ramadan, czy Ramadan Bajran), wydarzenia religijnego, jak azanienie, ślub, pogrzeb czy innych wydarzeń, np. realizacja teledysku do piosenki tatarskiej z udziałem łuczników, tancerzy skupionych wokół jednego zespołu. 13:40 SZWAJCARIA NIEUJARZMIONA - ODC. 3 LODOWIEC ALETSCHGLETSCHER (UNTAMED SWITZERLAND 03. THE GREAT ALETSCH GLACIER / WILDE SCHWEIZ 03. ALETSCHGLETSCHER) Serial dokumentalny, 49 min, Niemcy, 2017 Reżyseria: Anne Wigger Szwajcaria jest dzika i piękna, mała, a jednocześnie tak różnorodna. Ten kraj w środku Europy, charakteryzujący się pasmami górskimi, rzekami, jeziorami i lasami, oferuje zapierający dech w piersiach wachlarz różnorodnych krajobrazów: prawie 1500 jezior, ponad 80 czterotysięczników, 150 lodowców i las, który zajmuje prawie jedną trzecią kraju. I nadal istnieją miejsca, które obiecują nieskalaną przyrodę: łagodne wzgórza i urwiste klify, tajemnicze wrzosowiska i potężne wodospady - wszystkie są ważnymi siedliskami dla nieśmiałej kozicy, pachnących róż alpejskich, dzikiego pstrąga i rzadkich orchidei. Czas je odkryć, zbadać i podziwiać. To będzie wyprawa do rezerwatów przyrody świata zwierząt i roślin, ale także odkrycie mitów i legend dotyczących poszczególnych regionów. W odcinku trzecim - Aletschgletscher. Grosser Aletschgletscher, największy lodowiec Alp leży w Alpach Berneńskich, w kantonie Valais w Szwajcarii. Aletsch ma długość 23, 6 km (2002 r.), zajmuje powierzchnię 117, 6 km² i składa się z ok. 27 mld ton lodu. U schyłku małej epoki lodowej w roku 1850 lodowiec miał długość 27 km. Lodowiec jest objęty rezerwatem znajdującym się na liście światowego dziedzictwa UNESCO, razem ze szczytami Bietschhorn i Jungfrau. 14:40 GŁUPTAKI I SARDYNKI (GANNETS, THE WRONG SIDE OF THE RUN) Film dokumentalny, 50 min, Republika Południowej Afryki, 2010 Reżyseria: Graeme Duane Głuptaki to gatunek ptaka, którego uważa się za specjalistę podwodnych łowów. Głuptak poluje na sardynki. Zamieszkuje wybrzeża Norwegii, Islandii, Wielkiej Brytanii oraz Australii i Nowej Zelandii. Poza sezonem lęgowym koczuje na morzach. Lata znakomicie, dzięki długim i wąskim skrzydłom nadającym mu szybkości. W czasie pikowania dobrze widać jego spiczasty ogon. Głos głuptaka przypomina szczekanie "arrah". Intensywne połowy stanowią bardzo poważne zagrożenie dla tych ptaków. Niezwykłe podwodne zdjęcia pozwolą obserwować spektakularne łowy tych ptaków. 15:40 ŚLADAMI CYSTERSÓW - ODC. 2 FRANCJA (IN THE FOOTSTEPS OF THE CISTERCIANS / ZISTERZIENSERKLÖSTER DEUTSCHLAND FRANCE) Cykl dokumentalny, 52 min, Niemcy, 2019 Reżyseria: Inga Wolfram, Alessandro Melazzini Serial krajoznawczo - turystyczny, w którym udajemy się w podróż do Francji, Niemiec i Włoch, aby poznać fascynujący świat średniowiecznego Zakonu Cystersów i jego fantastyczne budowle, klasztory, kościoły, ogrody i miasteczka wokół nich. Jaki był sekret ich niesamowitych osiągnięć i umiejętności? 16:35 WOKÓŁ MÓRZ II - ODC. 15 DORSZE NA LOFOTACH (AROUND THE SEA II EP. 15 LOFOTEN) Serial dokumentalny, 15 min, Francja, 2018 Reżyseria: Camille Robert Kontynuacja opowieści o krajach, miastach i ludziach, których życie związane jest z wodą. Ocean Spokojny, Karaiby, wybrzeże Francji, Ocean Polarny czy wybrzeże Afryki - będziemy podróżować, żeglować i dowiadywać się wszystkiego o świecie widzianym oczami mieszkańców, którzy żyją i pracują wokół tych niezwykłych miejsc. Raj dla jednych, a dla innych ekologiczne cierpienie. W tym odcinku - Lofoty. Wyobraźmy sobie krainę, gdzie wyniosłe, szwajcarskie szczyty odbijają się w turkusowych wodach Karaibów. Panuje tu spokój. Niezwykły spokój... do czasu. Przez trzy miesiące w roku w Morzu Norweskim wokół Lofotów roi się od dorszy atlantyckich. Mieszkańcy czekają na ich przybycie jak na cud. Pod koniec marca odbywają się tu mistrzostwa świata w połowie dorsza. Sześciuset wędkarzy próbuje złowić jak największe okazy. Szczęśliwcom trafiają się ryby ważące nawet czterdzieści kilogramów. Piękny dorsz atlantycki. Przypłynął tu aż z Morza Barentsa. Ten cud zdarza się każdej zimy. Nadaje sens życiu na Lofotach. 17:00 MAGICZNY MAGHREB - ODC. 2 POŁUDNIOWA TUNEZJA (MAGNIFICENT MAGHREB / MAGISCHER MAGHREB EP. 2 TUNISIA (SOUTH)) Cykl dokumentalny, 52 min, Niemcy, 2021 Reżyseria: Heike Nikolaus W odcinku drugim poznamy region południowy Tunezji. Podróż do skąpanej w słońcu Tunezji to przepis na wakacje marzeń. Czekają tam rajskie plaże, lazurowe morze i pyszne jedzenie. Pachnąca jaśminem i hibiskusem Tunezja kusi turystów orientalnymi zabytkami. To wymarzone miejsce na wypoczynek. Wybrzeże Południowe to dobry punkt startowy do zwiedzania zielonych oaz i innych atrakcji pustyni. W regionie można podziwiać również stare wioski obronne, tzw. ksary. W jednej z nich, Medenine, gościł plan filmowy "Gwiezdnych wojen". Najważniejsze miasta: Houmt Suk, Sfax (Sfakis), Gabes. Niezwykle zielonym obszarem jest Wyspa Dżerba. Na bogatą szatę roślinną składają się tu gaje palmowe i oliwne, rosnące w środkowej części, a także sady cytrusowe. 18:00 DE GAULLE. DROGA DO WIELKOŚCI (BECOMING DE GAULLE / DEVENIR DE GAULLE) Film dokumentalny, 52 min, Francja, 2020 Reżyseria: Xavier - Marie Bennot Film dokumentalny o generale Charles’u de Gaulle’u - człowieku o wielu obliczach. Dla Francji jest bohaterem, zbawicielem, wiodącą postacią w historii podczas II wojny światowej. Prywatnie był skromnym mężczyzną, który przytulał swoją córkę, kochał prostotę życia rodzinnego i zawsze potrzebował Yvonne, kobiety swojego życia. Jest też mniej znane jego oblicze, mężczyzny, wizjonera nawet od najmłodszych lat. Ten film opowiada historię młodzieńca, który stał się generałem de Gaulle'em, sprostał wielu wyzwaniom, jakie sobie narzucił. Historia zaczyna się 22 listopada 1890 r. , a kończy 18 czerwca 1940 r. w Londynie. 19:05 WSZYSTKIE KOLORY ŚWIATA - KAZACHSTAN. SERCE AZJI ŚRODKOWEJ. (FLAVORS) Serial dokumentalny, 50 min, Francja, 2008 Reżyseria: Eric Bacos W kolejnym odcinku serii podróż do Kazachstanu. Stepy i góry Kazachstanu tworzą ciekawy i zróżnicowany krajobraz. Jego bogata i długa historia sięga czasów wielkiego Jedwabnego Szlaku. Kraj między Ałtajem a brzegami Wołgi tworzą liczne i różnorodne narodowości. Mieszkańcy tego ogromnego kraju chętnie podejmują podróżnych, odrywając przed nimi jego sekrety. 20:10 WIELKIE RODZINY - ODC. 3 Cykl dokumentalny, 43 min, Polska, 2021 Scenariusz i reżyseria: Grzegorz Szczepaniak Zdjęcia: Adam Lipiński, Paweł Banasiak, Marek Kozakiewicz, Filip Drożdż Janu wraz z żoną docierają do Opola. Przed zawodnikami moment ważenia i walka. Rodzice dzwonią do dzieci i opowiadają o nadchodzącej walce. Wszyscy kibicują tacie. U Twarowskich przeprowadzka, w którą jest zaangażowana cała rodzina, każde z dzieci ma swoje obowiązki, a szefem jest mama Bernadetta. Najstarszy syn przekonał rodziców do zmian. Czy wszyscy będą zadowoleni z tych roszad? Tymek, który dostanie swój pokój, na pewno. Rodzina Kacprzyków: dziewczyny są w kuchni, tym razem pracują nad rogalikami z własnoręcznie usmażoną konfiturą. Poznajemy też gęsią rodzinę, która zamieszkała w gospodarstwie agroturystycznym Kacprzyków. Jedna z córek postanawia je wytresować, już wiele potrafią. Najstarszy syn, Paweł, to z zamiłowania arborysta, opiekuje się okolicznymi drzewami. Tymczasem dzieci, wspólnie z tatą, budują platformę na drzewie. U Lewockich mama z dziećmi podejmuje próbę uporządkowania skarpetek, które szukają swojej pary. Tata zaś zabiera się za mycie samochodów, do tej czynności zachęca dzieci. To szansa dla nich na zarobek, ponieważ kieszonkowe z powodu zmniejszonych zarobków taty zostały wstrzymane. Janu staje do walki, niestety, miał zaledwie 6 dni na przygotowanie i przegrywa, walka trwa zaledwie 12 sekund. 21:00 EGIPSKI KRÓL SŁOŃCE. TAJEMNICZE GROBOWCE - ODC. 2 (EGYPT’S SUN KING: THE MYSTERY TOMBS) Film dokumentalny, 50 min, Francja, 2017 Reżyseria: Richard Reisz Film dokumentalny o niezwykłych odkryciach w Egipcie. W 2011 roku zespół z Uniwersytetu w Bazylei dokonał dwóch zdumiewających odkryć w egipskiej Dolinie Królów. Przypadkowo natknęli się na nowy grobowiec, który był pierwszym zawierającym ciało od czasu odkrycia Tutanchamona. Następnie odkryli, że znajdujący się obok grobowiec, który nigdy wcześniej nie był wykopany, zawierał ciała około 50 osób. Ale kim byli wszyscy ludzie w tych dwóch połączonych grobowcach? Ten film śledzi archeologiczną historię detektywistyczną, aby znaleźć odpowiedź. Podąża tropem, który prowadzi do jednego z największych egipskich faraonów, Amenhotepa III - i do kobiet, z którymi był blisko. Film ujawnia również zadziwiający projekt, który krył się za ponownym pojawieniem się w pobliżu największej świątyni, jaką kiedykolwiek zbudowano w starożytnym Egipcie - zaginionej świątyni grobowej tego samego faraona, Amenhotepa III. 22:00 GENIUSZE I MARZYCIELE - STEFAN BRYŁA Film dokumentalny, 55 min, Polska, 2018 Reżyseria: Bartosz Paduch Szkic dla spawacza. Eksperymentalny film o architekturze z geniuszem Stefanem Bryłą w roli głównej. 23:00 BALLADA O LEKKIM ZABARWIENIU EROTYCZNYM - ODC. 9 Serial dokumentalny, 24 min, Polska, 2003 Scenariusz i reżyseria: Irena Morawska, Jerzy Morawski Zdjęcia: Adam Fręśko, Mikołaj Nesterowicz Muzyka: Bartosz Straburzyński Czarek przedstawia swoje nowe odkrycie - Klaudię, dziewczynę ze wsi, którą przywiózł - jak mówi - z wakacji. Oboje pragną, by została modelką. Ewa i Monika pojawiają się u Dany na castingu dla modelek. Joanna zmieniła image i aktywność zawodową. Asia odwiedza męża w więzieniu. 23:30 POSZUKUJEMY POLONEZA Reportaż, 16 min, Polska, 1984 Autor: Grażyna Orłowska Zdjęcia: Tadeusz Zieliński Opowieść o złodziejskim gangu i jego pomocnikach, którzy w roku 1983 roku ukradli kilkadziesiąt samochodów. Przestępcy, dzięki doskonale sfabrykowanym dowodom osobistym i rejestracyjnym, byli praktycznie nieuchwytni. Kradli wyłącznie samochody marki Polonez, które następnie z ogromnym zyskiem sprzedawali na giełdzie. W końcu jednak wpadli. Okazało się, że trzon tej grupy stanowią trzej bracia: 22 - letni Mirosław, 30 - letni Andrzej i 45 - letni Edward. Reportaż ma charakter śledztwa, podczas którego ekipa telewizyjna wraz z milicją krok po kroku dociera do złodziejskiej bandy. 23:50 NOTACJE - TERESA MOZER - ADAMSKA. MĄŻ BYŁ DZIWNYM OFICEREM AK Cykl dokumentalny, 9 min, Polska, 2008 Autor: S. Malcharek Teresa Mozer - Adamska, urodzona 23 listopada 1925 r. we Lwowie, córka Wilhelma Mozera, prof. Politechniki Lwowskiej. Żołnierz AK, w czasie wojny posługiwała się pseudonimem Ari. Absolwentka Politechniki Lwowskiej. W roku 1952 wzięła ślub ze Stanisławem Adamskim, byłym żołnierzem Armii Krajowej, konspiratorem, uczestnikiem akcji Burza. Aresztowanym przez Rosjan, więzionym w obozie w Riazaniu Diagilewie. Wolność odzyskał dopiero w kwietniu roku 1948. Naprawdę nazywał się Stanisław Kruczkowski; Adamski to był jeden z jego konspiracyjnych pseudonimów. Urodził się w 1916 roku we Włodzimierzu Wołyńskim. Teresa Mozer - Adamska z mężem stworzyli we Lwowie niezwykły dom, gdzie mogli spotykać się Polacy i gdzie gromadzono przedmioty, skupowane po antykwariatach lub pozostawiane przez wyjeżdżające rodziny polskie, ratując w ten sposób przed zniszczeniem polskie pamiątki i dzieła sztuki. 00:05 WRACAMY? Film dokumentalny, 48 min, Polska, 2019 Scenariusz i reżyseria: Magdalena Piejko Zdjęcia: Antoni Woodley Film przedstawia losy największej współczesnej emigracji Polaków, obecnie trzydziesto - , czetrdziestolatków, którzy około 10 lat temu udali się na emigrację do Wielkiej Brytanii i Irlandii. Za pracą wyjechało wtedy ponad 2 mln osób. Socjologowie mówią w tym kontekście o całym tzw. pokoleniu nic, skazanym na wyjazd z kraju w poszukiwaniu godnego życia. 01:00 BYŁO, NIE MINĘŁO - KRONIKA ZWIADOWCÓW HISTORII. - POPŁAWY 1807 ODC. 256 Magazyn historyczny, 22 min, Polska, 2021 Autor: Adam Sikorski Badanie dziejów Pułtuska w epoce napoleońskiej to jeden z naszych projektów, które prowadzimy etapowo. Gród nad Narwią dwukrotnie stał się teatrum zmagań cesarza z Rosją, a wagę tych zdarzeń podkreśla stosowna inskrypcja na paryskim Łuku Triumfalnym. Z polskiego punktu widzenia nie były to zmagania obcych potęg na naszych, zabranych przez zaborców ziemiach, ale nowa, realna szansa na jakąś formę, przynajmniej po części odzyskanej, niepodległości. Dziś badamy teren zwycięskiej bitwy na Popławach. 01:25 NIEPOGODZENI Film dokumentalny, 47 min, Polska, 2013 Scenariusz i reżyseria: Alina Mrowińska Zdjęcia: Adam Fręśko Bohaterami filmu są: niewidoma od urodzenia Monika i jej mąż Wojtek z porażeniem mózgowym. Wspierają się i uzupełniają, nie godzą się ze swoją niepełnosprawnością, mają takie same marzenia jak ludzie zdrowi. Towarzyszymy im w czasie drogi do szpitala w Bydgoszczy, gdzie Wojtek ma mieć przeprowadzoną operację wszczepienia stymulatorów do półkul mózgowych. Ma ona zredukować jego ruchy mimowolne, poprawić mowę. Czy operacja się uda? Jak Monika i Wojtek poradzą sobie ze swoimi oczekiwaniami i emocjami? 02:20 TATA, I LOVE YOU Film dokumentalny, 49 min, Polska, 1999 Scenariusz: Ryszard Kaczyński, Piotr Morawski Reżyseria: Piotr Morawski Zdjęcia: Andrzej Adamczak Muzyka: Anka Morawska, Jacek Bąk Sylwester, Andrzej, Artur - wyraźnie z siebie zadowoleni - opowiadają, jak okrutnie obchodzili się z kotami i jak pięściami i kopniakami zwykli załatwiać porachunki między sobą i z kolegami. Mówią też, co wiedzą o Stanach Zjednoczonych. Są przekonani, że jest tam bardzo wielu narkomanów oraz - co bardzo ich pociąga - łatwo tam o broń i właściwie każdy ma pistolet. Chłopcy, a także ich siostry Oktawia i Kasia, są wychowankami domu dziecka w Szklarskiej Porębie. Przeżyli w nim dwa i pół roku. Wcześniej spędzili prawie rok w sanatorium i kilka miesięcy w innej placówce opiekuńczej. Jeszcze wcześniej byli w rodzinnym domu, pod "opieką" nieodpowiedzialnej matki i zapijaczonego ojca, któremu sąd ostatecznie odebrał prawa rodzicielskie. Wkrótce dzieci wyjadą do Stanów Zjednoczonych. Autor filmu towarzyszy im w ostatnich dniach pobytu w domu dziecka i w okresie oczekiwania na załatwienie formalności związanych z wyjazdem, który spędzają z nową matką w wynajętym domku w górach. Kamera obserwuje próby zorganizowania wspólnego życia, naukę porozumiewania się, telefoniczne rozmowy z nowym ojcem, który musiał wrócić do pracy. Oktawia ma lat 14, Sylwester 12, Andrzej 11, Artur 6, a Kasia 5. Rodzeństwo adoptowali Rita i Robert Jurotichowie z St. Louis. Pobrali się w 1990 roku, kupili dom z czterema sypialniami i pragnęli zapełnić je licznym potomstwem. Okazało się jednak, że nie mogą mieć własnych dzieci, kilka lat temu podjęli więc starania o adopcję. Wybrali dzieci z Polski. Zdecydowali się na przysposobienie tak licznego rodzeństwa - co jest w świecie ewenementem - głęboko przekonani, że są w stanie dać gromadce ciepło, miłość, troskę i szansę wszechstronnego rozwoju. Ekipa filmowa towarzyszy Ricie i dzieciom w locie do Stanów Zjednoczonych. Kamera obserwuje powitania, pierwsze dni życia we wspólnym domu, zakupy odzieży, wreszcie - pójście dzieci do szkoły. Realizatorzy dokumentu wracają do St. Louis po ośmiu miesiącach. Okazuje się, że Sylwestra nie ma już u Jurotichów. Został umieszczony w zakładzie dla trudnych dzieci. Nie mógł poradzić sobie z bagażem, jaki wyniósł z przeszłości. Trudności wychowawcze są zresztą ze wszystkimi dziećmi, przez lata zaniedbanymi emocjonalnie i pedagogicznie. Wymowa filmu jest jeszcze jednym argumentem za tym, że domy dziecka zapewniają wprawdzie podopiecznym codzienny byt, nie dają im jednak możliwości startu w normalne życie. Sprzyjają raczej temu, by w przyszłości powielali błędy nieodpowiedzialnych rodziców i schodzili na margines społeczeństwa.