TVP Kultura Niedziela, 30.10.2022 07:10 BOHDAN! TRZYMAJ SIĘ! - BENEFIS BOHDANA ŁAZUKI Koncert, 39 min, Polska, 2013 Reżyseria: Artur Burchacki Scenariusz: Jolanta Trykacz Wykonawcy: Czesław Majewski, Janusz Tylman, M. Szulińska, G. Toporowski, W. Wysocki, W. K, Warszawskie Combo Taneczne, Bohdan Łazuka, Grzegorz Małecki, Lesław Żurek, Adrian Zaremba, Bartosz Porczyk, Marcin Przybylski, Olga Łazuka, Aneta Malich, Monika Marzec, Aneta Pacholec, Atena Ziębska Koncert składa się z dwóch części. Pierwsza to swoisty hołd dla króla polskiej estrady, Bohdana Łazuki, złożony przez aktorów młodszego pokolenia m. in. Grzegorza Małeckiego, Bartosza Porczyka, Marcina Przybylskiego, Modesta Rucińskiego, Leszka Żurka. Aktorzy próbują zmierzyć się z mistrzem, wykonując jego wielkie przeboje w aranżacjach Janka Młynarskiego i Warszawskiego Combo Tanecznego. Druga część to minirecital Bohdana Łazuki z udziałem jego przyjaciół - wielkich artystów sceny i estrady. Przedstawiamy ujmującą, bogatą i rogatą duszę jednego z największych artystów estradowych ostatniego stulecia, wybitnego ucznia Ludwika Sempolińskiego. 08:00 NABOŻEŃSTWO KOŚCIOŁA CHRZEŚCIJAN BAPTYSTÓW W BIAŁYMSTOKU (30.10.22) Sprawozdanie, 60 min, Polska, 2022 Autor: Beata Kamińska Nabożeństwo baptystów przybliży tradycję religijną Kościoła Chrześcijan Baptystów w Polsce. Ukaże specyfikę nabożeństwa tego Kościoła oraz pozwoli uczestniczyć w niedzielnym wydarzeniu modlitewnym. Dzięki transmisji nabożeństwa wierni Kościoła Chrześcijan Baptystów będą mieli możliwość uczestnictwa w modlitwie z domu. Parafia w Białymstoku gromadzi baptystów, chcących spotkać się z Bogiem i Jego Słowem. 09:05 OD UCHA DO UCHA - WSCHODZĄCE GWIAZDY BALETU. PIĘĆ LAT PÓŹNIEJ - OPUŚCIĆ GNIAZDO (L'ENVOL) Film dokumentalny, 26 min, Francja, 2018 Reżyseria: Francoise Marie Dalsze losy uczniów szkoły baletowej, poznanych w serii "Wschodzące gwiazdy baletu". 09:35 WSCHODZĄCE GWIAZDY BALETU. PIĘĆ LAT PÓŹNIEJ - PRZETAŃCZYĆ ŻYCIE (DANSER SA VIE) Film dokumentalny, 26 min, Francja, 2018 Reżyseria: Francoise Marie Dalsze losy uczniów szkoły baletowej, poznanych w serii Wschodzące gwiazdy baletu. 10:15 KONCERT PICCOLO (KONCERT PICCOLO) Film animowany, 6 min, Niemcy, 2016 Reżyseria: Ceylan Beyoglu Mały flet Piccolo wyrusza w pełną przygód podróż, by poznać swoją melodię. 12:15 BILET DO KINA - CZWARTA WŁADZA (POST, THE) Dramat polityczny, 111 min, USA 2017 Reżyseria: Steven Spielberg Scenariusz: Liz Hannah, Josh Singer Zdjęcia: Janusz Kamiński Aktorzy: Meryl Streep, Tom Hanks, Sarah Paulson, Bob Odenkirk, Bruce Greenwood Doceniony przez krytykę i publiczność dramat polityczny oparty na faktach. Fabuła nawiązuje do tytułowej czwartej władzy, czyli wolnej prasy, której przedstawiciele podejmują starania o publikację tajnych dokumentów, obnażających bulwersującą prawdę skrywaną długie lata przez najwyższe władze USA. Dramat "Czwarta władza" był nominowany do nagrody Oscara w kategoriach najlepszy film i najlepsza aktorka Meryl Streep. Akcja zaczyna się w roku 1966. Trwa wojna w Wietnamie. Cywilny pracownik Departamentu Stanu, Daniel Ellsberg, towarzyszy amerykańskim żołnierzom, dokumentując działania wojenne dla sekretarza obrony Roberta McNamary. W kraju Ellsberg przekonuje się jednak, że zatajane są najważniejsze fakty i jest fałszowana prawda. Rząd nie informuje opinii publicznej o sytuacji w Wietnamie. Tymczasem Stany Zjednoczone właściwie od początku były skazane na przegraną w tej wojnie. Kilka lat później Ellsberg robi fotokopie tajnych dokumentów w Pentagonie, by udostępnić je największym dziennikom. Najpierw raport trafia do New York Timesa. W 1971 roku Katherine Graham, wdowa po szanowanym wydawcy The Washington Post, od niedawna zastępuje zmarłego męża i próbuje odnaleźć się w środowisku zdominowanym dotychczas przez mężczyzn. Gdy i do niej dociera raport ona sama oraz dziennikarze waszyngtońskiej gazety stają przed poważnym dylematem czy publikować dokumenty kompromitujące wysoko postawionych przedstawicieli rządu amerykańskiego. Cały ciężar odpowiedzialności spoczywa teraz na barkach Katherine Graham, jako szefowej The Washington Post. Czy wdowa podejmie to wyzwanie? 14:20 WĘDROWIEC POLSKI - KOCIEWIE Reportaż, 25 min, Polska, 2022 Reżyseria: Agnieszka Żmijewska Scenariusz: Krzysztof Koehler, Agnieszka Żmijewska W tym odcinku nasz wędrowiec dociera do Kociewia - niewielkiej, intrygującej krainy, położonej w dorzeczu Wisły, Wierzycy i Wdy. Podczas swojej wędrówki odwiedza Centrum Konserwacji Wraków Statków w Tczewie, poznaje haft kociewski, uczy się kaligrafii i zwiedza Zamek w Gniewie. Prowadzącym ten niekonwencjonalny kulturalny przewodnik po Polsce jest poeta, literaturoznawca i krytyk literacki Krzysztof Koehler. 15:00 ORCHESTRE NATIONAL DU CAPITOL. DUTILLEUX/HOLST (ORCHESTRE NATIONAL DU CAPITOL. DUTILLEUX/HOLST) Koncert, 95 min, Francja, 2020 Reżyseria: Jean - Pierre Loisil Wykonawcy: Victor Julien - Laferriere, Tugan Sokhiev, Orchestre National Du Capitole Koncert L'Orchestre National du Capitole pod batutą Tugana Sokhieva, zarejestrowany w listopadzie 2018 roku w Toulouse Halle aux Grains. W wykonaniu orkiestry usłyszymy suitę symfoniczną "Planety" Gustawa Holsta oraz koncert wiolonczelowy "Tout un monde lointain..." Henriego Dutilleuxa. Partię wiolonczeli wykonuje Victor Julien - Laferrire. 17:15 NIEDZIELA Z... ROLAMI JACKA CHMIELNIKA Dysk./wywiad/debata, 40 min, Polska, 2022 Scenariusz: Katarzyna Sitnik Wykonawcy: Katarzyna Sanocka (prowadząca) Widzowie pamietają jego kreacje w kultowych filmach Juliusza Machulskiego - "Vabank", "Kingsajz". O sobie mówił "Nie jestem urodzonym aktorem. Jestem facetem". Charakterystyczny aktor filmowy i sceniczny, reżyser teatralny, dramatopisarz. W kolejnym odcinku programu"Niedziela z..."wspominamy Jacka Chmielnika, który odszedł niespodziewanie 15 lat temu. 18:05 NIEDZIELA Z... ROLAMI JACKA CHMIELNIKA - KINGSAJZ Komedia, 115 min, Polska 1988 Reżyseria: Juliusz Machulski Scenariusz: Jolanta Hartwig, Juliusz Machulski Zdjęcia: Jerzy Łukaszewicz Muzyka: Krzesimir Dębski Aktorzy: Jacek Chmielnik, Katarzyna Figura, Grzegorz Heromiński, Jerzy Stuhr, Leonard Pietraszak, Joachim Lamża, Jan Machulski, Liza Machulska, Halina Machulska i inni W podziemiach Instytutu Badań Czwartorzędu istnieje nikomu nie znana kraina zwana Szuflandią. Jak sama nazwa wskazuje, jej pejzaż tworzą głównie szuflady, segregatory i inne atrybuty biurowo-urzędniczej rzeczywistości. Panuje tu nadszyszkownik Kilkujadek - odpowiednik współczesnego krasnoludka, metodami władzy różniący się jednak zasadniczo od króla Ćwieczka. Kilkujadek z pomocą zaufanej świty trzyma swoich "kumotrów" za twarz, by przypadkiem żaden z nich nie wykrył tajemnicy kingsajzu. Pod tą tajemniczą nazwą kryje się eliksir, pozwalający krasnoludkowi zyskać rozmiary człowieka ("king size" - królewski rozmiar) i zamieszkać w krainie ludzi, obfitującej w wolność, kobiety i inne atrakcje. Przypadek sprawia, że alchemik Adaś samodzielnie uzyskuje kingsajz. Wypija go, przenosi się do ludzkiego świata i... nie bardzo chce wracać. Tymczasem podwładni Kilkujadka odkrywają tajemnicę domorosłego uczonego. Rozgniewany nie na żarty dyktator wysyła swych siepaczy, by sprowadzili Adasia z powrotem. "Kingsajz" był czwartą komedią Juliusza Machulskiego. Poprzednie - minicykl "Vabank" i "Vabank II" oraz "Seksmisja" - spotkały się z aplauzem krytyki i publiczności. Ich twórca zyskał zaś opinię reżysera, który w atrakcyjnej formie kina popularnego potrafi powiedzieć rzeczy ważne i niebłahe. "Kingsajz" potwierdził słuszność tej opinii. Stał się jednak również znakiem, że pomysły fabularne Machulskiego powoli zatracają pierwotną świeżość, a twórca zaczyna cytować samego siebie. Mimo to "Kingsajz" spotkał się z przychylnością publiczności, a i wśród recenzentów znalazło się sporo takich, którym przypadł do gustu. Wskazywano na jego związki z nurtem tzw. utopii negatywnej (m.in. "Podróże Guliwera" Jonathana Swifta, "Rok 1984" Orwella) oraz pełną czarnego humoru twórczością Sławomira Mrożka. Jak celnie ujął to jeden z krytyków, Machulski opowiedział tym razem historię "wesołą, a ogromnie przez to smutną". Z ironią potraktował nie tylko dogorywający wówczas w Polsce totalitaryzm, ale i samego siebie, czego dowodzi ostatnia, zaskakująca scena filmu. 20:30 ROB ROY (ROB ROY) Dramat historyczny, 133 min, Wielka Brytania/USA 1995 Reżyseria: Michael Caton - Jones Scenariusz: Alan Sharp Aktorzy: Liam Neeson, Jessica Lange, John Hurt, Tim Roth, Eric Stoltz, Andrew Keir, Brian Cox, Brian McCardie, Gilbert Martin i inni Był banitą, słynnym rozbójnikiem, o którego przygodach i wyczynach opowiadano legendy nie tylko w Szkocji. Uważany za szkockiego Robin Hooda, znany był powszechnie jako Rob Roy (Robert Rudy). Naprawdę nazywał się Robert Roy McGregor i był szkockim góralem wywodzącym się ze słynnego klanu. Gdy w 1689 r. aresztowano jego ojca, Robert został mianowany jego następcą. W1693 r. poślubił Mary z Comar, która urodziła mu pięciu synów. Rob stał się nieocenionym stróżem bydła: chronił je przed kradzieżą, chociaż sam zabierał właścicielom jako okup kilka sztuk dla swojej rodziny i klanu, by mogli przetrwać srogie, szkockie zimy. Punktem zwrotnym w jego życiu stała się pożyczka zaciągnięta u markiza Montrose. Pieniądze zniknęły, a podejrzenie padło na krewnych Roba, mimo że niczego im nie udowodniono. Oskarżony o niespłacenie długu i odsetek Rob miał być osadzony w więzieniu, ale udało mu się uciec na północ z nadzieją, że jego rodzina pozostanie bezpieczna. Tak się jednak nie stało. W 1817 r. Walter Scott uczynił go bohaterem swej powieści, a w czasach współczesnych jego barwnymi dziejami zainteresowali się filmowcy. W 1954 r. reżyser Harold French ukazał go w filmie "Rob Roy, the Highland Rogue", a niemal 40 lat później Michael Caton - Jones ("Ślicznotka z Memphis", "Chłopięcy świat"), Szkot z pochodzenia, powrócił do losów tej postaci, uznając, że historia Rob Roya ma wymiar uniwersalny. "Rob Roy był w równym stopniu szelmą, co bohaterem romantycznym - mówił - ale kluczem do zrozumienia jego postępowania jest pojęcie honoru. Ludzie tacy jak on, członkowie klanu, dotrzymywali złożonej przysięgi bez względu na konsekwencje". Akcja "Rob Roya" zaczyna się w 1713 r. Szkoci niechętnie przystają na narzuconą im unię z Anglią, a postępowanie Anglików w pełni uzasadnia tę wrogość. Robert Roy McGregor zwraca się do markiza Montrose z prośbą o pożyczenie tysiąca funtów, za które chce kupić bydło, a następnie odsprzedać je z zyskiem. Killearn, zausznik markiza, i Archibald Cunningham, pozbawiony zasad moralnych fircyk, o którym krążą plotki, że jest nieślubnym synem markiza, obmyślają chytry plan. Namawiają Montrose'a, by całą sumę w gotówce przekazał przyjacielowi Roba, McDonaldowi. Cunningham zabija McDonalda i kradnie mu pieniądze, a Killearn rozpuszcza plotkę, jakoby McDonald uciekł do Ameryki. Markiz proponuje, że zapomni o nieszczęsnej pożyczce, pod której zastaw Rob dał swoją ziemię, jeśli przywódca klanu McGregorów złoży publicznie fałszywe oświadczenie przeciw rywalowi markiza, księciu Argyll. Rob Roy, człowiek honoru i żelaznych zasad, odmawia i zostaje uznany za wyjętego spod prawa. Ukrywa się, a tymczasem Cunningham najeżdża jego wioskę i gwałci jego żonę. Rob i jego współtowarzysz Alasdair chwytają Killearna. Ten szydzi z Mary, która dotąd nie wyznała mężowi, że została zgwałcona. Teraz jest w ciąży, nie wie jednak, czy dziecko, którego się spodziewa, nie jest dzieckiem znienawidzonego Cunninghama. Alasdair zabija Killearna, ale sam też zostaje wkrótce śmiertelnie ranny. Umierając mówi przyjacielowi o napaści na jego żonę. Schwytany przez Cunninghama Rob Roy zostaje skazany przez markiza na śmierć na szubienicy. Udaje mu się jednak uciec i znaleźć schronienie u księcia Argyll, powiadomionego przez Mary o knowaniach Montrose'a. Za pośrednictwem Argylla Rob wyzywa Cunninghama, mistrza fechtunku, na pojedynek. Jeśli wygra, jego dług zostanie anulowany. Realizacja tego pełnego rozmachu widowiska historyczno - kostiumowego kosztowała ponad 30 mln dolarów. Zdjęcia, zgodnie z decyzją reżysera, powstawały głównie w Szkocji, w malowniczych okolicach Fort William. Przyjemność przebywania wśród wspaniałych krajobrazów, praktycznie nie zmienionych od czasów, w których rozgrywają się ekranowe wydarzenia, psuła fatalna pogoda: obfite deszcze i mgły. Przejmująca, wyrazista opowieść o ludzkich dramatach, której twórcy nadali rytm romantycznej ballady, wymagała zaangażowania aktorów z krwi i kości, a nie młodzieżowych idoli filmów akcji. Dlatego główną rolę powierzono Liamowi Neesonowi, co prawda Irlandczykowi z pochodzenia, nominowanemu do Oscara za "Listę Schindlera", znanemu także z "Nell" czy "Papieża z Greenwich Village". Jego żonę zagrała Jessica Lange (Oscarowa rola w "Tootsie", Złoty Glob za "Blue Sky"). 23:00 SCENA MUZYCZNA - KOMEDA - INSPIRATIONS Koncert, 42 min, Polska, 2021 Reżyseria: Małgorzata Kosturkiewicz Wykonawcy: Bartosz Smorągiewicz, Barbara Drazkov W kolejnym odcinku Sceny muzycznej zabrzmią kompozycje Krzysztofa Komedy w nowych aranżacjach. Barbara Drazkov i Bartosz Smorągiewicz przygotowali je na fortepian preparowany, saksofony, klarnet, flety i elektronikę. Projekt powstał w ramach obchodów 50. rocznicy śmierci artysty. 00:45 OSIEM I PÓŁ (OTTO E MEZZO) Studium psychologiczne, 133 min, Włochy 1963 Reżyseria: Federico Fellini Scenariusz: Federico Fellini, Tullio Pinelli, Ennio Flaiano i Brunello Rondi Zdjęcia: Gianni di Venanzo Muzyka: Nino Rota Aktorzy: Marcello Mastroiani, Claudia Cardinale, Anouk Aimee, Sandra Milo, Falk Rosella, Steele Barbara, Lebeau Madeleine Nagrodzone Oscarem dla najlepszego filmu obcojęzycznego i Grand Prix na MFF w Moskwie w 1963 r. arcydzieło Felliniego, uważane za jedno z najważniejszych w historii kina. "Osiem i pół" wymyka się tradycyjnym kryteriom oceny. Jego niesłychanie bogata i skomplikowana forma dopuszcza dziesiątki różnych interpretacji. Rozgrywając akcję na kilku planach, przenikających się nieustannie i warunkujących się wzajemnie (akcja "realna", projekty scenariuszowe głównego bohatera - reżysera Guida, jego sny, wspomnienia i marzenia), Fellini snuje rozważania na temat psychologii tworzenia, bada psychikę artysty. Reżyser, proszony o interpretację swego dzieła, mówił: "Osiem i pół" jest czymś, co waha się między seansem u psychoanalityka i badaniem nieuporządkowanej samowiedzy. To film melancholijny, prawie żałobny, choć także komiczny. Pisano, że "Osiem i pół" to film autobiograficzny. Zawsze robię filmy autobiograficzne, a jednocześnie mogę zapewnić, że jest to dzieło całkowicie zmyślone, że ze wszystkich, które zrobiłem, ten film ma najmniejszy związek z faktami realnymi, z moim życiem osobistym, zawarłem w nim bowiem wiele spraw zasłyszanych, wyimaginowanych. Może jest to po prostu opowiadanie o filmie, którego nie zrealizowałem". Skąd wziął się dziwny tytuł"Osiem i pół"? Jest to po prostu numer kolejny dzieła. Wcześniej Fellini zrealizował sześć samodzielnych filmów fabularnych ("Wałkonie","Biały szejk","La strada","Niebieski ptak", "Noce Cabirii","Słodkie życie"), jeden film wspólnie z Alberto Lattuadą ("Światła variete") i dwie nowele w składankach"Miłość w mieście"oraz"Boccaccio 70"- trzy ostatnie liczone za pół filmu. Bohater"Osiem i pół"- Guido, 45 - letni reżyser filmowy, przebywa w modnym uzdrowisku usiłując napisać tam scenariusz swego kolejnego filmu. Przygotowania do realizacji trwają już w najlepsze, buduje się dekoracje, producent przedstawia kandydatów do głównych ról, a scenariusza nadal nie ma. Guido zupełnie nie ma pomysłów. Próbuje przeanalizować dotychczasowe życie, szuka źródeł swego zagubienia we wspomnieniach z dzieciństwa, w dawnych przeżyciach. Przywodzi na myśl kobiety, które kochał. Do uzdrowiska zjeżdża kolejna ekipa produkcyjna, Carla - kochanka Guida, jego żona Luisa. Dni mijają na nudnych rozrywkach, na snuciu planów z góry skazanych na zapomnienie. W pewnej chwili Guido dostrzega nową szansę dla siebie w pojawieniu się w jego życiu młodziutkiej aktorki Claudii, która wydaje mu się"dziewczyną ze snów". Tłumi jednak rodzące się uczucie przerażony dzielącą ich różnicą lat. Tymczasem nieuchronnie nadchodzi dzień rozpoczęcia zdjęć. Po premierze filmu krytycy pisali:"Po raz pierwszy udało się filmowcowi zanalizować w sposób subiektywny istotę procesu twórczego, wspólnego dla wszystkich tworców: to odstraszające poczucie niebezpieczeństwa i uczuciowej samotności artysty w świecie stale usiłującym narzucić mu własny obraz rzeczywistości. Sukcesem Felliniego jest niezrównana zręczność, z jaką wcielił się w swego bohatera i ukazał wpływy Kościoła, polityki, kobiet, lektur na swoją twórczość. A także wpływ poprzednich siedmiu i pół filmów". Światowy triumf"Ośmiu i pół"ostatecznie przypieczętował zwycięstwo filmu autorskiego, które przez następne lata respektowali nawet potężni producenci. Arcydzieło Felliniego, w nie mniejszym stopniu niż"Obywatel Kane", stało się wzorem dla filmowców 03:10 TERAZ ANIMACJE! - W POBLIŻU KRĄŻY TYGRYS (TIGER IS STROLLING AROUND / ТИГР БЛУКАЄ ПОРУЧ) Film animowany, 11 min, Ukraina, 2021 Reżyseria: Anastasia Falileieva Scenariusz: Anastasia Falileieva Muzyka: Helgi Heskbo Wykonawcy: Jo Keita, Kiki Sugino Krótki film animowany. Przygnębiona Katsumi dochodzi do wniosku, że jej życie dobiega końca. Przeświadczona, że nic dobrego już na nią nie czeka, postanawia skończyć swoje cierpienia. ratunek dziewczynie przybywa Magiczny Tygrys. Czy zdoła jej pomóc? 03:45 KINO NOCNE - WILLIAM HOLDEN, MIĘDZY ŚWIATŁEM A CIENIEM (WILLIAM HOLDEN, THE RELUCTANT STAR) Film dokumentalny, 55 min, Francja, 2019 Reżyseria: Julia Kuperberg, Clara Kuperberg William Holden (1918 - 1981), amerykański aktor filmowy. Laureat Oscara za film "Stalag 17" w reż. J. J. Seftona i "Sieć" w reż. S. Lumeta. American Film Institute umieścił go na 25. miejscu na liście największych aktorów na świecie. Był w dodatku bohaterem wojennym, pasjonatem sztuki, brał udział w akcjach mających na celu ochronę przyrody. Jednocześnie dał się poznać jako człowiek surowy, który nie szczędził swoim kolegom słów krytyki, wdawał się w rozliczne romanse, bywał agresywny i zbyt często szukał pocieszenia w alkoholu, który stał się wreszcie przyczyną jego zguby. Jego najważniejsze filmy to "Złoty chłopiec", "Bulwar Zachodzącego Słońca", "Stalag 17", "Sabrina", "Płonący wieżowiec", "Most na rzece Kwai", "Sieć", "Konnica".