TVP Historia Piątek, 14.10.2022 07:00 BYŁ TAKI DZIEŃ - 14 PAŹDZIERNIKA Felieton, 2 min, Polska, 2006 Autor: Janusz Weychert 1773 - powstała Komisja Edukacji Narodowej; 1926 - pierwsze wydanie książki "Kubuś Puchatek"; 1944 - samobójcza śmierć feldmarszałka Rommla; 1964 - usunięcie Chruszczowa z zajmowanych stanowisk; 07:10 CZAS HONORU - ODC. 32 SERIA III "INGA" Serial wojenny, 45 min, Polska, 2010 Reżyseria: Michał Kwieciński, Michał Rosa, Grzegorz Kuczeriszka Scenariusz: Ewa Wencel, Jarosław Sokół Aktorzy: Paweł Małaszyński, Katarzyna Gniewkowska, Maciej Zakościelny, Jakub Wesołowski, Jan Wieczorkowski, Antoni Pawlicki, Piotr Adamczyk Rainer krytykuje brutalne metody Tannenberga. Torturowany Bronek, nie chce zdradzić Sorokinowi, gdzie jest radiostacja. Władek odwiedza Michała. Mówi mu, że Bronek zniknął, a Maria trafiła na Pawiak. Lena nie chce powiedzieć Romkowi, kto ją pobił. W końcu wyznaje bratu, że sprawcą jest Mongoł. Prosi Rutkę o pomoc w ustaleniu osoby, która pomogła im znaleźć mieszkanie. Lena dowiaduje się w urzędzie, że mieszkanie przydzielono im na podstawie niemieckiego rozkazu. Celina mówi Michałowi, że Krzysztof został aresztowany. A to właśnie on jest łącznikiem Komendy Głównej. Tadeuszowi udaje się dołączyć do oddziału. Dowiaduje się, kim jest Krzysztof. Chwali się Halbemu swoimi postępami. Dowódca, Michał i Tadeusz planują wykupić Krzysztofa. Do przekazania łapówki zostaje wybrana Celina. Władek chce zapytać ojca Bronka, czy nie miał od niego wieści. Niestety, Woyciechowski zostaje aresztowany. W restauracji Eden Rainer i Halbe słuchają występu Ingi, dawnej kochanki Rainera. Po występie Rainer daje kobiecie kwiaty. Obydwoje cieszą się ze spotkania. Rainer pozwala jej zatrzymać się u siebie. Janek dowiaduje się, że Sajkowskich przeniesiono z noclegowni. Helenie udaje się załatwić metrykę dla Tomka. Postanawia przygarnąć chłopca. Graba ma atak wyrostka. Maria rozpoznaje jej chorobę. Schneider dowiaduje się, że Maria jest lekarką. Karol i Sorokin pozwalają Bronkowi uciec - to część planu. Celina przekazuje pieniądze łapownikowi Schutzowi. Schutz załatwia zwolnienie Krzysztofa. 08:05 KUCHNIA DWUDZIESTOLECIA - ODC. 24 CO JADAJĄ DYPLOMACI? ELEGANCJA TUŻ PRZED WOJNĄ. Magazyn, 24 min, Polska, 2022 Reżyseria: Jerzy Grabowski, Jerzy Grabowski, Jerzy Grabowski Scenariusz: Łukasz Modelski, Łukasz Modelski, Łukasz Modelski Zdjęcia: Maciej Brola, Maciej Brola, Maciej Brola Wykonawcy: Łukasz Modelski (prowadzący) Najbardziej eleganckie i nowoczesne przyjęcia. Fingerfood, napoje i modne przekąski. Jednak z nadwiślańskim charakterem. Tartinki i sardynki z puszki obok zupy rakowej i nowoczesnych koktajli. Choć jednak zmrożona wódka musi się pojawić. Co było en vogue w latach 20. , a co w 30.? Kuchnię na najwyższym poziomie miała Złota Kaczka w głębi podwórek przy Królewskiej 11. Restauracja założona przez Zofię Raczyńską - Arciszewską stała się bowiem miejscem, do którego zapraszani byli oficjalni goście Ministerstwa Spraw Zagranicznych. Na łamach ilustrowanych pism co rusz zobaczyć można ministra Józefa Becka zasiadającego przy drewnianym stoliku restauracji z którymś z zagranicznych polityków. To było rzeczywiście bardzo wykwintne i drogie miejsce. Tuk na grzance czy befsztyczki na grzankach w sosie maderowym - w tym odcinku programu przepisy na wykwintne przekąski kuchni międzywojnia. Łukasz Modelski, redaktor, historyk sztuki i kultury średniowiecza, autor książek o historii kuchni, uczestnik inicjatyw kulinarnych związanych z próbami ustalenia kanonu polskiej kuchni, znany widzom TVP Historia z cykli "Kuchnia Jagiellonów" i Kuchnia Żydów polskich "czy"W kotle historii"tym razem proponuje smakowitą wyprawę znaczoną najważniejszymi historycznymi datami i kulturowym obrazem dwudziestolecia międzywojennego. Niezwykłego okresu w historii, kiedy po 123 latach niewoli kształtowała się polska państwowość, powstawały wielkie inwestycje, łączyły się ziemie podzielone kulturowo, ekonomicznie, politycznie przez zaborców. W wyniszczonej w czasie I wojny światowej Europie i Polsce kulinarne pomysły łączyły niedostatek z tradycją, rzeczywistość z marzeniami. Smaki, które wówczas powstały dla nas do dziś są smakami rodzinnego domu. 08:35 HISTORIA POLSKI - TAJEMNICE ASTRONOMII KOPERNIKA Film dokumentalny, 45 min, Polska, 2019 Reżyseria: Michał Juszczakiewicz Scenariusz: Michał Juszczakiewiecz, Robert Szaj Film dokumentalny z elementami fabularyzowanymi. Podróż śladami Mikołaja Kopernika i starożytnych badaczy Kosmosu. Twórcy filmu, podróżując w czasie do starożytnej Aleksandrię, Bagdadu, Wenecji, Rzymu i Watykanu, a także odwiedzając Frombork, Lubawę i Olsztyn próbują odpowiedzieć na pytanie, w jaki sposób genialny polski astronom dokonał swojego wielkiego odkrycia. Gdzie znajdowało się legendarne obserwatorium - pavimentum Kopernika? Czym obserwował? Gdzie znajduje się jedyny instrument Kopernika, który dotrwał do naszych czasów? Czym zajmował się Kopernik podczas studiów we Włoszech? Czy na renesansowych dziełach Rafaela w Watykanie, czy Giorgione w Wiedniu znajdują się wizerunki Mikołaja Kopernika? 09:50 SENSACJE XX WIEKU - CZERWONA ORKIESTRA Kameralne i studyjne (widowisko), 49 min, Polska, 2003 Reżyseria: Adek Drabiński Scenariusz: Bogusław Wołoszański Zdjęcia: Waldemar Szmidt Aktorzy: Włodzimierz Adamski, Andrzej Szczytko, Zbigniew Paterak, Krzysztof Stelmaszczyk, Jerzy Braszka, Robert Więckiewicz, Sławomir Orzechowski, Andrzej Pściuk, Leon Charewicz, Antoni Ostrouch, Dariusz Krzemiński, Rafał Kuliński, Renata Cichecka, Mariusz Samociuk, Andrzej Bogdański Czerwona Orkiestra to komunistyczna organizacja szpiegowska, która aktywnie zaczęła działać na terenach okupowanych przez Niemców, krótko po ataku Hitlera na Rosję. Twórcą Czerwonej Orkiestry był polski Żyd z Nowego Targu, Leopold Trepper. Siatka, którą Trepper budował od 1938 roku, była najlepiej działającą organizacją szpiegowską drugiej wojny światowej i ogromnym problemem niemieckiej Abwehry. 10:45 MALOWANIE I ŚPIEWANIE. JAN KANTY PAWLUŚKIEWICZ Film dokumentalny, 51 min, Polska, 2016 Reżyseria: Marta Węgiel Scenariusz: Marta Węgiel Wykonawcy: Jan Kanty Pawluśkiewicz Film dokumentalny o Janie Kantym Pawluśkiewiczu jest opowieścią linearną: dzieciństwo w Nowym Targu, rodzinne tradycje gry na organach, wykształcenie i pierwsze ważne doświadczenia. Następnie studia na Politechnice Krakowskiej i spotkanie z Markiem Grechutą, zespół Anawa, pierwsze realizacje sceniczne w teatrze STU, Piwnica pod Baranami. Spotkania na scenach teatralnych i realizacje muzyki filmowej. Ważni ludzie, ważne przedsięwzięcia, wyzwania artystyczne. Fascynacja malarstwem, nowa dziedzina sztuki żel - art. Jan Kanty Pawluśkiewicz opowiada o sobie w różnych okresach życia, opowieści są ilustrowane bogatym materiałem archiwalnym. 11:40 KŁAMSTWA I MITY POLSKI LUDOWEJ - WYŚCIG (NIE) POKOJU Magazyn, 11 min, Polska, 2021 Scenariusz: Monika Kwasigroch, Edyta Strub, Sebastian Ligarski Odc. 3 WYŚCIG (NIE) POKOJU. Przez blisko 60 lat dla kolarzy z bloku wschodniego i amatorów z krajów zachodnich Wyścig Pokoju był jednym z największych. Po raz pierwszy wystartował 1 maja 1948 roku. Miał być braterską rywalizacją, a jak było rzeczywiście? 12:00 KŁAMSTWA I MITY POLSKI LUDOWEJ - ZAMEK KRÓLEWSKI Magazyn, 10 min, Polska, 2021 Scenariusz: Monika Kwasigroch, Edyta Strub, Sebastian Ligarski Odc. 2 ZAMEK KRÓLEWSKI. Wyobraźcie sobie spacer po Starym Mieście w Warszawie, kolorowe kamieniczki, kolumna Zygmunta, plac Zamkowy. Monumentalny Zamek Królewski. A czy wiecie o tym, że ten widok cieszy mieszkańców stolicy i turystów dopiero od połowy lat osiemdziesiątych ubiegłego stulecia? 12:10 ALFABET ANDRZEJA DOBOSZA - LICEUM BATOREGO Reportaż, 13 min, Polska, 2022 Reżyseria: Agnieszka Jęksa Scenariusz: Agnieszka Jęksa, Zuzanna Elbert - Stelmach Zdjęcia: Grzegorz Myjkowski, Mateusz Wołoczko Muzyka: Filip Kuncewicz Wykonawcy: Andrzej Dobosz (prowadzący) Opowiadając o latach młodzieńczych spędzonych w Liceum im Stefana Batorego w Warszawie, Andrzej Dobosz przedstawia sylwetki nauczycieli i absolwentów, wśród których można znaleźć wiele wybitnych postaci polskiej nauki i sztuki. Dowcipnie przypominając wydarzenia, które wówczas wywoływały ze strachu gęsią skórkę, pokazuje. z jakimi wyborami życiowymi spotkał się pod koniec nauki w Liceum. Odcinek ilustrują zdjęcia archiwalne i współczesne szkoły i absolwentów. 12:35 DOKTOR MUREK - ODC. 4 Serial obyczajowy, 52 min, Polska, 1979 Autor: Tadeusz Dołęga Mostowicz Reżyseria: Witold Lesiewicz Scenariusz: Witold Lesiewicz, Eugeniusz Kabatc Zdjęcia: Witold Adamek Aktorzy: Jerzy Zelnik, Krystyna Janda, Maria Ciesielska, Aleksandra Koncewicz, Hanna Skarżanka, Krystyna Tkacz, Marek Bargiełowski, Bronislaw Pawlik, Andrzej Piszczatowski, Maciej Dzienisiewicz, Eugeniusz Robaczewski, Jan P. Kruk i inni Murkowi pomaga Mika Bożyńska. Za wstawiennictwem jej przyjaciółki Róży bohater dostaje pracę w warsztatach kolejowych. Dzięki temu może wynająć łóżko w zbiorowym pokoju u pani Koziołkowej. Poznaje tu ludzi z marginesu, m.in. Arletkę. Dziewczyna kontaktuje go z grupą podejrzanych osobników, którzy zlecają mu przewiezienie tajemniczego pakieciku. Murek orientuje się, że są w nim mikrofilmy planów wojskowych. Przekazując przesyłkę, udaje, że niszczy jej zawartość, pali jednak inny, podobny pakiecik. W tym czasie dowiaduje się, że Karolka go oszukała - nigdy nie była w ciąży. Róża zostaje aresztowana jako komunistka. Tajniacy szantażem próbują skłonić Mikę do złożenia fałszywych zeznań obciążających jej przyjaciółkę. Ze współlokatorami od Koziołkowej i narzeczonym Arletki, "Czarnym Kazikiem", Murek wyrusza na bandycką wyprawę. 13:40 OPOWIEŚCI O YELLOWSTONE - ODC. 3. JESIEŃ (YELLOWSTONE TALES FROM THE WILD) Film dokumentalny, 49 min, Wielka Brytania, 2009 Zdjęcia: Stephen De Vere Muzyka: Edmund Butt Yellowstone - cudowna wulkaniczna kraina, to blisko dziewięć tysięcy kilometrów kwadratowych naturalnego środowiska w samym sercu Ameryki Północnej. W czasie letnich upałów życie w niezwykłym parku toczyło się na pełnych obrotach. Przez kilka miesięcy Yellowstone rozkwitało. Teraz to miejsce się zmienia. Za kilka tygodni znów zapanuje tu zimowy krajobraz. Zwierzęta przygotowują się do nadejścia chyba największych zmian w ciągu całego roku. W całym parku samce wapiti zgłaszają gotowość do walki o dominację. To charakterystyczne odgłosy jesieni w Yellowstone. Jelenie wapiti muszą jednak przewędrować na niżej położone tereny, zanim śnieg zacznie padać na dobre. Niektóre zejdą w pobliskie doliny, inne wyruszą dalej, nawet poza granice Yellowstone. We wrześniu słońce wędruje coraz niżej na horyzoncie. Osiki, topole i klony zaczynają przygotowywać się do zimy. Drzewa rozkładają zielony barwnik z liści, by odzyskać wszystkie substancje odżywcze i odprowadzić je do pnia i korzeni. W efekcie tego procesu liście zmieniają kolor. Powstają charakterystyczne barwy jesieni. 15:45 GENIUSZE I MARZYCIELE. ZYGMUNT PUŁAWSKI - POLSKIE SKRZYDŁA Film dokumentalny, 53 min, Polska, 2020 Reżyseria: Jarosław Minkowicz Film o największych osiągnięciach polskich pilotów i konstruktorów lotniczych nie musi być nudnym wykładem z historii. Szczególnie, gdy prawie całą historię można oprzeć na romansie zdolnego inżyniera i pięknej malarki. "Polskie skrzydła" to opowieść o zazdrości i namiętności, które z jednej strony okażą się zgubne, ale z drugiej zaowocują rozwojem całego polskiego przemysłu lotniczego na skalę, o jakiej nikt nawet nie śmiał marzyć. Jest piękna kobieta. Są wspaniali mężczyźni i ich maszyny. Podziw tłumów. Namiętność i tragedia. Klęska i nowa nadzieja. Zygmunt Puławski - pilot i inżynier, konstruktor lotniczy. Opracował nowe rozwiązania w lotnictwie: podwozie nożycowe, oryginalny układ skrzydeł nazywany płatem Puławskiego. 17:15 CZAS HONORU - ODC. 33 "BRACIA" Serial wojenny, 44 min, Polska, 2010 Reżyseria: Michał Kwieciński, Michał Rosa, Grzegorz Kuczeriszka, Michał Krzystek Scenariusz: Ewa Wencel, Jarosław Sokół Aktorzy: Ewa Wencel, Katarzyna Gniewkowska, Maciej Zakościelny, Jakub Wesołowski, Jan Wieczorkowski, Antoni Pawlicki, Paweł Małaszyński Bronek opowiada Jankowi, że więził go Karol. Dowiaduje się o aresztowaniu ojca. Jest świadomy, że grozi mu sąd za samowolną akcję. Dywersanci nie zdają sobie sprawy, że są obserwowani przez ludzi Karola i Sorokina. Wanda traci dziecko. Bronek pociesza ją, że jeszcze będą mieć potomstwo. Janek wpada na ulicy na Staszka, starszego brata. Wspominają dawne czasy. Teraz Staszek sympatyzuje z bolszewikami. Podsuwa Jankowi pomysł wywiezienia rodziny Sajkowskich do Rosji. Dowódca rozmawia z Władkiem o kolejnym zadaniu specjalnym - likwidacji szefa warszawskiego gestapo, Larsa Rainera. Władek chce zaangażować w to zadanie Rudą, jednak ona decyduje się na wyjazd do Krakowa. Władek zaczyna śledzić Rainera. Sajkowski coraz bardziej popada w chorobę psychiczną. Bierze Romka za Moslera i próbuje go udusić. Mongoł znów bije Lenę. Tym razem za rozmowy w czasie pracy. Romek chce go zabić. W ostatniej chwili powstrzymuje go Moryc, tłumacząc, że za zabójstwo Mongoła cała ulica mogłaby zostać rozstrzelana. Zaprasza go na spotkanie Żydowskiego Związku Wojskowego. Krzysztof dziękuje Michałowi za pomoc. Odkrywają wspólną pasję - boks. Maria trafia do celi dla lekarek na Pawiaku. Spotyka tam więźniarkę Dorotę, którą znała przed wojną. Maria i Dorota opatrują zmaltretowaną dziewczynę. Wycieńczona więźniarka nie nadaje się do ponownego przesłuchania, co wzbudza wściekłość Fuchsa. Halbe zaprasza Ingę na kolację. Po spotkaniu Inga opowiada Rainerowi, że okręciła sobie Halbego wokół palca. Rainer postanawia to wykorzystać. Karol i Sorokin znajdują ukrytą w magazynie radiostację. Bronek domyśla się, że czerwonym nie chodzi o radiostację, tylko o to, co zostało ukryte w środku. Kiedy zjawia się z Jankiem przed magazynem, dochodzi do strzelaniny. Janek rozpoznaje wśród napastników swojego brata. 18:05 Z WIESZAKA HISTORII - ODC. 2 PŁEĆ I UBIÓR Magazyn, 24 min, Polska, 2022 Reżyseria: Jarosław Migoń Scenariusz: Lucyna Rotter, Jarosław Migoń Zdjęcia: Kacper Solan, Bartłomiej Gąsienica Muzyka: Marcin Gałażyn Wykonawcy: Lucyna Rotter (prowadząca\), Magdalena Zbylut - Wiśniewska Wciągająca fashion story dla każdego, kto dostrzega rolę i znaczenie ubioru. Film o tematyce dokumentalno - historycznej, który w nowoczesnej, choć kostiumowej formule, odsłania ukryte znaczenia, symbole i dziejeu bioru. W audycji przyjrzymy się, jak ubiór na przestrzeni lat definiował płeć. Prowadząca, Lucyna Rotter zagląda do szafy dziejów pełnej historycznych faktów, ciekawych wniosków, postaci i rekwizytów. Gość programu, dr Maciej Korkuć opowiada o okresie PRL i wpływach ustroju na wizerunek kobiety i mężczyzny. 18:35 NORMANDIA. OSTATNI BOHATEROWIE DESANTU - ODC. 1/2 (THE LAST HEROES OF D - DAY) Film dokumentalny, 49 min, Wielka Brytania, 2013 Reżyseria: Tim Dunn Jedną z dat, która zmieniła bieg historii, jest 6 czerwca 1944 - D - Day. Stawką była wolność świata zachodniego. W dwuczęściowej serii Dan Snow bada, jak dwa lata skrupulatnego planowania, szpiegowania i analizy milionów trójwymiarowych zdjęć lotniczych rozpoznawczych wpłynęło na ten dzień. D - Day to również opowieść o heroizmie, poświęceniu i determinacji i to jest być może ostatnia szansa, by usłyszeć niezwykłe świadectwa z pierwszej ręki tych, którzy ryzykowali życie, by uratować świat od nazistowskiej tyranii. Bezprecedensowy dostęp do tysięcy tajnych zdjęć szpiegowskich. 19:35 HISTORIA POLSKI - KOŚCIUSZKO. PRZEWODNIK BARDZO WSPÓŁCZESNY ("KOŚCIUSZKO. WOLNOŚĆ OD PRZEMOCY") Film dokumentalny, 52 min, Polska/Litwa, 2021 Reżyseria: Piotr Kornobis, Piotr Kornobis, Piotr Kornobis Scenariusz: Piotr Kornobis, Piotr Kornobis Tadeusz Kościuszko to pierwszy bohater współczesnej Polski i Litwy. Film ukazuje jego biografię w dynamicznym skrócie między napięciem czasów, w których żył, a indywidualnymi cechami charakteru. Widz odnajdzie w tej opowieści próbę odpowiedzi na pytanie zadawane przez kolejne pokolenia Środkowoeuropejczyków - jak przetrwać na skrwawionych ziemiach, między Wschodem a Zachodem. Życie Kościuszki, typowego przedstawiciela klasy średniej XVIII wieku, jego decyzje i wybory składają się na wyjątkowo aktualną opowieść o człowieku. Tadeusz Kościuszko jest naszym bohaterem, bo odnajdujemy w nim siebie. 20:45 TEATR TELEWIZJI - NIE - BOSKA KOMEDIA (ZŁOTA SETKA TEATRU TV) Teatr, 117 min, Polska, 1981 Autor: Zygmunt Krasiński Reżyseria: Zygmunt Hubner Scenografia: Lidia i Jerzy Skarżyńscy Muzyka: Bohdan Mazurek Realizacja TV: Barbara Borys - Damięcka Występują: Jerzy Zelnik (Henryk), Anna Dymna (Żona), Marek Walczewski (Pankracy), Jerzy Radziwiłowicz (Leonard), Jerzy Trela (Mefisto), Dorota Pomykała (Anioł Stróż), Katarzyna Lis (Dziewica), Jan Adamski (Ojciec Beniamin), Maria Kościałkowska (Matka Chrzestna), Wiktor Sadecki (Ojciec Chrzestny), Maria Nowotarska, Ambroży Klimczak, Józef Harasiewicz, Stefan Rydel (Goście chrzestni, Arystokraci), Maria Zającówna - Radwan (Żona Doktora), Michał Podgórski (Orcio), Wojciech Ziętarski (Filozof), Juliusz Grabowski (Lekarz), Jerzy Nowak (Bianchetti), Ewa Ciepiela (Dziewczyna), Marcin Sosnowski, Leszek Świgoń, Edward Wnuk (Lokaje), Leszek Kubanek (Rzeźnik), Maria Andruszkiewicz (Arystokratka), Julian Jabczyński (Pan), Władysław Bułka, Rafał Jędrzejczyk, Stefan Mienicki, Juliusz Zawirski (Chłopi), Jolanta Janusz (Kochanka Leonarda), Lech Mackiewicz (Herman), Kazimierz Borowiec (Jakub), Marian Cebulski (Hrabia), Zygmunt Józefczak (Baron), Henryk Majcherek (Książę), Hugo Krzyski (Arcybiskup), Zbigniew Koczanowicz, Adam Romanowski (Artyści), Włodzimierz Jasiński (Kapłan Rewolucji), Zofia Niwińska, Andrzej Hudziak, Włodzimierz Jasiński, Krzysztof Stachowski (Obłąkani) oraz Antonina Barczewska, Edward Lubaszenko, Andrzej Buszewicz, Zbigniew Gorzowski, Anna Hudzikiewicz, Wojciech Krupiński, Ryszard Łukowski, Piotr Różański, Zbigniew Szpecht Pierwsza telewizyjna inscenizacja najgłośniejszego - obok "Irydiona", nie licząc imponującej korespondencji, uznawanej także za istotne dokonanie literackie - dzieło Zygmunta Krasińskiego (1812 - 59). Prapremiera "Nie - Boskiej komedii" odbyła się w Krakowie dopiero w 1902 r. , m.in. dlatego, że dziewiętnastowieczny teatr za pomocą dostępnych sobie środków nie był w stanie zrealizować nowatorskiego w formie "tworu słowiańskiej wyobraźni", wedle określenia Mickiewicza. W swych wykładach w College de France wieszcz analizował dramat Krasińkiego jako najwyższe osiągnięcie teatru polskiego. Co zaskakujące, "Nie - Boska komedia", pisana w Wiedniu i Wenecji w 1833 r. , jest dziełem zaledwie 21 - letniego twórcy, dotychczas pisującego powieści historyczne w stylu Scotta. "Nawet zważywszy znakomitość umysłu Krasińskiego - zauważył w swej"Historii literatury polskiej"Czesław Miłosz - trudno pojąć, jak młody arystokrata mógł stworzyć jedyne w tym czasie europejskie dzieło zajmujące się walką klas w kategoriach nieomal marksistowskich (Karol Marks miał wówczas piętnaście lat!). Być może dramat zrodził się w jakichś tajemniczych głębiach lęku w podświadomości młodego człowieka. Był wstrząśnięty rewolucją francuską 1830 roku i rozruchami robotniczymi w Lyonie. Był także pod wrażeniem poglądów ojca na polskie powstanie. Współczesne mu wydarzenia wraz z rozmyślaniami nad rewolucją francuską roku 1789 zlały się w jego umyśle w ideę rewolucji w ogóle. Było dla niego jasne, że rewolucja w Europie musi nadejść i że zmiecie ona jego i ludzi jego pokroju". Telewizyjna inscenizacja Zygmunta Hbnera została zrealizowana w pół filmowej, pół teatralnej konwencji, w naturalnej scenerii starych murów i ruin, w pięknych plenerach, wśród mgieł, dymów i ognia symbolizującego grozę rewolucyjnego piekła. Jak podkreślano w recenzjach popremierowych, widowisko urzeka urodą romantycznej stylizacji - "dokonała się na małym ekranie konkretyzacja tego, co zawsze pozostawało poza możliwościami sceny, przy czym w aranżacji tła czuje się rygor stylu, smakowanie detali, estetyczny ład. Słowem,"Nie - Boska"jakiej nie było". Podobnie jak Mickiewicz w "Dziadach" i Słowacki w "Kordianie", Krasiński najpierw ukazuje typowy dla bohatera romantycznego dramat osobisty - zaślubiny hrabiego Henryka z niekochaną kobietą, chorobę synka, obłęd i śmierć żony, która płaci najwyższą cenę za ścigane przez męża poetyckie miraże. Jednak piękna Dziewica, uosobienie Poezji, w istocie okazuje się trupem - wszystko, co czynił Henryk, kolejna ofiara "książek zbójeckich", obnaża tylko jego wewnętrzną pustkę. Część druga "Nie - Boskiej komedii" to dramat społeczny. Bohater występuje tu jako człowiek zaangażowany politycznie, stojący na czele skazanej na zagładę arystokracji, broniącej się już tylko w Okopach Świętej Trójcy przed nadciągającymi zastępami rewolucjonistów pod wodzą Pankracego, charyzmatycznego przywódcy, człowieka o żelaznej woli, jasno myślącego i konsekwentnie zdążającego do celu. Spotkanie tych dwóch postaci, krańcowo różnych osobowości, stanowi kluczowy moment dramatu, a nocna wyprawa Henryka do obozu rewolucjonistów, przypominająca wędrówkę przez dantejskie piekło, unaocznia destrukcję wszelkich wartości po obu stronach. Giną obaj - Henryk, który samobójczym gestem próbuje sam siebie ocalić przed ostateczną klęską, i Pankracy, przytłoczony wizją krzyża i zwyciężającego Galilejczyka. Jak pisała prof. Maria Janion, Krasiński "powiedział "nie"arystokracji i demokracji. Znacząca wieloznaczność zakończenia "Nie - Boskiej komedii"odsłania wszystkie antynomie dramatu. Ale wśród tych miażdżących antynomii dla Krasińskiego jako romantyka istniał jeden istotny punkt oparcia: zbuntowany, cierpiący człowiek szukający sensu swego bytu między ziemią a niebem". 22:45 OPERACJA FOXLEY. ZABIĆ HITLERA (OPERATION FOXLEY: L`ASSASSINAT D`HITLER) Film dokumentalny, 48 min, Francja, 2017 Reżyseria: Guilain Depardiu Wszelkie próby zamachu na Hitlera zakończyły się fiaskiem. Jednak operacja Foxley, która pozostała tajna do końca lat 90. , miała największe szanse na powodzenie. Jej celem było zastrzelenie Hitlera podczas jego codziennego porannego spaceru w Berghof, jego bawarskiej rezydencji. Dwóch snajperów zrzuconych na spadochronach miało po wylądowaniu znaleźć idealną pozycję do oddania strzału, tak aby zabić Hitlera i zakończyć wyniszczającą świat wojnę. Autorzy filmu korzystają z odtajnionych dokumentów brytyjskich służb specjalnych, a dzięki prezentowanym archiwom i fabularyzowanym rekonstrukcjom, rozkładają na czynniki pierwsze plan, który mógł przyspieszyć upadek Hitlera. 23:50 TAJEMNICE III RZESZY (SEZON II) - ODC. 3/5 DUCH U - 513 (ODC. 3/5 THE GHOST OF U 513) Film dokumentalny, 50 min, Niemcy, 2013 Reżyseria: Friedrich Schrerer, Steffi Schlobel, Thomas Staehler Scenariusz: Guido Knopp Dzieje zatopionego i odnalezionego po latach niemieckiego U - Boota. Okręty podwodne były dumą i groźną siłą niemieckiej Krigsmarine. U - 513, który został wydobyty z morskich głębin, był kiedyś rekordzistą w zatopieniu alianckich jednostek. Dzisiaj jest eksponatem amerykańskiego muzeum. 01:05 BYŁO, NIE MINĘŁO - KRONIKA ZWIADOWCÓW HISTORII. - WIELKA HISTORIA MAŁYCH MIASTECZEK TYKOCIN Magazyn, 22 min, Polska, 2017 Autor: Adam Sikorski Wykonawcy: Artur Kalicki Wielka historia małych miasteczek. Tykocin Większość miast daje się opisać kilkoma słowami. Z Tykocinem to jednak zupełnie niemożliwe, czas niemający ochoty wędrować naprzód, piękna architektura, ledwo zauważalna garstka mieszkańców. Dziś przedmiotem naszego zainteresowania będzie Tykocin XVIII wieku. Wówczas powstała tu świątynia kościół Świętej Trójcy z fundacji Jana Klemensa Branickiego. Obecnie jej proboszcz rozpoczął prace remontowe, co być może umożliwi nam zajrzenie pod posadzkę kościoła. Jesteśmy pewni, że w tym miejscu lokowano we wcześniejszych wiekach kościoły, po których musiały pozostać jakieś ślady. Pogubione ślady Następna opowieść zaczyna się też od wielu pytań i równie wielu niewiadomych. Zaczyna się od dramatu, kiedy to na oczach setek plażowiczów, słonecznego dnia 16 lipca 1936 r. na wysokości Orłowa ginie w awionetce RWD 9 uderzającej w morskie fale generał Gustaw Orlicz - Dreszer. Dziś na próżno szukać jego postaci w podręcznikach szkolnych, choć przy jego kawaleryjskich wyczynach bledną Sienkiewiczowscy bohaterowie. Dziś wspomnimy jego postać. 01:35 SENSACJE XX WIEKU - CZERWONA ORKIESTRA Kameralne i studyjne (widowisko), 49 min, Polska, 2003 Reżyseria: Adek Drabiński Scenariusz: Bogusław Wołoszański Zdjęcia: Waldemar Szmidt Aktorzy: Włodzimierz Adamski, Andrzej Szczytko, Zbigniew Paterak, Krzysztof Stelmaszczyk, Jerzy Braszka, Robert Więckiewicz, Sławomir Orzechowski, Andrzej Pściuk, Leon Charewicz, Antoni Ostrouch, Dariusz Krzemiński, Rafał Kuliński, Renata Cichecka, Mariusz Samociuk, Andrzej Bogdański Czerwona Orkiestra to komunistyczna organizacja szpiegowska, która aktywnie zaczęła działać na terenach okupowanych przez Niemców, krótko po ataku Hitlera na Rosję. Twórcą Czerwonej Orkiestry był polski Żyd z Nowego Targu, Leopold Trepper. Siatka, którą Trepper budował od 1938 roku, była najlepiej działającą organizacją szpiegowską drugiej wojny światowej i ogromnym problemem niemieckiej Abwehry. 02:35 ENCYKLOPEDIA II WOJNY ŚWIATOWEJ - ZBRODNIA I KARA Magazyn, 24 min, Polska, 1993 Scenariusz: Bogusław Wołoszański, Maciej Zakrocki Zdjęcia: Zbigniew Maziarz Wykonawcy: Bogusław Wołoszański (prowadzący) Film Bogusława Wołoszańskiego poświęcony procesowi norymberskiemu. Zdjęcia lotnicze zbombardowanego przez aliantów starego miasta i nowszych dzielnic; z gmachów publicznych w Norymberdze ocalał nienaruszony kompleks budynków sądu i więzienia. Wykorzystano nagrania z procesu zbrodniarzy niemieckich, kroniki nazistowskie, współczesne zdjęcia korytarzy i cel więzienia norymberskiego i Spandau.