TVP Kultura                         Niedziela, 18.09.2022


Zmiany z dnia 14.09.2022
w stosunku do raportu z dnia 24.08.2022

(zmodyfikowano opis: Omówienie)
12:25 ZŁOTO DEZERTERÓW

Komedia, 117 min, Polska 1998
Scenariusz i reżyseria: Janusz Majewski
Zdjęcia: Witold Adamek
Muzyka: Michał Lorenc
Aktorzy: Marek Kondrat, Bogusław Linda, Wiktor Zborowski, Katarzyna Figura, 
Piotr Gąsowski, Jan Englert, Piotr Machalica, Leonard Pietraszak, Paweł Deląg, 
Artur Żmijewski, Stanisława Celińska, Krzysztof Kowalewski, Marek Walczewski, 
Wojciech Pokora, Ewa Wiśniewska, Zoltan Berezedy, Jan Kobuszewski i inni

 "Złoto dezerterów" to kontynuacja "C. K. Dezerterów", największego polskiego przeboju kinowego 
lat osiemdziesiątych (7 mln widzów). Jego bohaterami było pięciu zbiegów z cesarsko - królewskiej 
armii: cwany Polak Kaniowski (w skrócie: Kania), wiedeński Żyd Haber, Włoch Baldini, Węgier
Benedek i Czech Chudej. Wszyscy ponownie się spotykają, mimo że akcja "Złota dezerterów" 
toczy się ponad dwadzieścia lat później, w czasie II wojny światowej. Obok nich pojawiają się 
także nowe, niezwykle ważne dla fabuły postaci, grane przez czołówkę polskich aktorów. Wśród 
wykonawców najliczniej reprezentowana jest rodzina Wiktora Zborowskiego. Na planie "Złota 
dezerterów" zadebiutowały jego matka Hanna i córka Zosia, znalazło się też miejsce dla wuja 
(Jan Kobuszewski) i samego Zborowskiego. Pewną niespodziankę stanowił występ Bogusława 
Lindy, który jako Rudy ujawnił w filmie Majewskiego spory talent komediowy. 
 W "C. K. Dezerterach" z racji daty premiery (1986 rok) krytyka często dopatrywała się drwiny 
ze sprawców stanu wojennego. Wymowa "Złota dezerterów" jest inna. Oprócz kpiny z niektórych 
naszych narodowych przywar film ten stanowi przede wszystkim pochwałę odwagi i poświęcenia 
nie w imię podniosłych haseł, lecz przyjaźni i zwykłej, ludzkiej przyzwoitości. 
 "Złoto..." to także próba dowartościowania tzw. pozytywnego myślenia jako postawy życiowej. 
Lepiej wierzyć w sukces, niż załamywać ręce, lepiej być sprytnym i przedsiębiorczym, niż 
dobrowolnie skazywać się na przeciętność i nudę. Lepiej wreszcie kierować się zdrowym 
rozsądkiem, aniżeli bezrozumnymi porywami. "Jest w tym filmie taka scena, w której szkolący 
młodych komandosów podporucznik mówi im, że trzeba walczyć tak, by nie zginąć głupio, 
bo ich życie jest bardziej potrzebne ojczyźnie niż śmierć" - mówił w jednym z wywiadów Janusz 
Majewski. Dość poważna to refleksja jak na komedię. Nie osłabia ona jednak humorystycznego 
wigoru "Złota dezerterów", lecz jedynie go "uszlachetnia". 
 Jesień 1942 roku. Na warszawskim Żoliborzu odbywa się konspiracyjne spotkanie oficerów AK. 
Rotmistrz Leliwa informuje zebranych, że dowództwo powołało oddział do zadań specjalnych 
oznaczony kryptonimem "Litzmanstadt". Dowódcą mianowano majora Jeremiego. Pierwszą 
misją grupy jest zdobycie gotówki na zakup broni i amunicji od armii włoskiej, która, wycofana 
z frontu wschodniego, tymczasowo stacjonuje w Polsce. Warunki finansowe stawiane przez 
Włochów przekraczają możliwości Armii Krajowej. Wywiad AK ustala jednak, że w jednym 
z łódzkich banków Niemcy przechowują gigantyczną fortunę w złocie. Problem tylko, jak ją 
zdobyć. Wszystkie tradycyjne metody (wysadzenie drzwi sejfu, sterroryzowanie personelu 
w celu zdobycia szyfru otwierającego zamki) w warunkach okupacyjnych nie rokują szans 
powodzenia. Jedyny sposób to dobry kasiarz. Na szczęście, wśród podwładnych Jeremiego 
jest sierżant Rudy, który przed wojną współpracował z prawdziwymi mistrzami ogołacania kas 
pancernych. Niestety, obaj z przyczyn od siebie niezależnych rozstali się z zawodem. 
 Silberman przebywa w getcie, zaś "mecenas" Kania w więzieniu. Grupa "Litzmanstadt" musi 
jednak jakoś rozwiązać ten problem, gdyż zniecierpliwieni Włosi gotowi poszukać na swój 
towar innych kupców. 



(dodano pozycję programową)
22:05 SCENA MUZYCZNA - KROKE

Koncert, 53 min, Polska, 2022
Reżyseria: Małgorzata Kosturkiewicz
Wykonawcy:  Kroke

Kroke - krakowski zespół instrumentalny z gatunku world music. Nazwa zespołu w języku jidysz 
oznacza Kraków. Zespół został założony w 1992 roku przez trzech przyjaciół, absolwentów 
Akademii Muzycznej w Krakowie.