TVP Kultura Czwartek, 01.09.2022 08:10 DZIKA MUZYKA - GRANIE DO NIEBA - SKRZYPKOWIE RADOMSZCZYZNY Magazyn, 25 min, Polska, 2016 Reżyseria: Zuzanna Solakiewicz Scenariusz: Janusz Prusinowski Wykonawcy: Maria Pęzik, Maria Siwiec, Mateusz Niwiński, Janusz Prusinowski, Piotr Gaca, Jan Kmita, Marcin Drabik, Katarzyna Zedel, Tadeusz Jedynak, Paulina Kinaszewska, Patrycja Kuczyńska, Robert Burdalski, Mateusz Kowalski, Wielka Orkiestra Gaców, Joanna Strelnik W tym odcinku: O źródłach dzikich, powyginanych mazurków i oberków Radomszczyzny; co to znaczy ogrywać oberka oraz jaką wyjątkową sztukę posiedli uczniowie legendarnych skrzypków - Bogusza, Jaźwieca czy Kędzierskiego. Andrzej Bieńkowski opowiada o swoich dawnych spotkaniach z muzykantami. O graniu do nieba i o mazurkach z okolic Przysuchy mówią uczniowie wiejskich muzykantów: Janusz Prusinowski, Mateusz Niwiński, Marcin Drabik, Katarzyna Zedel, Mateusz Kowalski, Paulina Kinaszewska oraz mistrzowie: Piotr Gaca, Jan Kmita. Ekipa odwiedza z kamerą pracownię lutniczą Wojciecha Łukasza, w której powstają skrzypce i nie tylko. Ponadto Maria Siwiec i Maria Pęzik pokażą jak śpiewa się wyrywasy i co z tego wynika. 08:50 MIASTO Z MORZA Dramat historyczny, obyczajowy, 113 min, Polska 2009 Scenariusz i reżyseria: Andrzej Kotkowski Zdjęcia: Adam Bajerski Muzyka: Tomasz Gąssowski Aktorzy: Małgorzata Foremniak, Julia Pietrucha, Jakub Strzelecki, Paweł Domagała, Olgierd Łukaszewicz, Zdzisław Wardejn, Marian Dziędziel, Piotr Polk Scenariusz filmu oparty na motywach I tomu powieści Stanisławy Fleszarowej - Muskat "Tak trzymać". To opowieść o pracy, przyjaźni i miłości, o wielkich nadziejach i porażkach. Ukazuje pionierski okres budowy portu gdyńskiego - w owym czasie inwestycji olbrzymiej i kosztownej, podjętej wysiłkiem polskiego rządu, polskich i francuskich inżynierów oraz robotników. To jednocześnie historia rodzącego się miasta, obejmująca okres około trzech lat, od wiosny 1923 roku do uzyskania przez Gdynię praw miejskich w 1926 roku. Główni bohaterowie filmu to cała galeria barwnych postaci. Butny i ambitny 19 - letni Krzysztof Grabień pochodzi ze wsi pod Przeworskiem. Wyruszył na Wybrzeże w poszukiwaniu pracy i swojego miejsca w życiu. Jest sierotą, jego rodzice zginęli w czasie bombardowania. W czasie podróży Krzysztof zostaje okradziony, dociera do Gdyni nocą, nie ma się pieniędzy na nocleg. Nazajutrz w kolejce do punktu werbującego robotników do pracy poznaje Wołodię Jazowieckiego, który proponuje mu niezbyt legalny, ale za to opłacalny interes. Razem zatrudniają się w garkuchni, gdzie pracuje też Łucka, dziewczyna z Kaszub. Krzysztof podoba się jej, a on odwzajemnia jej zainteresowanie. Znajomość szybko przeradza się w miłość. Kariera Grabienia na Wybrzeżu rozwija się. Młody człowiek podejmuje pracę przy budowie portu, kończy polskie gimnazjum w Gdańsku, żeni się z Kaszubką i wreszcie idzie na studia. Sukcesywnie wrasta w rodzące się miasto. Jego miłość, Łucka, pochodzi z rodziny z Konków. Początkowo zatrudniona w garkuchni dla robotników, później znajduje zatrudnienie w biurze inż. Tadeusza Wendy, kierownika budowy portu w Gdyni. Łucka zostaje żoną Krzysztofa zostaje wbrew woli ojca, Augustyna. Ich córka Julia będzie pierwszym dzieckiem urodzonym w Gdyni po uzyskaniu praw miejskich. Równie ciekawą postacią w filmie jest Wołodia Jazowiecki, rówieśnik i serdeczny przyjaciel Krzysztofa. Umie czerpać radości, kocha życie i piękne kobiety. Po odzyskaniu niepodległości przez Polskę wrócił do kraju ze Związku Sowieckiego wraz z ojcem. Jego matka nie przeżyła trudów podróży. Początkowo Wołodia zajmuje się lewymi interesami, jednak wszystko się zmienia, gdy ma okazję wykorzystać swoją znajomość języków obcych. Od tej pory pracuje jako tłumacz francuskich inżynierów budujących port w Gdyni, a później wstępuje do Marynarki Wojennej. Choć uchodzi za lekkoducha, jest jednocześnie człowiekiem honoru. Skłócony z ojcem, kategorycznie odmawia przyjęcia od niego pomocy finansowej. Woli pozostać na własnym utrzymaniu. Trzydziestoparoletnia wdowa po majorze Wojska Polskiego, pani Helena, to piękna i szlachetna kobieta. Po przyjeździe do Gdyni z Warszawy prowadzi nad morzem restaurację Pawilon. Próbuje ułożyć swoje życie na nowo. Francuscy inżynierowie oraz Krzysztof i Wołodia często bywają w restauracji Heleny, tu koncentruje się życie towarzyskie, tu przychodzą miejscowi i letnicy w sezonie. Helena związuje się z jednym z francuskich inżynierów, Marcelem Lebrakiem. Mimo propozycji wyjazdu do Paryża i obiecujących perspektyw na przyszłość, zamierza pozostać w Gdyni. W czasie weselnego przyjęcia Krzysztofa i Łucki, organizowanego w restauracji Heleny, wszystkich poraża wiadomość, że wskutek kryzysu konsorcjum wycofuje się z budowy portu. Roboty zostają wstrzymane, ludzie tracą pracę, Francuzi wyjeżdżają. W czasie pożegnania na dworcu w Gdyni Helena zapewnia Lebraca, że przyjedzie do Paryża. Kryzys niemieckiej marki sprawia, że przepadają wszystkie oszczędności Augustyna Konki, trzymane w gdańskim banku. Konka pada rażony apopleksją. Sprowadzony przez Krzysztofa lekarz niewiele może pomóc. Pielęgnowany przez rodzinę Augustyn, leży w domu, nie ma kontaktu ze światem.Krzysztof, Łucka, Helena i Wołodia spotykają się w restauracji. Rozmawiają o przyszłości. Wszyscy są w podłym nastroju. Losy tej czwórki bohaterów splatają się z losami miejscowej ludności oraz z historią autentycznych postaci związanych z Kaszubami, z budową portu i tworzącym się miastem. 11:00 MODRZEJEWSKA - TWORZENIE SIEBIE ODC. 4/7 Serial biograficzny, 82 min, Polska 1990 Autor: Anna Bojarska Reżyseria: Jan Łomnicki Zdjęcia: Edward Kłosiński Muzyka: Piotr Hertel Występują: Krystyna Janda, Marek Bargiełowski, Jan Englert, Barbara Horawianka, Olgierd Łukaszewicz, Zdzisław Wardejn, Karol Strasburger, Leon Niemczyk i inni Helena przebywa w Krakowie. Matka doradza jej radykalną zmianę życia. Jednak Modrzejewska angażuje się do teatru. Prowadzi się nienagannie, prezentuje światu maniery wielkiej damy. W pierwszych otrzymanych rolach objawia się jej wielki talent, toteż szybko staje się rywalką Hoffmanowej. Zimajer porywa dziecko, Helena przeżywa wielki ból i rozpacz. W tym czasie poznaje Karola Chłapowskiego, który jest wielkim miłośnikiem sztuki. Modrzejewska stara się go pozyskać, znaleźć w nim oparcie, pomoc w codziennym życiu i staraniach o odzyskanie syna. Ich znajomość przeradza się w romans. Helena próbuje nakłonić Karola do małżeństwa. Jednocześnie stara się o debiut w Warszawie. Wreszcie odbywa się ślub Modrzejewskiej z Chłapowskim. 12:35 NIEPOSPOLITA Film historyczny, krótkometrażowy, 21 min, Polska, 2019 Reżyseria: Tomasz Dobosz Scenariusz: Danuta Nierada, Miłosz Lodowski Zdjęcia: Marcin Magiera Aktorzy: Patryk Szwichtenberg, Agata Różycka, Marek Karpowicz, Andrzej Szeremeta, Szymon Mysłakowski Pisarz Tadeusz Dołęga - Mostowicz w roku 1939 podróżuje po Polsce ze swoją uroczą asystentką Dianą i przeprowadza wywiady z ludźmi sukcesu. Na swojej drodze spotyka m.in. Melchiora Wańkowicza, o. Maksymiliana Kolbe, Janusza Kusocińskiego, Eugeniusza Kwiatkowskiego i Hankę Ordonównę. 13:00 RZECZ POLSKA S.I - FOTEL 366 JÓZEFA CHIEROWSKIEGO Film dokumentalny, 10 min, Polska, 2018 Reżyseria: Tomasz Filiks, Anna Zakrzewska Scenariusz: Tomasz Filiks, Anna Zakrzewska Muzyka: Bartosz Kruczyński Wykonawcy: Marek Sosenko, Stanisław Lenartowicz 100 najlepszych polskich projektów na 100 - lecie Niepodległości! Cykl TVP Kultura to propozycja przyjrzenia się krajowej sztuce projektowania. Jest to zarówno odpowiedź na obserwowaną od jakiegoś czasu modę na przedmioty vintage, jak i promocja najciekawszych nowych rozwiązań projektowych. Choć polski design w ostatnich latach staje się jednym z naszych eksportowych hitów, to wciąż zbyt mało się o nim mówi. Program opowiada o konkretnych przedmiotach, rekonstruując historię ich powstania, pokazując ich funkcję w przestrzeni, przedstawiając twórców i projektantów. Ta opowieść o rzeczach jest również opowieścią o najnowszej historii Polski. W tym odcinku fotel 366 zaprojektowany przez Józefa Mariana Chierowskiego. Fotel określany jest ikoną designu PRL - owskiego. 13:20 HENRYK WARS - PIEŚNIARZ WARSZAWY Film dokumentalny, 52 min, Polska, 2007 Reżyseria: Wiesław Dąbrowski Scenariusz: Wiesław Dąbrowski Zdjęcia: Kamil Dąbrowski, Jan Komasa, Zbigniew Mazur, Piotr Rejmer Wykonawcy: Irena Santor, Hanka Ordonówna, Eugeniusz Bodo, Aleksander Żabczyński, Andrzej Piszczatowski, Jan Kobuszewski, Bohdan Łazuka, Jadwiga Andrzejewska, Maria Winiarska, Barbara Winiarska, Anna Janta, Barbara Rylska, Hanna Banaszak, Maria Pakulnis, Jadwiga Barańska Film dokumentalny o wielkim polskim kompozytorze Henryku Warsie, którego twórczość i piosenki są powszechnie znane i do dziś chętnie wykonywane. Wars był również kompozytorem muzyki filmowej do ponad 50 filmów zrealizowanych w Polsce (przed wojną) i ponad 60 w Hollywood (po wojnie), co zapewniło mu trwałe miejsce w literaturze muzycznej. Film został zrealizowany w 2007 roku. Autorów filmu zainspirowało odkrycie nieznanych dotychczas utworów muzyki poważnej skomponowanych przez Warsa. 14:30 JUTRO IDZIEMY DO KINA Dramat, 100 min, Polska 2007 Reżyseria: Michał Kwieciński Scenariusz: Jerzy Stefan Stawiński Zdjęcia: Piotr Wojtowicz Muzyka: Misza Hairulin Aktorzy: Mateusz Damięcki, Antoni Pawlicki, Jakub Wesołowski, Anna Gzyra, Grażyna Szapołowska, Daniel Olbrychski, Krzysztof Stelmaszyk, Bożena Adamek, Krzysztof Banaszyk, Barbara Bierkowska, Anna Maria Buczek, Jerzy Celiński, Wojciech Czerwiński, Marek Frąckowiak, Tomasz Gęsikowski Film przejmujący i piękny. Prostymi środkami, bez zbędnego patosu i taniego sentymentalizmu, twórcy filmu ukazali - na przykładzie losów trzech przyjaciół, maturzystów z 1938 r. - tragiczne losy pokolenia ówczesnych dwudziestolatków. Ludziom tym, urodzonym już w świeżo odzyskanej ojczyźnie, wojna odebrała u progu dorosłości przyszłość, nadzieję, bliskich, cały dobytek, szanse na normalne życie, a bardzo często w ogóle życia pozbawiła. Z trzydziestu osób klasy maturalnej, do której uczęszczali bohaterowie, dwadzieścia nie przeżyło wojny, a kilka zostało skazanych na śmierć w stalinowskiej Polsce. Lecz nawet ci, co przeżyli, nie zdołali nigdy - jak głoszą napisy końcowe - nadrobić straconych lat. Autor scenariusza, Jerzy Stefan Stawiński, zaczerpnął wiele wątków z własnej biografii, z doświadczeń krewnych i znajomych. Jak twierdzi, każdy z bohaterów, ma pewne jego rysy, doświadcza tego, co on sam przeżył. Całość wyreżyserował Michał Kwieciński, jeden z triumfatorów FPFF w Gdyni w 2006 r. , gdzie jego film "Statyści" zdobył aż 6 nagród, w tym Nagrodę Specjalną Jury. Andrzej Skowroński, Jerzy Bolesławski i Piotr Dołowy kończą właśnie jedno z warszawskich gimnazjów. Jako świeżo upieczeni maturzyści anno domini 1938 r. stają na progu dorosłości. Rozsadza ich energia i radość, snują rozległe plany na przyszłość i oczywiście marzą o wielkiej miłości. Jurek, najlepszy uczeń w klasie, inteligentny, pewny siebie i wygadany, syn wysokiego urzędnika, wybiera się na studia, ale jeszcze nie wybrał kierunku. Żeby trochę odwlec ostateczną decyzję, postanawia wstąpić na razie do szkoły podchorążych w Zegrzu. Rodzinne wojskowe tradycje zamierza kontynuować twardy, trochę chmurny i pełen determinacji Andrzej, syn oficera, wychowywany po śmierci matki przez ciotkę. Zgłasza się do pułku kawalerii w Grudziądzu. Piotr, nieśmiały okularnik, który mieszka tylko z matką, staje - podobnie jak koledzy - przed komisją wojskową, ale z powodu wrodzonej wady serca zostaje odrzucony. Rozpoczyna więc studia na wydziale medycyny. Mijają kolejne miesiące. W czasie przepustek przyjaciele spotykają się z Piotrem, spędzając czas na rozmowach i młodzieńczych szaleństwach. Na urodzinach Jurka piją za przyjaźń i za to, "żeby nigdy się nie zgubili". Wierzą, że są "nieśmiertelni", że nic złego nie może ich spotkać, bo przecież jeszcze tyle chcą w życiu zrobić, doświadczyć. Wiele się dzieje także w ich życiu prywatnym. Jurek zabiega o względy Krysi, panny z zamożnego domu, ambitnej i trochę wyniosłej studentki romanistyki. Ta skutecznie studzi jego zapały, ale nie pozbawia nadziei. Andrzej odwiedza ponętną Marinę, właścicielkę restauracji, traktującą młodego kochanka z niemal matczyną czułością. Chłopak nie chwali się jednak tą znajomością kolegom. Piotr chce się zakochać na całe życie, pragnie - ku rozbawieniu kolegów - miłości czystej i niewinnej. Gdy pewnego dnia zauważa na ulicy skromnie ubraną, śliczną blondynkę Zosię, zakochuje się w niej od pierwszego wejrzenia. Ale Zosia traktuje go z dystansem, nie chce nic o sobie mówić. Niebawem Piotr poznaje przyczyny jej milczenia, lecz to nie zmienia temperatury jego uczuć.Latem 1939 r. atmosfera polityczna w kraju staje się coraz bardziej napięta. Coraz częściej mówi się o wojnie, choć jednocześnie nikt nie dopuszcza do siebie myśli, że może ona wybuchnąć. Andrzej, który zakochał się tymczasem w pięknej Ani, córce starosty szykującej się do studiów malarskich we Lwowie, umawia się z nią w końcu na randkę. Mają się spotkać szóstego września, gdy on wróci z ćwiczeń z Pomorza, a ona ze Lwowa. Spotkanie pierwszego września wyznaczają sobie z kolei Krysia i Jurek, któremu udało się wreszcie przełamać opory dziewczyny. Mają iść do kina, a później do niej. Piotr i Zosia są w tym czasie nad morzem, na pierwszych wspólnych wakacjach. Wieść o wybuchu wojny spada na nich wszystkich jak grom. Dla niektórych jej pierwszy dzień będzie zarazem ostatnim. 16:25 EROICA Nowela I: SCHERZO ALLA POLACCA Nowela II: OSTINATO - LUGUBRE Dramat wojenny, 80 min, Polska 1957 Reżyseria: Andrzej Munk Scenariusz: Jerzy Stefan Stawiński Zdjęcia: Jerzy Wójcik Muzyka: Jan Krenz Występują: Edward Dziewoński, Barbara Połomska, Ignacy Machowski, Leon Niemczyk, Kazimierz Opaliński, Kazimierz Rudzki, Henryk Bąk, Mariusz Dmochowski, Roman Kłosowski, Bogumił Kobiela, Józef Kostecki, Tadeusz Łomnicki, Józef Nowak, Wojciech Siemion Jedno z czołowych osiągnięć "szkoły polskiej", będące swoistym rozrachunkiem z mitologizowaniem wojennej przeszłości. Na VIII MFF w Mar del Plata w 1959 r. "Eroica" otrzymała III Nagrodę (za najlepszy film, najlepszy scenariusz i nagrodę FIPRESCI), a wcześniej, w 1958 r. "Syrenę Warszawską" Polskiej Kroniki Filmowej. Film należy do rzadko spotykanego gatunku - składa się z dwóch luźno ze sobą związanych tematycznie nowel. Część pierwsza opowiada o warszawskim cwaniaku, który przypadkowo wciągnięty w Powstanie Warszawskie zdobywa się na czyn bohaterski, choć właściwie niepotrzebny. Gdy wybucha powstanie, Dzidziuś Górkiewicz w popłochu opuszcza stolicę. Jest dobrze zarabiającym handlarzem i nie ma ochoty ginąć. Dociera do żony w Zalesiu. Żona Dzidziusia roztacza przed nim perspektywy spokojnego życia. Tymczasem Górkiewicz ruszony porywem patriotyzmu w ostatniej chwili postanawia wrócić do walczącej Warszawy. Akcja drugiego opowiadania rozgrywa się w niemieckim oflagu i po raz pierwszy przedstawiono w niej życie polskich oficerów w obozie jenieckim w czasie ostatniej wojny. Do legendy urasta tu ucieczka por. Zawistowskiego. Tylko najbardziej wtajemniczeni wiedzą, że cały czas jest on w obozie - ukryty w przewodzie wentylacyjnym. Mimo starań i opieki kolegów bohater umiera - z zimna i samotności. A wszystko po to, by zachować legendę, która podtrzymywała na duchu wszystkich stłoczonych w obozie żołnierzy. "Eroica" to nie pierwszy przykład współpracy scenarzysty Jerzego Stefana Stawińskiego i reżysera Andrzeja Munka. Wcześniej zrealizowali film "Człowiek na torach". Po wielu samodzielnych sukcesach - Stawiński jest m.in autorem scenariusza do filmu "Kanał", a Munk zdobył wiele nagród w dziedzinie filmu dokumentalnego - ich drogi spotkały się w "Eroice". W filmie tym swoją uwagę skupili na temacie bohaterstwa. W obu nowelach przedstawili bohaterstwo, które właściwie nie przyniosło żadnego konkretnego sukcesu, ale od niego ważniejsze dla autorów stały się pobudki psychiczne kierujące postępowaniem ludzi w trudnych momentach. W ten sposób przedstawili różnorodność charakterów, bogactwo ludzkich typów - studium psychologiczne bohaterów. Film prawie całkowicie zrealizowany został w plenerach, głównie w Warszawie, w Bukowinie i na Śląsku. Jest to także pierwszy polski film szerokoekranowy. 18:50 SERIALOWA NOSTALGIA - DO PRZERWY 0:1 - ODC. 4/7 - UCIECZKA Serial dla młodych widzów, 26 min, Polska 1969 Reżyseria: Stanisław Jędryka Scenariusz na podstawie własnej powieści: Adam Bahdaj Zdjęcia: Stanisław Loth Muzyka: Waldemar Kazanecki Aktorzy: Roman Wilhelmi, Józef Nalberczak, Marian Tchórznicki, Aleksander Fogiel, Anna Ciepielewska, Stanisław Milski, Wanda Łuczycka, Józef Nowak, Henryk Bąk i inni Mama Paragona przebywa w szpitalu. Chłopiec martwi się o nią, ciągle dręczy go też sprawanie uregulowanego długu. Chcąc zwrócić pieniądze kolegów, podpisał zobowiązanie udziału w turnieju w obcej drużynie. Czuje jednak, że nie jest w porządku wobec przyjaciół. Włócząc się po mieście spotyka kolegę, z którym postanawia uciec na Jamajkę. Gromadzą fundusze na wyprawę, sprzedając butelki. Wreszcie mogą ruszać w świat. Niestety, zostają schwytani przez patrol rzeczny niedaleko Warszawy. Paragonem ma zająć się tymczasowo kurator, którym zostaje pan Wacek. 19:25 SERIALOWA NOSTALGIA - DO PRZERWY 0:1 - ODC. 5/7 - UWAGA DETEKTYW Serial dla młodych widzów, 26 min, Polska 1969 Reżyseria: Stanisław Jędryka Scenariusz: Adam Bahdaj Zdjęcia: Stanisław Loth Aktorzy: Aleksander Fogiel, Józef Nalberczak, Roman Wilhelmi, Wojciech Brzozowicz, Jan Smoliński, Marian Tchórznicki, Jerzy Porębski, Mirosław Domański, Henryk Bąk, Ryszard Pietruski, Wacław Kowalski, Stefan Friedman Paragon mieszka u swego kuratora, pana Wacka i pracuje w warsztacie samochodowym. Przypadkiem jest świadkiem rozmowy, z której wynika, że odwiedzający zakład mężczyźni są zamieszani w działalność przestępczą. Chłopak postanawia zabawić się w detektywa i wytropić przestępców. 20:00 ZAKAZANE PIOSENKI Film wojenny, 99 min, Polska, 1946 Reżyseria: Leonard Buczkowski Scenariusz: Ludwik Starski Zdjęcia: Adolf Forbert Muzyka: Roman Palester Występują: Danuta Szaflarska, Jerzy Duszyński, Jan Świderski, Jan Kurnakowicz, Hanka Bielicka, Alina Janowska, Zofia Mrozowska, Andrzej Łapicki i inni Akcja filmu rozgrywa się od września 1939 aż do wyzwolenia Warszawy w 1945 r. Muzyk Roman Tokarski opowiada historię okupacji i swoje przeżycia. Roman zorganizował uliczną orkiestrę. Wraz z siostrą Haliną i kolegami byli także członkami organizacji podziemnej - przewozili broń i nielegalne wydawnictwa, brali udział w akcjach dywersyjnych i bojowych, walczyli w powstaniu warszawskim i partyzantce. Ale prawdziwym bohaterem tego filmu są autentyczne piosenki okupacyjne - patriotyczne, żartobliwe lub pełne smutku, podtrzymujące na duchu bądź przypominające o szczęśliwych czasach pokoju. "Zakazane piosenki" były pierwszym polskim filmem powojennym. Pierwotna wersja miała premierę 8 stycznia 1947 r. , ale na skutek publikowanych i nie publikowanych zarzutów film zdjęto wkrótce z ekranów i poddano przeróbkom. Zmiany szły w kierunku urealnienia obrazu okupacji, pogłębienia motywów postępowania bohaterów i - zgodnie z duchem tamtej epoki - mocniejszego zaakcentowania wyzwolenia Warszawy przez Armię Czerwoną. W nowej wersji film wrócił na ekrany jesienią 1948 r. 21:55 RES POLONIAE - O POLSCE Z ODDALI - GITANAS NAUSEDA Dysk./wywiad/debata, 25 min, Polska, 2022 Reżyseria: Piotr Poraj Poleski Scenariusz: Anna Szałańska, Jolanta Rzegocka, Piotr Poraj Poleski Wykonawcy: Jolanta Rzegocka (prowadzący) Seria ekskluzywnych wywiadów przeprowadzonych przez Jolantę Rzegocką na Litwie, z wybitnymi przedstawicielami litewskiej kultury i polityki. Bohaterowie programu opowiadają o związkach Litwy z Polską, wzajemnych inspiracjach kulturalnych, wspólnej historii i perspektywach na przyszłość. W odcinku Jolanta Rzegocka rozmawia z prezydentem Republiki Litewskiej, Gintanasem Nausedą. Profesor Nauseda urodził się w Kłajpedzie, ukończył Uniwersytet Wileński oraz Uniwersytet w Mannheim w Niemczech. Przez wiele lat pracował w bankach, był też doradcą ekonomicznym prezydenta Litwy Valdasa Adamkusa. Jako prezydent z pierwszą oficjalną wizytę zagraniczną udał się do Warszawy, wskazując tym samym, jak ważna dla Litwy jest Polska. Później wielokrotnie odwiedzał Rzeczpospolitą Polską, a jego ostatnie wizyty związane są z inwazją Rosji na Ukrainę. 22:35 CZAS STARSZYCH PANÓW Film dokumentalny, 48 min, Polska, 2001 Reżyseria: Krzysztof Rzączyński Scenariusz: Karolina Goźlińska, Krzysztof Rzączyński Zdjęcia: Jacek Knopp Wykonawcy: Jeremi Przybora, Edward Dziewoński, Wiesław Michnikowski, Irena Kwiatkowska, Wiesław Gołas Film dokumentalny poświęcony Jeremiemu Przyborze, współtwórcy, obok Jerzego Wasowskiego, legendarnego "Kabaretu Starszych Panów" - programu, który po raz pierwszy pojawił się na telewizyjnych ekranach w 1958 r. Co roku jego autorzy przygotowywali dwie premiery, w sumie powstało 16 programów, z których ostatni ukazał się na antenie w lipcu 1966 r. Jerzy Wasowski, kompozytor muzyki do niezapomnianych piosenek "Kabaretu...", zmarł w 1984 r. , Jeremi Przybora odszedł w 2004 r. W filmie Jeremi Przybora wspomina lata pracy nad legendarnym programem i późniejsze okresy swego życia, ale sięga też myślami do przedwojennego świata swojego dzieciństwa i młodości, którego klimat wpłynął zapewne na charakter "Kabaretu Starszych Panów". Film ilustrowany jest archiwalnymi fragmentami "Kabaretu...", w których zobaczyć można jego czołowych wykonawców: Irenę Kwiatkowską, Barbarę Krafftównę, Wiesława Gołasa, Wiesława Michnikowskiego czy Edwarda Dziewońskiego. 23:35 GOMORRA S.I - ODC. 1 (GOMORRA S. 1 - 3) Serial kryminalny, 54 min, Włochy/Niemcy 2014 Reżyseria: Claudio Cupellini Scenariusz: Roberto Saviano Aktorzy: Salvatore Esposito, Marco D'Amore, Cristiana Dell'Anna, Fortunato Cerlino Serial kryminalny oparty na bestsellerowej książce "Gomorra" Roberta Saviano i jej kinowej ekranizacji z 2008 roku. To opowieść o tajemnicach neapolitańskiej mafii. Klan Pietra Savastano podpala mieszkanie Salvatore Contego, szefa konkurencyjnego gangu. Na odpowiedź Contego nie trzeba długo czekać. W strzelaninie w barze giną ludzie Savastana. Rozwścieczony Savastano postanawia dopaść Contego za wszelką cenę. Ciro, którego Savastano uważa niemal za syna, ma wątpliwości czy akcja ma sens. I jak się okazuje ma rację. Jako jeden z nielicznych uchodzi z życiem. 04:00 KINO NOCNE - ZAD WIELKIEGO WIELORYBA Film obyczajowy, 79 min, Polska 1987 Reżyseria: Mariusz Treliński Scenariusz: Mariusz Treliński, Janusz Wróblewski Zdjęcia: Jarosław Żamojda Muzyka: Krzysztof Knittel Aktorzy: Wojciech Malajkat, Roman Roy Rojewski, Maciej Prus, Roman Kosierkiewicz, Sylwia Wysocka, Zbigniew Zamachowski, Roman Wilhelmi, Ewa Żukowska Debiut fabularny Mariusza Trelińskiego, dziś znanego i uznanego na świecie twórcy wspaniałych widowisk operowych, wówczas młodego reżysera i scenarzysty, jednego z przedstawicieli generacji "dzieci stanu wojennego". Jego przejmujący film miał być swoistym pokoleniowym manifestem, zbiorowym portretem młodzieży bez perspektyw, zasad i ambicji, młodzieży, która w epoce rozchwianych wartości i rozwianych złudzeń tym łatwiej się poddała, tym szybciej stoczyła na dno. Ci młodzi ludzie widzieli, jak upadały ideały i nadzieje ich starszego rodzeństwa i rodziców, więc na wszelki wypadek nie wierzą już w nic, niczego nie chcą, na niczym im nie zależy. Bronią się jeszcze tylko przed codzienną kolejkowo - reglamentowaną szarością, uciekając w świat kolorowych, narkotykowo - alkoholowych rajów. Ich skazane z góry na porażkę żałosne próby odnalezienia swojego miejsca w życiu obserwujemy oczyma ich starszego kolegi, Roya: człowieka już ukształtowanego psychicznie i artystycznie, który nie mogąc się doczekać lepszego życia w ojczyźnie, wyjechał w końcu za granicę. Tam zaczynał od zera. Być może nawet mu się udało, ale wciąż tęskni, wspomina mieszkanie - pracownię w centrum Warszawy, do której schodzili się dziwacy i ekscentrycy wyrzuceni na margines społeczeństwa, ludzie bez celu i planów. Wśród nich najważniejszy był Robert: utalentowany, niedoszły malarz, wyrzucony z ASP. Robert pomieszkiwał u Roya, pracował w Muzeum Narodowym, wierzył, że jeszcze będzie artystą. Chciał być malarzem i muzykiem, ale zżerały go zażywane od 6 lat narkotyki. Wpadłszy raz w szpony nałogu, nie potrafił się już z niego wyzwolić. Na dalszy plan zszedł dom rodzinny, w którym nie brakowało pieniędzy, ale miłości, ciepła i zrozumienia. Coraz mniej liczyła się nawet Anka, wielka miłość Roberta. Kiedy zaszła w ciążę, chłopak nawet nie udawał, że go to obchodzi. Dziewczyna zrozumiała swój błąd, odeszła. Za źle ulokowane uczucie zapłaciła wysoką cenę. Warszawskie wspomnienia wracają do Roya ze zwielokrotnioną siłą, gdy dowiaduje się o śmierci Roberta. Wyjawia swoją fascynację nim, zazdrość o jego urodę, zdolności, energię pomysły. W tym szalonym, pozbawionym zasad chłopaku widział anioła. Ale, jak sam wyznaje, "nie wiedział jeszcze wtedy, że anioły umierają".