TVP Kultura Sobota, 16.07.2022 07:00 SCENA MUZYCZNA - CZTERY PORY ROKU - NEW VIBES Koncert, 49 min, Polska, 2020 Reżyseria: Małgorzata Kosturkiewicz Wykonawcy: Anna Wandtke, Szymon Kuśmider, Marek Horodniczy (prowadzący) W kolejnym odcinku Sceny muzycznej wspominać będziemy Agnieszkę Osiecką. Na scenie muzycznej TVP Kultura pojawia się skrzypaczka Anna Wandtke z zespołem pod dyrekcją Sebastiana Wypycha. Wykonują materiał z premierowej płyty "Vivaldi New Vibes". To nowatorskie opracowanie słynnych "Pór roku" na skrzypce, dwa akordeony i kontrabas z elementami improwizacji oraz recytacjami sonetów Vivaldiego i Osieckiej. 09:05 MARZYCIELKI MIAST (REVEUSES DE VILLES / CITY DREAMERS) Film dokumentalny, 77 min, Kanada, 2018 Reżyseria: Joseph Hillel Phyllis Lambert, Blanche Lemco van Ginkel, Cornelia Hahn Oberlander oraz Denise Scott Brown to inspirujące kobiety - pionierki, które kształtowały myślenie o współczesnej urbanistyce: architektki, planistki, pedagożki, kuratorki oraz aktywistki, współpracujące z największymi nazwiskami architektury, jak Mies van der Rohe, Le Corbusier, Louis Kahn czy Robert Venturi. Projektowały w Ameryce Północnej i Europie. Każda z nich jest nadal aktywna, choć średnia wieku tych pań to 90 lat! Wciąż łączy je podobna wizja nowoczesnego miasta, w pełni zintegrowanego z przyrodą i człowiekiem. Phyllis Lambert stoi za konstrukcją wieżowca Seagram Building w Nowym Jorku i była fundatorką Canadian Centre for Architecture and Heritage w Montrealu. Dzięki wysiłkom Blanche Lemco van Ginkel i jej męża udało się ochronić starą cześć Monrealu przed budową autostrady. Cornelia Hahn Oberlander znalazła nowy sposób wykorzystania miejskich zielonych przestrzeni, a także zielonych dachów w kilku metropoliach. Z kolei Denise Scott Brown wraz z mężem Robertem Venturim zrewolucjonizowali myślenie o współczesnej architekturze i miejskim dziedzictwie. Te kobiety łączy jedno: wizja miasta inkluzyjnego i otwartego na potrzeby człowieka. 10:35 TAMTE LATA, TAMTE DNI - AGNIESZKA DUCZMAL Dysk./wywiad/debata, 26 min, Polska, 2020 Reżyseria: Joanna Makowska Wykonawcy: Marta Perchuć-Burzyńska (prowadząca) Marta Perchuć - Burzyńska rozmawia z wybitnymi artystami o dzieciństwie, domu rodzinnym i najważniejszych doświadczeniach, które w istotny sposób wpłynęły na ich życie i drogę twórczą. Rozmowy realizowane są w miejscach, które dla bohaterów programu mają największe znaczenie sentymentalne. Dla Agnieszki Duczmal miejscami tymi są własny ogród oraz siedziba orkiestry kameralnej Polskiego Radia, Amadeus. Wybitna, polska dyrygentka opowiada o wojennych losach swojej rodziny, dzieciństwie, dojrzewaniu i pasji zawodowej. 11:20 SERIALOWA NOSTALGIA - CZTERDZIESTOLATEK - ODC. 10/21 - POCZTÓWKA ZE SPITZBERGENU, CZYLI OCZAROWANIE Serial komediowy, 55 min, Polska 1974 Reżyseria: Jerzy Gruza Scenariusz: Jerzy Gruza, Krzysztof Teodor Toeplitz Aktorzy: Andrzej Kopiczyński, Anna Seniuk, Jan Nowicki, Wojciech Pokora, Irena Kwiatkowska, Elżbieta Wieczorkowska, Krzysztof Majchrzak, Wiktor Zborowski, Zofia Czerwińska, Antonina Girycz, Roman Kłosowski, Wacław Kowalski i inni Inżynier Gajny wysyła panie Karwowską i Puciatą na sympozjum hydrologiczne do Jabłonny. Na miejscu okazuje się - ku oburzeniu Gajnego - że kwitnie tam raczej życie towarzyskie niż naukowe. Magda poznaje wybitnego hydrologa, profesora Koziełło, przedstawiciela Polski przy ONZ. Światowej klasy uczony jest przy tym czarującym młodym człowiekiem, toteż przejściowo wywiera istotny wpływ na sposób widzenia świata pani inżynierowej, zwłaszcza że darzy ją szczególnym zainteresowaniem. Odkrywa przed nią zupełnie nowe możliwości organizacji pracy, czasu wolnego, poszerzania zainteresowań. Po powrocie do domu Magda ma do Stefana pretensje o wszystko. Pouczony przez kobietę pracującą inżynier Karwowski zaczyna stosować metody Koziełły. 12:30 SERIALOWA NOSTALGIA - CZTERDZIESTOLATEK - ODC. 11/21 - CUDZE NIESZCZĘŚCIE, CZYLI ŚWIADEK OBRONY Serial komediowy, 45 min, Polska 1974 Reżyseria: Jerzy Gruza Scenariusz: Jerzy Gruza, Krzysztof Teodor Toeplitz Aktorzy: Andrzej Kopiczyński, Anna Seniuk, Irena Kwiatkowska, Roman Kłosowski, Leonard Pietraszek, Bogdan Ejmont, Barbara Bargiełowska, Seweryn Butrym, Edward Dziewoński, Jan Himilsbach i inni Kolega z budowy, inżynier Bek, zwraca się do Karwowskiego z nietypową prośbą. Podejrzewa, że żona go zdradza i chciałby, żeby kolega przez pewien czas ją śledził. Powodowany męską solidarnością Stefan spełnia prośbę kolegi, przez co naraża się na długi szereg nieprzyjemnych sytuacji. Ostateczna kompromitacja następuje w sądzie, podczas sprawy rozwodowej Beków. 14:20 KOMEDIOWE LATO - NIE MA RÓŻY BEZ OGNIA Komedia, 92 min, Polska 1974 Reżyseria: Stanisław Bareja Scenariusz: Stanisław Bareja i Jacek Fedorowicz Zdjęcia: Andrzej Ramlau Muzyka: Waldemar Kazanecki Aktorzy: Jacek Fedorowicz, Halina Kowalska, Jerzy Dobrowolski, Stanisława Celińska, Mieczysław Czechowicz, Stanisław Tym, Wiesław Gołas, Bronisław Pawlik, Jan Kobuszewski, Henryk Kluba, Wojciech Siemion, Monika Sołubianka, Jadwiga Chojnacka, Jan Himilsbach, Krzysztof Kowalewski, Wojciech Pokora, Bohdan Łazuka Janek i Wanda zajmują maleńki pokoik w starej willi i jest to jedyne mieszkanie w tym budynku - pozostałe pomieszczenia zostały zamienione na hałaśliwe biura. Stąd też Janek często bierze nadliczbowe godziny w pracy, byle tylko za wcześnie nie wracać do ciasnego lokum. Pewnego dnia małżonków odwiedza niejaki Malinowski, który przed laty mieszkał w tym samym pokoiku. A teraz chce za niego odstąpić swój przydział na nowe, dwupokojowe mieszkanie. Janek i Wanda nie mogą początkowo w to uwierzyć, ale w końcu dochodzi do zamiany. Okazuje się jednak, że w nowym mieszkaniu zadomowił się już były mąż Wandy, Jerzy. Pomimo że on i Wanda się rozwiedli, Jerzy - jako zameldowany u Wandy - ma prawo mieszkać w jej mieszkaniu. Janek próbuje więc znaleźć sposób na pozbycie się intruza. W administracji dowiaduje się, że powodem do eksmisji mogą być skargi lokatorów na zachowanie Jerzego. Pod nieobecność żony Janek przygotowuje więc libację. Skargi wpływają, tyle że na niego. Janek nie poddaje się: odnajduje niejaką Lusię, narzeczoną Jerzego, która bezskutecznie go poszukuje, i sprowadza ją do Warszawy, gdyż - jak sądzi - pozwoli mu to pozbyć się sublokatora. Fatalny zbieg okoliczności sprawia, że musi zameldować Lusię u siebie. Na dodatek okazuje się, że dziewczyna ma także drugiego narzeczonego, Zenka, który wprowadza się razem z nią, a jej ojciec zaczyna już zwozić meble do mieszkania Janka i Wandy. Pięć osób w dwóch pokojach to więcej, niż Janek może znieść. Zupełnie załamany trafia więc do szpitala dla nerwowo chorych. A tymczasem nieoczekiwanie wyjaśnia się sprawa mieszkania. Temat - kłopoty lokalowe - już wielokrotnie przedstawiany był w polskim kinie w ujęciu komediowym, np. w filmach "Skarb" czy "Człowiek z M - 3". W przypadku "Nie ma róży bez ognia" dobrą zabawę gwarantują znakomita obsada i scenariusz autorstwa Stanisława Barei i Jacka Fedorowicza. W jednym z wywiadów Stanisław Bareja mówił, że film ten "jest popisem aktorskim Jacka Fedorowicza. Ten świetny aktor, wyjątkowo sprawny i bardzo ofiarny, całkowicie żył rolą, nie korzystając niemal, mimo ryzyka, z pomocy dublerów". "Nie ma róży bez ognia" zrealizowane zostało wyłącznie we wnętrzach naturalnych, bez dekoracji. Nawet kryształy, które w ataku furii tłucze bohater, były prawdziwymi, wybrakowanymi odrzutami produkcyjnymi. 16:25 RETRO KINO - CHLEB, MIŁOŚĆ I... (PANE, AMORE E...) Komedia obyczajowa, 93 min, Włochy, 1955 Reżyseria: Dino Risi Aktorzy: Vittorio De Sica, Sophia Loren, Lea Padovani, Antonio Cifariello Komedia obyczajowa będąca trzecią częścią trylogii o przygodach Antonio Carotenutiego. W roli kochliwego marszałka Vittorio De Sica. W filmie zobaczymy też piękne kobiety, a wśród nich Sofia Loren. 20:00 BILET DO KINA - SABRINA (SABRINA) Komedia romantyczna, 122 min, USA 1995 Reżyseria: Sydney Pollack Scenariusz: Barbara Benedek, David Rayfiel Aktorzy: Julia Ormond, Harrison Ford, Greg Kinnear, Nancy Marchand, John Wood, Richard Crenna, Angie Dickinson, Laureen Holly i inni "Sabrina" została uhonorowana dwiema nominacjami do Oscara - za muzykę oraz piosenkę. To remake głośnego filmu o tym samym tytule z 1954 roku w reżyserii Billy'ego Wildera. Pamiętną kreacją stworzyła wówczas wschodząca gwiazda ekranu Audrey Hepburn, której partnerowali sławni już: Humphrey Bogart i William Holden. Scenariusz lirycznej komedii powstał według sztuki Samuela Taylora, która w tym samym czasie święciła triumfy na Broadwayu z Margaret Sullavan i Josephem Cottenem w głównych rolach. "Sabrina" Sydneya Pollacka ("Czyż nie dobija się koni", "Trzy dni Kondora", "Tootsie", "Pożegnania z Afryką") nie wzbudziła wprawdzie takiej sensacji jak przebój Wildera, ale krytyka przychylnie przyjęła współczesną bajkę o amerykańskim Kopciuszku, która wciąż wzrusza i wyciska łzy. Pollack zmienił kilka wątków, dostosowując je do realiów końca dwudziestego wieku. Tytułowa bohaterka wyrusza do Paryża nie po to, by zgłębiać tajniki sztuki kulinarnej, lecz do pracy w słynnym magazynie mody. Z kolei jej rywalka jest córką nie plantatora trzciny cukrowej, ale szefa potężnej firmy elektronicznej. Mocną stroną filmu okazało się dobre aktorstwo Harrisona Forda i młodszej od niego o 23 lata pełnej świeżości Julii Ormond, urodzonej w 1965 roku angielskiej aktorki scenicznej. Widzowie zapamiętali ją również jako odtwórczynię ról telewizyjnych i kinowych, m.in. w biograficznej opowieści "Stalin", gdzie wystąpiła u boku Roberta Duvalla, oraz w "Młodej Katarzynie" i innych. Zdaniem recenzentów swoją życiową szansę wykorzystał w "Sabrinie", debiutujący na dużym ekranie gwiazdor telewizyjnego talk show, Greg Kinnear. Akcja rozpoczyna się na północnym wybrzeżu Long Island w luksusowej posiadłości zamożnych państwa Larrabee. Nad garażem mieszka Sabrina Fairchild, kilkunastoletnia córka szofera rodziny, sprowadzonego z Anglii. Życie nastolatki upływa na podglądąniu gospodarzy i gości, bawiących się na eleganckich przyjęciach wydawanych w ogrodzie. Sercem dziewczyny od dawna zawładnął David, młodszy syn wdowy Maude Larrabee, utracjusz i bawidamek, który nigdy nawet nie spojrzał na zakochaną w nim pryszczatą okularnicę. Dzięki protekcji pani Larrabee, Sabrina wyjeżdża na dwa lata do Paryża, do pracy w słynnym magazynie "Vogue", gdzie przyjmuje posadę asystentki fotografa. Niezbyt atrakcyjna, pełna kompleksów dziewczyna z prowincji z brzydkiego kaczątka zamienia się powoli w śliczną księżniczkę. Kiedy wraca na Long Island David jej nie poznaje, biorąc ją za nową sąsiadkę, która zamieszka w tej okolicy. Zakochuje się w tajemniczej damie od pierwszego wejrzenia i dla niej bez wahania chce zerwać zaręczyny z Elizabeth Tyson (Lauren Holly), z której rodziną jego starszy brat wiąże wielkie nadzieje. Stateczny i zrównoważony Linus, który w przeciwieństwie do Davida myśli tylko o interesach, usiłuje doprowadzić do korzystnej fuzji własnego przedsiębiorstwa z potężną firmą miliardera Tysona (Richard Crenna) i nie zamierza rezygnować z przedsięwzięcia. Tymczasem piękna Sabrina może pokrzyżować jego plany, zawróciwszy w głowie Davidowi. Linus próbuje więc wszelkimi sposobami odwróc 22:15 KONCERT - I FESTIWAL TRÓJMORZA VIA DUKT - NAJLEPIEJ BYĆ W PODRÓŻY Koncert, 54 min, Polska, 2021 Scenariusz: Grzegorz Sadurski Wyjątkowy koncert, który odbędzie się w oryginalnej industrialnej przestrzeni Muzeum Przyrody i Techniki w Starachowicach. Na repertuar koncertu złożą się zarówno utwory zespołu Pectus w akustycznych wersjach, jak i covery światowych oraz polskich wykonawców. Wystarczy wymienić kilku kompozytorów i autorów piosenek, które usłyszymy tego wieczoru: Bob Dylan, Paul Simon, Roy Orbison, Nina Simone czy Romuald Lipko i Wojciech Młynarski. Oprócz zespołu Pectus wystąpią również Kasia Dereń i Włodek Pawlik. 23:25 MOCNE KINO - SAMOWOLKA Dramat, 61 min, Polska 1993 Reżyseria: Feliks Falk Scenariusz: Piotr Kokociński, Feliks Falk Zdjęcia: Krzysztof Tusiewicz Aktorzy: Robert Gonera, Krzysztof Zaleski, Aleksander Gawek, Mariusz Jakus, Paweł Iwanicki, Michał Żebrowski, Robert Latusek, Zbigniew Suszyński, Renata Dancewicz, Paweł Burczyk, Marcin Jędrzejewski, Tomasz Łysiak, Robert Więckiewicz, Krzysztof Szczygieł, Tadeusz Falana i inni Akcja "Samowolki" toczy się na początku lat dziewięćdziesiątych. Do jednostki wojskowej przyjeżdżają nowi poborowi. Starsi koledzy ostrzegają ich przed Tygrysem, byłym kryminalistą, faktycznym władcą kompanii, słynącym z bezwzględności i sadyzmu. Co gorsza, jest on w praktyce bezkarny, gdyż przełożeni, chociaż wiedzą o jego wybrykach, nie reagują. Już pierwsze dni służby wystawiają cierpliwość świeżo upieczonych "kotów" na ciężką próbę. Grupka starszych żołnierzy, czekających na przejście do rezerwy, bije, upokarza i demoluje dobytek poborowych. Ich okrucieństwu i złośliwości najodważniej próbuje przeciwstawić się niejaki Kowalski. Za brak pokory płaci zwielokrotnionymi szykanami i stratą szansy na przepustkę. Mimo to razem z kolegą potajemnie wymyka się z koszar na tzw. samowolkę, a konkretnie na spotkanie z dziewczynami. Jego postępek zostaje szybko odkryty. Kowalski i Michalak wpadają w ręce siepaczy Tygrysa, który tylko czekał na taką okazję. Niedługi, ale mocny film demaskujący kulisy życia w koszarach, a zwłaszcza patologiczne zjawisko tzw. fali. Feliks Falk ("Wodzirej", "Baryton", "Był jazz") jako drugi po Władysławie Pasikowskim odważył się pokazać prawdę o zasadniczej służbie wojskowej. Twórca "Krolla" potraktował ten wątek nieco drugoplanowo, gros uwagi poświęcając perypetiom głównego bohatera w świecie cywilnym. Falk natomiast całkowicie skupił się na koszmarze koszarowym. Znakomita realizacja i aktorstwo sprawiło, że "Samowolka" stała się filmem żywo dyskutowanym i poruszającym. Walory utworu dostrzegło też jury FPFF w Gdańsku w 1993 roku, nagradzając Złotymi Lwami Feliksa Falka (reżyseria), Ewę Smal (montaż) i Mariusza Jakusa (drugoplanowa rola męska). 01:15 KINO NOCNE - WIEŻA. JASNY DZIEŃ Dramat psychologiczny, 106 min, Polska 2018 Scenariusz i reżyseria: Jagoda Szelc Aktorzy: Anna Krotoska, Małgorzata Szczerbowska, Laila Hennessy, Rafał Cieluch, Anna Zubrzycki, Rafał Kwietniewski Przyjęty dobrze przez krytykę debiutancki film Jagody Szelc, absolwentki Akademii Sztuk Pięknych we Wrocławiu i Wydziału Reżyserii Filmowej i Telewizyjnej łódzkiej filmówki. Dramat rozgrywa się w czterech ścianach rodzinnego domu na wsi, położonego na odludziu, wśród wysokich drzew. To tu po długiej nieobecności wraca młodsza z dwóch z sióstr, Kaja, a okazją do odwiedzin starych kątów jest pierwsza komunia małej Niny, córki drugiej z sióstr, Muli, oraz jej męża Michała. Mula i Michał żyli dotąd w harmonii i spokoju, opiekując się chorą matką i wychowując córkę. Okazuje się jednak, że biologiczną matką dziewczynki jest właśnie Kaja, co mocno destabilizuje życie rodzinne i prowadzi do nieporozumień i kłótni, zwłaszcza że Nina nie ma pojęcia, jaką tajemnicę skrywają od lat jej rodzice. Cały uporządkowany świat Muli rozpada się w jednej chwili. Obawia się, że Kaja zechce odebrać jej dziecko. A może istnieje jeszcze inny powód, dla którego młodsza z sióstr zdecydowała się na powrót po sześciu latach.