TVP Kultura Piątek, 26.08.2022 08:30 TAMTE LATA, TAMTE DNI - ANDRZEJ TITKOW Dysk./wywiad/debata, 24 min, Polska, 2020 Reżyseria: Joanna Makowska Wykonawcy: Marta Perchuć-Burzyńska (prowadząca) Marta Perchuć - Burzyńska rozmawia z wybitnymi artystami o dzieciństwie, domu rodzinnym i najważniejszych doświadczeniach, które w istotny sposób wpłynęły na ich życie i drogę twórczą. Rozmowy realizowane są w miejscach, które dla bohaterów programu mają największe znaczenie sentymentalne. Bohaterem odcinka jest twórca filmów dokumentalnych, scenarzysta i poeta Andrzej Titkow. W programie, oprócz dzieciństwa wspomina także lata studiów w szkole filmowej w Łodzi, przyjaźń z Krzysztofem Kieślowskim i początki pracy w Wytwórni Filmów Dokumentalnych i Fabularnych w Warszawie. 09:10 AKCJA POD ARSENAŁEM Dramat wojenny, 94 min, Polska 1977 Reżyseria: Jan Łomnicki Scenariusz: Jerzy Stefan Stawiński Zdjęcia: Jerzy Gościk Muzyka: Piotr Hertel Aktorzy: Cezary Morawski, Mirosław Konarowski, Ryszard Gajewski, Magda Wołłejko, Jan Englert, Lidia Korsakówna, Zbigniew Zapasiewicz, Tadeusz Łomnicki, Karl Sturm, Zbigniew Sawan i inni 26 marca 1943 roku w Warszawie w rejonie Arsenału, na ulicach Długiej i Bielańskiej, harcerze z grupy szturmowej Szarych Szeregów brawurowym atakiem odbili przewożonego z budynku gestapo na Pawiak Jana Bytnara "Rudego", a wraz z nim 25 innych więźniów. Skatowany w czasie śledztwa przez Niemców "Rudy" kilka dni później zmarł na rękach swoich przyjaciół. Wkrótce od kul harcerzy z grup szturmowych zginęli jego oprawcy - Lange i Schulz. Te właśnie wydarzenia, znane zapewne wielu widzom z książek "Kamienie na szaniec" Aleksandra Kamińskiego i "Akcja pod Arsenałem" Stanisława Broniewskiego, są tematem filmu. Jednakże nie jest on "dokumentem w ścisłym tego słowa znaczeniu, nie jest ważne, czy ktoś stał o dwa kroki bliżej czy dalej. Ten film jest dokumentem postaw" - powiedział Stanisław Broniewski "Orsza", naczelnik konspiracyjnych Szarych Szeregów i dowódca tej akcji, jeden z konsultantów filmu. W sztabie konsultacyjnym znaleźli się także Zygmunt Kaczyński "Wesoły" i Aleksander Kamiński. Autorem scenariusza jest Jerzy Stefan Stawiński - żołnierz Września, uczestnik Powstania Warszawskiego. Fabułę filmu umownie można podzielić na dwie części. W pierwszej naszkicowano życie w okupowanej stolicy i sylwetki bohaterów akcji. Swoją uwagę reżyser skoncentrował głównie na trzech postaciach - "Zośce", "Rudym" i "Alku", na ich charakterach, marzeniach, uczuciach. Od momentu aresztowania "Rudego" zaczyna się paradokumentalna część filmu - reżyser z wielką pedanterią przedstawił przygotowania i przebieg akcji. Zadbano także o wierne odtworzenie wyglądu warszawskich ulic w czasie okupacji. Oprócz filmowego "Orszy" - Jana Englerta i występującego w roli "Zośki" Mirosława Konarowskiego, w rolach harcerzy z Szarych Szeregów w większości wystąpili debiutanci. 11:00 DOKTOR EWA - ODC. 8/9 - PORWANIE Serial obyczajowy, 37 min, Polska 1971 Reżyseria: Henryk Kluba Scenariusz: Wilhelmina Skulska, Jan Laskowski Zdjęcia: Wiesław Zdort Aktorzy: Ewa Wiśniewska, Jolanta Lothe, Ewa Berger - Jankowska, Joanna Jędryka, Franciszek Pieczka, Katarzyna Łaniewska, Bogdan Baer, Edmund Fetting, Janusz Kłosiński, Ryszard Pietruski i inni Zbiegły więzień porywa doktor Ewę, aby uratowała człowieka, którego dotkliwie zranił. Młoda lekarka przeprowadza "polową" operację, a jednocześnie przyczynia się do wykrycia prawdziwego przestępcy. 11:50 DOKTOR EWA - ODC. 9/9 - POŻEGNANIA Serial obyczajowy, 45 min, Polska 1970 Reżyseria: Henryk Kluba Scenariusz: Wilhelmina Skulska, Jan Laskowski Zdjęcia: Wiesław Zdort Aktorzy: Ewa Wiśniewska, Jolanta Lothe, Ewa Berger - Jankowska, Joanna Jędryka, Franciszek Pieczka, Katarzyna Łaniewska, Bogdan Baer, Edmund Fetting, Janusz Kłosiński, Ryszard Pietruski, Bogusław Sochnacki, Igor Śmiałowski, Zygmunt Zintel Pobyt młodej lekarki w Międzyborzu dobiega końca. Doktor Ewa ma prawo mówić o zawodowym sukcesie. Dzięki jej staraniom we wsi powstała izba porodowa. Podczas uroczystego otwarcia nowej placówki Ewa żegna ludzi, których tak niedawno poznała, a z którymi już zdążyła się zaprzyjaźnić. Wszystkim dziękuje za okazaną jej pomoc i życzliwość. 12:40 CZUŁA NOC (NUIT CHERIE / SWEET NIGHT) Film animowany, 13 min, Belgia, 2019 Reżyseria: Lia Bertels Scenariusz: Lia Bertels Wykonawcy: Patrick Descamps, Fabienne Loriaux Krótki film animowany. W środku zimy, w kraju Yeti, niedźwiedź nie może zasnąć. Biała małpka proponuje mu, by zjadł trochę miodu. Rozpoczyna się piękna i dziwna noc, a niedźwiedź cieszy się, że nie zasnął. (opis dystrybutora) 13:05 WAKACJE Film obyczajowy, 15 min, Polska, 2018 Reżyseria: Filip Bojarski Scenariusz: Filip Bojarski Zdjęcia: Tomasz Wierzbicki Aktorzy: Monika Kwiatkowska, Bogusław Suszka, Paweł Deląg Jest dzień zakończenia roku szkolnego, ale 40-letnia nauczycielka Ewa nie pojedzie nigdzie na wakacje. Mimo wszystko spróbuje wyciągnąć z domu swojego rozczarowanego życiem męża na spontaniczną wycieczkę rowerową nad pobliską rzekę. (filmpolski.pl) 13:30 HITCHCOCK/TRUFFAUT (HITCHCOCK/TRUFFAUT) Film dokumentalny, 76 min, Francja/USA, 2015 Reżyseria: Kent Jones Film to oglądany po latach zapis legendarnego spotkania dwóch wizjonerów kina. Historia realizacji wywiadu rzeki - przeprowadzonej przez osiem dni rozmowy między wielkimi reżyserami, których na pierwszy rzut oka, poza pasją do kina, nic nie łączy. Z jednej strony dystyngowany człowiek - legenda: Alfred Hitchcock, uznawany wówczas za najsprawniejszego rzemieślnika w historii kina, z drugiej młody gniewny: znajdujący się u progu kariery Francois Truffaut, wywrotowiec, rzecznik kina autorskiego, współtwórca francuskiej Nowej Fali. Autorzy filmu, korzystając ze wspaniałych materiałów archiwalnych, wzbogacają historię wypowiedziami twórców współczesnego kina: Martina Scorsese, Oliviera Assayasa, Petera Bogdanovicha, Wesa Andersona, Kiyoshi Kurosawy i wielu innych, opowiadają historię spotkania dwóch pozornie przeciwstawnych żywiołów. Oglądane dziś zderzenie tych osobowości budzi na nowo pytanie: czym jest kino? Czy tylko tanią, wyrastającą z jarmarcznych sztuczek, wyolbrzymioną i spulchnioną przez gigantyczne budżety i lata pogoni za nowinkami technicznymi papką dla mas? Czy może polem dla artystów, narzędziem umożliwiającym przekazywanie swojego credo w sposób najpełniejszy, w stopniu nieosiągalnym dla malarzy, rzeźbiarzy, poetów, pisarzy, muzyków? Zapis spotkania Truffauta z Hitchcockiem to prawdziwa uczta dla kinomanów, swoisty podręcznik myślenia o i pojmowania kina. To film o historii powstania biblii kinomanów, wydanej po raz pierwszy w 1966 roku, kształtującej kilka pokoleń twórców i miłośników X Muzy. Ale przede wszystkim film oddaje sprawiedliwość wielkiemu Alfredowi Hitchcockowi: twórcy, który udowodnił, że nawet najbardziej dopasowany klucz do serca widzów, otwiera je dopiero w rękach prawdziwego artysty. 15:05 CYRANO DE BERGERAC (CYRANO DE BERGERAC) Melodramat przygodowy, kostiumowy, 132 min, Francja, 1990 Reżyseria: Jean - Paul Rappeneau Scenariusz: Edmond Rostand Aktorzy: Gérard Depardieu, Anne Brochet, Jacques Weber, Vincent Perez Pełen werwy oficer i romantyczny poeta Cyrano de Bergerac zakochuje się w swojej kuzynce Roxane, ale trzyma to w tajemnicy. Jedynej rzeczy, jakiej nie lubi najbardziej na świecie, to jego duży nos, co według niego jest przyczyną niepowodzenia w miłości. Cyrano pisze do Roxane listy w imieniu Christiana, który także jest zakochany w dziewczynie, ale nie wie jak jej o tym powiedzieć. Roxane jest pod wrażeniem poetyckich wyznań, ale uważa, że stoi za nimi Christian. Co się wydarzy, gdy pozna prawdę? 17:30 SCENA MUZYCZNA - ASTORARTE Koncert, 49 min, Polska, 2021 Reżyseria: Małgorzata Kosturkiewicz Wykonawcy: Marek Horodniczy(Prowadzący), Krzysztof Meisinger, Karolina Hyla - Wybraniec, Elżbieta Fabiszak - Dąbrowska, Dawid Pajdzik, Klara Świdrów, Mateusz Rzytka Projekt Astor Arte to kolejna propozycja Sceny Muzycznej. Projekt gościł na wielu festiwalach w Polsce. Dzieła Astora Piazzolli przedstawione są w aranżacjach na gitarę i kwintet smyczkowy. 18:50 REŻYSERZY S.V - NICOLAS ROEG 5/10 SEZON 5 (NICOLAS ROEG 5/10 SEZON 5) Film dokumentalny, 45 min, Wielka Brytania, 2018 Reżyseria: Lyndy Saville Cykl dokumentalny poświęcony najważniejszym reżyserom kina. W tym odcinku przyglądamy się twórczości Nicolasa Roega, twórcy m.in. "Walkabout", "Nie oglądaj się teraz" czy "Człowieka, który spadł na ziemię". 20:00 KOMEDIOWE LATO - ZEZOWATE SZCZĘŚCIE Komediodramat, 110 min, Polska 1960 Reżyseria: Andrzej Munk Scenariusz: Jerzy Stefan Stawiński Zdjęcia: Jerzy Lipman i Krzysztof Winiewicz Muzyka: Jan Krenz Występują: Bogumił Kobiela, Maria Ciesielska, Helena Dąbrowska, Barbara Kwiatkowska, Krystyna Karkowska, Barbara Połomska, Irena Stalończyk, Tadeusz Bartosik, Henryk Bąk, Aleksander Dzwonkowski, Wojciech Lityński, Kazimierz Opaliński, Jerzy Pichelski, Wojciech Siemion, Wiesław Gołas, Adam Pawlikowski i inni "...powoli zaczynam rozumieć impulsy, które kierowały moim postępowaniem. Otóż chyba zawsze usiłowałem, całkiem nieświadomie, przystroić się w szaty uznanego przez opinię bohatera danego historycznego okresu. W życiu dziecka był nim harcerz, później podchorąży, wreszcie konspirator... Wszystkie te etapy przebiegłem w bezowocnej pogoni za życiowym powodzeniem. Czy mogłem przypuszczać, że wszędzie czeka mnie nieuchronna klęska?..." - tak podsumował swoje pechowe życie główny bohater opowiadania Jerzego Stefana Stawińskiego "Sześć wcieleń Jana Piszczyka". Nowela stała się kanwą scenariusza do "Zezowatego szczęścia" - filmu, który ugruntował wysoką pozycję Andrzeja Munka wśród polskich reżyserów debiutujących po wojnie. O klasie tego twórcy wiele mówiła już "Eroica" (1958) - do dziś uznawana za arcydzieło szkoły polskiej. "Zezowate szczęście" dowiodło jednak, że Munk to nie tylko mistrz w obnażaniu fałszu narodowych stereotypów i symboli. Pokazało biegłość twórcy w operowaniu zarówno językiem tragedii, jak i komedii. Stało się też świadectwem wyczulenia reżysera na problemy współczesności, takie jak choćby przerost biurokracji i jego konsekwencje. Wartość "Zezowatego szczęścia" ujawnia się jeszcze w czym innym. Film ów jest mianowicie zdumiewająco udanym połączeniem różnych stylów i poetyk. Krytycy znaleźli w dziele Munka zjadliwą ironię, groteskę, elementy czysto komediowe i dramatyczne oraz cechy powiastki filozoficznej w duchu wolteriańskim. Przy tak dużej różnorodności i "rozrzucie" stylistycznym próżno szukać w "Zezowatym szczęściu" zgrzytów, zbędnych scen, chybionego aktorstwa. W warstwie fabularnej film Munka stanowi studium postawy obecnej w każdej epoce i w każdym społeczeństwie. "Zezowate szczęście" opowiada bowiem o - by użyć określenia krytyka - "żywocie oportunisty poczciwego". Jest nim Jan Piszczyk, rewelacyjnie grany przez Bogumiła Kobielę. Już od wczesnej młodości jego głównym celem było płynąć na fali koniunktury, być zawsze "kimś", jak najlepiej dopasować się do aktualnej tendencji społecznej i politycznej. Zaczął już przed wojną, kiedy jako chłopiec zapisał się do harcerstwa. Niestety, mimo usilnych starań, skompromitował się na defiladzie. Niezrażony niepowodzeniem zapragnął zostać korporantem, lecz podczas antysemickich zajść na uniwersytecie wzięto go za Żyda. Podczas wojny założył upragniony mundur podchorążego, ale trafił do oflagu. Tu na domiar złego uznano go za szpiega. Nie lepiej powiodło mu się w konspiracyjnej organizacji podziemnej. Wreszcie wraz z nastaniem socjalistycznego państwa wydawało się, że los wreszcie się do Piszczyka uśmiechnął. Nie na długo. 22:00 HAL ASHBY, WOLNY DUCH AMERYKAŃSKIEGO KINA (HAL) Film dokumentalny, 86 min, USA, 2018 Reżyseria: Amy Scott Zdjęcia: Jonathon Narducci, Adam Michael Becker Muzyka: Heather Mcintosh Film dokumentalny przedstawia sylwetkę Hala Ashby'ego, reżysera takich filmów jak "Harold i Maude", "Wystarczy być", "Powrót do domu", "By nie pełzać na kolanach" czy "Ostatnie zadanie". 02:00 NOC KRÓTKICH FILMÓW - KINEMATOGRAF Film animowany, 12 min, Polska, 2009 Reżyseria: Tomasz Bagiński Scenariusz: Mateusz Skutnik, Tomasz Bagiński Muzyka: Adam Skorupa, Paweł Błaszczak Krótkometrażowy film animowany Tomasza Bagińskiego. Francis, bohater filmu, podporządkował życie swoje i najbliższych własnej pasji. Pracuje nad wynalazkiem, któremu poświęca się całkowicie. Niestety za późno dociera do niego, że zbyt wiele poświęcił własnym marzeniom. 02:15 NOC KRÓTKICH FILMÓW - POŁĄCZENI Film dokumentalny, 19 min, Polska, 2018 Reżyseria: Aleksandra Maciejczyk Scenariusz: Aleksandra Maciejczyk Zdjęcia: Maciej Edelman Krótki film dokumentalny. Obserwujemy parę 50 - latków - Krzysztofa i Wiolę podczas jazdy na nartach. Krzysztof jest niewidomy, a Wiola jest jego przewodniczką. Wcześnie rano przygotowują się do jazdy. Krzysztof montuje na kaskach zestawy bluetooth, które połączą ich ze sobą. Wjeżdżają na szczyt góry wyciągiem krzesełkowym. Im wyżej się znajdują, tym więcej dowiadujemy się o ich życiu. Jednocześnie zmieniają się warunki atmosferyczne, gęstnieje mgła opadająca na stok. Kiedy Wiola i Krzysztof w końcu docierają na szczyt, muszą się odnaleźć i połączyć we mgle. Krótka, prosta forma dokumentalna o miłości. (ŹRÓDŁO: polishshorts.pl) 03:15 KINO NOCNE - NA PÓŁNOC OD KALABRII Film dokumentalny, 67 min, Polska, 2009 Reżyseria: Marcin Sauter Scenariusz: Marcin Sauter Zdjęcia: Radosław Ładczuk, Łukasz Gutt Muzyka: Maciej Cieślak "Dokument bajkowy" o wymarzonym miejscu do życia, gdzie czas płynie powoli, ludzie dobrze się znają, akceptują swoje niedoskonałości, spotykają się, żeby porozmawiać i po prostu być razem. Sauterowi i jego ekipie udało się do filmu zaangażować całe miasteczko. Wystarczyło tylko dać mieszkańcom parę lekcji kuchni śródziemnomorskiej i sztuki carpe diem, by polska prowincja zaczęła przypominać malowniczą Kalabrię, a film - włoską komedię.