TVP Dokument Niedziela, 16.10.2022 Zmiany z dnia 13.10.2022 w stosunku do raportu z dnia 26.09.2022 (dodano pozycję programową) 11:50 ARKTYKA - CEL CHIŃCZYKÓW (CHINA’S ARCTIC AMBITIONS / THE RISING OF CHINA ARCTIC) Film dokumentalny, 52 min, Francja, 2021 Reżyseria: Olivier Truc Film dokumentalny o wzroście potęgi Chin nie tylko w Afryce, jesteśmy również bliscy zobaczenia chińskiej Arktyki. Ponieważ globalne ocieplenie wpływa na bieguny szybciej niż na resztę planety, lód topnieje w przyspieszonym tempie. W ciągu ostatniej dekady Szanghaj zainwestował ponad pięć miliardów euro, aby chronić się przed podnoszącymi się wodami. Ale wraz z topniejącym lodem pojawiają się nowe możliwości. Otwierają się nowe szlaki żeglugowe, prowincje górnicze i łowiska. W styczniu 2018 r. Chiny przedstawiły swoje ambicje dotyczące rozwoju szlaków żeglugowych otwartych przez globalne ocieplenie. Projekt, który rozszerzyłby charakterystyczną dla prezydenta Xi Jinpinga inicjatywę Pasa i Szlaku na Arktykę, został nazwany Polarnym Jedwabnym Szlakiem. To polityka, którą Chiny po cichu rozwijają od kilkudziesięciu lat. Mimo że nie są państwem arktycznym, Chiny są coraz bardziej aktywne w regionie polarnym. Zainwestowano w pola gazowe z arktycznej Rosji, rozwinięto placówkę badawczą na Svalbardzie, pozyskano nowych sojuszników w norweskiej Laponii i stworzono pierwszy w kraju lodołamacz, Xuelong. Chiny zostały również członkiem - obserwatorem Rady Arktycznej w 2013 roku i teraz określają się mianem państwa bliskiego Arktyki. Tradycyjne wyzwania w zakresie bezpieczeństwa jednak pozostają, a także istnieją obawy dotyczące długoterminowych celów strategicznych, w tym ewentualnego rozmieszczenia wojsk. Czego chcą Chiny w Arktyce? (zmodyfikowano opis: Omówienie) 16:55 KORNWALIA Z SIMONEM REEVE - CZĘŚĆ 2 (CORNWALL WITH SIMON REEVE) Film dokumentalny, 59 min, Wielka Brytania, 2020 Simon Reeve podróżuje po pięknej Kornwalii, spotykając ludzi i miejsca dotknięte pandemią w 2020 roku. Krótkie brytyjskie lato jest dla gospodarki Kornwalii kluczowe, a turystyka ma fundamentalne znaczenie dla życia wielu ludzi. Pandemia w 2020 roku spowodowała niesamowity spokój w tym zwykle tętniącym życiem nadmorskim miejscu. W rezultacie wiele firm walczy o przetrwanie. Simon przygląda się również wyzwaniom środowiskowym, przed którymi stoi Kornwalia i po drodze spotyka wiele wspaniałych dzikich zwierząt, w tym foki szare, młode homary i nowo przywróconą populację bobrów. W tej części podróży po pięknym zakątku kraju natrafia na ludzi, walczących o ochronę przyrody i środowiska. Nie mogą z tego uciec! Także farmerów, próbujących wyżyć ze zrównoważonego rolnictwa. Nie można opowiadać o Kornwalii z pominięciem morza. Kornwalia jest niemal wyspą - 80% hrabstwa jest otoczone wodą. Tu Atlantyk zderza się z wybrzeżem, kształtując ląd i życie. Bioróżnorodność w kraju jest w fatalnym stanie. Pod względem bujności dzikiej przyrody Wielka Brytania jest na 189 miejscu na świecie! Ponad połowa lokalnych gatunków jest zagrożona, a jeden na siedem czeka wymarcie. Wielka Brytania jest jednym z najmniej sprzyjacjących naturze krajów na naszej planecie. (zmodyfikowano opis: Omówienie) 18:00 POLSKIE DZIEDZICTWO S.II - SEZON 2 ODC. 5 Magazyn historyczny, 26 min, Polska, 2022 Reżyseria: Maciej Kłobucki Scenariusz: Bartosz Kucharski, Tomasz Kępski, Kamil Szymański W piątym odcinku drugiej serii cyklu "Polskie Dziedzictwo" prowadzący Stefan Tompson zabierze widzów w fascynującą, historyczną podróż śladami polskiego dziedzictwa po Wileńszczyźnie. Odwiedzimy ruiny zamku Radziwiłłów w Dubinkach, w którym najprawdopodobniej urodziła się Królowa Polski - Barbara Radziwiłłówna. Dotrzemy do miejsce, gdzie w 2004 roku odnaleziono szczątki Mikołaja i Radziwiłła Czarnego oraz Mikołaja Radziwiłła Rudego - braci Barbary Radziwiłłówny. Prowadzący zaprowadzi widzów do jednej z najstarszych osad na Litwie - do wioski Mejszagoła, w której do dziś mieszka wielu Polaków. Poznamy pałac leżący w centrum tej wioski, wybudowany przez Onufrego Houwalta, a także odwiedzimy kościół, który zbudowano w miejscu, gdzie Władysław Jagiełło zarządził budowę jednego z siedmiu pierwszych kościołów na terenie Litwy. Stefan Tompson poprowadzi widzów także śladami Marszałka Józefa Piłsudskiego. (zmodyfikowano opis: Omówienie) 23:05 KRAINA MIODU (HONEYLAND) Film dokumentalny, 85 min, Macedonia, 2019 Reżyseria: Tamara Kotevska, Ljubomir Stefanov Film dokumentalny nagrodzony na wielu festiwalach. To niezwykła opowieść, której bohaterką jest 50 - letnia Hatidze mieszkająca z chorą matką w opustoszałej macedońskiej wiosce bez prądu i bieżącej wody. Hoduje pszczoły i jest ostatnią z linii niezależnych pszczelarzy, którzy sprzedają miód w małych partiach. Handluje nim w najbliższym mieście, oddalonym od jej domu o cztery godziny drogi. Codziennie chodzi po zboczu wzgórza, aby sprawdzić swoje ule. Kocha pszczoły, zaklina je śpiewem, delikatnie manewrując plastrami miodu - bez kombinezonu, siatki na twarzy lub rękawiczek. Żyje tradycyjnie, w zgodzie z naturą. Pewnego dnia w jej okolicy pojawia się wielodzietna rodzina, która tu się osiedla. W życie Hatidze wkradają się wrzeszczące dzieci, ryczące krowy i silniki. Nowi sąsiedzi również hodują pszczoły, ale traktują miód i pszczoły zgoła inaczej. Tradycję zastępuje twardy biznes i maksymalna eksploatacja. Hatidze czuje, że to, czego nie da się zmienić, należy zaakceptować. Przybysze mogą jednak poważnie zagrozić jej życiu oraz jej ulom. Film ukazuje zanikającą tradycję szacunku do pszczół i traktowania ich jak partnerów, a nie poddanych człowiekowi niewolników produkujących miód. Pięknie sfilmowana opowieść daje nadzieję na zmianę komercyjnego nastawienia człowieka do pszczół i natury. Dokument zdobył wiele nagród: 2019 FF Sundance: nagroda World Cinema Grand Jury Prize: Documentary, World Cinema Documentary Special Jury Award for Impact for Change, World Cinema Documentary Special Jury Award for Cinematography, 2019 MFF Hong Kong, 2019 New Direction/New Films FF Nowy Jork. (zmodyfikowano opis: Omówienie) 00:40 NIENAWIDZĘ ROCK'N ROLLA Reportaż, 51 min, Polska, 2005 Reżyseria: Kamil Brzóska Bohaterem filmu jest Muniek Staszczyk i zespół T. Love - jedna z pierwszych polskich grup rockowych. Pretekstem do realizacji dokumentu stała się decyzja lidera o zawieszeniu czy też rozwiązaniu grupy. Film przedstawia wieloletnią historię zespołu i jego członków. Tłem tej opowieści są przemiany społeczno - ustrojowe w Polsce od początku lat 80. , czyli od momentu narodzin grupy T. Love. W 2005 roku T. Love podjęła decyzję o zakończeniu działalności muzycznej. Z filmu mamy okazję się dowiedzieć, co sprawiło, że odstąpiono od tego pomysłu i T. Love w dalszym ciągu funkcjonuje, daje liczne koncerty i ma się całkiem dobrze.