TVP Historia Sobota, 08.10.2022 Zmiany z dnia 05.10.2022 w stosunku do raportu z dnia 21.09.2022 (zmodyfikowano opis: Omówienie) 09:55 W POLSKĘ JEDZIEMY - ZABORÓW, JADWISIN Magazyn, 24 min, Polska, 2022 Reżyseria: Krzysztof Jaroszyński Scenariusz: Krzysztof Jaroszyński Wykonawcy: Krzysztof Jaroszyński (prowadzący) Cykl prezentujący ciekawe miejsca w Polsce okiem Krzysztofa Jaroszyńskiego pisarza, satyryka, artysty kabaretowego. W tym odcinku autor zaprasza nas do Zaborowa i Jadwisina. Miejscowość Zaborów to właściwie tylko pałac z przyległościami, który wzniesiono w pierwszych trzech latach XX wieku. Pałac jest fotogeniczny, więc od zarania kręcono tu filmy. Na przykład przed wojną kilka, w tym "Rodzice rozwodzą się". To chyba nie była komedia. A po wojnie "Lalka", "Kariera Nikodema Dyzmy", "Doktor Murek" i dziesiątki innych. Można wręcz powiedzieć, że o ile w co drugim filmie amerykańskim jest Time Square, to w co drugim polskim pałac w Zaborowie. I cały czas nadal kręcą. Kolejnym przystankiem naszego przewodnika jest pałac w Jadwisinie, powstał w 1898 roku dla Jadwigi i Macieja Radziwiłłów. No to już wiadomo, skąd nazwa Jadwisin. Radziwiłłowie mieszkali tu aż do wybuchu II Wojny Światowej. Drugie życie, może niezbyt szlachetne, ale za to malownicze uzyskał pałac ten w PRL - u z początkiem lat 60. , kiedy powstał tu ośrodek konferencyjno - wypoczynkowy Urzędu Rady Ministrów. (dodano pozycję programową) 17:30 SPÓR O HISTORIĘ - KRYM: KŁUJĄCA ZADRA RZECZYPOSPOLITEJ Dysk./wywiad/debata, 30 min, Polska, 2022 Scenariusz: Elżbieta Szumiec - Zielińska Wykonawcy: Tomasz Muller (prowadzący) "Wieczna sromota i nienagrodzona Szkoda, Polaku! Ziemia spustoszona Podolska leży, a pohaniec sprosny, Nad Niestrem siedząc, dzieli łup żałosny!" - pisał prawdopodobnie w 1575 roku Jan Kochanowski w "Pieśni o spustoszeniu Podola". Tatarzy, podczas trwającego u nas bezkrólewia, uprowadzili wówczas według jednego ze źródeł 55 tysięcy jasyru. Dlaczego Rzeczpospolita nie mogła uporać się z Tatarami przez kilka wieków najeżdżającymi jej ziemie? (zmodyfikowano opis: Omówienie) 20:05 POŁOŻNA Film dokumentalny, 54 min, Polska, 2019 Stanisława Leszczyńska w lutym 1943 roku za pomoc osadzonym w łódzkim getcie zostaje aresztowana przez gestapo i wraz z trójką dzieci zesłana do obozu Auschwitz - Birkenau. Tam przechodzi straszliwą próbę życiową. Zostaje akuszerką i w nieludzkich warunkach, na skraju wyczerpania, odbiera 3000 porodów, nie tracąc ani jednego dziecka. Jej nazwisko, jako jednej z czterech najwybitniejszych Polek ostatniego tysiąclecia, zostaje umieszczone na Kielichu Życia i Przemiany Narodu złożonym przez kobiety polskie na Jasnej Górze. Na czym polegał fenomen tej niezwykłej kobiety? W czym tkwiła jej siła? Dlaczego nawet w obliczu śmierci nigdy nie straciła wiary w sens tego, co robi? (zmodyfikowano opis: Omówienie) 01:55 SYRIA: ATAK NA ROŻAWĘ Film dokumentalny, 44 min, Polska, 2019 Reżyseria: Witold Repetowicz Scenariusz: Konrad Zagórski, Witold Repetowicz Zdjęcia: Siarhei Marchyk Film pokazuje rejon północno - wschodniej Syrii (tzw. Rożawę) podczas pierwszych trzech tygodni tureckiej operacji wojskowej. Jak naprawdę wygląda ta wojna i jak bardzo ucierpieli cywile? Dlaczego Turcja postanowiła zaatakować siły, które przyczyniły się do zwycięstwa nad Państwem Islamskim w Syrii? I czy wszyscy Amerykanie zdradzili Kurdów? Film opowiada też o etnicznym i religijnym zróżnicowaniu Rożawy, w tym o chrześcijańskich Asyryjczykach mieszkających w okolicach miasta Tell Tammer. Pokazuje też, jak powstanie Rożawy wpłynęło na dorastanie młodych ludzi w regionie i co dla nich znaczy nowa wojna.