TVP Dokument Środa, 10.08.2022 06:00 DZIKA POLSKA - PEŁNA ENERGII - OGRZEWANIE NA PUSZCZY Serial dokumentalny, 24 min, Polska, 2010 Scenariusz i reżyseria: Dorota Adamkiewicz, Joanna Łęska Zdjęcia: Tomasz Michałowski Wykonawcy: Tomasz Kłosowski(Prowadzący) Na skraju Puszczy Białowieskiej mieszka ekolog i architekt Janusz Korbel. Puszcza jest dla niego świątynią i spędza tu każdą wolną chwilę. Korbel to też zagorzały zwolennik zachowania tradycyjnego kształtu architektonicznego wsi puszczańskich. Sam mieszka w typowej, drewnianej chacie podlaskiej. Co jednak robić, by dla oszczędzania lasu, jak i leśnego powietrza, nie ogrzewać takich chat drewnem? Pan Janusz zaczął od oszczędzania energii, oklejając okna specjalną przezroczystą folią, która wpuszcza energię słoneczną do wewnątrz, a mało jej wypuszcza na zewnątrz. Propaguje też stosowanie źródeł czystej, odnawialnej energii, przede wszystkim domowe pompy cieplne, działające na zasadzie "odwrotności lodówki". Nasz bohater prezentuje przykłady już działających urządzeń, omawia własne do nich przymiarki i wskazuje na korzyści dla wsi w przyszłości. Ponieważ łączy w sobie naturę puszczańskiego romantyka z racjonalnym, inżynierskim spojrzeniem, jest w stanie naświetlić też kwestie ekonomiczne i zarysować perspektywy na przyszłość. 06:30 PODRÓŻE Z HISTORIĄ S.I - ODC. 7 WINNE TAJEMNICE Cykl dokumentalny, 27 min, Polska, 2015 Scenariusz i reżyseria: Radosław Kotarski Okazuje się, że w Polsce da się z powodzeniem uprawiać winogrona do produkcji win. Wbrew obiegowej opinii nasz mroźny klimat wcale nie przeszkadza w wytwarzaniu dobrych win, które mają już kilkusetletnią historię. Radosław Kotarski tym razem wyrusza do Zielonej Góry, gdzie sprawdza co pozostało z dawnych tradycji winiarskich. Odkrywa podziemia niemieckiej wytwórni win musujących Gremplera, wyciska sok z winogron stosując dawne techniki, a także postanawia skosztować współczesnych wyrobów polskich winiarzy. 07:00 NOTACJE - HALINA KWIATKOWSKA. MOJE ROLE Cykl dokumentalny, 9 min, Polska, 2008 Autor: Maria Nockowska Halina Kwiatkowska urodziła się w 1921 r. w Bochni. Ta wybitna aktorka teatralna była przyjaciółką z lat gimnazjalnych Karola Wojtyły, z którym wspólnie występowała na deskach szkolnego teatru w Wadowicach. Po maturze w 1938 r. wraz z przyszłym papieżem rozpoczęła studia polonistyczne na Uniwersytecie Jagiellońskim, a w czasie wojny oboje należeli do zespołu Teatru Rapsodycznego Mieczysława Kotlarczyka. Po wojnie grała na scenach teatrów krakowskich - w teatrze im. Słowackiego i w Starym Teatrze, współpracując z twórcami tej miary, co Jerzy Jarocki i Konrad Swinarski. Występowała w filmach m. in. Andrzeja Wajdy i Wojciecha Jerzego Hasa, przez wiele lat była również pedagogiem krakowskiej PWST. 07:10 ZAKOCHAJ SIĘ W POLSCE - ODC. 59 KALISZ Magazyn, 22 min, Polska, 2017 Reżyseria: Adam Molak Scenariusz: Przemysław Skoczek Zdjęcia: Jacek Banach, Jarosław Wątor Na trasie podróży po Polsce Tomasz Bednarek dociera do Kalisza. Położony w malowniczej dolinie Prosny jest jednym z najstarszych polskich miast. Od początku XIV wieku do II rozbioru Polski był stolicą województwa kaliskiego. Dzięki badaniom archeologicznym wiemy, że ludzie żyli na tych terenach już co najmniej 7 tys. lat temu. Miasto było ważnym ośrodkiem, w związku ze swoim położeniem na słynnym bursztynowym szlaku, łączącym Imperium Rzymskie z wybrzeżem Bałtyku. Kalisz był także ważnym grodem piastowskim oraz miastem sztuki i artystów. Związani z nim byli m.in. Adam Asnyk, Maria Konopnicka i Maria Dąbrowska. Tu też działała najsłynniejsza w Polsce fabryka fortepianów. Dzisiejszy Kalisz to wypełniona zabytkami perła Wielkopolski. Można tu zobaczyć wiele reprezentacyjnych gmachów, m.in. neoklasycystyczny ratusz, Teatr im. Wojciecha Bogusławskiego czy budynek w kształcie neoromańskiej budowli, będący niegdyś więzieniem. Wśród wielu kaliskich kościołów na wyróżnienie zasługuje Bazylika Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny i Sanktuarium św. Józefa. Jest ono najstarszym ośrodkiem kultu tego świętego na świecie, rozsławionym przez różne cuda i tłumnie odwiedzanym przez pielgrzymów. 07:35 PRZYRODNIK NA TROPIE - /19/ - JEMIOŁA Cykl dokumentalny, 25 min, Polska, 2021 Reżyseria: Małgorzata Kosturkiewicz Scenariusz i prowadzenie: Łukasz Bożycki Program przyrodniczy, w którym prowadzący, Łukasz Bożycki, porusza różne aspekty życia zwierząt w kontekście ich wzajemnych powiązań i oddziaływań. Młody biolog, jednocześnie uznany międzynarodowy fotograf przyrody, podpatruje z kamerą w naturalnym środowisku wybrane gatunki rodzimej fauny i swoje spostrzeżenia oprawia lekkim i przystępnym komentarzem. 08:05 ROZMIAR MA ZNACZENIE - ODC. 2 MAŁE JEST PIĘKNE (SIZE MATTERS 2. SMALL IS BEAUTIFUL/AUF DIE GRÖE KOMMT ES AN) Film dokumentalny, 51 min, Wielka Brytania, 2017 Reżyseria: Willem Villjoen Film dokumentalny o wielkości różnych rzeczy, stworzeń i zjawisk. Dlaczego owady są małe, a planety duże? Dlaczego Ziemia nie jest wielkości Jowisza? A ludzie nie są wielkości myszy? A co by się stało, gdybyśmy to wszystko zmienili? Ale rozmiar naprawdę ma znaczenie. Zbadamy fascynującą sieć pojęć naukowych, aby odkryć nie tylko, dlaczego rzeczy są takie, jakie są, ale także dlaczego nigdy nie mogłyby być inne. W odcinku drugim: poprzedni eksperyment, w którym wszystko powiększyliśmy, nie był udany. Teraz zrobimy coś przeciwnego i sprawdzimy, czy małe może być piękne. To Ziemia, jaką znamy. Jej średnica wynosi 12756 kilometrów, a obwód 40000. Na jej okrążenie samolot pasażerski potrzebowałby dwóch dni. Sęk w tym, że zmiana rozmiaru Ziemi pociągnie za sobą również zmianę grawitacji. Na o połowę mniejszej planecie grawitacja jest o połowę słabsza. To by dodało sprężystości waszym krokom. Przy o połowę słabszej grawitacji skacze się wyżej. Rozmiar nie jest jak kolor czy ubranie. Nie może być dowolny. Ma ścisły związek z grawitacją, inteligencją, z ewolucją samego życia. Nasz rozmiar określa, kim jesteśmy. I kim zawsze będziemy. 09:05 SAGA PRASTAREJ PUSZCZY - OPOWIEŚĆ O RYSIU: WBREW NATURZE Dokument fabularyzowany, 52 min, Polska, 2008 Scenariusz i reżyseria: Jan Walencik, Bożena Walencik Zdjęcia: Jan Walencik Wykonawcy: Krzysztof Gosztyła, Agnieszka Bemowska, Tadeusz Karolak, Mohammad Rasouli, Marta Maślanka, Polska Orkiestra Radiowa, Marcin Pospieszalski W tym odcinku opowieść o rysiu. Młoda rysica traci matkę. Za sprawą człowieka udaje się jej przeżyć i usamodzielnić. Znajduje tez odpowiedniego partnera. Nie dane jest jej jednak doświadczyć bezproblemowego macierzyństwa. Kiedy przychodzą na świat małe, opiekunowie odkrywają u nich przypadłość, z którą nie mogłyby przetrwać na wolności. 10:05 JEDNOŚLADEM W HIMALAJE - ODC. 1 Z NIEMIEC NAD MORZE KASPIJSKIE (HIMALAYA CALLING - OVERLAND TO THE HIGHEST PASSES ON EARTH EP. 1 FROM GERMANY TO THE CASPIAN SEA / HIMALAYA CALLING - AUF DEM LANDWEG ZU DEN HOCHSTEN PASSEN DER WELT) Serial dokumentalny, 56 min, Niemcy, 2020 Reżyseria: Erik Peters Czteroodcinkowa seria podróżnicza, stylizowana na film drogi. Podróżnicy to motocykliści, którzy odkrywają monumentalne krajobrazy i magię obcych kultur. W ciągu sześciu miesięcy pokonują 28 000 kilometrów z Niemiec do Indii. Zwariowany pomysł? Piekielna przygoda? Być może. Erik i Alain ruszają w trasę pełną niespodzianek nawet dla najbardziej zatwardziałych motocyklistów. Przez Turcję, Kaukaz i dalej w kierunku Azji Środkowej, poprzez przestrzenie kazachskiego stepu aż po ośnieżone szczyty "dachu świata". Pogoda bywa gwałtowna i zmienna. Drogi wyboiste i pełne nie zawsze sympatycznych niespodzianek. 11:10 KRAKÓW MAŁO ZNANY - WIEŻE I DACHY KRAKOWA Film dokumentalny, 32 min, Polska, 1971 Scenariusz i prowadzenie: Czesław Kruszelnicki Zdjęcia: Jan Popczyk Prowadzący: Czesław Kruszelnicki Czesław Kruszelnicki zaprasza widzów do obejrzenia dachów i wież Krakowa z góry o różnych porach dnia, przy zmiennej pogodzie. W ten sposób zobaczymy, jakie są związki pomiędzy dziełem człowieka - budowlą a krajobrazem - dziełem natury. Porównania panoram Krakowa z różnych jego stron ze starymi, XVII-wiecznymi sztychami miasta dokona Jerzy Banach, dyrektor Muzeum Narodowego w Krakowie i autor książki o dawnych widokach Krakowa. A prof. Wiktor Zin opowie o hełmach na Wieżach Mariackich, na kościele św. Piotra i Pawła i na romańskim kościele św. Andrzeja, o dachu Sukiennic i kamienic okalających Rynek Główny. 11:45 GENIUSZE I MARZYCIELE. LUDWIK HIRSZFELD Film dokumentalny, 55 min, Polska, 2018 Reżyseria: Paweł Wysoczański Film dokumentalny przedstawiający sylwetkę prof. Ludwika Hirszfelda. Jego osiągniecia są znane w świecie, a w Polsce jedynie w kręgach naukowych. 12:50 BIAŁORUŚ. POCZĄTEK Film dokumentalny, 53 min, Polska, 2021 Reżyseria: Fiodor Bogomolov Swiatłana Cichanouska to dziś światowej sławy polityk europejski, symbol zmiany i wolnej Białorusi. Film przedstawia drogę od momentu, gdy zarejestrowała się jako kandydatka na prezydenta. Kobieta bez doświadczenia i wsparcia politycznego, nieznana gospodyni domowa z każdym dniem zyskiwała na popularności, aby ostatecznie uzyskać poparcie większości Białorusinów. Pozostała dla nich wybranym i ukochanym prezydentem nawet po przymusowym wygnaniu na Litwę. "Białoruś. Początek" to film kronika, który pokazuje los Swiatłany Cichanouskiej od początku jej kariery politycznej jako członkini wspólnej siedziby białoruskiej opozycji do pierwszych dni przymusowej emigracji na Litwę. Będąc obok Swiatłany przez całą kampanię wyborczą, widz przemierzy miasta Białorusi, zobaczy proces zbliżenia Swiatłany z wyborcami. To, co dzieje się we wspólnej siedzibie, radosne wiadomości, przeszkody i groźby ze strony władz przeplatają się z tym, co dzieje się na ulicach Mińska w drugiej części filmu. Widz spędzi noc 9 sierpnia w siedzibie głównej bohaterki, a także zobaczy, co dzieje się na barykadach w bezpośrednim sąsiedztwie. Wybuchy, obrażenia, dym - operator uchwycił najdramatyczniejsze wydarzenia białoruskiego protestu. W trzeciej części (po wyborach) opowiadamy o białoruskim proteście pokojowym, którego ikoną jest właśnie Swiatłana. Pomimo wszystkich intryg przeciwko niej i gróźb pod adresem jej przyjaciół, krewnych i kolegów, Swiatłana staje się skupioną i pewną siebie przywódczynią Białorusi, nawet gdy znajduje się w Wilnie, poza granicami ojczystego kraju. 13:55 W SKÓRZE BYKÓW I ORŁÓW (IN THE SKIN OF/DANS LA PEAU DES TAUREAUX ET DES AIGLES) Cykl dokumentalny, 51 min, Francja, 2018 Reżyseria: Elodie Fertil Serial dokumentalny o zwierzętach z punktu widzenia ich samych. To śmieszne, intymne i odkrywcze portrety dobrze nam znanych stworzeń. Filmowcy próbują wcielać się w ich istnienie, wkraczają w oryginalny sposób w ich świat. Odc. 1: Byki i orły. Byki są agresywne. Mają naturalną skłonność do dominacji. Dawniej byki przepędzano drogą. Przeprowadzano je na inne pastwiska na zimowy lub letni wypas. W wielu miejscach byki otoczone są kultem. Podczas corridy nigdy się ich nie zabija. W tym odcinku oprócz tresujących byki, poznamy tych, którzy tresują ptaki. Sokolnicy, ornitolodzy i biolodzy. Spędzimy trochę czasu w Orlim Parku nad Jeziorem Genewskim. Liczne budynki i woliery. Ich budowa zajęła 20 lat. Stworzono miejsce poświęcone ptakom drapieżnym, gdzie ludzie mogliby je poznać. 14:50 FIORDY NORWESKIE - ŻYCIE W PÓŁMROKU (THE NORWEGIAN FJORDS LIFE IN THE TWILIGHTS) Film dokumentalny, 51 min, Niemcy, 2018 Reżyseria: Jan Haft Norweskie fiordy uznawane za jeden z najbardziej fascynujących krajobrazów w Europie. Zimne, ciemne wody zamieszkuje zaskakująco bogaty i kolorowy podwodny świat: rozległe rafy koralowców, "morskie pióra" oraz niesamowite ślimaki morskie, które świecą w ciemności. Zimą miliardy śledzi spływają i gromadzą się pośród fiordów, a ich ławice są tak gęste, że przyciemniają i tak juz ciemny kolor wody. Nic dziwnego, że fiordy przyciągają myśliwych z bliska i daleka. Orki i humbaki ucztują, a mewy i rozgwiazdy pomagają pozbyć się resztek z bankietu. Latem między fiordami migrują łososie, by dotrzeć do swych tradycyjnych tarlisk. Małe, wyżynne strumienie są terenem szkółki dla milionów drobnych ryb, które pozostają tu przez pięć lat, zanim wrócą do głębokich wód fiordu. 15:55 EPIDEMIE: NIEWIDZIALNY WRÓG (EPIDEMICS: THE INVISIBLE THREAT/EPIDEMIES) Film dokumentalny, 52 min, Francja, 2015 Reżyseria: Raphael Hitier, Anne Poiret Film dokumentalny opowiadający o dotychczasowych światowych epidemiach. W ciągu 60 lat pojawiło się 350 chorób zakaźnych, Ebola, grypa H7N9 i MERS - CoV (bliskowschodni zespół niewydolności oddechowej) to patogeny zabijające w 40 do 90 procentach przypadków. Tajemnicze wirusy pochodzące ze świata zwierzęcego, które na skutek mutacji mogą być równie groźne, jak grypa hiszpanka i AIDS. W 1918 roku grypa hiszpanka spowodowała więcej ofiar niż pierwsza wojna światowa. Zakażeniu uległa jedna trzecia światowej populacji. Od tamtej pory dzięki polepszeniu warunków higienicznych, szczepionkom i antybiotykom udało się znakomicie zmniejszyć liczbę ofiar. AIDS zabił ponad 36 milionów ludzi. W ciągu trzydziestu lat opanował cały świat. Zmienił nasze zachowania. Wciąż trzyma w szachu medyków, którzy obwieścili koniec ery epidemii. Skąd pochodzą te wirusy? Dlaczego pojawiają się tak nagle? Czy możemy się przed nimi chronić? Dla stojących na straży naszego zdrowia naukowców rozpoczął się wyścig z czasem. Teraz wiemy o patogenach dużo więcej. Znamy ich DNA i skalę mutacji. Nie wiemy, gdzie do nich dojdzie. Wymaga się od nas, byśmy to przewidzieli, a przyroda jest dużo bardziej zmyślna od nas. 17:00 JEDNOŚLADEM W HIMALAJE - ODC. 2 PRZEZ STEP DO CHIN I PAKISTANU (HIMALAYA CALLING - OVERLAND TO THE HIGHEST PASSES ON EARTH EP. 2 THROUGH THE HUNGER STEPPE TO CHINA AND PAKISTAN/HIMALAYA CALLING - AUF DEM LANDWEG ZU DEN HOCHSTEN PASSEN DER WELT) Serial dokumentalny, 54 min, Niemcy, 2020 Reżyseria: Erik Peters Czteroodcinkowa seria podróżnicza, stylizowana na film drogi. Podróżnicy to motocykliści, którzy odkrywają monumentalne krajobrazy i magię obcych kultur. W ciągu sześciu miesięcy pokonują 28 000 kilometrów z Niemiec do Indii. Zwariowany pomysł? Piekielna przygoda? Być może. Erik i Alain ruszają w trasę pełną niespodzianek nawet dla najbardziej zatwardziałych motocyklistów. Przez Turcję, Kaukaz i dalej w kierunku Azji Środkowej, poprzez przestrzenie kazachskiego stepu aż po ośnieżone szczyty "dachu świata". Pogoda bywa gwałtowna i zmienna. Drogi wyboiste i pełne nie zawsze sympatycznych niespodzianek. 18:05 FRANK SINATRA GŁOS AMERYKI (FRANK SINATRA: THE VOICE OF AMERICA) Film dokumentalny, 49 min, Niemcy, 2015 Reżyseria: Annette Baumeister Film dokumentalny o Franku Sinatrze, amerykańskim piosenkarzu i aktorze pochodzenia włoskiego. Tańczył, śpiewał, grał w filmach zawsze z nieodłącznym, zwycięskim uśmiechem. Ten dokument odsłania kulisy sławy, przedstawia historię człowieka nazywanego "The Voice". Jego muzyka jest uznawana za ponadczasową, zaś on sam za najwybitniejszego amerykańskiego piosenkarza XX wieku. Szacowany nakład ze sprzedaży wszystkich jego wydawnictw na całym świecie wynosi ponad 150 milionów egzemplarzy, co czyni go jednym z artystów z największą liczbą sprzedanych albumów muzycznych w dziejach. Kim był Francis Albert Sinatra i jaki był klucz do jego sukcesu? Dlaczego stał się ikoną i bohaterem, mimo że cierpiał na wiele traum, które wpłynęły na całą epokę. Sinatra kontynuował swoją karierę muzyczną aż do lat 90. Według legendy został pochowany z piersiówką whisky Jack Daniel’s oraz garścią dziesięciocentówek. Sinatra zmienił oblicze muzyki popularnej, sprawił że dawne, zapomniane piosenki stały się na nowo przebojami (Night and Day czy I've Got You Under My Skin). Wizerunek sceniczny, sposób bycia i skomplikowane życie prywatne uczyniły z Sinatry prekursora gwiazd muzyki, idola tłumów. 19:05 WSZYSTKIE KOLORY ŚWIATA - JAPONIA: POWRÓT DO ŹRÓDEŁ (FLAVORS) Serial dokumentalny, 51 min, Francja, 2008 Reżyseria: Eric Bacos Ta niezwykła seria dokumentalna pomaga odkryć bogactwo, magię i piękno najciekawszych miejsc na świecie: ich naturalne cuda i wybitne zabytki, wytwory lokalnych rzemieślników i zapierające dech w piersiach krajobrazy. W każdym odcinku na widzów czeka niezapomniana podróż przez tradycję i historię kolejnego kraju, który jest wymarzonym miejscem docelowym każdego podróżnika. 20:10 TATARZY POLSCY ODC. 5 Telenowela dokumentalna, 39 min, Polska, 2021 Scenariusz i reżyseria: Natasza Ziółkowska Cykl filmów na temat współczesnych Tatarów, potomków dawnych osadników na ziemiach polskich. Bohaterów i tematy łączy miejsce lub przynależność do grupy (np. Kruszyniany, Białystok, Zespół Buńczuk). W społeczności polskich Tatarów związki rodzinne i środowiskowe są nieuniknione, ponieważ jest to mała społeczność. Odcinki są narracyjnie skupione wokół święta (np. Ramadan czy Ramadan Bajran), wydarzenia religijnego, jak azanienie, ślub, pogrzeb, czy innych wydarzeń, np. realizacja teledysku do piosenki tatarskiej z udziałem łuczników, tancerzy skupionych wokół jednego zespołu. 21:00 A CO JEŚLI NIC? Film dokumentalny, 39 min, Polska, 2020 Reżyseria: Monika Krupa Bohaterem filmu jest polski archeolog, profesor Andrzej Niwiński, który od ponad 30 lat szuka grobowca faraona Amenhotepa I w Egipcie. Pomimo zwątpienia ze strony współpracowników nie przestaje dążyć do wyznaczonego celu. Przed nim ostatnia misja i ostatnie miejsce, gdzie może znajdować się grobowiec. Czy uda mu się w końcu odnaleźć zaginionego faraona? 21:55 WIELORYB Z LORINO Film dokumentalny, 58 min, Polska, 2019 Scenariusz i reżyseria: Maciej Cuske Muzyka: Michał Jacaszek Film jest opowieścią o ludziach żyjących na prawdziwym końcu świata. Czukotka to ostatni obszar ogromnej Rosji na końcu naszego kontynentu, oddzielony od Alaski zaledwie sześćdziesięciokilometrowym pasmem Cieśniny Beringa. Na wybrzeżu mieszkańcy próbują przetrwać na zgliszczach upadłego imperium ZSRR, który na zawsze odmienił ich dziki, surowy pejzaż. Dzieci bawią się wśród rdzewiejących beczek po ropie, które są rozrzucone po całej tundrze aż po horyzont. Domy mieszkalne niszczeją pod wpływem surowych zim, śnieżyc i wiatrów. Krajobraz dopełniają dumnie wypięte pomniki Lenina oraz opuszczone ruiny nieczynnych baz wojskowych, fabryk i budynków. Czukcze żyją tu razem z Eskimosami i Rosjanami z głębi lądu. Warunkiem ich przetrwania w tej dzikiej krainie, tak jak od tysiąca lat, jest coroczne polowanie na wieloryby. W filmie przyglądamy się kilku bohaterom, którzy wydają się trwać na przekór logice, w miejscu, które nie jest dla nich przyjazne, nie daje im radości, nie przynosi spełnienia. "Wieloryb z Lorino" to dość postapokaliptyczna wizja świata. Ten świat będzie trwał, dopóki wieloryby będą przepływały obok, podczas swojej odwiecznej wędrówki na północne morza. Niestety, z roku na rok przepływa ich coraz mniej. 23:00 BALLADA O LEKKIM ZABARWIENIU EROTYCZNYM - ODC. 12 Serial dokumentalny, 25 min, Polska, 2003 Scenariusz i Reżyseria: Irena Morawska, Jerzy Morawski Zdjęcia: Mikołaj (Kola) Nesterowicz Muzyka: Bartosz Straburzyński Czarek nie rezygnuje z zorganizowania walk w makaronie. Odwiedza matkę szesnastoletniej modelki, aby otrzymać zgodę na udział córki w tym wydarzeniu. Klaudia wraca na wieś, ale nie ukrywa przed bliskimi tęsknoty za dawnym życiem. Aneta trafia do finału "Randki w ciemno". Czarek dopiął swego i organizuje walki dziewcząt w makaronie. Mama Dagmary z wynikami mammografii idzie do lekarza. Eweliny nie zraża krytyka profesora łódzkiej filmówki. 23:30 MORSKIE SPOTKANIA - RYBACY Z ZALEWU Reportaż, 31 min, Polska, 1972 Zdjęcia: Jerzy Augustyński, Jerzy Jasiński Zalew Wiślany to miejsce, gdzie rozwija się rybołówstwo. To największy zbiornik wody słodko - słonawej, od kwietnia do stycznia trwa tu sezon połowowy. Port w Tolkmicku to ważny port na Zalewie Wiślanym, który powstał w latach 50. XX wieku. Znajdują się tu dwie główne spółdzielnie zrzeszające rybaków i przetwarzające ryby złowione w Zalewie. Rybacy łowią głównie sandacze, leszcze, węgorze. W reportażu pokazano pracę rybaków, połowy oraz koordynację przetwórstwa rybnego w Polsce. Wypowiedzi rybaków o wykonywanej przez nich pracy. Prezesi spółdzielni zwracają uwagę na działania związane z rozwojem terenu i ochroną środowiska. 00:05 NOTACJE - OSTAP ŁAPSKI. UKRAINY NIE MOJEJ SZCZYPTA Cykl dokumentalny, 10 min, Polska, 2008 Autor: Justyna Łuczaj –Salej. Ostap Łapski urodził się w 1926 r. we wsi Hucki w powiecie Kobryń. Ten ukraiński poeta, pisarz, krytyk literacki i tłumacz, był wieloletnim wykładowcą UW, współpracownikiem Polskiego Radia, redaktorem stylistycznym ukraińskiego tygodnika "Nasze słowo". 17 wrześnie 2007 otrzymał Państwową Nagrodę Ukrainy im. T. Szewczenki w dziedzinie literatury. Obecnie mieszka w Polsce. 00:15 NIE TYLKO GUSTLIK Film dokumentalny, 50 min, Polska, 2013 Scenariusz i reżyseria: Adam Kraśnicki Zdjęcia: Sławomir Chudowski, Tomasz Smolorz, Mieczyslaw Herba Wykonawcy: Franciszek Pieczka Franciszek Pieczka, jeden z najwybitniejszych polskich aktorów filmowych i teatralnych. Należy do najbardziej lubianych i popularnych aktorów kształtujących trzy pokolenia współczesnych Polaków. Sceniczne emploi, role teatralne i filmowe (od debiutu w 1954r.) oddają niezwykłą skalę jego talentu. Urodził się w 1928 r. w Godowie na ziemi wodzisławskiej, wychował na Śląsku w rodzinie o tradycjach górniczych. Jest jedną z ikon współczesnej kultury śląskiej. Film składa się z sekwencji-rozdziałów: prywatność aktora (dom rodzinny koło Warszawy), młodość - pierwsze aktorskie próby i studia w Akademii Teatralnej w Warszawie, praca w Teatrze Powszechnym w Warszawie od początku istnienia tej sceny, udział w serialu "Ranczo" (rola Stanisława Japycza), praca w Teatrze Polskiego Radia, miejsca rodzinne w Godowie (szkoła, parafia). Portret aktora uzupełniają archiwalia filmowe z zasobów TVP i Filmoteki Narodowej. 01:15 BYŁO, NIE MINĘŁO - KRONIKA ZWIADOWCÓW HISTORII. TRZEBA GINĄĆ - KROJANTY 1939 Magazyn, 22 min, Polska, 2020 Autor: Adam Sikorski Wykonawcy: Artur Kalicki Trzeba ginąć - Krojanty 1939. O tym, że wojna na granicy z Niemcami w województwie pomorskim wybuchła 25 minut wcześniej niż na pozostałych odcinkach, zdecydował rozkład jazdy tranzytowego pociągu pośpiesznego Berlin - Królewiec. Strona polska, mimo skrajnie napiętej sytuacji, szanując umowy międzynarodowe, zdecydowała się przepuścić go przez przygotowane już do obrony pozycje. Zamiast ekspresu jednak, na stacje w Chojnicach wjechał pociąg pancerny. Równocześnie uderzyła niemiecka artyleria. Pułkownik Kazimierz Mastalerz, dowódca 18. Pułku Ułanów Pomorskich w okopie polowego stanowiska dowodzenia wypowiedział wtedy prorocze dla niego samego słowa: "Trzeba ginąć, stąd się nie wychodzi". Bitwa pod Krojantami weszła do legendy. Stała się też już później przedmiotem gorących sporów historycznych i polemik. I my zabierzemy dziś głos w dyskusji. 01:40 ZDOLNE BESTIE TE KOSSAKI... Film dokumentalny, 49 min, Polska, 2020 Scenariusz i reżyseria: Marta Wegiel Zdjęcia: Maciej Mroziewicz Wykonawcy: Krzysztof Gadacz Film opowiada o życiu i twórczości kilku pokoleń rodziny Kossaków: od Juliusza, Wojciecha i Jerzego, słynnych malarzy - batalistów, po kobiety, literatki, znacznie różniące się w swojej twórczości, Marię Pawlikowską - Jasnorzewską, Magdalenę Samozwaniec i Zofię Kossak-Szczucką. Narratorem filmu jest przedstawicielka piątego pokolenia rodziny: Joanna Kossak, malarka, specjalizująca się w portretach koni. 02:35 CIOTECZKA HANIA Film dokumentalny, 48 min, Polska, 2018 Scenariusz i reżyseria: Wojciech Szulczyński Film opowiada o Hannie Chrzanowskiej (1902 - 1973), znakomitej pielęgniarce i nauczycielce pielęgniarstwa; pionierce pielęgniarstwa społecznego w Polsce. Ukazuje jej drogę życiową znaczoną cierpieniem, wytężoną pracą, owocującą powołaniem do życia pielęgniarstwa parafialnego, które utworzyła w diecezji krakowskiej przy wydatnej pomocy i wsparciu ks. Karola Wojtyły i proboszcza parafii Mariackiej ks. Ferdynanda Machaya. W filmie opowiemy o jej drodze do świętości, ze szczególnym uwzględnieniem środowiska rodzinnego, edukacji, kariery zawodowej, wreszcie wdrażania idei pielęgniarstwa społecznego. Szczególną uwagę poświęcimy religijnemu aspektowi działalności Hanny Chrzanowskiej, który decydująco wpływał na jej sposób rozumienia posługi pielęgniarskiej, stosunek do chorych, a szerzej do drugiego człowieka, także do współpracowników, hierarchii kościelnej, kursantów i współpracujących z nią świeckich. Wreszcie na przykładzie Hanny Chrzanowskiej pokażemy życie jej pokolenia, które przetrwało dwie wojny światowe i okres realnego socjalizmu w Polsce, generacji, która tak znacząco zaistniała w naszej historii, tworząc podwaliny polskiej państwowości po okresie zaborów, a następnie przechowując depozyt polskiej inteligencji i kultury w okresie socjalistycznego zniewolenia. Hanna Chrzanowska poprzez swoją działalność, publikacje i osobiste poświęcenie wytworzyła unikatowy etos obecności chrześcijanina we współczesnej rzeczywistości i działając w skrajnie niesprzyjających warunkach. Film ma ukazać jej życie jako wzór.