TVP Kultura Czwartek, 11.08.2022 08:10 KSIĘGA PRZESTRZENI S.I - ODC. 10 DRUGIE WCIELENIA Magazyn, 26 min, Polska, 2015 Reżyseria: Tomasz Drozdowicz Scenariusz: Beata Hyczko Wykonawcy: Bogna Swiątkowska (prowadząca), Antoni Domicz W odcinku: Drugie wcielenia, zaprezentowano realizacje wykorzystujące dziedzictwo architektury przemysłowej i militarnej XIX i XX wieku, pomysły na drugie życie fabryk, elektrowni, spichlerzy, koszar; bezcenną wartość oryginalnych cegieł i niepowtarzalnego genius loci; specyfikę pracy architekta w obiekcie rewitalizowanym; narodziny polskiego loftu. Obiekty pokazywane w odcinku: Centrum Manufaktura i Hotel andel`s w Łodzi, zespół apartamentowo - handlowy City Park w Poznaniu, Filharmonia Bałtycka w Gdańsku, Muzeum Sztuki Nowoczesnej MOCAK w Krakowie, Dworzec PKP we Wrocławiu. 08:50 FALSTAFF (CHIMES AT MIDNIGHT/CAMPANADAS A MEDIANOCHE) Komediodramat, 111 min, Szwajcaria/Hiszpania, 1965 Reżyseria: Orson Welles Scenariusz: Orson Welles Zdjęcia: Edmond Richard Aktorzy: John Gielgud, Jeanne Moreau, Norman Rodway, Orson Welles, Ralf Richardson, Fernando Rey, Marina Vlady Sir John Falstaff, bliski przyjaciel młodego Henryka V, stopniowo traci swoją pozycję, gdy jego towarzysz dochodzi do władzy w Anglii. 11:00 POLSKIE DROGI - ODC. 11/11 - W OBRONIE WŁASNEJ Serial wojenno - obyczajowy, 104 min, Polska 1977 Reżyser: Janusz Morgenstern Scenariusz: Jerzy Janicki Zdjęcia: Witold Adamek Muzyka: Andrzej Kurylewicz Aktorzy: Karol Strasburger, Kazimierz Kaczor, Zofia Mrozowska, Marek Walczewski, Henryk Bąk, Jadwiga Jankowska - Cieślak, Franciszek Trzeciak, Bronisław Pawlik, Aleksander Bardini, Beata Tyszkiewicz, Zygmunt Kęstowicz, Jan Englert, Leszek Herdegen, Barbara Sołtysik, Bohdan Ejmont, Stanisław Zaczyk, Piotr Fronczewski, Maciej Góraj, Henryk Talar i inni Nadchodzi wiosna 1944 roku. Władysław Niwiński przebywa w Warszawie, szkoli oddziały GL. Znajomość z Martą, zawarta w lasach Zamojszczyzny, przeradza się w miłość. Wkrótce młodzi biorą cichy ślub. W warszawskim getcie wybucha powstanie. Oddział Niwińskiego spieszy z pomocą walczącym. Podczas akcji Władek zostaje ciężko ranny. Marta, która oczekuje jego dziecka, opiekuje się nim bezustannie. Jej troska i czujność, gdy w szpitalu zjawiają się Niemcy, ratują mu życie. Leon Kuraś nadal rozpaczliwie poszukuje swojej Bożenki, nawiązuje nawet kontakt z agentem gestapo, Emilem Michankiem. Gdy żołnierze podziemia wykonują na kolaborancie wyrok śmierci, Kuraś zostaje aresztowany pod zarzutem zabicia funkcjonariusza tajnej policji. Niemcy próbują wydobyć od niego adres Niwińskiego, obiecując w zamian pomoc w odnalezieniu córki, wywiezionej wraz z innymi dziećmi z sierocińca do Rzeszy. Aresztowanego rozpoznaje Johann Heimann, który trafił do więzienia jako inkasent Nowaczyk, z zadaniem rozpracowania polskiej siatki konspiracyjnej. Heimann obiecuje Kurasiowi wolność, jeśli wyda Niwińskiego. Katowany Leon milczy. Urszula, która dostawała z gestapo przesyłki z zakrwawioną bielizną męża, znajduje jego nazwisko na liście zakładników skazanych na rozstrzelanie. 13:00 KRZYŻÓWKA Dramat, 14 min, Polska, 2019 Reżyseria: Jan Bujnowski Scenariusz: Jan Bujnowski Aktorzy: Andrzej Walden, Pavel Kryksunou Krzyżówka - zagadka słowno - literowa. Zazwyczaj celem rozwiązywania krzyżówki jest odgadnięcie hasła składającego się z porozrzucanych po niej, oznaczonych cyframi liter. Starszy mężczyzna rozwiązuje krzyżówkę, w której napotyka różne hasła. Niektóre są łatwiejsze, inne trudniejsze, ale zawsze wiążą się w jakiś sposób z wydarzeniami z jego życia. Czy z pozoru prosta łamigłówka może stać się czymś więcej niż tylko sposobem na zabicie czasu? (filmweb.pl) 16:25 DALEKO OD OKNA Dramat psychologiczny, 113 min, Polska 2000 Reżyseria: Jan Jakub Kolski Scenariusz: Cezary Harasimowicz Zdjęcia: Arkadiusz Tomiak Muzyka: Michał Lorenc Aktorzy: Dorota Landowska, Dominika Ostałowska, Bartosz Opania, Krzysztof Pieczyński, Karolina Gruszka, Dariusz Toczek, Adam Kamień, Magdalena Mirek, Olgierd Łukaszewicz, Grzegorz Damięcki, Ola Fiedeń, Marysia Sabonis, Natalia Mikovic, Wiktoria Witczak, Filip Seweryński, Jerzy Żydkiewicz i inni "Daleko od okna" uznano za jeden z najlepszych polskich filmów 2000 roku. Stanowi on także przełom w karierze Jana Jakuba Kolskiego. Po raz pierwszy reżyser zdystansował się od swojej ulubionej, wiejsko - mitycznej tematyki, dzięki której dokonywał - jak sam mówił - "osobistych rozliczeń ze światem". Etap "rozliczeniowy" w jego twórczości zakończyła "Historia kina w Popielawach" (1998). "Wierzę, że teraz znajdę w sobie dość wrażliwości, by dostrzegać inne rzeczy" - deklarował Kolski w wywiadach i słowa dotrzymał. Na pierwszy rzut oka "Daleko od okna" jest filmem o holocauście. Trudno o temat bardziej ostatnio eksploatowany, a jednak reżyser nie powiela startych do cna klisz i martyrologicznych stereotypów. Spora w tym zasługa Cezarego Harasimowicza i jego scenariusza, powstałego na kanwie prozy Hanny Krall. "Daleko od okna", choć za punkt wyjścia ma historię autentyczną, daleko wykracza poza reporterski realizm właściwy twórczości autorki "Sublokatorki". Dramatycznej opowieści o Żydówce ukrywanej w czasie wojny przez Polaków Harasimowicz nadaje cechy uniwersalne, godne greckiej tragedii. Inkrustuje realistyczną fabułę akcentami metaforycznymi i symbolicznymi (szafa jako symbol zniewolenia i upodlenia). Mroczne, "klaustrofobiczne" zdjęcia Arkadiusza Tomiaka przydają filmowi dusznej i ciężkiej atmosfery. Uwiarygodniają w ten sposób dramat Jana i Barbary, którzy przez lata noszą na dnie serca straszną tajemnicę i poczucie winy. Aktorskim odkryciem filmu jest Dorota Landowska w roli bezpłodnej kobiety, przywłaszczającej sobie córkę swego męża i ukrywanej w szafie Żydówki. Udało jej się stworzyć fascynujący, pełen psychologicznych niuansów portret kobiety bezwzględnej i podłej, a zarazem naznaczonej cierpieniem, głęboko upokorzonej. Znakomitą, choć tylko drugoplanową, kreację tworzy też Krzysztof Pieczyński jako granatowy policjant Jodła. Pozornie pozbawiony skrupułów, cynicznie wykorzystujący swoje stanowisko, lecz jednocześnie skrycie kochający Barbarę, powstrzymujący się przed denuncjacją, dopóki ma choć cień nadziei na wzajemność. Wszystko to sprawia, że "Daleko od okna" nie sposób oglądać obojętnie. Przejmująca historia opowiedziana przez Kolskiego wciąga, hipnotyzuje, drąży sumienie. Tadeusz Sobolewski pisał: "Odzwyczailiśmy się traktować kino jako twórczość w sensie dosłownym. Tu udało się stworzyć na nowo jakiś świat, wpuścić nas do niego i sprawić, że stał się naszym światem". Akcja filmu zaczyna się tuż przed wojną. Młody malarz Jan i jego żona Barbara bardzo chcą mieć dziecko. Niestety, wraz z upływem czasu staje się jasne, że któreś z nich jest bezpłodne. Wybucha wojna. Jan zarabia na rodzinę głównie dzięki "fuchom", które organizuje mu Jodła, granatowy policjant, równie ostentacyjnie co nieskutecznie przypochlebiający się Niemcom. Pewnego dnia Jan przyprowadza do mieszkania Reginę, młodą żydowską wdowę. Barbara, choć z lekkimi oporami, zgadza się ją ukrywać. Jan i Regina stopniowo stają się sobie coraz bliżsi. Wreszcie dochodzi do zbliżenia, w wyniku którego Żydówka zachodzi w ciążę. Barbara, dowiedziawszy się o tym, przeżywa podwójne upokorzenie. Po pierwsze została zdradzona przez męża, a po drugie wychodzi na jaw, że to ona nie może mieć dzieci. W odruchu rozpaczy i nienawiści postanawia zadenuncjować Reginę. W decydującej chwili dostaje jednak torsji, co tłumaczy Niemcom jako objaw ciąży.Od tej pory zaczyna udawać, że jest w odmiennym stanie, Reginę zaś na całe dnie i noce zamyka w szafie, gdzie kobieta przechodzi psychiczne katusze. Jodła przypadkiem odkrywa, że Jan i Barbara ukrywają u siebie Żydówkę. Barbarze jednak udaje się go przekupić cennym na szyjnikiem. Jan, nie mogąc znieść coraz bardziej nieznośnej i stresującej sytuacji, całkowicie oddaje inicjatywę żonie. Wreszcie nadchodzi dzień rozwiązania. Regina rodzi córkę, lecz Barbara nie pozwala jej nawet zobaczyć twarzy dziecka. Niemowlę zostaje czym prędzej ochrzczone, Regina zaś zredukowana do roli karmicielki. Liczne nagrody m.in. na Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych w Gdańsku - Gdyni, Lubuskim Lecie Filmowym w Łagowie i Ogólnopolskim Festiwalu Sztuki Filmowej "Prowincjonalia". 18:50 SERIALOWA NOSTALGIA - TRZY SZALONE ZERA - ODC. 5 - SZALONE POMYSŁY (SZALONE POMYSŁY) Serial dla młodych widzów, 25 min, Polska/Niemcy 1999 Reżyseria: Wiktor Skrzynecki Scenariusz: Marek Kreutz, Klaus Peter Wolf Zdjęcia: Grzegorz Kędzierski Muzyka: Stanisław Syrewicz Aktorzy: Joanna Jabłczyńska, Sebastian Świąder, Grzegorz Ruda, Anna Polony, Jerzy Kamas, Katarzyna Skrzynecka, Krzysztof Wakuliński, Cezary Morawski, Grażyna Wolszczak, Monika Świtaj, Jerzy Mika, Zdzisław Wardejn, Tadeusz Kwinta, Marek Barbasiewicz, Andrzej Blumenfeld, Tomasz Burczyk, Tomasz Dedek i inni Po wypadku Oskara na gigantycznym rowerze skonstruowanym i testowanym na wyścig nietypowych pojazdów mama zabrania mu zajmować się niebezpiecznymi wynalazkami. Gdy Ola pomaga rannemu, zabandażowanemu koledze odrabiać lekcje, do pokoju wpada Olaf z sensacyjną wiadomością, że Instytut Ichtiologii zainteresował się wynikami jego prac nad nieuleczalną dotąd chorobą ryb. Za prawa do opracowanego specyfiku proponują mu znaczne pieniądze. W ten sposób Trzy Szalone Zera zdobywają pierwsze pieniądze na zakup piłeczek pingpongowych potrzebnych do wydobycia z dna basenu portowego zatopionej łodzi. Kwota jest jednak zbyt mała, by kupić tysiące piłeczek niezbędnych do przeprowadzenia tej operacji. Dlatego nie rezygnują z wzięcia udziału w wyścigu i przystępują do budowy nowego roweru. Prace nad tridemem prowadzone są w piwnicy Babci. Ola i Olaf pod kierunkiem Oskara starannie łączą poszczególne części konstrukcji. Pomaga im w tym Alfred. Po zespawaniu wszystkich elementów okazuje się, że rower jest zbyt duży i nie można wyprowadzić go z piwnicy. Ola swoim zwyczajem staje na głowie i przeprowadza telepatyczną rozmowę z ojcem, podczas której wpada na pomysł, w jaki sposób wydobyć tridem na zewnątrz. Po wykonaniu zaleceń Oli ściana piwnicy osuwa się w gruz i przyjaciele mogą odbyć próbną jazdę. 19:20 SERIALOWA NOSTALGIA - TRZY SZALONE ZERA - ODC. 6 - WYŚCIG (WYŚCIG) Serial dla młodych widzów, 25 min, Polska/Niemcy 1999 Reżyseria: Wiktor Skrzynecki Scenariusz: Marek Kreutz, Klaus Peter Wolf Zdjęcia: Grzegorz Kędzierski Muzyka: Stanisław Syrewicz Akorzy: Joanna Jabłczyńska, Sebastian Świąder, Grzegorz Ruda, Anna Polony, Jerzy Kamas, Katarzyna Skrzynecka, Krzysztof Wakuliński, Cezary Morawski, Grażyna Wolszczak, Monika Świtaj, Jerzy Mika, Zdzisław Wardejn, Tadeusz Kwinta, Marek Barbasiewicz, Andrzej Blumenfeld, Tomasz Burczyk, Tomasz Dedek i inni W przeddzień wyścigu nietypowych pojazdów rowerowych następuje prezentacja rowerów połączona z uhonorowaniem najbardziej pomysłowego pojazdu. Komisja ocenia tandem Mikiego i Konrada bardzo wysoko, ale zwycięża tridem Trzech Szalonych Zer. Organizatorzy imprezy przygotowali dla uczestników i publiczności liczne atrakcje, m. in. występ czarodzieja Czarka Maksa. Po pokazie Ola prowadzi kolegów do garderoby maga. Okazuje się, że Czarek jest jej ojcem. Cała trójka wyraża mu uznanie za niebywałe widowisko. Umawiają się na popołudnie na wspólne ognisko i wędkowanie. Połów ryb przechodzi najśmielsze oczekiwania. Olaf wyciąga ogromnego szczupaka. Na pamiątkę robi sobie z nim zdjęcia, a Ola fotografuje się z tatą. W nocy pod namiot Trzech Szalonych Zer zakradają się Miki i Konrad. Aby wyeliminować groźnych przeciwników, przepiłowują łańcuch w tridemie. Rankiem uczestnicy wyścigu gromadzą się na starcie. W ostatniej chwili, już po sygnale rozpoczęcia, pojawia się spóźniony Olaf. Trójka przyjaciół stara się dogonić pozostałych zawodników. Trasa wyścigu jest bardzo trudna i kolarze rozciągają się w długi peleton. Wykorzystując niebywałe wynalazki Oskara - harpun do podciągania się na stromiznach i specjalny dopalacz odrzutowy, Zera dochodzą czoła wyścigu. Transmitowany przez telewizję wyścig wzbudza emocje wśród widzów. Relację oglądają również rodzice Olafa i Oskara, a także babcia Oli i Alfreda. Tridem dochodzi liderów wyścigu. Tandem Mikiego i Konrada prowadzi w rywalizacji, tuż za nimi jest pojazd sponsora wyścigu, Sorensena, właściciela zakładu produkującego piłeczki pingpongowe, który jedzie wraz z córeczką. Przed przejazdem przez mostek Miki i Konrad włączają turbo, pogrążając znajdujących się z tyłu zawodników w czarnej chmurze dymu. Z powodu braku widoczności rower Sorensena wypada na zakręcie z trasy. Trzy Szalone zera decydują się przerwać rywalizację i pomóc poszkodowanym. 20:00 TEATR TELEWIZJI - KOBRA - UKŁADANKA Teatr, 72 min, Polska, 1979 Autor: Derek Hoddinott Reżyseria: Bogdan Augustyniak Aktorzy: Hernyk Bista, Krzysztof Chamiec, Małgorzata Braunek, Jerzy Tkaczyk, Teofila Kornkiewicz, Monika Skołubianka, Ewa Milde Graham Trafford - właściciel prywatnej agencji reklamowej - budzi się nad ranem we własnym mieszkaniu z ciężką głową i luką w pamięci. W sypialni znajduje zwłoki żony. Wszystko wydaje się wskazywać na niego jako na zabójcę. Przerażony taką możliwością prosi przyjaciela o pomoc w odtworzeniu feralnego wieczoru. Próba rekonstrukcji zdarzeń prowadzona przez przyjaciela doprowadza Trafforda do samobójczego skoku z balkonu. Śledztwo prowadzone przez inspektora policji w tej sprawie wyjaśnia, że Trafford padł ofiarą inrygi... 21:25 TAMTE LATA, TAMTE DNI - MAJA KOMOROWSKA Dysk./wywiad/debata, 24 min, Polska, 2020 Reżyseria: Joanna Makowska Wykonawcy: Marta Perchuć-Burzyńska (prowadząca) Marta Perchuć - Burzyńska rozmawia z wybitnymi artystami o dzieciństwie, domu rodzinnym i najważniejszych doświadczeniach, które w istotny sposób wpłynęły na ich życie i drogę twórczą. Rozmowy realizowane są w miejscach, które dla bohaterów programu mają największe znaczenie sentymentalne. Tym razem o swoim dzieciństwie i dorastaniu opowiada wybitna aktorka filmowa i teatralna, Maja Komorowska. Artystka wspomina lata dzieciństwa spędzone w rodzinnym domu w Komorowie pod Warszawą, zabawy z bratem bliźniakiem, a także młodzieńcze fascynacje teatrem lalkowym oraz pierwsze doświadczenia na scenie Jerzego Grotowskiego. 22:05 KINO MISTRZÓW - PATERSON (PATERSON) Komediodramat, 113 min, Niemcy/Francja/USA 2016 Scenariusz i reżyseria: Jim Jarmusch Zdjęcia: Frederick Elmes Muzyka: Jim Jarmusch, Carter Logan, Sqürl Sqürl Aktorzy: Adam Driver, Golshifteh Farahani, Barry Shabaka Henley, Rizwan Manji, Dominic Liriano, Frank Harts, Luis Da Silva Jr. Jeden tydzień z życia bohatera tej pełnej humoru opowieści. Paterson, mieszkaniec stanu New Jersey, z zawodu jest kierowcą miejskiego autobusu, a z zamiłowania poetą. Wymyśla wiersze w czasie pracy, kursując po mieście. Nie zależy mu na rozgłosie, swoją twórczość zachowuje dla siebie. Nie chce publikować swoich wierszy, czyta je jedynie w domu żonie Laurze. Wiedzie uporządkowane życie według schematów, jest przeciwieństwem Laury, spontanicznej, szalonej, która chce się chwalić przed całym światem kolejnym namalowanym przez siebie obrazkiem. Mimo tak różnych charakterów małżonkowie żyją w harmonii. Paterson kocha pełną zwariowanych pomysłów żonę, która każdego dnia ma inny plan na przyszłość. Jego życie toczy się utartymi koleinami, wszystkie poranki wyglądają tak samo: wstaje o stałej porze, zawsze na śniadanie je płatki, idzie spacerem do firmy, trzymając torbę z lunchem przygotowanym przez Lurę, a zanim rozpocznie pracę, wdaje się w pogawędkę z kolegą Donnym. Gdy wraca do domu, je obiad z żoną, idzie na spacer z jej psem, którego za bardzo nie darzy sympatią, i przy okazji wpada na jedno piwo do baru. Wrażenia z każdego dnia przelewa na papier, wszystkie przeżycia znajdują swoje odzwierciedlenie w wierszach. Wskutek zabawnego zbiegu okoliczności uporządkowany świat Patersona zostaje dosłownie wywrócony do góry nogami. 00:15 BERLIN LIVE - LP (BERLIN LIVE - LP) Koncert, 53 min, Niemcy, 2016 Reżyseria: Stefan Mathieu Wykonawcy: LP Cykl koncertów, które od lat odbywają się regularnie na scenie berlińskiego klubu SchwuZ i są transmitowane w całej Europie. To mieszanka stylów współczesnej muzyki, wykonana w wyjątkowym klimacie nocnego życia Berlina. Występy poprzedzone są krótkimi wywiadami z artystami. W kolejnej odsłonie "Berlin Live" wystąpiła LP - amerykańska piosenkarka i kompozytorka. Artystka zaczynała swoją karierę, tworząc przeboje dla innych muzyków, m.in. Rihanny, Avril Lavigne i Christiny Aguilery. Jako wokalistka zdobyła jednak prawdziwą sławę hitami "Lost On You" oraz "Muddy Waters". Podczas berlińskiego koncertu usłyszymy te utwory, a także m.in. piosenki "Strange", "Other People", "Up Against Me". 01:20 NOCNY DOKUMENT - TE VAANUI. ODYSEJA ISMAELA (TE VAA NUI, ISMAEL'S ODYSSEY) Film dokumentalny, 52 min, Francja, 2016 Reżyseria: Jean - Charles Granjon Dokument opowiada o zmierzchu dziedzictwa kulturowego Wysp Markizów oraz o Ismaelu Huukenie, próbującym ratować odchodzącą w niepamięć cywilizację. 02:30 W TRZY MIESIĄCE DOOKOŁA ŚWIATA - PODRÓŻ NA STO STÓP (HUNDRED - FOOT JOURNEY, THE) Film komediowy, obyczajowy, 117 min, USA/Indie/ Zjednoczone Emiraty Arabskie 2014 Reżyseria: Lasse Hallstrom Scenariusz: Steven Knight Aktorzy: Helen Mirren, Om Puri, Manish Dayal, Charlotte Le Bon, Amit Shah, Dillon Mitra Nominacja do nagrody Złoty Glob dla Helen Miren za rolę Mallory. Rodzina Kadamów o wielkich tradycjach kulinarnych opuszcza ze względów politycznych rodzinne Indie i jedzie do Francji. Zupełnie przypadkowo trafiają do niewielkiej miejscowości na południu kraju, gdzie postanawiają się osiedlić. Otwierają swój lokal akurat na przeciwko słynnej restauracji Madame Mallory, oznaczonej prestiżową gwiazdką w Przewodniku Michelin. Miejscowi - i nie tylko - znają to miejsce doskonale. Doceniając wyborną kuchnię Madame, licznie odwiedzają jej lokal. Nowa restauracja pod drugiej stronie ulicy, prowadzona przez emigrantów z Bombaju, spędza sen z powiek pani Mallory, która nie chce tu żadnej konkurencji, a już na pewno prymitywnej jej zdaniem kuchni indyjskiej, która zupełnie nie pasuje do jej wykwintnych potraw. Mocno przeszkadza jej rodzina Kadamów ze swoim kiepskim biznesem, zwłaszcza że do tej pory ona rządziła tu niepodzielnie. Ale pobudzające zmysły wspaniałe zapachy dochodzące z kuchni Kadamów i roznoszące się nad całą okolicą, zaczynają przyciągać coraz więcej klientów. Czy ostatecznie uwodzicielskie smaki orientalnej kuchni zawładną też podniebieniem wybrednej i dumnej Madame Mallory?