TVP Kultura Poniedziałek, 17.10.2022 09:10 WRÓŻBY KUMAKA (UNKENRUFE) Dramat, 94 min, Polska/Niemcy 2005 Reżyseria: Robert Gliński Scenariusz na podstawie powieści Guntera Grassa: Cezary Harasimowicz, Pawel Huelle, Klaus Richter Zdjęcia: Jacek Petrycki Muzyka: Richard G. Mitchell Aktorzy: Krystyna Janda, Matthias Habich, Dorothea Walda, Bhasker Patel, Udo Samel, Marek Kondrat, Mareike Carrriere, Joachim Krol, Zbigniew Zamachowski, Krzysztof Globisz, Mirosław Baka Nagrobek Daniela Gralatha, burmistrza XVIII - wiecznego Gdańska, jest niezwykły. Na płycie nagrobnej artysta umieścił wizerunki pięciu żon żywotnego włodarza. Ewenementem jest to, że wszystkie kobiety zostały przedstawione nago. Nagrobkiem interesuje się Alexander Reschke, niemiecki badacz sztuki i pisarz. W poszukiwaniu niezwykłego kawałka kamienia jesienią 1989 roku Alexander przyjeżdża do Gdańska. Przez przypadek traci środek lokomocji i bagaże. I choć w Gdańsku urodził się i wychował, błądzi po mieście, którego ulice od dawna mają polskie nazwy. Zbiegiem okoliczności Alexander poznaje Aleksandrę, konserwatorkę zabytków. Mimo początkowego nieporozumienia podczas wspólnie spędzonego wieczoru udaje się im znaleźć wspólny język. Oboje w młodości musieli opuścić rodzinne strony. Rodzice Aleksandry mieszkali niegdyś w Wilnie. Przesiedleni do Gdańska, nigdy nie zapomnieli o ziemi ojczystej. Następnego dnia Alexander jest świadkiem śmierci starej Niemki. Dowiaduje się, że jedynym marzeniem zmarłej było zostać pochowaną w Gdańsku. Mężczyzna przypomina sobie wieczorne, zakrapiane rozmowy, podczas których półżartem wraz z Aleksandrą wpadli na pomysł założenia towarzystwa zapewniającego niegdyś wygnanym pochówek w ziemi ojczystej. Teraz postanawia zrealizować ten zamiar. Wraz z Aleksandrą zabiera się do pracy, razem pozyskują sponsorów. W skład rady nadzorczej wchodzą także duchowni, polski ksiądz i niemiecki pastor. Do polsko - niemieckiego grona dołącza również rodowita gdańszczanka, Erma Brakup. W końcu Polsko - Niemieckie Towarzystwo Cmentarne rozpoczyna działalność, zostaje założony Cmentarz Pojednania. Podczas gdy inicjatywa Alexandra i Aleksandry zyskuje na popularności, pomiędzy obojgiem kwitnie uczucie. Wkrótce jednak nad Towarzystwem zbierają się czarne chmury. Sukces zawrócił w głowach członkom rady nadzorczej, którzy myślą tylko o tym, jak sprawniej zarabiać pieniądze... 11:00 REŻYSERZY - SAM PECKINPAH 6/10 SEZON 1 (THE DIRECTORS - SAM PECKINPAH) Film dokumentalny, 45 min, Wielka Brytania, 2018 Reżyseria: Lyndy Saville Cykl dokumentalny poświęcony najwybitniejszym reżyserom kina. W tym odcinku przyglądamy się twórczości Sama Peckinpaha, jednego z najoryginalniejszych reżyserów kina Hollywood, twórcy antywesternu. W swoich filmach reżyser lubił łamać wszystkie reguły gatunku, dając widzowi nowatorski rodzaj rozrywki. Autor ma na koncie m.in. "Dziką bandę", "Strzały o zmierzchu", "Majora Dundee". 12:00 ORFEUSZ I EURYDYKA Film animowany, 12 min, Polska, 1961 Reżyseria: Edward Sturlis Scenariusz: Janusz Skoszkiewicz Wykonawcy: Zbigniew Niewczas Krótki film animowany w reżyserii Edwarda Sturlisa. Animacja lalkowa o tragicznych losach Orfeusza i pięknej Eurydyki. Po śmierci ukochanej Orfeusz błąka się po świecie, próbując odzyskać utraconą miłość. Ostatecznie schodzi do piekieł, gdzie swoją piękną grą na lirze obłaskawia cerbera i przekonuje Charona, by zabrał go na drugi brzeg Styksu. Tam opowiada bogom podziemnego świata o Eurydyce, próbując nakłonić ich do wypuszczenia przedwcześnie zmarłej dziewczyny. (ŹRÓDŁO: ninateka.pl) 12:15 KWADRATURA KOŁA Film animowany, 4 min, Polska, 2018 Reżyseria: Karolina Specht Scenariusz: Karolina Specht Muzyka: Paweł Cieślak Krótki film animowany. Na pierwszy rzut oka wydaje się, że Kwadrat żyje wśród chaosu i zmian. Przy drugim zauważamy, że układy w których funkcjonuje, ciągle powtarzają się, wprowadzają rutynę, hipnotyzują, nie pozwalając zrobić żadnego ruchu. Pewnego razu do schematu wkrada się nowy element, który na chwilę pozwoli Kwadratowi nieco inaczej spojrzeć na rzeczywistość. "Kwadratura koła" to opowiadana za pomocą graficznych metafor, na wpół abstrakcyjna opowieść o pewnym niemożliwym uczuciu. Film zdobył Grand Prix "Kryształowy Animusz" w Konkursie Polskich Filmów Animowanych podczas 11. MFFA Animator w Poznaniu. (źródło: filmpolski.pl) 12:30 NIEDZIELA Z... MAGDALENĄ ZAWADZKĄ Dysk./wywiad/debata, 41 min, Polska, 2022 Scenariusz: Natalia Banaczek Wykonawcy: Katarzyna Sanocka (prowadząca) Jest jedną z niekwestionowanych ikon polskiego kina. Jako jedna z niewielu aktorek, może poszczycić się tak pięknym i szerokim dorobkiem artystycznym. Od ponad 55 lat zaszczyca nas, widzów, swoim wyjątkowym talentem i niezwykłym ciepłem. Bohaterką "Niedzieli z..." jest Magdalena Zawadzka. 13:30 SIEDLISKO - ODC. 8/9 Serial obyczajowy, 50 min, Polska 1998 Reżyseria: Janusz Majewski Scenariusz: Wanda Majerówna, Zofia Nasierowska Występują: Anna Dymna, Leonard Pietraszak, Renata Dancewicz, Agnieszka Wagner, Paweł Deląg, Piotr Machalica, Łukasz Mechanicki, Danuta Szaflarska, Wanda Majerówna, Zofia Merle, Piotr Gąsowski, Stanisława Celińska, Leszek Zduń, Michał Pawlicki, Marian Opania, Krzysztof Kowalewski, Magdalena Cielecka, Jerzy Zelnik, Jerzy Kamas, Igor Przegrodzki, Lech Ordon, Stanisław Brejdygant, Olgierd Łukaszewicz i inni Listonosz Pacała przywozi pocztę. Wśród korespondencji Marianna znajduje list Basi do Krzysztofa. Zdenerwowana jedzie rowerem do profesora Wanata. Zastaje u niego doktorantkę Krzysztofa. Odbywa z dziewczyną poważną rozmowę. W drodze powrotnej spotyka męża i zaczyna mu robić wymówki. Krzysztof, zaskoczony zazdrością żony, wsadza ją do samochodu i zabiera do domu. Nazajutrz po małżeńskim konflikcie nie ma śladu. Kalinowscy w błogim nastroju spożywają śniadanie. Idyllę przerywa krzyk pobitej przez męża Kotulowej. Wkrótce zjawia się sam Kotula z furmanką pełną prosiąt, gęsi i kaczek. Zamierza to wszystko sprzedać, by zdobyć pieniądze na wysyłkę do firmy, która obiecała mu wielką wygraną. Kalinowscy usiłują mu wytłumaczyć, że najprawdopodobniej padł ofiarą oszustwa. Tymczasem Wolf zostaje wypisany ze szpitala. Marianna z Krzysztofem zabierają go do siebie i otaczają niezwykle troskliwą opieką. Mimo to starzec niebawem umiera. Po pogrzebie zwraca się do Kalinowskich mecenas Duży. Okazuje się, że Wolf zapisał w testamencie Mariannie lasy, ziemie i browar, zarekwirowane przez państwo w 1945 r. W łóżku Wolfa zaś Kalinowscy znajdują szkatułkę pełną złotych carskich pięciorublówek, tzw. świnek. 14:25 SIEDLISKO - ODC. 9/9 Serial obyczajowy, 50 min, Polska 1998 Reżyseria: Janusz Majewski Scenariusz: Wanda Majerówna, Zofia Nasierowska Występują: Anna Dymna, Leonard Pietraszak, Renata Dancewicz, Agnieszka Wagner, Paweł Deląg, Piotr Machalica, Łukasz Mechanicki, Danuta Szaflarska, Wanda Majerówna, Zofia Merle, Piotr Gąsowski, Stanisława Celińska, Leszek Zduń, Michał Pawlicki, Marian Opania, Krzysztof Kowalewski, Magdalena Cielecka, Jerzy Zelnik, Jerzy Kamas, Igor Przegrodzki, Lech Ordon, Stanisław Brejdygant, Olgierd Łukaszewicz i inni W domu trwają przygotowania do Świąt Bożego Narodzenia. Na podwórze zajeżdża traktorzysta i organista z opłatkiem. Marianna zaprasza ich na poczęstunek. W gabinecie Krzysztofa malarka przygotowuje ozdoby choinkowe. Mąż zaś umila jej czas, snując ciekawe opowieści na temat historii herbaty. Nadchodzi Wigilia. Do Panistrugi przyjeżdżają dzieci, ciotki i Zarzyccy. Marianna z Jasiem ubierają choinkę. Malwina z Teodorą wspominają młode lata. Edzio gra na fortepianie kolędę "Gdy się Chrystus rodzi". Wreszcie wszyscy zbierają się w salonie, składają sobie wigilijne życzenia. Kaśka ma dla rodziców wspaniałą niespodziankę. 15:30 JANOSIK Film przygodowy, kostiumowy, 126 min, Polska, 1974 Reżyseria: Jerzy Passendorfer Scenariusz: Tadeusz Kwiatkowski Aktorzy: Marek Perepeczko, Ewa Lemańska, Bogusz Bilewski, Witold Pyrkosz, Marian Kociniak, Mieczysław Czechowicz Kinowa wersja jednego z najpopularniejszych i lubianych polskich kostiumowych seriali przygodowych. Pełna humoru i zabawnych scen przygodowa opowieść o zbójnickiej kompanii, do której trafia Janosik. To legendarny zbójnik tatrzański łupiący możnych i stający w obronie biednych. Atrakcją filmu są niezapomniani odtwórcy głównych ról oraz widowiskowe bójki i walki, szaleńcze jazdy na koniu, a nawet mrożące krew upadki ze skały. Pierwsza połowa XIX wieku. Górska okolica. Hrabia von Berger gnębi chłopów. W ich obronie staje przechodzący drogą młody góral - Janosik. Zostaje pojmany przez hrabiowskich hajduków i wtrącony do lochów. W ucieczce pomaga mu córka hrabiego, której spodobał się dzielny góral. Kiedy zbiegów dopada pogoń, z pomocą przychodzą zbójnicy pod wodzą Harnasia - Jakubka. Janosik i Kwiczoł przyłączają się do zbójeckiej kompanii. 20:00 KINO MOCNYCH WRAŻEŃ - DOBRY, ZŁY I BRZYDKI (THE GOOD, THE BAD AND THE UGLY / IL BUONO, IL BRUTTO, IL CATTIVO) Western, 171 min, Włochy/Hiszpania 1966 Reżyseria: Sergio Leone Scenariusz: Age - Scarpelli, Luciano Vincenzoni Zdjęcia: Tonino Delli Colli Muzyka: Ennio Morricone Aktorzy: Clint Eastwood, Eli Wallach, Lee Van Cleef, Aldi Giuffr, Mario Brega, Luigi Pistilli, Rada Rassimov, Enzo Petito i inni Zmarły w 1989 r. Sergio Leone nie wymyślił ani europejskiego, ani nawet włoskiego westernu, bowiem naśladownictw tego gatunku próbowano na Starym Kontynencie już od dawna. Grzeszyły one jednak brakiem polotu i nieudolnością. Także i Leone, podejmując w 1964 r. jako początkujący reżyser realizację filmu "Za garść dolarów", na wszelki wypadek, w obawie przed niepochlebnymi recenzjami, umieścił w czołówce nie swoje prawdziwe nazwisko, ale pseudonim Bob Robertson. Uczynił słusznie, gdyś krytyka zmiażdżyła jego spaghetti - western, pierwszy z trylogii, na którą złożyły się także "Za kilka dolarów więcej" z 1966 r. i właśnie "Dobry, zły i brzydki". Ponieważ jednak tamten pierwszy film odniósł oszałamiający sukces komercyjny, Sergio Leone poszedł za ciosem: nie tylko nakręcił dwa kolejne westerny, ale już śmiało się pod nimi podpisał. We wszystkich trzech jedną z głównych ról zagrał Clint Eastwood, z którego trylogia Sergia Leone uczyniła gwiazdę ekranu. Bohater serialu "Rawhide" pewnie jeszcze długo terminowałby w amerykańskiej telewizji, gdyby nie propozycja włoskiego reżysera. Jego pozycja rosła z każdym tytułem. Z wynoszącego ponad milion dolarów budżetu "Dobrego, złego i brzydkiego" (więcej niż wydano na dwa poprzednie filmy razem) aż jedną czwartą pochłonęło honorarium Eastwooda. Po trzech udanych rolach wrócił do Hollywood w glorii sławy, zajmując należne miejsce obok Johna Wayne'a i Steve'a McQueena. Westernowa trylogia nie zakończyła też przygody Sergia Leone z tym gatunkiem filmowym. Reżyser jeszcze wielokrotnie do niego wracał, realizując m.in. "Dawno temu na Dzikim Zachodzie" czy "Garść dynamitu". Tytułowi dobry, zły i brzydki nie tworzą w filmie zgodnej grupy: zdecydowanym przeciwnikiem jasnowłosego, sprytnego i "dobrego" gringo Joego (Eastwood) oraz pochodzącego z meksykańskiej biedoty brzydkiego Tuco (Wallach) jest okrutny i bezwzględny Setenza (Van Cleef). Żaden z nich nie staje jednak w obronie prawa i porządku, wszyscy trzej chcą się obłowić. W ogarniętym wojną secesyjną kraju wydaje się to stosunkowo łatwe. Oto bowiem w wojennym zamęcie przepada gdzieś skrzynia ze skradzionymi dwustoma tysiącami monet dolarowych. Szuka jej, nie przebierając w środkach, Setenza, nie wie jednak, gdzie znajduje się skarb. Tymczasem Joe i Tuco zawiązują spółkę, próbując inaczej się wzbogacić. Zdobywają pieniądze za pomocą sprytnej sztuczki: Joe wydaje szeryfom Tuco, za którego głowę wyznaczono nagrodę, a zgarnąwszy pieniądze, oswobadza wspólnika i obaj uciekają do kolejnego miasteczka, powtarzając ten sam numer. Gdy za którymś razem Tuco o mało nie przypłaca fortelu życiem, postanawia pozbyć się Joego. Ponieważ Joe zabija trzech nasłanych na niego rewolwerowców, Tuco chwyta go sam i wywozi na pustynię na powolną śmierć z gorąca i pragnienia. "Blondie" ratuje skórę wyznając Meksykaninowi, że zna miejsce ukrycia skrzyni z dolarami. Obaj znów ruszają w drogę, ale wkrótce wpadają w ręce Setenzy. 23:10 16. MIĘDZYNARODOWY KONKURS SKRZYPCOWY IM. HENRYKA WIENIAWSKIEGO - PODSUMOWANIE 2 ETAPU (STUDIO) Koncert, 40 min, Polska, 2022 Wykonawcy: Adam Rozlach(Prowadzący), Agata Kwiecińska(Prowadzący) Podsumowanie drugiego etapu przesłuchań 16. Konkursu Skrzypcowego im. Henryka Wieniawskiego. 00:05 KRONOS - ABRAHAM Dysk./wywiad/debata, 30 min, Polska, 2022 Wykonawcy: Piotr Nowak (prowadzący) W kolejnym odcinku programu profesor Piotr Nowak wraz z zaproszonymi do studia gośćmi zajmie się postacią Abrahama. Według przekazu biblijnego był praojcem narodu żydowskiego, arabskiego, edomickiego i innych. Soren Kierkegaard napisał, że nie możemy uczynić nic, aby zapomnieć to, co zrobił Abraham, że w gruncie rzeczy nie mamy nic własnego, ponieważ wszystko zostało zapisane w historii o Abrahamie. Czy faktycznie dziedziczymy po Abrahamie? Kim są jego potomkowie? Co znaczą słowa współczesnego filozofa Emmanuela Levinasa, że powróciły czasy Abrahama? 00:50 PANORAMA KINA POLSKIEGO - ZABAWA ZABAWA Film fabularny kinowy, 84 min, Polska, 2018 Reżyseria: Kinga Dębska Scenariusz: Kinga Dębska, Mika Dunin Aktorzy: Dorota Kolak, Agata Kulesza, Maria Dębska 40 - letnia prokurator Dorota (Agata Kulesza) pije, by jak sama mówi nie zwariować. Zasłaniając się immunitetem, ukrywa wszystkie wykroczenia popełnione pod wpływem. Skutecznie pomaga jej w tym mąż, znany polityk (Marcin Dorociński). Studentka Magda (Maria Dębska) lubi ostro imprezować, ale świetnie się uczy i ma świetną pracę, więc nikt nie robi jej z tego wyrzutów. Dla szanowanej chirurg Teresy (Dorota Kolak) każdy pretekst jest dobry, żeby się napić. Alkoholu nie odmawia sobie nawet w pracy, w szpitalu dziecięcym, którego jest ordynatorem. Wkrótce w życiu każdej z kobiet nastąpią wydarzenia, po których ich problem przybierze na sile. Czy wspierane przez rodziny i przyjaciół bohaterki zdążą go w porę pokonać? 02:25 SIEDMIU WSPANIAŁYCH (MAGNIFICENT SEVEN) Western, 128 min, USA 1960 Reżyseria: John Sturges Scenariusz: William Roberts Zdjęcia: Charles Lang Muzyka: Elmer Bernstein Aktorzy: Yul Brynner, Steve McQueen, Eli Wallach, Horst Buchholz, James Coburn, Charles Bronson, Robert Vaughn, Brad Dexter i inni Hollywoodzki reżyser John Sturges zrealizował swój western zafascynowany głośnym filmem Akiry Kurosawy "Siedmiu samurajów". Pozostał wierny oryginalnemu dramatowi samurajskiemu, chociaż zmieniło się kilka wątków, bohaterowie i miejsce akcji. Szlachetnie urodzonych rycerzy zastąpili kowboje, a japońskich wieśniaków - meksykańscy chłopi. Rzecz dzieje się na pograniczu Meksyku. Ubodzy mieszkańcy niewielkiej wioski terroryzowani są przez bandę opryszków pod wodzą niejakiego Calvero. Rozbójnicy zmuszają ich do płacenia wysokiego haraczu. Zdesperowani i coraz bardziej przerażeni wieśniacy zdają sobie sprawę, że sami nie zdołają się obronić. Wynajmują więc za symboliczne wynagrodzenie grupę rewolwerowców, którzy mają stawić czoło zuchwałym bandytom. W całej wiosce rozpoczynają się przygotowania do "powitania" przestępców. Rewolwerowcy uczą chłopów posługiwania się bronią. Następnie opracowują plan zasadzki. W filmie zwraca uwagę nominowana w 1961 r. do Oscara nastrojowa muzyka Elmera Bernsteina i znakomita gra odtwórców głównych ról z Yulem Brynnerem na czele. 04:45 KINO NOCNE - CÓRKA Dramat, 29 min, Polska, 2017 Reżyseria: Mara Tamkovich Scenariusz: Mara Tamkovich, Krzysztof Trela Zdjęcia: Krzysztof Trela Aktorzy: Adam Cywka, Gabriela Chojecka, Aleksandra Padzikowska Piotr wraca do domu w dniu szesnastych urodzin swojej córki Kamili. Znajduje dziewczynę nieprzytomną w kałuży krwi. Diagnoza lekarzy jest dla mężczyzny szokiem. Od tego momentu ich życie już nie będzie takie samo. Ojciec otacza córkę opieką we wrogim świecie. (filmpolski)