TVP Historia                         Czwartek, 06.10.2022


Zmiany z dnia 21.09.2022
w stosunku do raportu z dnia 07.09.2022

(dodano pozycję programową)
18:35 ARCHIWUM ZIMNEJ WOJNY - STRASZAK NUKLEARNY

Magazyn, 30 min, Polska, 2022
Reżyseria: Jan Sosiński
Scenariusz: Andrzej Mietkowski, Jan Sosiński
Muzyka: Piotr Dziki Chancewicz
Wykonawcy: Andrzej Mietkowski (prowadzący)
 
Arsenał jądrowy Rosji plus nieobliczalność Putina stawiają świat w trudniejszej sytuacji niż kryzys kubański w 1962 roku. 
Wtedy próba sił Chruszczowa i Kennedy’ego pchała cywilizację na skraj konfrontacji atomowej. Dziś Moskwa eskaluje 
napięcie poza racjonalne granice. 
O zagrożeniach nuklearnych ze strony Rosji, prawdopodobieństwie użycia broni atomowej mówią płk Juliusz Tym 
z Akademii Sztuki Wojennej i prof. Piotr Grochmalski - korespondent wojenny i politolog. Ponadto rzadkie materiały 
archiwalne z zimnowojennych prób broni jądrowej. 


(zmodyfikowano opis: Omówienie)
19:05 HISTORIA POLSKI - OSTATNI BÓJ

Film dokumentalny, 58 min, Polska, 2019
Reżyseria: Grzegorz Gajewski
Scenariusz: Grzegorz Gajewski

Film o historii wojennych zmagań 3. Pułku Strzelców Konnych im. Hetmana Stefana Czarnieckiego, będącego ostatnią jednostką 
polskiej wrześniowej armii, jaka zachowała bojową sprawność i nigdy się nie poddała. Kanwą scenariusza tego fabularyzowanego 
dokumentu są wojenne wspomnienia kilku byłych żołnierzy pułku, których udało się nagrać, zanim odeszli na wieczną wartę. 
Ich obecność w filmie przesądzająca o autentyzmie narracji, wprowadza sceny realizowane z udziałem aktorów stanowiących 
porte - parole postaci wypowiadających się weteranów. Autentyczni bohaterowie płk Zbigniew Makowiecki, rtm. Wilhelm Bilewicz, 
rtm. Bernard Wasilewski, płk Antoni Ławrynowicz wprowadzają opowieść, którą następnie podejmują odtwarzający ich aktorzy. 
Film w linearnej narracji zaprezentuje historię strzelców konnych, których wojenna tułaczka odzwierciedla typowe losy wielu 
polskich oddziałów miotających się w chaosie niemieckiego Blitzkriegu i niewydolności własnego dowództwa. Wrześniowy szlak 
bojowy 3. Pułku Strzelców Konnych to 700 kilometrów przemierzonych dróg i bezdroży w walkach obronnych i zaczepnych, 
w odwrocie i pogoniach za swoimi. "Ostatni bój" prezentuje wszystkie najważniejsze momenty epopei strzelców konnych. 
Począwszy od wyjścia z garnizonu w Wołkowysku, poprzez znaczone kolejnymi ofiarami potyczki w Dzwonku, Hajnówce, wypad 
na Kalenkowicze, udział w obronie Woli Gułowskiej pod Kockiem, aż po dramatyczny finał w Kalinowym Dole, będący ostatnią 
walką pułku, po której przestał istnieć. Ponadto historia pułkowego znaku - sztandaru, który ukryty przez garstkę ocalałych 
z wojennej pożogi, potem odnaleziony dał impuls do odrodzenia pułku w dzisiejszym kształcie. 


(dodano pozycję programową)
21:10 GIGANCI HISTORII 
- NIE TYLKO ŻWIRKO I WIGURA. OSIĄGNIĘCIA POLSKIEGO LOTNICTWA W DWUDZIESTOLECIU MIĘDZYWOJENNYM

Teleturniej, 45 min, Polska, 2022
Reżyseria: Tomasz Motyl
Scenariusz: Mikołaj Korzyński
Wykonawcy: Maciej Kurzajewski (prowadzący)

Pilot Franciszek Żwirko i konstruktor Stanisław Wigura 28 sierpnia 1932 roku wygrali w Berlinie najbardziej prestiżowe zawody 
samolotowe - Challange (czyt. szaląż). Nasz kraj reprezentowało aż pięć załóg. Startując z państwowego niebytu w 1918 roku, 
szybko staliśmy się światową czołówką w rozwijającym się lotnictwie. Najlepsi piloci mieli do dyspozycji maszyny stworzone 
przez wybitnych konstruktorów, pionierów wielu rozwiązań. Historyczne przeloty do Tokio, dookoła Afryki, pierwszy na świecie 
przelot nad południowym Atlantykiem, rekord kobiety utrzymania się w szybowcu ponad dobę - należały do Polaków. 
W dwudziestoleciu z lotnisk pasażerskich latało się między miastami i za granicę, rozwijały się kluby szybowcowe, było aż 
sześć pułków lotniczych. Polskie maszyny sprzedawane były jako licencyjne. Awiacyjna gorączka początków XX wieku 
przyniosła Polsce legendę, która sprawiła, że na niebie byliśmy potęgą. Nie tylko Żwirko i Wigura. Osiągniecia polskiego 
lotnictwa w dwudziestoleciu międzywojennym to temat tego odcinka teleturnieju. 



(dodano pozycję programową)
02:00 ENCYKLOPEDIA II WOJNY ŚWIATOWEJ - OSTATNI CIOS ODC. 2

Magazyn, 27 min, Polska, 1993
Scenariusz: Maciej Zakrocki, Bogusław Wołoszański
Zdjęcia: Zbigniew Maziarz
Wykonawcy: Bogusław Wołoszański (prowadzący)

Cykliczna audycja popularyzująca wiedzę na temat II wojny światowej. 
Druga część odcinka poświęconego zdobyciu Berlina w 1945 roku.