TVP Dokument Niedziela, 30.10.2022 06:00 DZIKA POLSKA - BOGATSZE ŻYCIE - USKRZYDLONE ZWIĄZKI Serial dokumentalny, 24 min, Polska, 2012 Reżyseria: Monika Purzycka Scenariusz: Dorota Adamkiewicz, Joanna Łęska Bohaterami odcinka jest małżeństwo naukowców z Centrum Badań Ekologicznych PAN, dr Dariusz Bukaciński i dr Monika Bukacińska. Od dwudziestu lat obserwują gniazda kolonii mewy pospolitej. Głównym ich poligonem badawczym są wyspy i piaszczyste ławice w nurcie Wisły między Dęblinem i Kobylnicą. Przekleństwem mew pospolitych jest ich nazwa. Mało kto bowiem chce wydawać pieniądze na ochronę ptaka "pospolitego". Tymczasem ten gatunek mewy nie dość, że nigdy w Polsce liczny nie był, to ostatnio znalazł się wręcz na krawędzi wymarcia. 06:30 PODRÓŻE Z HISTORIĄ S.IV - ODC. 34 BIAŁE ZŁOTO Cykl dokumentalny, 27 min, Polska, 2017 Scenariusz i reżyseria: Radosław Kotarski Dlaczego ceny słone to ceny wysokie? Jak ciężka była beczka soli, którą musieliśmy z kimś zjeść, aby dobrze go poznać? Czym jest tajemniczy kłapeć? Radosław Kotarski wyrusza do Bochni, aby odpowiedzieć na te pytania i przekonać się, jak trudna była praca dawnych górników, którzy z narażeniem życia walczyli o wydobywanie soli. Poza tym, przejeżdża podziemną kolejką przez sam środek bocheńskiej kaplicy. Eksploruje również podziemne korytarze i wczołguje się w nieczynne komory górnicze. Będzie to słone spotkanie pełne kurzu i brudu. 07:05 ZAKOCHAJ SIĘ W POLSCE - ODC. 140 RABKA - ZDRÓJ Magazyn, 21 min, Polska, 2019 Reżyseria: Adam Molak Scenariusz: Michał Piedziewicz Zdjęcia: Jacek Banach, Jarosław Wątor Rabka - Zdrój to miasto ukryte wśród górskich pasm Beskidu Wyspowego i Gorców. Jest miastem o ciekawej historii, miastem kuracjuszy, a w wielkiej mierze także dzieci. Pierwsze wzmianki o Rabce sięgają średniowiecza. Jednak długo pozostawała co najwyżej stolicą niewielkiego regionu. Wszystko zmieniło się gdy powstało tutaj uzdrowisko. Już w drugiej połowie XIX wieku do Rabki dojechać można było koleją - linią łączącą Żywiec z Nowym Sączem. Był to dla Rabki czas kluczowy, gdy stawała się coraz bardziej popularnym uzdrowiskiem. Zabytkowy dziś dworzec otwarty został w roku 1929. Współcześnie mieści się w nim biblioteka oraz punkt informacji turystycznej. Święty Mikołaj, biskup Mirry, stanął przed rabczańskim dworcem nieprzypadkowo. Decyzją Międzynarodowej Kapituły Orderu Uśmiechu, Rabka - Zdrój od 1996 roku cieszy się tytułem Miasta Dzieci Świata. Dla osób odwiedzających miasto najważniejsze pozostają tutejsze wody. W tężni wykorzystywana jest woda z pobliskiego źródła. Spadające na gałązki krople tworzą aerozol, który korzystnie wpływa na drogi oddechowe. W roku 1939 rabczańskie uzdrowiska odwiedziło ponad 30 tysięcy kuracjuszy. Po wojnie, kiedy tak wielkie zagrożenie stanowiła gruźlica, już w roku 1946 otwarto tu pierwsze sanatorium obserwacyjne. Z czasem powstało ich kilkanaście, a w Rabce do dziś leczy się schorzenia układu oddechowego wciąż głównie u dzieci. 07:35 PRZYRODNIK NA TROPIE - /32/ - GATUNKI OBCE Cykl dokumentalny, 24 min, Polska, 2021 Reżyseria: Małgorzata Kosturkiewicz Scenariusz i prowadzenie: Łukasz Bożycki Program przyrodniczy, w którym prowadzący, Łukasz Bożycki, porusza różne aspekty życia zwierząt w kontekście ich wzajemnych powiązań i oddziaływań. Młody biolog, jednocześnie uznany międzynarodowy fotograf przyrody, podpatruje z kamerą w naturalnym środowisku wybrane gatunki rodzimej fauny, a swoje spostrzeżenia oprawia lekkim i przystępnym komentarzem. Projekt znakomicie propaguje wiedzę o polskiej przyrodzie, uzupełniając ją o zupełnie nieznane, zaskakujące często wątki relacji między zwierzętami. Żywe organizmy kolonizują nowe obszary, na których znajdują sprzyjające im warunki, ale stworzenie populacji udaje się tylko jednemu gatunkowi na dziesięć próbujących. Dlaczego? I czy gatunki obce szkodzą lokalnej przyrodzie? O tym opowie Łukasz Bożycki. 08:05 SEKRETY CZŁOWIEKA Z CHEDDAR (SECRETS OF THE 10, 000 YEAR OLD MAN) Film dokumentalny, 48 min, Wielka Brytania, 2018 Reżyseria: Steven Clarke Film dokumentalny. Kwestia naszej ludzkiej tożsamości nigdy nie była przedmiotem tak gorącej debaty. Teraz nowe, przełomowe techniki badawcze DNA mogą odpowiedzieć na pytanie, skąd pochodzimy i jak wyglądaliśmy? W 2017 roku Muzeum Historii Naturalnej ujawniło wyniki najbardziej oczekiwanej analizy genetycznej w Wielkiej Brytanii przeprowadzanej na najważniejszym pojedynczym szkielecie w historii. Zespół badaczy Muzeum stworzyło pełną sekwencję DNA człowieka z Cheddar liczącego 10 000 lat najstarszego kompletnego szczątku - szkieletu ludzkiego, jaki kiedykolwiek znaleziono w Wielkiej Brytanii. On i jego klan byli jednymi z pierwszych ludzi, którzy zaludnili opuszczoną Brytanię pod koniec epoki lodowcowej. Ponieważ ludzka okupacja tych wysp trwa od tamtej pory nieprzerwanie, tak naprawdę jest on najstarszym przodkiem: pierwszym Brytyjczykiem. Producent: Plimsoll Productions 09:05 ŻUBRY Z PUSZCZY BIAŁOWIESKIEJ (THE BISON OF EUROPE) Film dokumentalny, 50 min, Francja, 2017 Reżyseria: Antony Kettal, Roger Owen Zdjęcia: Aliaksei Kulak Muzyka: Julien Ozonder Żubry są największymi, najstarszymi i najdzikszymi zwierzętami Europy. Żubry nizinne występują głównie w Polsce, na Białorusi i w Rosji. Zamieszkują resztki lasów porastających niegdyś obszary południowej Skandynawii, Wysp Brytyjskich i niemal całej Europy kontynentalnej, od Półwyspu Iberyjskiego po zachodnią Syberię. Na granicy polsko - białoruskiej rozciąga się Puszcza Białowieska. Dwanaście tysięcy lat temu cofający się lodowiec stworzył odpowiednie warunki dla rozwoju lasu. Przez tysiące lat w tym miejscu rządził nie człowiek, lecz natura. Już od początku XV wieku puszcza była terenem łowieckim książąt litewskich i królów polskich, co pomagało chronić niezwykłe zwierzęta. W czasie pierwszej wojny światowej zginęły tysiące zwierząt i wszystkie żubry. W opustoszałym lesie zapadła głucha cisza, przerywana jedynie szumem wiatru wiejącego wśród drzew. W 1976 roku UNESCO uznało Puszczę Białowieską za Rezerwat Biosfery. Trzy lata później wpisano ją na Listę Światowego Dziedzictwa Ludzkości. To pozostałość rozległego obszaru porośniętego niegdyś przez drzewa iglaste i liściaste, który rozciągał się od Bałtyku przez Karpaty po Morze Czarne. Autorzy tego wyjątkowego filmu przez kilka sezonów śledzili stado, którego przywódczyni zmarła, a schedę po niej przejęła młoda samica. Na obszarze Puszczy Białowieskiej występuje około trzech tysięcy gatunków roślin, 200 gatunków ptaków i 62 gatunki ssaków. Niektóre z nich, w tym wilki, reintrodukowała tu strona polska. Ostatni żubr nizinny zginął od kuli kłusownika w 1919 roku. Do reintrodukcji gatunku wykorzystano osobniki żyjące w niewoli. Naukowcy uznają żubry za tzw. gatunek osłonowy: chroniąc je, człowiek chroni cały ekosystem. Bez tego w puszczy nie byłoby też starych drzew butwiejących na ziemi, podtrzymujących istnienie pierwotniaków, grzybów, porostów, roślin, płazów i owadów. Natura na nowo odkrywa własną dynamikę. 10:05 GALERIA SZTUKI NA EKRANIE - GOYA, PORTRETY Z CIAŁA I KRWI (EXPOSITION ON SCREEN. GOYA, VISIONS OF FLESH AND BLOOD) Cykl dokumentalny, 48 min, Wielka Brytania, 2021 Reżyseria: Phil Grabsky Filmowe spotkania z najbardziej znanymi artystami i dziełami sztuki na świecie. Każdy odcinek opowie o innym artyście i przybliży jego życie, odkrywając miejsca, w których żył i pracował, relacje z przyjaciółmi czy rodziną, za pomocą prywatnych listów i ożywiając ich osobiste historie. Wystawa na ekranie zapewnia uprzywilejowany dostęp do arcydzieł artystów w największych muzeach i galeriach na świecie. M.in. Leonardo, Rembrandt; Cezanne, Monet, Picasso. Odc. 8. Goya zajmuje miejsce między dwoma wielkimi luminarzami malarstwa hiszpańskiego: Velzquezem z XVII wieku, a Picassem z wieku XX. Stoi na skrzyżowaniu dróg, jedną nogą jeszcze w starym świecie, ale drugą już w nowoczesności. Patrzy na rozwój historii, obserwuje świat z wielką ciekawością i przenikliwą inteligencją. Wystawa pokazuje Goyę, który swojej epoce przygląda się trochę z boku. Jego dzieła po dwustu latach wciąż intrygują, ponieważ miał głęboką wizję człowieka. Zabiera nas w podróż po Hiszpanii w burzliwych czasach przełomu XVIII ego i XIX wieku. Jest to zarazem podróż bardzo osobista. 11:05 POMAGAM, INACZEJ NIE POTRAFIĘ Reportaż, 22 min, Polska, 2021 Autor: Monika Kalinowska Reportaż o p. Marku, który jest niepijącym alkoholikiem od wielu lat. Jego sensem życia stało się pomaganie innym. Alkoholizm to ucieczka. Alkoholizm to choroba. Markowi Skrzymowskiemu się udało. Jak się udało wyjść z alkoholizmu? Kto mu pomógł? Co było jego najczarniejszą dziurą w życiorysie? Przed czym uciekał gdy pił? Czy wtedy czuł się wolny? Jaki wpływ miało na niego spotkanie z Markiem Kotańskim oraz wiara w drugiego człowieka. W hołdzie Kotańskiemu, wchodzących do Granicy wita postać Jezusa. Czy wtedy postanowił pomagać ludziom takim jak on sam? Jak powstała Granica? Jak pracował i pracuje z osobami uzależnionymi? Ile osób przewinęło się przez jego ręce? Kto zwyciężył, a kto upadł? 11:50 KOREA - KRAJ POD PRESJĄ Film dokumentalny, 45 min, Polska, 2022 Reżyseria: Łukasz Bluszcz Nowoczesny w formie dokument z gatunku "current - affairs", opowiadający historię kryzysu jednego z najdynamiczniej rozwijających się na świecie państw - Korei Południowej. Zawiera rys historyczny, dotyczący rozwoju koreańskiej gospodarki, jej bezprecedensowego skoku w świat globalnych marek i nowoczesnych technologii. Ukazuje również rozwój specyficznej polityki kulturalnej halyu, dzięki której każdy na świecie wie, co to Gangnam Style, K - Pop czy Squid Games. Głównym tematem jest jednak kryzys takiego modelu rozwoju, poczucie wypalenia wielu Koreańczyków, poszukiwanie nowych dróg materialnego, jak i duchowego radzenia sobie z trudną sytuacją. 12:50 HISTORIE WILEŃSKIE - ODC. 1 Telenowela dokumentalna, 25 min, Polska/Litwa, 2021 Reżyseria: Wojciech Klimala, Ewa Wołkanowska-Kołodziej Scenariusz: Wojciech Klimala Zdjęcia: Bartosz Frątczak Muzyka: Joanna Fidos Nietuzinkowi, błyskotliwi, pełni pasji. Bohaterami "Historii wileńskich" są Polacy z Litwy, ludzie, którzy na co dzień używają trzech języków, których sąsiadami są Litwini, Rosjanie i Białorusini i którzy przynajmniej raz w życiu zadają sobie pytanie: który kraj jest moją ojczyzną? Urodzili się w Wilnie, jednym z najbardziej czarujących i romantycznych europejskich miast, ale tak naprawdę każdy z nich wybrał zupełnie inną życiową drogę. Jolanta i Andrzej Kostyginowie to małżeństwo z 35 - letnim stażem, ale też najbardziej znana para wileńskich przewodników. Oprowadzanie wycieczek uważają zarówno za swoją pracę, jak i powołanie. Mówią: "lubimy turystów!" Twierdzą: "nie ma fajniejszego i bardziej nieoczywistego miasta niż Wilno". Wraz z nastaniem pandemii Kostyginowie zostali bez pracy. Jak sobie poradzili? Jak odnaleźli się w mieście, do którego przestali przyjeżdżać turyści? 13:25 WOJCIECH CEJROWSKI- BOSO PRZEZ ŚWIAT - (121) - PERU. PRAWO JAZDY DLA WC Cykl reportaży, 24 min, Polska, 2021 Scenariusz i reżyseria: Wojciech Cejrowski Zdjęcia: Dariusz Bassel Muzyka: Wojciech Cejrowski, Cezary Makiewicz Tym razem pojeździmy trochę po mieście (w sposób, który odradzamy turystom). Zajrzymy tu i tam. Załatwimy parę spraw. Poznamy miejscowych ludzi. Ubijemy jakiś interes. A przede wszystkim poznamy niepisane zasady ruchu drogowego obowiązujące w Peru. Wojciech Cejrowski wyrobi też sobie nowe prawo jazdy. Robi to w każdym kraju i ma ich całą talię. 13:55 KAMERY WŚRÓD ZWIERZĄT SERIA 1 - ODC. 3 (ANIMALS WITH CAMERAS) Cykl dokumentalny, 48 min, Wielka Brytania, 2018 Reżyseria: Anne Sommerfield, Clare Dornan, Hannah Ward W tym odcinku poznamy sekrety trzech niezwykłych gatunków zwierząt. Odwiedzimy Azory, archipelag położony na otwartym Atlantyku. Co roku licznie gromadzą się tu mobule. Do dziś nie wiadomo, w jakim celu. Czy miniaturowe kamery pomogą rozwiązać tę zagadkę? W górzystych terenach Francji pojawia się coraz więcej wilków. Niektórzy hodowcy mają powód do zmartwień. Ich owce padają ofiarą drapieżników. Spróbujemy ustalić, czy psy pasterskie mogą powstrzymać narastający konflikt. Naszą misję zaczynamy jednak w północno - wschodniej Turcji. Szukamy tu drapieżników, które wyginęły w dużej części Europy. Na tych obszarach niedźwiedzie brunatne występują licznie. Są jednak bardzo płochliwe. Takie zwierzęta niełatwo obserwować. Badacze chcieliby wiedzieć, dlaczego tak dużo niedźwiedzi przetrwało na tak niewielkim skrawku lasu, otoczonym przez skupiska ludzkie. Czym żywią się te zwierzęta? Gdzie śpią? Jak wyglądają ich wzajemne relacje? Współpracujemy z naukowcami, którzy obserwują miejscowe niedźwiedzie. 14:55 NASZ DZIWACZNY ŚWIAT ODC. 9 (WEIRD WONDERS OF THE WORLD S. 02, EP. 1) Cykl dokumentalny, 47 min, Wielka Brytania, 2016 Natura nie przestaje nas zaskakiwać - odkrywamy kolejne dziwne zjawiska przyrodnicze i niezwykłe zachowania zwierząt. Jaki jest wpływ słońca na muzykę klasyczną? Co łączy kozy i pająki? Czy z pajęczego jedwabiu da się zbudować kuloodporną skórę? Skąd małpy znają zasady reanimacji? To tylko kilka z wielu pytań, na które odpowiedź znajdziemy w kolejnych odcinkach cyklu "Nasz dziwaczny świat". Dzięki fascynującym eksperymentom, ciekawym i przystępnym wyjaśnieniom naukowców, niesamowitym opowieściom świadków i wyjątkowym materiałom filmowym, odkryjemy tajemnice niezwykłych zjawisk, dziwnych zachowań, anomalii pogodowych, medycznych cudów. 15:55 TAJEMNICE LUDZKIEGO CIAŁA. NAUKA (SECRETS OF THE HUMAN BODY. LEARN) Serial dokumentalny, 51 min, Wielka Brytania, 2017 Reżyseria: Martin Johnson Zdjęcia: Patric Acum Serial dokumentalny BBC Worldwide o sekretach ludzkiego ciała. Za pomocą pionierskiej grafiki i nowych naukowych odkryć poznamy lepiej wewnętrzną mechanikę ludzkiego organizmu, który należy do najbardziej wyrafinowanych na ziemi. Jest cudem naukowym, wciąż odkrywanym na nowo. Sposoby rozwoju, adaptacji i przetrwania naszego organizmu. Komunikacja mózgu z resztą ciała. Związek pragnienia tłustych potraw a konieczność nagłego wzrostu. Regeneracja komórek. W filmie poznamy organizmy ludzi z całego świata. Cudowne dziecko w Phoenix demonstruje zdolność mózgu do nadawania priorytetu rozwojowi umysłowemu nad wzrostem fizycznym. Schładzanie w lodowatym jeziorze pokazuje, jak drżenie może uratować nam życie. Niskie, eksperymentalne tortury w londyńskim laboratorium unaocznią sposób, w jaki nasze ciało blokuje ból. Zobaczymy fascynujące i precyzyjnie dostrojone systemy, które utrzymują motorykę ciała. 16:55 JEZIORA Z SIMONEM REEVE - THE LAKES WITH SIMON REEVE (THE LAKES WITH SIMON REEVE) Sserial dokumentalny, 52 min, Wielka Brytania, 2021 Reżyseria: Sam Bagnall Trzyczęściowa seria BBC Studios. Od pracowników łodzi podwodnych po farmerów górskich, Simon Reeve spotyka mieszkańców Cumbrii, odkrywając nowe spojrzenie na ten wspaniały zakątek Wielkiej Brytanii. Kraina Jezior to największy park narodowy w Anglii. Rozsławiony przez poetę Williama Wordswortha, jego surowe piękno zajmuje wyjątkowe miejsce w brytyjskim życiu. Ale jest to również sedno wielu kluczowych problemów, przed którymi stoi świat od zrównoważonego rozwoju po zmiany klimatyczne. Simon Reeve spotyka najbardziej fascynujące postacie z Krainy Jezior, dowiaduje się o zagrożeniach dla jej delikatnej przyrody i odwiedza niektóre ze spektakularnych i kontrowersyjnych projektów energetycznych znajdujących się w jej granicach. 18:00 POLSKIE DZIEDZICTWO S.II - SEZON 2 ODC. 7 Magazyn historyczny, 28 min, Polska, 2022 Reżyseria: Maciej Kłobucki Scenariusz: Bartosz Kucharski, Tomasz Kępski, Kamil Szymański W siódmym odcinku drugiej serii cyklu "Polskie Dziedzictwo", prowadzący - Stefan Tompson zabierze widzów w fascynującą, historyczną podróż śladami polskiego dziedzictwa po dawnym województwie wendeńskim, które było jednym z trzech województw Rzeczpospolitej, leżącym na terenie Inflant. Tu właśnie jest najprawdopodobniej największa ilość gotyckich zamków na kilometr kwadratowy w Europie. Prowadzący odwiedzi zamki w Turaidzie, Krimuldzie, Siguldzie, Valmerze a także w Kieś, gdzie mieściła się siedziba polskich starostów. Spacerując po fascynujących zamkowych terenach Stefan Tompson opowie historię polskich Inflant, a także Kawalerów Mieczowych i ich losów na tych ziemiach. 18:30 LENA NA BAŁKANACH - ODC. 7. RELIGIA Cykl reportaży, 23 min, Polska, 2021 Scenariusz i reżyseria: Konrad Zagórski Prowadzenie: Lena Urbańska Seria podróżnicza niewiele mająca wspólnego z typowym przewodnikiem turystycznym. Wieloetniczność oraz współwystępowanie katolicyzmu, islamu i prawosławia to symbol Półwyspu Bałkańskiego. W samej tylko Bośni i Hercegowinie występuje 40% muzułmanów, 30% prawosławnych oraz 15% katolików. Lena spotka się z wyznawcami każdej z religii i postara się zrozumieć, jak koegzystują one ze sobą. W tym celu odwiedzi muzułmańską Albanię, prawosławną Bułgarię oraz zróżnicowaną religijnie Bośnię. 19:10 ZAKOCHAJ SIĘ W POLSCE - ODC. 155 TOMASZÓW LUBELSKI Magazyn, 21 min, Polska, 2019 Scenariusz i reżyseria: Ewa Grodzka Zdjęcia: Jacek Banach, Jarosław Wątor Tomaszów Lubelski, największe miasto na Roztoczu, jest jednocześnie jednym z najmłodszych. Lata temu przebiegał przez nie ważny szlak handlowy, a dziś jest doskonałą bazą wypadową w turystyczne okolice Roztocza oraz jednym z dwóch polskich miast, które może pochwalić się profesjonalnym torem wrotkarskim o nawierzchni wyczynowej. Początki miejscowości sięgają końca XVI wieku. Z inicjatywy kanclerza Jana Zamojskiego powstała osada o nazwie Jelitowo - od herbu Zamojskich. W 1612 roku nazwę zmieniono na Tomaszów - na cześć syna kanclerza Zamojskiego, a w 1621 roku miasteczku nadano przywilej lokacyjny. Współcześnie warto tu m.in. przysiąść na ławeczce doktora Petera, lekarza i społecznika, niezwykle zasłużonego dla miasta. Modrzewiowy kościół Zwiastowania Najświętszej Marii Panny to z kolei jeden z najciekawszych obiektów architektury drewnianej w skali kraju i unikatowy przykład pełnego zastosowania form budownictwa barokowego w drewnie. Tomaszów i okolice to miejsca skrywające ważne świadectwa historii. W bukowych lasach wciąż pobrzmiewa echo tragicznych wydarzeń. Pomiędzy 17 a 26 września 1939 roku pod Tomaszowem stoczone zostały dwie bitwy, zaliczane do największych w kampanii wrześniowej. Bohaterską postawę Polaków upamiętnia organizowana co rok rekonstrukcja tamtych wydarzeń. W czasie II wojny światowej w pobliskim Bełżcu Niemcy utworzyli obóz pracy, a następnie obóz zagłady. Dziś działa tu Muzeum - Miejsce Pamięci, upamiętniające ofiary niemieckich zbrodni. 19:40 PORTRETY DOKUMENTALNE. S.II - GRZEGORZ BRZOZOWICZ Cykl dokumentalny, 27 min, Polska, 2022 Panorama polskiego dokumentu - filmowe portrety twórców, ich drogi artystycznej i twórczości na przykładzie wybranych dzieł. Bohaterem odcinka jest Grzegorz Brzozowicz. 20:15 STANISŁAW SYREWICZ ODMIENIANY PRZEZ LOS Film dokumentalny, 51 min, Polska, 2020 Film opowiada historię kariery Stanisława Syrewicza, wybitnego kompozytora muzyki filmowej, którego twórczość niestety jest mało znana w Polsce. Urodził się w sowieckim obozie. W wieku 9 lat został uznany za cudowne dziecko fortepianu jednak po ukończeniu Akademii Muzycznej porzuca koncertowanie. Rozpoczyna studia na wydziale reżyserii Szkoły Teatralnej w Warszawie i komponuje m.in. nieśmiertelny przebój "Śpiewać każdy może". 13 grudnia 1981 r. zastaje go w Paryżu. Na Zachodzie współpracuje m.in. z Joe Cockerem, Marianną Faithfull, aktorką Dean Keaton i zespołem The Rolling Stones. Jednocześnie komponuje muzykę do ponad stu filmów we Francji, Wielkiej Brytanii i Stanach Zjednoczonych. Syrewicz współpracuje również z polskimi reżyserami (m.in. "Papierowe małżeństwo", "Testosteron", serial "Dom nad rozlewiskiem"). W 1994 r. Edyta Górniak zajmuje z jego piosenką "To nie ja!" drugie miejsce na festiwalu Eurowizji. Rok wcześniej Syrewicz otrzymuje prestiżową Ace Award. Dzień po gali ma rozpocząć rozmowy o pracy w Hollywood. W nocy, w Los Angeles, ma miejsce silne trzęsienie. Wraca do Londynu, gdzie rozpoczyna najbardziej płodny artystycznie okres kariery. Na premierach filmów z jego muzyką goszczą książę Karol, księżna Diana i królowa Elżbieta II. Jego płyty są wydawane na całym świecie, a soundtrack do serialu "The Choir" dociera do trzeciego miejsca najpopularniejszych płyt w Wielkiej Brytanii. Film Grzegorza Brzozowicza nie jest tylko opowieścią o karierze wybitnego artysty. Równoległym bohaterem obrazu jest muzyka Syrewicza, która wybrzmiewa przez cały film. Jest to też historia o niełatwych czasach, w których przyszło tworzyć bohaterowi tego dokumentu. 21:55 THE MAX FACTOR (THE MAX FACTOR) Film dokumentalny, 52 min, USA, 2018 Reżyseria: Julia Kuperberg, Clara Kuperberg Film o człowieku, który stworzył twarze Hollywood, urodził się w Polsce - Maksymilian vel Michaił Faktor, vel Faktorowicz. Został perukarzem i wizażystą na dworze cara Mikołaja II. Z powodu szerzącego się antysemityzmu na początku XX wieku on i jego rodzina uciekli do Ameryki, gdzie mieszkali jego krewni. Urzędnik imigracyjny nieumyślnie zmienił nazwisko na Factor. Max Factor przeniósł się do Hollywood w odpowiednim momencie. Charakteryzacja teatralna nie działała zbyt dobrze z projektorami i zbliżeniami, a wprowadzenie technikoloru stworzyły inne problemy, które Factor genialnie rozwiązał. W 1935 stworzył imperium makijażu, które pozwoliło mu poprosić słynnego architekta S. Charlesa Lee o zbudowanie dla niego biura w stylu art - deco, które jest obecnie Muzeum Hollywood w Los Angeles. 22:55 TAMTE LATA, TAMTE DNI - ANDRZEJ KORZYŃSKI Magazyn, 24 min, Polska, 2021 Reżyseria: Joanna Makowska Scenariusz: Marta Perchuć - Burzyńska, Joanna Makowska Prowadzenie: Marta Perchuc - Burzyńska Marta Perchuć - Burzyńska rozmawia z wybitnymi artystami o dzieciństwie, domu rodzinnym i najważniejszych doświadczeniach, które w istotny sposób wpłynęły na ich życie i drogę twórczą. Spotykają się w miejscach, które dla bohaterów programu mają największe znaczenie i budzą w nich sentyment. Tym razem odwiedzimy wybitnego kompozytora muzyki filmowej i rozrywkowej, Andrzeja Korzyńskiego. Dowiemy się więcej o wyjątkowej relacji, która łączyła go z reżyserem Andrzejem Żuławskim. Poznamy kulisy powstania największych hitów, m.in. "Żółtych kalendarzy", "Kochać", muzyki do filmu "Ziemia obiecana", "Człowiek z żelaza" czy kultowej "Akademii Pana Kleksa", jak również muzyczną kreację "Franka Kimono" czy "Mydełko Fa". 23:30 EFEKT MOTYLKA Film dokumentalny, 90 min, Polska, 2020 Scenariusz i reżyseria: Jarosław Szmidt Muzyka: Jan A. P. Kaczmarek Historia o niezwykłej sile miłości i nadziei. To opowieść o solidarności tysięcy ludzi, których połączyła potrzeba ratowania życia dziewczynki chorej na rzadką, nieuleczalną chorobę genetyczną - E. B. Film jest wielowątkową relacją heroicznej walki 7 - letniej Zuzi Machety i jej rodziny z chorobą powodującą otwarte rany na całym ciele i z wszechobecnym bólem. Wielu nazywa Zuzię małym motylem, bo jej skóra jest wrażliwa jak skrzydła motyla. Po 7 latach walki z diaboliczną chorobą pojawiła się nadzieja. Rodzice Zuzi dowiadują się o nowatorskiej, eksperymentalnej terapii prof. Jakuba Tolara w USA, mogącej uratować życie ich dziecka i wyrwać z koszmaru cierpienia. Aby ocalić tego małego motylka, lekarze muszą przeszczepić jej szpik kostny i komórki macierzyste, które powinny zatrzymać powstawanie ran. Zuzi można pomóc, ale potrzebne jest aż 1, 5 mln. dolarów. Mimo to rodzice dziewczynki, którzy poświęcili cały swój majątek na dotychczasowe leczenie i codzienną walkę z bólem, nie tracą nadziei. Poprzez fundację "Siepomaga" organizują publiczną zbiórkę pieniędzy. Niezwykle szczere i ujmujące wołanie o pomoc uśmiechniętej mimo bólu dziewczynki połączyło serca. Ludzie uwierzyli, że nawet ich niewielka pomoc ma znaczenie i razem można dokonać czegoś wielkiego i pozornie niemożliwego. Jej historia poruszyła do głębi także autora tego filmu, który po pierwsze ruszył z pomocą, a następnie chwycił za kamerę w poczuciu wartościowego tematu, który może budować mosty nadziei. W ten sposób poznaje Zuzię i jej rodzinę. Towarzyszy im z kamerą. Wiadomości o chorej Zuzi dzięki portalom społecznościowym oraz telewizji obiegają Polskę i świat. Spontaniczny odzew tysięcy ludzi wykracza poza granice. Wsparcie przychodzi nie tylko z Polski, ale także m.in. z Japonii, USA. Społeczna akcja pomocy i zbiórka pieniędzy rozpędza się, przechodząc wszelkie oczekiwania. Jest jak kula śnieżna zabierająca po drodze coraz więcej i więcej ludzi chcących pomóc cierpiącemu dziecku. Nieosiągalną dla rodziców Zuzi kwotę ponad 6 mln złotych, udaje się zebrać zaledwie w 55 dni dzięki zaangażowaniu ponad 100 tysięcy ludzi. Autor filmu wylatuje transportem medycznym do USA wraz z rodziną Zuzi, trzymając w ręku namalowany przez nią bilet. Leczenie dziewczynki może dojść do skutku, ale droga do jej zdrowia jest bardziej złożona. Terapia w USA może przynieść ok. 90% poprawy jej stanu zdrowia, ale ryzyko jest też olbrzymie. Aby doczekać jej 10. urodzin, rodzice Zuzi muszą położyć na szali jej życie. Przeszczep szpiku musi być poprzedzony podaniem chemioterapii. Na pierwszym spotkaniu prof. Tolar nie ukrywa, że będzie to piekielna próba niegwarantująca pełnego sukcesu. Pierwszy zabieg poszerzający zarastający przełyk udaje się i Zuzia zjada swoją pierwszą parówkę w życiu. Minneapolis staje się ich drugim domem, siostra Alicja, która będzie dawcą szpiku, idzie do amerykańskiej szkoły, poznajemy klinikę, ich nowy dom. Po długim oczekiwaniu jest zielone światło dla terapii, długiej, pełnej cierpienia i nadal niepewności. Zuzia składa własnoręczny podpis dający zgodę na przeszczep szpiku od Alicji. Przeszczep Zuzi się udaje, ale autor filmu musi już wracać do kraju. Prowadzona elektroniczna łączność nagle ustaje, zalega cisza, wreszcie przychodzi wiadomość mrożąca krew w żyłach - dziewczynka umiera. Los ponownie wystawia wszystkich na wielką próbę. Ale niemożliwe znowu staje się możliwe, płuca zaczynają pracować i wraca oddech. Widzimy prof. Tolara idącego korytarzem kliniki: uśmiech proszę, organizm Zuzi ma w sobie 100% komórek dawcy. Dziewczynka zaczyna coraz śmielej poruszać się, mimo podłączonych pomp i kroplówek, jeździ po szpitalnym korytarzu specjalnym wózkiem. 01:10 ZAGUBIONY DIAMENT - ANDRZEJ KORZYŃSKI Film dokumentalny, 54 min, Polska, 2015 Scenariusz i reżyseria: Grzegorz Brzozowicz Film dokumentalny o znanym polskim kompozytorze Andrzeju Korzyńskim. Urodzony w 1940 r. Korzyński odniósł sukces zarówno w muzyce rozrywkowej, eksperymentalnej, jak i filmowej. Mimo swego bogatego dorobku pozostaje w Polsce relatywnie nieznany, ale na Zachodzie jego twórczość spotyka się z dużym zainteresowaniem. Nakładem brytyjskiej wytwórni Finders Keepers ukazało się pięć płyt z jego muzyką filmową. Film opowiada niezwykłą historię kompozytora od lat 60. i jego pracy z czołowymi wykonawcami polskiej estrady, poprzez tworzenie muzyki do wybitnych polskich i zagranicznych filmów w latach 70. i 80. , jak i równoległe działania na polu elektronicznego eksperymentu. Klamrą spinającą film jest kultowy status polskiego kompozytora w Anglii ukazany poprzez poświęcone mu koncerty i wydawnictwa. 02:15 WIEŻA ELFÓW Film dokumentalny, 57 min, Polska, 2019 Siergiej jest reżyserem z ogromną pasją teatralną. Wierzy, że sztuka może zmieniać świat na lepsze. Prowadzi terapię zajęciową w zamkniętym szpitalu psychiatrycznym, polegającą na wystawieniu dramatu "Wieża Elfów", napisanego przez jednego z pacjentów. Sztuka jest baśnią metaforyczną. Główny bohater, Elf, trafia do chciwego i okrutnego świata ludzi, którego mieszkańcy troszczą się wyłącznie o siebie i o własne przetrwanie. Elf pragnie podarować ludziom skrzydła, oderwać ich od codzienności. Nikt mu nie dowierza, spotyka go jedynie drwiący śmiech. Tylko pewna niepełnosprawna dziewczyna umie mu zaufać i wznosi się ponad ludźmi i ich problemami. Siergiej, trafiwszy do szpitala psychiatrycznego, zobaczył tam nie chorych pacjentów, lecz wyjątkowych, wrażliwych ludzi. Swoiste Elfy, które usilnie stara się uwolnić z klatki przesądów, przywrócić światu i samym sobie. On traktuje ich z szacunkiem należnym twórczym artystom, oni mu zaufali. Ich wzajemna relacja wynika z wiary, że sztuka jest po to, by zmieniać świat na lepsze. 03:25 IKONA Film dokumentalny, 51 min, Polska, 2016 Scenariusz i reżyseria: Wojciech Kasperski Zdjęcia: Łukasz Żal Muzyka: Antoni Komasa - Łazarkiewicz Film opowiada o szpitalu psychiatrycznym Aleksandrowski Central we wsi Aleksandrowskoje obwodu irkuckiego (Syberia). Bohaterami są pacjenci, lekarze i cała okoliczna wieś utrzymująca się głównie z pracy w szpitalu. W Aleksandrowskim Centralu pracuje 3 lekarzy, wszyscy w średnim bądź już podeszłym wieku. Liczba pacjentów waha się w granicach 1520 - 1530, co daje ponad 500 chorych na jednego lekarza. Już dwukrotnie próbowano zamykać Aleksandrowski Central, i dwukrotnie udało się go obronić. Poprzedni gubernator obiecał nawet pieniądze na remont, wymierzono działki, trwały prace przygotowawcze. Niestety nie zdążył, zdjęto go z urzędu. Teraz szpital ma już podpisany wyrok śmierci, a dr Masłow chce zostać na posterunku do momentu jego wykonania. Kiedy zamkną szpital, wieś prawdopodobnie zginie, stanie się martwa jak wiele innych syberyjskich wiosek. Upiorny szpital więzienie razem z opustoszałą wsią Aleksandrowskoje pochłoną błota.