TVP Historia Niedziela, 11.09.2022 06:45 BYŁ TAKI DZIEŃ - 11 WRZEŚNIA Felieton, 2 min, Polska, 2006 Autor: Janusz Weychert 1822 - Święte Oficjum zezwoliło na publikację dzieł Kopernika, Galileusza i innych uczonych; do tego czasu dzieła te znajdowały się na kościelnej liście ksiąg zakazanych; 1977 - pielgrzymka AK - owców na Jasną Górę; 1978 - w Londynie zamordowano bułgarskiego dysydenta Markowa; 2001 - ataki terrorystyczne na Nowy Jork i Waszyngton; 06:55 ŚWIAT JÓZEFA Film dokumentalny, 52 min, Polska, 2008 Reżyseria: Rafał Wieczyński Scenariusz: Rafał Wieczyński Historycy IPN szacują, że w okresie okupacji niemieckiej w pośrednią lub bezpośrednią pomoc Żydom zaangażowało się od 0, 5 mln do 1 mln Polaków. Zdarzało się, że robiły to także osoby niechętne wobec prześladowanego narodu. Ich postawa była realizacją chrześcijańskiego nakazu miłości bliźniego. Z tego powodu Polaków wymordowano lub zesłano do obozów koncentracyjnych. Tymczasem w całej Europie Zachodniej znany jest tylko jeden przypadek ukarania śmiercią podobnej postawy. Największe ofiary ponieśli chłopi w okolicach Krakowa i na Rzeszowszczyźnie. Właśnie tam leży Markowa, wieś, w której jak w soczewce skupiła się większość dramatów tego czasu. Na skutek zdrady polskiego policjanta Włodzimierza Lesia, który chciał zagarnąć dla siebie majątek Żydów, zginęła dziewięcioosobowa rodzina Ulmów, która podjęła próbę uratowania rodziny Szalów i Goldmanów. Wkrótce podziemne siły zbrojne wykonały wyrok śmierci na zdrajcy. Autor podejmuje próbę opowiedzenia tej dramatycznej historii głosem jej uczestników, współczesnych badaczy oraz kilku pokoleń mieszkańców Markowej. Najistotniejsze ze świadectw to zbiór fotografii wykonanych przez Józefa Ulmę, ojca zamordowanej rodziny, a także jego listy, książki, zachowane pamiątki. Drugie to zeznania złożone przez świadków w 1958 roku w procesie jednego z morderców - Josepha Kokotta. Trzecie źródło to relacje ostatnich żyjących w Izraelu i w Kanadzie ocalonych żydowskich mieszkańców Markowej i okolic, a inforamcje pochodzą od współczesnych mieszkańców i badaczy dziejów wsi. Wśród nich są członkowie Trybunału Beatyfikacyjnego Sług Bożych Józefa i Wiktorii Ulmów oraz młodzież z miejscowej szkoły ich imienia. O zdjęciach i o tym, co przedstawiają opowiada aktor wcielający się w postać Józefa Ulmy. W ten sposób wprowadza widza w rzeczywistość Markowej lat 30. i 40. w pierwszej osobie. Tekst opracowano na podstawie prawdziwych listów i dokumentów. 09:00 PARADA OSZUSTÓW - ODC. 1/4 - JAGUAR 1936 Serial sensacyjny, 52 min, Polska 1977 Reżyseria: Grzegorz Lasota Scenariusz: Jerzy Janicki, Andrzej Kudelski Zdjęcia: Witold Adamek Muzyka: Henryk Kuźniak Aktorzy: Piotr Fronczewski, Wojciech Pszoniak, Grażyna Szapołowska, Stanisław Igar, Bronisław Pawlik, Roman Wilhelmi, Halina Golanko, Jerzy Molga, Jan Orsza, Juliusz Berger Wiedeń, lata trzydzieste. Maxilimian Taadjen kupuje w salonie samochodowym wspaniały model jaguara za niebagatelną sumę 8 tysięcy dolarów, płacąc czekiem, którego w tym samym dniu nie można już zrealizować, gdyż jest to sobota. Pozostaje jedynie telefoniczne sprawdzenie go. Po dwóch godzinach do salonu samochodowego podjeżdża tym samym jaguarem jakiś inny obcokrajowiec, oświadczając, że kupił go za 4 tysiące dolarów od Taadjena. Właściciel salonu, wietrząc oszustwo, zawiadamia policję. Panowie zostają aresztowani, ale w poniedziałek okazuje się, że czek jednak ma pokrycie i wszystko jest w porządku. O co chodziło więc w całej tej sprawie? Odpowiedź na to pytanie będzie sporo kosztowała właściciela salonu. 10:15 W KOTLE HISTORII - SZPARAGI I SZCZUPAKI. POWSTANIE WIELKOPOLSKIE Magazyn, 25 min, Polska, 2022 Reżyseria: Jerzy Grabowski Scenariusz: Łukasz Modelski Wykonawcy: Łukasz Modelski (prowadzący) W tym odcinku programu Łukasz Modelski, redaktor, historyk sztuki i kultury średniowiecza, autor książek o historii kuchni, uczestnik inicjatyw kulinarnych związanych z próbami ustalenia kanonu polskiej kuchni, przypomni dzieje Powstania Wielkopolskiego i odtworzy wielkopolskie potrawy z dziewiętnastowiecznej oryginalnej książki kucharskiej: "Wielkopolski kucharz: 600 praktycznych przepisów kucharskich z własnego doświadczenia jako to: przepisy smacznych a tanich potraw, smażenia konfitur, przysmaków i ciast, przyrządzania lodów, kremów, galaret, deserów, konserwów i wędlin oraz sekreta gospodarskie etc". Nie będzie stereotypowych pyrów, czyli ziemniaków. Przepisy na szparagi w oryginalnym sosie i duszonego szczupaka z chrzanem oddają esencję wielkopolskiego charakteru, podobnie jak jedyne zwycięskie powstanie w walce o Niepodległą, które wybuchło 28 grudnia 1918 roku w Poznaniu. 10:50 CI CHOLERNI POLACY. LOTNICTWO POLSKIE 1939 - 1945 - ODC. 2 WIELKA WĘDRÓWKA Film dokumentalny, 13 min, Polska, 2020 Reżyseria: Grzegorz Styła Scenariusz: Marek Szczepanek Wykonawcy: Krzysztof Mroczkowski (prowadzący) Cykl programów, przygotowanych wspólnie z Muzeum Lotnictwa Polskiego w Krakowie, prezentujący dokonania polskich lotników w czasie II Wojny Światowej. Historia Polskich Sił Powietrznych na Zachodzie pisana jest najczęściej językiem historycznych statystyk, danych osobowych, dat zestrzeleń, typów maszyn. Planowany cykl "Ci cholerni Polacy" nie będzie historią poszczególnych dywizjonów, ale opowieścią o lotnikach, uzupełnioną o dane bitewne, czy też techniczne i materiały wspomnieniowe, dotąd niepublikowane, pochodzące ze zbiorów Fundacji Charytatywnej Stowarzyszenia Lotników Polskich w Londynie. Obecnie w zbiorach Muzeum Lotnictwa Polskiego. Cykl opowie o lotnikach, którzy walczyli w szeregach Polish Air Force w latach 1939 - 1941, czyli od chwili ewakuacji, po zakończeniu działań we wrześniu 1939 roku, po koniec Bitwy o Anglię. 11:15 PRZESTRZEŃ PAMIĘCI - ZAMEK KRÓLEWSKI W WARSZAWIE Magazyn, 22 min, Polska, 2021 Historia Zamku Królewskiego w Warszawie to zapis historii Polski. Świadectwo jej wzlotów, ale i chwil tragicznych. To także miejsce, które odrodziło się z popiołów i pisze swoją historię. Nad Zamkiem góruje Wieża Zegarowa, nazywana też Zygmuntowską. Pierwszy zegar pojawił się na wieży w 1622 roku, za panowania Zygmunta III Wazy, króla, który przeniósł stolicę z Krakowa do Warszawy. Zegar - podobnie jak cały Zamek i Warszawa - ucierpiał podczas potopu szwedzkiego w 1656 roku. Ale już w następnym roku został odbudowany. Otoczony opieką warszawskich zegarmistrzów odmierzał czas. Także wtedy, kiedy Polska straciła niepodległość. Wybijał także godzinę wolności. Wieżę zegarową i zegar zniszczono 17 września 1939 roku, podczas jednego z największych niemieckich bombardowań stolicy. Wskazówki zegara zatrzymały się na godzinie 11.15 i tak zostało do czasu powstania warszawskiego. Po wojnie, kiedy przystąpiono do odbudowy zamku w 1971 roku, zdecydowano, że trzeba zbudować nowy zegar. 19 lipca 1974 roku, o godzinie 11.15 puszczono w ruch wskazówki zegara. 12:40 WYSPY CZASÓW ODYSEUSZA - POWSTAŁE Z OGNIA (ISLANDS IN TIME - A WILDLIFE ODYSSEY 1. BORN OF FIRE) Film dokumentalny, 50 min, Austria, 2017 Reżyseria: Matt Hamilton, Paul Reddish Trzyczęściowy film dokumentalny o wyspach Azji Południowo - Wschodniej, które należą do najbardziej ciekawych i różnorodnych miejsc na ziemi. Położone między Australią i Azją, mają najbogatszą przyrodę na świecie. Są habitatami pięknych i dziwnych stworzeń. To świat, gdzie ptaki wykluwają się na zboczach aktywnych wulkanów, świnie się boksują, a kangury wspinają na drzewa. Te niezwykłe krajobrazy od dziesiątków milionów lat kształtują się za sprawą wulkanów. To tu 25 milionów lat temu kontynent australijski zderzył się z Azją. Na skutek kataklizmu Nowa Gwinea została wciśnięta między oba kontynenty. Ze szczytami gór dochodzącymi do blisko 5 tysięcy metrów jest to najwyższa wyspa na naszej planecie. Nogale melanezyjskie żyją w jednym z najbardziej ekstremalnych środowisk w przyrodzie. To miejsce jest śmiertelnie groźną strefą popiołów wulkanicznych i toksycznych gazów. Tymczasem gatunek tego ptaka w wyjątkowy sposób przystosował się i wykorzystuje niszczycielskie siły. Temperatura tuż pod powierzchnią sięga ponad tysiąca stopni Celsjusza. O dziwo ptaki te właśnie szukają ciepła. Nogale melanezyjskie wyposażone są w ogromne stopy, idealne do kopania. Mają niezwykłą zdolność wyczuwania temperatury. Za pomocą specjalnego gruczołu w gardle ptak ten wyczuwa różnicę nawet pół stopnia. Wokół wulkanu jest zaledwie kilka miejsc o odpowiedniej dla nich temperaturze 33 stopni ciepła. O takie miejsca warto powalczyć. Gorące zbocze jest znakomitym inkubatorem dla jaja. Pisklę wykluje się po 60 dniach. To jeden z najdłuższych okresów inkubacji u ptaków. Natychmiast po wykluciu pisklak jest w stanie odfrunąć. Aktywny wulkan jest jedynym rodzicem, jakiego zna, więc od pierwszej chwili małe jest samodzielne. 13:40 WOJOWNICY CZASU - PŁONĄCA GALICJA, CZYLI LUBACZÓW 1918 Film dokumentalny, 24 min, Polska, 2022 Reżyseria: Grzegorz Gajewski Scenariusz: Grzegorz Gajewski Zdjęcia: Krzysztof Krzyżanowski, Grzegorz Gajewski Muzyka: Krzysztof Ridan Kiedy w listopadzie 1918 roku zamilkły działa na frontach wielkiej wojny, nowy układ sił w powojennej wyniszczonej Europie dał Polakom szansę, by ich państwo mogło odrodzić się po 123 latach niebytu. Odzyskana wówczas Niepodległość nie została Polakom podana na tacy. Trzeba było jeszcze walczyć o kształt polskich granic wszędzie - także na wschodzie, bowiem, jak wierzono, Polska nie mogła istnieć bez Kresów. W programie "Wojownicy czasu" Grzegorz Gajewski podróżuje przez wieki i epoki, pokazując realia ówczesnego życia dzięki pieczołowicie je odtwarzającym grupom rekonstrukcji historycznej. Dawne historie i współcześni pasjonaci to właśnie wojownicy czasu. 14:20 TEST PILOTA PIRXA (TEST PILOTA PIRXA) Dramat science fiction, 95 min, ZSRR/Polska, 1978 Reżyseria: Marek Piestrak Zdjęcia: Janusz Pawłowski Muzyka: Eugeniusz Rudnik, Arvo Pärt Aktorzy: Sergei Desnitsky, Bolesław Abart, Vladimir Ivashov, Aleksandr Kaydanovskiy, Zbigniew Lesień, Ferdynand Matysik Niedaleka przyszłość. Koncerny elektroniczne tworzą model nieliniowca androida, który teoretycznie może zastąpić człowieka. W celu zweryfikowania tych informacji UNESCO organizuje misję na Saturna, podczas której cieszący się doskonałą opinią pilot Pirx ma ocenić przydatność nieliniowców do służby w kosmosie. Bohater wie, że wśród załogi znajduje się robot, jednak nie zna jego tożsamości. W czasie trwania ekspedycji próbuje odkryć prawdę, tocząc jednocześnie niebezpieczną grę z tajemniczym przeciwnikiem. Okazuje się, że nieliniowiec jest zagrożeniem dla całej załogi. Doskonałości sztucznego tworu Pirx może przeciwstawić tylko ludzką słabość. 16:00 PODRÓŻE Z HISTORIĄ S.I - ODC. 2 JAK ZOSTAĆ HUSARZEM? Film dokumentalny, 27 min, Polska, 2015 Reżyseria: Radosław Kotarski Scenariusz: Radosław Kotarski Czy w ciągu zaledwie paru dni treningu ze zwykłego człowieka można zrobić husarza? Aby się o tym przekonać na własnej skórze prowadzący program, Radosław Kotarski, podróżuje do Zamku Gniew, gdzie spotyka jeźdźców kultywujących pamięć o husarii, piekielnie skutecznej formacji zbrojnej. Po zaznajomieniu się z teorią oraz po przeprowadzeniu treningu z kopią, koncerzem i szablą przystępuje do ostatecznego testu, w którym będzie musiał wykonać husarskie ewolucje. Poza tym rozprawia się z wieloma mitami na temat tej słynnej polskiej jazdy i razem z widzami odkrywa prawdę. 16:30 GIGANCI HISTORII - KAZIMIERZ GÓRSKI, TRENER WSZECHCZASÓW I JEGO "ORŁY". Teleturniej, 45 min, Polska, 2022 Reżyseria: Tomasz Motyl Scenariusz: Mikołaj Korzyński Wykonawcy: Przemysław Babiarz (prowadzący) Trener, który legendą stał się za życia. Najpierw dał Polakom olimpijskie złoto w Monachium, potem dzięki niemu nasza reprezentacja pierwszy raz po wojnie zagrała na Mistrzostwach Świata i wywalczyła trzecie miejsce, pokonując Brazylię. Kazimierz Górski trener wszech czasów, który zawsze pozostawał skromnym człowiekiem. Ze szczerym uśmiechem mówił: Jedni rodzą się do skrzypiec, inni do munduru. Ja urodziłem się do piłki. Piłkarze nazywali Górskiego ojcem. Dziennikarze i eksperci trenerem tysiąclecia. Koledzy z boiska Sarenką. Słynne Orły Górskiego stały się wzorem i punktem odniesienia dla następnych pokoleń. Niejeden marzył o tym, by być jak Deyna, Lubański czy Lato. Miał futbolowy rentgen. Dzięki temu, z każdego ze swoich podopiecznych wydobywał to, co najlepsze. Zjednywał sobie ludzi. Dla swojej drużyny był dwunastym zawodnikiem. A dla kibiców - niezwykłym człowiekiem. Kazimierz Górski. Trener wszechczasów i jego Orły. W tym odcinku teleturnieju zapytamy o najpiękniejsze momenty w dziejach polskiej piłki. 17:25 KARIERA NIKODEMA DYZMY - ODC. 4/7 Serial obyczajowy, 52 min, Polska 1979 Reżyseria: Jan Rybkowski i Marek Nowicki Scenariusz: Jan Rybkowski, Marek Nowicki, Witold Orzechowski Zdjęcia: Marek Nowicki Muzyka: Piotr Marczewski Aktorzy: Roman Wilhelmi, Leonard Pietraszak, Mariusz Dmochowski, Bronisław Pawlik, Tadeusz Pluciński, Bogusz Bilewski, Halina Golanko, Igor Śmiałowski, Hanna Balińska, Ryszard Barycz, Arkadiusz Bazak, Barbara Brylska, Witold Pyrkosz, Wojciech Pokora i inni Właściciele Koborowa witają Nikodema Dyzmę jak męża opatrznościowego. Administrator majątku, dumny, że udało mu się tak wspaniale rozwiązać problem przydziału drzewa dla koborowskich tartaków, chełpi się swoim sukcesem i stopniowo wyzbywa się obaw, że mógłby utracić wygodną posadkę u pana Kunickiego. Cieszy się życiem i powodzeniem, których nie skąpi mu los. Martwi go jedynie Kasia zazdrosna o panią Ninę. Gdy dziewczyna robi Dyzmie awanturę, ojciec natychmiast wysyła ją za granicę. Nieoczekiwanie nadchodzi telegram z Warszawy. Premier wzywa pilnie pana Nikodema w związku z jego genialnym projektem gospodarczym, proponuje mu prezesurę Banku Zbożowego. Dyzmę ogarniają wątpliwości, czy da sobie radę na tak odpowiedzialnym stanowisku. Wierzy jednak w swoją szczęśliwą gwiazdę, więc przyjmuje ofertę. Gdy wraca do Koborowa pożegnać się, pan Kunicki wręcz błaga go, by zechciał zachować posadę administratora majątku. 18:25 A WIĘC WOJNA - /11/ Reportaż, 5 min, Polska, 2019 Autor: Elżbieta Szumiec - Zielińska O świcie 1 września 1939 roku Niemcy bez wypowiedzenia wojny przekroczyli granice Polski. Rozpoczęła się II wojna światowa, najkrwawszy konflikt w dziejach ludzkości. Kampania wrześniowa, nazywana też wojną obronną Polski 1939, trwała do kapitulacji 6 października. Cykl 36 odcinków "A więc wojna" to kalendarium, prezentujące najważniejsze wydarzenia każdego dnia kampanii. 11 września. W Nowogrodzie nad Narwią przez pięć dni - od 6 września - bronił się 33. Pułk Piechoty Strzelców Kurpiowskich. W obronie przeprawy przez Narew wojsko wspierali mieszkańcy miasta. Jednostka straciła 60 procent żołnierzy. Nieco słabnie natężenie nalotów na Warszawę. Po południu artyleria przeciwlotnicza strąca dwa bombowce. Po raz pierwszy ciężka artyleria niemiecka ostrzeliwuje centrum miasta, równocześnie od strony Okęcia, Marymontu i Pragi. Płoną elewatory zbożowe na Woli. W stolicy szerzy się dywersja nieprzyjaciela. Wódz Naczelny marszałek Edward Rydz - Śmigły wydaje rozkaz o cofnięciu obrony w stronę tzw. przedmościa rumuńskiego. Oddziały niemieckie opanowują Władysławowo. Odcinają od lądu Półwysep Hel i broniącą się tam załogę. 18:35 HISTORIA MEDIÓW - MEDIA STORY - MONEY TALKS Dysk./wywiad/debata, 24 min, Polska, 2022 Reżyseria: Wojciech Kursa, Monika Skwirtniańska Scenariusz: Wiktor Szymborski, Paweł Nowakowski Wykonawcy: Paweł Nowakowski (prowadzący), Wiktor Szymborski (prowadzący) W tym odcinku prowadzący podejmują tema.pieniędzy, czyli środków płatniczych na przestrzeni historii oraz tego, jakie informacje one przekazywały. 19:05 PERSOWIE. HISTORIA IRANU - ODC. 1/3 (PERSIA: A HISTORY OF IRAN) Film dokumentalny, 51 min, Wielka Brytania, 2020 Reżyseria: Samira Ahmed Dzięki tej serii widzowie będą mogli odkryć fascynującą i skomplikowaną historię Persji, pierwszego imperium na świecie, które powstało w szóstym wieku przed Chrystusem i wywarło wielki wpływ na kulturę rzymską, bizantyjską i arabską. To świat królów i najeźdźców, epickich poetów i wyjątkowych artystów. Twórców dokumentu najbardziej interesuje żywotność perskiej cywilizacji. Język farsi przetrwał wszystkie inwazje, rewolucje i religijne zawieruchy. Perską mowę i obyczaje przyjmowali Mongołowie, Turkmeni, Turcy i Afgańczycy. Islamizacji nie towarzyszyła arabizacja. Najeźdźcy zapożyczyli od Persów stroje, kuchnię, architekturę, administrację, nawet Aladyna i "Opowieści z tysiąca i jednej nocy". "Szahname", poetycki epos z przełomu X i XI wieku, do dziś jest publicznie recytowany, "Rubajaty" - wolnomyślicielskie wiersze Omara Chajjama stały się bestsellerem na Zachodzie 800 lat po śmierci autora. Kopuła meczetu w Isfahanie swego czasu była największa na świecie. Persowie mieli nawet swojego Machiavellego, który napisał podręcznik dobrego rządzenia. Jeden z szachów zajął Delhi i zasiadł na Pawim Tronie, lecz kres imperialnym ambicjom położyły europejskie potęgi. XX wiek zajmuje w tym cyklu zaledwie siedem minut i to głównie w kontekście polityki historycznej Mohammeda Rezy Pahlaviego uważającego się za nowego Cyrusa. Od 40 lat, gdy władzę przejęli ajatollahowie, niewielu ludzi z Zachodu widziało Iran. Brytyjczykom udało się dostać pozwolenie na filmowanie. Narratorka, Samira Ahmed, rozmawia z tubylcami, przechadza się po bazarze, zagląda do klubu - siłowni. Perskie dzieje przedstawione są w porządku chronologicznym. Od starożytnych wykopalisk, pozostałości zigguratu w Czoga Zanbil, ruin Suzy i Persepolis. Ahmed odwiedza świątynię zoroastrian, w której płonie wieczny ogień, zachwyca się perską kaligrafią, ceramiką i rzemiosłem artystycznym. Atrakcyjności filmowi dodają orientalna muzyka i niesamowite krajobrazy. 21:15 11.09.01 (11 MINUTES 9 SECONDES 1 IMAGE) Film dokumentalny, 128 min, Wielka Brytania/Francja, 2002 Reżyseria: Sean Penn, Claude Lelouch, Ken Loach Wykonawcy: Marek Ciunel Aktorzy: Nell Mooney, Mohamad Dolati, Agelem Habibi 11 września 2001 - ta data wszystkim nam wpisała się mocno w pamięć, stając się symbolem jednego z poważniejszych problemów nękających współczesny świat, jakim jest terroryzm. W hołdzie ofiarom, ale i w symbolicznym geście walki z tym problemem, grupa znanych reżyserów z całego świata postanowiła nakręcić serię krótkich filmów na pierwszą rocznicę tego wydarzenia. Filmy te są postulatem pokoju i tolerancji między ludźmi z różnych krajów i kultur. Wszyscy twórcy zaangażowani w projekt mieli pełną wolność twórczą, a część zysków z tych filmów przekazano na rzecz światowych organizacji humanitarnych. Dla podkreślenia symboliki tej daty, każdy z filmów trwa dokładnie 11 minut 9 sekund i jedną klatkę, a wszystkich twórców zaangażowanych w projekt jest jedenastu. 23:35 ZNACHOR Melodramat, 127 min, Polska 1981 Reżyseria: Jerzy Hoffman Scenariusz według powieści Tadeusza Dołęgi - Mostowicza: Jacek Fuksiewicz, Jerzy Hoffman Zdjęcia: Jerzy Gościk Muzyka: Piotr Marczewski Aktorzy: Jerzy Bińczycki, Anna Dymna, Tomasz Stockinger, Bernard Ładysz, Bożena Dykiel, Artur Barciś, Andrzej Kopiczyński, Piotr Fronczewski, Piotr Grabowski, Jerzy Trela, Maria Homerska, Igor Śmiałowski, Arkadiusz Bazak, Jerzy Block, Bogusław Sochnacki "Znachora", jak żaden inny polski film przedwojenny, otacza legenda. Wpłynęła na nią niezwykła popularność książki Tadeusza Dołęgi - Mostowicza, według której został zrealizowany. Już w 1934 roku Michał Waszyński przeniósł na ekran inną powieść tego autora - "Prokurator Alicja Horn", cztery lata później zrealizował "Znachora", a w roku 1939 "Testament profesora Wilczura". Ten ostatni film po raz pierwszy zaprezentowany został w Generalnej Guberni w roku 1942, ale nie zachowała się jego żadna kopia, wiadomo jedynie, że w pierwszej scenie "Testamentu" pojawia się sam Dołęga - Mostowicz. W sumie w latach 1934 - 39 przeniesiono na ekran 10 dzieł tego pisarza i bez przesady powiedzieć można, iż miał on bardzo duży wpływ na oblicze polskiego kina lat 30. Do jego utworów sięgano także po wojnie. W 1956 Jan Rybkowski zrealizował "Nikodema Dyzmę", a w roku 1983 Stanisław Lenartowicz "Pamiętnik pani Hanki". Powodzenie wprowadzonych do szerokiego rozpowszechniania na początku lat 70. przedwojennych kinowych przebojów, takich jak "Znachor" i "Profesor Wilczur", sprawiło, że TVP nakręciła dwa seriale według utworów Dołęgi - Mostowicza - "Doktor Murek" i "Kariera Nikodema Dyzmy". W roku 1982 powstała kolejna adaptacja "Znachora" zrealizowana przez Jerzego Hoffmana z Jerzym Binczyckim w roli głównej. Opuszczony przez żonę Beatę i siedmioletnią córeczkę Marysię znany chirurg, profesor Wilczur, szuka pocieszenia w alkoholu. Zostaje ograbiony i pobity, na skutek czego traci pamięć. Po kilkunastu latach włóczęgi, pod przybranym nazwiskiem Antoniego Kosiby, osiada na wsi i zyskuje sławę jako znakomity znachor. Marysia, którą umierająca matka oddała na wychowanie właścicielce sklepu, wyrosła na piękną pannę i pracuje u swej opiekunki. Zakochuje się z wzajemnością w młodym hrabim, Leszku Czyńskim, ale jego rodzice nie zgadzają się na ślub. Do dziewczyny wzdycha też syn karczmarza, Zenek, który patrzy z zawiścią na jej znajomość z Czyńskim. Kiedy młodzi wybierają się na wycieczkę motocyklem, Zenek zastawia na nich pułapkę i oboje ulegają wypadkowi. Marysia jest umierająca. Życie ratuje jej znachor Kosiba, który kradnie potrzebne do operacji narzędzia chirurgiczne. Trafia za to do więzienia. Tymczasem Leszek Czyński po wyjściu ze szpitala wyjeżdża na rekonwalescencję do Szwajcarii. Matka okłamuje go, że Marysia nie żyje. Hrabia wraca do kraju z zamiarem popełnienia samobójstwa na grobie ukochanej. 01:55 SZEROKIE TORY - JEDEN DZIEŃ Z ŻYCIA WŁAŚCICIELA SZKOŁY TAŃCA W DONIECKU Reportaż, 24 min, Polska, 2004 Autor: Barbara Włodarczyk Tym razem reportaż z Ukrainy - jeden dzień z życia tancerza, instruktora, międzynarodowego sędziego tańca towarzyskiego. Bohater jest właścicielem prywatnej szkoły tańca, która cieszy się coraz większą popularnością wśród młodzieży średniej klasy, jako że jest to elitarne hobby na Ukrainie.